8. Wyniki procesu identyfikacji Podczas badań laboratoryjnych zostały wyodrębnione serie pomiarowe, które nie były brane pod uwagę w trakcie tworzenia odcisku palca defektów. Następnie serie te zostały wykorzystane w celu zweryfikowania wyników rozpoznania przez program Identyfikacja defektów. Do weryfikacji programu jako pierwsza została wybrana komora gaszeniowa o czystej powierzchni osłony izolacyjnej. Komorę poddano kondycjonowaniu przeskokami, po czym upewniono się, że nie generuje ona wyładowań niezupełnych. W dalszej kolejności nałożono ostrze na elektrodę wysokonapięciową i tak przygotowaną komorę poddano badaniom. Pliki, uzyskane podczas badań komory za pomocą wielokanałowego analizatora amplitudy oraz karty przetwornika analogowo cyfrowego, wprowadzono do programów Statystyka oraz AnSin. Programy te wygenerowały opis parametryczny zarejestrowanych wyładowań niezupełnych, który następnie został wprowadzony do programu Identyfikacja defektów. Wynik rozpoznania defektu na tym obiekcie jest przedstawiony na rysunku 8.1. Program rozpoznał z wysokim prawdopodobieństwem (niemal 80 %) tylko ten defekt, który na pewno wystąpił, to znaczy ulot z ostrza znajdującego się na elektrodzie wysokonapięciowej. Żaden inny defekt nie został rozpoznany. Próby przeprowadzone na wynikach innych pomiarów wykazały, że program poprawnie rozpoznaje wyładowania ulotowe, a stopień rozpoznania tego defektu był zawsze wyższy niż 75 %. Inne defekty były rozpoznawane z zerowym prawdopodobieństwem. Drugą komorę gaszeniową przygotowano w taki sposób, że nie była ona źródłem wyładowań niezupełnych. Następnie pokryto zewnętrzną powierzchnię osłony izolacyjnej zanieczyszczeniem roztworem NACl. Na tej powierzchni, po podłączeniu elektrod komory do wysokiego napięcia, rozwijały się wyładowania zabrudzeniowe. Impulsy wyładowań były rejestrowane w tym samym układzie pomiarowym co poprzednio. Uzyskany opis parametryczny impulsów został następnie wprowadzony do programu Identyfikacja defektów. Wynik rozpoznania przedstawia rysunek 8.2. Program rozpoznał defekt, który z całą pewnością wystąpił, ze 100 % pewnością. Stopień rozpoznania innych defektów był zerowy. Po przeanalizowaniu przez program pozostałych wyników pomiaru 75
okazało się, że istniejący defekt był zawsze rozpoznawany w stopniu co najmniej 60 %, natomiast inne defekty nie były rozpoznawane w ogóle. Rys. 8.1. Rozpoznanie defektu w komorze gaszeniowej nr 7366; U=18 kv 76
Rys. 8.2. Rozpoznanie defektu w komorze gaszeniowej nr 950; U=12 kv Kolejna komora gaszeniowa, zanim została poddana badaniom, była magazynowana w stanie beznapięciowym przez okres około roku. Komora ta wcześniej nie brała udziału w operacjach łączeniowych przy prądzie znamionowym, dlatego nie spodziewano się, żeby na wewnętrznej powierzchni osłony izolacyjnej były napylone cząstki metaliczne materiału styków. Przed pomiarami oczyszczono zewnętrzną powierzchnię osłony izolacyjnej w celu niedopuszczenia do rozwoju wyładowań zabrudzeniowych. Aby wyeliminować możliwość ulotu z istniejących zadziorów sprawdzono także stan elektrody wysokonapięciowej oraz pokrywy. Tak przygotowana komora mogła być źródłem mikrowyładowań między stykami w próżni. Komorę poddano badaniom, a zarejestrowane wyładowania niezupełne poddano obróbce komputerowej. Wynik rozpoznania defektów przedstawia rysunek 8.3. 77
Rys. 8.3. Rozpoznanie defektu w komorze gaszeniowej nr 957; U=30 kv Program rozpoznał istniejący defekt z największym prawdopodobieństwem 71,3 %. Zostały także rozpoznane, choć ze znacznie mniejszym prawdopodobieństwem, inne defekty, które na pewno nie wystąpiły. Wyładowania zabrudzeniowe zostały rozpoznane z prawdopodobieństwem 20,6 %, natomiast ulot z elektrody wysokonapięciowej z 10,7 %. Inne wyniki badań również wykazywały najwyższe prawdopodobieństwo rozpoznania mikrowyładowań wewnątrz komory gaszeniowej. Ostatnie badania zostały dokonane na komorach gaszeniowych, które kilkakrotnie zostały poddane operacjom łączeniowym przy prądzie około 30 ka. Spodziewano się, że pod wpływem działania łuku na nakładki stykowe elektrod, na wewnętrznej powierzchni osłony izolacyjnej skondensowała się część par stopu, z którego były wykonane 78
styki. Również powierzchnię tych komór oczyszczono z możliwych źródeł wyładowań niezupełnych. Wyniki rozpoznania dla tych komór przedstawia rysunek 8.4. Rys. 8.4. Rozpoznanie defektu w komorze gaszeniowej nr 957; U=30 kv Z rysunku wynika, że program prawidłowo rozpoznał defekt czwarty (odpylanie z wewnętrznych powierzchni osłony izolacyjnej), bo prawdopodobieństwo tego defektu zostało obliczone na 100 %. Jednak inny defekt, który w tym przypadku nie miał miejsca, został rozpoznany ze stosunkowo dużym prawdopodobieństwem, bo 54,1 %. Inne wyniki pomiarów potwierdziły bardzo wysoki stopień rozpoznania defektu czwartego przez program. Przedstawione wyniki wykazały, że program Identyfikacja defektów zawsze z najwyższym prawdopodobieństwem rozpoznawał 79
defekt, którego istnienia się spodziewano. Program sporadycznie rozpoznawał także te defekty, które nie miały miejsca, jednak ich wyliczone prawdopodobieństwo było znacznie mniejsze, niż dla defektu najbardziej prawdopodobnego. 80