MSR A UOR
Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF, ang. IFRS), obejmują: 2 Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej MSSF (wydawane przez IASB), Które wcześniej nazywały się Międzynarodowe Standardy Rachunkowości MSR (wydane przez IASC i nowelizowane przez IASB), Interpretacje wydawane przez Komitet Międzynarodowych Interpretacji Sprawozdawczości Finansowej (IFRIC) oraz wcześniejszy Stały Komitet ds. Interpretacji (SIC).
System MSR Ramy konceptualne Założenia koncepcyjne sporządzania i prezentacji sprawozdań finansowych: cele, fundamentalne założenia, cechy jakościowe i użytkownicy sprawozdań finansowych, podstawowe definicje MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych: ogólne zasady sporządzania i prezentacji sprawozdań finansowych, zakres i minimalna zawartość sprawozdań finansowych Pozostałe MSR/MSSF: szczegółowe zasady ujmowania, wyceny, ujawniania i prezentacji poszczególnych zdarzeń gospodarczych 3 Interpretacje (SKI/KIMSF): wskazówki mające zapewnić poprawne zastosowanie zasad przedstawionych w poszczególnych MSR/MSSF
Krótka historia MSR: 4 Inicjator Lord Benson Utworzenie Komitetu Międzynarodowych Standardów Rachunkowości 1973 r. (KMSR) Cel: zgodnie z interesem publicznym opracowywać i publikować Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, które będą obowiązujące przy sporządzaniu publikowanych sprawozda finansowych oraz promować stosowanie i przestrzeganie tych Standardów na całym świecie. KMSR ustanowił Grupę Konsultacyjną 1981 r. KMSR ustanowił Grupę Doradczą 1983 r. KMSR ustanowił Komitet ds. Interpretacji 1997 r.
Proces tworzenia MSSF: 5 1. Określenie programu prac Rady 2. Planowanie projektu 3. Opracowanie i publikacja dokumentu dyskusyjnego 4. Opracowanie i publikacja projektu standardu 5. Opracowanie i publikacja MSSF
Proces tworzenia interpretacji KIMSF: 6 1. Pracownicy identyfikują i analizują wszystkie zagadnienia związane z danym tematem oraz rozważają możliwość zastosowania do nich założeń koncepcyjnych. 2. Przestudiowanie krajowych rozwiązań i stosowanych praktyk, wymiana poglądów z krajowymi organizacjami. 3. Opublikowanie projektu interpretacji w celu poddania go pod debatę jeżeli nie więcej niż 3 członków KIMSF zagłosowało przeciw projektowi. 4. Analiza wszelkich otrzymanych w wyznaczonym czasie uwag. 5. Zatwierdzenie interpretacji jeżeli nie więcej niż 3 członków KIMSF zagłosowało przeciw (co najmniej 8 głosów za).
Struktura Standardów 7 Kto i w jaki sposób tworzy standardy? Cele i zakres - czego dotyczy Definicje - co oznaczają użyte określenia Wnioski - sposób ujęcia i wyceny Ujawnianie informacji - co należy ujawnić w sprawozdaniu Przepisy przejściowe - jak postępować z okresami poprzednimi Data wejścia w życie - od kiedy standard obowiązuje Załączniki (uzasadnienie - dlaczego zostały wybrane także wniosków, przykłady stosowania) rozwiązania Standardy a interpretacje IFRIC i SIC
8 Skróty KMSR (IASC) International Accounting Standards Committee RMSR (IASB) International Accounting Standards Committee MSR (IAS) International Accounting Standards MSSF (IFRS) International Financial Reporting Standards SKI (SIC) Standing Interpretations Committee KIMSF (IFRIC) IFRS Interpretations Committee
MSSF w polskim prawie europejskim 9 W maju 1999 roku Komisja Europejska przyjęła plan działania mający na celu usprawnienie działania jednolitego rynku usług finansowych. W odniesieniu do sprawozdawczości finansowej stwierdzono, iż: konieczne jest stosowanie jednolitych zasad rachunkowości, najbardziej odpowiednim zestawem zasad rachunkowości są MSR, rozważa się zezwolenie spółkom na publikowanie sprawozdań finansowych w oparciu o MSR, konieczne będzie usunięcie z przepisów krajowych rozwiązań sprzecznych z MSR, istotne jest, aby sprawozdania finansowe przygotowane zgodnie z MSR odpowiadały zasadom obowiązującym w UE, możliwe jest wprowadzenie poprawek do dyrektyw, zapewniających ich zgodność z rozwiązaniami międzynarodowymi. W dniu 17 maja 2000 r. Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO) zaakceptowała MSR jako właściwe normy rachunkowości dla sprawozdań finansowych sporządzanych przez międzynarodowe spółki publiczne.
MSR w prawie europejskim 10 Rozporządzenie 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19.07.2002 roku w sprawie stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Zgodnie z art. 4 tego rozporządzenia spółki podlegające prawu Państwa Członkowskiego sporządzają za każdy rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2005 roku lub po tej dacie, skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSSF/MSR, jeżeli na dzień bilansowy ich papiery wartościowe były dopuszczone do obrotu na regulowanym rynku któregokolwiek z Państw Członkowskich. Art. 5 ww. rozporządzenia przewiduje możliwość rozszerzenia przez kraje członkowskie zakresu sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z MSSF/MSR na: - jednostkowe sprawozdania finansowe spółek, których papiery wartościowe były dopuszczone do obrotu na regulowanym rynku któregokolwiek z Państw Członkowskich, - skonsolidowane sprawozdania finansowe i/lub roczne sprawozdania finansowe pozostałych spółek.
11 Przepisy unijne wymagają uprzedniego zatwierdzenia standardów do stosowania w Europie. Proces ich oficjalnego zatwierdzenia obejmuje następujące kroki: UE przekłada teksty MSSF na wszystkie języki europejskie; Europejska Grupa Doradcza ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG), reprezentująca sektor prywatny, przekazuje swoje opinie Komisji Europejskiej (KE); Grupa Kontrolująca Opinie Dotyczące Standardów Rachunkowości (SARG) przedstawia Komisji Europejskiej swoje poglądy w reakcji na zalecenia EFRAG; Komitet ds. Regulacji Rachunkowości przy Komisji Europejskiej wydaje zalecenie zatwierdzenia standardu; KE przedkłada propozycję zatwierdzenia Parlamentowi Europejskiemu i właściwemu Komitetowi Rady UE, złożonemu z 27 członków. Obydwie instytucje muszą nie wyrazić sprzeciwu (lub wyrazić zgodę w szczególnych okolicznościach) na jej przyjęcie w ciągu trzech miesięcy, w przeciwnym razie propozycja zostaje odesłana do KE do ponownego rozpatrzenia.
Egzekwowanie MSSF w Europie 12 Europejskie rynki papierów wartościowych podlegają regulacji poszczególnych państw członkowskich, z zastrzeżeniem obowiązywania pewnych przepisów, przyjętych na szczeblu UE. Do przepisów obowiązujących w całej Unii należą: standardy przyjęte przez Komitet Europejskich Regulatorów Rynków Papierów Wartościowych (CESR poprzednik ESMA), stanowiący gremium złożone z krajowych organów nadzoru regulacyjnego. Standard nr 1 Egzekwowanie standardów informacji finansowej w Europie, ustanawia 21 ogólnych zasad, które państwa członkowskie UE powinny przyjąć w ramach egzekwowania MSSF. Standard nr 2 Koordynacja działań egzekucyjnych zawiera wytyczne dotyczące wdrażania Standardu nr 1. Standardy te pozostają w mocy.; dyrektywa o ustawowym audycie sprawozdań rocznych i sprawozdań skonsolidowanych, wydana we wrześniu 2006 r., która zastąpiła Dyrektywę 8 oraz wprowadziła zmiany do Dyrektyw 4 i 7, wymusiła m.in. przyjęcie Międzynarodowych Standardów Audytu w całej UE i wymaga od państw członkowskich powołania organów nadzoru audytorów; zmiany dyrektyw UE, które wprowadzają kolektywną odpowiedzialność członków zarządu za sprawozdania finansowe jednostki gospodarczej.
13 Art. 2 ust. 3 UoR MSR w Polsce Jednostki sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, zwanymi dalej "MSR", stosują przepisy ustawy oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie, w zakresie nieuregulowanym przez MSR.
MSR w Polsce Art. 3 ust. 1 pkt 11 UoR przyjęte zasady (polityka) rachunkowości - rozumie się przez to wybrane i stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone ustawą, w tym także określone w MSR, zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych Art. 10 ust. 3 UoR W sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmując zasady (politykę) rachunkowości, jednostki mogą stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości. W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego, jednostki, inne niż wymienione w art. 2 ust. 3, mogą stosować MSR. 14
15 Stosowanie Międzynarodowych Standardów Rachunkowości Art. 55 uor 5. Skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych, o których mowa w art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości (Dz. Urz. WE L 243 z 11.09.2002, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 29, str. 609), oraz banków sporządza się zgodnie z MSR. 6. Skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą być sporządzane zgodnie z MSR. 7. Skonsolidowane sprawozdania finansowe jednostek dominujących niższego szczebla, wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca wyższego szczebla sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR, mogą być sporządzane zgodnie z MSR.
16 Stosowanie Międzynarodowych Standardów Rachunkowości Art. 55 8. Decyzję w sprawie sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z MSR, przez jednostki, o których mowa w ust. 6 i 7, podejmuje organ zatwierdzający jednostki dominującej. 9. Organ zatwierdzający jednostki dominującej może podjąć decyzję w sprawie zaprzestania stosowania MSR przy sporządzaniu skonsolidowanych sprawozdań finansowych przez jednostki w przypadku ustania okoliczności, o których mowa w ust. 6 i 7. 10. Przepisy ust. 9 stosuje się odpowiednio do jednostek niebędących bankami, o których mowa w ust. 5.
17 Stosowanie Międzynarodowych Standardów Rachunkowości Art. 45 1a. Sprawozdania finansowe emitentów papierów wartościowych dopuszczonych, emitentów zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą być sporządzane zgodnie z MSR. 1b. Sprawozdania finansowe jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR, mogą być sporządzane zgodnie z MSR. 1c. Decyzję w sprawie sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR, przez jednostki, o których mowa w ust. 1a oraz 1b, podejmuje organ zatwierdzający. 1d. Organ zatwierdzający może podjąć decyzję w sprawie zaprzestania stosowania MSR przy sporządzaniu sprawozdań finansowych przez jednostki w przypadku ustania okoliczności, o których mowa w ust. 1a i 1b. 1e. Sprawozdania finansowe oddziałów przedsiębiorcy zagranicznego mogą być sporządzane zgodnie z MSR, jeżeli przedsiębiorca ten sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR.
18 Zakres przedmiotowy MSR Obszar rachunkowości (rozdział UoR) MSR/MSSF UoR 2. Prowadzenie ksiąg rachunkowych X 3. Inwentaryzacja X 4. Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego 4a. Łączenie się spółek X 5. Sprawozdania finansowe jednostki X 45.4, 45.5, 49, 52, 53 6. Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej 7. Badanie i ogłaszanie sprawozdań finansowych X X 55.1, 55.2 8. Ochrona danych X 8a. Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych X 9. Odpowiedzialność karna X X
MSSF w Unii Europejskiej Rozporządzenie nr 1606/2002/WE (art.4) przyjęte przez Parlament Europejski oraz Radę Unii Europejskiej w dniu 19 lipca 2002 r. Jednostki Skonsolidowane Skonsolidowane Jednostkowe Jednostkowe MUSI MOŻE MUSI MOŻE Emitent papierów wartościowych Dopuszczony do obrotu V V Ubiegający się o dopuszczenie V V Zamierzający się ubiegać o dopuszczenie V V Jednostka zależna od JD wyższego szczebla (sporz. SF wg MSSF) V V 19
20 Emitent ubiegający się i zamierzający się ubiegać o dopuszczenie papierów wartościowych to Emitent ubiegający się o dopuszczenie podmiot, który złożył wniosek o dopuszczenie papierów wartościowych na rynek regulowany (art. 26 ust.2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 23.09.2005r. Nr 184) Emitent zamierzający ubiegać się o dopuszczenie podmiot, który złożył wniosek o zatwierdzenie prospektu emisyjnego lub jego części, w którym zgodnie z przepisami rozporządzenia 809/2004 wskazał na zamiar ubiegania się o dopuszczenie papierów wartościowych objętych tym prospektem do obrotu na rynku regulowanym
MSSF- uwagi praktyczne Polska wersja językowa Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej dostępna jest: w wersji elektronicznej na stronie internetowej Ministerstwa Finansów www.mf.gov.pl (Rachunkowość / Międzynarodowe Standardy Rachunkowości) wersja elektroniczna zawiera paragrafy podstawowe i objaśnienie stosowana, nie zawiera: uzasadnienia wniosków, przykładów ilustrujących, wytycznych stosowania), w wersji książkowej wydanej przez Stowarzyszenie Księgowych w Polsce do nabycia w Stowarzyszeniu Księgowych, Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1126/2008 z 3.11.2008 (Dz. U. UE) z późn. zm. 21
MSR 1 22 Oświadczenie o zgodności Niniejsze jednostkowe sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej ( MSSF ), które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, a w zakresie nieuregulowanym powyższymi standardami zgodnie z wymogami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r., nr 76, poz. 694 z późniejszymi zmianami) i wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych. Ze względu na to, że Spółka nie sporządzała wcześniej rocznych jednostkowych sprawozdań finansowych zgodnych z MSSF, w swoim pierwszym jednostkowym sprawozdaniu zgodnym z MSSF Spółka zastosowała standard MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy. Datą przekształcenia jednostkowego sprawozdania jest 1 stycznia 2011 r. i Spółka przygotowała bilans otwarcia na ten dzień. Podsumowanie wpływu przejścia na MSSF znajduje się w nocie...
MSR 1 23 Pełne sprawozdanie finansowe składa się z: a) sprawozdania z sytuacji finansowej na koniec okresu, b) sprawozdania z całkowitych dochodów za dany okres,( od 1 lipca 2012 przychodów i kosztów i innych całkowitych dochodów) c) sprawozdania ze zmian w kapitale własnym za okres, d) sprawozdania z przepływów pieniężnych za okres, e) informacji dodatkowych o przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości oraz innych informacji objaśniających, oraz f) sprawozdania z sytuacji finansowej na początek najwcześniejszego porównawczego okresu, w którym jednostka zastosowała zasady (politykę) rachunkowości retrospektywnie lub dokonała retrospektywnego przekształcenia pozycji w sprawozdaniu finansowym, lub przeklasyfikowała pozycje w swoim sprawozdaniu finansowym. Jednostka może stosować inne nazwy dla sprawozdań niż te zastosowane w standardzie Raporty jako dodatkowe elementy
MSR 1 24 Inne całkowite dochody obejmują pozycje przychodów i kosztów (w tym korekty wynikające z przeklasyfikowania), które nie zostały ujęte jako zyski lub straty zgodnie z tym, jak tego wymagają lub na co zezwalają inne MSSF. Składniki innych całkowitych dochodów obejmują: a) zmiany w nadwyżce z przeszacowania (zob. MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe oraz MSR 38 Wartości niematerialne), b) zyski i straty aktuarialne z tytułu programu określonych świadczeń ujęte zgodnie z MSR 19 Świadczenia pracownicze, c) zyski i straty wynikające z przeliczenia pozycji sprawozdania finansowego jednostki działającej zagranicą (zob. MSR 21 Skutki zmian kursów wymiany walut obcych), d) zyski i straty z tytułu przeszacowania składników aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży (zob. MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena), e) efektywną część zysków i strat związanych z instrumentem zabezpieczającym w ramach zabezpieczania przepływów pieniężnych (zob. MSR 39).
MSR 1 25 Jednostka ujawniając informacje porównawcze prezentuje przynajmniej dwa sprawozdania dotyczące sytuacji finansowej, dwa z każdego rodzaju pozostałych sprawozdań oraz odnośne informacje dodatkowe. Jeżeli jednostka zastosowała zasady (politykę) rachunkowości retrospektywnie lub dokonała retrospektywnego przekształcenia pozycji w sprawozdaniu finansowym lub przeklasyfikowała pozycje w sprawozdaniu finansowym prezentuje przynajmniej trzy sprawozdania dotyczące sytuacji finansowej, dwa z każdego rodzaju pozostałych sprawozdań oraz odnośne informacje dodatkowe. Jednostka prezentuje sprawozdanie dotyczące sytuacji finansowej: a) na koniec bieżącego okresu, b) na koniec poprzedniego okresu (który pokrywa się z początkiem bieżącego okresu), oraz c) na początek najwcześniejszego porównawczego okresu
26 MSR 1 Sprawozdanie z całkowitych dochodów Wszystkie pozycje przychodów i kosztów ujętych w danym okresie jednostka prezentuje w pojedynczym sprawozdaniu z całkowitych dochodów, lub dwóch sprawozdaniach: sprawozdaniu przedstawiającym składniki zysków i strat (jednostkowy rachunek zysków i strat) oraz w drugim sprawozdaniu, które rozpoczyna się od zysku lub straty i przedstawia składniki innych całkowitych dochodów (sprawozdanie z całkowitych dochodów).
MSR 1 29 Jednostka ujawnia kwotę podatku dochodowego odnosząca się do każdego składnika innych całkowitych dochodów, w tym odnoszącą się do korekt wynikających z przeklasyfikowania, w sprawozdaniu z całkowitych dochodów lub w informacjach dodatkowych. Jednostka może prezentować składniki innych całkowitych dochodów: a) pomniejszone o odnośne skutki podatkowe, lub b) przed ujęciem odnośnych skutków podatkowych z wykazaniem łącznej kwoty podatku dochodowego odnoszącej się do tych składników
MSR 1 30 Informacje przedstawiane w sprawozdaniu z całkowitych dochodów lub w informacjach dodatkowych Gdy pozycje przychodów i kosztów są istotne, jednostka ujawnia osobno ich rodzaj i kwotę. Okoliczności, które powodują oddzielne ujawnianie pozycji przychodów i kosztów obejmują: a) odpisy aktualizujące wartość zapasów do wartości netto możliwej do uzyskania lub wartość rzeczowych aktywów trwałych do wartości odzyskiwalnej, jak również odwrócenia takich odpisów, b) restrukturyzację działalności jednostki, jak również odwrócenie rezerw na koszty restrukturyzacji, c) zbycie rzeczowych aktywów trwałych, d) zbycie inwestycji, e) działalność zaniechaną, f) rozliczenia z tytułu spraw sądowych, oraz g) inne odwrócenia rezerw
MSR 1 31 Jednostka prezentuje podział kosztów ujętych w rachunku zysków i strat w układzie porównawczym (rodzajowym) albo kalkulacyjnym, biorąc za podstawę ich rodzaj lub funkcję w jednostce, w zależności od tego, która forma prezentacji dostarcza informacji, które są wiarygodna i bardziej przydatne.
32
33
34
35
36 Kghm 2011
37 Kghm 2011
38 Kghm 2011
39 TP sa
40 TP SA
41 MSR 1 Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym Jednostka przedstawia sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym, prezentujące: a) całkowite dochody ogółem za okres pokazujące oddzielnie łączne kwoty przypadające właścicielom jednostki dominującej oraz udziałom mniejszości, oraz b) dla każdego składnika kapitału własnego wpływ retrospektywnego zastosowania zmian zasad (polityki) rachunkowości lub retrospektywnych przekształceń dokonanych zgodnie z MSR 8, c) kwoty transakcji z właścicielami występującymi w charakterze udziałowców, wykazując odrębnie wkłady dokonane przez właścicieli oraz wypłaty na rzecz właścicieli, oraz d) uzgodnienie wartości bilansowej każdego składnika kapitału własnego na początek i na koniec okresu, wraz z oddzielnym ujawnieniem każdej zmiany stanu.
42 MSR 1 Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym Jednostka prezentuje w sprawozdaniu ze zmian w kapitale własnym lub w informacji dodatkowej kwotę dywidend ujętą jako wypłaty na rzecz właścicieli w trakcie okresu oraz kwotę dywidendy przypadającą na jedną akcję.
43
44 TP SA sk 2011
45 MSR 1 Sprawozdanie z przepływów pieniężnych Informacje o przepływach pieniężnych dostarczają użytkownikom sprawozdań finansowych podstawę do oceny zdolności jednostki do generowania środków pieniężnych i ich ekwiwalentów oraz do oceny potrzeb jednostki związanych z wykorzystywaniem tych przepływów. MSR 7 określa wymagania dotyczące prezentacji sprawozdania z przepływów pieniężnych.
46
48
49
MSR 1 50 Informacje dodatkowe: a) prezentują informacje na temat podstawy sporządzenia sprawozdania finansowego i szczegółowych stosowanych zasad (polityki) rachunkowości zgodnie z paragrafami 117-124, b) ujawniają informacje wymagane przez MSSF, jeżeli nie są one prezentowane gdzie indziej w sprawozdaniu finansowym, oraz c) dostarczają informacji, które nie są prezentowane gdzie indziej w sprawozdaniu finansowym, lecz są potrzebne do jego zrozumienia.