Uprawnienia zdrowotne nauczycieli Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu Marzec 2016
Uprawnienia zdrowotne nauczycieli 1. Urlop dla poratowania zdrowia 2. Choroby zawodowe Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu 3. Fundusz zdrowotny dla nauczycieli
Podstawy prawne: Urlop dla poratowania zdrowia Ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela ( tj. Dz. U z 2014r., poz. 191). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2005r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia. ( Dz. U z 2005 r. Nr 233,poz.1991 ) Rozporządzenie MEN z dnia 13 stycznia 2010r. w sprawie sposobu opracowywania sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego. ( Dz. U z 2010 r. Nr 6,poz.35) Ustawa z dnia 12 grudnia 1977 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej ( Dz. U z 1977 r. Nr 160,poz.1080)
Urlop dla poratowania zdrowia Nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole*,dyrektor szkoły udziela urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, w wymiarze nieprzekraczającym roku. Art.. 73 ust.1 KN *Wyrok SN z dnia 13 grudnia 2012r.,sygn. akt II PK 137/12 nauczyciel ma prawo do pierwszego urlopu po przepracowaniu 7 lat w zawodzie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć, bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu. W przypadku: ograniczenia zatrudnienia w trybie art. 22 ust.2 KN w wymiarze nie niższym niż ½ etatu nie ma prawa do urlopu dla poratowania zdrowia, dwóch umów o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy,choćby w sumie przekraczały pełny wymiar- nie ma prawa do urlopu.( uchwała SN z dnia 14 lutego 2012,sygn. akt.iii PZP 1/12). uzupełnienia etatu w trybie art.18 - nauczyciel zachowuje prawo do urlopu.
Urlop dla poratowania zdrowia Okres siedmioletniej pracy w szkole w pełnym wymiarze, uzasadniający prawo do urlopu, powinien przypadać bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia. Wymóg ten dotyczy wyłącznie udzielenia pierwszego urlopu. Do okresu 7 letniej pracy wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy trwające nie dłużej niż 6 miesięcy. W przypadku jeśli trwają dłużej, wymagany okres 7 lat przedłuża się o ten okres.( art.72 ust.2)
Urlop dla poratowania zdrowia Wymiar urlopu dla poratowania zdrowia : nieprzekraczający jednorazowo roku, w okresie całego zatrudnienia nie może przekraczać 3 lat, ustawodawca nie określa minimalnego wymiaru urlopu Kolejnego urlopu można udzielić nie wcześniej niż po upływie roku od dnia zakończenia poprzedniego urlopu dla poratowania zdrowia. ( art.73 ust.8) WAŻNE!!! W sytuacji kiedy lekarz udzieli urlopu krótszego niż 1 rok, nie może udzielić dodatkowego uzupełniającego do wymiaru jednego roku, bo musi zachować roczną przerwę, o której mowa w art.73 ust.8. Ważne!!! Roczna przerwa nie musi być okresem faktycznego wykonywania pracy, liczy się sam fakt pozostawania w zatrudnieniu, np. po rocznym urlopie rodzicielskim można skorzystać z kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia.
Kompetencje dyrektora: Urlop dla poratowania zdrowia Pragmatyka nauczycielska określa,że dyrektor szkoły nie tyle wyraża zgodę na udzielenie urlopu, ile udziela takiego urlopu na podstawie orzeczenia lekarskiego. Nauczyciel lub Dyrektor może wnieść odwołanie od treści orzeczenia lekarskiego, za pośrednictwem lekarza, który je wydał do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia. (Lekarz przekazuje je w terminie 14 dni do WOMP, WOMP wydaje orzeczenie ostateczne w ciągu 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia i określa nowe terminy jego udzielenia, a ściślej przesunięcie terminu. ( urlop nie może być skrócony). Dyrektor szkoły/placówki nie później niż w terminie 2 tygodni przed zakończeniem urlopu, wydaje nauczycielowi skierowanie na badanie kontrolne w celu stwierdzenia braku przeciwskazań do pracy na określonym stanowisku.
Kompetencje dyrektora: Urlop dla poratowania zdrowia Dyrektor odwołuje nauczyciela z urlopu, określając termin, w którym nauczyciel jest obowiązany stawić się w pracy w sytuacji nawiązania nowego stosunku pracy przez nauczyciela lub podjęcia działalności zarobkowej na podstawie umów cywilnych lub działalności gospodarczej.( art.73 ust.7 KN)* Właściciel gruntów rolnych o powierzchni pow.1 ha przeliczeniowego lub dzierżawca takich gruntów, jeżeli dzierżawa jest zarejestrowana traktowany jest w świetle prawa jako prowadzący działalność rolniczą, tym samym działalność zarobkową w rozumieniu art.73 ust.7 KN. *(wyrok SN z 7 lipca 2005r. II PZP 5/05 podstawą odwołania może być również kontynuowanie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy lub wykonywanie innej działalności zarobkowej rozpoczętych przed udzieleniem urlopu).
Urlop dla poratowania zdrowia Wynagrodzenie nauczyciela na urlopie dla poratowania zdrowia: Nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych, w tym dodatków socjalnych, o których mowa w art.54 KN ( wiejski i mieszkaniowy). Nauczyciele przebywający na urlopie dla poratowania zdrowia mają prawo do jednorazowego dodatku uzupełniającego na podstawie rozporządzenia MEN z dnia 13 stycznia 2010r. w sprawie sposobu opracowania sprawozdania z wysokości średnich. ( Dz. U. z 2010 Nr 6,poz.35.) Nauczyciele przebywający na urlopie dla poratowania zdrowia podlegają również regulacji płacowej określonej w rozporządzeniu MEN w sprawie minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego.
Urlop dla poratowania zdrowia Dodatkowe wynagrodzenie roczne: Na podstawie art.2 ust.3 pkt 6 lit.b ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym obowiązek przepracowania 6 miesięcy nie jest wymagany w przypadku korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia. W przypadku tym wysokość wynagrodzenia rocznego ustala się proporcjonalnie do okresu przepracowanego u pracodawcy w danym roku kalendarzowym. W przypadku jeśli nauczyciel korzystał z urlopu dla poratowania zdrowia przez pełny rok kalendarzowy tzn. od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku, nie nabędzie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za ten rok nawet w proporcjonalnej wysokości.* * Uchwała z dnia 25 lipca 2003 r.,iii PZP 7/03
Emerytura: Urlop dla poratowania zdrowia Nabycie prawa do emerytury, w tym także wcześniejszej wyklucza możliwość skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia, nawet jeśli nauczyciel pracuje nadal.* *Wyrok SN z 4 grudnia 2003 r.,sygn. akt I PK 72/03. Nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może zostać udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne. ( art.73 ust. 2) Nie ma takiego ograniczenia przy nabyciu prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Urlop wypoczynkowy: Urlop dla poratowania zdrowia Placówka feryjna jeśli nauczyciel placówki feryjnej nie wykorzystał urlopu wypoczynkowego w okresie ferii zimowych i letnich z powodu przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia prawo nauczyciela do urlopu wypoczynkowego zostało skonsumowane przez urlop dla poratowania zdrowia * *wyrok SN z 10 lutego 1988 r. sygn.akt III PZP 4 /88 cele urlopu wypoczynkowego i urlopu dla poratowania zdrowia są tożsame regeneracja sił pracownika. Przebywanie przez cały rok kalendarzowy ( tj. od 1 stycznia do 31 grudnia)pozbawia nauczyciela prawa do urlopu wypoczynkowego.
Placówka nieferyjna: Urlop dla poratowania zdrowia 1.Jeśli nauczyciel zatrudniony w placówce nieferyjnej przebywał na urlopie cały rok kalendarzowy( od 1 stycznia do 31 grudnia) to pozbawia go to prawa do urlopu wypoczynkowego za ten rok. 2.Jeśli przebywał na urlopie zdrowotnym jedynie przez kilka miesięcy, to po wykorzystanym urlopie dla poratowania zdrowia nauczycielowi będzie przysługiwał urlop wypoczynkowy w pełnym wymiarze 35 dni roboczych,lub jeżeli część tego urlopu została wykorzystana wcześniej, urlop w niewykorzystanej części. 3.Nie ma podstaw do skrócenia wymiaru urlopu wypoczynkowego proporcjonalnie do okresu przepracowanego, bowiem art.155 ze znaczkiem 2 Kodeksu pracy zawiera zamknięty katalog przypadków.
Urlop dla poratowania zdrowia Rozwiązanie stosunku pracy na podstawie art.20 ust.1 Problem ten został rozstrzygnięty w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 26 czerwca 2013r. I PZP 1/13,która została wpisana do księgi zasad prawnych w celu ujednolicenia orzecznictwa sądowego. złożenie przez nauczyciela wniosku o udzielenie urlopu na podstawie art.73 KN lub korzystanie z takiego urlopu nie stanowi przeszkody do rozwiązania z nim stosunku pracy na podstawie art.20 ust.1 pkt.2 tej ustawy. Potwierdzenie tej zasady znalazło się również w wyroku SN z 7 stycznia 2014r. II PK 108/13.
Choroby zawodowe nauczycieli Podstawy prawne: Ustawa Kodeks pracy Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych ( Dz. U. nr 105,poz.869) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 maja 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie chorób zawodowych ( Dz. U.z 2012r.,poz.662) Rozporzadzenie MZ z dnia 24 maja 2012r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób(tj.dz.u z 2013r.,poz.1379) 2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli Art.235.1Kodeksu pracy Za chorobę zawodową uważa się chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych narażeniem zawodowym. 2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli Rozpoznanie choroby zawodowej u pracownika lub byłego pracownika może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych.( art.235.2 Kp ). 2016-03-06
Wykaz chorób zawodowych wraz z okresem upoważniającym do stwierdzenia choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym Choroby zawodowe Przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym trwającym co najmniej 15 lat: Okres Guzki głosowe twarde Wtórne zmiany przerostowe Niedowład mięśni wewnętrznych krtani z wrzecionowatą niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią. 2 lata 2 lata 2 lata
zgłoszenia dokonuje: Choroby zawodowe nauczycieli pracodawca zatrudniający pracownika, u którego podejrzewa się chorobę zawodową Lekarz, pracownik lub były pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę, przy czym pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną lekarz dentysta, który podczas wykonywania zawodu powziął podejrzenie wystąpienia u pacjenta choroby zawodowej 2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli komu zgłaszać: właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu państwowemu granicznemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu komendantowi lub właściwemu inspektorowi wojskowego ośrodka medycyny prewencyjnej, zwanych dalej właściwym państwowym inspektorem sanitarnym. właściwemu inspektorowi pracy w jakiej formie: na formularzu określonym w przepisach w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych (Dz.U. z 2013r., poz.1379) telefonicznie (jest to zgłoszenie dodatkowe, w przypadku choroby zawodowej o ostrym przebiegu lub podejrzenia, że choroba zawodowa była przyczyną śmierci pracownika). 2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli Właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie kieruje pracownika lub byłego pracownika na badanie w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby lub braku podstaw do jej rozpoznania do jednostki orzeczniczej I stopnia. Rozpoznanie i orzeczenie jednostki orzecznicze I stopnia: poradnia chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy kliniki i poradnie chorób zawodowych uniwersytetów medycznych (akademii medycznych) poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy albo przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych podmioty lecznicze, w których nastąpiła hospitalizacja w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby. 2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli Rozpoznanie i orzeczenie odwoławcze: Jednostki orzeczniczymi II stopnia od orzeczeń wydanych przez lekarzy zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych I stopnia są instytuty badawcze w dziedzinie medycyny pracy. Postępowanie odwoławcze (pracownik lub były pracownik, badany w jednostce orzeczniczej I stopnia, który nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarskiego, może wystąpić w ciągu 14 dni za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie o ponowne badanie w jednostce orzeczniczej II stopnia). W przypadku gdy pracownik lub były pracownik wystąpi z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania,jednostka orzecznicza I stopnia powiadamia o tym właściwego państwowego inspektora sanitarnego. 2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli Stwierdzenia choroby i wydania decyzji administracyjnej o uznaniu choroby zawodowej dokonuje właściwy państwowy inspektor sanitarny. Decyzję przesyła: zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi, pracodawcy, jednostce orzeczniczej zatrudniającej lekarza, który wydał orzeczenie, właściwemu okręgowemu inspektorowi Odwołania i wydania decyzji administracyjnej w trybie odwołania dokonuje właściwy państwowy wojewódzki inspektor sanitarny, Główny Inspektor Sanitarny, Główny Inspektor Sanitarny Wojska Polskiego. Decyzję wydaną na skutek odwołania przesyła podmiotom wymienionym jak wyżej. Decyzja wydana przez właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego jest ostateczna i przysługuje na nią skarga do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego. 2016-03-06
Choroby zawodowe nauczycieli Przykładowe orzecznictwo: Wyrok NSA z 23 kwietnia 2015r. sygn. akt II OSK 2258/13, Wyrok WSA w Łodzi z 20 stycznia 2015r. sygn. akt III SA/Łd 950/14, Wyrok WSA w Gliwicach z 17 lipca 2014r. sygn.akt IV SA/Gl 817/13
Podstawa prawna: Fundusz zdrowotny dla nauczycieli Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela Uchwała JST w sprawie wysokości środków finansowych przeznaczonych na pomoc zdrowotną dla nauczycieli. Regulamin korzystania ze świadczeń pomocy zdrowotnej oraz warunki i sposób ich przyznawania.
Fundusz zdrowotny dla nauczycieli Art..72.1 KN organy prowadzące szkoły przeznaczą corocznie w budżetach odpowiednie środki finansowe z przeznaczeniem na pomoc zdrowotną dla nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej oraz określą rodzaje świadczeń przyznawanych w ramach tej pomocy oraz warunki i sposób ich przyznawania. Uprawnieni: Nauczyciele czynni zatrudnieni w wymiarze nie niższym niż ½ etatu ( art.91 b KN), Nauczyciele emeryci, Nauczyciele renciści, Nauczyciele, którzy przeszli na nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. * Jeżeli nauczyciel zatrudniony jest w kilku placówkach w wymiarze łącznym nie niższym niż ½ etatu może korzystać z pomocy zdrowotnej.( art.22 ust.3 KN)
Fundusz zdrowotny dla nauczycieli Wysokość środków finansowych na pomoc zdrowotną nie jest ustalana odgórnie jst przeznacza w budżetach odpowiednie środki. Środki z funduszu zdrowotnego mogą być wydatkowane tylko i wyłącznie na pomoc zdrowotną dla nauczycieli. Pomoc zdrowotna przyznawana z funduszu zdrowotnego ma najczęściej postać zapomogi pieniężnej mającej na celu całkowite lub częściowe pokrycie kosztów leczenia, kosztów badań specjalistycznych, kosztów pobytu w sanatoriach, zakupu leków, sprzętu rehabilitacyjnego, sprzętu korekcyjnego ( okulary), czy pielęgnacyjnego ( pampersy). Pomoc zdrowotna udzielana jest na wniosek nauczyciela. Wzór wniosku najczęściej jest załącznikiem regulaminu.
Dodatkowe dokumenty: Dokumentacja medyczna, Fundusz zdrowotny dla nauczycieli Oświadczenie o przeciętnych dochodach na jednego członka rodziny ze wszystkich źródeł przychodu z ostatnich trzech miesięcy, Oświadczenie o pomocy uzyskanej z zfśs. Z rozstrzygnięć nadzorczych wojewodów: Odpis tworzy się w budżetach organów prowadzących nie w budżetach szkół i placówek. Dyrektor szkoły nie ma kompetencji do zarządzania funduszem zdrowotnym Powołanie komisji zdrowotnej jako sformalizowanego ciała biorącego udział w przydzielaniu świadczeń nie ma umocowania w zapisach ustawy.
Uprawnienia zdrowotne dla nauczycieli Dziękuję za uwagę galczynska@znp.edu.pl