OBSŁUGA ZDARZEO, ALARMÓW, NASTAW I FUNKCJI KONTROLNYCH W PROGRAMIE OBSŁUGI INTERFEJSU 61850 Skład zespołu: Piotr Zybert, Hubert Chrzaniuk INSTYTUT TELE- I RADIOTECHNICZNY
Świat wirtualny Świat rzeczywosty MAPOWANIE ŚWIATA RZECZYWISTEGO WSPÓLNY MODEL DANYCH Mechanizm wymiany informacji polega na dobrze zdefiniowanych modelach informacyjnych. Wszystkie informacje udostępnione do wymiany są zdefiniowane w ramach normy. Stworzony model wirtualny przedstawia systemowi automtyzacji analogowy model stacji. Dzięki takiemu podejściu zarówno informacja jak i sposób jej dostarczenia jest niezależna od implementacji umożliwiając współdziałanie urządzeo pochodzących od różnych producentów. OBIEKTOWY MODEL DANYCH XCBR PTUV Pozcja Alarmy Nastawy Nastawy DEKOMPOZYCJA Urządzenia i ich funkcje ze świata rzeczywistego podlegają dekompozycji na węzły logiczne i ich atrybuty. Zarówno węzły jak i ich atrybuty zostały znormalizowane.
ZBIORY DANYCH Raportowanie dotyczy tylko atrybutów o ograniczeniu funkcjonalnym ST (informacja o stanie) i MX (informacja o pomiarze). Dane tego typu mogą zostad zebrane w tzw. Zestaw danych (dataset). Może byd to np. zestaw informacji o zadziałaniu różnych zabezpieczeo. PTUV PTOC DATASET ALARMY I ZDARZENIA W normie nie zdefionowano pojęd alarmy i zdarzenia. Ich funkcja jest pełniona przez atrybut, które informują o stanie. Zgodnie z normą są to atrybuty o ograniczeniu funkcjonalnym ST. Funkcjonalnośd alarmów lub zdarzeo mogą one pełnid dzięki usłudze raportowania. Alarmy Atrybuty o ograniczeniu funkcjonalnym ST Zdarzenia ALARMY I ZDARZENIA W 61850 RAPORTOWANIE Zbiory danych mogą byd zasubskrybowane przez klienta. Oznacza to że każda zmiana w danym zbiorze uaktywni proces raportowania i zbiór danych z aktualną wartością danego statusu zostanie wysłany do klienta. Alternatywnie do raportowania na zmianę wartości klient może zarządad przesłania zbioru danych po każdej jego aktualizacji lub po prostu w określonych odstępach czasowych. NOWA WARTOŚĆ DATASET SERWER RAPORT
OBIEKT KONTROLI Ponieważ serwer od strony klienta jest widoczny jako model danych również funkcje kontrolne zostały odwzorowane w modelu. Każdy atrybut, który ma podlegad kontroli zawiera w sobie strukturę "Operate". Zapis tej struktury przez klienta oznacza żądanie przez niego operacji sterowania. XCBR Pos Operate CtlVal <- węzeł logiczny <- przedmiot kontroli <- pozycja Struktura "Operate" zawiera m.in. pole ctlval. Pole to definiuje żądaną wartośd pozycji kontrolowanej. MODEL KONTROLI Model kontroli w standardzie 61850 przewiduje kilka trybów kontroli zdalnej urządzenia. W urządzeniu zaimplementowano jeden z nich nazwany trybem bezpośrednim. Klient bezpośrednio wysyła żądanie sterowania do serwera. Ten dokonuje próby sterowania, a jego ewentualny wynik może byd odebrany przez klienta w postaci raportu. ZAPIS Operate STEROWANIE SERWER RAPORT FUNKCJE KONTROLNE W 61850 Proces NOWA WARTOŚD DATASET
FUNKCJE KONFIGURACYJNE Funkcje związane ze zdalnym konfigurowaniem parametrów fucnkji serwera została w standardzie zmapowana w modelu jako atrybuty z ograniczeniem funkcjonalnym CF. Klient może tego typu atrybuty odczytywad i zapisywad. Wprowadzone przez klienta zmiany w konfiguracji serwera zaczynają obowiązywad z pewnym niekontrolowanym przez klienta opóźnieniem. PTUV StrVal setmag <- węzeł logiczny <- nastawa <- żądana wartośd ZAPIS setmag SERWER ODCZYT AKTUALNA NASTAWA Proces setmag FUNKCJE KONFIGURACYJNE W 61850
Dane w urządzeniu nie odpowiadają danym wymaganym przez standard 61850. Zanim zostaną one udostępnione klientowi 61850 muszą zostad przemapowane i poukładane w odpowiednich węzłach oraz ich atrybutach. Urządzenie Pamięd Rejestry KONCEPCJA MAPOWANIA Program serwera Tablice danych ETHERNET SIEĆ MAPOWANIE DANYCH REALIZACJA PROGRAMOWA Tablice danych MODBUS Tablice danych 61850 Pętla aktualizująca dane MODBUS Pętla mapująca i aktualizująca dane 61850
KONCEPCJA Zdarzenia i alarmy są obsługiwane przez specjalne funkcje zwane handlerami. Do obsługi zdarzeo i alarmów służą handlery odczytu i oceny. MAPOWANIE DANE Proces Zdarzenie 1. 1. 2. Obiektowe dane 61850 AKTUALIZACJA Odswieżanie danych w pętli BRAK ZMIANY SUBSKRYPCJA ZDARZENIA 1. ZMIANA Adresy subskrybentów stanu pierwszego PROGRAM SERWERA FUNKCJE OBSŁUGI ZDARZEŃ I ALARMÓW Handler oceny sprawdza czy po aktualizacji danych nastąpiła jej zmiana w stosunku do poprzeniej wartości. Zadaniem handlera odczytu jest wysłanie do klienta aktualnej wartości danego atrybutu.
KONCEPCJA Zapis struktury "Operate" (żądanie sterowania) wywołuje specjalną funkcję której zadaniem jest próba wykonania żądania lub ewentualne powiadomienie klienta o zaniechaniu próby sterowania z podaniem przyczyny. ZAPIS Dana sterowana Operate Obiektowe dane 61850 ZMIANA Sterowa nie było możliwe PROGRAM SERWERA Próba sterowania Jeśli klient subskrybował stan obiektu którym sterował otrzyma informację o sukcesie zasterowania. FUNKCJE OBSŁUGI STEROWANIA Proces
KONCEPCJA Obsługa funkcji konfiguracyjnych wymaga umożliwienia klientowi modyfikacji wartości w modelu serwera. Zmiana/zapis wartości przez klienta na serwerze jest wykonywany za pomocą funkcji handlerów zapisu. Odczyt nastaw aktualnych dokonywany jest za pomocą handlerów odczytu. Węzeł konfigurowany Żądanie odczytu FUNKCJE OBSŁUGI NASTAW Nastawa ZMIANA Nastawa Obiektowe dane 61850 ODCZYT PROGRAM SERWERA