PROJEKT BUDOWLANY. Oświadczam, że projekt został sporządzony, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej.

Stadium opracowania: PROJEKT BUDOWLANY Nazwa i adres obiektu budowlanego: STACJA WODOCIĄGOWA WOJNOWICE Przyłącza elektroenergetyczne do zasilania stacji wodociągowej i ujęć wody. Działka nr 5, 15/11, 15/14, 15/15, 14, 28, 29, 97, 98, 99. 110, 112, 113, 114, 121, 120, 122 Inwestor nazwa i adres: URZĄD MIEJSKI W KIETRZU ul. 3-go Maja 1, 48-130 Kietrz. Zleceniodawca nazwa i adres: Firma Projektowa Sawand-Bud ul. Szczecińska 14, 47-400 Racibórz Oświadczam, że projekt został sporządzony, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Projektant, specjalność nr uprawnień, zakres opracowania. Data opracowania pieczątka i podpis 2009-08-03 Mgr inż. Tadeusz Furtak Sieci i inst. elektryczne OPL/0362/POWE/07, 49/82/OP PIIB/OPL/IE/0446/01 Opole, 03 sierpnia 2009 r

SPIS TREŚCI: 1. UPRAWNIENIA... 3 2. WARUNKI TECHNICZNE I UZGODNIENIA... 7 3. OPIS TECHNICZNY...11 3.1. ZAKRES OPRACOWANIA....11 3.2. PODSTAWA OPRACOWANIA...11 3.3. UKŁAD ZASILANIA STACJI WODOCIĄGOWEJ....11 3.4. LINIA KABLOWA NN....11 3.5. POMIAR ROZLICZENIOWY ENERGII ELEKTRYCZNEJ....12 3.6. AGREGAT PRĄDOTWÓRCZY....12 3.7. OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA...12 3.8. OCHRONA PRZECIWPRZEPIĘCIOWA...13 3.9. DEMONTAŻ ISTNIEJĄCEJ LINII NAPOWIETRZNEJ ZASILAJĄCEJ UJĘCIA WODY....13 4. OBLICZENIA TECHNICZNE...13 4.1. BILANS MOCY....13 4.2. DOBÓR ZABEZPIECZENIA SILNIKÓW POMP...13 4.3. OCHRONA OD PORAŻEŃ ELEKTRYCZNYCH....13 4.4. DOBÓR MOCY AGREGATU PRĄDOTWÓRCZEGO....14 5. ZASILANIE PLACU BUDOWY...14 6. SPIS RYSUNKÓW...14 7. INFORMACJA DO OPRACOWANIA PLANU BIOZ...14 7.1. ZAKRES ROBÓT...14 7.2. KOLEJNOŚĆ REALIZACJI POSZCZEGÓLNYCH ELEMENTÓW...14 7.3. WYKAZ ISTNIEJĄCYCH OBIEKTÓW BUDOWLANYCH....14 7.4. WYKAZ ELEMENTÓW STWARZAJĄCYCH ZAGROŻENIE...14 7.5. PRZEWIDYWANE ZAGROŻENIA...14 7.6. WSKAZANIE SPOSOBU PROWADZENIA INSTRUKTAŻU PRACOWNIKÓW....15 7.7. WYKAZ ŚRODKÓW TECHNICZNYCH I ORGANIZACYJNYCH ZAPOBIEGAJĄCYCH NIEBEZPIECZEŃSTWOM WYNIKAJĄCYM Z WYKONYWANIA ROBÓT BUDOWLANYCH....15 8. WYNIKI OBLICZEŃ...15 WOJNOWICE wodociąg - opis techniczny 2/19

1. UPRAWNIENIA WOJNOWICE wodociąg - opis techniczny 3/19

WOJNOWICE wodociąg - opis techniczny 4/19

2. WARUNKI TECHNICZNE I UZGODNIENIA WOJNOWICE wodociąg - opis techniczny 7/19

3. OPIS TECHNICZNY 3.1. Zakres opracowania. Niniejsze opracowanie obejmuje wykonanie projektu zasilania w energię elektryczną Stacji wodociągowej oraz ujęć wody w Wojnowicach. 3.2. Podstawa opracowania. Niniejszy projekt techniczny opracowano na podstawie: 1. Warunków technicznych przyłączenia podanych przez przedsiębiorstwo energetyczne z dnia 2009-07-06 znak RD3/6/RDE6/2803/2009. 2. Podkładów mapowych. 3. Podkładów branżowych. 4. Aktualnie obowiązujących norm i przepisów. 3.3. Układ zasilania stacji wodociągowej. Projektowane jest zasilanie stacji wodociągowej z istniejącej napowietrznej sieci nn. Ze słupa nr 597/01/08 przewiduje się wyprowadzić zasilanie nn do złącza kablowo pomiarowego ZK-P zlokalizowanego w pasie drogi gminnej przy płocie na zewnątrz działki na której stoi słup. Przewiduje się ułożenie kabla YAKXS 4x35 mm 2. Kabel do wysokości 2,5 m chronić rurą ochronną BE50. Rurę przy wejściu kabla uszczelnić tulejką termokurczliwą. Z projektowanego złącza wyprowadzone zostaną dwa odcinki kabli. Jeden kable YAKXS 4x35 do zasilania Oczyszczalni ścieków a drugi YAKXS 4x120 mm 2 do zasilania Stacji wodociągowej.. Sieć do pomiaru rozliczeniowego energii elektrycznej (sieć należąca do przedsiębiorstwa energetycznego) jest siecią typu TN-C. Ze złącza kablowo pomiarowego zostanie zbudowana sieć w układzie TN-C obejmująca zasilanie Oczyszczalni ścieków i zasilanie Stacji wodociągowej i dalej Ujęć wody. W rozdzielni Oczyszczalni ścieków nastąpi rozdział przewodu PEN na przewód N i PE. Rozdzielnia Oczyszczalni ścieków ROS będzie pracować w układzie TN-S. W rozdzielni Stacji wodociągowej RSW nastąpi rozdział przewodu PEN na przewód N i PE. Rozdzielnia Stacji Wodociągowej RSW będzie pracować w układzie TN-S. W rozdzielni Ujęć wody RUW nastąpi rozdział przewodu PEN na przewód N i PE. Rozdzielnia Ujęć Wody RUW będzie pracować w układzie TN-S. Ze względu na bardzo długie obwody zasilające odbiorniki na ujęciu i konieczność ograniczenia wielkości wyłączników zabezpieczających ujęcia wody i konieczność prawidłowego rozruchu pomp przewidziano zastosowanie przemienników częstotliwości umożliwiających łagodny rozruch pomp. W rozdzielnicach ROS, RSW i RUW należy wykonać uziemienie. Rezystancja uziemienia w każdej z rozdzielni nie może być większa niż 10 Ω. We wszystkich Rozdzielnicach należy stosować ochronniki przeciwprzepięciowe. 3.4. Linia kablowa nn. Dla zasilania Stacji wodociągowej do przewodów linii napowietrznej na słupie nr 591/1/1/9 zostanie podłączony poprzez zaciski kabel YAKXS 4x35 mm 2. Kabel układany będzie na słupie za pomocą uchwytów. Do wysokości 2,5 m kabel należy chronić za pomocą rury Arot BE 50. Napowietrzne wejście kabla do rury uszczelnić za pomocą koszulki termokurczliwej. Dalej kabel należy układać w ziemi do złącza kablowego ZKP. Kabel na słupie należy chronić odgromnikami GXO-LAVOS-5/440. Rezystancja uziemienia powinna być mniejsza niż 10 Ω. Do WOJNOWICE wodociąg - opis techniczny 11/19

podłączenia do uziomu odgromników montować na słupie taśmę stalową ocynkowana FeZn 30x4 mm. Dla zasilania Stacji wodociągowej i Ujęć wody należy układać kable YAKXS 4x120 mm 2. Kabel należy układać w ziemi. Trasa kabla pokazana została na załączonym planie linii. Kabel należy układać w rowie kablowym o głębokości 0,8 m na 10 cm podsypce z piasku, z przykryciem 10 cm warstwą piasku, następnie rów zasypać 15 cm warstwą przesianego gruntu rodzimego i ułożyć folię PVC koloru niebieskiego a następnie zasypać gruntem rodzimym. Poszczególne warstwy piasku i ziemi w rowie kablowym należy zagęszczać. Zagęszczanie wykonać następująco: po nasypaniu warstwy piasku na dnie rowu zagęścić go do grubości 10 cm, ułożyć kabel, nasypać warstwę piasku i zagęścić ją do 10 cm, nasypać warstwę przesianego rodzimego gruntu i zagęścić ją do grubości 15 cm, ułożyć folię nasypać kolejne 10 cm, 15 cm warstwy gruntu rodzimego i zagęszczać. Przy układaniu kabli należy stosować normę PN/E-05125. W miejscach skrzyżowań kabli z drogą należy stosować rury ochronne. Przewiduje się stosowanie rur PEHD typu AROT DVK do skrzyżowań z drogami. Dla linii niskiego napięcia należy stosować rury koloru niebieskiego. Lokalizacja przepustów, skrzyżowań z przeszkodami została pokazana na planach linii. Kable przed zasypaniem podlegają odbiorowi oraz wymagają wykonania inwentaryzacji geodezyjnej. Kabel nie zinwentaryzowany geodezyjnie nie może być odebrany i nie może być przekazany do eksploatacji. Przed zasypaniem należy wykonać wszystkie próby wymagane przepisami. Kabel prze zasypaniem podlega odbiorowi. 3.5. Pomiar rozliczeniowy energii elektrycznej. Zgodnie z warunkami technicznymi zasilania przewidywany jest układ pomiaru energii jednotaryfowy bezpośredni. Licznik zostanie zabudowany przez przedsiębiorstwo energetyczne. 3.6. Agregat prądotwórczy. Projektuje się zastosowanie agregatu prądotwórczego przewoźnego w obudowie wyciszonej o mocy 15 kva, 12,0 kw dla zasilania rezerwowego. Podłączenie agregatu do układu zasilania Stacji wodociągowej przewidziano w projektowanej sterownicy Stacji wodociągowej RSW za pośrednictwem wtyczki stałej zabudowanej na zewnątrz sterownicy. 3.7. Ochrona przeciwporażeniowa. Zasilanie Stacji wodociągowej odbywać się będzie w układzie TN-C. Czas zadziałania bezpieczników i wyłączników tak jak dl sieci nie może być dłuższy niż 5 s. W rozdzielnicy Stacji wodociągowej RSW nastąpi podział przewodu PEN na przewód N i PE. Miejsce podziału należy uziemić. Rezystancja uziemienie nie może być większa niż 10 Ω. Dla zasilania odbiorników technologicznych i pomocniczych Stacji wodociągowej projektowana jest sieć typu TN-S, Przewód neutralny w całej sieci jest izolowany od ziemi. W sieci tej, jako dodatkowy środek ochrony przeciwporażeniowej stosowane są wyłączniki przeciwporażeniowe różnicowoprądowe. Przewiduje się stosowanie dla instalacji jednofazowych przewodów 3 żyłowych, w których jedna żyła to faza L, druga żyła to przewód neutralny N a trzecia żyła to przewód ochronny PE. Dla odbiorników 3 fazowych tam gdzie niezbędne jest doprowadzenie oprócz przewodu ochronnego przewodu neutralnego N przewiduje się stosowanie przewodów 4 żyłowych i osobnego przewodu ochronnego PE układanego wspólnie z przewodem zasilającym. Tam gdzie nie jest on potrzebny będą stosowane przewody cztero-żyłowe, w których czwarta żyła przewodu będzie żyłą ochronną PE (np. dla wszystkich silników pomp). WOJNOWICE wodociąg - opis techniczny 12/19

3.8. Ochrona przeciwprzepięciowa. Zastosowano ochronę wielostopniową ochronę przeciwprzepięciową z zastosowaniem ochronników oraz odgromników na słupie elektroenergetycznym w miejscu połączenia kabla z linią napowietrzną. W rozdzielnicy ROS stosowane będą ograniczniki klasy 1 + 2 (B +C). Rezystancja uziemienia ochronników nie może być większa niż 10 Ω. 3.9. Demontaż istniejącej linii napowietrznej zasilającej ujęcia wody. Przewiduje się wykonanie demontażu istniejącej linii napowietrznej nn zasilającej istniejące ujęcia wody. Przewiduje się zdemontowanie 23 słupów przelotowych, 4 słupów krańcowych i krańcowo narożnych oraz jednego słupa odporowego. Łączna długość linii przewidzianej do demontażu to 1330 m. Demontaż obejmuje zarówno linię 3 fazową jak i sterowniczą. 4. OBLICZENIA TECHNICZNE 4.1. Bilans mocy. Lp. Wyszczególnienie Ilość całkowita [ szt.] Ilość urz. rezerw. [ szt.] Pnij [ kw ] Pinst. [ kw ] Piobl. [ kw ] kz [ - ] cos φ [ - ] Psz [ kw ] Qsz [ kvar ] 1 Pompa sieciowa 3 1 1,10 3,30 2,20 1,00 0,81 2,20 1,59 2 Pompa głębinowa 2 1 2,20 4,40 2,20 1,00 0,81 2,20 1,59 3 Gniazda wtyczkowe 1 0 1,00 1,00 1,00 0,10 0,90 0,10 0,05 4 Oświetlenie 1 0 0,30 0,30 0,30 1,00 0,95 0,30 0,10 5 Oświetlenie zewnętrzne 1 0 0,10 0,10 0,10 1,00 0,95 0,10 0,03 6 Ogrzewanie 2 0 0,50 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 0,00 Gniazdo remontowe 7 3P+N+Z 1 0 3,00 3,00 3,00 0,10 0,80 0,30 0,23 Razem 13,10 9,80 6,20 3,59 Moc pozorna Ssz [kva] 7,16 Cos sz 0,87 Tan sz 0,58 Prąd szczytowy I sz [A] 10,34 Napięcie znamionowe 400,00 4.2. Dobór zabezpieczenia silników pomp. Silniki pomp o mocy P n = 2,2 kw, U n = 400 V, I n = 5,03 A, sprawność = 78,0 %, współczynnik mocy cos = 0,81, Współczynnik rozruchu kr = 6,00. Silnik uruchamiany będzie za pomocą przemiennik częstotliwości. Dobiera się zabezpieczenie silnika za pomocą wyłącznika o In = 6 A o charakterystyce C. 4.3. Ochrona od porażeń elektrycznych. Ochrona przeciwporażeniowa została sprawdzona obliczeniowo za pomocą programu Pająk firmy Moeller. Ochrona spełnia wymagania. WOJNOWICE wodociąg - opis techniczny 13/19

4.4. Dobór mocy agregatu prądotwórczego. Dla rezerwowego zasilania Stacji wodociągowej dobiera się agregat prądotwórczy przewoźny, którego moc winna wynosić dla umożliwienia pracy Stacji wodociagowej 15 kva (12,0 kw). Jest to moc niezbędna dla zapewnienia prawidłowego rozruchu pomp. 5. ZASILANIE PLACU BUDOWY Zasilanie placu budowy odbywać się będzie z wykonanego wcześniej zasilania docelowego. W celu uzyskania zasilania placu budowy należy wykonać docelowe zasilanie i podpisać umowę z EnergiaPro na zasilanie placu budowy. Na placu budowy należy zasilić rozdzielnicę RB. Rozdzielnica budowlana musi być wyposażona w wyłącznik przeciwporażeniowy różnicowoprądowy o prądzie nie większym niż 30 ma. 6. SPIS RYSUNKÓW 1. Plan linii kablowych rys. 1E 2. Schemat strukturalny zasilania rys. 2 7. INFORMACJA DO OPRACOWANIA PLANU BIOZ 7.1. Zakres robót Przedmiotem niniejszego opracowania jest informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia podczas wykonywania robót związanych z wykonaniem przyłączy elektroenergetycznych i instalacji elektrycznych dla Stacji wodociągowej. 7.2. Kolejność realizacji poszczególnych elementów Wykonanie przyłącza kablowego dla zasilania stacji wodociągowej. Wykonanie złącza kablowo - pomiarowego dla zasilania stacji wodociągowej i oczyszczalni ścieków. Montaż sterownicy stacji wodociągowej i wykonanie instalacji w stacji wodociągowej i na ujęciach wody. Wykonanie pomiarów linii kablowych i przewodów. Wykonanie pomiarów ochrony przeciwporażeniowej. 7.3. Wykaz istniejących obiektów budowlanych. Istniejącym obiektem jest istniejący słup elektroenergetyczny z którego zostanie wykonane zasilanie projektowanej Stacji wodociągowej. 7.4. Wykaz elementów stwarzających zagrożenie Prace związane z podłączeniem przyłącza kablowego na słupie elektroenergetycznym oraz prace w studni stacji wodociągowej na drabinach i rusztowaniach w trakcie wykonywania instalacji. 7.5. Przewidywane zagrożenia Przewiduje się pracę w pobliżu napięcia na słupie elektroenergetycznym skąd będzie zasilana stacja wodociągowa - może wystąpić zagrożenie porażenia prądem oraz zgrożenie upadkiem z wysokości. WOJNOWICE wodociąg - opis techniczny 14/19

Prace montażowe budowlane związane z montażem instalacji elektrycznych w Stacji wodociagowej - stwarzać zagrożenie upadku z wysokości (wymagany plan BIOZ). 7.6. Wskazanie sposobu prowadzenia instruktażu pracowników. Prace szczególnie niebezpieczne prowadzone w pobliżu napięcia należ prowadzić na pisemne polecenie uprawnionego pracownika. Polecenie pisemne powinno być wydane na zasadach obowiązujących dla prac przy czynnych urządzeniach elektroenergetycznych określonych w Prawie energetyczny. Prace mogą wykonywać wyłącznie pracownicy posiadający ważne zaświadczenia kwalifikacyjne E do 1 kv i aktualne badania lekarskie. Kierownik robót elektrycznych ma obowiązek przedstawić pracownikom zagrożenia wynikające z prowadzonych prac budowlanych oraz przygotować i przeprowadzić instruktaż na temat obwiązujących przepisów BHP w zakresie prowadzonych prac i zasad udzielania pierwszej pomocy. 7.7. Wykaz środków technicznych i organizacyjnych zapobiegających niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych. Do realizacji robót powinny być stosowane środki techniczne umożliwiające realizację zadania z zachowaniem zgodniej z normami jakości oraz przepisami BHP: Zatrudnić pracowników o odpowiednich kwalifikacjach W czasie wykonywania robót ziemnych miejsca niebezpieczne należy ogrodzić i umieścić napisy ostrzegawcze. Prowadzenie robót ziemnych w pobliżu istniejącego uzbrojenia technicznego należy prowadzić ręcznie. Przy pracach prowadzonych w pobliżu czynnych sieci i urządzeń elektrycznych gdzie może wystąpić zagrożenie prądem elektrycznym prace należy prowadzić przy urządzeniach wyłączonych spod napięcia pod nadzorem upoważnionego pracownika. Wyłączyć urządzenia z pod napięcia (rozdzielni nn) Uziemić urządzenia, Wygrodzić właściwe pole tak, aby nie było możliwości pomylenia pól rozdzielni za pomocą taśm ostrzegawczych. Wywiesić tablice ostrzegawcze w tym tablicę Nie załączać Egzekwować od pracowników stosowanie środków ochrony indywidualnej odzieży i obuwia roboczego oraz właściwych narzędzi i sprzętu zabezpieczającego przed upadkiem z wysokości przy pracach na wysokości (przyłącze na budynku B). Ściśle stosować się do uzgodnień branżowych. 8. WYNIKI OBLICZEŃ WOJNOWICE wodociąg - opis techniczny 15/19