ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU ŚLUSARZ, 722204 O STRUKTURZE MODUŁOWEJ wersja przed recenzją(wersja robocza)z dn. 30.06.2012 r. Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1
SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY... 3 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY... 3 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA:... 3 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 3 5. ELE GŁÓWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 3 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU ŚLUSARZ Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO... 4 7. INFORMAJA O ZAWODZIE ŚLUSARZ... 5 8. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE... 5 9. OWIĄZANIA ZAWODU ŚLUSARZ Z INNYMI ZAWODAMI... 6 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE ŚLUSARZ... 7 11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU ŚLUSARZ... 8 12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW... 11 1. M1 rzygotowanie do wykonywania prac ślusarskich... 12 2. M2. Wykonywanie elementów maszyn i urządzeń... 25 3. M3 Wykonywanie połączeń... 33 4. M4 Naprawianie i konserwowanie elementów maszyn, urządzeń i narzędzi... 39 5. M5 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy... 46 ZAŁĄZNIKI:... 52 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2
TY SZKOŁY: ZASADNIZA SZKOŁA ZAWODOWA 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr inż. Grażyna Dobrowolska-Zabłocka, dr inż. Janusz Figurski, mgr inż Marek Olsza, mgr inż. Jerzy Zagańczyk. Recenzenci: Konsultanci: mgr inż. Robert Wanic 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu ślusarz opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2011 r. Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników z dnia 8 czerwca 2009 r. Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z dnia 30 kwietnia 2007 z późn. zmianami. Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 r. Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zmianami. 5. ELE GŁÓWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3
Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczospołecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU ŚLUSARZ Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu ślusarz uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: - umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; - umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; - umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; - umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; - umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; - umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; - umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; - umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu ślusarz uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: chemia, fizyka, matematyka i informatyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4
7. INFORMAJA O ZAWODZIE ŚLUSARZ Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Zadaniem ślusarza jest ręczna lub ręczno maszynowa obróbka metali, budowa, konserwacja i naprawa prostych konstrukcji, mechanizmów, narzędzi i wyrobów metalowych. Typowymi pracami wykonywanymi przez ślusarza są: - wytwarzanie i naprawianie narzędzi, przyrządów i uchwytów obróbkowych, - obróbka, montaż i naprawa elementów mechanizmów i urządzeń, - wykonywanie konserwacji i napraw sprzętu powszechnego użytku, - wykonywanie i naprawa ozdobnej galanterii metalowej(ślusarstwo artystyczne), nadawanie wyrobom metalowym ostatecznego, estetycznego wyglądu. Dynamiczne zmiany w technice, technologii, organizacji produkcji i usługach powodują, iż kształcenie zawodowe ślusarza ma charakter szerokoprofilowy umożliwiający opanowanie umiejętności ogólnozawodowych oraz specjalistycznych, a także umiejętności intelektualnych i postaw stanowiących dobre przygotowanie do specjalizacji. rzewidywane są następujące specjalizacje w zawodzie ślusarz: - ślusarz narzędziowy, - ślusarz konstrukcji metalowych, - ślusarz urządzeń komunalnych i sprzętu domowego, - ślusarz artystyczny. Ślusarz wykonuje swoją pracę z reguły w pomieszczeniach zamkniętych(jedynie ślusarz konstrukcji metalowych większość czynności wykonuje w terenie otwartym). race ślusarskie nie stwarzają zagrożenia dla życia i zdrowia pracownika. Wykonując pracę ślusarz odpowiada za materiał, narzędzia, maszyny i urządzenia, które zostały mu powierzone. Kandydat do zawodu ślusarza powinien charakteryzować się: zainteresowaniami i zdolnościami technicznymi, zdolnościami manualnymi oraz starannością i dokładnością w wykonywaniu pracy, wyobraźnią przestrzenną, zdolnością koncentracji uwagi, odpowiedzialnością, niezależnością i samodzielnością w działaniu, wytrwałością i cierpliwością w realizacji powierzonych zadań, dobrą koordynacją wzrokowo ruchową, a także zainteresowaniami o charakterze artystycznym. race ślusarskie z reguły nie wymagają znacznego wysiłku fizycznego, jednak wymagają dobrej ogólnej sprawności fizycznej. rzeciwwskazania zdrowotne to: zaburzenia równowagi i świadomości, zaburzenia psychiczne, wady wzroku niepoddające się korekcji, brak widzenia obuocznego, uszkodzenia narządu słuchu uniemożliwiające kontrolę słuchową pracy maszyny, ograniczenie sprawność rąk i palców, skóra rąk skłonna do uczuleń. 8. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE Ślusarze mogą być zatrudnieni w zakładach produkcyjnych z różnych branż, budownictwie, usługach, administracjach budynków, mogą prowadzić własna działalność gospodarczą. Uniwersalność kwalifikacji zawodowych ślusarza daje podstawy do wykonywania wielu zadań zawodowych w zawodach pokrewnych(np. mechanik monter maszyn i urządzeń, instalator urządzeń sanitarnych itp.)oraz możliwość szybkiego przekwalifikowania się. Dodatkowo uzyskując uprawnienia np. spawacza i poszerzając w ten sposób swoje umiejętności zawodowe zwiększają możliwości zdobycia atrakcyjnej pracy. omimo, iż przewidywany jest rozwój dziedzin związanych z nowoczesnymi technologiami to jednak zapotrzebowanie na specjalistów wykonujących czynności proste(takich jak ślusarz)będzie również rosło. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5
9. OWIĄZANIA ZAWODU ŚLUSARZ Z INNYMI ZAWODAMI Kwalifikacja Symbol zawodu Zawód Elementy wspólne M.20. Wykonywanie i naprawa elementów 722204 Ślusarz KZ(M.a) maszyn, urządzeń i narzędzi 311504 Technik mechanik Kwalifikacja M.20.wyodrębniona dla zawodu ślusarz stanowi również podbudowę kształcenia w zawodzie technik mechanik. Wyodrębnienie w zawodach kwalifikacji sprawia, iż system kształcenia w zawodach jest elastyczny i umożliwia uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji zgodnie z potrzebami. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie ślusarz po potwierdzeniu kwalifikacji M.20.Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi może uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie technik mechanik po spełnieniu dodatkowych wymogów, tzn. potwierdzeniu dodatkowo kwalifikacji M.44. Organizacja i nadzorowanie procesów produkcji maszyn i urządzeń oraz uzyskaniu wykształcenia średniego. Efekty kształcenia wspólne dla obszaru kształcenia określone kodem KZ(M.a)stanowią podbudowę do kształcenia w wielu zawodach robotniczych oraz na poziomie technika w obszarze mechanicznym i górniczo hutniczym. W KZ(M.a)zapisane są efekty kształcenia stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, zegarmistrz, optykmechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów okrętowych, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik lotniczy, technik mechanik okrętowy, technik budownictwa okrętowego, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technik hutnik, operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, złotnik-jubiler. Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w zasadniczej szkole zawodowej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie ślusarz minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - na kształcenie w ramach kwalifikacji M.20.Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi przeznaczono minimum 650 godzin. - na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono minimum 300 godzin. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6
- 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE ŚLUSARZ Absolwent zasadniczej szkoły zawodowej kształcącej w zawodzie ślusarz powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) wykonywania elementów maszyn i urządzeń; 2) naprawiania elementów maszyn, urządzeń i narzędzi; 3) wykonywania połączeń; 4) konserwowania elementów maszyn, urządzeń i narzędzi. Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się: - efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów(bh, DG, JOZ) - efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo--hutniczego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(M.a); - efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji M.20.Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi wyodrębnionej w zawodzie ślusarz. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7
11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU ŚLUSARZ rzykładowy szkolny plan nauczania* /modułowe kształcenie zawodowe/ Typ szkoły: Zasadnicza Szkoła Zawodowa - 3-letni okres nauczania /1/ Zawód: ślusarz; symbol 722204 odbudowa programowa: gimnazjum Kwalifikacje: K1 - Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi(m.20.) Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne I Klasa I II III II I II I II Liczba godzin tygodniowo w trzyletnim okresie nauczania Liczba godzin w trzyletnim okresie nauczania Modułowe kształcenia zawodowe** 1 722204.M1 rzygotowanie do wykonywania prac ślusarskich 14 14 14 448 2 722204.M2 Wykonywanie elementów maszyn i urządzeń 10 10 10 320 3 722204.M3 Wykonywanie połączeń 7 7 7 224 4 722204.M4 Naprawianie i konserwowanie elementów maszyn, urządzeń i narzędzi 19 15 17 544 5 722204/723310/722307/311504.M5 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy 4 2 64 Tygodniowy wymiar godzin kształcenia zawodowego 14 14 17 17 19 19 50 1600 Tygodniowy wymiar godzin 27 27 29 29 30 30 86 2758 obowiązkowych zajęć edukacyjnych - do celów obliczeniowych przyjęto 32 tygodnie w ciągu jednego roku szkolnego *w szkolnym planie uwzględnia się również wymiar godzin zajęć określonych w par. 4 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ramowych planów nauczania, t.j. m.in. religii lub etyki oraz wychowania do życia w rodzinie. ** dla młodocianych pracowników wymiar godzin określają przepisy Kodeksu racy Egzamin potwierdzający kwalifikację(k1)odbywa się pod koniec II semestru klasy III rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8
Wykaz modułów i jednostek modułowych Nazwa modułu Nazwa jednostki modułowej Liczba godzin przewidziana na jednostkę modułową 722204.M1 rzygotowanie do wykonywania prac 722204/723310/722307/311504.M1.J1 Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w branży 16 ślusarskich mechanicznej 722204.M1.J2 osługiwanie się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń 270 722204.M1.J3 Rozpoznawanie podstawowych technik wytwarzania 162 722204.M2 Wykonywanie elementów maszyn i 722204.M2.J1 Wykonywanie obróbki ręcznej 123 urządzeń 722204.M2.J2 Wykonywanie obróbki maszynowej 197 722204.M3 Wykonywanie połączeń 311504/722204.M3.J1 Dobieranie metod łączenia materiałów 65 722204.M3.J2 Łączenie materiałów 159 722204.M4 Naprawianie i konserwowanie elementów 311504/722204.M4. J1 Weryfikowanie części maszyn 108 maszyn, urządzeń i narzędzi 722204.M4.J2 Usuwanie usterek elementów maszyn, urządzeń i narzędzi 436 722204/723310/722307/311504.M5 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy 722204/723310/722307/311504.M5.J1 rowadzenie działalności gospodarczej w branży mechanicznej 32 722204/723310/722307/311504.M5.J2 osługiwanie się językiem obcym 32 w branży mechanicznej rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9
Mapa dydaktyczna rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10
12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW W programie nauczania dla zawodu operator obrabiarek skrawających zastosowano taksonomię celów poznawczych(wg. prof. B. Niemierko) 1. 722204.M1 rzygotowanie do wykonywania prac ślusarskich 448 godzin 2. 722204.M2 Wykonywanie elementów maszyn i urządzeń 320 godzin 3. 722204.M3 Wykonywanie połączeń 224 godziny 4. 722204.M4 Naprawianie i konserwowanie elementów maszyn, urządzeń i narzędzi 544 godziny 5. 722204/723310/722307/311504.M5 rzygotowanie do wejścia na rynek pracy 64 godziny rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11
1. M1 rzygotowanie do wykonywania prac ślusarskich M1. J1 Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w branży mechanicznej M1. J2 osługiwanie się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń. M1. J3 Rozpoznawanie podstawowych technik wytwarzania M1.J1 Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w branży mechanicznej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi oziom wymagań programowych( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia BH(1)1 wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej w zakładzie pracy - odstawowe pojęcia i akty prawne dotyczące ochrony BH(1)2 rozróżnić środki gaśnicze pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony B przeciwpożarowej i ochrony środowiska. BH(1)3 rozróżnić środki ochrony indywidualnej i zbiorowej B - rawa i obowiązki pracownika oraz obowiązki BH(1)4 wyjaśnić podstawowe pojęcia związane z bezpieczeństwem i higiena pracy pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. BH(1)5 wyjaśnić zasady ochrony środowiska - Zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań BH(1)6 wyjaśnić znaczenie pojęcia ergonomia w odniesieniu do stanowiska pracy ślusarza zawodowych ślusarza. BH(2)1 wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony - Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy ochrony A środowiska w olsce przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12
BH(2)2 scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce BH(2)3 rozróżnić przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy B BH(3)1 wskazać prawa i obowiązki pracownika w zakresie przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy BH(3)2 wskazać obowiązki pracodawcy w zakresie zapewnienia warunków bezpieczeństwa i higieny pracy pracownikom BH(3)3 zinterpretować prawa i obowiązki pracownika zakresie przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy BH(4)1 scharakteryzować zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem zadań zawodowych ślusarza BH(4)2 scharakteryzować zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych ślusarza BH(4)3 analizować sposób zorganizowania stanowiska pracy ślusarza w celu określenia możliwości wystąpienia zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka BH(4)4 analizować sposób zorganizowania stanowiska pracy ślusarza w celu określenia możliwości wystąpienia zagrożeń dla mienia i środowiska BH(4)5 współpracować ze służbami promocji bezpieczeństwa i ochrony pracy w zakresie rozpoznawania zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz dla mienia i środowiska BH(5)1 rozróżnić szkodliwe czynniki w środowisku pracy podczas wykonywania zadań zawodowych ślusarza BH(5)2 scharakteryzować szkodliwe czynniki środowiska pracy występujące podczas wykonywania zadań zawodowych ślusarza BH(5)3 scharakteryzować metody i sposoby ograniczenia lub wyeliminowania szkodliwych czynników środowiska pracy występujące podczas wykonywania zadań zawodowych ślusarza BH(5)4 współpracować z odpowiednimi służbami promocji bezpieczeństwa i ochrony pracy w zakresie identyfikowania szkodliwych czynników w środowisku pracy podczas wykonywania zadań zawodowych ślusarza BH(6)1 analizować wpływ na organizm człowieka szkodliwych czynników związanych z wykonywaniem zadań zawodowych ślusarza BH(6)2 określić skutki oddziaływania na organizm człowieka czynników szkodliwych związanych z wykonywaniem zadań zawodowych ślusarza BH(6)3 scharakteryzować metody i sposoby ograniczenia lub wyeliminowania skutków oddziaływania na organizm człowieka czynników szkodliwych związanych z wykonywaniem zadań zawodowych ślusarza B B B D D B D wykonywania zadań zawodowych ślusarza. - Organizacja stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. - Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosowane podczas wykonywania zadań zawodowych ślusarza. - Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące pomieszczeń higieniczno sanitarnych oraz pomieszczeń, w których wykonywana jest praca. - ierwsza pomoc poszkodowanym w wypadkach przy pracy. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13
BH(6)4 współpracować z odpowiednimi służbami promocji bezpieczeństwa i ochrony pracy w zakresie identyfikowania skutków oddziaływania na organizm człowieka szkodliwych czynników związanych z wykonywaniem zadań zawodowych ślusarza BH(7)1 zorganizować stanowisko pracy ślusarza zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska BH(7)2 dobrać wyposażenie oraz rozmieścić je na stanowisku pracy zgodnie z zasadami D ergonomii BH(7)3 określić wpływ procesu realizowanego na stanowisku pracy na zagrożenie pożarowe i warunki bhp BH(7)4 dobrać i zgromadzić na stanowisku pracy niezbędny sprzęt gaśniczy D BH(7)5 określić oddziaływanie procesu realizowanego na stanowisku pracy na środowisko BH(7)6 dobrać i zgromadzić na stanowisku niezbędny sprzęt zabezpieczający środowisko D przed wpływem szkodliwych czynników związanych z wykonywanym procesem BH(8)1 rozróżnić środki ochrony indywidualnej i zbiorowej B BH(8)2 zastosować środki ochrony indywidualnej właściwe dla wykonywanych zadań zawodowych ślusarza BH(8)3 zastosować środki ochrony zbiorowej właściwe dla wykonywania zadań zawodowych ślusarza BH(9)1 stosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań zawodowych ślusarza BH(9)2 stosować zasady ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych ślusarza BH(9)3 stosować zasady ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych D ślusarza BH(10)1 udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia podczas wykonywania zadań zawodowych ślusarza BH(10)2 powiadomić system pomocy medycznej w przypadku wystąpienia sytuacji stanowiącej zagrożenie zdrowia i życia przy wykonywaniu zadań zawodowych BH(10)3 powiadomić przełożonych w przypadku wystąpienia sytuacji stanowiącej zagrożenie zdrowia i życia przy wykonywaniu zadań zawodowych lanowane zadania(ćwiczenia) Określenie zasad organizowania stanowiska do wykonywania prac związanych z montażem bramy przesuwnej. W oparciu o literaturę, wyjaśnienia nauczyciela oraz własna analizę problemu należy opracować sformułować zasady organizowania stanowiska pracy ślusarza wykonującego montaż bramy przesuwnej Należy: - określić czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe występujące podczas montażu bramy przesuwnej, - określić sposoby likwidacji lub ograniczenia wpływu tych czynników na pracownika, - dobrać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej, - określić zasady bezpieczeństwa, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska właściwe dla stanowiska rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14
pracy. Zadanie uczniowie wykonują w grupach 2 3 osobowych(ale nauczyciel powinien ocenić wkład pracy, zaangażowanie, poziom wiedzy i umiejętności indywidualnie każdego ucznia. Uczniowie przydzielają zadania do wykonania każdemu członkowi, analizują wyniki pracy każdego członka grupy i ustalają wspólne stanowisko, które lider grupy zaprezentuje w ramach podsumowania wykonania zadania. Na zakończenie nauczyciel podsumowuje efekty pracy poszczególnych grup. Końcowym efektem wykonania zadania powinien być plakat z zapisanymi zasadami organizowania stanowiska pracy. Udzielenie pierwszej pomocy osobie poszkodowanej w wypadku przy pracy W oparciu o informacje dostarczone przez nauczyciela określające rodzaj urazu należy udzielić pierwszej pomocy osobie poszkodowanej i powiadomić przełożonych oraz służby pomocy medycznej. Zadanie uczniowie wykonują indywidualnie. Na zakończenie wykonywania zadania powinna odbyć się dyskusja dotycząca sposobu wykonania zadania przez poszczególne grupy. ostępowanie pracownika w przypadku powstania pożaru na stanowisku pracy Wyjaśnić sposób postępowania pracownika w przypadku powstania pożaru na stanowisku pracy, powiadomić przełożonych i straż pożarną, wyjaśnić zasady użycia sprzętu gaśniczego i środków gaśniczych, użyć sprzęt gaśniczy(lub zasymulować użycie). Wykonać plakat wyjaśniający zasady postępowania w przypadku powstania pożaru na stanowisku pracy ślusarza. Uczniowie wykonują plakat pracując w zespołach 2-3 osobowych, natomiast ćwiczenia z zakresu użycia sprzętu gaśniczego wykonują indywidualnie. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne odstawowym celem zajęć jest kształtowanie u uczniów prawidłowych postaw i nawyków związanych z wykonywaniem zadań zawodowych, zdobycie przez uczniów wiedzy dotyczącej zasad bezpiecznego wykonywania zadań zawodowych, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz udzielania pierwszej pomocy, a także nabycie umiejętności organizowania stanowiska pracy zgodnie z zasadami ergonomii, bezpieczeństwa pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska, jak też zachowania się w razie wystąpienia nieszczęśliwego wypadku przy pracy. Ważne jest również uświadomienie uczniom, że czasie wykonywania zadań zawodowych ochrona życia i zdrowia człowieka jest celem nadrzędnym. Zajęcia powinny odbywać się w grupie do 15 uczniów, w przypadku wykonywania ćwiczeń uczniowie powinni pracować w grupach 2 3 osobowych lub indywidualnie. Środki dydaktyczne Zajęcia edukacyjne powinny być realizowane w pracowni wyposażonej w: - stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu(jedno stanowisko dla 2 3 uczniów), - środki ochrony indywidualnej i zbiorowej stosowane podczas wykonywania zadań zawodowych ślusarza, - zestaw odzieży ochronnej i roboczej, - podstawowy sprzęt gaśniczy, - apteczkę pierwszej pomocy, - sprzęt do ćwiczenia czynności resuscytacji krążeniowo oddechowej, - zestawy ćwiczeń, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, - pakiety edukacyjne dla uczniów, - teksty przewodnie, karty pracy dla uczniów, - literaturę dotyczącą przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, - prezentacje multimedialne z zakresu stosowania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska oraz technologii wykonywania wybranych prac przez ślusarzy. Zalecane metody dydaktyczne Dobierając metodę kształcenia nauczyciel powinien przede wszystkim odpowiedzieć sobie na następujące pytania: Jakie chce osiągnąć efekty? Jakie metody będą najbardziej odpowiednie dla danej grupy wiekowej, możliwości percepcyjnych uczących się? Jakie problemy(o jakim stopniu trudności i złożoności)powinny być przez uczniów rozwiązane? Jak motywować uczniów i zapewnić ich zaangażowanie. Rzetelna odpowiedź na te pytania pozwoli na trafne dobranie metod, które pozwolą na osiągnięcie zamierzonych efektów. Oprócz zdobywania wiadomości i nabywania umiejętności w procesie kształcenia należy zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności samokształcenia, samodzielności myślenia i analizowania zjawisk, współpracy w grupie oraz komunikatywności. W związku z tym w czasie odbywania zajęć wskazane jest stosowanie metod aktywizujących. Dominującymi metodami powinny być metoda ćwiczeń praktycznych, inscenizacji, metoda tekstu przewodniego, analizy przypadków, dyskusji dydaktycznej, pokazu z objaśnieniem, burza mózgów. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone indywidualnie lub w grupach. W przypadku pracy w grupach nauczyciel powinien oceniać każdego ucznia indywidualnie oceniać zaangażowanie, wkład pracy oraz efekty pracy każdego ucznia. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15
Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się należy brać pod uwagę wyniki testów i ćwiczeń. Kryteria oceny powinny uwzględniać: zgodność wykonania ćwiczeń z założeniami, poprawność merytoryczna wykonania ćwiczeń i testów, zaangażowanie uczniów w wykonanie ćwiczeń. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16
M1.J2 osługiwanie się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi oziom wymagań programowych( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ(M.a)(1)1 wykonać rysunki techniczne w rzutach prostokątnych rozmieszczonych wg europejskiej metody E KZ(M.a)(1)2 wykonać przekroje i kłady części maszyn KZ(M.a)(1)3 stosować zasady wymiarowania od baz obróbkowych i konstrukcyjnych KZ(M.a)(1)4 stosować zasady wymiarowania średnic, promieni, łuków, kątów, pochyleń, zbieżności, gwintów i połączeń na rysunkach technicznych maszynowych KZ(M.a)(1)5 stosować zasady zapisu wymiarów tolerowanych, pasowania, tolerancji kształtu i położenia powierzchni na rysunkach technicznych maszynowych KZ(M.a)(1)6 stosować zasady oznaczeń chropowatości i kierunkowości powierzchni, obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej na rysunkach technicznych maszynowych KZ(M.a)(1)7 rozróżnić symbole i oznaczenia stosowane na rysunkach technicznych maszynowych B KZ(M.a)(2)1 wykonać szkice brył geometrycznych w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych KZ(M.a)(2)2 wykonać szkice części maszyn odwzorowujące kształty zewnętrzne i wewnętrzne KZ(M.a)(2)3 zastosować uproszczenia rysunkowe do wykonania szkicu części maszyny - Zasady rzutowania prostokątnego i aksonometrycznego. - Zasady wykonywania widoków i przekrojów. - Zasady wymiarowania przedmiotów na rysunkach. - Zasady oznaczania wymiarów tolerowanych, pasowań, tolerancji kształtu i położenia, chropowatości powierzchni, sposobu obróbki, powłok ochronnych. - Uproszczenia rysunkowe. - Rysunki wykonawcze, złożeniowe, montażowe. - Zasady tolerancji i pasowań. - Dokumentacja konstrukcyjna i technologiczna. - Oprogramowanie komputerowe do wykonywania rysunków technicznych. - Materiały konstrukcyjne i ich właściwości. - Materiały eksploatacyjne i ich właściwości. - Korozja metali, metody zapobiegania korozji. - ołączenia części maszyn. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17
KZ(M.a)(2)4 rozróżnić rysunki techniczne: wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe, zabiegowe i operacyjne B KZ(M.a)(6)1 wyjaśnić zasady tolerancji i pasowania KZ(M.a)(6)2 zastosować układ tolerancji i pasowań KZ(M.a)(6)3 obliczyć wymiary graniczne, odchyłki i tolerancje KZ(M.a)(6)4 wybrać z norm wartości odchyłek dla zadanych pasowań KZ(M.a)(6)5 obliczyć luzy i wciski oraz tolerancje wybranych pasowań KZ(M.a)(17)1 rozróżnić rodzaje i elementy dokumentacji technicznej B KZ(M.a)(17)2 odczytać informacje o elementach maszyn, urządzeń i narzędzi zawarte na rysunku technicznym KZ(M.a)(17)3 dobrać materiały konstrukcyjne w oparciu o dokumentację oraz normy KZ(M.a)(17)4 dobrać materiały eksploatacyjne w oparciu o dokumentację oraz normy KZ(M.a)(17)5 zaplanować wykonanie naprawy elementów maszyn, urządzeń i narzędzi w D oparciu o dokumentację oraz normy KZ(M.a)(17)6 zaplanować wykonanie konserwacji maszyn, urządzeń i narzędzi w oparciu o D dokumentację oraz normy KZ(M.a)(17)7 zaplanować wykonanie zabezpieczania antykorozyjnego maszyn, urządzeń i D narzędzi w oparciu o dokumentację oraz normy KZ(M.a)(3)1 wykorzystać oprogramowanie komputerowe wspomagające wykonywanie rysunków technicznych maszynowych KZ(M.a)(3)2 posłużyć się skanerem i projektorem multimedialnym do prezentacji wykonanych rysunków i projektów KZ(M.a)(7)1 rozróżnić metale i stopy metali B KZ(M.a)(7)2 określić właściwości i zastosowanie metali i stopów metali KZ(M.a)(7)3 sklasyfikować stopy żelaza z węglem KZ(M.a)(7)4 sklasyfikować stopy metali nieżelaznych KZ(M.a)(7)5 określić właściwości i zastosowanie materiałów niemetalowych KZ(M.a)(7)6 określić właściwości i zastosowanie materiałów eksploatacyjnych(oleje, smary, ciecze smarująco-chłodzące, paliwa, uszczelnienia techniczne) KZ(M.a)(7)7 określić gatunek materiału na podstawie podanego oznaczenia KZ(M.a)(7)8 uzasadnić dobór materiału z uwzględnieniem własności mechanicznych, technologicznych D - Osie i wały. - Łożyska ślizgowe i toczne. - Sprzęgła. Hamulce. - rzekładnie cierne. rzekładnie cięgnowe. - rzekładnie zębate. - Mechanizmy ruchu obrotowego i postępowego. - Struktura maszyn i urządzeń. - Zasady eksploatacji maszyn, urządzeń i narzędzi. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18
KZ(M.a)(10)1 scharakteryzować powstawanie korozji metali KZ(M.a)(10)2 wskazać sposoby ochrony przed korozją KZ(M.a)(10)3 scharakteryzować rodzaje powłok ochronnych i techniki ich nanoszenia KZ(M.a)(5)1 rozróżnić rodzaje połączeń części maszyn KZ(M.a)(5)2 rozpoznać rodzaj połączenia na podstawie dokumentacji technicznej maszyn i urządzeń KZ(M.a)(4)1 rozpoznać części i mechanizmy maszyn i urządzeń KZ(M.a)(4)2 scharakteryzować osie i wały maszynowe KZ(M.a)(4)3 scharakteryzować budowę i rodzaje łożysk tocznych i ślizgowych KZ(M.a)(4)4 wyjaśnić budowę i sposób pracy sprzęgieł i hamulców KZ(M.a)(4)5 scharakteryzować przekładnie cierne KZ(M.a)(4)6 scharakteryzować przekładnie cięgnowe KZ(M.a)(4)7 wyjaśnić budowę przekładni zębatych KZ(M.a)(4)8 wskazać zastosowanie elementów, zespołów i mechanizmów maszyn i urządzeń KZ(M.a)(4)9 wyjaśnić budowę i sposób działania mechanizmów ruchu postępowego i obrotowego KZ(M.a)(8)1 rozróżnić maszyny i urządzenia transportu wewnętrznego B KZ(M.a)(8)2 scharakteryzować maszyny i urządzenia transportu wewnętrznego KZ(M.a)(9)1 określić sposób transportu w zależności od postaci materiału KZ(M.a)(9)2 określić sposób składowania w zależności od postaci materiału KZ(M.a)(9)3 zorganizować stanowiska składowania i magazynowania materiałów D KZ(M.a)(9)4 dobrać sposób transportu i środki transportu do rodzaju materiału KZ(M.a)(16)1 sklasyfikować maszyny i urządzenia KZ(M.a)(16)2 określić konstrukcję maszyn i urządzeń KZ(M.a)(16)3 scharakteryzować zespoły funkcjonalne maszyn i urządzeń KZ(M.a)(16)4 określić parametry techniczne maszyn i urządzeń KZ(M.a)(16)5 określić zależności pomiędzy zespołami funkcjonalnymi maszyn i urządzeń KZ(M.a)(16)6 określić rodzaje i parametry zasilania maszyn i urządzeń rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19
KZ(M.a)(16)7 porównać parametry maszyn i urządzeń na podstawie ich charakterystyki technicznej KZ(M.a)(16)8 określić warunki użytkowania maszyn i urządzeń KZ(M.a)(18)1 wykorzystać programy komputerowe symulujące działanie układów kinematycznych mechanizmów maszyn i urządzeń KZ(M.a)(18)2 wykorzystać programy komputerowe symulujące działanie układów napędowych elektrycznych, hydraulicznych i pneumatycznych maszyn i urządzeń lanowane zadania(ćwiczenia) Rysunek wykonawczy wybranej części maszyny. Na podstawie otrzymanego modelu oraz wyjaśnień i wskazówek nauczyciela wykonać rysunek wykonawczy części maszyny. Rysunek powinien być wykonany w formie szkicu oraz za pomocą programu komputerowego do tworzenia rysunków technicznych. Na zakończenie wykonywania ćwiczenia uczniowie prezentują wykonane przez siebie rysunki i szkice uzasadniając sposób ich wykonania. Ćwiczenie uczniowie wykonują indywidualnie. Ocenie podlegać powinny np.: poprawność odwzorowania kształtu, - poprawność wymiarowania, - stosowanie uproszczeń rysunkowych. Określić konstrukcję, sposób działania oraz parametry zasilania i warunki użytkowania tokarki uniwersalnej W oparciu dokumentację techniczną, literaturę, plansze lub rzeczywistą tokarkę uniwersalną oraz wskazówki i wyjaśnienia nauczyciela określić budowę, wyjaśnić sposób działania, rodzaj i parametry zasilania oraz warunki użytkowania tokarki uniwersalnej. Zadanie uczniowie wykonują w grupach 2 3 osobowych, dokonują podziału zadań pomiędzy poszczególnych członków grupy, analizują wyniki pracy poszczególnych członków grupy i ustalają wspólne stanowisko, przedstawiciel grupy prezentuje ostateczny wynik pracy grupy. odsumowaniem wykonania ćwiczenia powinna być dyskusja oceniająca wyniki prac poszczególnych grup. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne odstawowym celem zajęć jest kształtowanie u uczniów umiejętności wykonywania rysunków oraz szkiców prostych części maszyn, charakteryzowania materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych, rozpoznawania części maszyn, mechanizmów, połączeń materiałów oraz zasad eksploatacji maszyn, urządzeń i narzędzi. Zajęcia powinny odbywać się w grupie do 15 uczniów, w przypadku wykonywania ćwiczeń uczniowie powinni pracować indywidualnie lub w grupach 2 3 osobowych(jednak nauczyciel powinien oceniać aktywność i efekty pracy każdego ucznia). Środki dydaktyczne Zajęcia edukacyjne powinny być realizowane w pracowni wyposażonej w: stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu i oprogramowaniem do wykonywania rysunków technicznych (jedno stanowisko dla 2 3 uczniów), urządzenia multimedialne, modele brył, części maszyn, tablice i plansze dotyczące zagadnień rysunku technicznego, próbki materiałów, - modele połączeń materiałów, przekładnie, mechanizmy, hamulce, sprzęgła(lub ich modele), łożyska, plansze, schematy, foliogramy przedstawiające budowę maszyn i urządzeń, zespoły maszyn i urządzeń, instrukcje i inne materiały do wykonywania ćwiczeń, dokumentacje techniczne,- niezbędna literatura uzupełniająca(normy, katalogi, książki i czasopisma dotyczące zagadnień rysunków technicznych, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych, części maszyn), filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zagadnień a rysunków technicznych, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych, części maszyn. Zalecane metody dydaktyczne Dobierając metodę kształcenia nauczyciel powinien przede wszystkim odpowiedzieć sobie na następujące pytania: Jakie chce osiągnąć efekty? Jakie metody będą najbardziej odpowiednie dla danej grupy wiekowej, możliwości percepcyjnych uczących się? Jakie problemy(o jakim stopniu trudności i złożoności)powinny być przez uczniów rozwiązane? Jak motywować uczniów i zapewnić ich zaangażowanie. Rzetelna odpowiedź na te pytania pozwoli na trafne dobranie metod, które pozwolą na osiągnięcie zamierzonych efektów. Oprócz zdobywania wiadomości i nabywania umiejętności w procesie kształcenia należy zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności samokształcenia, samodzielności myślenia i analizowania zjawisk, współpracy w grupie oraz komunikatywności. W związku z tym w czasie odbywania zajęć wskazane jest stosowanie metod aktywizujących rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20
Jak na przykład: metoda ćwiczeń praktycznych, metoda tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej, pokazu z objaśnieniem,. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone indywidualnie lub w grupach. W przypadku pracy w grupach nauczyciel powinien oceniać każdego ucznia indywidualnie oceniać zaangażowanie, wkład pracy oraz efekty pracy każdego ucznia. Ćwiczenia z zakresu wykonywania rysunków lub szkiców części maszyn powinny być wykonywane indywidualnie. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia odczas oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów należy brać pod uwagę wyniki testów(np. wielokrotnego wyboru), wykonanych rysunków, ćwiczeń oraz aktywność i zaangażowanie ucznia w wykonywanie zadań. Jeżeli uczniowie pracują w grupach nauczyciel powinien ocenić pracę każdego ucznia indywidualnie. Oceniając efekty pracy uczniów należy uwzględnić następujące kryteria: dokładność wykonania ćwiczeń, poprawność merytoryczna wypowiedzi, opracowań i rysunków wykonanych przez uczniów, zaangażowanie i wkład pracy poszczególnych uczniów, jakość prezentacji Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia; dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. M1.J3 Rozpoznawanie podstawowych technik wytwarzania. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi oziom wymagań programowych( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ(M.a)(11)1 scharakteryzować metody odlewania części maszyn i urządzeń KZ(M.a)(11)2 scharakteryzować metody obróbki plastycznej KZ(M.a)(11)3 scharakteryzować obróbkę cieplną i cieplno-chemiczną KZ(M.a)(11)4 scharakteryzować metody obróbki ręcznej części maszyn i urządzeń KZ(M.a)(11)5 scharakteryzować metody maszynowej obróbki wiórowej części maszyn i urządzeń KZ(M.a)(11)6 scharakteryzować metody spajania metali KZ(M.a)(11)7 określić etapy procesu technologicznego dla wybranych technik wytwarzania Metody odlewania części maszyn i urządzeń. Metody obróbki plastycznej. Obróbka cieplna i cieplno- chemiczna. Metody spajania materiałów. Obróbka powierzchniowa materiałów. Obróbka erozyjna. Metody obróbki ręcznej części maszyn. Metody maszynowej obróbki wiórowej części maszyn i urządzeń. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21
KZ(M.a)(11)8 scharakteryzować obróbkę powierzchniową materiałów omiary warsztatowe. KZ(M.a)(11)9 scharakteryzować obróbkę erozyjną materiałów Kontrola jakości wyrobów. KZ(M.a)(12)1 rozróżnić narzędzia do wykonywania obróbki ręcznej B KZ(M.a)(12)2 rozróżnić narzędzia i maszyny do wykonywania obróbki ręczno - maszynowej B KZ(M.a)(12)3 rozróżnić narzędzia, oprzyrządowanie i maszyny do wykonywania obróbki maszynowej B KZ(M.a)(12)4 dobrać narzędzia do wykonywania obróbki ręcznej KZ(M.a)(12)5 dobrać narzędzia i maszyny do wykonywania obróbki ręczno - maszynowej KZ(M.a)(12)6 dobrać narzędzia, oprzyrządowanie i maszyny do wykonywania obróbki maszynowej KZ(M.a)(13)1 rozróżnić narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz sprawdziany stosowane B podczas obróbki ręcznej i maszynowej KZ(M.a)(13)2 sklasyfikować rodzaje przyrządów pomiarowych stosowanych podczas obróbki ręcznej i maszynowej KZ(M.a)(13)3 rozróżnić pomocnicze urządzenia pomiarowe(np. liniały powierzchniowe, płyty pomiarowe, pryzmy, uchwyty do płytek wzorcowych, przyrząd kłowy) B KZ(M.a)(13)4 scharakteryzować właściwości metrologiczne przyrządów pomiarowych KZ(M.a)(13)5 dobrać przyrządy do wykonywania pomiarów wymiarów zewnętrznych KZ(M.a)(13)6 dobrać przyrządy do wykonywania pomiarów wymiarów wewnętrznych KZ(M.a)(13)7 dobrać przyrządy do wykonywania pomiarów głębokości KZ(M.a)(13)8 dobrać przyrządy pomiarowe do pomiaru kątów KZ(M.a)(14)1 określić własności metrologiczne narzędzi i przyrządów pomiarowych KZ(M.a)(14)2 dobrać przyrządy pomiarowe do wykonania pomiarów warsztatowych KZ(M.a)(14)3 zorganizować stanowisko do wykonania pomiarów warsztatowych zgodnie z przepisami bhp, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i wymaganiami ergonomii KZ(M.a)(14)4 wykonać z określoną dokładnością pomiary długości przyrządami suwmiarkowymi KZ(M.a)(14)5 wykonać z określoną dokładnością pomiary długości przyrządami mikrometrycznymi KZ(M.a)(14)6 wykonać z określoną dokładnością pomiary długości za pomocą płytek wzorcowych KZ(M.a)(14)7 wykonać z określoną dokładnością pomiary długości za pomocą czujnika rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22
zegarowego, Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego KZ(M.a)(14)8 wykonać z określoną dokładnością pomiary kątów KZ(M.a)(14)9 sprawdzić płaskość powierzchni KZ(M.a)(14)10 sprawdzić wielkości szczelin i promieni zaokrągleń, KZ(M.a)(14)11 sprawdzić parametry geometryczne detali za pomocą sprawdzianów KZ(M.a)(14)12 scharakteryzować metody pomiarowe KZ(M.a)(15)1 określić zakres kontroli jakości wykonanej operacji technologicznej na określonym stanowisku pracy KZ(M.a)(15)2 określić zakres kontroli jakości gotowego wyrobu na stanowisku kontroli jakości KZ(M.a)(15)3 scharakteryzować metody kontroli jakości wykonanych prac lanowane zadania(ćwiczenia) omiar parametrów geometrycznych detalu. W oparciu o informacje oraz instrukcje przekazane przez nauczyciela i własną analizę warunków zadania zaplanować sposób pomiaru oraz wykonać pomiar parametrów geometrycznych detalu wręczonego przez nauczyciela. Dobrać metodę pomiaru, dobrać narzędzia i przyrządy pomiarowe, zorganizować stanowisko pomiarowe zgodnie z zasadami bhp, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i ergonomii. Zadanie uczniowie wykonują pracując indywidualnie. o wykonaniu pomiarów prezentują i uzasadniają sposób wykonania zadania i porównują wyniki wykonanych pomiarów z wynikami wzorcowymi przygotowanymi przez nauczyciela. odsumowaniem wykonania ćwiczenia powinna być dyskusja dotycząca problemów wynikłych podczas wykonania zadania. Oceniany powinien być każdy uczeń indywidualnie i uwzględnione następujące kryteria: - zaangażowanie w wykonanie zadania, trafność doboru metody pomiaru, narzędzi i przyrządów pomiarowych, dokładności wykonania pomiarów oraz sposób zorganizowania stanowiska pomiarowego. Wykonać charakterystykę technik spajania metali Na podstawie literatury specjalistycznej, wskazówek nauczyciela oraz własnej analizy zadania porównać cechy poszczególnych technik spajania metali poprzez wypełnienie formularza przygotowanego przez nauczyciela uwzględniającego charakterystykę wykonywania procesu spajania, wady i zalety określonej techniki spajania, typowe przypadki zastosowania danej techniki spajania. Uczniowie wykonują pracę indywidualnie. o wykonaniu charakterystyki uczniowie prezentują wyniki swojej pracy i odbywa się dyskusja mająca na celu porównanie opracowań wykonanych przez uczniów z opracowaniem wzorcowym przygotowanym przez nauczyciela. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne elem zajęć jest kształtowanie u uczniów umiejętności wykonywania pomiarów warsztatowych oraz charakteryzowania technik wytwarzania elementów maszyn, urządzeń i narzędzi. Zajęcia powinny odbywać się w grupie do 15 uczniów, w przypadku wykonywania ćwiczeń uczniowie powinni pracować indywidualnie lub w grupach 2 3 osobowych(jednak nauczyciel powinien oceniać aktywność i efekty pracy każdego ucznia indywidualnie). Środki dydaktyczne W pracowni w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne z zakresu wytwarzania części maszyn powinny się znajdować:- urządzenia multimedialne, stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu( jedno stanowisko dla dwóch uczniów), instrukcje i teksty przewodnie do ćwiczeń, - niezbędna literatura uzupełniająca(normy, poradniki, książki i czasopisma dotyczące technik i metod wytwarzania części maszyn oraz pomiarów warsztatowych),- filmy i prezentacje multimedialne dotyczące technik i metod wytwarzania części maszyn i wykonywania pomiarów warsztatowych. Zalecane metody dydaktyczne rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23
Dobierając metodę kształcenia nauczyciel powinien przede wszystkim odpowiedzieć sobie na następujące pytania: Jakie chce osiągnąć efekty? Jakie metody będą najbardziej odpowiednie dla danej grupy wiekowej, możliwości percepcyjnych uczących się? Jakie problemy(o jakim stopniu trudności i złożoności)powinny być przez uczniów rozwiązane? Jak motywować uczniów i zapewnić ich zaangażowanie. Rzetelna odpowiedź na te pytania pozwoli na trafne dobranie metod, które pozwolą na osiągnięcie zamierzonych efektów. Oprócz zdobywania wiadomości i nabywania umiejętności w procesie kształcenia należy zwrócić uwagę na kształtowanie umiejętności samokształcenia, samodzielności myślenia i analizowania zjawisk, współpracy w grupie oraz komunikatywności. W związku z tym w czasie odbywania zajęć wskazane jest stosowanie metod aktywizujących. Dominującymi metodami powinny być, burza mózgów, dyskusja dydaktyczna, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, metoda tekstu przewodniego. Formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać w formie pracy indywidualnej ewentualnie w grupach 2 3 osobowych( jeżeli indywidualne wykonania ćwiczenia jest niemożliwe lub utrudnione). W przypadku pracy w grupach nauczyciel powinien oceniać każdego ucznia indywidualnie oceniać zaangażowanie, wkład pracy oraz efekty pracy każdego ucznia. Ćwiczenia z zakresu wykonywania rysunków lub szkiców części maszyn powinny być wykonywane indywidualnie. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia odczas oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów należy brać pod uwagę wyniki testów(np. wielokrotnego wyboru), wykonanych ćwiczeń oraz aktywność i zaangażowanie ucznia w wykonywanie zadań. Jeżeli uczniowie pracują w grupach nauczyciel powinien ocenić pracę każdego ucznia indywidualnie. Oceniając efekty pracy uczniów należy uwzględnić następujące kryteria: wykonanie ćwiczeń zgodnie z założeniami, poprawność merytoryczna wypowiedzi, opracowań, rysunków i schematów wykonanych przez uczniów, zaangażowanie i wkład pracy poszczególnych uczniów, jakość prezentacji Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 24