Inwestor: Zarząd Dróg Wojewódzkich w Krakowie ul. Głowackiego 56 30-085 Kraków Adres obiektu budowlanego: Województwo: małopolskie Nazwa opracowania/nazwa obiektu budowlanego: Opracowanie Koncepcji Programowej Budowy I Etapu Zintegrowanej Sieci Tras Rowerowych w Województwie Małopolskim z podziałem na zadania: Zadanie nr 5 - VeloDunajec(VD) - odc.1 cz.1 (od m. Zakopane do m. Sromowce Niżne) KONCEPCJA PROGRAMOWA TOM 4. ANALIZA ŚRODOWISKOWA ORAZ OPIS ATRAKCJI TURYSTYCZNYCH Biuro projektowe: Branża/Funkcja Imię, Nazwisko: Uprawnienia/Specjalność: Podpis: OCHRONA ŚRODOWISKA Opracowała: Izabela WOJTASZCZYK Ochrona środowiska Opracowała: mgr inż. Helena BIGAJ Inżynieria środowiska Kraków, listopad 2015 OPRACOWANIE: 689-MTR EGZ. NR 1 Prawa autorskie zastrzeżone, łącznie z prawem reprodukcji lub udostępniania osobom trzecim niniejszego opracowania lub jego części bez upoważnienia Inwestora
VeloDunajec - odc.1, cz. 1 od m. Zakopane do m. Sromowce Niżne Środowisko i atrakcje Spis treści 1. Cel i zakres opracowania.... 3 2. Rodzaj, skala i lokalizacja przedsięwzięcia.... 3 3. Opis elementów przyrodniczych środowiska.... 4 3.1. Walory krajobrazowe i rekreacyjne... 4 3.2. Jednostki fizyczno-geograficzne i klimat.... 4 3.3. Hydrologia... 6 3.3.1. Jednolite części wód powierzchniowych (JCWP)... 6 3.3.2. Jednolite części wód podziemnych ( JCWPd )... 8 3.3.3. Główne zbiorniki wód podziemnych (GZWP)... 10 3.4. Korytarze migracyjne... 11 3.5. Obszary chronione.... 13 3.5.1. Obszary Natura 2000... 14 3.5.2. Rezerwaty... 30 3.5.3. Parki Narodowe... 30 3.5.4. Parki Krajobrazowe... 31 3.5.5. Obszar Chronionego Krajobrazu... 31 3.6. Obiekty zabytkowe... 32 4. Możliwe oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko.... 32 4.1. Etap realizacji inwestycji:... 32 4.2. Etap eksploatacji inwestycji:... 34 4.3. Transgraniczne oddziaływanie na środowisko.... 37 5. Okoliczne atrakcje turystyczne i obiekty zabytkowe.... 37 5.1. Atrakcje turystyczne i obiekty zabytkowe.... 37 5.1.1. Gmina Zakopane... 37 5.1.2. Gmina Poronin... 39 5.1.3. Gmina Szaflary... 39 5.1.4. Gmina Nowy Targ... 42 5.1.5. Gmina Łapsze Niżne... 47 5.1.6. Gmina Czorsztyn... 52 5.2. Punkty gastronomiczne i miejsca noclegowe... 53 5.2.1. Gmina Zakopane... 53 5.2.2. Gmina Poronin... 54 5.2.3. Gmina Biały Dunajec... 54 5.2.4. Gmina Szaflary... 54 5.2.5. Gmina Nowy Targ... 55 5.2.6. Gmina Łapsze Niżne... 56 5.2.7. Gmina Czorsztyn... 56 1
VeloDunajec - odc.1, cz. 1 od m. Zakopane do m. Sromowce Niżne Środowisko i atrakcje Wnioski... 57 Źródła informacji stanowiące podstawę sporządzenia opracowania i akty prawne.... 57 Literatura:... 58 Akty prawne:... 58 2
VeloDunajec - odc.1, cz. 1 od m. Zakopane do m. Sromowce Niżne Środowisko i atrakcje 1. Cel i zakres opracowania. Celem jest opracowanie analizy środowiskowej, obejmującej opis elementów przyrodniczych oraz wstępną ocenę oddziaływania inwestycji na środowisko w odniesieniu do : - lokalizacji potencjalnych stanowisk archeologicznych, obiektów zabytkowych oraz obszarów ochrony konserwatorskiej w bezpośrednim sąsiedztwie planowanej inwestycji; - obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, znajdujących się w zasięgu inwestycji i jej oddziaływania; - możliwego transgranicznego oddziaływania na środowisko; - ludzi, zwierząt i roślin, wód powierzchniowych i podziemnych, walorów krajobrazowych i rekreacyjnych oraz dóbr materialnych w zakresie inwestycji. 2. Rodzaj, skala i lokalizacja przedsięwzięcia. Omawiane poniżej przedsięwzięcie jest jednym z odcinków zintegrowanej sieci tras rowerowych województwa małopolskiego, które tworzy z pozostałymi odcinkami spójną sieć tras przebiegających przez całe województwo małopolskie. Trasy mają służyć promocji proekologicznych środków transportu oraz rozwojowi masowej turystyki rowerowej łącząc główne ośrodki miejskie województwa. Zadaniem trasy jest wyeksponowanie szczególnie interesujących atrakcji turystycznych związanych z historią i warunkami przyrodniczymi małopolski. Trasy te są projektowane z myślą o wszystkich rodzajach rowerzystów, również tych obciążonych sakwami i z przyczepkami. Ważnym elementem uzupełniającym drogi rowerowe są parkingi oraz miejsca odpoczynku dla rowerzystów (MOR-y). Miejsca te pozwolą na odpoczynek i relaks w trakcie wyprawy. Inwestycja zlokalizowana jest na terenie województwa małopolskiego na terenie powiatu tatrzańskiego i nowotarskiego. Przebiegać będzie przez następujące gminy: Zakopane, Poronin, Biały Dunajec (powiat tatrzański), Szaflary, Nowy Trag, Łapsze Niżne, Czorsztyn (powiat nowotarski), Miasto Nowy Targ, Miasto Zakopane. 3
VeloDunajec - odc.1, cz. 1 od m. Zakopane do m. Sromowce Niżne Środowisko i atrakcje Trasa omawianego odcinka bezpośrednio związana jest z rzeką Dunajec, który powstaje z połączenia wód Czarnego Dunajca i Białego Dunajca w mieście Nowy Targ i jednocześnie jest rzeką graniczną pomiędzy Polską a Słowacją. Lokalizacja przedmiotowego przedsięwzięcia pokazana jest na rysunku nr 1 Orientacja zamieszczonego w Tom 2. Część rysunkowa (branża drogowa). 3. Opis elementów przyrodniczych środowiska. 3.1. Walory krajobrazowe i rekreacyjne Trasa szlaku VeloDunajec odc.1, część 1 od m. Zakopane do m. Sromowce przebiega przez dolinę najbardziej atrakcyjnej i malowniczej rzeki województwa małopolskiego. Wzdłuż trasy można podziwiać widoki doliny rzecznej a także Tatry, Pieniny i Beskidy. Zapewnia ciekawe połączenia turystyczne najbardziej znanych miejscowości wypoczynkowych zlokalizowanych wzdłuż trasy cieku, udostępniając dla turystów atrakcje regionu, m.in. punkty widokowe na Tatry, Gorce i Pieniny, Dwór w Łopusznej, Jezioro Czorsztyńskie i Sromowieckie, zamek w Niedzicy i Czorsztynie, spływ Dunajcem, muzeum w Czerwonym Klasztorze, Pieniński Park Narodowy. Obszar objęty inwestycją cechuje się dużym potencjałem turystycznym i rekreacyjnym. 3.2. Jednostki fizyczno-geograficzne i klimat. Zgodnie z podziałem Polski na mezoregiony fizyczno - geograficzne (Kondracki J.) obszar inwestycji leży na podprowincji Centralnych Karpat Zachodnich, makroregionu Obniżenie Orawsko-Podhalańskie z następującymi mezoregionami: Kotlina Orawsko-Nowotarska, najniżej położona i wysunięta najbardziej na północ. Nieprzepuszczalne podłoże i specyficzny klimat regionu (przede wszystkim nadmiar opadów w stosunku do wielkości parowania) przyczyniły się do powstania rozległego kompleksu torfowisk wysokich a jej usytuowanie sprawia, że zimą często dochodzi do inwersji temperatury (w konsekwencji czego robi się tu zimniej niż w sąsiadujących górach). 4
VeloDunajec - odc.1, cz. 1 od m. Zakopane do m. Sromowce Niżne Środowisko i atrakcje Pieniny, region przecina rzeka Dunajec, dzieląc go na trzy części. Krajobraz kulturowy to mozaika łąk, pól uprawnych i lasów. Dodatkowo walory krajobrazowe wzbogaca dolina Dunajca, w której pomiędzy Sromowcami Niżnymi a Szczawnicą rzeka przeciska się przez góry, tworząc malowniczy przełom. W porównaniu z sąsiednimi regionami, Pieniny mają korzystny klimat. Zimą i późną jesienią w kotlinach często zalegają mgły, przeważają wiatry zachodnie a halny wieje dość słabo. Pogórze Spisko-Gubałowskie, najwyższa część Obniżenia Orawskjo- Podhalańskiego, zbudowane jest z fliszu podhalańskiego. Stanowi rozległy ciąg wzniesień, z najwyższym wzniesieniem (w granicach Zakopanego) Gubałówką, opadających stromo w kierunku południowym. Rów Podtatrzański, jest podłużnym obniżeniem utworzonym w marglistych łupkach eoceńskich, składającym się z szeregu kotlin i dolin. Region ma niekorzystny klimat spowodowany głównie przez silne wiatry halne oraz częste w okresie zimowym inwersje temperatur. Ryc. 1. Lokalizacja inwestycji na tle mezoregionów fizyczno-geograficznych Polski. Orientacyjny przebieg trasy rowerowej VeloDunajec - odc.1 5
3.3. Hydrologia Lokalizacja inwestycji znajduje się na obszarze regionu wodnego Górnej Wisły dla której zostały ustalone warunki korzystania z wód. Planowany odcinek trasy rowerowej w większości jest bezpośrednio związany z rzeką Dunajec, który powstaje z połączenia wód Czarnego Dunajca i Białego Dunajca w miejscowości Nowy Targ. Jest to prawy dopływ Wisły, do której uchodzi w okolicy Opatowca i Ujścia Jezuickiego. W związku z wykonaniem trasy rowerowej przewidziano budowę nowych obiektów inżynierskich (kładek, przepustów) oraz przebudowę już istniejących, w ilości przedstawionej w opracowaniu branży mostowej. Podstawowym elementem w gospodarowaniu wodami, do którego odnoszą się również oceny stanu wód są jednolite części wód (JCW). Prawo wodne dzieli JCW na jednolite części wód powierzchniowych (JCWP) i jednolite części wód podziemnych (JCWPd). 3.3.1. Jednolite części wód powierzchniowych (JCWP) Badania i ocena jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) prowadzone są w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. W 2013 roku monitoring wód powierzchniowych zrealizowany został na podstawie Programu monitoringu środowiska województwa małopolskiego na lata 2013 2015 (w zakresie podsystemu monitoringu jakości wód powierzchniowych) opracowanego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie i zatwierdzonego przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60/WE (RDW) ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej w Europie, nakłada na wszystkie kraje członkowskie obowiązek osiągnięcia do 2015 r. dobrego stanu wód. Monitorowano 119 JCWP (40,3%) spośród 295 wydzielonych w województwie małopolskim. Wyniki monitoringu zostały przedstawione przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Krakowie w opracowaniu pt.: Ocena stanu jednolitych części wód powierzchniowych monitorowanych w roku 2013 w województwie małopolskim z uwzględnieniem wyników ocen z lat 2010-2012. W roku 2013 w województwie małopolskim klasyfikacji poddano JCWP pod kątem: stan/potencjał ekologiczny, określony w 124 punkach monitoringu obszarów chronionych; 6
stan chemiczny, określony w 105 punktach monitoringu. Stan ekologiczny i potencjał ekologiczny JCWP sklasyfikowany został na podstawie danych uzyskanych w wyniku badań monitoringowych prowadzonych w reprezentatywnym punkcie pomiarowo kontrolnym w zakresie elementów biologicznych, hydromorfologicznych i fizykochemicznych. Ocenę stanu jednolitych części wód powierzchniowych określa wypadkowa wyników klasyfikacji stanu/potencjału ekologicznego i wyników stanu chemicznego JCWP. Stan wód jest dobry, jeśli zarówno stan ekologiczny części wód jest co najmniej dobry ( lub potencjał ekologiczny jest co najmniej dobry) i stan chemiczny jest dobry. Jeśli jeden lub obydwa warunki nie są spełnione, wówczas stan wód określa się jako zły. Ocenę stanu jednolitych części wód można wykonać także w przypadku, gdy brak jest klasyfikacji jednego z elementów składowych oceny stanu wód, a element klasyfikowany (stan/potencjał ekologiczny lub stan chemiczny) osiągnął stan niższy niż dobry lub nie zostały spełnione wymagania dodatkowe określone dla obszarów chronionych. Wówczas stan wód oceniany jest jako zły. Obszar inwestycji zlokalizowany jest na terenie jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) na podstawie danych Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (http://geoportal.kzgw.gov.pl/imap/) : Czarny Dunajec (Dunajec) od Dzianiskiego Potoku do Białego Dunajca, oznaczona europejskim kodem JCWP PLRW200014214119, silnie zmieniona część wód o złym stanie, zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych; Wielki Rogoźnik, oznaczona europejskim kodem JCWP PLRW2000122141169, naturalna część wód o złym ich stanie, niezagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych; Biały Dunajec (Zakopianka) od Młynisk do Potoku Olczyskiego, oznaczona europejskim kodem JCWP PLRW20001214125, silnie zmieniona część wód o dobrym ich stanie, zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych; Dunajec (Zakopianka) od Potoku Olczyskiego, z Potokiem Olczyskim do Porońca, z Biały Porońcem, oznaczona europejskim kodem JCWP PLRW200012141289, silnie zmieniona część wód o złym ich stanie, zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych; 7
Biały Dunajec od Porońca do ujścia, oznaczona europejskim kodem JCWP PLRW20001421412999, silnie zmieniona częsć wód o złym ich stanie, zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych; Dunajec od Białego Dunajca do Zb. Czorsztyn, oznaczona europejskim kodem JCWP PLRW2000142141399, silnie zmieniona część wód o złym ich stanie, zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych; Łopuszanka, oznaczona europejskim kodem JCWP PLRW200012214236, silnie zmieniona cześć wód o złym ich stanie, niezagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych; Zbiornik Czorsztyn i Sromowce, oznaczona europejskim kodem JCWP PLRW20000214179, silnie zmieniona cześć wód o dobrym ich stanie, zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych; Białka od Jaworowego do ujścia, oznaczona europejskim kodem JCWP PLRW2000142141549, naturalna część wód o złym ich stanie, niezagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych; Przykopa, oznaczona europejskim kodem JCWP PLRW2000122141569, silnie zmieniona część wód, niezagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych; Dunajec od Zbiornika Czorsztyn do Grajcarka, oznaczona europejskim kodem JCWP PLRW200015214195, silnie zmieniona część wód o złym ich stanie, niezagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych; 3.3.2. Jednolite części wód podziemnych ( JCWPd ) Celem monitoringu wód podziemnych jest dostarczenie informacji o jakości tych wód, obserwacja zachodzących zmian chemizmu oraz sygnalizacja zagrożeń w skali regionu i kraju. Państwowa służba hydrogeologiczna wykonuje badania i ocenia stan wód podziemnych w zakresie elementów fizykochemicznych i ilościowych. W uzasadnionych przypadkach Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska wykonuje, w uzgodnieniu z państwową służbą hydrogeologiczną, uzupełniające badania wód podziemnych w zakresie elementów fizykochemicznych, a wyniki tych badań przekazuje, za pośrednictwem Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, państwowej służbie hydrogeologicznej. Podstawą określenia stanu wód podziemnych jest monitoring stanu ilościowego i stanu chemicznego realizowany przez Państwową Służbę Hydrogeologiczną pod nadzorem Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej i Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. 8
Zgodnie z definicją dobry stan wód podziemnych oznacza stan osiągnięty przez część wód podziemnych, jeżeli zarówno jej stan ilościowy, jak i chemiczny jest określony jako co najmniej dobry. Do celów środowiskowych dla wód podziemnych, ustalonych na mocy art. 4 RDW na terenach planowanej inwestycji istotne znaczenie będzie miało ograniczenie i zapobieganie dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych realizowane poprzez odpowiednie zabezpieczenie prac i baz materiałowych w trakcie realizacji oraz spełnienie wymogu niepogarszania stanu części wód, dla części wód będących w co najmniej dobrym stanie chemicznym i ilościowym, gdzie celem środowiskowym będzie utrzymanie tego stanu. Teren planowanej inwestycji zlokalizowany jest na obszarach JCWPd o europejskich kodach: PLGW2200154; PLGW2200155. Stan ilościowy i chemiczny omawianych części wód jest na poziomie dobrym oraz nie występuje zagrożenie niespełnienia celów środowiskowych dla JCWPd na obszarze inwestycji. Ryc. 2. Orientacyjny przebieg trasy VeloDunajec - odc.1 odc.1 na tle JCWPd. Orientacyjny przebieg trasy rowerowej na tle JCWPd 9
3.3.3. Główne zbiorniki wód podziemnych (GZWP) Zgodnie z pismem Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie (RZGW w Krakowie) ZI-ms-514-2/1-1/15 z 13.01.2015r., rejon przedmiotowej inwestycji leży w zasięgu Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP): nr 440 Dolina kopalna Nowy Targ, zbiornik czwartorzędowy związany z doliną kopalną występującą w obrębie kotliny Nowotarskiej, gdzie miąższość utworów wodonośnych waha się w nim od kilku do ponad 100m. Szacunkowe zasoby dyspozycyjne są rzędu 86 tys. m 3 /dobę i średnia głębokość ujęć to 35 m. nr 439 Zbiornik warstw Magura (Gorlice), zbiornik w obrębie Karpat fliszowych, gdzie skałami zbiornikowymi są spękane grubo ławicowe piaskowce i łupki. Woda w warstwach jest typu szczelinowego lub szczelinowo-porowego. Zbiorniki fliszowe nie są chronione w naturalny sposób, stąd są silnie narażone na zanieczyszczenia przenikające z powierzchni ziemi. Szacunkowe zasoby dyspozycyjne są rzędu 23 tys. m 3 /dobę i średnia głębokość ujęć to 80m. Zgodnie z wymienionym powyżej pismem trasa rowerowa przebiega przez obszar strefy ochronnej ujęcia wody podziemnej studni S-1 Baza w Nowym Targu. Ryc. 3. Orientacyjny przebieg trasy rowerowej VeloDunajec - odc.1 na tle lokalizacji GZWP. Orientacyjny przebieg trasy rowerowej VeloDunajec - odc.1 odc.1 10
Biorąc pod uwagę zakres zamierzenia, przewidziane działania minimalizujące na etapie budowy, nie przewiduje się negatywnego wpływu drogi rowerowej na wody powierzchniowe i podziemne oraz na osiągnięcie celów środowiskowych dla JCWP i JCWPd, na terenie na którym zlokalizowane jest planowane przedsięwzięcie. Lokalna skala prac i ich krótkotrwały charakter oraz specyfika przedsięwzięcia nie stanowią żadnego zagrożenia dla cieków i zbiorników wodnych występujących na obszarze zamierzenia inwestycyjnego. 3.4. Korytarze migracyjne Rycina 4a prezentuje podział sieci głównych korytarzy ekologicznych w Polsce. Wyodrębniono korytarze główne o znaczeniu międzynarodowym (zaznaczone linią czarną, Ryc. 4a), wyznaczające osie migracji przez całe terytorium kraju oraz korytarze uzupełniające, zapewniające łączność poszczególnych obszarów przyrodniczych oraz wariantowość przebiegu migracji. Analizowana inwestycja przebiega w obszarze Południowego oraz Karpackiego szlaku migracyjnego zwierząt (szlak Torfowiska Orawsko-Nowotarskie, Gorce-Pieniny, Pieniny Ryc. 4b). Trasa inwestycji graniczy również Obszar Natura 2000 Dolina Białki, który stanowi ważny korytarz ekologiczny o przebiegu północ-południe, łączący Tatry z Beskidami i Pieninami stanowiący fragment większego korytarza ekologicznego o znaczeniu międzynarodowym. Jednak z uwagi na ingerencję inwestycji w marginalnym stopniu w środowisko przyrodnicze drożność korytarzy zostanie zachowana i nie będzie miała miejsca izolacja ważnych centrów bioróżnorodności. Na podstawie informacji, uzyskanych od kół łowieckich, w zakresie planowanej inwestycji występują szlaki wędrówek takich zwierząt takich : w okolicach Krościenka : jeleń, sarna, dzik, wilk, ryś; w okolicach Nowego Targu: jeleń, sarna, dzik, zając, wydra, borsuk, lis, ryś, niedźwiedź; w okolicach od Poronina do Szaflar: sarna, jeleń; w rejonie Pienińskiego Parku Narodowego: jeleń, dzik oraz duże drapieżniki oraz w rejonie korytarzy łączących teren Parku z sąsiednimi pasmami górskimi to jeleń, sarna, dzik, ryś, wilk. 11
W miejscach tych należy postawić tablice informujące rowerzystów o możliwym zagrożeniu wtargnięcia zwierzyny na drogę rowerową (tablice ostrzegawcze A-18b). Charakter projektowanej inwestycji nie będzie miał negatywnego wpływu na migrację zwierząt, gdyż nie będzie stwarzał nowych barier, które pogorszyłyby zdolności ruchowe zwierząt. Należy jedynie zwrócić uwagę aby uwzględnić potrzeby najmniejszych zwierząt (liczne sezonowe migracje płazów), gdzie zbyt wysoki krawężnik może stanowić barierę trudna do pokonania. Ryc. 4a. Lokalizacja inwestycji na tle podziału sieci korytarzy ekologicznych w Polsce. Orientacyjny obszar lokalizacji inwestycji 12
Ryc. 4b. Lokalizacja inwestycji na tle podziału sieci korytarzy ekologicznych w Polsce. Orientacyjny przebieg trasy VeloDunajec - odc.1 odc.1 Ryc. 4c. Lokalizacja inwestycji na tle obszarów związanych z siecią korytarzy ekologicznych w Polsce. Orientacyjny przebieg trasy 3.5. Obszary chronione. Na terenie obejmującym obszar planowanej trasy rowerowej VeloDunajec odc.1 oraz na terenach sąsiednich, stwierdza się występowanie następujących obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody: 13
Ryc. 5. Przebieg trasy rowerowej VeloDunajec - odc.1 - odc.1 względem obszarów ochrony przyrody (http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/). Orientacyjny przebieg trasy rowerowej VeloDunajec - odc.1 odc.1 3.5.1. Obszary Natura 2000 Inwestycja znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie terenów chronionych w ramach sieci Natura 2000. Bezpośrednio związane obszary z planowaną trasą to: 14
Ryc. 6. Przebieg trasy rowerowej VeloDunajec - odc.1 względem obszarów Natura 2000 (http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/ Orientacyjny przebieg trasy rowerowej VeloDunajec - odc.1 odc.1 Obszar Natura 2000 Torfowiska Orawsko Nowotarskie - PLH120016, specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) o powierzchni 8255,6 ha. Obszar położony w powiecie nowotarskim, na terenie trzech gmin: Jabłonka, Czarny Dunajec i Nowy Targ. Obejmuje (jeden z największych w Polsce południowej) cenny kompleks torfowisk wysokich typu bałtyckiego i borów sosnowo świerkowych, poprzecinany licznymi potokami. Specyficzne warunki środowiska powodują, iż ostoja jest obszarem bytowania borealnych gatunków roślin i zwierząt. Omawiana trasa rowerowe biegnie w odległości ok 1 km od obszaru. Tabela 1. Typy siedlisk przyrodniczych występujących na terenie Torfowiska Orawsko Nowotarskie wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych siedlisk ( http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). 15
Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe) Tabela 2. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92I43IEWG wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych gatunków na obszarze Torfowiska Orawsko Nowotarskie (http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). 16
Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady; Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące; Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki; Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne; Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych. 17
Obszar Natura 2000 Torfowiska Orawsko Nowotarskie - PLB120007, obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia) o powierzchni 8218,5 ha. Obszar ma duże znaczenie dla ochrony ptaków takich jak: cietrzew, głuszec, błotniak zbożowy, derkacz, orlik krzykliwy. Torfowiska te są jednym z największych w Polsce tokowisk cietrzewia. Trasa VeloDunajec biegnie w odległości ok. 1 km od obszaru. Tabela 3. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92I43IEWG wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych gatunków na obszarze Torfowiska Orawsko Nowotarskie (http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady; Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące; Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki; Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne; Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych. 18
Obszar Natura 2000 Górny Dunajec - PLH120086, specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) o powierzchni 150,2 ha. Obejmuje dolinę Dunajca powyżej kaskady zbiorników Czorsztyn - Sromowce Niżne. Stanowi ważną ostoję wielu rzadkich i chronionych gatunków zwierząt związanych ze środowiskiem wodnym. Trasa ścieżki biegnie w bezpośrednim sąsiedztwie obszaru po na odcinku ok. 1,5 km. Tabela 4. Typy siedlisk przyrodniczych występujących na terenie Górnego Dunajca wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych siedlisk ( http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe) Tabela 5. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92I43IEWG wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych gatunków na obszarze Górnego Dunajca (http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady; Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące; Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki; Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne; Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych. Obszar Natura 2000 Dolina Białki - PLH120024, specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) o powierzchni 716 ha. Ostoję stanowi fragment doliny rzeki Białki (na odcinku od miejsca, gdzie wpływa do niej potok Leśnicki aż do ujścia do Zbiornika Czorsztyńskiego). Rzeka ta nie została uregulowana i zachowała swój 19
górski charakter. Obszar bardzo cenny przyrodniczo - odnotowano tutaj aż 10 siedlisk przyrodniczych znajdujących się w załączniku i Dyrektywy Siedliskowej, w tym bardzo dobrze zachowane siedlisko związane z naturalnymi rzekami górskimi - zarośla wrześniowe na kamieńcach rzecznych. Trasa VeloDunajec - odc.1 część 1 przecina obszar na odcinku ok. 150m i graniczy z obszarem na odcinku ok. 400 m. Tabela 6. Typy siedlisk przyrodniczych występujących na terenie Doliny Białki wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych siedlisk ( http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe) Tabela 7. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92I43IEWG wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych gatunków na obszarze Doliny Białki (http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady; Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące; Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki; Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne; Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych. 20
Obszar Natura 2000 Niedzica - PLH120045, specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) o powierzchni 25,7 ha. Obszar obejmuje Zamek w Niedzicy (Zamek Dunajec) wraz z okolicą na prawym brzegu Jeziora Czorsztyńskiego. W Zamku mieści się największa kolonia rozrodcza nietoperza podkowca małego Rhinolophus hipposideros na Spiszu. Inwestycja graniczy z obszarem na odcinku ok. 200m. Tabela 8. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92I43IEWG wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych gatunków na obszarze Niedzicy (http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady; Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące; Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki; Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne; Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych. Obszar Natura 2000 Pieniny - PLC120002 połączenie obszaru siedliskowego PLH120013 i ptasiego PLB120008 o powierzchni 2336,4 ha. Teren obejmuje Pieniny Właściwe, które usytuowane są między Czorsztynem a Szczawnicą, w najatrakcyjniejszej części pienińskiego pasa skałkowego, leżącej równocześnie w granicach Pienińskiego Parku Narodowego. Obszar jest ważny dla zachowania różnorodności biologicznej, stwierdzono 21 typów siedlisk z załącznika I i 22 gatunki z załącznika II. Na podkreślenie zasługuje bardzo bogata flora. Obszar ma również duże znaczenie dla ochrony ptaków, 16 gatunków z załącznika I Dyrektywy Ptasiej i 8 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi(PCK). Dodatkowo obszar ma wyjątkowe walory krajobrazowe, obejmuje jeden z najpiękniejszych przełomów rzecznych w Europie. Teren inwestycji graniczy z obszarem ochrony na odcinku ok. 700m. 21
Tabela 9. Typy siedlisk przyrodniczych występujących na terenie Pienin wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych siedlisk ( http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe) Tabela 10. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92I43IEWG wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych gatunków na obszarze Pienin (http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). 22
23
Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady; Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące; Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki; Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne; Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych. Obszar Natura 2000 Podkowce w Szczawnicy - PLH120037, specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) o powierzchni 569,1 ha (trasa zlokalizowana jest w odległości ok. 4 km od obszaru). Obszar obejmuje dwa zabytkowe obiekty, w których schronienie znalazła kolonia rozrodcza podkowca małego oraz ich żerowisko położone w Szczawnicy nad Dunajcem. Tabela 11. Typy siedlisk przyrodniczych występujących na terenie obszaru Podkowce w Szczawnicy wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych siedlisk (http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe) Tabela 12. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92I43IEWG wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych gatunków na obszarze Podkowce w Szczawnicy (http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady; Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące; Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki; Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne; Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych. Obszar Natura 2000 Środkowy Dunajec z dopływami - PLH120088, specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) o powierzchni 755,8 ha. Ostoję 24
tworzą: rzeka Dunajec (na odcinku od północnej granicy Ostoi Pieniny do ujścia lewobrzeżnego dopływu Smolnik), dolna część potoku Ochotnica (od mostu w miejscowości Ochotnica Górna do ujścia do Dunajca), dolna część potoku Kamienica Gorczańska (od mostu w miejscowości Szczawa do mostu w miejscowości Zabrzeż) oraz dolna część potoku Słomka (od mostu w miejscowości Przyszowa do ujścia do Dunajca). Dopływy Dunajca stanowią niezbędne zaplecze tarliskowe dla gatunków ryb chronionych. Trasa ścieżki biegnie w odległości ok. 4 km od obszaru. Tabela 13. Typy siedlisk przyrodniczych występujących na terenie Środkowego Dunajca z dopływami wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych siedlisk ( http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe) Tabela 14. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92I43IEWG wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych gatunków na obszarze Środkowego Dunajca z dopływami (http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady; Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące; Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki; Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne; Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych. 25
Obszar Natura 2000 Ostoja Popradzka - PLH120019, specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) o powierzchni 57931 ha. Ostoja znajduje się na południu Polski, w Beskidzie Sądeckim. Obszar obejmuje dwa duże pasma górskie - Radziejowej i Jaworzyny Krynickiej w Beskidzie Sądeckim oraz małą grupę górską - Góry Czerchowskie. Pokrywa się w dużej mierze z Popradzkim Parkiem Krajobrazowym. Lasom towarzyszy bogaty świat zwierząt (w tym typowe gatunki puszczańskie), a niewielkie obiekty lub pojedyncze okazy drzew chroni blisko osiemdziesiąt pomników przyrody. Wyjątkowym walorem są zasoby wód mineralnych. Trasa rowerowa zlokalizowana jest w odległości ok. 6 km od obszaru. Tabela 15. Typy siedlisk przyrodniczych występujących na terenie Ostoi Popradzkiej wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych siedlisk ( http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe) Tabela 16. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92I43IEWG wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych gatunków na obszarze Ostoi Popradzkiej (http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). 26
27
Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady; Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące; Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki; Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne; Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych. Obszar Natura 2000 Ostoja Gorczańska PLH120018, odległość od obszaru inwestycji to ponad 100 metrów; specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) o powierzchni 17997,9 ha. Ostoja jest obszarem źródliskowym i dopływów Raby. Stwierdzono tu występowanie 13 typów siedlisk przyrodniczych z Załącznika i Dyrektywy Siedliskowej oraz 8 gatunków z załącznika II. Szczególnie cenne są kompleksy łąk i płaty naturalnych zbiorowisk leśnych. Jest to ważna ostoja fauny typowej dla Karpat, zwłaszcza dużych drapieżników (występuje tu wilk i niedźwiedź). Tabela 17. Typy siedlisk przyrodniczych występujących na terenie Ostoi Gorczańskiej wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych siedlisk ( http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe) 28
Tabela 18. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92I43IEWG wraz z oceną znaczenia obszaru dla tych gatunków na obszarze Ostoi Gorczańskiej (http://natura2000.gdos.gov.pl/datafiles). 29
Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady; Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące; Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki; Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne; Jakość danych: G = wysoka" (np. na podstawie badań); M = przeciętna" (np. na podstawie częściowych danych i ekstrapolacji); P = niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych. 3.5.2. Rezerwaty Rezerwat Bór na Czerwonem torfowiskowy rezerwat przyrody o powierzchni 114,66 ha, położony w Nowym Targu. Rezerwat utworzono w celu zachowania, ze względów naukowych i dydaktycznych, torfowiska wysokiego z dobrze zachowaną roślinnością charakterystyczną dla tego rodzaju torfowisk na Podhalu. Na terenie rezerwatu występują m.in.: rosiczka okrągłolistna, kosodrzewina, sosna błotna, cietrzew. Oddalony od inwestycji o ok. 600m. Rezerwat Modrzewie - rezerwat leśny, obejmuje obszar 10,43 ha, znajdujący się w Gorcach na południowych stokach Lubania i oddalony od obszaru inwestycji o ok. 3,4 km. Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych drzewostanu modrzewiowego (Larix polonica) naturalnego pochodzenia. 3.5.3. Parki Narodowe Pieniński Park Narodowy Park obejmuje powierzchnię 2346 ha (z czego powierzchnia ochrony ścisłej to 750 ha, ochrony częściowej 505 ha, ochrony krajobrazu 1091 ha). Zajmuje on najcenniejsze pod względem krajobrazowym i przyrodniczym obszary Pienin Właściwych: Masyw Trzech Koron, Pieniny Czorsztyńskie, Pieninki, Przełom Dunajca. Podstawowym zadaniem Pienińskiego Parku Narodowego jest zachowanie i przywracanie swoistego krajobrazu Pienin oraz 30
udostępnienie go do badań naukowych oraz zwiedzania. Trasa projektowanej ścieżki rowerowej graniczy z obszarem Pienińskiego Parku na odcinku ok. 1 km. Tatrzański Park Narodowy Park obejmuje powierzchnię 21197 ha, oddalony od inwestycji o ok. 1,6 km. Jego unikalne walory krajobrazowe i przyrodnicze, najlepiej zachowane fragmenty lasów dolno- i górnoreglowych zdecydowały o uznaniu tego parku przez UNESCO za Światowy Rezerwat Biosfery. Ochroną ścisłą objęte jest prawie 11,5 tys. ha powierzchni, w tym całe piętro hal i turni, piętro kosodrzewiny oraz częściowo również lasy regla górnego i dolnego. Ochrona ścisła polega na ochronie procesów zachodzących w środowisku naturalnym. 3.5.4. Parki Krajobrazowe Popradzki Park Krajobrazowy - Park obejmuje obszar 54 392,7 ha, położony jest na terenie gmin: Ochotnica Dolna, Krościenko nad Dunajcem, Szczawnica, Łącko, Rytro, Nawojowa, Łabowa, Stary Sącz, Muszyna, Piwniczna i Krynica. Rozciąga się on na terenie Beskidu Sądeckiego z jego dwoma pasmami (Radziejowej i Jaworzyny Krynickiej) oraz obejmuje także położoną w granicach Polski część Gór Czerchowskich. Jest jednym z najbogatszych przyrodniczo i najpiękniejszych krajobrazowo terenów Polski. Inwestycja oddalona jest od terenu parku odcinku ok. 5,7km. 3.5.5. Obszar Chronionego Krajobrazu Inwestycja w przeważającej części, poza centrami miast Zakopane i Nowy Targ, znajduje się na terenie Południowomałoposkiego Obszaru Chonionego Krajobrazu (OChK). Obszar został utworzony na drodze Rozporządzenia nr 27 Wojewody Nowosądeckiego z 01.10.1997 roku i swym zasięgiem obejmuje tereny powiatu gorlickiego, nowosądeckiego, nowotarskiego, limanowskiego, suskiego oraz myślenickiego. Funkcja ochronna obszaru wynika z wybitnej wartości obiektów przyrodniczych, dla których OChK jest bezpośrednią otuliną lub dodatkową strefą ochronną. Obszarowo przeważają zróżnicowane ekosystemy leśne a spośród cennych ekosystemów naturalnych wymienić należy kompleksy torfowisk ( tzw. Torfowiska Orawskie). Planowana inwestycja może się przyczynić do zmniejszenia największego zagrożenia dla w/w obszarów - zanieczyszczenia powietrza, poprzez podniesienie płynności ruchu oraz 31
zmniejszenie emisji zanieczyszczeń (alternatywna forma transportu dla turystów). Ścieżka rowerowa w fazie eksploatacji nie jest emitorem zanieczyszczeń trafiających do środowiska naturalnego. Prace budowlane na obszarach cennych przyrodniczo, będą się one odbywały się pod nadzorem przyrodnika. 3.6. Obiekty zabytkowe Na terenie gmin występują liczne obiekty wpisane do rejestru zabytków oraz ewidencji zabytków. Przebieg inwestycji nie zagraża w żaden sposób istniejącym licznym obiektom zabytkowym. Szczegółowo obiekty zabytkowe zostały opisane w punkcie dotyczącym obiektów zabytkowych i atrakcji turystycznych. Bliska odległość obiektów zabytkowych wymaga zastosowania szczególnych środków ostrożności podczas prowadzenia prac budowlanych. W przypadku bezpośredniego sąsiedztwa, należy zachować szczególną ostrożność w czasie wykonywania prac oraz zastosować wszelkie możliwe środki ochronne a zwłaszcza ograniczające pylenie na powierzchnię obiektów. Wszelkie prace prowadzić w obecności konserwatora zabytków. 4. Możliwe oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko. 4.1. Etap realizacji inwestycji: Oddziaływanie inwestycji na środowisko na etapie realizacji inwestycji związane będzie z wielkością, rodzajem i skalą prowadzonych lokalnie prac. Przy niewłaściwej organizacji prac oraz przy użyciu nieodpowiedniego sprzętu może dojść podczas realizacji inwestycji do zagrożenia życia i zdrowia ludzi. Przy zachowaniu przepisów BHP prawdopodobieństwo takiej sytuacji jest jednak niewielkie. Natomiast najbardziej odczuwalnymi uciążliwościami dla mieszkańców terenów sąsiadujących z obszarem prac będą zmiany klimatu akustycznego oraz drgania podłoża. Czas trwania oraz zasięg oddziaływania w znacznej mierze zależny będzie od sposobu przeprowadzenia planowanych prac. 32
Projektowana trasa rowerowa nie będzie miała istotnego wpływu na wody powierzchniowe, podziemne oraz na stosunki wodno - gruntowe. Trasa ścieżki rowerowej przecina cieki wodne, jednakże ze względu na technologię wykonania inwestycji nie będzie zachodziła konieczność ingerencji w koryta cieków. Możliwy jest wzrost ilości zawiesiny w wodzie na skutek prowadzenia prac budowlanych przy brzegach cieków oraz możliwe jest czasowe obniżenie poziomu wód gruntowych. Będą to oddziaływania krótkotrwałe, pojawiające się tylko w czasie budowy a po zakończeniu prac nastąpi powrót do stanu poprzedniego. Może dojść również do zanieczyszczenia wód substancjami chemicznymi (w szczególności ropopochodnymi) wyciekającymi z maszyn, np. w wyniku awarii (oddziaływanie bezpośrednie, średnioterminowe) oraz zanieczyszczenia wód ściekami bytowogospodarczymi z zaplecza budowy (oddziaływanie bezpośrednie, średnioterminowe). Zdarzenia te mogą skutecznie zostać wyeliminowane poprzez odpowiednią organizację zaplecza budowy. Nie będą miały miejsca zmiany warunków hydrograficznych w otoczeniu planowanej inwestycji ze względu na zakres prac. Podczas robót budowlanych może dojść do chwilowego zwiększenia emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych z maszyn drogowych i środków transportu, przejazdu pojazdów przewożących materiały sypkie do budowy i przebudowy dróg oraz pylenia będącego skutkiem układania nawierzchni. Ponadto emisje te będą miały charakter czasowy, tzn. zanikną wraz z zakończeniem prac budowlanych. Realizowana inwestycja w marginalnym stopniu będzie wiązała się z koniecznością zniszczenia szaty roślinnej oraz ewentualną wycinką drzew. Przewidywana wycinka drzew zostanie zredukowana do niezbędnego minimum i wykonana tylko w przypadku kolizji z przebudowywanymi bądź realizowanymi elementami infrastruktury drogowej, ze względów bezpieczeństwa. Przewidywane roboty budowlane spowodują chwilowe zmiany w klimacie akustycznym. Przewiduje się, że najbardziej uciążliwa pod względem akustycznym będzie praca ciężkiego sprzętu budowlanego. Może być on źródłem hałasu o poziomie przekraczającym nawet 90 db. Ponadnormatywny poziom hałasu emitowany do środowiska będzie jednak hałasem okresowym, oddziałującym lokalnie i charakteryzującym się dużą dynamiką zmian. Uciążliwości hałasowe ustąpią wraz z zakończeniem realizacji inwestycji. 33
Odpady, które powstaną podczas realizacji inwestycji zaliczane wg katalogu odpadów do różnych grup (Dz. U. 2014, poz. 1923 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014r. w sprawie katalogu odpadów) będą zbierane i składowane wg obowiązującej Ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz. U. 2013, poz. 21 z późn. zm.). Tabela 19. Rodzaje odpadów wytwarzane w fazie realizacji. Kod odpadu Rodzaj odpadu 02 01 03 Odpadowa masa roślinna (wycinka roślin) 02 01 07 Odpady z gospodarki leśnej (wycinka roślin) 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury 15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych 15 01 03 Opakowania z drewna 15 01 04 Opakowania z metali 15 01 06 Zmieszane odpady opakowaniowe 17 01 01 Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów 17 01 81 Odpady z remontu i przebudowy dróg 17 02 01 Drewno 17 02 02 Szkło 17 02 03 Tworzywa sztuczne 17 03 02 Mieszanki bitumiczne inne niż wymienione w 17 03 01 17 04 05 Żelazo i stal 17 04 07 Mieszaniny metali 17 04 11 Kable inne niż wymienione w 17 04 10 17 05 04 Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione 17 05 03 17 05 06 Urobek z pogłębiania inny niż wymieniony w 17 05 05 17 06 04 Materiały izolacyjne inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 03 17 09 04 Zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż wymienione 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 03 20 01 01 Papier i tektura 20 02 01 Odpady ulegające biodegradacji 20 03 01 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne 20 03 04 Szlamy ze zbiorników bezodpływowych służących do gromadzenia nieczystości 4.2. Etap eksploatacji inwestycji: Przewiduje się, iż realizacja zadania, poprzez odseparowanie ruchu rowerowego od samochodowego oraz powstanie przyjaznej dla rowerzystów infrastruktury, będzie miała w minimalnym stopniu wpływ na natężenie ruchu samochodów odbywającego się na okolicznych drogach. Co z kolei będzie skutkowało większą płynnością ruchu pojazdów 34
samochodowych oraz wzrostem bezpieczeństwa uczestników ruchu poruszających się po okolicznych drogach jak i ścieżkach rowerowych. Realizacja projektowanej inwestycji nie spowoduje pogorszenia jakości odprowadzanych wód opadowych i roztopowych z przyległych dróg, gdyż ich ilość zostanie zwiększona o wody z powierzchni projektowanych ścieżek rowerowych, które zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014r. w sprawie warunków, jakie należy spełniać przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 22014, poz. 1800) mogą być wprowadzane do wód lub do ziemi bez wcześniejszego ich oczyszczania. Odwodnienie omawianego odcinka trasy VeloDunajec - odc.1 realizowane będzie poprzez istniejące układy odwodnienia a w miejscach ich braku w sposób nieuporządkowany do ziemi. Pod względem stanu atmosfery droga rowerowa nie pogorszy istniejącego stanu powietrza, ponieważ nie generuje ruchu opartego na spalaniu paliw a jedynie wykorzystuje siłę ludzkich mięśni. Zgodnie z aktualnymi dokumentami planistycznymi przedmiotowa inwestycja sąsiaduje z obszarami, które w rozumieniu art. 113 Prawa Ochrony Środowiska z dnia 27 lipca 2001r. (Dz. U. z 2013r. poz. 1232 z późn. zm.) zaliczamy do terenów chronionych akustycznie. Charakter inwestycji wyklucza jej negatywny wpływ na klimat akustyczny. Ruch jaki będzie odbywał się na trasie rowerowej, nie jest ruchem generującym hałas, który mógłby w jakikolwiek sposób zagrozić przekroczeniom dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku bądź wpływać na hałas skumulowany. Odpady powstające w fazie eksploatacji to przede wszystkim odpady związane z użytkownikami drogi rowerowej (wyrzucane butelki, papiery) oraz z bieżącym utrzymaniem ścieżki. Poniżej zestawiono odpady jakie mogą się pojawić w okresie eksploatacji inwestycji. Tabela 20. Rodzaje odpadów wytwarzane w fazie eksploatacji Kod odpadu Rodzaj odpadu 02 01 03 Odpadowa masa roślinna (wycinka roślin) 02 01 07 Odpady z gospodarki leśnej (wycinka roślin) 35
20 02 01 20 03 01 Odpady ulegające biodegradacji Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne Zachowanie odpowiedniej organizacji w zakresie usuwania odpadów oraz spełnienie wymagań prawnych pozwoli zachować lub nawet zmniejszyć (w horyzoncie czasowym) ilość odpadów na skutek użytkowania i utrzymania trasy rowerowej. Inwestycja znajduje się w bezpośredniej łączności z terenami chronionymi w na podstawie ustawy o ochronie przyrody, jednak funkcjonowanie planowanej trasy rowerowej nie będzie negatywnie oddziaływać na ww. obszary. W zakresie planowanej inwestycji występują lokalne szlaki migracji zwierząt. W miejscach najbardziej zagrożonych wtargnięciem zwierzyna na trasę należy uwzględnić odpowiednie ostrzeżenia rowerzystów o możliwym zagrożeniu. Z uwagi na duże walory krajobrazowe opisywanych terenów, trasa VeloDunajec odc.1 zaprojektowana będzie w sposób jak najbardziej wpisujący się w naturalne ukształtowanie terenu i lokalne warunki przyrodniczo-krajobrazowe. Obecność nowych obiektów oraz MOR-ów w krajobrazie będzie oddziaływaniem o charakterze trwałym. Trasa będzie prowadzona w sposób umożliwiający ekspozycję na otaczający krajobraz oraz w pobliżu miejsc szczególnie atrakcyjnych pod względem turystycznym. Powyższe elementy wskazują, iż wpływ inwestycji na poszczególne elementy środowiska na etapie realizacji robót budowlanych będzie nieznaczny. Ewentualne niedogodności związane z realizacją przedsięwzięcia będą miały charakter krótkoterminowy i mogą charakteryzować się oddziaływaniem jedynie w bezpośrednim sąsiedztwie prowadzonych prac, jednak skala tego wpływu będzie minimalna. Co więcej, należy wyraźnie podkreślić, że realizacja inwestycji będzie miała pozytywny wpływ na środowisko, przyczyni się bowiem do wyeksponowania przyrodniczych i krajobrazowych walorów gmin i miast przez które przebiega przedmiotowa inwestycja oraz dzięki uregulowaniu ruchu pieszego i rowerowego w miejscu inwestycji zahamowana zostanie dewastacja i degradacja środowiska naturalnego wynikająca z nieuporządkowanego korzystania przez turystów i mieszkańców z przedmiotowych obszarów. 36
4.3. Transgraniczne oddziaływanie na środowisko. Teren na którym zlokalizowana będzie omawiana inwestycja graniczy ze Słowacją. Biorąc pod uwagę niezłożony charakter inwestycji, niewielką emisję zanieczyszczeń na etapie budowy oraz brak emisji na etapie eksploatacji, wklucza się możliwość wystąpienia transgranicznego oddziaływania inwestycji na środowisko. 5. Okoliczne atrakcje turystyczne i obiekty zabytkowe. 5.1. Atrakcje turystyczne i obiekty zabytkowe. 5.1.1. Gmina Zakopane Aqua Park (kilometraż 0+000). Aqua Park to kompleks położony w Zakopanem, oddalony o ok. 600 m od trasy VeloDunajec odc.1. To jedyny tego typu obiekt w okolicy, który łączy w sobie atrakcje o profilu sportowym, rekreacyjno-leczniczym i rozrywkowym, dla wszystkich bez względu na wiek. Otwarty jest codziennie, o każdej porze roku przy korzystnych i niekorzystnych warunkach pogodowych. Muzeum Tatrzańskie, oddalone od inwestycji o 1,2 km (kilometraż 0+000). Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem posiada kilka budynków, w których podziwiać można zarówno wystawy stałe, jak i dodatkowe wystawy czasowe. W gmachu głównym Muzeum Tatrzańskiego znajdują się wystawy stałe: historyczna, etnograficzna i przyrodnicza, ukazujące historię regionu oraz bogactwo kultury i przyrody Tatr i Podhala. Cmentarz na Pęksowym Brzyzku, (kilometraż 0+000). Cmentarz na Pęksowym Brzyzku jest oddalony od trasy VeloDunajec odc.1 o ok. 1,4 km. To najstarszy cmentarz w mieście. Grobowce niektóre są arcydziełami sztuki liczą ponad 150 lat. Spoczywają w nich wybitni mieszkańcy Podhala, między innymi pisarze: Kornel Makuszyński, Kazimierz Przerwa-Tetmajer i Stanisław Witkiewicz, a także przewodnicy górscy i znany zakopiański gawędziarza Sabała. Przy wejściu znajduje się modrzewiowy kościółek p.w. św. Klemensa z 1847 r., najstarszy w Zakopanem. Antałówka, (kilometraż 0+000). 37