Wolontariat (łac. voluntarius - dobrowolny) to dobrowolna, bezpłatna, świadoma praca na rzecz innych lub całego społeczeństwa, wykraczająca poza związki rodzinnokoleżeńsko - przyjacielskie.
Wolontariusz to osoba pracująca na zasadzie wolontariatu. Innym określeniem jest ochotnik (choć ten wyraz ma też inne znaczenia). Według Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie: Wolontariuszem jest ten, kto dobrowolnie i świadomie oraz bez wynagrodzenia angażuje się w pracę na rzecz osób, organizacji pozarządowych, a także rozmaitych instytucji działających w różnych obszarach społecznych.
POMAGAMY
Odrobina historii... W starożytnej Grecji i Rzymie losem chorych przejmowali się jedynie lekarze. Rozwój chrześcijaństwa przyczynił się do wzrostu skali dobroczynności dowodem tego jest przypowieść o miłosiernym Samarytaninie. W średniowieczu nadzieją dla chorych i opuszczonych były szpitale, przytułki i sierocińce w głównej mierze prowadzone przez siostry zakonne. Okres renesansu przyniósł większe zainteresowanie człowiekiem i dostrzeżenie konieczności niesienia pomocy ofiarom zaraz i wielkich głodów. Coraz większą rolę zaczęli odgrywać dobroczyńcy.
Odrobina historii... W XVIII wieku zaczęły pojawiać się organizacje i instytucje nastawione na pomoc i wspieranie biednych. Dopiero w XIX nastąpiła zmiana postrzeganie dobroczynności w Europie. Dokonała tego Henri Dunant powołując do życia Czerwony Krzyż. Namiastką wolontariatu w Polsce był Związek Harcerstwa Polskiego, Caritas, PCK, ale prawdziwy rozkwit nastąpił po roku 1990 wraz z licznie powstającymi organizacjami pozarządowymi.
5 grudnia już od kilku lat obchodzimy Światowy Dzień Wolontariusza
ŚWIATOWY DZIEŃ WOLONTARIUSZA Każdy z nas ma swoje pojęcie o wolontariacie. Jedynym kojarzy się z towarzyszeniem chorym, niepełnosprawnym, rehabilitacją, opieką nad dziećmi w domach dziecka, szpitalach lub w świetlicach środowiskowych. Dla innych wolontariat to zbiórki pieniędzy, żywności, bezpłatne porady prawne, tłumaczenia. Każdy buduje swoje skojarzenia dotyczące wolontariatu na bazie wcześniejszych doświadczeń. Jedno jest pewne - wolontariusze to ludzie pracujący z pasją, bez reszty oddający się pracy na rzecz drugiego człowieka. I to właśnie oni zasługują na to żeby poświęcić im ten jeden dzień w roku.
Człowiek jest wielki nie przez to, co posiada, lecz przez to, kim jest; nie przez to, co ma, lecz przez to, czym dzieli się z innymi.
Kościół katolicki wobec wolontariatu i posługi wolontariuszy Współczesny ruch hospicyjny w Polsce ma chrześcijańskie korzenie, zarówno dzięki pracom grupy świeckich w czasie zainicjowanego przez kardynała Karola Wojtyłę Synodu Archidiecezji Krakowskiej, jak i przez tworzenie przy parafiach domowej opieki hospicyjnej, na wzór Hospicjum Pallottinum w Gdańsku. Wraz z rozwojem opieki paliatywno-hospicyjnej nie zaniedbywano wymiaru religijnego i duchowego opieki. Także w centrach wolontariatu należy uwzględnić duchowo-religijny aspekt życia człowieka, a współpraca koordynatora z kapelanem i lokalnymi kościołami powinna być obowiązującą praktyką.
Wolontariat hospicyjny od A-Z Akcje charytatywne zbiórki publiczne, koncerty i inne wydarzenie na rzecz hospicjum. Bazy danych zbiór rodzin pacjentów, darczyńców, sponsorów i firm współpracujących z hospicjum. Druki dystrybucja plakatów, ulotek promujących dana akcję, dystrybucja pism urzędowych. Edukacja społeczna w hospicjum rozpowszechnianie wiedzy o hospicjach i opiece paliatywnej.
Wolontariat hospicyjny od A-Z Fundusze zdobywanie środków finansowych i pomocy rzeczowej na funkcjonowanie hospicjum. Gazeta hospicyjna pomoc w redagowaniu pisma hospicjum, gazetki ścienne, ulotki, informator, itp. Higiena pomoc w utrzymaniu czystości i porządku na terenie hospicjum i jego otoczeniu. Imprezy okolicznościowe przygotowanie i przeprowadzenie pikniku dla pacjentów, grilla, urodzin, itp..
Języki obce tłumaczenia tekstów obcojęzycznych o działaniu hospicjów w innych krajach na świecie. Kwesta na rzecz hospicjum organizacja, przeprowadzenie i przekazanie środków na opiekę. Msze żałobne spotkania dla rodzin w żałobie, w których organizacji i przebiegu pomaga wolontariat. Opieka nad chorym w domu udział wolontariusza w pracach zespołu opiekuńczo hospicyjnego. Posiłki w hospicjum pomoc w przygotowaniu i karmienie pacjentów to częste zadanie wolontariuszy.
Strona internetowa hospicjum współtworzenie, redagowanie, aktualizowanie i unowocześnianie. Transport i zaopatrzenie wolontariusze z prawem jazdy pomagają w transporcie hospicyjnym. Wigilia dla zespołu hospicyjnego wspólne spotkanie wszystkich pracowników i wolontariuszy. Zespół instrumentalno-wokalny grupa wolontariuszy śpiewających i grających w hospicjum.
WOLONTARIAT STAŁY Z wolontariatem stałym mamy do czynienia wtedy, gdy wolontariusz jest ściśle związany z jakąś organizacją i wykonuje na jej rzecz określone prace. Wolontariat stały to taki, w którym ochotnicy w sposób ciągły współpracują z daną organizacją czy instytucją, wykonują pracę regularnie np. dwa razy w tygodniu, w ustalonych godzinach.
WOLONTARIAT AKCYJNY Wolontariat akcyjny to taki, gdzie wolontariusze zatrudniani są do pomocy przy jednorazowej albo cyklicznej akcji, odbywającej się raz na pół roku lub raz na kwartał. Takim wolontariatem jest między innymi udział w zbiórce pieniędzy na Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy lub w zbiórce darów na pomoc ofiarom kataklizmów.
WOLONTARIAT ZAGRANICZNY Wolontariat zagraniczny / europejski (EVS), jak sama nazwa wskazuje dotyczy pracy wolontariusza za granicą, nie tylko w państwach Unii Europejskiej, ale także w krajach partnerskich, i to nie tylko z Europy! W ramach wolontariatu zagranicznego przeprowadzane są międzynarodowe wymiany wolontariuszy. W zamian za pracę na rzecz goszczących organizacji otrzymujemy zakwaterowanie, wyżywienie oraz kieszonkowe i kurs języka urzędowego kraju w jakim świadczymy pomoc.
WOLONTARIAT ZAGRANICZNY Workcampy- nazwą tą określa się kilkutygodniowe projekty, w ramach których międzynarodowa grupa wolontariuszy wykonuje prace na rzecz społeczności lokalnej, np. sadzi drzewa, stawia płoty, pracuje z dziećmi oraz z ludźmi starszymi. Wolontariusze muszą wypracować określoną ilość godzin; często jest to pełne osiem godzin pracy. W zamian otrzymują zakwaterowanie i wyżywienie. Workcampy często organizowane są w bardzo atrakcyjnych miejscach. Misje - organizowaniem wyjazdów misyjnych zajmuje się między innymi Polska Akcja Humanitarna. Wolontariusze pracują tam w miejscowych domach dziecka, prowadzą półkolonie i grupy terapeutyczne. Są to często fachowcy z różnych dziedzin, m.in. lekarze, psycholodzy, informatycy.
WOLONTARIAT INTERNETOWY W zamian za jedno kliknięcie sponsorzy (najczęściej firmy) przekazują pieniądze na szczytny cel. W zależności od akcji i odbiorców, mogą to być: dofinansowania na posiłki dla dzieci, jak w przypadku Pajacyka (www.pajacyk.pl), pomocy charytatywnej dla potrzebujących, jaką zajmuje się Ogólnopolska Akcja Charytatywna OKRUSZEK (www.okruszek.org.pl), pomoc w budowaniu domów dla niezamożnych rodzin, jaką prowadzi Habitat for Humanisty (www.habitat.pl) i wiele innych. Wolontariat internetowy to nie tylko klikanie. Równie dobrze możemy pomagać na odległość, na przykład udzielając specjalistycznych porad na forach, wykonując jakąś prezentację czy tłumacząc teksty.
WOLONTARIAT INTERNETOWY
Wolontariat młodzieżowy Grupa wolontariuszy organizuje i prowadzi szereg zajęć: dla dzieci i młodzieży ( Akcja Placówka - wizyta w wybranych świetlicach, przedszkolach, szkołach) prowadzi zajęcia plastyczne i przyrodnicze, dla społeczności lokalnych (festyny np. z okazji Dnia Dziecka dla dzieci z terenów wiejskich, świetlic środowiskowych na rzecz środowiska (Kampania Sprzątanie Świata) wolontariusze z domów kultury, straży pożarnych, szkół, DPS, związków emerytów i rencistów.
Wolontariat pracowniczy Polega na angażowaniu pracowników firm w działalność wolontarystyczną na rzecz organizacji społecznych. Pracownicy - wolontariusze świadczą różnego rodzaju prace na rzecz potrzebujących, wykorzystując przy tym swe umiejętności i zdolności, a jednocześnie rozwijając swe talenty i pasje. Firma wspiera pracownika w tych działaniach - w zależności od swej kultury organizacyjnej: oferuje pracownikowi wolne godziny w czasie pracy, przekazuje pomoc rzeczową, wsparcie logistyczne i finansowe.
Będę wypełniać wszystkie zadania związane z przyjętą rolą. Nie będę składać obietnic, których nie jestem w stanie spełnić. W przypadku niemożliwości wywiązania się ze zobowiązań, poinformuję o tym koordynatora pracy wolontariuszy. Zachowam dyskrecję w sprawach prywatnych, będę unikać zachowań, które mogą być niewłaściwie rozumiane. Będę otwarty na nowe pomysły i sposoby działania. Wykorzystam szansę poznania i nauczenia się nowych rzeczy od innych osób. Nie będę krytykować rzeczy, których nie rozumiem.
Będę pytać o rzeczy, których nie rozumiem. Będę działać w zespole. Będę osobą, na której można polegać. Będę pracować lepiej i z większą satysfakcją, wykonując to, czego się ode mnie oczekuje. Będę chętnie uczyć się. Wiem, że nauka jest nieodłączną częścią każdej dobrze wykonanej pracy. Będę uczestniczyć w obowiązkowych spotkaniach. Postaram się być bardzo dobrym wolontariuszem.
Z ustawy wynika, że zakres, sposób i czas wykonywania przez wolontariusza świadczeń korzystający i wolontariusz określają wspólnie w porozumieniu. Jeśli porozumienie między stronami będzie zawierane na okres krótszy niż 30 dni, korzystający będzie zobowiązany potwierdzić na piśmie treść porozumienia tylko wtedy, gdy wolontariusz takiego potwierdzenia zażąda.
Zasady dotyczące świadczeń zdrowotnych dla wolontariuszy zostały określone w art. 46 ust. 1 ustawy. Zgodnie z brzmieniem tego artykułu wolontariuszowi mogą przysługiwać świadczenia zdrowotne na zasadach przewidzianych w przepisach świadczeniach opieki zdrowotnej finansowych ze środków publicznych.
Wolontariusze powinni spełniać takie same kwalifikacje, jakich wymaga się od osób, które zajmują się tymi dziedzinami w ramach wykonywanej pracy zawodowej. Obowiązek posiadania określonych kwalifikacji uzależnionych jest od charakteru pracy wykonywanej przez wolontariusz, dlatego tylko w niektórych, szczególnych przypadkach chęć zostania wolontariuszem będzie musiała być potwierdzona spełnianiem specjalistycznych wymagań.
Europejski Rok Wolontariatu Komisja Europejska ogłosiła rok 2011 Rokiem Wolontariatu, ma to sprawić, że pomaganie innym stanie się modne, tak jak nowy model telefonu komórkowego. Wolontariuszem może być każdy, a pomagając innym, pomagasz sobie. Obchodom Roku towarzyszą liczne konferencje, konkursy oraz widoczna kampania promocyjna prowadzona w całej Europie, której głównym celem jest pokazanie, że wolontariat ma wiele twarzy, a pomaganie innym może być świetną zabawą.
Możemy pomagać i świetnie się przy tym bawić!
Zmieniajmy świat, zmieniajmy siebie Europejski Rok Wolontariatu to dobry moment, aby się zastanowić : Co mogę zrobić dla innych? To także zachęta do tego, aby rozejrzeć się wokół siebie i podjąć działania. Wolontariat to dar serca, który działa w dwie strony: sprawia, że czujesz się wartościowy, a potrzebujący doceniony przez to, że ktoś poświęca mu czas, mimo że jest wykluczony społecznie i opuszczony.
Dla kogo więcej korzyści? Wolontariat uczy jak dobrze zorganizować sobie czas, pomaga rozwijać swoje umiejętności i odkrywać pasje. Dzięki doświadczeniu zdobytemu w wolontariacie zderzenie z rynkiem pracy jest mniej bolesne.
Bezpłatna praca (Mi)się opłaca Większość pracodawców uważa, że osoba dobrze pracująca bez wynagrodzenia będzie dobry pracownikiem za pieniądze. Umiejętności zdobyte w aktywnym działaniu na rzecz innych przynoszą duże korzyści psychologiczne, większą odporność na trudne warunki pracy i niepowodzenia. Praca w wolontariacie przyczynia się do wzrostu efektywność w pracy zawodowej i nauce, a największą jej zaletą jest możliwość nawiązania nowych znajomości, które mogą okazać się bardzo przydatne w przyszłości. Wolontariat łączy ludzi daje poczucie społecznej przynależności i odpowiedzialności. Człowiek jest wielki nie przez to, co posiada, lecz przez to, kim jest; nie przez to, co ma, lecz przez to, czym dzieli się z innymi.
Bezpłatna praca (gospodarce) się opłaca Praca wolontariuszy przynosi duże korzyści gospodarce (od 3 do 5% PKB). Po zsumowaniu pracy, którą wykonują wolontariusze i przemnożeniu tej wartości przez najniższą stawkę na rynku, okazałoby się, że państwo zyskuje kilka miliardów.
Wolontariat -dla kogo więc? Branie nie jest sposobem na życie. Pomagając innym uczymy się tego, na co dawno przestaliśmy zwracać uwagę np. wrażliwości. Wolontariat pozwala wykorzystać swój talent i umiejętności, a jednocześnie umożliwia dalszy rozwój i nabywanie nowych umiejętności. Angażując się w niesienie pomocy możemy robić to, co robimy najlepiej, a przy tym miło spędzać czas. Wolontariat to także sposób na tanie i długie podróżowanie i uczenie się języków obcych. Inni dzięki naszej pracy także mogą skorzystać: możemy dzielić się naszą wiedzą i umiejętnościami (uczyć języków obcych, obsługi komputera itp.), rozmową i czasem, który im poświęcimy zmieniać nastawienie do świata.