Nowy segment biznesowy GK PGNiG

Nowy segment biznesowy GK PGNiG Krzysztof Gajewski Koordynator Projektów - Departamentu Wytwarzania Ryn, 23-24 września 2010 r.

Stan obecny elektroenergetyka gazowa W 2008 roku 7,6 % całkowitej sprzedaży gazu ziemnego do odbiorców przemysłowych w PGNiG SA stanowiła sprzedaż gazu do elektrowni i elektrociepłowni. W tym samym roku w UE27 sprzedaż dla energetyki wyniosła 26% całkowitej sprzedaży, a gaz stanowił 23% w zużyciu energii finalnej. Przykłady bloków gazowo parowych zasilanych gazem ziemnym Struktura sprzedaży gazu ziemnego w 2008 roku do odbiorców przemysłowych Źródło: Nowy Przemysł - URE 2

Wybrane zalety energetyki gazowej Bardzo duża elastyczność jeśli chodzi o wybór skali przedsięwzięć Względnie krótki czas budowy źródeł Wysoka sprawność, szczególnie w przypadku zastosowania wspieranej systemem żółtych certyfikatów kogeneracji Mniejsze niż w przypadku elektrowni węglowych emisje zanieczyszczeń Krótki cykl technologiczny uruchamiania i odstawiania źródeł gazowych (elastyczność ruchowa) Możliwość budowy wielu małych jednostek, dostosowanych dokładnie do potrzeb odbiorców, nie wymagających dużych nakładów inwestycyjnych oraz omijających kosztowne problemy dotyczące przyłączeń i rozbudowy sieci Możliwość zdalnego sterowania rozproszonych, małych źródeł gazowych (wirtualna elektrownia) Poprawa jakości energii i zabezpieczenia jej dostaw przy zapewnieniu współpracy źródeł wiatrowych i gazowych Możliwość lepszego wykorzystania odległych od systemu gazociągów źródeł gazu

Energetyka gazowa elementem zrównoważonego rozwoju sprzyjającego podniesieniu efektywności energetycznej Energetyka gazowa i OZE w PGNiG z perspektywy odpowiedzialnego biznesu i zrównoważonego rozwoju Społeczeństwo / Społeczności lokalne Rynek / gospodarka Środowisko naturalne Większe bezpieczeństwo zasilania i dostaw energii elektrycznej, ciepła i gazu ze źródeł położonych blisko odbiorców (mniejsze zagrożenie wystąpieniem blackout ów) Możliwość skorzystania z dogodnej i prostej oferty dual fuel Zwiększenie wykorzystania i efektywności pozyskiwania środków UE, możliwe także partnerstwo publiczno prywatne Współpraca z rolnictwem w zakresie wykorzystania upraw energetycznych (biomasa, biogazownie) Nowe inwestycje, także w regionach peryferyjnych Zwiększenie konkurencji w kluczowym dla gospodarki sektorze Lepsze wykorzystanie krajowych zasobów gazu ziemnego i paliw, szczególnie z trudnych źródeł, bardziej zrównoważony energy mix Odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie na usługi regulacyjne w systemie elektroenergetycznym Wzmocnienie Krajowego Systemu Elektroenergetycznego dzięki mniejszym, rozproszonym źródłom (tańsza alternatywa dla inwestycji w sieci) Zastosowanie wysokosprawnych, nowych technologii produkcji energii elektrycznej Znaczące zmniejszenie emisji szkodliwych substancji oraz dwutlenku węgla w porównaniu z energetyką węglową Wsparcie rozwoju kogeneracji i generacji rozproszonej lepsze wykorzystanie paliw pierwotnych i ograniczenie strat w przesyle energii Ograniczenie emisji metanu z gospodarstw rolnych i wysypisk Ograniczenie zużycia wody dzięki zastosowaniu nowoczesnych silników Ograniczenie wpływu energetyki na krajobraz i zmniejszenie powierzchni wykorzystywanej dla potrzeb wytwarzania energii

Zalety gazu - większa sprawność i mniejsze emisje Gazowe układy wytwarzania energii lub energii i ciepła charakteryzują się wyższą sprawnością i niższą emisyjnością. Źródła gazowe charakteryzują się wysoką sprawnością wytwarzania energii elektrycznej sięgającą 60% (elektrownie węglowe 47%) przy odpowiednich relacjach cen gazu i węgla może stanowić o przewadze konkurencyjnej źródeł gazowych. Źródła gazowe pracujące w skojarzeniu spełniające kryteria dot. wskaźnika skojarzenia mogą otrzymywać żółte certyfikaty. Legenda: NGCC Natural Gas Combined Cycle (Technologia Bloku Gazowo- Parowego) IGCC Integrated Gasification Combined Cycle (Technologia BGP ze zintegrowanym zgazowaniem paliwa lub pozostałości rafineryjnych) kg CO2 / MWh 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Zależność emisji dwutlenku węgla od rodzaju paliwa i technologii spalania 810 węgiel brunatny układy konwencjonalne 741 węgiel kamienny 619 430 348 757 olej opałowy gaz NGCC IGCC Przyszłe ceny emisji CO2 będą stanowiły o przewadze konkurencyjnej konkretnych paliw. źródło: Raport 2030 Polski Komitet Energii Elektrycznej

Czynniki wspierające zaangażowanie PGNiG SA w energetykę gazową Realna możliwość znacznego zwiększenia popytu na gaz Poprawa konkurencyjności gazu dzięki prognozowanemu wzrostowi popytu na energię elektryczną przy zwiększających się obciążeniach związanych z ochroną środowiska ( Pakiet klimatyczny, IPPC, etc.) Potrzeba rozbudowy mocy wytwórczych w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem energetyki rozproszonej Możliwość wydłużenia łańcucha wartości i sprzedaży przez PGNiG energii elektrycznej jako produktu wytwarzanego z gazu Okazja do lepszego wykorzystania własnych źródeł gazu, w tym również złóż pozasystemowych Potrzeby regulacyjne operatora KSE zwiększające zapotrzebowanie na źródła gazowe o pożądanej charakterystyce Możliwość łatwiejszego zagospodarowania dużych ilości gazu z projektów dywersyfikacyjnych Wsparcie kogeneracji gazowej systemem źółtych certyfikatów Możliwość tańszego pozyskania energii elektrycznej na własne potrzeby z wykorzystaniem własnego surowca

Energetyka i OZE w PGNiG Charakterystyka obszaru Strategia PGNiG zakłada budowę koncernu multienergetycznego, oferującego klientom zarówno gaz, jak i energię elektryczną pochodzącą ze źródeł gazowych oraz odnawialnych źródeł energii Nowy segment i skupi działalność w obszarze energetyki i OZE PGNiG będzie odpowiadał za sprzedaż detaliczną produktów Wytwarzanie Obrót Detal 1-2 większe EC z kogeneracją gazową Źródła rozproszone o małej i średniej mocy Mała kogeneracja, również dla przemysłu Wykorzystanie atutu dostępu do własnych paliw Biogazownie Inne źródła gazowe Optymalne zabezpieczenie potrzeb własnych GK PGNiG Obrót energią wytwarzaną we własnych źródłach Opracowanie oferty dual fuel Budowa szerokich kompetencji traderskich (commodities)

PGNiG Energia S.A. obszary działalności - wytwarzanie Obszary zainteresowań Źródła rozproszone - silniki gazowe, turbiny małej i średniej mocy w tym m.in. wykorzystanie własnych źródeł gazu Produkcja energii elektrycznej na własne potrzeby i z wykorzystaniem własnej infrastruktury (PMG Wierzchowice, kopalnia LMG, Terminal LNG, etc.) Duże projekty energetyczne BGP na terenie Elektrowni Stalowa Wola S.A., oraz inne Projekty związane z kogeneracją przemysłową Oferta usług systemowych dla operatorów Wsparcie obszarów z niedoborami mocy pokrycie szczytowego zapotrzebowania Wsparcie energetyki wiatrowej rezerwowanie mocy Celem strategicznym PGNiG S.A. realizowanym przez spółkę PGNiG Energia jest posiadanie w roku 2015 przynajmniej 300 MW własnych mocy wytwórczych, co wymaga realizacji kilku lub kilkunastu projektów inwestycyjnych o różnej wielkości, w tym przynajmniej jednego dużego projektu. W ramach realizacji celu strategicznego: duże projekty (powyżej 100MW) będą finansowane przez PGNiG S.A., a prowadzone i organizowane przez PGNiG Energia S.A. małe iśrednie projekty będą realizowane bezpośrednio przez PGNiG Energia S.A.

PGNiG Energia S.A. obszary działalności - obrót Najważniejsze cele PGNiG Energia w obszarze obrotu: - podjęcie działalności na hurtowym rynku energii, - optymalizacja zakupów energii dla PGNiG S.A. a docelowo także dla Grupy Kapitałowej PGNiG Docelowo zakres działalności PGNiG Energia S.A. na rynku hurtowym energii elektrycznej obejmować będzie w szczególności: sprzedaż oraz zakup energii na rynku polskim; sprzedaż oraz zakup energii na rynkach europejskich; uczestnictwo w polskich giełdach energii, tj. Towarowa Giełda Energii, Platforma Obrotu Energią Elektryczną; uczestnictwa w europejskich giełdach energii, tj. EEx, NordPool udział w aukcjach międzysystemowych. Chcemy osiągnąć silną, stabilną pozycję na zliberalizowanym rynku energii elektrycznej oraz wypracowanie i utrzymanie statusu godnego zaufania, odpowiedzialnego partnera w relacjach z naszymi klientami.

PGNiG Energia S.A. obszary działalności - OZE GK PGNiG w najbliższej przyszłości zamierza zrealizować 1-2 pilotażowe projekty w zakresie budowy i eksploatacji biogazowni rolniczych. Wśród projektów OZE największy nacisk zostanie położony na inwestycje w zakresie biogazowni rolniczych, ponieważ źródła te charakteryzują się następującymi zaletami z perspektywy GK PGNiG: Produkcja biogazu w biogazowniach rolniczych w UE-27 w latach 2004 2007, GWh Możliwość pozyskania paliwa gazowego wymiennego z gazem ziemnym, Wysoka rentowność działania (przy założeniu wdrożenia korzystnych zapisów regulacyjnych), Wysoka efektywność produkcji energii oraz paliw gazowych, Alternatywny sposób gazyfikacji obszarów, gdzie rozbudowa infrastruktury dystrybucyjnej jest bardzo kosztowna, Ułatwiona współpraca z Operatorami Systemu Dystrybucyjnego (wspólne planowanie lokalizacji współpraca w zakresie uzyskiwania warunków przyłączenia). Źródło: EurObserv ER 2008, Instytut Energetyki Odnawialnej

Preferowany model biznesowy Projektów Inwestycyjnych realizowanych w PGNiG Energia SA Krzysztof Gajewski Koordynator Projektów Departament Wytwarzania Prezentacja na spotkanie klastra Razem Cieplej z PGNiG Energia SA (Ryn, 23-24 września 2010 r.)

Model Biznesowy Model biznesowy określa powiązania oraz relacje pomiędzy podmiotami zaangażowanymi w realizację inwestycji m.in. w zakresie: Struktury własnościowej Inwestycji (lub Projektu Inwestycyjnego) Przepływu usług i produktów oraz rozliczeń finansowych pomiędzy inwestorem a partnerami w Inwestycji. 12

Przepływ usług, produktów i środków finansowych Jednostka Podmiot dostarczający wytwórcza paliwo gazowe (GK PGNiG) Ciepło Odbiorcy PGNiG Energia SA ----------------------------- Właściciel/Udziałowiec SPV --------------------------------------------------------- Jednostka wytwórcza Sieć komunalna Podstawowy odbiorca KSE 13

Struktura własnościowa Struktura własnościowa determinuje możliwość swobodnego podejmowania decyzji oraz implikuje sposób zarządzania Projektem Inwestycyjnym w trakcie jego trwania oraz po jego zrealizowaniu. PGNiG Energia S.A. jest zainteresowana 5 podstawowymi modelami biznesowymi: 14

Model I najbardziej preferowany Środki trwałe ----------------------------------------------------------------------------------------------- Źródło wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji PGNiG Energia SA ------------------------------ Właściciel Lokalizacja Grunt wykupiony Grunt dzierżawiony 15

Model I - preferowany Właściciel środków trwałych w realizowanej inwestycji: PGNiG Energia SA. Struktura własności terenu na którym ulokowana jest inwestycja: grunt wykupiony lub grunt dzierżawiony. 16

Model II preferowany Środki trwałe ----------------------------------------------------------------------------------------------- Źródło wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji SPV ------------------------------ Właściciel Lokalizacja PGNiG Energia ------------------------------ 100% Udziałów/Akcji Grunt wykupiony Grunt dzierżawiony 17

Model II - preferowany Właściciel środków trwałych w realizowanej inwestycji: Spółka zależna (SPV) w której wszystkie 100% udziałów/akcji posiada PGNiG Energia SA. Struktura własności terenu na którym ulokowana jest inwestycja: grunt wykupiony lub grunt dzierżawiony. 18

Model III akceptowalny Środki trwałe ----------------------------------------------------------------------------------------------- Źródło wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji SPV ------------------------------ Właściciel Lokalizacja Partner/Partnerzy ------------------------------ Poniżej 50% Udziałów/Akcji PGNiG Energia ------------------------------ Powyżej 50% Udziałów/Akcji Grunt wykupiony Grunt dzierżawiony 19

Model III - akceptowalny Właściciel środków trwałych w realizowanej inwestycji: spółka zależna (SPV) w której większość udziałów/akcji posiada PGNiG Energia SA, Struktura własności terenu na którym ulokowana jest inwestycja: grunt wykupiony lub grunt dzierżawiony. 20

Model IV dopuszczalny Środki trwałe ----------------------------------------------------------------------------------------------- Źródło wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji SPV ------------------------------ Właściciel Lokalizacja Partner/Partnerzy ------------------------------ 50% Udziałów/Akcji PGNiG Energia ------------------------------ 50% Udziałów/Akcji Grunt wykupiony Grunt dzierżawiony 21

Model IV dopuszczalny Właściciel środków trwałych w realizowanej inwestycji: spółka zależna (SPV) w której połowę udziałów/akcji posiada PGNiG Energia SA. Struktura własności terenu na którym ulokowana jest inwestycja: grunt wykupiony lub grunt dzierżawiony. 22

Model V akceptowalny warunkowo Środki trwałe ----------------------------------------------------------------------------------------------- Źródło wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji SPV ------------------------------ Właściciel Lokalizacja Partner/Partnerzy ------------------------------ Powyżej 50% Udziałów/Akcji PGNiG Energia ------------------------------ Poniżej 50% Udziałów/Akcji Grunt wykupiony Grunt dzierżawiony 23

Model V akceptowalny warunkowo Właściciel środków trwałych w realizowanej inwestycji: spółka zależna (SPV) w której PGNiG Energia SA posiada mniej niż połowę udziałów/akcji, Struktura własności terenu na którym ulokowana jest inwestycja: grunt wykupiony lub grunt dzierżawiony. 24

Przepływ produktów, usług i środków finansowych Przepływy wzajemnych usług i dostaw produktów są zdeterminowane zawieranymi umowami w tym m.in. na: Dostawy energii elektrycznej, Dostawy ciepła, Odbiór ścieków i odpadów komunalnych, Służebność infrastruktury, Podział wpływów finansowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii. 25

Przepływ produktów i usług Podmiot dostarczający paliwo gazowe (GK PGNiG) GAZ Jednostka wytwórcza energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji Energia Elektryczna Chłód Ciepło KSE Podstawowy odbiorca Sieć miejska Ścieki i odpady komunalne Służebności: Dostęp do infrastruktury Świadectwa Pochodzenia energii Umowy na wyłączność Uprawnienia do emisji CO2 26

PGNiG ENERGIA SA ul. Marcina Kasprzaka 25 01-224 Warszawa www.energia.pgnig.pl tel. 22 589-44-25 faks: 22 589-44-94 27

Dziękuję za uwagę. Krzysztof Gajewski Koordynator Projektów - Departament Wytwarzania PGNiG Energia SA Ul. M. Kasprzaka 25, 01-224 Warszawa krzysztof.adam.gajewski@energia.pgnig.pl Świdnica, 20 maja 2010 r.