Łącza WAN Piotr Steć P.Stec@issi.uz.zgora.pl 28 listopada 2002 roku Strona 1 z 18
1. Nośniki transmisyjne pozwalające łączyć sieci lokalne na większe odległości: Linie telefoniczne Sieci światłowodowe Systemy mikrofalowe Sieci satelitarne Sieci telewizji kablowych Strona 2 z 18
1.1. Pojęcia podstawowe dotyczące prędkości transmisji Szerokość pasma jest to wielkość wyrażana w MHz. Jest to różnica pomiędzy najwyższą a najniższą częstotliwością, jaką można transmitować w danym kanale. Prędkość sygnalizacji jest wyrażana w b/mhz. Jej wartość wynika bezpośrednio z technologii sygnalizacji. Przepustowość jest to ilość użytecznych danych, jaką można przesłać przez łącze w ciągu sekundy. Teoretycznie dzięki kompresji przepustowość może być większa od prędkości sygnalizacji. Strona 3 z 18
2. 2.1. Linie T1 (E1) Linie dzierżawione umożliwiają transmisję z prędkościami do 45 Mb/s. Podstawową jednostką jest kanał T1 o prędkości 1,544 Mb/s. Możliwa transmisja na duże odległości (tysiące kilometrów). Możliwy jest podział linii T1 na kanały, co pozwala na jednoczesne przesyłanie głosu i danych. Możliwa jest dzierżawa niepełnego kanału T1 (kanał frakcyjny). Strona 4 z 18
Schemat połączenia z linią T1 Multiplekser Linia T1 DSU/CSU Router LAN Centrala Telefoniczna Strona 5 z 18
2.2. ISDN Integrated Services Digital Network (Sieć cyfrowa z integracją usług) Przepustowość do 2 Mb/s. Typowa implementacja składa się z dwóch kanałów B po 64 kb/s i jednego kanału D 16 kb/s. Za pomocą jednej linii łączy wiele urządzeń (telefon, fax, komputer). Udostępnia wiele serwisów transmisyjnych i komunikacyjnych. Umożliwia wewnętrzne i zewnętrzne przełączanie wywołań (obsługa połączeń wewnętrznych i zewnętrznych). Strona 6 z 18
Usługi ISDN ISDN Us³ugi Telekomunikacyjne Fax Telefon Fax Tekst Tekst+Fax Fax Telefon Switch ISDN Us³ugi Transportowe Frame Relay X.25 Prze³¹czanie Obwodów Po³¹czenia 64 kb/s Switch ISDN Telefon Komputer Video Us³ugi Dodatkowe Przekazywanie Rozmów Zawieszanie Rozmów Rozmowy Oczekujce Po³czenia Konferencyjne Identyfikacja Rozmówcy Itp. Komputer Video Strona 7 z 18
Prędkości transmisji dla ISDN Klasyfikacja pierwsza (podział na 2 grupy) BRI (Basic Rate Interface) linia składa się z dwóch kanałów B po 64 kb/s i jednego kanału D 16 kb/s. PRI (Primary Rate Interface) w USA, Kanadzie i Japonii linia ma konfigurację 23B+D (kanał D o szerokości 64 kb/s), przepustowość 1,563 Mb/s; w Europie linia ma konfigurację 30B+D, przepustowość 1,92 Mb/s. Klasyfikacja druga (kanały H) H 0 linia ma konfigurację 6B, przepustowość 384 kb/s. H 10 są to 23 kanały B z PRI, przepustowość 1,472 Mb/s. H 11 inna nazwa dla Amerykańskiej wersji PRI. H 12 inna nazwa dla Europejskiej wersji PRI. Strona 8 z 18
3. (Digital Subscriber Line) W pełni cyfrowa usługa umożliwiająca transmisję danych z prędkościami od 300 kb/s do ok. 8 Mb/s. Technologia wykorzystuje standardowe miedziane przewody telefoniczne. pracuje w innym zakresie częstotliwości niż normalna transmisja głosowa, więc na jednej linii może być prowadzona rozmowa i mogą być transmitowane dane. występuje w dwóch odmianach: symetrycznej S (H High-level ) i asymetrycznej A. Przy połączeniach ograniczona jest odległość od centrali: do 2,5 km dla połączeń 8 Mb/s i do 5,5 km dla połączeń 2 Mb/s. Strona 9 z 18
3.1. S Dane płyną w obydwu kierunkach z taką samą prędkością. Maksymalna prędkość transmisji wynosi ok. 2 Mb/s. Technologia przydatna w takich zastosowaniach jak udostępnianie serwisów WWW i wideokonferencje. Strumień S nie zakłóca strumienia T1, więc mogą być transmitowane tą samą wiązką przewodów. Strona 10 z 18
3.2. A Dane do użytkownika płyną ze znacznie większą prędkością niż od użytkownika. Maksymalna prędkość transmisji do użytkownika wynosi ok 8,1 Mb/s, od użytkownika 1,1 Mb/s. Asymetria w A pokrywa się ze statystycznym wykorzystaniem pasma przez typowego użytkownika. Usługa A nie może współistnieć w jednej centrali z usługą T1, ponieważ A zakłóca strumień T1. Strona 11 z 18
4. Dostęp do Internetu poprzez telewizję kablową. Łącze asymetryczne o prędkości do abonenta w granicach od 3 50 Mb/s i od abonenta w zakresach 128 kb/s 10 Mb/s. Modem kablowy łączy się z komputerem poprzez złącze Ethernet (wymagana karta sieciowa w komputerze) lub USB. Najbardziej rozpowszechnione standardy to DOCSIS (Data Over Cable Service Interface Specification) oraz jego europejska odmiana - EuroDOCSIS. Modemy łączą się z siecią przez jednostkę CMTS (Cable Modem Termination System). Strona 12 z 18
5. Satelity geostacjonarne Duży zasięg Stała pozycja na niebie Opóźnienie transmitowanego sygnału Satelity na niskich orbitach Małe opóźnienie sygnału Możliwość użycia mniejszych anten Większy koszt systemu (wymagana sieć satelitów) Opłacalność na dystansach powyżej 1000 km. Możliwość transmisji dwoma kanałami: do użytkownika przez satelitę, kanał zwrotny standardowy modem (cyfrowe telewizje satelitarne). Strona 13 z 18
6. Sieci FDDI Charakterystyka sieci: używa jedno- lub wielomodowych kabli światłowodowych, prędkość transmisji ok 100 Mb/s, posiada topologię pierścieni, używa kodowania 4B/5B (transmituje 5 bitów na każde 4 bity informacji), długość fali światła 1300 nm, możliwość podłączenia do 1000 węzłów, długość pierścienia do 100 km, odległości pomiędzy węzłami nie mogą przekraczać 2 km dla kabla wielomodowego lub 40 km dla jednomodowego, dopuszczalna strata mocy pomiędzy węzłami 11 db (sieć moze działać przy 92% spadku poziomu sygnału). Strona 14 z 18
Schemat sieci FDDI Pierœcieñ G³ówny Wêze³ Klasy A Pierœcieñ Podrzêdny Wêze³ Klasy B Strona 15 z 18 Wêze³ Klasy A
7. Protokół X.25 Protokół komutacji pakietów. Pakiety są tworzone i wysyłane przez asemblery/deasemblery pakietów (PAD packet assembler/disassembler) Protokół przystosowany do komunikacji o zasięgu ogólnoświatowym. Umożliwia jednoczesne połączenia wielu lokalizacji. Protokół gwarantuje dostarczenie pakietu i udostępnia wiele funkcji diagnostycznych. Protokół posiada duży narzut w stosunku do przesyłanych danych. Protokół nie nadaje się do przesyłania danych w czasie rzeczywistym. Protokół X.25 niezbyt dobrze nadaje się do łączenia sieci opartych o TCP/IP. Strona 16 z 18
8. Protokół Frame Relay Używa linii telefonicznych do transmisji na duże odległości. Posiada bardzo dużą przepustowość i bardzo małe opóźnienia. Brak wyrafinowanych metod kontroli; kontrola spoczywa na wyższych warstwach. Niszczy pakiety (ramki), których nie może dostarczyć. Możliwość ustalenia szacowanej prędkości ruchu i sygnalizowania ramek nadmiarowych. Ramki danych mogą mieć różną długość. Protokół wprowadza mały narzut (długość nagłówka 2B). Strona 17 z 18
9. ATM Transfer w Trybie Asynchronicznym (Asynchronous Transfer Mode) Transmisja danych głównie przez łącza światłowodowe (chociaż standard nie definiuje medium transmisyjnego) Transmisja równoległa dzięki architekturze przełączającej. Wielkość pakietów, nazywanych tu komórkami (cells) jest stała i wynosi 53 B. Korekcja błędów i routing realizowane są sprzętowo. Możliwość transmisji danych, głosu i obrazu w tym samym czasie. Łatwe zarządzanie obciążeniem, dzięki możliwości ustanawiania wielu wirtualnych połączeń pomiędzy nadawcą a odbiorcą. Strona 18 z 18