1.13 Powiat nowotarski 1. Zagrożenie powodziowe Wśród zagrożeń powodowanych destrukcyjnym oddziaływaniem sił natury największe niebezpieczeństwo na obszarze powiatu stwarzają powodzie, występujące w różnych porach roku i powodowane opadami, roztopami, zatorami. Wszystkie cieki wodne płynące przez teren powiatu mają charakter rzek i potoków górskich, i w związku z tym, wezbrania i powodzie występują dość często, średnio, co 10 lat przybierają rozmiary katastrofalnych powodzi. Żadna z tych rzek nie posiada pełnego systemu ochrony przeciwpowodziowej. Ocena ryzyka wystąpienia zagrożenia powodziowego - Zjawisko dużej (katastrofalnej) powodzi na terenie powiatu jest mało prawdopodobne, ale nie można go wykluczyć. Ewentualne skutki takiego zjawiska będą bardzo uciążliwe dla społeczeństwa, - Szczególnym i najbardziej prawdopodobnym zagrożeniem powiatu są podtopienia i zalania obszarów sąsiadujących z rzekami i potokami na całym obszarze powiatu, - Podczas intensywnych i gwałtownych roztopów, zwłaszcza w miejscach pozbawionych drożnych odpływów występują lokalne podtopienia na terenie całego powiatu, - Uszkodzenie, zniszczenie, niekontrolowany spust wody na zaporze wodnej może spowodować zalanie i katastrofalne zatopienia: zwłaszcza Niedzicy, Sromowiec Wyżnych, Sromowiec Niżnych (I strefa zalania), i dalej Szczawnicy, Krościenka, Tylmanowej (II i III strefa zalania). 2. Gwałtowne intensywne zjawiska atmosferyczne - silne wiatry, - susze, - intensywne opady atmosferyczne, - długotrwałe występowanie ekstremalnych temperatur, - inne niebezpieczne zjawiska atmosferyczne. Najbardziej prawdopodobnym zagrożeniem powiatu, to: - intensywne i długotrwałe opady atmosferyczne, - silne wiatry (wichury), - długotrwałe występowanie ekstremalnych temperatur (zwłaszcza mrozów, rzadziej susza), - katastrofalne bądź bardzo duże zaśnieżenia (w miesiącach zimowych), z obfitymi opadami śniegu i połączonych z silnymi wiatrami (o znamionach wichur bądź huraganu), - gwałtowne ocieplenia (w połączeniu z dużym zaśnieżeniem mogą powodować zalania/podtopienia). 3. Zagrożenia związane z anomaliami pogodowymi - zagrożenia spowodowane występowaniem katastrofalnych opadów atmosferycznych (deszczu), silnych wiatrów (ew. trąb powietrznych), - na terenie całego powiatu mogą wystąpić długotrwałe i obfite opady śniegu, oblodzenia powstające na skutek gwałtownych zmian temperatur i pokrywające powierzchnie dróg, konstrukcje i różnego rodzaju przedmioty (najczęściej z silnymi wiatrami). Silne mrozy powodujące straty w produkcji rolnej, naruszając normalną pracę systemów energetycznych i komunikacyjnych oraz zakładów przemysłowych. Śnieżyca, gołoledź, silny mróz, sadź czy osadzanie się mokrego i zamarzniętego śniegu -zjawiska te przybrać mogą charakter klęski, gdy na skutek śnieżyc czy skoków temperatur a przede wszystkim silnych mrozów, następuje długotrwała przerwa w dostawie energii elektrycznej lub w łączności, przerwany zostaje ruch drogowy czy kolejowy, - zjawiska te wymagają współdziałania wszystkich szczebli administracji i służb ratowniczych. W szczególnie katastrofalnych zdarzeniach należy przewidzieć organizację wsparcia tych służb np. poprzez zabezpieczenie logistyczne. Zagrożenia te wymagają podjęcia również działań monitorujących i ostrzegawczych przez wszystkie szczeble administracji, służby (Policję, a szczególnie drogowe), straże. 4. Epidemie, plagi zwierzęce Powiat nie jest szczególnie zagrożony epidemią i plagami zwierząt. Może jednak dojść do powstania chorób zakaźnych, jeżeli zaprzestanie się działań profilaktycznych oraz sprawowania kontroli i nadzoru sanitarnoepidemiologicznego. W ostatnich latach nie zanotowano epidemii wywołanych chorobami zakaźnymi. Występowanie chorób zakaźnych zwierząt wywołać może duże straty materialne w rolnictwie. 95
Skutki zagrożeń roślin monitorowane są przez odpowiednie służby (inspekcje). Negatywne skutki tego zjawiska nie stanowią podstawy do wprowadzenia stanu klęski żywiołowej. 5. Ruchy tektoniczne Na terenie powiatu wystąpiły skutki trzęsienia ziemi mających epicentrum w innych rejonach Europy (maj 1200 r. Pieniny; kwiecień 1840 Pieniny 5 0 wg skali Richtera # ; październik 1901 Pieniny 4,5 0, marzec 1935 r. Cz. Dunajec 4,3 0 ; 30 listopad 2004 rejon Czarnego Dunajca, Nowego Targu 3,6 4,7 0 ). Ocena ryzyka wystąpienia zagrożenia trzęsień ziemi Na terenie Podhala istnieje małe a nawet znikome prawdopodobieństwo wystąpienia silnego trzęsienia ziemi, tym niemniej zdarzało się odczuwać na pewnych terenach skutki silnych trzęsień, mających epicentrum w innych rejonach Europy. 6. Katastrofy techniczne - pożary, - awarie chemiczne, - awarie i wypadki radiacyjne, - katastrofy komunikacyjne, - katastrofy budowlane, - awarie urządzeń infrastruktury technicznej. 7. Zagrożenia pożarowe Powiat charakteryzuje się specyficzną zabudową regionalną. Jest to region rolniczy z dużą ilością lasów, przez co do budowy obiektów tak mieszkalnych jak i gospodarczych użyto dużych ilości drewna. Na obszarach niezurbanizowanych, pożarami zagrożone są głównie rejony zwartych kompleksów leśnych, szczególnie w warunkach długotrwałej suszy i przy silnych wiatrach. Lasy stanowią 37% ogólnej powierzchni powiatu. Stwarzają one ryzyko powstawania wielkoobszarowych pożarów obszarów leśnych. W obrębie Pienin, Spiszu i Orawy występuje też prawdopodobieństwo przerzutu pożaru lasu przez granicę kraju na Słowację i odwrotnie. Górski charakter kompleksów leśnych, stwarza poważne problemy dojazdowe i zaopatrzeniowe w wodę do celów gaśniczych. Dużym problemem mającym bezpośredni wpływ na zagrożenie pożarowe i jego rozmiary w zabudowaniach, jest niedostateczna ilość wody do celów gaśniczych oraz brak możliwości dojazdowych zwłaszcza w okresie zimowym. Ocena ryzyka występowania zagrożenia pożarowego Zagrożenie pożarowe w powiecie jest duże i trwa cały rok (zwłaszcza między marcem a październikiem), wzmagając się zdecydowanie w okresie letnim. Rejon zagrożeń pożarowych, to: w obiektach użyteczności publicznej i zbiorowego zamieszkania - obiekty hotelowe, sanatoryjne, domy wczasowe, pensjonaty, schroniska górskie oraz prywatne, kwatery noclegowe zlokalizowane w Dolinie Dunajca w Pieninach, Nowym Targu, Szczawnicy, Rabce-Zdroju, okolice Babiej Góry, Gorce, w miejscowościach zabudowania (tzw. pożary blokowe) - Pieniny (Szczawnica), - Spisz (cała gm. Łapsze Niżne; gm. Nowy Targ Nowa Biała, Krempachy, Łopuszna, Dębno, Szlembark, Waksmund, Ostrowsko), - Podhale (gm. Cz. Dunajec Czarny Dunajec, Wróblówka, Podczerwone, Chochołów, Ciche, Ratułów, Czerwienne), - pozostała część powiatu ogólnie zagrożona, zwłaszcza w miesiącach letnich, obszary (kompleksy) leśne parki narodowe: - Pieniński Park Narodowy, - Gorczański Park Narodowy, - Babiogórski Park Narodowy, nadleśnictwa: - nadleśnictwo Krościenko, - nadleśnictwo Nowy Targ. 96
8. Awarie chemiczne Na terenie powiatu znajdują się zakłady stwarzające zagrożenia niebezpiecznymi substancjami chemicznymi, tj.: - GASPOL w Nowym Targu; ul. Składowa dystrybutor gazu płynnego (zakład spełniający wymogi Dyrektywy SEVESO II). - oraz szereg mniejszych zakładów stwarzające zagrożenie lokalne, tj.: - PKN Orlen Baza Magazynowa Nr 84 w Nowym Targu, - Podhalańskie Przedsiębiorstwo Drogowo Mostowe w Nowym Targu; Baza Materiałowa w Czarnym Dunajcu. - stacje benzynowe CPN rozsiane po całym powiecie, - inne zakłady usługowo produkcyjne o bardzo małych, a nawet śladowych składach materiałów niebezpiecznych wyrażanych w kilogramach a nawet mililitrach. Ocena ryzyka występowania zagrożenia awariami chemicznymi - zagrożenie awariami chemicznymi w powiecie jest małe, - największe zagrożenie stanowi GASPOL, gdzie skutki uwolnienia się NSCH mogą objąć swym zasięgiem znaczną część Nowego Targu oraz teren sąsiedniej gminy Szaflary, - wszystkie inne zakłady wykorzystujące(w różnej postaci) niebezpieczne środki chemiczne nie stwarzają one bezpośredniego zagrożenia dla większej liczby ludności, - potencjalnym i najbardziej prawdopodobnym zagrożeniem jest transport substancji toksycznych związany z dostawą surowców do zakładów, a zwłaszcza tranzyt po drogach publicznych. Na ryzyko wystąpienia skażenia chemicznego składa się: zły stan techniczny pojazdów przewożących substancje toksyczne, brak wydzielonych i oznakowanych tras przewozu, nieprzewidywalność miejsca awarii, brak monitoringu transportu, nieprzestrzeganie przez przewoźników przepisów ADR, - pewnego rodzaju zagrożenie stanowi przewóz TŚP transportem kolejowym. Spowodowane jest to dużą ilością przewożonych jednorazowo związków oraz niejednokrotnie poważnymi niedociągnięciami związanymi z warunkami transportu (uszkodzenia mechaniczne lub korozja armatury i walczaków cystern, połączonych z niekontrolowanym wyciekiem chemicznych substancji przemysłowych) oraz zły stan techniczny cystern i torowisk. 9. Katastrofy i awarie obiektów budowlanych Na terenie powiatu nie ma budowli wysokich. Występuje budownictwo wielorodzinne, jednorodzinne, gospodarcze oraz kilka handlowych budynków obszarowo znacznej wielkości. We wszystkich budynkach wielorodzinnych istnieją zagrożenia, kwalifikujące budynki do częściowych remontów, z których najistotniejsze to z reguły złe stany techniczne: - balkonów i logii, - elementów elewacyjnych, - elementów pokryć dachowych. Ocena ryzyka występowania zagrożenia katastrofami budowlanymi Na terenie powiatu nie ma budowli wysokich i wielkoobszarowych typu hale sportowe czy sklepy handlowe. Awarie (katastrofy) budowlane na terenie powiatu są, więc mało realne i stanowią generalnie zagrożenie lokalne. Katastrofy i awarie wiaduktów i mostów są realne w zasadzie na całym terenie powiatu podczas tzw. powodzi bądź zamachów terrorystycznych i działań wojennych. 10. Promieniotwórcze skażenie przemysłowe Możliwym zagrożeniem promieniotwórczym dla powiatu (województwa, Polski) może być: - konflikt zbrojny z użyciem broni jądrowej, - pojedynczy czy terrorystyczny wybuch ładunku jądrowego na terenie Polski (województwa), - zamach terrorystyczny z użyciem materiałów o wzbogaconej aktywności (tzw. brudna bomba), - awarie elektrowni jądrowych, którym towarzyszy wyciek substancji promieniotwórczych (zlokalizowane w państwach sąsiadujących z RP), - transport materiałów promieniotwórczych (lądowy lub powietrzny np. zgubienie przez samolot bojowy bomby jądrowej). Ocena ryzyka występowania zagrożenia promieniotwórczego Ryzyko katastrof spowodowanych awarią urządzeń energetyki jądrowej jest raczej niewielkie, jednak nie niemożliwe. Mogą być awarie, ale głównie technologiczne, w wyniku, których przedostaje się do środowiska część substancji promieniotwórczych. W powiecie nie ma atomowych centrów naukowo-badawczych i kopalń, z których substancje promieniotwórcze w wyniku awarii lub w czasie wydobywania rudy uranowej bądź podczas procesów regeneracyjnych paliwa jądrowe ze zbiorników z odpadami promieniotwórczymi mogłyby być uwalniane do środowiska. 97
11. Katastrofy komunikacyjne Uwzględniając infrastrukturę drogową, kolejową i lotniczą w powiecie, nie można wykluczyć zaistnienia katastrof o charakterze masowym. Zagrożenia w komunikacji lotniczej występują tylko w rejonie lądowiska (lotniska) w Nowym Targu, pomimo, że nad powiatem istnieją dwa korytarze lotnicze komunikacji pasażerskiej. Zagrożenia w ruchu kolejowym wynikają zarówno z ruchu pasażerskiego jak i towarowego (przewóz materiałów niebezpiecznych). Nastąpiło wprawdzie znaczne zmniejszenie częstotliwości kursowania pociągów, ale wzrasta ich szybkość oraz automatyzacja kierowania ruchem, co w razie zbiegu niesprzyjających okoliczności może doprowadzić do dużych katastrof, zwłaszcza w terenie zurbanizowanym. Ocena ryzyka występowania zagrożenia katastrofami komunikacyjnymi Wszystkie katastrofy komunikacyjne są zagrożeniem lokalnym. Mogą wystąpić praktycznie w każdym rejonie powiatu. Charakteryzują się poważnymi stratami materialnymi, dużą liczbą ofiar, trudnościami z dojazdem do miejsca zdarzenia. Praktycznie, nie jest możliwe bezpośrednie zapobieganie tego typu zdarzeniom. Największe zagrożenie, to: w transporcie drogowym: - droga krajowa Nr 7 na trasie Rabka-Zdrój Spytkowice Podwilk Jabłonka Chyżne granica państwa, - droga krajowa Nr 47 na trasie Rabka-Zdrój N. Targ Szaflary Zakopane, - drogi wojewódzkie: Nr 969 Tylmanowa Krościenko Nowy Targ; Nr 957 Nowy Targ Czarny Dunajec Jabłonka Zawoja. w transporcie kolejowym: - stacja PKP Chabówka, - linia kolejowa wraz z dworcami pasażerskimi na trasie Chabówka Nowy Targ Szaflary Zakopane (powiat tatrzański). Z analiz wypadków lotniczych wynika, że największe prawdopodobieństwo powstania wypadku lotniczego powstaje w końcowej fazie lotu (manewr końcowego podejścia i lądowania). Niebezpieczne są również start i wstępne wznoszenie. Dlatego nie przewiduje się zagrożenia istnieniem korytarzy powietrznych nad terenem powiatu. Zagrożenie lotnicze może wystąpić w rejonie lądowiska w N. Targu, i będzie to zdarzenie lokalne. 12. Awarie urządzeń infrastruktury technicznej Awarie w systemach ratowniczych Awarie linii energetycznych czy instalacji wodociągowych nie stanowią bezpośredniego zagrożenia, lecz są bardzo uciążliwe dla ludzi pozbawionych prądu czy wody. Zagrożeniem dla życia ludzi, może stanowić pozbawienie energii elektrycznej lub wody obiektów specjalnych tj. szpitali w N. Targu i Rabce-Zdrój. Szpitale są wyposażone w zastępcze źródła energii w postaci agregatów prądotwórczych. Operacje mogą być przerwane jedynie na kilka minut do czasu uruchomienia agregatów. Policja, straż pożarna i inne służby porządkowe są w stanie uniknąć paraliżu dzięki własnym awaryjnym źródłom zasilania. Awarie systemów energetycznych Awarie linii energetycznych wynikające np. warunków atmosferycznych (wichury w połączeniu z katastrofalnymi opadami śniegu mogą pozrywać linie przesyłowe i powywracać słupy energetyczne, lokalnie lub na dużych przestrzeniach) bądź ataku terrorystycznego na obiekty energetyczne mogą dotknąć społeczność powiatu, co spowoduje paraliż energetyczny. Nie będą działać systemy komputerowe, sygnalizacja świetlna na skrzyżowaniach, oświetlenia ulic, bankomaty, braki w zaopatrzeniu w wodę brak zasilania na przepompowniach. Źródła energii elektrycznej znajdują się poza obszarem powiatu, co eliminuje negatywne oddziaływanie na środowisko przyrodnicze. Wpływ awarii na funkcjonowanie administracji Wszystkie jednostki samorządowe (w tym starostwo powiatowe), a także inne urzędy administracji publicznej (inspekcje), nie posiadają własnego zapasowego źródła zasilania (agregaty prądotwórcze), co spowodować może utrudnienia w funkcjonowaniu administracji na terenie powiatu. Awarie w infrastrukturze komunalnej Dużą uciążliwością, dla społeczeństwa powiatu mogą być awarie urządzeń, instalacji i sieci rozdzielczej gazowej, wodociągowej, kanalizacyjnej, a zwłaszcza ciepłowniczej i energetycznej. Awarie linii energetycznych czy instalacji wodociągowych nie stanowią bezpośredniego zagrożenia, lecz są bardzo uciążliwe dla ludzi pozbawionych prądu czy wody. Może to się przejawiać, w: - okresowych brakach dostaw wody, - okresowe wyłączania ogrzewania, 98
- trudności w dokonywaniu zakupów (artykułów pierwszej potrzeby), - trudności w zakupie paliw. Awarie w infrastrukturze teleinformatycznej Istnieje potencjalna możliwość wystąpienia awarii sieci telekomunikacyjnych i informatycznych w skali powiatu, województwa lub kraju. Kluczowe znaczenie w tym zagrożeniu ma sieć TPS.A., która jest powiązana praktycznie ze wszystkimi sieciami innych firm telekomunikacyjnych i jej awaria może wywołać największe negatywne skutki, tj.: - brak łączności telefonicznej służb ratowniczych, - brak łączności teleinformatycznej (brak dostępu do sieci Internetowych), - utrudnienia w dokonywaniu transakcji telefonicznych. 13. Akty terroru Poważnym zagrożeniem na obszarze powiatu mogą być zakłócenia porządku i bezpieczeństwa publicznego, spowodowane: - wzrostem przestępczości oraz powstawaniem grup przestępczych o charakterze mafijnym i międzynarodowym, - aktami terrorystycznymi (m.in. podłożenie ładunków wybuchowych lub groźba ich użycia w Zespole Elektrowni Wodnej na Dunajcu, jednostce ochrony zdrowia lecznictwa zamkniętego, szkołach i innych obiektach użyteczności publicznej, prawdopodobieństwo zatrucia wody w ujęciach wody pitnej zwłaszcza powierzchniowych, wodociągach, oczyszczalniach ścieków, przekazaniu fałszywych informacji o podłożeniu ładunku wybuchowego), - masowymi wystąpieniami lub protestami społecznymi (blokady rolnicze, strajki w służbie zdrowia, szkolnictwie, pikiety w zakładach pracy i urzędach administracji publicznej, i inne). 14. Przestępczość Ocena ryzyka występowania zagrożenia W powiecie istnieje stosunkowo niewielkie zagrożenie przestępstwami w podstawowych kategoriach. Istnieją natomiast zagrożenia natury ogólnej, których najbardziej obawiają się mieszkańcy, tj.: - zaczepianie przez agresywnie zachowujące się grupy młodzieży, - brawurowo jeżdżący kierowcy, - włamania do mieszkań, piwnic, samochodów, - napady, rozboje, - niszczenie mienia przez wandali, Rejonami najbardziej zagrożonymi są aglomeracje miejskie, zwłaszcza miasto Nowy Targ i Rabka-Zdrój. 15. Niepokoje społeczne Ocena ryzyka występowania zagrożenia W powiecie najbardziej zagrożone niepokojami społecznymi w postaci strajków, demonstracji, pikiet, blokad i okupacji budynków, to: - Podhalański Szpital Specjalistyczny w N. Targu, - budynki urzędów administracji publicznej (urząd starostwa powiatowego, urzędy miast/gmin, banki, szkoły), - Państwowa Podhalańska Wyższa Szkoła w N. Targu, blokad dróg: - drogi krajowej Nr 7 relacji Gdańsk Warszawa Kraków Chyżne; na odcinku Rabka Spytkowice przejście graniczne Chyżne, - drogi wojewódzkiej Nr 969 relacji N. Sącz Krościenko n/d. N. Targ dalej drogi Nr 957 relacji N. Targ Cz. Dunajec Jabłonka Zawoja. 16. Zagrożenia związane z przygranicznym położeniem powiatu Ocena ryzyka występowania zagrożenia Zagrożeniem z przygranicznego położenia powiatu mogą być: - możliwość skażenia chemiczno-ekologicznego oraz radiacyjnego w przypadku poważnych awarii zakładów przemysłowych, a w szczególności elektrowni atomowych (Mochowce 125 km od granic powiatu; Bohunice 138 km), - transgraniczny transport drogowy przez przejścia graniczne (Chyżne, Niedzica) łączący południe i północ Europy, zwiększając tym samym ryzyko powstania różnego rodzaju zagrożeń, z przemytem np. substancji promieniotwórczych, - Międzynarodowa zorganizowana przestępczość, m.in. terroryzm, przemyt na dużą skalę, handel bronią, 99
wytwarzanie i przemyt narkotyków, itp., - pożary kompleksów leśnych położonych na granicy państwowej w rejonie Pienin, Spiszu, Orawy, - migracje transgraniczne na dużą skalę (niebezpieczeństwo katastrofy humanitarnej i regionalnej destabilizacji). Potencjalne zagrożenie tworzy połączenie ewentualnych masowych migracji transgranicznych z zorganizowaną działalnością przestępczą, przemytem broni, materiałów rozszczepialnych, narkotyków i środków do ich produkcji. 17. Sieć komunikacyjna Ze względu na swoje położenie geograficzne, powiat nowotarski jest ważnym węzłem trans granicznego systemu komunikacyjnego w relacji północ południe Europy. Po obydwu stronach granicy państwowej (polsko-słowackiej), krzyżują się szlaki przewozów pasażerskich i towarowych. W drogowym transporcie towarowym przewożone są znaczne ilości różnorodnych towarów, w tym także substancji niebezpiecznych, co przy fatalnym stanie dróg stwarza duże zagrożenie bezpieczeństwa. Sieć dróg publicznych w powiecie nowotarskim (także w Polsce) jest zarządzana w systemie czterostopniowym w podziale na drogi: - krajowe zarządzane przez administrację państwową, - wojewódzkie zarządzane przez samorząd województwa, - powiatowe i gminne zarządzane przez jednostki samorządu terytorialnego. Sieć drogową na terenie powiatu stanowią: - drogi krajowe 70,467 km, Lp. Nr drogi 1. 7 Nazwa odcinka drogi Zabornia Jabłonka Granica Państwa (międzynarodowa) 100 Długość (km) Średni dobowy ruch pojazdów (około) 34,567 8 500 2. 47 Chabówka Klikuszowa N. Targ - Zakopane 27,950 53 800 3. 49 N. Targ N. Targ Jurgów (międzynarodowa) - drogi wojewódzkie 117,425 km, Lp. Nr drogi Nazwa odcinka drogi 7,950 15 180 Długość (km) Średni dobowy ruch pojazdów (około) 1. 957 Zawoja Jabłonka Cz. Dunajec N. Targ 43,035 13 780 2. 958 Chabówka Cz. Dunajec Chochołów 32,890 3 700 3. 959 Chochołów Granica Państwa 1,000 1 200 4. 969 N. Targ Harklowa Krośnica Tylmanowa 40,500 10 200 - drogi powiatowe 342,302 km, - drogi gminne i inne 1 936,2 km, - drogi kolejowe 65 km, - węzeł kolejowy Chabówka. 18. Struktura demograficzna i urbanistyka, ze szczególnym uwzględnieniem zakładów o zwiększonym ryzyku i zakładów o dużym ryzyku Powiat zamieszkuje 182 165 mieszkańców (miasto 53 857; wieś 128 308; stan na 31. 12. 2006 r.). Gęstość zaludnienia to 124 osoby/km 2. Najwięcej osób zamieszkałych na 1km 2 mieszka w mieście N. Targ 655 osób, najmniej w gminie Ochotnica Dolna 56 osób. Pod względem administracyjnym, powiat podzielony jest na 14 jednostek samorządowych, tj.: gm. miejska Nowy Targ 33 480 osób,
gm. miejsko wiejska: - Rabka-Zdrój 17 168 osób (sołectwa Chabówka, Ponice, Rdzawka), - Szczawnica 7 363 osób miejscowości gm.: Szczawnica, Jaworki, Szlachtowa, gm. wiejskie: - Czarny Dunajec 21 282 osób miejscowości gm.: Chochołów, Ciche, Czarny Dunajec, Czerwienne, Dział, Koniówka, Odrowąż, Piekielnik, Pieniążkowice, Podczerwone, Podszkle, Ratułów, Stare Bystre, Wróblówka, Załuczne, - Czorsztyn 7 213 osób miejscowości gm.: Czorsztyn, Huba, Kluszkowce, Maniowy, Mizerna, Sromowce Niżne, Sromowce Wyżne, - Jabłonka 16 891 osób miejscowości gm.: Chyżne, Jabłonka, Jabłonka-Bory, Lipnica Mała, Orawka, Podwilk, Zubrzyca Dolna, Zubrzyca Górna, - Krościenko n/d. 6 451 osób miejscowości gm.: Dziadowe Kąty, Grywałd, Hałuszowa, Kąty Niwki, Krościenko n/d. (sołectwa: Krościenko Centrum i Krościenko Zawodzie), Krośnica, Tylka-Biały Potok, - Lipnica Wielka 5 624 osób miejscowości gm.: Lipnica Wielka (sołectwa: Murowanica, Centrum, Skoczyki, Przywarówka), Kiczory, - Łapsze Niżne 8 812 osób miejscowości gm.: Falsztyn, Frydman, Kacwin, Łapszanka, Łapsze Niżne, Łapsze Wyżne, Niedzica (sołectwa: Niedzica i Niedzica-Zamek), Trybsz, - Nowy Targ 22 131 osób miejscowości gm.: Dębno, Długopole, Dursztyn, Gronków, Harklowa, Klikuszowa, Knurów, Krauszów, Krempachy, Lasek, Ludźmierz, Łopuszna, Morawczyna, Nowa Biała, Obidowa, Ostrowsko, Pyzówka, Rogoźnik, Szlembark, Trute, Waksmund, Ochotnica Dolna 7 933 osób miejscowości gm.: Młynne, Ochotnica Dolna, Ochotnica Górna, Tylmanowa, - Raba Wyżna 13 577 osób miejscowości gm.: Raba Wyżna, Skawa, Rokiciny Podhalańskie, Sieniawa, Bielanka, Posarnie, Harkabuz, Bukowina-Osiedle, - Spytkowice 3 982 osób miejscowości gm. Spytkowice, - Szaflary 10 258 osób miejscowości gm.: Bańska Niżna, Bańska Wyżna, Bór, Maruszyna, Skrzypne, Szaflary, Zaskale. Struktura wiekowa mieszkańców powiatu oraz stopa bezrobocia Struktura wiekowa mieszkańców powiatu, to: - 0 do 6 lat 14 770 osób, - 7 do 16 lat 27 973 osób, - 17 do 19 lat 8 999 osób, - 20 do 29 lat 30 468 osób, - 30 do 39 lat 26 271 osób, - 40 do 49 lat 24 477 osób, - 50 do 59 lat 20 873 osób, - 60 do 64 lat 6 640 osób, - 65 lat i więcej 21 694 osób. Średnia wieku mieszkańców powiatu wynosi 35 lat (mężczyźni 33,9; kobiety 36,1). Ludność wg tzw. ekonomicznych grup wiekowych (stan 31. 12. 2006 r.): - wiek przedprodukcyjnym (0-17) 45 786 osób, - wiek produkcyjnym (18 64 lat m.; 18 59 lat k.) 111 084 osób, - wiek poprodukcyjnym (65 lat i więcej m.; 60 lat i więcej k.) 25 295 osób. 19. Lądowiska przyszpitalne Lądowisko dla śmigłowców lotniczego pogotowia ratunkowego znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Podhalańskiego Szpitala Specjalistycznego w Nowym Targu, ul. Szpitalna 14. 101