Andrzej Zieliƒski Sporzàdzanie Êrodków zaskar enia w post powaniu cywilnym Komentarz praktyczny Wzory pism procesowych 3. wydanie Zmiany do KPC PRAWO SÑDOWE PRAWO SÑDOWE PRAWO SÑDOWE
Andrzej Zieliƒski Sporzàdzanie Êrodków zaskar enia w post powaniu cywilnym Komentarz praktyczny Wzory pism procesowych PRAWO SÑDOWE Wzory pism opracowa Robert Kaliƒski 3. wydanie Wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2013
Redakcja: Ewa Sadowska Wydawca: Joanna Ziemiecka Projekt okładki: GRAFOS Wydawnictwo C.H. Beck 2013 Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: IDENTIA Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-5147-6 ISBN e-book 978-83-255-5148-3
Spis treści Przedmowa... Wykaz skrótów... Literatura... IX XI XV Część I. Uwagi wstępne... 1 Część II. Wymagania formalne wspólne dla środków zaskarżenia... 9 1. Uwagi wstępne... 11 2. Wymagania spełniania warunków przepisanych dla pisma procesowego... 12 3. Wymagania spełniania warunków przepisanych dla pozwu... 20 Część III. Zwyczajne środki odwoławcze... 23 1. Zażalenie... 25 1.1. Uwagi wprowadzające... 25 1.2. Legitymacja do wniesienia zażalenia... 32 1.3. Terminy zaskarżenia orzeczenia... 36 1.4. Wymagania formalne zażalenia... 40 1.5. Skutki niezachowania wymagań formalnych... 45 2. Apelacja... 47 2.1. Uwagi wprowadzające... 47 2.2. Legitymacja do wniesienia apelacji... 50 2.3. Termin do wniesienia apelacji... 53 2.4. Wymagania formalne apelacji... 57 2.5. Skutki niezachowania wymagań formalnych apelacji... 81 Część IV. Nadzwyczajne środki zaskarżenia... 93 1. Skarga kasacyjna... 95 1.1. Uwagi wprowadzające... 95 III
Spis treści 1.2. Dopuszczalność skargi kasacyjnej... 98 1.3. Legitymacja do wniesienia skargi kasacyjnej... 109 1.3.1. Przymus adwokacko-radcowski... 109 1.3.2. Podmioty legitymowane do wniesienia skargi kasacyjnej... 113 1.4. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej... 118 1.4.1. Obligatoryjność żądania uzasadnienia orzeczenia sądu drugiej instancji (art. 387 3 KPC)... 118 1.4.2. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej (dla strony i prokuratora)... 122 1.5. Wymagania formalne skargi kasacyjnej... 132 1.6. Podstawy skargi kasacyjnej... 140 1.6.1. Zagadnienia wstępne... 140 1.6.2. Naruszenie prawa materialnego (errores in iudicando)... 143 1.6.3. Naruszenie przepisów postępowania (errores in procedendo)... 150 1.6.4. Sposób formułowania zarzutu naruszenia przepisów postępowania... 154 1.6.5. Kwestie szczegółowe... 156 1.6.6. Kwestie dotyczące postępowania dowodowego... 158 1.7. Wskazanie i uzasadnienie przesłanek przedsądu... 168 1.7.1. Uwagi wstępne... 168 1.7.2. Przesłanka występowania w sprawie istotnego zagadnienia prawnego... 171 1.7.3. Przesłanki istnienia potrzeby wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów... 172 1.7.4. Przesłanka nieważności postępowania... 174 1.7.5. Przesłanka oczywiście uzasadnionej skargi kasacyjnej... 175 1.8. Skutki niezachowania wymagań formalnych skargi kasacyjnej... 176 2. Skarga o wznowienie postępowania... 179 2.1. Uwagi wprowadzające... 179 2.2. Legitymacja do wniesienia skargi o wznowienie postępowania... 183 2.3. Termin do wniesienia skargi o wznowienie postępowania... 187 2.4. Wymagania formalne skargi o wznowienie postępowania... 193 2.5. Skutki niezachowania wymagań formalnych skargi o wznowienie postępowania... 203 IV
Spis treści 3. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 205 3.1. Uwagi wprowadzające... 205 3.2. Legitymacja do wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 208 3.3. Termin do wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 210 3.4. Wymagania formalne skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 212 3.5. Skutki niezachowania wymagań formalnych skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 222 4. Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego... 224 4.1. Uwagi wprowadzające... 224 4.2. Legitymacja do wniesienia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego... 226 4.3. Termin do wniesienia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego... 228 4.4. Wymagania formalne skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego... 232 4.5. Podstawy skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego... 238 4.6. Skutki niezachowania wymagań formalnych skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego... 255 Część V. Inne środki zaskarżenia... 257 1. Sprzeciw od wyroku zaocznego... 259 1.1. Legitymacja do wniesienia sprzeciwu od wyroku zaocznego... 261 1.2. Termin do wniesienia sprzeciwu od wyroku zaocznego... 262 1.3. Wymagania formalne sprzeciwu od wyroku zaocznego... 264 1.4. Skutki niezachowania wymagań formalnych sprzeciwu od wyroku zaocznego... 267 2. Zarzuty od nakazu zapłaty... 270 2.1. Uwagi wprowadzające... 270 2.2. Legitymacja do wniesienia, termin i wymagania formalne zarzutów od nakazu zapłaty... 272 2.3. Skutki niezachowania wymagań formalnych przewidzianych dla zarzutów... 280 3. Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym... 282 3.1. Uwagi wprowadzające... 282 V
Spis treści 3.2. Legitymacja do wniesienia, termin oraz wymagania formalne sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym... 284 3.3. Skutki niezachowania wymagań formalnych sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym... 287 4. Skarga na orzeczenie referendarza sądowego... 290 4.1. Uwagi wprowadzające... 290 4.2. Legitymacja, termin i wymagania formalne skargi na orzeczenie referendarza sądowego... 291 4.3. Skutki niezachowania wymagań formalnych skargi na orzeczenie referendarza sądowego... 294 5. Odwołanie od zarządzeń przewodniczącego (art. 160 1 i art. 226 KPC)... 296 6. Skarga na czynności komornika... 299 6.1. Uwagi wprowadzające... 299 6.2. Legitymacja, termin i wymagania formalne skargi na czynności komornika... 301 6.3. Skutki niezachowania wymagań formalnych skargi na czynności komornika... 305 7. Specjalne środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym... 307 7.1. Zarzuty przeciwko planowi podziału kwoty uzyskanej z egzekucji (art. 1027 2 KPC)... 307 7.2. Skarga na udzielenie przybicia w egzekucji z ruchomości (art. 870 1 KPC)... 311 7.3. Skarga na opis i oszacowanie nieruchomości (art. 950 KPC)... 313 7.4. Zażalenie na postanowienie sądu co do przybicia w egzekucji nieruchomości (art. 997 KPC)... 315 7.5. Skarga na plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji przez zarząd przymusowy (art. 1064 13 2 KPC)... 317 7.6. Skarga na czynności komornika w toku licytacji z nieruchomości (art. 986 KPC)... 318 Część VI. Wzory pism procesowych... 319 1. Zażalenie na postanowienie kończące postępowanie w sprawie... 321 2. Zażalenie na odmowę zwolnienia od ponoszenia kosztów sądowych... 324 3. Zażalenie do innego składu Sądu II Instancji... 327 4. Apelacja oparta na zarzucie naruszenia prawa materialnego... 330 VI
Spis treści 5. Zażalenie do Sądu Najwyższego na uchylenie wyroku przez Sąd II Instancji... 333 6. Apelacja oparta na zarzucie naruszenia prawa procesowego... 336 7. Skarga kasacyjna oczywiście uzasadniona... 339 8. Skarga kasacyjna z powodu wystąpienia istotnego zagadnienia prawnego... 342 9. Skarga o wznowienie postępowania... 348 10. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 351 11. Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego... 356 12. Sprzeciw od wyroku zaocznego... 359 13. Zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym... 361 14. Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym... 363 15. Skarga na orzeczenie referendarza sądowego... 365 16. Odwołanie do Sądu od zarządzenia przewodniczącego... 368 17. Skarga na czynności komornika... 370 18. Zarzuty przeciwko planowi podziału... 373 19. Skarga na opis i oszacowanie nieruchomości... 375 20. Zażalenie na postanowienie Sądu co do przybicia... 377 21. Skarga na plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji przez zarząd... 379 Indeks... 381 VII
Wnuczce mojej Helence książkę tę poświęcam
Przedmowa Moje osobiste obserwacje jako adwokata sposobów sporządzania środków zaskarżenia przez profesjonalnych pełnomocników procesowych, skłoniły mnie do opracowania książki, której celem jest wskazanie, jak zgodnie z obowiązującymi przepisami należy sporządzać środki zaskarżenia w postępowaniu cywilnym. Opracowanie niniejsze ma służyć nie tylko profesjonalistom (adwokatom, radcom prawnym i rzecznikom patentowym), ale również każdemu, kto podejmuje się sporządzenia środka zaskarżenia. Książka ta obejmuje wszystkie środki zaskarżenia przewidziane w Kodeksie postępowania cywilnego, a więc zwyczajne środki zaskarżenia (odwoławcze): zażalenie i apelację; nadzwyczajne środki zaskarżenia: skargę kasacyjną, skargę o wznowienie postępowania, skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia oraz skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego, a także inne (szczególne środki zaskarżenia), takie jak: sprzeciw od wyroku zaocznego, zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, skargę na orzeczenie referendarza sądowego, odwołanie do sądu od zarządzeń przewodniczącego (art. 160 i 226 KPC) oraz skargę na czynności komornika. Ponadto książka stanowi opracowanie dotyczące specjalnych środków zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym, takich jak: zarzuty przeciwko podziałowi kwoty uzyskanej z egzekucji, skarga na udzielenie przybicia w egzekucji z ruchomości, zażalenie na postanowienie sądu co do przybicia w egzekucji nieruchomości, skarga na plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji przez zarząd przymusowy oraz skarga na czynności komornika w toku licytacji z nieruchomości. Co więcej, książka zawiera wzory pism procesowych (środków zaskarżenia). Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, dokonana ustawą z 16.9.2011 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 233, poz. 1381) wprowadziła dwa IX
Przedmowa nowe środki zaskarżenia, a mianowicie zażalenie do Sądu Najwyższego w razie uchylenia przez sąd drugiej instancji wyroku sądu pierwszej instancji do ponownego rozpoznania (art. 394 1 1 1 KPC) oraz tzw. zażalenie poziome (art. 394 2 1 KPC). Wzory nowych zażaleń dodano do części zawierającej wzory pism procesowych. Zmiany zawarte w powyższej ustawie wchodzą w życie po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 24, który wszedł w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia (art. 11). Ten ostatni przepis dotyczy mediacji. W niniejszym wydaniu zostały uwzględnione wszystkie zmiany odnoszące się do środków zaskarżenia wynikające z nowelizacji, która weszła w życie 3.5.2012 r., a także inne zmiany, przesądzające o pełnej aktualności tej pozycji. Do opracowania poszczególnych środków zaskarżenia, oprócz literatury, wykorzystano przede wszystkim orzecznictwo, często przytaczając je dosłownie, aby osoby korzystające z tej książki nie musiały poszukiwać orzeczeń Sądu Najwyższego dla poparcia swoich racji. Oddając książkę do rąk Czytelników, wyrażam nadzieję, że będzie ona pomocna przy sporządzaniu przez Nich wszelkich środków zaskarżenia. Szczecin, maj 2013 Andrzej Zieliński X
Wykaz skrótów 1. Źródła prawa CzynKomorR rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 9.3.1968 r. w sprawie czynności komorników (Dz.U. Nr 10, poz. 52 ze zm.) Karta Praw Podstawowych Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE C 2007, Nr 303, s. 1) KC ustawa z 23.4.1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) KK ustawa z 6.6.1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) KodWyb ustawa z 5.1.2011 r. Kodeks Wyborczy (Dz.U. Nr 21, poz. 112 ze zm.) Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) KPC ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) KSCU ustawa z 28.7.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.) PrawZagrPomocU ustawa z 5.7.2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy praw nej w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 126, poz. 1069 ze zm.) PrUpN ustawa z 28.2.2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 1112 ze zm.) PrUSP ustawa z 27.7.2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) XI
Wykaz skrótów RegSądR RPOU TKU 2. Organy orzekające SA SN SN(PSIC) SN(7) rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 23.2.2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz.U. Nr 38, poz. 249 ze zm.) ustawa z 15.7.1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.) ustawa z 1.8.1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) Sąd Apelacyjny Sąd Najwyższy Sąd Najwyższy w pełnym składzie Izby Cywilnej (w latach 1982 1989: Izby Cywilnej i Administracyjnej) Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów 3. Czasopisma i publikatory BPK Biuletyn Prawa Karnego BSN Biuletyn Sądu Najwyższego Dz.U. Dziennik Ustaw Dz.Urz. Dziennik Urzędowy Gl. Glosa MoP Monitor Prawniczy MoSp Monitor Spółdzielczy MPPr Monitor Prawa Pracy NP Nowe Prawo OSAB Orzecznictwo Sądów Apelacji Białostockiej OSAK Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Katowicach OSN Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Orzeczeń Sądu Najwyższego. Orzeczenia Izby Cywilnej (w latach 1933 1952), Orzecznictwo Sądu Najwyższego (w latach 1953 1961: Izby Cywilnej i Izby Karnej, w roku 1962: Izby Cywilnej, w latach 1963 1981: Izby Cywilnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w latach 1982 1989: Izby Cywilnej i Administracyjnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecz- XII
Wykaz skrótów nych, w latach 1990 1994: Izby Cywilnej oraz Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w 1995 r.: Izby Cywilnej) OSNPG Orzecznictwo Sądu Najwyższego wydawane przez Prokuraturę Generalną OSP Orzecznictwo Sądów Polskich (1921 1939), Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych (1957 1989), Orzecznictwo Sądów Polskich (od 1990) Pal. Palestra PB Prawo Bankowe PE Problemy Egzekucji PiP Państwo i Prawo PiZS Praca i Zabezpieczenie Społeczne PPE Przegląd Prawa Egzekucyjnego PPH Przegląd Prawa Handlowego PPiPS Prawo Pracy i Prawo Socjalne Prob. Egz. Sąd. Problemy Egzekucji Sądowej Pr. Sp. Prawo Spółek Prok. i Pr. Prokuratura i Prawo PS Przegląd Sądowy PUG Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego R. Pr. Radca Prawny Rej. Rejent RPEiS Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny Rzeczp. Rzeczpospolita SC Studia Cywilistyczne Wok. Wokanda Zb. Urz. Zbiór Urzędowy 4. Inne skróty adw. art. cz. dot. ETS itd. itp. adwokat artykuł część dotyczy Europejski Trybunał Sprawiedliwości i tak dalej i temu podobne XIII
Wykaz skrótów lit. litera m.in. między innymi MS Minister Sprawiedliwości n. następny (-a, -e) niepubl. niepublikowany (-a, -e) np. na przykład Nr numer orz. orzeczenie pkt punkt pod red. pod redakcją por. porównaj post. postanowienie poz. pozycja r. rok r. pr. radca prawny s. strona (-y) sp. z o.o. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sprost. sprostowanie sygn. sygnatura t. tom tekst jedn. tekst jednolity tj. to jest tys. tysiąc tzn. to znaczy tzw. tak zwana (-e, -y) uchw. uchwała ul. ulica ust. ustęp w zw. w związku wyd. wydanie wyr. wyrok zam. zamieszkała (-y) ze zm. ze zmianami zd. zdanie zł złoty zob. zobacz XIV
Literatura M. Armata, Skarga na czynności komornika, Prob. Egz. Sąd. 1994, Nr 8. P. Ballada, Zagadnienie obowiązku stosowania prawa materialnego w postępowaniu przed sądem polubownym, RPEiS 2002, Nr 1. B. Bladowski, Glosa do uchw. SN z 25.4.1980 r., III CZP 21/80, OSP 1981, Nr 3. B. Bladowski, Glosa do uchw. SN z 22.2.2006 r., III CZP 6/06, Pal. 2007, Nr 3 4. B. Bladowski, Zażalenie w postępowaniu cywilnym, Kraków 1997. Ł. Błaszczak, Glosa do post. SN z 17.11.2005 r., I CK 298/05, Rej. 2007, Nr 1. Ł. Błaszczak, Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego, Pr. Sp. 2005, Nr 2. Ł. Błaszczak, M. Ludwik, Sądownictwo polubowne (arbitraż), Warszawa 2007. W. Broniewicz, Glosa do post. SN z 14.12.1999 r., II CZ 139/99, OSP 2001, Nr 2, poz. 25. W. Broniewicz, Glosa do post. SN z 27.9.2000 r., V CKN 1465/00, OSP 2001, Nr 6, poz. 91. W. Broniewicz, Glosa do wyr. SN z 8.1.1998 r., II CKN 553/97, OSP 1999, Nr 7 8, poz. 138. W. Broniewicz, Glosa do wyr. SN z 10.2.1998 r., II CKN 600/97, OSP 1999, Nr 3, poz. 58. W. Broniewicz, Postępowanie cywilne w zarysie, wyd. 9, Warszawa 2006. W. Broniewicz, Wznowienie postępowania cywilnego, Pal. 1967, Nr 12. S. Cieślak, Glosa do uchw. SN z 27.10.2005 r., III CZP 65/05, MoP 2007, Nr 22. S. Cieślak, W kwestii możliwości przyjęcia odmiennych skutków procesowych niezachowania przez skarżącego wymagań prawnych apelacji, kasacji i zażalenia, MoP 2002, Nr 11. S. Cieślak, Zasada formalizmu przy wnoszeniu środków odwoławczych w postępowaniu cywilnym, PS 2001, Nr 4. XV
Literatura J. Ciszewski, Glosa do post. SN z 14.7.2004 r., IV CK 495/03, Pal. 2006, Nr 3 4. A. Cudak, Podmioty legitymowane do wniesienia skargi na czynności komornika, Prob. Egz. Sąd. 1997, Nr 23. S. Dalka, Glosa do post. SN z 10.1.2003 r., V CZ 187/02, PPE 2004, Nr 10 12. S. Dalka, Glosa do wyr. SN z 3.6.1987 r., I CR 120/87, Pal. 1990, Nr 2 3. S. Dalka, Kontrola sądu państwowego nad sądami polubownymi działającymi w PRL, w: Proces i prawo. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Jerzego Jodłowskiego, pod red. E. Łętowskiej, Wrocław 1989. S. Dalka, Postępowanie nakazowe i upominawcze w świetle nowelizacji k.p.c., Rej. 1997, Nr 7 8. S. Dalka, Przestrzeganie wymagań formalnych pism procesowych w postępowaniu zabezpieczającym i egzekucyjnym, Prob. Egz. Sąd. 1995, Nr 12. S. Dalka, Sądowe postępowanie egzekucyjne, Prob. Egz. Sąd. 1993, Nr 3. S. Dalka, Sądownictwo polubowne w PRL, Warszawa 1987. S. Dalka, Znaczenie sądów polubownych dla wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych, PE 2001, Nr 19. S. Dalka, w: Kodeks postępowania cywilnego, pod red. K. Piaseckiego, t. III, Warszawa 2002. S. Dalka, w: S. Dalka, J. Rodziewicz, Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz, Gdańsk 1994. B. Dobrzański, w: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. I, pod red. Z. Resicha, W. Siedleckiego, Warszawa 1975. B. Dobrzański, w: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. II, pod red. Z. Resicha, W. Siedleckiego, Warszawa 1975. B. Draniewicz, Glosa do uchw. SN z 27.10.2005 r., III CZP 65/05, MoP 2006, Nr 19. T. Ereciński, Apelacja i kasacja w procesie cywilnym (według ustawy z dnia 1 marca 1996 r.), Warszawa 1996. T. Ereciński, Arbitraż a sądownictwo państwowe, PUG 1994, Nr 2. T. Ereciński, O nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego w ogólności, PS 1996, Nr 10. T. Ereciński, w: J. Ciszewski, T. Ereciński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część czwarta. Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego. Część piąta. Sąd polubowny (arbitrażowy), Warszawa 2006. T. Ereciński, K. Weitz, Sąd arbitrażowy, Warszawa 2008. XVI
Literatura K. Flaga-Gieruszyńska, Glosa do uchw. SN(7) z 21.10.1997 r., III ZP 16/97, Rej. 1998, Nr 9. K. Flaga-Gieruszyńska, w: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, pod red. A. Zielińskiego, wyd. 6, Warszawa 2012. W. Głodowski, Wymogi formalne skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego, w: Arbitraż i mediacja. Praktyczne aspekty stosowania przepisów. Materiały konferencyjne, Iwonicz Zdrój, 18 20 października 2007 r., pod red. J. Olszewskiego, Rzeszów 2007. A. Górski, Niezgodność z prawem prawomocnego orzeczenia sądu cywilnego, jako podstawa skargi z art. 424 1 KPC, MoP 2005, Nr 20. J. Gudowski, Kasacja w postępowaniu cywilnym po zmianach dokonanych ustawami z dnia 12 i 24 maja 2000 r., PS 2001, Nr 2. J. Gudowski, Kodeks postępowania cywilnego tekst, orzecznictwo, piśmiennictwo, t. 3, Warszawa 2005. J. Gudowski, Przegląd orzecznictwa z zakresu prawa cywilnego procesowego (za I półrocze 1992), PS 1994, Nr 9. J. Gudowski, Przegląd orzecznictwa z zakresu prawa cywilnego procesowego za II półrocze 1995 r. oraz za I półrocze 1996 r., PS 1996, Nr 4. J. Gudowski, Przegląd orzecznictwa SN z zakresu prawa cywilnego procesowego (za I półrocze 1994 i 1995 r.), PS 1998, Nr 6. J. Gudowski, w: T. Ereciński, J. Gudowski, M. Jędrzejewska, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze, t. I, Warszawa 2002. I. Ignatowicz, Prawo rzeczowe, Warszawa 1997. J. Iwulski, Kasacja po nowelizacji, PiZS 2000, Nr 12. J. Iwulski, Kasacja w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych pierwsze doświadczenia, MoP 1997, Nr 10. M. Jędrzejewska, w: T. Ereciński, J. Gudowski, M. Jędrzejewska, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Część druga. Postępowanie zabezpieczające, t. II, Warszawa 2007. J. Jodłowski, w: J. Jodłowski, Z. Resich, J. Lapierre, T. Misiuk-Jodłowska, K. Weitz, Postępowanie cywilne, wyd. 4, Warszawa 2005. Z. Klatka, Reprezentowanie klienta przez prawnika zagranicznego w postępowaniu przed sądami i innymi organami władzy publicznej, MoP 2004, Nr 21. J. Klimkowicz, Interwencja uboczna według Kodeksu postępowania cywilnego, Warszawa 1972. M. Kłoda, Wybrane problemy międzyczasowe ostatnich nowelizacji prawa rodzinnego, Pal. 1999, Nr 11. XVII
Literatura K. Knoppek, Glosa do post. SN z 4.10.2002 r., III CZP 62/02, PiP 2004, Nr 5. K. Knoppek, Problem dopuszczania przez sąd dowodów z urzędu w postępowaniu cywilnym, RPEiS 2007, Nr 3. K. Korzan, Sądowe postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 1986. J. Krajewski, Glosa do post. SN z 17.4.1967 r., II PZ 22/67, NP 1967, Nr 12. M. Krajewski, Glosa do wyr. SN z 16.7.2004 r., I CK 11/04, OSP 2005, Nr 6, poz. 78. Z. Krzemiński, Przegląd orzecznictwa, Pal. 2003, Nr 1 2. I. Kunicki, Podział sumy uzyskanej z egzekucji, Sopot 1999. I. Kunicki, Zaskarżenie planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji, Prob. Egz. Sąd. 1999, Nr 35. T. Kurnicki, Znowelizowane postępowanie przed sądem polubownym, MoP 2005, Nr 22. M. Lemkowski, Glosa do post. SN z 14.7.2004 r., IV CK 495/03, OSP 2005, Nr 1, poz. 5. M. Lewandowski, Glosa do uchw. SN z 9.12.1999 r., III CZP 31/99, PE 2000, Nr 7. P. Lewandowski, Obalanie prawomocnych wyroków uzyskanych za pomocą podstępnego zachowania stron na tle prawa niemieckiego i polskiego, PS 1988, Nr 7 8. M. Łochowski, Glosa do wyr. SN z 6.4.1998 r., I CKN 595/97, PS 2000, Nr 5. M. Łochowski, Uchybienia w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji stanowiące przyczyny nieważności jako podstawy uwzględnienia kasacji, PS 1999, Nr 10. J. Łopuski, Glosa do wyr. SN z 21.12.1973 r., I CR 663/73, OSP 1975, Nr 1. J. Łopuski, Glosa do wyr. SN z 22.11.1974 r., I CR 548/74, OSP 1976, Nr 10, poz. 179. M. Machnij, Postępowanie o odtworzenie zaginionych lub zniszczonych akt, MoP 2003, Nr 1. M. Manowska, Dokumenty w postępowaniu nakazowym i upominawczym, Pr. Sp. 1997, Nr 5. M. Manowska, Zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego wprowadzone w 2004 r., PS 2005, Nr 5. A. Marciniak, Glosa do post. SN z 16.9.1997 r., III CZ 45/97, OSP 1998, Nr 4, poz. 88. XVIII
Literatura A. Marciniak, Postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 2005. A. Marcinkowski, Glosa do uchw. SN z 11.10.1995 r., III CZP 138/95, Pal. 1996, Nr 7 8. A. Marcinkowski, Odpowiedź na pytanie prawne, Pal. 2001, Nr 7 8. K. Markiewicz, Przyjęcie do rozpoznania skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego, ADR Arbitraż i mediacja 2008, Nr 1. E. Marszałkowska-Krześ, Ł. Błaszczak, Zapis na sąd polubowny a czynności notarialne (wybrane zagadnienia), Rej. 2007, Nr 9. A. Maziarz-Charuza, Skarga na orzeczenie referendarza sądowego w postępowaniu wieczystoksięgowym, Kraków 2006. A. Miączyński, Zagadnienie istotności przepisów postępowania w polskim procesie cywilnym, SC 1964, t. V. M. Michalska, Legitymacja do wniesienia kasacji w postępowaniu cywilnym, Pal. 2003, Nr 5 6. M. Michalska, Warunki wniesienia kasacji, MoP 2001, Nr 21. W. Miszewski, Proces cywilny w zarysie, cz. 1, Warszawa 1946. J. Mucha, Nowe regulacje w kodeksie postępowania cywilnego, cz. 1, R. Pr. 2005, Nr 2. M. Muliński, Zażalenie w postępowaniu klauzulowym i postępowanie wywołane jego wniesieniem, PE 2002, Nr 20. J. Nowacki, Analogia legis, Warszawa 1966. A. Nowak, Glosa do uchw. SN z 12.3.2003 r., III CZP 2/03, Gl. 2004, Nr 10. A. Oklejak, Apelacja w procesie cywilnym, Kraków 1994. K. Piasecki, Glosa do post. SN z 29.10.1997 r., III CZP 50/97, OSP 1998, Nr 7 8, poz. 141. K. Piasecki, Wyrok pierwszej instancji w procesie cywilnym, Warszawa 1981. K. Piasecki, w: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, pod red. K. Piaseckiego, t. III, Warszawa 2007. Ł. Piebiak, Glosa do uchw. SN z 27.10.2005 r., III CZP 65/05, MoP 2007, Nr 8. M. Piekarski, Pozbawienie strony możności obrony swych praw w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1964. H. Pietrzkowski, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, pod red. T. Erecińskiego, Część trzecia. Postępowanie egzekucyjne, t. IV, Warszawa 2007. H. Pietrzkowski, Zastępstwo procesowe wykonywane przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa, PS 2006, Nr 5. XIX