1
VI Kobieca Olimpiada Szachowa Medellin 1974 Krzysztof Puszczewicz Wydanie pierwsze 2016 (#PL K6.1-2016 PDF) Copyright Krzysztof Puszczewicz, Wrocław 2012-2016. Wszelkie prawa zastrzeżone do niniejszej publikacji oraz do serii Wielka Księga Olimpiad Szachowych. Projekt okładki: Sebastian Paszkiewicz. Wszelkie prawa do wersji elektronicznej: Comrel 2012-2016, Internet: www.comrel.pl, e-mail: comrel@comrel.pl ISBN 978-83-63647-40-7 2
Wielka Księga Olimpiad Szachowych, poczynając od 1927 roku, opisuje kolejne rozgrywane zawody olimpijskie, firmowane przez FIDE - zarówno męskie jak i kobiece. Dodatkowe informacje znajdziesz na oficjalnej stronie internetowej serii Wielka Księga Olimpiad Szachowych http://szachy.comrel.pl 3
Spis treści VI Kobieca Olimpiada Szachowa... 5 Półfinały, 16 września 1974 r.... 10 Półfinały, 17 września 1974 r.... 26 Półfinały, 18 września 1974 r.... 40 Półfinały, 19 września 1974 r.... 56 Półfinały, 21 września 1974 r.... 70 Wyniki eliminacji... 84 Wyniki indywidualne zespołów... 86 Finały, 22 września 1974 r.... 94 Finały, 23 września 1974 r.... 111 Finały, 25 września 1974 r.... 124 Finały, 26 września 1974 r.... 137 Finały, 27 września 1974 r.... 147 Finały, 28 września 1974 r.... 162 Finały, 29 września 1974 r.... 175 Finały, 30 września 1974 r.... 189 Finały, 2 października 1974 r.... 204 Mecz uzupełniający, 5 października 1974 r.... 219 Wyniki w finale A... 224 Wyniki w finale B... 225 Wyniki w finale C... 225 Rezultaty końcowe... 228 Wyniki indywidualne zespołów... 230 4
VI Kobieca Olimpiada Szachowa Medellin, 15 września 7 października 1974 r. Obradujący w Helsinkach XLIV Kongres FIDE postanowił, że kolejna Olimpiada Kobiet zostanie rozegrana już dwa lata po ostatniej! O stopniowym wzroście popularności szachów wśród płci pięknej świadczył fakt, że organizacji tej rozwijającej się z roku na rok imprezy podjął się południowoamerykański kraj Kolumbia! Jako miejsce przyjazdu drużyn wyznaczono Bogotę stolicę kraju. Tam poszczególne drużyny w licznym otoczeniu sekundantów, kapitanów i trenerów, co było coraz bardziej powszechne, były uroczyście witane przez przedstawicieli Kolumbijskiej Federacji Szachowej, a następnie proszone do samolotu, który po półgodzinnej podróży lądował w Medellin. W jej trakcie szachistki z zapartym tchem podziwiały leżący poniżej linii lotu piękny pas Kordylierów. Medellin był wówczas liczącym ponad milion mieszkańców wielkim ośrodkiem kulturalnym i przemysłowym. Miasto mimo bliskości równika miało łagodny klimat, bowiem leżało na wysokości 1500 metrów nad poziomem morza. Okazało się później, że w mieście było wielu oddanych szachom kibiców, którzy tłumnie przychodzili do pięknej i ogromnej sali Południowo Amerykańskiego Towarzystwa Asekuracyjnego. Zawodniczki wraz z całymi świtami zakwaterowano w ekskluzywnym hotelu Intercontinental, z którego na salę gry panie były dowożone specjalnymi autobusami! Otwarcie Olimpiady miało miejsce w miejskim teatrze, gdzie na cześć szachistek zorganizowano wielki koncert. Wśród znamienitych gości pojawili się: prezydent FIDE Max Euwe, sekretarz FIDE Ineke Bakker oraz sędzia główny Wilfried Dorazil z Wiednia. Już dwa lata po Skopje pobity został rekord frekwencji, bowiem do gościnnej Kolumbii przybyło 25 reprezentacji, z których debiutantkami okazały się: Kanada, Hiszpania, Meksyk, Puerto Rico, Irak, Panama i Kolumbia! Rzadki to przypadek, gdy organizator należał również do debiutantów olimpijskich! Faworytkami były, jak zawsze, zawodniczki sowieckie, które zjawiły się w składzie: mistrzyni świata Nona Gaprindaszwili i dwie finalistki meczów pretendentek do tego tytułu Nana Aleksandryja i Irina Lewitina. 5
Niespodzianki oczekiwano od Rumunii mimo braku Nicolau (wyjechała na stałe do Holandii, gdzie występowała pod nazwiskiem Van der Mije), ale Polihroniade, Baumstark i Teodorescu były znanymi i bardzo doświadczonymi mistrzyniami międzynarodowymi. W zespole Węgier znowu walczyły Ivanka i Veröci mające w rezerwie silną Porubszky. W reprezentacji Bułgarii zadebiutowała, od razu na pierwszej szachownicy, Rosjanka należąca do czołówki światowej kobiet, Tatiana Lemaczko, która po zamążpójściu zamieszkała właśnie w Bułgarii. Jugosłowianki miały bardzo obiecujący skład w osobach Lazarević, Jovanović i nowej postaci na olimpijskiej arenie Kalchbrenner. Wszystkie oczywiście posiadały tytuły mistrzyń międzynarodowych! Jeszcze jedna Rosjanka, bardzo młoda i zdolna Olga Podrażańska zasiliła ekipę Izraela. Wreszcie pojawiła się nieobecna w Lublinie i Skopje drużyna USA, ale w zupełnie odmienionym składzie. Na szachownicy liderki grała 60. letnia Mona Karff. Już w 1950 roku zdobyła tytuł mistrzyni międzynarodowej za udział w pierwszych po wojnie mistrzostwach świata kobiet. Barw Szwecji broniła jedna z czołowych polskich szachistek Jolanta Szota, która po ślubie przyjęła nazwisko Dahlin. Jak się potem okazało, była najsilniejszym punktem szwedzkiego teamu! Zespół Austrii wystąpił w identycznym składzie jak w Skopje (Kattinger, Samt i Hausner). Holenderki były bez Timmer, ale w jej miejscu pojawiła się doświadczona olimpijka Vreeken obok znanej już Van der Giessen i utalentowanej juniorki Belle. W ekipie angielskiej Sunnucks i Pritchard otrzymały wsparcie w osobie Jackson, kolejnej przedstawicielki młodego pokolenia, która przez wiele kolejnych Olimpiad miała grać w barwach Anglii. Niestety, dużym osłabieniem była absencja należącej do czołówki światowej Jany Hartston. W debiutującej reprezentacji Hiszpanii pojawiły się... PLIK DEMO 6
Najlepsza szesnastka drużyn pod względem średniego rankingu wszystkich zawodniczek prezentowała się tak: 1. ZSRR 2333, 2. Węgry 2255, 3. Rumunia 2215, 4. Jugosławia 2198, 5. Bułgaria 2188, 6. Izrael 2105, 7. RFN 2103, 8. Czechosłowacja 2063, 9 10. Holandia i Anglia po 2055, 11. Brazylia 1985, 12. Hiszpania 1982, 13. Szwecja 1978, 14. USA 1965, 15. Kanada 1955, 16. Austria 1938. Nona Gaprindaszwili Zdjęcie: 64 numer 21/1974 16 września rozbito wszystkie ekipy na pięć grup eliminacyjnych, z których dwie pierwsze awansowały do finału A, dwie następne do finału B, a pozostałe miały grać w maleńkim finale C. Rozstawienia można było dokonać za pomocą komputera, dla którego główne kryterium stanowił średni ranking ELO zawodniczek danego zespołu. Następnie w ramach poszczególnych półfinałów nastąpiło losowanie i kilka godzin potem już miała miejsce pierwsza runda! Grupa Skład grup 1 1. Kanada, 2. ZSRR, 3. Puerto Rico, 4. Austria i 5. Kolumbia. 2 1. Japonia, 2. USA, 3. Panama, 4. Holandia i 5. Rumunia. 3 1. Węgry, 2. Monako, 3. Anglia, 4. Brazylia i 5. Izrael. 4 1. Hiszpania, 2. Bułgaria, 3. Meksyk, 4. Jugosławia i 5. Finlandia. 5 1. Szwecja, 2. Czechosłowacja, 3. Irak, 4. RFN i 5. Irlandia. 9
Półfinały, 16 września 1974 r. Bułgarki remisują z nisko notowanymi Finkami" Grupa: 1 Wyniki I rundy: ZSRR 2,0 : 0,0 Kolumbia Puerto Rico 0,5 : 1,5 Austria Kanada - Pauza Ponieważ liczba zespołów grających w grupach półfinałowych była nieparzysta, przy podawaniu stanu tabeli, przy ekipach jeszcze nie pauzujących figurować będzie gwiazdka (*). Rosjanki miały zapewniony awans, a drugie premiowane miejsce należało do Austrii lub nieobytej w turniejach olimpijskich, ale niezłej Kanady. To dla nas dobra szkoła powiedziała po poddaniu partii z mistrzynią świata najlepsza wówczas szachistka Kolumbii i mistrzyni tego kraju Ilse Guggenberger. Dzielnie walczyła Patino w drugiej partii meczu ZSRR Kolumbia. Jej przeciwniczką była Irina Lewitina. Kiedy jednak okazało się, że końcówka wieżowa jest dla niej przegrana, zrezygnowała z zapisania tajnego posunięcia i złożyła broń. W drugim meczu, Puerto Rico Austria, na drugiej szachownicy Castellon de Santana zremisowała z Samt. Wynik meczu ustaliła liderka zespołu Austrii Kattinger szybko wygrywając z Rodriguez Ramirez, która po dwóch ciężkich błędach musiała kapitulować już po dwóch godzinach gry. Stan po I rundzie: 1 ZSRR* 2,0 2 Austria* 1,5 3 Puerto Rico* 0,5 4 5 Kanada i Kolumbia* 0,0 10
1.Partia rosyjska [C42] IM Gaprindaszwili (ZSRR) 2425 Guggenberger (Kolumbia) 1800 1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.Se5 d6 4.Sf3 Se4 5.d4 d5 6.Gd3 Sf6 7.0-0 Ge7 8.Se5 0-0 9.We1 We8 10.Gf4 Sbd7 11.Sd2 Gd6 12.c4 We7 13.c5 Ge5 14.de5 Sc5 15.Gc2 Se8 16.Hh5 g6 17.Hh6 Se6 18.Gg3 Sd4 19.Gd3 Gf5 20.He3 Sc2 21.Gc2 Gc2 22.Hc5 Gf5 23.Gh4 f6 24.ef6 We1 25.We1 Hd6 26.Hc3 Ge6 27.Sf3 c5?? (Przegrywające posunięcie w trudnej pozycji. Należało grać 27 Gf7) 28.Sg5! Gf7 (Na ten ruch już jest za późno) 29.Sf7 Kf7 30.We7 Kf8 31.Gg5 i czarne poddały się. Nona Gaprindaszwili Zdjęcie: Chess Life & Review numer 4/1975 11
2.Obrona sycylijska [B26] Patino (Kolumbia) 1800 WIM Aleksandryja (ZSRR) 2335 1.e4 c5 2.Sc3 Sc6 3.g3 g6 4.Gg2 Gg7 5.d3 e6 6.Ge3 d6 7.Hd2 Wb8 8.Sge2 Sd4 9.0-0 Se7 10.Gh6 0-0 11.Gg7 Kg7 12.Sf4 b5 13.a3 Hc7 14.Sce2 e5 15.Sd5 Sd5 16.ed5 Gd7 17.f4 f6 18.h4 Wbe8 19.Wae1 Gg4 20.Sd4 cd4 21.Gf3 Gf3 22.Wf3 Hc5 23.f5 23 Hd5 24.Wf2 gf5 25.Wf5 Wf7 26.Wef1 He6 27.h5 Wg8 28.Hf2 Kf8 29.Wf6 Wf6 30.Hf6 Hf6 31.Wf6 Ke7 32.Wh6 Wg3 33.Kf2 Wg7 34.Kf3 Kd7 35.Ke4 Kc6 36.Kf5 Kd5 37.We6 Wc7 38.h6 Wc2 39.We7 Wd2 40.Wh7 Wd3 i białe poddały się. 3.Partia pionem hetmańskim [A45] Rodriguez Ramirez (Puerto Rico) 1800 Kattinger (Austria) 1885 1.d4 Sf6 2.e3 g6 3.Gd3 Gg7 4.f4 d6 5.Sf3 Sc6 6.0 0 0 0 7.c4 Sb4 8.a3 Sd3 9.Hd3 b6 10.e4 Gb7 11.Sc3 a6 12.a4 a5 13.Wb1 Ga6 14.We1 c6 15.b4 ab4 16.Wb4 d5 17.ed5 cd5 18.Sd2 Hd6 19.Hb1 dc4 20.Sf3 Wfb8 21.Sb5? (Prawidłowe było 21.Gd2, 21.Ge3 lub 21.We2 chociaż pozycja białych już jest bardzo trudna) 21 Gb5! 22.ab5 Wc8 23.Ge3?? (Natomiast to posunięcie przegrywa od razu) 23 Sd5 24.Wb2 Se3 i białe poddały się. 12
Grupa: 2 Wyniki I rundy: USA 0,0 : 2,0 Rumunia Panama 0,0 : 2,0 Holandia Japonia - Pauza O dwa miejsca dające awans do finału głównego miały walczyć Rumunia, Holandia i USA. W bardzo ważnym meczu USA Rumunia, szybko zakończyła się partia na drugiej szachownicy, gdzie Herstein po bardzo dużym błędzie przegrała z Baumstark. Przy stanie 1,0 : 0,0 dla Rumunii nestorka Karff doskonale dawała sobie radę z Polihroniade. Po ponad dwóch godzinach gry pozycja była idealnie równa. Jednak zmęczenie dało znać o sobie i amerykańska mistrzyni zaczęła grać niedokładnie, aby w końcu, w piątej godzinie gry, podstawić skoczka. Zdecydowanie łatwiejsze niż w przypadku ekipy USA zadanie miały Holenderki. W partii Rios Planes Vreeken szachistka z Panamy oddała bez powodu piona, potem figurę i wreszcie nie zauważyła mata w jednym posunięciu, co dało Holenderkom szybkie prowadzenie w meczu. Trochę dłużej trwała partia Belle Castillo. Panamska szachistka w jednym posunięciu podstawiła wszystkie piony na skrzydle królewskim i już było po walce. Stan po I rundzie: 1 2 Holandia* i Rumunia* 2,0 3 5 Japonia, Panama* i USA* 0,0 Od lewej: Polihroniade, Zatułowska i Eretova losowanie Moskwa 1975 Zdjęcie: 64 numer 15/1975 13
4.Obrona nowoczesna [A42] WIM Karff (USA) 2060 WIM Polihroniade (Rumunia) 2260 1.d4 g6 2.e4 Gg7 3.c4 d6 4.Sc3 Sc6 5.Ge3 e5 6.d5 Sce7 7.Hd2 f5 8.f3 Sf6 9.h3 f4 10.Gf2 0-0 11.Gd3 c5 12.Sge2 a6 13.Gh4 Gd7 14.g4 fg3 15.Sg3 Kh8 16.Gg5 Sh5? (Słabe posunięcie. Do równej gry prowadziło 16 Seg8) 17.Sh5 gh5 18.h4 He8 19.Wf1?! (Należało wzmocnić nacisk na pozycję czarnych poprzez 19.f4!) 19 Sg6 20.0-0-0 Sf4 21.Se2 Hf7 22.Gf4 ef4 23.Wh1 b5 24.Wdg1 bc4 25.Gc4 Wab8 26.b3 Hf6 27.Hc2 a5 28.Kd2 a4 29.Ke1 ab3 30.ab3 Gb5 31.Kf2 Gc4 32.Hc4 Wb4 33.Hd3 Hb2 34.Wb1 Ha2 35.Whd1 Wd4 36.Hb5 Wd2 37.Wd2 Hd2 38.Wf1 Gf6 39.Kg1 Wg8 40.Kh1 Gh4 41.Hc4 Gf6 42.Hc1?? (Podstawka figury w trudnej pozycji) 42 He2 i białe poddały się. 5.Obrona francuska [C10] WIM Baumstark (Rumunia) 2205 Herstein (USA) 2035 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sd2 de4 4.Se4 Sd7 5.Sf3 Sgf6 6.Sf6 Sf6 7.Gd3 c5 8.0-0 cd4 9.Sd4 Ge7 10.c3 0-0 11.He2 a6 12.Gd2 Hc7 13.c4 Gd6 14.h3 Wd8 15.Sf3 Gd7 16.Gc3 Ge7 17.Se5 Gc6 18.Wad1 Wac8 19.Wfe1 Ge8 20.Wc1 g6 21.Hf3 Sd7 22.Sg4 h5?? (To posunięcie przegrywa natychmiast) 23.Sh6! Kf8 24.We6 Sc5? 25.Wg6 i czarne poddały się. 6.Partia pionem hetmańskim [A48] Rios Planes (Panama) 1800 WIM Vreeken (Holandia) 2160 1.d4 Sf6 2.Sf3 g6 3.e3 Gg7 4.Gc4 0 0 5.0 0 d5 6.Gd3 c5 7.c3 b6 8.We1 Gb7 9.Sbd2 Se4 10.Hc2 Sd2 11.Gd2 Sc6 12.a3 Wc8 13.b3? (Oczywiście, już podręczniki dla początkujących, uczyły, że zawsze należy schodzić z rentgena. Teraz białe tracą piona) 13 cd4! 14.ed4 Sd4 15.Sd4 Gd4 16.We2 Gf6 17.Wae1 e5 18.Hb1 e4 19.We3?? (Niezrozumiała decyzja oddania gońca) 19 ed3 20.Wd3 We8 21.Wee3 We3 22.We3 d4 23.Wh3? dc3 24.Gc1?? Hd1 i mat. 14
7.Obrona Caro Kann [B19] Belle (Holandia) 1935 Castillo (Panama) 1800 1.e4 c6 2.d4 d5 3.Sc3 de4 4.Se4 Gf5 5.Sg3 Gg6 6.h4 h6 7.Sf3 Sd7 8.h5 Gh7 9.Gd3 Gd3 10.Hd3 Sgf6 11.Gd2 Hc7 12.0 0 0 0 0 0 13.He2 e6 14.Se5 Sb6 15.Wh4 15 g5?? (Do tego momentu panamska szachistka grała dobrze. Teraz, zapominając pewnie o możliwości bicia w przelocie przez białe, podstawiła wszystkie piony skrzydła królewskiego) 16.hg6 fg6 17.Sg6 Wg8 18.He6 Sbd7 19.Sf8 Wgf8 20.Gh6 Wde8 21.Hf5 Wg8 22.Gf4 Hb6 23.Ge5 Wgf8 24.Gd6 Wf7 25.Hg6 Wfe7 26.Ge7 We7 27.Wh8 i czarne poddały się. Od lewej: Margareta Teodorescu i Ligia Jicman; Timisoara 1975 Zdjęcie: stere.ro 15
238