Polska i Ukraina dwa sąsiednie państwa europejskie, dwa narody słowiańskie, mające wspólne korzenie, kulturę, tradycje i ściśle powiązane losy. Historia tych państw jest niepodzielna, natomiast istniały wydarzenia, niejednoznaczne trakwowanie których dotychczas budzi napięcie po obu stronach granicy. Dziś przyszedł czas dla poszukiwania wzajemnie korzystnych kompromisów w rozwiązaniu sprzecznych dla obu państw problemów politycznych, gospodarczych oraz humanistyczno-historycznych. Nie jest dla nikogo tajemnicą, że dla rozwoju strategicznego partnerstwa polsko-ukraińskiego ostatnie lata nie były najbardziej owocne. Ostatnio w relacjach obu państw dostrzega się nawet pewne obniżenie aktywności. W Polsce, jak również w Ukrainie istnieje wystarczająca ilość liderów opozycyjnych, polityczne przekonania i działania których wcale nie sprzyjają osiągnięciu sukcesu w międzypaństwowym dialogu na wysokim szczeblu. Paradoksalnie, ale od czasów, kiedy Polska i Ukraina uzyskały suwerenność, największe napięcie wywoływały nie polityczne i ekonomiczne rozbieżności potoczne, lecz wydarzenia przeszłości historycznej. Kluczowymi momentami, wokół których trwają spory i dyskusje historyczne, są następujące: konflikt zbrojny polskoukraiński w latach 1918-1919 oraz wydarzenia tragiczne w latach 30-50- tych XX wieku. Dla strony polskiej symbolem tragicznych wydarzeń we wspólnej historii są: cmentarz wojskowy we Lwowie oraz operacja wojskowa OUN-UPA na Wołyniu, Podolu i Galicji Wschodniej; dla ukraińców opercja Wisła oraz przesiedlenie ludności ukraińskiej z terenów południowo-wschodnich na północ i zachódpolski. Jednocześnie należy zaznaczyć, że pogorszenie relacji między państwami rozpoczęło się właśnie w ostatnich latach rządów pomarańczowych, kiedy były prezydent Ukrainy Wiktor Juszczenko podjął kontrowersyną decyzję o przyznaniu tytułu Bohatera Ukrainy dowódcy UPA Romanowi Szuchewyczowi, a później - przywódcy OUN Stepanowi Banderze. Właśnie ten krok, według ekspertów politycznych, zakłócił pewną emocjonalność w relacjach polsko-ukraińskich. Chociaż proces rozejmu historycznego polaków i ukraińców nie jest tak łatwy, należy zaznaczyć,
że narodom obu państw udało się osiągnąć wielkich sukcesów. Głównym osiągnięciem na dzień dzisiejszy jest rozpoczęcie przez Polskę i Ukrainę niełątwą pracę z odrodzenia i tworzenia nowych pomników ofiar konfliktów polsko-ukraińskich XX wieku. Ten proces postępuje powoli, i wcześniej niejednokrotnie stał się przyczyną narastania napięcia w społeczeństwie. Także niewątpliwy sukces polaków i ukraińców polega na tym, że to napięcie nie zaszkodziło tradycyjnym dobrosąsiedzkim stosunkom dwóch narodów. Należy szczególnie podkreślić, że kiedy z powodu wydarzeń z przeszłości wynikał kolejny kryzys, dialog trwał i nie przerywał się dzięki wsparciu zwolenników po obu stronach granicy. Silne pragnienie do nawiązania dialogu oraz gotowość obu stron do znalezienia wzajemnie korzystnego kompomisu przyniosły wreszcie oczekiwane owoce i pozwoliły wyeliminować szereg rozbieżności w stosunkach dwustronnych. Ale to nie znaczy, że historia nie będzie nadal się wtrącać do stosunków wzajemnych obu państw. Żeby jej rola nie miała wpływu negatywnego, należy kontynuować nieprzerwalny dialog między polskimi a ukraińskimi historykami w celu wprowadzenia do podręczników z historii uzgodnionych zmian oraz zakończenia niełatwego procesu tworzenia miejsc pamięci ofiar konfliktów polsko-ukraińskich XX wieku. Oprócz tego należy ostrożnie i delikatnie podchodzić do pytania opisania i traktowania niejednoznacznych dla obu narodów wydarzeń historycznych, ponieważ tworząc negatywne stereotypy dziasiaj, zakładamy minę opóźnionego działania w stosunki międzynarodowe w przyszłości. W przyszłości czeka na nas wielka i uciążliwa praca, lącząca elitę władzy i naukową elitę dwu sąsiednich państw. Chociaż najprawdopodobniej ten proces nie będzie łatwy, ale, uwzględniając dotychczasowe osiągnięcia w zakresie współpracy polsko-ukraińskiej, nie ma wątpliwości, że rozbieżne pytania wreszcie zostaną rozwiązane. Dzisiaj, kiedy przy władzy w Polsce i Ukrainie utrzymują się pragmatyczni liderzy, stosunki między sąsiednimi państwami mają polegać nie na źródłach historycznych czyli sentymentach, lecz na rzeczywistej współprace ekonomicznej. Te rozbieżności, które istniały za różnych czasów historycznych, mają tam zostać, a nowe pokolenie powinno iść do przodu, poruszać się, łączyć się i żyć historią współczesną, - oświadczył Prezydent Ukrainy Wiktor Janukowycz. Polska jest kluczowym partnerem politycznym i gospodarczym Ukrainy w Europie, także jest głównym promotorem Ukrainy w dialogu z Unią Europejską. Z kolei sąsiadująca z nią Ukraina
może się stać dla Polski i Unii Europejskiej wiarygonym mostem na Wschód, platformą dla rozwoju efektywnej współpracy z innymi państwami postradzieckimi. Razem Ukraina i Polska zdolni są do aktywizacji rozwoju procesów integracyjnych w Europie Środkowo- Wschodniej, do tworzenia przestrzeni stabilności i dobrobytu w regionie. Jednym z najbardziej wyraźnych przykładów konsekwentnego wykorzystania potencjału politycznego i ekonomicznego obu państw, co istotnie wpływa na obraz międzynarodowy i zbliżenie narodów, okazały się działania, skierowane na realizację latem bieżącego roku wielkiego (według zakresu i oddźwięku społecznego) wspólnego projektu międzynarodowego - przygotowanie wraz ze skutecznym przeprowadzeniem Mistrzostw Europy z piłki nożnej EURO-2012. Mimo to, że większość polityków zachodnich wątpiła w powodzenie tego przedsięwzięcia, efekt przerósł nawet najbardziej śmiałe oczekiwania. Polska i Ukraina najlepiej prezentowały się przed wspólnotą międzynarodową, co z kolei pozwoliło poszerzyć zakres możliwości dla rozwoju wzajemnie korzystnej współpracy w zakresie sportu, zwłaszcza sportu międzynarodowego, turystyki oraz wzmocnienia stosunków kulturalnych. Oczywiście, że wyżej wymieniony zakres pytań problemowych, dotyczących relacji polsko-ukraińskich, które potrzebują szybkiego rozwiązania, nie jest pełny. Polakom i ukraińcom nie warto się oglądać na przeszłość, lecz należy patrzeć w przyszłość, żeby wspólnie podołać nowym wyzwaniom współczesności. Dzisiaj najgłówniejszym zadaniem jest wszechstronne rozwinięcie i wzmacnianie relacji polskoukraińskich, jednocześnie zachowując osiągnięte efekty, w celu zabezpieczenia dobrobytu narodów obu państw oraz pomyślnego rozwijania zjednoczonej Europy, w której Ukraina musi zająć swoje godne miejsce obok Polski. Jestem przekonany, że nie istnieje alternatywy dla strategicznego partnerstwa między Ukrainą i Polską. Nasze państwa i narody będą nadal rozwijać stosunki dobrosąsiedzkie z zachowaniem spokoju i powagi, razem będziemy budować nasz wspólny europejski dom, - zaznaczył Prezydent Ukrainy Wiktor Janukowycz. Razem idziemy drogą, wiodącą do wspólnej, integrującej się Europy. Pragniemy budować strategiczne partnertswo polsko-ukraińskie, - wyraża podobną opinię Prezydent Polski Bronisław Komorowski.
Tadeusz Olszański PDF wygenerowany przez NwoNews.pl