PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Wyszanów

1

Załącznik do Uchwały nr XLIV/361/2010 Rady Miejskiej w Szlichtyngowej z dnia 24 września 2010 roku Gmina Szlichtyngowa PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Wyszanów na lata 2011-2017 Urząd Miasta i Gminy w Szlichtyngowej Rynek 1 67-407 Szlichtyngowa www.umig.szlichtyngowa.org tel. 065 549 23 27 fax. 065 549 23 41 2

SPIS TREŚCI: I. OPIS CELÓW I ZNACZENIA OPRACOWANIA PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI. II. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI, W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA / INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCĄ ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI. 2.1. Położenie 2.2. Komunikacja 2.3. Klimat 2.4. Przyroda, ekologia 2.5. Liczba mieszkańców 2.6. Ludność, integracja społeczna 2.7. Powierzchnia 2.8. Instytucje 2.9. Zakłady pracy 2.10. Gospodarstwa rolne 2.11. Edukacja 2.12. Rozwój 2.13. Infrastruktura 2.14. Kultura, sport, organizacje społeczne 2.15. Zabytki i historia III. SWOT ANALIZA SILNYCH I SŁABYCH STRON MIEJSCOWOŚCI, W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA. IV. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYNYCH I PRZEDSIĘWZIĘĆ AKTYWIZUJĄCYCH SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ W OKRESIE CO NAJMNIEJ 7 LAT. 3

I. OPIS CELÓW I ZNACZENIA OPRACOWANIA PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI. Plan Odnowy Miejscowości Wyszanów stanowi ujęcie stanu obecnego i propozycji rozwoju wsi. W opracowaniu planu brali udział zarówno pracownicy Urzędu Miasta i Gminy, jak i przedstawiciele lokalne społeczności. Program oparty jest na następujących dokumentach strategicznych: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Szlichtyngowa, Miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, Strategii Rozwoju Gminy Szlichtyngowa, Poprzez przeprowadzone spotkanie wiejskie (konsultacje społeczne) i zgłaszanie potrzeb, POM odzwierciedla potrzeby lokalnej społeczności. Przy konstruowaniu POM Wyszanów brano pod uwagę wytyczne, zawarte w projekcie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Projekt rozporządzenia określa co powinien zawierać Plan Odnowy Miejscowości. Jest to: a) charakterystyka miejscowości, w której będzie realizowana operacja, b) inwentaryzacja zasobów służącą ujęciu stanu rzeczywistego, c) ocenę mocnych i słabych stron miejscowości, w której będzie realizowana operacja, d) opis planowanych zadań w perspektywie 7 lat od dnia przyjęcia dokumentu; Dodatkowo niezbędne są uchwały: a) zebrania wiejskiego lub rady dzielnicy lub rady osiedla, lub rady miasta w sprawie przyjęcia planu odnowy miejscowości, w której będzie realizowana operacja, b) rady gminy lub rady miasta w sprawie zatwierdzenia planu odnowy miejscowości. Plan Odnowy Miejscowości stanowi załącznik do wniosku o wsparcie przedsięwzięcia z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, Oś 3 Jakość życia na obszarach wiejskich 4

i różnicowanie gospodarki wiejskiej, Działanie Odnowa i rozwój wsi. Według przyjętego PROW-u na lata 2007-2013 wspierane działania będą wpływać na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Umożliwi rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłynie na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich. Pomocy finansowej udzieli się podmiotom z tytułu inwestycji w zakresie: 1) budowy, przebudowy, remontu lub wyposażenia obiektów: a) pełniących funkcje publiczne, społeczno-kulturalne, rekreacyjne i sportowe, b) służących promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury, 2) kształtowania obszaru przestrzeni publicznej; 3) budowy remontu lub przebudowy infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno-kulturalnych; 4) zakupu obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa w danym regionie, w tym budynków będących zabytkami, z przeznaczeniem na cele publiczne; 5) odnawiania, eksponowania lub konserwacji lokalnych pomników historycznych, budynków będących zabytkami lub miejsc pamięci; 6) kultywowania tradycji społeczności lokalnej oraz tradycyjnych zawodów. Jak konstruowano Plan Odnowy Miejscowości Wyszanów: 1. Przeprowadzono opis, inwentaryzację stanu obecnego. 2. Przygotowano prezentację dla mieszkańców miejscowości. 3. Zorganizowanie spotkania z mieszkańcami miejscowości. 4. Przyjęcie w drodze uchwały (zebrania wiejskiego) POM Wyszanów. 5. Zatwierdzenie POM Wyszanów przez Radę Miejską w Szlichtyngowej. 5

II. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI, W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA / INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCĄ ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI. 2.1. Położenie Wyszanów położony jest w południowej części województwa lubuskiego, na terenie powiatu wschowskiego, na południe od Szlichtyngowej przy drodze powiatowej. Jadąc obwodnicą w Szlichtyngowej w kierunku Rawicza - droga nr 324, na skrzyżowaniu należy skręcić na Kietlów. Ważniejsze odległości od m. Wyszanów: Głogów: 17 km, czas przejazdu:24 min, średnia prędkość: 70,4 km/h Leszno: 35,1 km, czas przejazdu:45 min, średnia prędkość: 70,4 km/h Zielona Góra: 77 km, czas przejazdu:1 h 30 min, średnia prędkość: 70,4 km/h Wrocław: 109,3 km (czas przejazdu:2h 3 min, średnia prędkość: 65,0 km/h). Warszawa: 424,3 km (czas przejazdu:6h 21 min, średnia prędkość: 83,1 km/h) Lokalizacja wsi w stosunku do Szlichtyngowej www.map24.pl 6

2.2. Komunikacja Wzdłuż m. Wyszanów przebiega droga powiatowa. Średniodobowy ruch na tej drodze przekracza 520 pojazdów / dobę. Na drodze powiatowej, nad rzeką Barycz znajduje się most, łączący Gminę Szlichtyngowa z Gminą Niechlów. 2.3. Klimat Klimat suchy, słoneczny, ciepły. Średnia temperatura w latach 1990-1997 wyniosła 8 8,5 st. C. Najniższe średnie temperatury występują w styczniu -1,5 st. C. Najwyższe średnie temperatury występują w lipcu + 18 st. C. Średnie opady atmosferyczne w latach 1990 97 wyniosły 550 600 mm (najwięcej lipiec i sierpień). 2.4. Przyroda, ekologia: Miejscowość ta, jest położona w malowniczym krajobrazie nad rzeką Baryczą, która łączy się z Odrą. Wizytówką dla Wyszanowa jest również "Czapliniec" - miejsce gniazdowania ptactwa pod ochroną prawną - orzeł bielik, kormoran, czapla. W miejscowości Wyszanów znajduję się park, w którym rośnie pomnik przody: lipa szerokolistna o obwodzie pnia 350 cm i wysokości 31 m. 2.5. Liczba mieszkańców W grudniu 2009 roku liczba mieszkańców Wyszanowa wynosiła 267 osób. Liczba mieszkańców w Wyszanowie na przestrzeni kilku ostatnich lat kształtowało się w następujący sposób: 7

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 271 267 268 267 270 272 267 272 271 270 269 268 267 266 265 264 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 L. mieszk. 2.6. Ludność, integracja społeczna: Osiedlająca się w ostatnim czasie w Wyszanowie ludność, to głównie mieszkańcy okolicznych miast i wsi. Traktują oni wieś jako przedmieście, miejsce odpoczynku po pracy. Dużym wyzwaniem jest zapewnienie integracji tej społeczności z mieszkającymi tu od lat ludźmi. W tym celu należy organizować różnego rodzaju przedsięwzięcia, imprezy plenerowe integracyjne. Największą wartość maja inicjatywy oddolne, dlatego ważnym jest, aby Gmina stworzyła podstawy infrastrukturę, dzięki której takie pomysły będą realizowane. Jedną z takich imprez była uroczystość z okazji 700 lecia Wyszanowa, która miała swoje miejsce 23 czerwca 2007 r. i została zorganizowana z inicjatywy mieszkańców. 2.7. Powierzchnia Wyszanów zajmują 739,0341 ha. Na powierzchnię tą składają się: Rodzaj gruntu Powierzchnia (ha) Rodzaj gruntu Powierzchnia (ha) Grunty orne 285,4392 Komunikacja 18,0763 Sady 0,7100 Tereny osiedlowe zabudow. 0,2055 Łąki 73,6023 Tereny osiedlowe niezabudow. - Pastwiska 117,1741 Tereny osiedlowe zielone 0,5200 Lasy 113,6900 Tereny różne 9,3200 Wody 54,9500 Nieużytki 51,8206 8

2.8. Instytucje: Na terenie wsi Wyszanów znajduje się świetlica wiejska o pow. 450 m 2. Jest to budynek przedwojenny, murowany z drewnianym dachem pokrytym papą. Posiada dwie sale, w tym jedna widowiskową na 120 osób, kuchnie i sanitariaty. 2.9. Zakłady pracy: Na terenie miejscowości znajduje się ferma trzody chlewnej. Jest to miejscowość typowo rolnicza. 2.10. Gospodarstwa rolne: Wyszanów to miejscowość typowo rolnicza. Znajdują się tu 36 gospodarstw o łącznej powierzchni 489,5607 ha, w tym 5 dużych o powierzchni pow. 30,00 ha. Są to : gospodarstwo Czesława Wosia o pow. 74,52 ha, gospodarstwo Piotra Kaloty o pow. 48,4900 ha, gospodarstwo Jana Bartkowiaka o pow. 47,3339 ha, gospodarstwo Marianny Majda o pow. 37,7182 ha, gospodarstwo Mielcarka o pow. 36,2461 ha. 2.11. Edukacja: Wyszanów nie ma placówek oświatowych, ponieważ znajdują się one w sąsiadującej Szlichtyngowej. Są to: Szkoła Podstawowa im Jana Pawła II i Przedszkole Samorządowe oraz Gimnazjum. 2.12. Rozwój Ze względu na swoje malownicze położenie - tak jest do dziś - Wyszanów był miejscowością bardzo atrakcyjną turystycznie. Magnesem są uzbrojone, bądź łatwe do uzbrojenia grunty. Swoje piękno do dnia dzisiejszego zachowała przyroda i jest nadal bardzo atrakcyjna na wypoczynek. Od Wyszanowa w kierunku Głogowa biegnie ścieżka rowerowa o długości 3km, łącząca się ze szlakiem rowerowym Doliny Środkowej Odry, nawierzchnia utwardzona przebiegająca po koronie wału przeciwpowodziowego rzeki Odry. Na zachód od Wyszanowa, w ujściu Baryczy biegnie ścieżka przyrodnicza "Ujście Baryczy", szlak dla pieszych. Gorzej z bazą turystyczną. Nie ma hotelu, atrakcyjnej przystani. 9

Miejscowość jest rajem dla wędkarzy. Teren Wyszanowa nie jest w całości objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Studium Uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Szlichtyngowa określa rozwój Wyszanowa w kierunku rozwoju turystyki i rekreacji. Planowane do wykonania w latach 2011 2017: budowa przystani żeglarskiej na Baryczy wraz z wybudowaniem zaplecza technicznego z możliwością wypożyczania kajaków, modernizacja i termomodernizacja świetlicy wiejskiej wraz z zagospodarowaniem jej otoczenia na cele rekreacyjno sportowe, urządzenie ścieżki rowerowej ze Szlichtyngowej i połączenie jej ze szlakiem rowerowym Doliny Środkowej Odry, urządzenie placu zabaw dla dzieci, rewitalizacja parku krajobrazowego, zabezpieczenie ruin kościoła oraz lapidarium wraz z wykonaniem ogrodzenia, budowa chodników, remont nawierzchni dróg. 2.13. Infrastruktura We wsi istnieje sieć wodociągowa, kanalizacyjna, sieć energetyczna oraz telekomunikacyjna. Zdecydowana większość mieszkańców korzysta z tych urządzeń. Kanalizacja sanitarna grawitacyjno tłoczna oparta jest na jednej przepompowni ścieków. System połączony jest z miejską siecią kanalizacyjną i odprowadzany do oczyszczalni ścieków w Górczynie. Wyszanów ujęty jest w programie Aglomeracji Szlichtyngowa, który wpisany jest w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych. We wsi nie ma sieci gazowej. 2.14. Kultura, sport, organizacje społeczne: Na terenie miejscowości Wysznaów działa Ochotnicza Straż Pożarna. Jednostka ta została założona tuż po II wojnie światowej w roku 1946. Obecnie zrzesza 22 członków czynnych. Swoją działalność prowadzi w remizie murowanej o pow. użytkowej 10

156,03 m 2, z wieżą, syrena alarmową i dwoma stanowiskami garażowymi. Jest to jednostka typu S i posiada na wyposażeniu samochód pożarniczy marki Żuk. 2.15. Zabytki i historia: Kościół kościołem p.w. Św. Michała Archanioła Wzmianka o Wyszanowie, pochodzi sprzed 1376r. w związku z kościołem p.w. Św. Michała Archanioła, nazywał się wtedy Villa Stefani i należał do Góry Śląskiej księstwa głogowskiego Henryka III Kościół ten zbudowany z kamienia i cegły, z wysoką wieżą od strony drogi służył miejscowej ludności należącej do Kościoła Rzymskokatolickiego. W czasie Reformacji, a zwłaszcza wojny trzydziestoletniej - pocz. XVIIw. był obiektem wielkich sporów między ewangelikami a katolikami. Najpierw należał do mieszkańców należących do Kościoła Rzymskokatolickiego. Potem, przez około sześć lat należał do ewangelików, a od 1654r ponownie powrócił do katolików. Wskutek działań wojennych w XVII wieku, jak i braku porozumienia między katolikami, a ewangelikami kościół spłonął - nie jest znana dokładna data, ani przyczyna zniszczenia świątyni. W skutek biedy i małej ilości mieszkańców ( wyniszczonej przez wojnę), kościół już nie został odbudowany. Dzisiaj stanowi ruinę. W podziemiach kościoła, a właściwie - kaplicy - znajduje się krypta grobowa, w której byli pochowani "znakomici" tej miejscowości. Ruiny kościoła Cmentarz -mauzoleum W pięknym parku, swój cmentarz-mauzoleum miały znakomite rody byłych właścicieli Wyszanowa. Do nich należeli: Braune von Schwus, von Rechenbergk, von Zweck, von Logau, von Egloffstein. Dzisiaj to mauzoleum jest bardzo zniszczone. 11

Pałac W rozległym parku schodzącym do rzeki Baryczy wznosił się piękny pałac. Legenda mówi, że pałac w tej wsi postawił Napoleon Bonaparte dla swej kolejnej wybranki serca. Budowa pochłonęła 8 milionów jaj, które konieczne były w tamtych czasach do spajania cegieł i kamieni. Pałac posiadał 60 pokoi, kuchnię, spiżarnię, piękne łazienki i windy, które działały jeszcze po II wojnie światowej. W pałacu rezydowała Armia Czerwona, która ograbiła pałac z co cenniejszych przedmiotów. Dziś pozostała brama wjazdowa przyległa do budynku mieszkalnego. Po drugiej wojnie światowej, mieściła się tu Szkoła Podstawowa. Pałac w czasach świetności Hotel i przystań Przy ujściu Baryczy do Odry, wybudowany był piękny hotel i przystań dla stateczków turystycznych - dzisiaj ruiny z hotelu, a z przystani rzecznej nic nie zostało. Nad rzeką Barycz, był zawieszony most dla pieszych łączące dwa brzegi. Dziś zostały tylko stalowe liny. Hotel Most dla pieszych Brama wjazdowa Pozostałością po dawnej zabudowie gospodarczej majątku jest wieża z dobudówką stanowiąca bramę wjazdową z 1907 roku. W niej ulokowany jest na ścianie bardzo już zniszczony kartusz herbowy. 12

III. SWOT ANALIZA SILNYCH I SŁABYCH STRON MIEJSCOWOŚCI, W KTÓREJ BĘDZIE REALIZOWANA OPERACJA. Silne strony: położenie przy ujściu Baryczy do Odry, bliska lokalizacja ośrodka miejskiego (Głogów, Wschowa), posiadana infrastruktura techniczna (kanalizacja, woda, sieć energetyczna i telekomunikacyjna), duże zainteresowanie budownictwem jednorodzinnym. Słabe strony: brak miejsca rozrywki i czynnego spędzania czasu (tereny rekreacyjne, ćwiczebne, sala sportowa, boiska) dla dzieci i młodzieży, zniszczone zabytki architektoniczne, brak sieci gazowej, brak inicjatyw i miejsca integracji społecznej mieszkańców. Szanse: - pozyskanie środków zewnętrznych na inwestycje gminne pozwalające na podnoszenie standardu życia mieszkańców. - rozwój usług publicznych (budowa miejsc rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży), - stworzenie nowych miejsc pracy. Zagrożenia: - brak zainteresowania dalszymi inwestycjami we wsi (budownictwo indywidualne, lokalizacja inwestycji), - brak integracji społecznej nowych i starych mieszkańców wsi, - brak identyfikacji społecznej z miejscem zamieszkania. 13

IV. OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ INWESTYCYNYCH I RZEDSIĘWZIĘĆ AKTYWIZUJĄCYCH SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ W OKRESIE CO NAJMNIEJ 7 LAT. I) Mając na uwadze minimalizowanie zagrożeń i słabych stron wynikających z analizy stanu i możliwości rozwoju Wyszanowa, mieszkańcy jako priorytetowe zadanie zgłaszają budowa przystani żeglarskiej na Baryczy wraz z wybudowaniem zaplecza technicznego z możliwością wypożyczania kajaków, a także: - modernizację i termomodernizację świetlicy wiejskiej wraz z zagospodarowaniem jej otoczenia na cele rekreacyjno sportowe, - urządzenie ścieżki rowerowej ze Szlichtyngowej i połączenie jej ze szlakiem rowerowym Doliny Środkowej Odry, - urządzenie placu zabaw dla dzieci, - rewitalizacja parku krajobrazowego, - zabezpieczenie ruin kościoła wraz z wykonaniem ogrodzenia, - budowa chodników przy drogach gminnych, - remont nawierzchni dróg gminnych. Realizacja powyższego zadania wpłynie na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi. Wyremontowana świetlica służyć będzie integracji społecznej, a zagospodarowanie placu wokół świetlicy obiektami sportowymi i rekreacyjnymi stworzy alternatywne możliwości spędzania czasu przez młodzież i dzieci. II) Kalkulacja kosztów. L.p. Nazwa zadania Lata Szacunkowy koszt w PLN 1. Modernizację i termomodernizację świetlicy 2011 500.000 wiejskiej wraz z zagospodarowaniem jej otoczenia na cele rekreacyjno sportowe, 2. Urządzenie placu zabaw dla dzieci, 2011 5.000 3. Budowa przystani żeglarskiej na Baryczy wraz z wybudowaniem zaplecza technicznego 2012 1.000.000 14

4. Budowa chodników przy drogach gminnych 2013 500.000 5. Remont nawierzchni dróg gminnych 2014 500.000 6. Zabezpieczenie ruin kościoła wraz z wykonaniem ogrodzenia, 2015 50.000 7. Rewitalizacja parku krajobrazowego 2016 50.000 8. Urządzenie ścieżki rowerowej ze Szlichtyngowej i połączenie jej ze szlakiem rowerowym Doliny Środkowej Odry, 2017 250.000 15