1

94 LATA INSPEKCJI PRACY W POLSCE Naczelnik Państwa Polskiego Józef Piłsudski 3.01.1919 r. podpisał dekret tymczasowy o urządzeniu i działalności inspekcji pracy. 2 2:38

NADZÓR NAD DZIAŁALNOŚCIĄ PIP SEJM RP RADA OCHRONY PRACY (30 członków) Posłowie Senatorowie PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY Główny Inspektorat Pracy Okręgowe Inspektoraty Pracy Ośrodek Szkolenia PIP we Wrocławiu Członkowie zgłoszeni przez: organizacje związkowe Prezesa Rady Ministrów organizacje pracodawców inne organizacje społeczne zajmujące się problematyką pracy Eksperci i przedstawiciele nauki 3 2:38

ORGANIZACJA TERYTORIALNA PIP Główny Inspektorat Pracy 16 okręgowych inspektoratów pracy 42 oddziały terenowe Ośrodek Szkolenia PIP we Wrocławiu im. prof. Jana Rosnera 4 2:38

Zakres działania Państwowej Inspekcji Pracy: nadzór i kontrola przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej analizowanie przyczyn wypadków przy pracy i chorób zawodowych (...) udzielanie porad i informacji technicznych w zakresie eleminowania zagrożeń dla życia i zdrowia pracowników realizowanie zadań prewencyjnych i promocyjnych zmierzających do zapewnienia przestrzegania prawa pracy (od 8.08.2011 r.) 5

FORMY DZIAŁALNOŚCI PREWENCYJNO-PROMOCYJNEJ Działalność informacyjno-edukacyjna: Strona internetowa: newsletter, Działalność wydawnicza: - poradniki, informatory, broszury, listy kontrolne, ulotki, - plakaty, materiały na płytach CD, prezentacje w Internecie Szkolenia Poradnictwo Wspieranie przedsięwzięć organizowanych przez partnerów społecznych Działalność promocyjna Kampanie i programy prewencyjne Konkursy 6 2:38

INTERNET www.pip.gov.pl Strona internetowa Państwowej Inspekcji Pracy w formie portalu 1 500 000 odwiedzin w ciągu roku 7

Kontrole zakładów wytwarzających wyroby mleczarskie (2012 r.) Podstawa prawna: - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 26.10.1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy przetwórstwie mleka i jego pochodnych (Dz. U. Nr 138, poz. 897); - Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10.02.2003 r. w sprawie bhp przy obsłudze amoniakalnych instalacji chłodniczych w zakładach przetwórstwa rolno-spożywczego (Dz. U. nr 98, poz. 902); - Rozporządzenie MP i P S z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (Dz. U. nr 169, poz. 1650 z 2003, ze zm.) - 9

Charakterystyka zakładów 10 zakładów (ogółem zatrudnionych w ramach stosunku pracy 2.000 osób, w tym: 851 kobiet (43 %), młodocianych 3, niepełnosprawnych 2) przetwarzanie mleka (wytwarzanie spożywczych produktów mleczarskich) 10

Charakterystyka zakładów (cd) Zatrudnienie do 25 osób 2 zakłady 50-100 osób 5 zakładów 300-400 osób 2 zakłady powyżej 1000 osób 1 zakład 11

Bezpieczeństwo i higiena pracy (nieprawidłowości) Pomieszczenia, obiekty, stanowiska pracy, drogi transportowe - niewłaściwy stan techniczny ścian i sufitów (ubytki tynku) - brak oznakowania magazynów w zakresie umiejscowienia i podziału substancji i mieszanin chemicznych; nie zabezpieczenie wstępu do magazynów chemicznych osobom postronnym ; brak wentylacji., - brak oznakowania miejsc niebezpiecznych w pomieszczeniach pracy, ciągach komunikacyjnych (progi, stopnie, uskoki w posadzkach), - nierówności posadzek (ubytki płytek, nawierzchni, wystające elementy) - ubytki szyb lub uszkodzone szyby w oknach pomieszczeń, - brak krawężników i wypełnienia barierki, - zastawione drogi komunikacyjne - brak oświetlenia awaryjnego i wentylacji awaryjnej w pomieszczeniach maszynowni. 12

Bezpieczeństwo i higiena pracy (cd) (nieprawidłowości) Procesy, instalacje technologiczne, pomiary środowiska pracy - wyciek pary technologicznej z uszkodzonej instalacji w pom. kotłowni, - brak zabezpieczenia instalacji z gorącym medium przed możliwością przypadkowego zetknięcia się pracownika, - brak pomiarów: skuteczności wentylacji w magazynach chemicznych, natężenia hałasu i stężenia substancji, oświetlenia i jego równom.. - brak oznakowania zaworów odcinających w instalacji chłodniczej, schematu technologicznego instalacji chłodniczej, urządzeń przekazujących sygnał o zagrożeniu wyciekiem amoniaku - brak dźwigni bezpieczeństwa przy natrysku w pomieszczeniu śr. chem. - brak pomiarów skuteczności ochron przeciwporażeniowych inst. elektr., uszkodzone przewody inst. elektr. - brak oznakowania dopuszczalnych parametrów roboczych na ciśnieniomierzach instalacji parowych, - brak oznakowania kierunków przepływów mediów w instalacjach technologicznych. 13

Bezpieczeństwo i higiena pracy (cd) (nieprawidłowości) Maszyny, urządzenia (stan techn,) ;wyposażenie stanow. pracy - brak zabezpieczenia butli przed upadkiem i nagrzewaniem, - niesprawne oświetlenia miejscowe na stanowiskach pracy, - brak osłon przekładni pasowych silników elektrycznych, tarcz szlifierskich szlifierek, - niesprawne mechanizmy powrotu wrzeciona wiertarek stołowych, - brak urządzeń wyłączających mieszadło po otwarciu zbiorników z mlekiem (wstrzymanie pracy, postępowanie mandatowe,) - brak podestów na stanowiskach pobierania próbek mleka z cystern samochodowych. 14

Bezpieczeństwo i higiena pracy (cd) (nieprawidłowości) Instrukcje bhp, informowanie pracowników o zagrożeniach - brak instrukcji postępowania z produktami biologicznymi i nb; dot. bezpieczeństwa ratownictwa chemicznego; obsługi maszyn i urządzeń; udzielania pomocy przedmedycznej i wykazu osób przeszkolonych - brak dokonanej oceny ryzyka zawodowego, nieprawidłowo dokonana o.r.z., nieinformowanie pracowników. - brak opracowania szczegółowych wymagań przy pracach szczególnie nb, - brak wykazu używanych w zakładzie nb. substancji i mieszanin chem. biobójczych, - brak wykazu prac wykonywanych przez co najmniej 2 osoby. 15

Bezpieczeństwo i higiena pracy (cd) (nieprawidłowości) Środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze - brak wyposażenia w śoi oraz obuwie robocze do kontaktu ze środk. chemicznymi, - brak wyposażenia pracowników maszynowni w sprzęt ratunkowy na wypadek niekontrolowanego wycieku NH3, - nieustalenie Tabeli przydziału 16

Bezpieczeństwo i higiena pracy (cd) (nieprawidłowości) Przygotowanie pracowników do wykonywania pracy - brak badań profilaktycznych, okresowych i kontrolnych, - brak szkoleń w dziedzinie bhp. (nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie dodatkowych kwalifikacji wymaganych przy wykonywaniu niektórych prac) 17

Bezpieczeństwo i higiena pracy (cd) (nieprawidłowości) Inne zagadnienia związane z bhp - nieprawidłowości przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wyp.p.pr. - brak indywidualnych kart ewidencyjnych śoi, odziezy i obuwia rob. wyznaczonych i oznakowanych miejsc do składowania stłuczki szklanej, - nieprawidłowości w zakresie oceny ryzyka zawodowego - uszkodzony wiatrowskaz na budynku maszynowni chłodniczej. 18

Nieprawidłowości dot. prawnych zagadnień - brak potwierdzenia na piśmie umowy o pracę lub zawieranie umów cywilnoprawnych w warunkach stosunku pracy - brak lub niewłaściwa dokumentacja z prowadzonych szkoleń z zakresu bhp - przeprowadzanie szkoleń w dziedzinie bhp poza godzinami pracy - niewydanie lub nieterminowe wydanie świadectwa pracy - nie ustalenie w umowie o pracę ustalonego wynagrodzenia - brak lub nierzetelne prowadzenie ewidencji czasu pracy, regulamin pracy a rozkład czasu pracy - nie prowadzenie ewidencji związanej z gospodarowaniem odzieżą roboczą, obuwiem, śoi (ekwiwalenty) - nie informowanie pracowników o warunkach zatrudnienia - nieudostępnienie pracownikom przepisów dotyczących równego traktowania w zatrudnieniu - brak polityki antymobbingowej; wadliwe prowadzenie dok. osobowej. 19

Wykres graficzny decyzji nakazowych Legenda - A (obiekty i pomieszczenia pracy) 11 decyzji (12,6 % ogółem) -C (Wentylacja, ogrzewanie, oświetlenie) 4 decyzje (4,6 % ogółem) - D (Stanowiska, procesy pracy i techn.) 22 decyzje (25,4 % ) - E (Maszyny i urządzenia techniczne) 7 decyzji (8,1 %.) - F (Urządzenia i instalacje energetyczne) 5 decyzji (5,7 %.) - H (Magazynowanie i składowanie) 3 decyzje (3,4 %.) - I (Czynniki szkodliwe, uciążliwe..) 9 decyzji (10,4 %.) - J (Przygotowanie do pracy) 3 decyzje (3,4 %.) - K (Inne zagadnienie bhp) 23 decyzje (26,4 %..) 20

Wykres graficzny wniosków w Wystąpieniach Legenda D (Stanowiska, procesy pracy..) J (Przygotowanie do pracy) K (Inne zagadnienia bhp) L (Stosunku pracy) 1 wniosek (3,7 % ogółu) 5 wniosków (18,6 %.) 7 wniosków (25,9 %.) 9 wniosków (33,3 %.) M (Czas pracy) 3 wnioski (11,1 % ) P (Wynagrodzenie i inne świadcz.) 2 wnioski (7,4 % ) 21

Wypadki przy pracy 2010 r. 22 indywidualne, powodujące czasową niezdolność do pracy 2011 r. 31 2012 r. 4 (wg stanu na dzień zakończenia kontroli w 2012 r. ; indywidualne, powodujące.. ) (Nie zgłoszono do OIP w Warszawie zdarzenia o wypadku ciężkim, zbiorowym, śmiertelnym ) 22

Wypadki przy pracy (cd) Analiza dokumentacji - brak adekwatnych środków i wniosków profilaktycznych -brak weryfikacji oceny ryzyka zawodowego po każdym wypadku, uwzgledniajacej okoliczności i przyczyny w jakich doszło do zdarzenia - niewłaściwe prowadzenie rejestru wypadków przy pracy (brak wpisów o kwalifikacji zdarzenia, dat przekazania dokumentacji do ZUS) 23

Wnioski Stan praworządności znacząco nie odbiega od innych zakładów branży rolno-spożywczej. Z uwagi na charakter produkcji przestrzegana jest przede wszystkim higiena pomieszczeń produkcyjnych - SANEPID (konieczność uzyskania niezbędnych certyfikatów ) - decyzje i wnioski dot. innych zagadnień bhp K (23 decyzje i 7 wniosków) o.r.z., nieprawidłowości przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wyp.p.pr.,indywidualnych kart ewidencyjnych śoi, odzieży i obuwia rob. Sytuacja finansowa i społeczno-gospodarcza 24