marzec 203 TNS marzec 203 K.04/3
Informacja o badaniu Od lipca 203 roku zaczną obowiązywać nowe zasady odbioru odpadów. Obowiązek podpisania umowy z firmą wywozową przejmą gminy. W lutym 203 roku na niecałe pół roku przed wejście w życie nowych przepisów Zespół Badań Społecznych OBOP w TNS Polska zbadał wiedzę i postawy Polaków związane z gospodarowaniem odpadami. Termin badania: 8- lutego 203 r. Próba: ogólnopolska, reprezentatywna próba 000 mieszkańców Polski w wieku 5 i więcej lat. Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS Polska. TNS marzec 203 K.04/3 2
Podsumowanie! W ciągu ostatniego roku 32% Polaków zauważyło a 63% nie zauważyło prowadzonych przez gminę działań promocyjnych i edukacyjnych w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami.!! Na prośbę o wskazanie właściwego pojemnika na odpady dla dziesięciu typów śmieci tylko jedna spośród 000 osób udzieliła 00% poprawnych odpowiedzi. Z drugiej strony 7 osób (a więc prawie 2%) nie udzieliło ani jednej dobrej odpowiedzi. Co trzeci respondent (33%) potrafił podać co najwyżej 5 prawidłowych odpowiedzi. Ponad połowa badanych (55%) uważa, że najlepszym sposobem naliczania opłat za wywożenie odpadów jest wzięcie pod uwagę liczby mieszkańców. Co piąty (2%) respondent jest zdania, że należałoby odnosić się do gospodarstwa domowego, a co dwunasty (8%) mówi o ilości zużytej wody. Najmniej osób (5%) mówi o powierzchni lokalu mieszkalnego. % ankietowanych na zadane pytanie udzieliło odpowiedzi nie wiem, trudno powiedzieć. TNS marzec 203 K.04/3 3
- działania promocyjne i edukacyjne gmin
Dostrzeganie działań gmin Zgodnie ze znowelizowaną Ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest zobowiązany prowadzić działania edukacyjne dotyczące gospodarowania odpadami. Takie działania są tym bardziej potrzebne, że z dniem lipca wejdą w życie przepisy, mające duży wpływ na nasze codzienne funkcjonowanie. Według przeprowadzonych w lutym badań 32% Polaków zauważyło a 63% nie zauważyło prowadzonych przez gminę działań. Czy w ciągu ostatniego roku zauważył(a) Pan(i) prowadzone przez gminę działania informacyjne i edukacyjne w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami? Dane w [%] ogółem 32 63 5 Badani w swoich spostrzeżeniach są zgodni. Cechy takie jak płeć, wiek, czy wykształcenie nie mają wpływu na udzielane przez nich odpowiedzi. To, co różnicuje, to wielkość miejsca zamieszkania. Na wsi działania gmina zauważyło 39% respondentów, ale już w największych miastach raptem 23%. Może to oznaczać, że to właśnie ośrodkach miejskich, tych największych, problemy z wprowadzaniem nowych przepisów będą największe. wieś miasto do 00 tys. miasto 0-500 tys. miasto pow. 500 tys. 39 3 26 23 56 64 7 7 tak nie trudno powiedzieć 6 4 3 6 TNS marzec 203 K.04/3 5
2 Wiedza na temat segregowania odpadów
Segregowanie odpadów Wiele badań pokazuje, że większości Polaków zdarza się segregować odpady. Z danych Ministerstwa Środowiska z 202 wynika, że w domach 44% Polaków odpady segreguje się regularnie, a w 25% sporadycznie. Warto przy tym zaznaczyć, że wyniki te opierają się na deklaracjach badanych. My postanowiliśmy sprawdzić, czy za deklarowanymi zachowaniami stoi faktyczna wiedza, i poprosiliśmy badanych, by przykładowe odpady przyporządkowali do odpowiednich pojemników (na materiały papierowe, szkło białe, szkło kolorowe, tworzywa sztuczne, czy też żadne z wymienionych). Choć dla osób znających się na recyclingu zadanie może wydać się proste, to warto zaznaczyć, że w różnych gminach rozwiązania odnośnie pojemników i ich rodzajów mogą być odmienne. Formułując zadanie, odnieśliśmy się do informacji zawartych na stronie Ministerstwa Środowiska. Okazuje się, że część odpadów zdecydowanej większości nie sprawiła trudności. Co najmniej 90% osób umiałoby umieścić we właściwym pojemniku zeszyty (94%), papierowe torby (93%), czy plastikowe zakrętki (90%). Największe trudności mielibyśmy z kolorowym szkłem żaroodpornym (7% poprawnych odpowiedzi) i będącymi w codziennym użyciu kartonami po mleku (2%). Choć w przypadku wielu rodzajów odpadów, większość Polaków umiałaby je umieścić w odpowiednim pojemniku, to biorąc pod uwagę troskę o środowisko oraz wchodzące w życie przepisy posiadana przez społeczeństwo wiedza nie jest wystarczająca. Proszę powiedzieć, do jakiego rodzaju pojemnika należy wrzucać poszczególne odpady. Prawidłowe odpowiedzi. Dane w [%] zeszyty papierowe torby plastikowe zakrętki kolorowe słoiki szklane puszki po konserwach baterie odpady higieniczne biała porcelana kartony po mleku kolorowe szkło żaroodporne 7 2 7 5 73 80 90 87 94 93 Prawidłowe odpowiedzi zdefiniowane na podstawie informacji ze strony Ministerstwa Środowiska: http://naszesmieci.mos.gov.pl/segregacja-sie-oplaca TNS marzec 203 K.04/3 7
Proszę powiedzieć, do jakiego rodzaju pojemnika należy wrzucać poszczególne odpady. kartony po mleku 5 68 2 4 zeszyty 94 2 2 odpady higieniczne 9 28 5 biała porcelana 27 42 4 7 0 kolorowe słoiki szklane 7 87 3 3 baterie 7 73 8 puszki po konserwach 80 5 3 plastikowe zakrętki 90 5 3 kolorowe szkło żaroodporne 0 77 20 7 4 papierowe torby 2 93 2 2 na szkło bezbarwne na szkło kolorowe na tworzywa sztuczne (np. plastik, metal) na materiały papierowe do żadnego z powyższych nie wiem, trudno powiedzieć Udziały odpowiedzi poprawnych zaznaczone są większą czcionką i umieszczone w niebieskich okręgach. TNS marzec 203 K.04/3 8
Ocena wiedzy dotyczącej segregowania odpadów Wśród 000 przebadanych osób tylko osoba znała wszystkie prawidłowe odpowiedzi udzieliła 00% poprawnych odpowiedzi. Dla kontrastu warto wspomnieć, że ankietowanych, którzy nie podali ani jednej poprawnej odpowiedzi było 7, a więc stanowili oni blisko 2% wszystkich respondentów. Co trzeci respondent (33%) potrafił podać co najwyżej 5 prawidłowych odpowiedzi. Procent zdobytych w teście punktów a udział badanych Dane w [%] 23 27 27 9 2 4 0 5 0, 0% 0% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 00% TNS marzec 203 K.04/3 9
3 Preferowane sposoby naliczania opłat
Sposoby naliczania opłat Nowe prawo zakłada, że rady gmin zdecydują o wysokości opłaty za wywóz śmieci i sposobie jej wyliczania. Tworzony system może opierać się na: liczbie mieszkańców faktycznie zamieszkujących nieruchomość, powierzchni nieruchomości, ilości zużytej wody, gospodarstwie domowym. W badaniu chcieliśmy się dowiedzieć, który ze sposobów naliczania opłat wydaje się Polakom najlepszy. Jaki sposób naliczania opłaty za wywożenie odpadów wydaje się Pani(u) najlepszy? Dane w [%] od osoby liczby mieszkańców od gospodarstwa domowego - ryczałt 2 55 Ponad połowa badanych (55%) uważa, że najlepszym sposobem naliczania opłat jest wzięcie pod uwagę liczby mieszkańców. Co piąty (2%) respondent jest zdania, że należałoby odnosić się do gospodarstwa domowego, a co dwunasty (8%) mówi o ilości zużytej wody. Najmniej osób (5%) mówi o powierzchni lokalu mieszkalnego. % ankietowanych na zadane pytanie udzieliło odpowiedzi nie wiem, trudno powiedzieć. od ilości zużytej wody (m3) od powierzchni lokalu mieszkalnego (m2) nie wiem, trudno powiedzieć 8 5 TNS marzec 203 K.04/3
Sposoby naliczania opłat a wielkość miejscowości zamieszkania O ile zasadniczo poglądy na temat sposobu naliczania opłat nie zależą od cech takich jak płeć, wykształcenie, czy wiek (w przypadku tego ostatniego osoby najstarsze nieco częściej wspominają o naliczaniu opłat od osoby), to wpływ na poglądy ma wielkość miejsca zamieszkania. Jaki sposób naliczania opłaty za wywożenie odpadów wydaje się Pani(u) najlepszy? Dane w [%] Choć hierarchia preferowanych odpowiedzi wszędzie jest taka sama, to w miastach od 0-500 tysięcy mieszkańców częściej niż w innych miejscowościach udzielana była odpowiedź od osoby liczby mieszkańców (7%). Na wsiach z kolei częściej niż wśród ogółu preferowanym sposobem naliczania opłat jest ryczałt od gospodarstwa domowego (27%). Może mieć to związek z rodzajem zabudowy na wsiach częściej do czynienia mamy z gospodarstwami wielorodzinnymi i wieloosobowymi. ogółem wieś miasto do 00 tys. miasto 0-500 tys. 55 49 53 7 2 27 20 8 5 7 5 2 0 6 4 62 7 miasto pow. 500 tys. 58 9 7 9 8 od osoby liczby mieszkańców od gospodarstwa domowego - ryczałt od ilości zużytej wody (m3) od powierzchni lokalu mieszkalnego (m2) TNS marzec 203 K.04/3 2
Zespół badań społecznych OBOP w TNS Polska Urszula Krassowska Account Director Urszula.Krassowska@tnsglobal.com +48 22 598 97 Marzena Ciesielska Junior Research Executive Marzena.Ciesielska@tnsglobal.com +48 22 598 97 07 Joanna Skrzyńska Research Executive Joanna.Skrzynska@tnsglobal.com +48 22 598 96 73 Martyna Baran Assistant Martyna.Baran@tnsglobal-temp.com +48 22 598 97 99 Monika Pałasz-Szczęsna Account Manager Monika.Palasz-Szczesna@tnsglobal.com +48 22 598 96 75 Agata Zadrożna Account Manager Agata.Zadrozna@tnsglobal.com +48 22 598 97 4 Profesor Antoni Sułek Uniwersytet Warszawski Stały współpracownik i konsultant TNS Polska TNS marzec 203 K.04/3 3