Załącznik nr 17 do Statutu PROCEDURY POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH ZAGROŻENIA W ZESPOLE SZKÓŁ W BOGDAŃCU Podstawy prawne stosowanych procedur: 1) Ustawa z 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U. 82.35.228 z późn. zm. - tekst jednolity Dz.U. 02.11.109 z późn, zm.) oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy. 2) Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. 82.35.230 z późn. zm.). 3) Ustawa z 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. 03.24.198), 4) Ustawa z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz.U. 90.30.179 z późn. zm.). 5) Zarządzenie nr 15/97 komendanta głównego Policji z 16 czerwca 1997 r. w sprawie form i metod działań policji w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich. 6) Ustawa z dnia 7 września 1997 o systemie oświaty (Dz.U. 96.67.329 w późn. zm). 7) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. 03.26.226).
I. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń, który nie ukończył 18 lat: uprawia nierząd bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji (używanie alkoholu lub innych środków odurzających; naruszanie praw współżycia społecznego: arogancja, wulgarność, przemoc fizyczna i psychiczna, emocjonalna; popełnienie czynu zabronionego; systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki; włóczęgostwo; udział w działalności grup przestępczych - art. 4 1 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich) należy podjąć następujące kroki: 1. Nauczyciel przekazuje uzyskaną informację dyrektorowi oraz pedagogowi szkolnemu. 2. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i informuje ich o problemach wynikających z zachowania ucznia. Wychowawca wraz z pedagogiem szkolnym w obecności ucznia i rodziców przeprowadza rozmowę. W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i jego udział w programie terapeutycznym. 3. Wychowawca z pedagogiem sporządzają notatkę z przeprowadzonych czynności i umieszczają w dokumentacji pedagoga. 4. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji dziecka, pedagog szkolny pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję (specjalistę ds. nieletnich). 5. Podobnie, gdy szkoła wykorzystała wszystkie dostępne środki oddziaływań wychowawczych (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, upomnienie lub nagana dyrektora, spotkania z pedagogiem, psychologiem itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, szkoła powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. 2
II. Jeśli nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków, powinien powiadomić o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy, pedagoga oraz dyrekcję szkoły. Następnym działaniem będzie: 1. Odizolowanie ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawiać go samego. Należy stworzyć warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. 2. Wezwanie lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej. 3. Zawiadomienie o tym fakcie rodziców/opiekunów, których trzeba zobowiązać do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia albo przekazaniu go funkcjonariuszom policji decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły/placówki. 4. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem alkoholu odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny bądź swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia, albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości (stężenie we krwi powyżej 0,5%o alkoholu lub w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm 3 ) policja ma prawo przewieźć ucznia do izby wytrzeźwień, albo do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych - na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). Jeśli uczeń nie ukończył 18 lat o fakcie tym zawiadamia się jego rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny. 5. Jeżeli powtarzają się wypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, dyrektor placówki ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego. 6. Z przeprowadzonych działań sporządza się notatkę służbową, którą podpisują osoby uczestniczące w podjętych czynnościach. III. Jeśli na terenie szkoły zostanie znaleziona substancja wyglądem przypominająca narkotyk, powinno się podjąć następujące kroki: 1. Nauczyciel zachowując środki ostrożności, zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu 3
policji, próbuje (jeśli to możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalić do kogo znaleziona substancja należy. 2. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły. Dyrektor niezwłocznie zawiadamia policję. 3. Po przyjeździe policji przekazuje zabezpieczoną substancję i informacje dotyczące szczegółów zdarzenia. 4. Z przeprowadzonych działań sporządza się notatkę służbową, którą podpisują osoby uczestniczące w podjętych czynnościach. IV. Gdy zachodzi podejrzenie, że uczeń ma przy sobie substancję przypominającą narkotyk, powinno się podjąć następujące kroki: 1. Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawcy, pedagoga, dyrektora itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży) ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie, co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji. 2. O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa. 3. Gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i okazania zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy. 4. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją jednostce policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami. 5. Z przeprowadzonych działań sporządza się notatkę służbową, którą podpisują osoby uczestniczące w podjętych czynnościach. V. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu na terenie szkoły czynu karalnego ściganego z urzędu należy: 1. Zabezpieczyć miejsce popełnienia czynu (nie dopuścić w to miejsce osób postronnych i ewentualnie ustalić świadków zdarzenia). 4
2. Zawiadomić dyrektora szkoły oraz policję lub sąd rodzinny (obowiązek ten spoczywa na kierownictwie szkoły). 3. Wykonać ewentualne czynności zalecone przez przyjmującego zgłoszenie policjanta. 4. Odnotować godzinę zgłoszenia, sprawdzić w dostępny sposób wiarygodność informacji. 5. W rozmowie z pokrzywdzonym ustalić liczbę sprawców i ich dane personalne. 6. W przypadku zaistnienia zdarzenia, o ile jest to konieczne i możliwe, zatrzymać do czasu przybycia policji ofiarę przestępstwa i jego sprawcę/ów/. 7. Nie nagłaśniać zdarzenia. Postępowanie nauczyciela wobec osoby, która stała się ofiarą czynu karalnego: 1. Udzielenie pierwszej pomocy (przedmedycznej), bądź zapewnienie jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza w przypadku, kiedy ofiara doznała obrażeń. 2. Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły. 3. Powiadomienie rodziców ucznia. 4. Niezwłoczne wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia. Instytucje państwowe i organizacje społeczne, które w związku ze swoją działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić sąd rodzinny lub policję oraz przedsięwziąć czynności nie cierpiące zwłoki, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu (art. 4 3 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich) Kategorie przestępstw z Kodeksu Karnego ścigane z urzędu: 1. Udział w bójce lub pobiciu. 2. Doprowadzenie małoletniego poniżej 15 lat do obcowania płciowego lub poddania się innej czynności seksualnej. 3. Znęcanie się. 4. Wywieranie wpływu na świadka w celu skłonienia do cofnięcia skarg lub wpłynięcia na złożone zeznania. 5. Podrabianie dokumentów. 6. Kradzież. 7. Kradzież z włamaniem. 8. Rozbój. 5
9. Przywłaszczenie. 10. Oszustwo. PROCEDURA POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU ZNALEZIENIA NA TERENIE SZKOŁY MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH, BRONI I INNYCH NIEBEZPIECZNYCH SUBSTANCJI: 1. Uniemożliwienie dostępu osób postronnych do tych środków. 2. Powiadomienie dyrekcji szkoły, która przeprowadza ewakuację i powiadamia odpowiednie służby. 3. W przypadku nieobecności dyrekcji szkoły, nauczyciel - organizator zajęć podejmuje procedury leżące w gestii dyrekcji. OGÓLNE ZASADY POSTĘPOWANIA W SYTUACJI ZAGROŻENIA ZAMACHAMI TERRORYSTYCZNYMI CO MOŻE BYĆ SYGNAŁEM OSTRZEGAJĄCYM O NIEBEZPIECZEŃSTWIE? rzucające się w oczy nietypowe zachowanie osób pozostawione bez opieki przedmioty: paczki, torby, pakunki samochody, a zwłaszcza furgonetki, parkujące w nietypowych miejscach, tj. w pobliżu kościołów, miejsc organizowania imprez masowych i zgromadzeń JAK SIĘ ZACHOWAĆ Nie dotykaj podejrzanych przedmiotów pozostawionych bez opieki. Powiadom stosowne służby (policję, administratora obiektu). Jeżeli dojdzie do akcji ewakuacyjnej lub ratowniczej, zastosuj się do poleceń osób kierujących operacją. Zachowaj spokój i bezpiecznie, bez paniki opuść niebezpieczną strefę. Nie udawaj bohatera. Reagowanie pozostaw profesjonalistom (policji, straży pożarnej, pogotowiu ratunkowemu). JAK POSTĘPOWAĆ W SYTUACJI ZAGROŻENIA ATAKIEM BOMBOWYM Jeżeli wiesz o podłożeniu ładunku wybuchowego lub znalazłeś przedmiot niewiadomego pochodzenia i podejrzewasz, że może to być bomba lub inne niebezpieczne urządzenie, powinieneś to natychmiast zgłosić służbom odpowiedzialnym za bezpieczeństwo na tym terenie. Może to być najbliższa jednostka policji, straży pożarnej lub administrator obiektu. ZAWIADAMIAJĄC POLICJĘ PODAJ NASTĘPUJĄCE INFORMACJE: rodzaj zagrożenia i źródło informacji o zagrożeniu (informacja telefoniczna, podejrzany przedmiot), treść rozmowy z osobą przekazującą informację o podłożeniu ładunku, numer telefonu, na który przekazano informację o zagrożeniu oraz czas połączenia, opis miejsca i wygląd przedmiotu, 6
JAK SIĘ PRZYGOTOWAĆ Pomyśl, którędy w pośpiechu można się ewakuować z budynku lub innych zatłoczonych miejsc. Zwróć uwagę na ciężkie lub łatwo tłukące się przedmioty, które mogą być przesunięte podczas wybuchu. Zapamiętaj elementy z najbliższego otoczenia. Pamiętaj o tym, aby nie przyjmować od obcych osób żadnych pakunków, nie pozostawiać własnego bagażu bez opieki. JAK SIĘ ZACHOWAĆ PO OTRZYMANIU INFORMACJI O PODŁOŻENIU LUB GROŹBIE PODŁOŻENIA BOMBY Do czasu przybycia policji należy zabezpieczyć zagrożone miejsce, zachowując elementarne środki bezpieczeństwa. Po przybyciu policji na miejsce incydentu bombowego, przejmuje ona dalsze kierowanie akcją. Należy bezwzględnie wykonywać polecenia policjantów. Przy braku informacji o konkretnym miejscu podłożenia bomby użytkownicy pomieszczeń powinni sprawdzić swoje miejsce pracy. Być może uda się znaleźć przedmioty nieznanego pochodzenia. Podejrzanych przedmiotów nie wolno dotykać. Pomieszczenia ogólnodostępne sprawdzają osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w danej instytucji. Po ogłoszeniu ewakuacji należy zachować spokój, pozwoli to sprawnie i bezpiecznie opuścić zagrożony rejon. Po ogłoszeniu ewakuacji w miejscu pracy należy je opuścić, zabierając rzeczy osobiste (torebki, siatki). Identyfikacją ładunku wybuchowego zajmują się wyspecjalizowane jednostki i komórki organizacyjne policji. Ciekawość jest niebezpieczna - jak najszybciej oddal się z miejsca zagrożonego wybuchem. JAK POSTĘPOWAĆ W PRZYPADKU OTRZYMANIA PODEJRZANEJ PRZESYŁKI Co powinno wzbudzić podejrzenia? - brak nadawcy, - brak adresu nadawcy, - przesyłka pochodzi od nadawcy lub miejsca, którego się nie spodziewamy. Jeśli otworzyliśmy przesyłkę, a jej zawartość wydaje się podejrzana - wyłączyć system wentylacji i klimatyzacji, zamknąć okna. JEŚLI PRZESYŁKA WYDAJE CI SIĘ PODEJRZANA, NIE OTWIERAJ JEJ Umieść tę przesyłkę w grubym worku plastikowym i szczelnie go zamknij. Worek ten umieść w drugim grubym plastikowym worku. Ten również szczelnie zamknij - zawiąż supeł i zaklej taśmą klejącą. Paczki nie przenoś. Najlepiej, by pozostała na miejscu. Powiadom lokalny posterunek policji lub straż pożarną. Służby te podejmują wszystkie niezbędne kroki w celu zabezpieczenia przesyłki. JEŚLI OTWORZYŁEŚ PACZKĘ, A JEJ ZAWARTOŚĆ WYDAJE SIĘ PODEJRZANA Nie naruszaj jej zawartości: nie rozsypuj, nie przenoś, nie dotykaj, nie wąchaj, nie powoduj ruchu powietrza w pomieszczeniu. Całą zawartość umieść w worku plastikowym, zamknij go i zaklej taśmą lub plastrem. 7
Dokładnie umyj ręce. Zaklejony worek umieść w drugim worku, zamknij go i zaklej. Ponownie umyj ręce. Powiadom lokalną jednostkę policji lub straż pożarną i stosuj się do ich wskazówek. Po przybyciu właściwych służb stosuj się do ich zaleceń. JAK POSTĘPOWAĆ W PRZYPADKU SKAŻEŃ BIOLOGICZNYCH I CHEMICZNYCH JEŻELI JESTEŚ W BUDYNKU: Pozostań w budynku. Wpuść do niego zagrożonych przechodniów. Poinformuj innych mieszkańców o zagrożeniu. Zamknij drzwi i okna. Wyłącz klimatyzację i wentylatory, pozalepiaj wywietrzniki, pozamykaj wywietrzniki w ramach okiennych. Znajdź pomieszczenia bez okien. Unikaj przebywania w piwnicach i innych nisko położonych częściach budynku. Unikaj niepotrzebnego zużycia tlenu. Włącz radio lub telewizor (najlepiej stację lokalną). JEŻELI JESTEŚ POZA BUDYNKIEM: Znajdź najbliższy zamieszkany budynek. W miarę możliwości poruszaj się prostopadle do kierunku wiatru, chroń drogi oddechowe (np. oddychaj przez chusteczkę do nosa). Umyj dokładnie twarz, włosy i ręce, oczyść oczy i uszy. W przypadku kontaktu z niebezpiecznymi substancjami, zostaw odzież wierzchnią i obuwie przed domem. JEŻELI DOSZŁO DO SKAŻENIA: Nie dotykaj i nie wąchaj podejrzanych przedmiotów. Nie sprzątaj proszku, nie ścieraj cieczy. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się substancji, przykryj ją np. kocem. Pozamykaj okna oraz drzwi, nie dopuść do przeciągów. Opuść pomieszczenie i nie wpuszczaj do niego innych osób. Umyj dokładnie ręce wodą i mydłem. Zdejmij ubranie, które miało kontakt z podejrzaną substancją i włóż do plastikowego worka. Umyj się pod prysznicem. Po kontakcie z podejrzanymi substancjami nie jedz, nie pij i nie pal. Wszystkie osoby, które miały kontakt z podejrzaną substancją albo znalazły się w odległości ok. 5 m od niej, powinny się zgłosić na policję. JEŻELI DOSZŁO DO SKAŻENIA POMIESZCZEŃ AEROZOLAMI: Wyłącz wentylatory i klimatyzację w całej okolicy. Zamknij okna i drzwi, opuść pomieszczenie. Wyłącz klimatyzację w budynku. Sporządź listę wszystkich obecnych osób i udostępnij ją policji. 8
JAK POSTĘPOWAĆ W PRZYPADKU ZNALEZIENIA SIĘ W GRUPIE ZAKŁADNIKÓW Pamiętaj, że napastnicy kontrolują sytuację - rób, co ci każą. Nie graj bohatera i nie stawiaj oporu. Dyskutowanie z napastnikami lub bunt mogą tylko pogorszyć sytuację. Twoim zadaniem powinno być przetrwanie. Czekaj na akcję wyspecjalizowanej jednostki ratowniczej. JEŚLI ZNALAZŁEŚ SIĘ WŚRÓD ZAKŁADNIKÓW Staraj się zwrócić uwagę napastników na fakt, że mają do czynienia z ludźmi (personifikowanie siebie i innych). Bądź spokojny, naturalny, znajdź postawę pośrednią między agresją a pasywnością i uległością. Nie bądź "utrapieniem" dla napastników (bunt, dyskutowanie, silne reakcje emocjonalne). Pamiętaj, że sytuacja może trwać długo - postaraj się rozwinąć u siebie potrzebę przetrwania. Nie rób gestów zwracających uwagę porywaczy. Nie zadawaj pytań, nie patrz w oczy terrorystom, bądź im posłuszny bez dyskusji, siedź spokojnie na miejscu. Pytaj zawsze o pozwolenie, np. gdy chcesz wstać lub otworzyć torbę. Na żądanie terrorystów oddaj im przedmioty osobiste. Usuń (wyrzuć) wszelkie oznaki władzy, zajmowania ważnej pozycji. Zapamiętaj szczegóły dotyczące porywaczy i otoczenia. Może to pomóc władzom w uwolnieniu pozostałych zakładników oraz identyfikację porywaczy przy aresztowaniu. JAK POSTĘPOWAĆ W TRAKCIE OPERACJI ANTYTERRORYSTYCZNYCH Staraj się uspokoić, akcja zawsze wywołuje zamieszanie i panikę, ludzie są w szoku. Nie uciekaj, połóż się na podłodze i spróbuj znaleźć jakąś osłonę. Trzymaj ręce na głowie do końca operacji. Słuchaj rozkazów i instrukcji grupy antyterrorystycznej i nie zabieraj jej czasu na zadawanie zbędnych pytań. Nie trzyj oczu w wypadku użycia gazów łzawiących. W razie strzelaniny połóż się na ziemi lub schowaj się za jakimś przedmiotem. Nie uciekaj z obiektu, dopóki nie zostanie wydany rozkaz wyjścia - możesz zostać wzięty za terrorystę. W chwili wyzwolenia wychodź jak najszybciej, nie zatrzymuj się dla zabrania rzeczy osobistych, zawsze istnieje ryzyko wybuchu lub pożaru. Spróbuj się zidentyfikować (przedstawić). Bądź jednak przygotowany na ostre traktowanie ze strony ekipy ratunkowej - dopóki nie zostaniesz formalnie zidentyfikowany jako jeden z zakładników, jesteś potencjalnie jednym z porywaczy. Zatwierdzono Uchwałą Rady Pedagogicznej z dnia 08.12.2006r. 9