AKTUALNOŚCI Nowa jednostka Powstała nowa jednostka mająca się zająć inwestycjami zapisanymi w warszawskim planie wieloletnim. Zarząd Miejskich Inwestycji Drogowych (ZDIM), bo o nim mowa, ma być jednostką znacznie mniejszą od Zarządu Dróg Miejskich (ZDM), a więc i bardziej efektywną. Dotychczas było tak, że pracownicy działu zamówień publicznych ZDM-u musieli się zajmować równocześnie przetargami na latarnie i na most Północny. Teraz będą mogli się skoncentrować na jednym mówi Marcin Ochmański z biura prasowego ratusza miasta Warszawy. Pierwsze zadanie zostało już postawione przed ZDIM-em, jest nim przetarg na most Północny. Tymczasem okrojony Zarząd Dróg Miejskich będzie zajmował się pozostałymi sprawami, m.in. odnawianiem i remontowaniem dróg, kwestiami parkowania itp. Celem wprowadzonego podziału kompetencji jest przede wszystkim przyspieszenie w przygotowaniu inwestycji, ale także bieżące utrzymanie ulic. www.autostrady.elamed.pl Przetargi, szybciej! Koniec tego roku to ostateczny termin rozpisania przetargów na budowę dróg, by firmy wykonawcze zdążyły z ich realizacją przed Euro 2012. Wszystkie procesy, tj. uzyskiwanie pozwoleń na budowę, wywłaszczenie gruntów, przygotowanie dokumentacji oraz kwestie ekologiczne, są bardzo czasochłonne. W związku z tym przetargowy boom został zaplanowany na lata 2009-2011. Tymczasem firmy budowlane ostrzegają, że im później zostanie ogłoszony przetarg, tym koszty wykonania będą wyższe, bowiem w kosztorysie zostaną uwzględnione także ewentualne kary za opóźnienia. Koszty robocizny też wzrosną, ponieważ będzie trzeba pracować przez całą dobę, a więc także i w nocy. Pośpiech jest złym doradcą, dlatego jakość wykonania też może być niższa. 10
AKTUALNOŚCI Drożej nawet o 30% Wzrost kosztów realizacji inwestycji drogowej z uwagi na ochronę środowiska naturalnego to około 10%. Koszt ten wzrasta nawet do 30%, gdy projekt zakłada lokalizację na terenie objętym programem Natura 2000. Budowa dróg szybkiego ruchu w wielu sytuacjach wymusza stawianie ekranów akustycznych, jak również zielonych przejść dla zwierząt. A koszty są ogromne: tunel o szerokości 20-30 m kosztuje 3-4 mln zł, kładka dla większych zwierząt natomiast 15-20 mln zł. Oto kilka przykładów: na 104-kilometrowym odcinku autostrady A2 z Nowego Tomyśla do Świecka będzie 21 kładek i około 120 przepustów; będą one kosztowały 90-100 mln euro; Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad wydała ponad 143 mln zł na ochronę środowiska podczas budowy drogi ekspresowej nr 3 na odcinku Szczecin Gorzów oraz 34 mln zł w przypadku S22. Na koszt sprawcy Według nowego projektu nowelizacji ustawy Ministerstwa Zdrowia fundusze na leczenie ofiar kolizji będą pochodzić z OC sprawcy wypadku. Dotychczas do Narodowego Funduszu Zdrowia trafiało 12% składek OC od firm ubezpieczeniowych, ale kwoty te nie były przeznaczane na pomoc zdrowotną poszkodowanych. Sprowadzało się to do sytuacji, w której za leczenie płaciły szpitale. Powodem przede wszystkim była zależność, że aby skorzystać ze środków przesyłanych przez firmy ubezpieczeniowe, sprawca wypadku musiał zostać skazany prawomocnym wyrokiem sądowym. W efekcie ponad 200 mln zł, które trafiły do NFZ-etu, nie było w ogóle wykorzystywane. Od listopada 2008 roku system ten ma zostać zmieniony. Zostanie zlikwidowana miesięczna opłata ryczałtowa w wysokości 12%, którą ubezpieczyciele przekazywali do Funduszu na pokrycie kosztów leczenia ofiar wypadków drogowych mówi Jakub Gołąb, rzecznik prasowy Ministerstwa Zdrowia. W zamian za to zakłady ubezpieczeniowe będą pokrywać rzeczywiste koszty leczenia poszkodowanych. Nawet umorzenie postępowania przeciwko sprawcy wypadku nie będzie automatycznie zwalniać Funduszu z obowiązku pokrycia tych kosztów. Za powolne przygotowania firmy oskarżają państwową administrację drogową. Andrzej Maciejewski, rzecznik Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, przyznaje: To prawda, że wszystko dzieje się zbyt wolno. Procedury są tak skomplikowane, że niektóre pisma krążą po gminach i Ministerstwie parę miesięcy, aż uzyskają wszystkie potrzebne podpisy. Do sejmu wpłynął już projekt ustawy, która ma uprościć procedury związane z budowaniem dróg w latach 2008-2013. Wprowadzi on jedno pozwolenie na budowę oraz ułatwi wywłaszczanie gruntów. Projekt ma zostać uchwalony do końca br., natomiast zacznie obowiązywać od stycznia 2009 r. Adrian Furgalski z Zespołu Doradców Gospodarczych TOR dodaje, że ustawa pozwoli kontynuować prace budowlane pomimo sprzeciwu właściciela nieruchomości. Nie trzeba będzie już czekać na wyrok sądu. 11www.autostrady.elamed.pl 11
Nie 2, a 3 lata Właśnie została podjęta decyzja o wydłużeniu czasu ważności pozwoleń na budowę o rok. Sejm zdecydował, że termin ten wzrośnie z 2 do 3 lat. Postanowienie zapadło, ponieważ procedury związane z realizacją dużych inwestycji publicznych były zbyt czasochłonne. Sama procedura zamówień publicznych jest bardzo długa. Dużo czasu zajmują ogłoszenie o zamówieniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, odpowiedzi na pytania uczestników przetargów, a także ich ewentualne protesty. Fakt, że firmy startujące do przetargu mogą nieskończenie wnosić skargi i odwołania, skutkuje jeszcze większym rozciągnięciem tych procedur w czasie, jak również sytuacją, w której zamawiający nie ma wpływu na przebieg procesu i termin zakończenia postępowania. Nieczytelny podpis Trudno w to uwierzyć, ale nieczytelny podpis Grażyny Gęsickiej, byłej już minister rozwoju regionalnego, jest przeszkodą w budowie zarówno wschodniej obwodnicy Warszawy, jak i trasy Via Baltica. Sprawa zaczęła się po tym, jak Sąd Administracyjny uchylił decyzję byłej minister o przebiegu wschodniej obwodnicy Warszawy. Drogowcy oraz urzędnicy Ministerstwa Rozwoju Regionalnego zastanawiali się, które wyjście w takiej sytuacji będzie najlepsze: czy wystąpić o nową decyzję środowiskową, czy odwołać się do Naczelnego Sądu Administracyjnego? W resorcie zapadła w końcu decyzja o złożeniu skargi kasacyjnej do NSA. Problemy jednak nie kończą się w tym punkcie. Na odcinku o długości 1,5 km wschodnia obwodnica Warszawy pokrywa się z obwodnicą miejscowości Marki, które stanowią część trasy Via Baltica. Brak wybranego wariantu i decyzji środowiskowej dla obwodnicy Warszawy powoduje, że budowa trasy Via Baltica również musi zaczekać. www.autostrady.elamed.pl Inwazja fotoradarów Na polskich drogach do końca 2012 roku ma się pojawić 1200 nowych fotoradarów. Karą za złamanie przepisów ruchu drogowego uwiecznionye przez fotoradar będzie opiewający na wyjątkowo wysoką kwotę mandat, któremu jednak nie będą towarzyszyły zwykle przyznawane punkty karne. Wprowadzenie tego rozwiązania znacznie poprawiło bezpieczeństwo ruchu drogowego we Francji. W Polsce urządzenia zostaną zamontowane w pierwszej kolejności przy autostradach i drogach szybkiego ruchu, co sfinansuje Unia Europejska. Kolejnym pomysłem walki z rozpędzonymi kierowcami jest uproszczenie procedury ustalania sprawcy wypadku. Dużo prościej i szybciej będzie wypisać mandat na właściciela pojazdu. Sposób ten zakłada, że to w gestii posiadacza pojazdu będzie leżało rozliczenie się z osobą, której pożyczył swoją własność. Będzie nowa Zakopianka Jerzy Miler, wojewoda małopolski, poinformował, że niebawem zacznie się proces wykupu gruntów, po których będzie w przyszłości przebiegała zmodernizowana Zakopianka. Sytuacja jednak nie przedstawia się zbyt kolorowo. Z powodu wstrzymania decyzji co do budowy drogi, właściciele nie mogli swobodnie decydować o swoim mieniu. Mieszkańcy tych nieruchomości oczekują pokaźnych zadośćuczynień w postaci działek zastępczych, których samorządy niestety nie mają. Właściciele nieruchomości zapowiadają protesty. 12
Lato to czas remontów Warszawiacy mogą spodziewać się sporych utrudnień w ruchu z powodu zbliżających się remontów. Urzędnicy przygotowują już specjalną mapę, która ułatwi przemieszczanie się po stolicy naszego kraju. Krakowski oddział Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad poinformował natomiast o planowanych podczas wakacji remontach dróg krajowych na terenie województwa małopolskiego. Drogowcy ostrzegają kierowców przed licznymi utrudnieniami i zmianami w organizacji ruchu ograniczeniami prędkości, zwężeniami, ruchem wahadłowym i zakazami wyprzedzania. Na Górnym Śląsku także trwają prace remontowe, dlatego warto wziąć to pod uwagę, planując wakacyjne wojaże. Projekt przyjęty! 8 lipca br. rząd przyjął projekt ustawy o koncesjach na roboty i usługi budowlane. Nowe prawo ma ułatwić realizację inwestycji z wykorzystaniem kapitału prywatnego. Resort infrastruktury, wychodząc naprzeciw potrzebom realizacji inwestycji infrastrukturalnych, przygotował ustawę o koncesjach na roboty budowlane i usługi. Nie jest to ustawa konkurencyjna wobec ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym ani wobec ustawy Prawo zamówień publicznych. Projekt ten jest uzupełnieniem istniejącej luki prawnej powiedziała Patrycja Wolińska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury. Pomimo że ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym istnieje od 2 lat, to z uwagi na trudne do zastosowania w praktyce procedury na jej podstawie nie zrealizowano żadnej inwestycji. Projekt nowej ustawy przewiduje udzielanie przez państwo prywatnym przedsiębiorstwom koncesji na wykonanie określonej inwestycji i czasowe nią zarządzanie. Regulacje zawarte w projekcie ustawy o koncesjach budowlanych wskazują na ich związki z prawem zamówień publicznych tłumaczył wiceminister gospodarki Adam Szejnfeld. Zgodnie z ustawą koncesyjną to strona publiczna podejmie decyzję co do przygotowań, jakie powinny zostać przedsięwzięte przed konkretną inwestycją. To wielkość i rodzaj projektu będą warunkowały typ analiz oraz ich wcześniejszy termin. Tak skonstruowany przepis, gwarantujący wysoką elastyczność, ma zachęcić do współpracy obie strony: publiczną i prywatną. 13www.autostrady.elamed.pl 13
Nagroda za szybkość Rząd szuka pomysłów na przyspieszenie budowy dróg w Polsce. W związku z tym obiecał właścicielom wywłaszczanych nieruchomości finansowe nagrody za szybsze opuszczenie swoich posiadłości. Do sejmu trafił już projekt ustawy, która podaje warunki przyznawania tych gratyfikacji. Zgodnie z jego treścią właściciel działki może otrzymać sumę nawet o 5% wyższą, jeśli opuści nieruchomość nie później niż do miesiąca od uprawomocnienia się zezwolenia na budowę. Za szybkie zwolnienie terenu z budynkiem mieszkalnym będzie przysługiwało dodatkowe 10 tys. zł. Oszacowano, że ta finansowa zachęta będzie kosztowała budżet państwa dodatkowe 245 mln zł rocznie. Jednocześnie eksperci są zdania, że warto wydać taką sumę na wyżej wymieniony cel. Zdaniem Zbigniewa Kotlarka, prezesa Polskiego Kongresu Drogowego, premie mogą zapobiec przypadkom, kiedy właściciele celowo opóźniają wywłaszczenia, licząc na rosnące ceny gruntów i wyższe odszkodowania. Jego zdanie popiera Adrian Furgalski z Zespołu Doradców Gospodarczych TOR: Takie rozwiązanie pozwoli zmniejszyć liczbę sporów kończących się w sądach, z obecnych kilkunastu do najwyżej kilku procent. Najlepiej byłoby, gdyby nową specustawę uchwalono jak najszybciej, gdyż właściciele gruntów czekają na nią i nie chcą zawierać umów na starych zasadach. Przecież też mogliby skorzystać z dodatkowych premii. www.autostrady.elamed.pl Nowe prawo budowlane Ministerstwo Infrastruktury w swoim najnowszym projekcie nowelizacji Prawa budowlanego proponuje pozwolenie na budowę zastąpić rejestracją inwestycji. Chcemy zlikwidować decyzję o pozwoleniu na budowę, która jest zgodą organu administracji na rozpoczęcie określonej inwestycji. Dziś wydanie takiego pozwolenia sprowadza się często do sprawdzenia, czy zostały dostarczone wszystkie wymagane dokumenty. W związku z tym nie ma żadnych przeszkód, żeby wyeliminować tego rodzaju zgodę z procedury rozpoczynania inwestycji mówi Olgierd Dziekoński, wiceminister infrastruktury, odpowiedzialny za budownictwo. Według projektu wraz z rozpoczęciem prac inwestor musi jedynie złożyć wniosek do starosty o zarejestrowanie inwestycji i wydanie zaświadczenia o jej zarejestrowaniu wraz z wymaganymi dokumentami (m.in. projekt budowlany, egzemplarze inwentaryzacji i oceny technicznej czy zgodę urbanistyczną). Do obowiązków starosty będzie należeć sprawdzenie, czy złożona dokumentacja jest kompletna i poprawna. Gdy spełni wszystkie wymagania, inwestycja będzie automatycznie rejestrowana (do 30 dni). Następnie w ciągu 7 dni starosta musi wydać inwestorowi zaświadczenia o wpisaniu inwestycji do rejestru. Jeżeli termin ten zostanie przekroczony, inwestor uzyska prawo rozpoczęcia robót budowlanych. W projekcie nowelizacji rozwiązana jest także kwestia oddawania obiektów do użytkowania. Aby gotowe budowle nie stały niepotrzebnie puste z powodu braku takiego pozwolenia, resort infrastruktury proponuje zastąpić go zgłoszeniem zakończenia robót budowlanych. A remonty nadal trwają Zarządca autostrady A4 zapowiedział kolejny remont na trasie Kraków Katowice. Utrudnienia na tym odcinku potrwają do końca przyszłego roku. Od lipca, od węzła Byczyna do węzła Chrzanów I, remontowane są jezdnia na odcinku o długości 6 km, 3 mosty oraz 8 tzw. łącznic na węzłach. Koncesjonariusz autostrady, firma Stalexport Autostrada Małopolska (SAM), podaje, że jednorazowo wyłączane będą odcinki jezdni o długości 2-3 km. W tym czasie ruch będzie się odbywał na drugiej jezdni. Dwa z trzech pasów ruchu będą przeznaczone dla pojazdów jadących w stronę Katowic. Pomimo stale trwających utrudnień na tej trasie natężenie ruchu wcale nie maleje. W ciągu doby z drogi korzysta średnio ponad 28 tys. samochodów. Po zakończeniu zapowiadanych prac, z końcem 2009 roku cała nawierzchnia A4 z Krakowa do Katowic zostanie wymieniona. 14
Podsumowanie II kwartału Telefoniczna Agencja Informacyjna Sp. z o.o. opracowała raport, w którym podsumowano przetargi i zlecenia na usługi, wykonanie i dostawy ogłoszone w Polsce w drugim kwartale 2008 r., a w szczególności dotyczące branży budowlanej. Z publikacji tej wynika, że w porównaniu z II kwartałem 2007 roku liczba zamówień na prace budowlane wzrosła. 65 479 to liczba przetargów i zleceń na usługi, wykonanie (nie uwzględniono sprzedaży), jakie rozpisano w okresie od kwietnia do czerwca br. w Polsce. Porównanie z początkiem roku wypada na korzyść okresu wiosennego, można zauważyć wzrost publikacji przetargowych. W I kwartale 2008 roku ogłoszono o 10 410 mniej przetargów niż w II kwartale tego roku. Byle tak dalej! Systemy transportowe Katedra Inżynierii Ruchu Wydziału Transportu Politechniki Śląskiej pragnie serdecznie zaprosić na V konferencję naukowo-techniczną Systemy transportowe teoria, praktyka. Seminarium odbędzie się 23 września 2008 roku w murach Politechniki. Nad konferencją patronat honorowy objęli marszałek województwa śląskiego Bogusław Śmigielski oraz Ministerstwo Infrastruktury. Celami konferencji są przedstawienie i dyskusja problemów dotyczących systemów transportowych. Konferencja stwarza płaszczyznę do prezentacji najnowszych osiągnięć w tym zakresie oraz do oceny stanu, uwarunkowań i perspektyw rozwoju krajowego systemu transportowego. Kluczowe cele konferencji są następujące: Optymalizacja systemów transportowych, Logistyka i rozwój systemów transportowych, Transport miejski i regionalny, Systemy transportowe w Unii Europejskiej. Więcej informacji na stronie internetowej: www.systemytransportowe.pl. Co z A1? 596 km to długość autostrady A1 od Gdańska do granicy z Czechami. Jak poinformował Zbigniew Rapciak, wiceminister infrastruktury, zapłacimy za nią 25 mld zł. Obecnie istnieją tylko dwa odcinki tej drogi: między Rusocinem i Swarożynem o długości 25 km oraz między Głuchowem i Piotrkowem Trybunalskim o długości 18 km. Kolejne 100 km jest obecnie w trakcie budowy: 65-kilometrowy odcinek Swarożyn Nowe Marzy, 2,2-kilometrowy węzeł Sośnica, 15,4-kilometrowy odcinek Sośnica Bełk, Odwodnienie ulic W dniach 29 września 1 października 2008 roku w Centrum Konferencyjno-Rekreacyjnym GEOVI- TA w Zakopanem odbędzie się III Ogólnopolska Konferencja pt. Odwodnienie dróg i ulic a ekologia prawo, projektowanie, wykonawstwo. Główne cele seminarium to: 1. Przegląd obowiązującego prawa krajowego i zagranicznego w zakresie odwodnienia dróg i ulic. 2. Wskazanie potrzeby kolejnych zmian do przepisów: prawnych, technicznych i środowiskowych związanych z problemami odwodnienia. 3. Przegląd problemów związanych z odwodnieniem korpusu drogowego przy projektowaniu dróg zamiejskich. 4. Przegląd problemów związanych z odwodnieniem ulic miejskich w aspekcie istniejącej infrastruktury technicznej i zurbanizowanych stref miejskich. 5. Metody i sposoby oczyszczania wód i ścieków opadowych. 6. Standaryzacja wymagań dla urządzeń infrastruktury kanalizacyjnej. Więcej informacji: SITK RP Oddział w Krakowie, tel. 012 658 93 72, fax 012 659 00 76, e-mail: krakow@sitk.org.pl oraz na stronie internetowej www.sitk.org.pl/krakow. 18,3-kilometrowy odcinek Świerklany Gorzyczki. Jeszcze w tym roku rozpocznie się budowa na odcinkach o łącznej długości 120 km: 62,4-kilometrowy odcinek Marzy Toruń, 44,4-kilometrowy odcinek Pyrzowice Sośnica, 14,1-kilometrowy odcinek Bełk Świerklany. Natomiast na etapie przetargów znajduje się w sumie 238,5 km autostrady: 80 km Stryków Pyrzowice, 44,4 km Pyrzowice Sośnica, 14,1 km Bełk Świerklany. 15www.autostrady.elamed.pl 15
www.autostrady.elamed.pl Drogi krajowe drogami zaufania Zapraszamy na VIII konferencję dotyczącą bezpieczeństwa ruchu drogowego, organizowaną przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad we współpracy z firmą ARCADIS Profil Sp. z o.o., nad którą honorowy patronat objął minister infrastruktury Cezary Grabarczyk. Magazyn Autostrady natomiast objął imprezę patronatem medialnym. Hasło przewodnie konferencji brzmi Drogi Krajowe Drogami Zaufania. Tak sformułowany temat umożliwi uczestnikom reprezentującym administrację drogową, instytucje projektowo-badawcze, uczelnie wyższe czy producentów urządzeń BRD podzielenie się wiedzą i doświadczeniem z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego i przedyskutowanie najważniejszych kwestii. Organizatorzy przewidują cztery sesje poświęcone następującym tematom: 1. Bezpieczeństwo ruchu drogowego w polityce Unii Europejskiej, Polski i jej regionów. 2. Określenie stanu i analizy bezpieczeństwa ruchu drogowego w różnych aspektach. 3. Różnorakie działania na rzecz poprawy stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego. 4. Współpraca różnych podmiotów w zakresie właściwego organizowania i udziału w przedsięwzięciach promujących bezpieczne zachowania na drogach (organizacje rządowe, w tym organy zarządzające ruchem, organy samorządowe, organizacje badawczo-naukowe, firmy projektowe, firmy wykonawcze drogowo-mostowe zajmujące się środkami i sposobami organizacji ruchu, organizacje pozarządowe zainteresowane zagadnieniami bezpieczeństwa ruchu). Wszelkie dodatkowe informacje można uzyskać pod numerem telefonu: 022 203 20 02 (03) lub drogą e-mailową: m.kosiacka@arcadis.pl. Być może niedługo i u nas Polska ma szanse wejść do sieci TEN T (transeuropejskiej sieci transportowej), jeśli Komisja Europejska zaakceptuje plany jego rozwoju na terenie naszego kraju. Jeśli tak się stanie, będziemy mieli możliwość ubiegania się o dodatkowe środki finansowe na budowę i remont dróg, kolei, portów lotniczych i morskich. Nasz rząd ma w planie włączyć do sieci TEN T m.in. drogę ekspresową nr 19 biegnącą wzdłuż wschodniej granicy Polski, S10 od Szczecina przez Piłę i Bydgoszcz do Torunia oraz projektowaną linię kolejową z Warszawy przez Łódź do Poznania i Wrocławia. Lista obiektów transeuropejskich może być rozszerzona również o dwa lotniska w Łodzi i Bydgoszczy oraz o port w Policach. Bruksela w sposób szczególny traktuje obiekty i trasy należące do sieci TEN T i otacza je szczególną opieką. Dlatego charakteryzować się muszą podniesionym standardem. Na realizację tego celu przeznacza także ogromne środki, o które można się ubiegać. Zdążymy się dostosować Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poinformowała, że na pewno nie będzie opóźnień w budowie dróg spowodowanych niedostosowaniem prawa ochrony środowiska do wymogów Unii Europejskiej. Odpowiednia ustawa została przygotowana przez Ministerstwo Środowiska i trafiła już pod obrady ministrów, a obowiązywać będzie od jesieni br. Co prawda do tego momentu nie będą składane nowe wnioski o pozwolenia na budowę, ale zarówno wcześniej przygotowane, jak i bieżące dokumenty będą dostosowane do prawa unijnego. Poza tym podjęto działania, które umożliwią wcześniejsze przygotowanie raportów o oddziaływaniu na środowisko, aby po wejściu w życie nowej ustawy można było bezzwłocznie składać kompletne wnioski o zezwolenie na realizację inwestycji. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego potwierdza, że budowa dróg współfinansowanych ze środków unijnych nie jest zagrożona. Resort wydał już wcześniej wytyczne uzgodnione z Komisją Europejską, które mają zapobiec błędom w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. Brak takich wytycznych mógłby grozić nieprzyznaniem dofinansowania unijnego, koniecznością jego zwrotu lub nawet nakazem rozebrania już wybudowanych odcinków dróg, a w konsekwencji opóźnieniem realizacji planowanych inwestycji drogowych. Przygotowała: Ewa Chmielarz fot. Shutterstock 16