RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 209351 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 385341 (51) Int.Cl. F16L 55/165 (2006.01) F16L 58/02 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 02.06.2008 (54) Przewód rurowy (43) Zgłoszenie ogłoszono: 07.12.2009 BUP 25/09 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.08.2011 WUP 08/11 (73) Uprawniony z patentu: POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL (72) Twórca(y) wynalazku: ANDRZEJ KOLONKO, Wrocław, PL ANNA KOLONKO, Wrocław, PL (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Regina Kozłowska PL 209351 B1
2 PL 209 351 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest przewód rurowy, stosowany zwłaszcza do ciśnieniowego przesyłu mediów i budowy całej sieci wodociągowej lub jej części. Znana jest z polskiego opisu patentowego nr 172737 wielowarstwowa rura mająca ściankę składającą się z co najmniej trzech różnych warstw tworzyw wielocząsteczkowych złączonych ze sobą kohezyjnie, charakteryzująca się tym, że warstwa wewnętrzna rury jest wykonana z tworzywa o ściśle ustalonych właściwościach, warstwa zewnętrzna rury jest wykonana z tworzywa o ustalonej barwie i ustalonym połysku, a warstwa środkowa jest wykonana z tworzywa o dobrym przewodnictwie elektrycznym, cieplnym lub drganiowym albo o ustalonym polu magnetycznym. Warstwa środkowa jest ciągła lub ażurowa albo w kształcie wzdłużnego paska. Rura ciśnieniowa chemoodporna z tworzywa sztucznego znana jest z opisu zgłoszenia wzoru użytkowego nr 112378. Rura ma warstwę wewnętrzną składającą się z jednej warstwy żywicy, która związana jest nośnikiem w postaci runa szklanego oraz syntetycznego lub z wykładziny termoplastycznej PP, HDPE, PVC, PVDF, FEP. Natomiast warstwa zewnętrzna ma powłokę zawierającą szkło w ilości od 35% do 60%. Z opisu zgłoszenia patentowego nr 315926 znana jest rura do transportu płynu, która ma główną warstwę wykonaną z pierwszego materiału polimerowego, spojoną z wewnętrzną lub zewnętrzną tuleją o znacznie mniejszej grubości ścianki, wykonaną z drugiego materiału polimerowego. Warstwa główna i tuleja są wykonane przez współwytłaczanie z pośrednią warstwą spajającą. Istota przewodu rurowego według wynalazku, polega na tym, że rura zewnętrzna jest rurą o stałej średnicy a rura wewnętrzna wykonana z materiału elastycznego jest rurą zmieniającą swoją średnicę pod wpływem ciśnienia transportowanego nią medium. Korzystnie że rura wewnętrzna jest wykonana z kauczuku silikonowego. Korzystnie, w ściankę rury wewnętrznej wtopione są nierozciągliwe włókna zorientowane wzdłuż rury wewnętrznej. Korzystnie, rura wewnętrzna umocowana jest w dolnej części rury zewnętrznej wzdłuż jej najniższej tworzącej. Korzystnie, rura wewnętrzna przyklejona jest w dolnej części do rury zewnętrznej. Korzystnie, wewnątrz rury zewnętrznej umieszczony jest co najmniej jeden czujnik wykrywający perforację rury wewnętrznej i/lub rury zewnętrznej. Korzystnym jest, gdy czujnik jest zagłębiony w ściance rury zewnętrznej. Korzystnie, rura zewnętrzna na swych końcach jest wyposażona w pierścieniowy kołnierz, na który wywinięta jest rura wewnętrzna, przy czym wywinięcie to dociskane jest do kołnierza pierścieniem dociskowym. Korzystnym jest, gdy długość rury zewnętrznej jest równa długości rury wewnętrznej, a końce tych rur są połączone pierścieniem rozprężnym umieszczonym wewnątrz rury wewnętrznej. Zaletą przewodu rurowego według wynalazku jest możliwość otrzymania wyrównanej prędkości przepływu przy zróżnicowanej ilości transportowanego medium. Ma to duże znaczenie w przypadku sieci wodociągowych, w których ilość i prędkość przepływającej wody zależy od jej poboru przez użytkowników. Ponadto eliminuje się zanieczyszczenia wtórne wody wewnątrz sieci wodociągowej, zwłaszcza wynikającego z korozji, przed którą zabezpiecza rura wewnętrzna z elastycznego materiału. Przewód rurowy o zmiennej średnicy nadaje się, w szczególności do zastosowania w przypadku sieci wodociągowej na obszarach o niskiej gęstości zaludnienia, gdzie w związku z małym poborem wody dochodzi do znacznego wydłużenia czasu jej przetrzymania w przewodzie, co prowadzi do zanieczyszczeń wtórnych i skażeń bakteriologicznych. Nowy przewód rurowy o zmiennej średnicy pozwala na pogodzenie skrócenia czasu przetrzymania wody w przewodach z przepisami przeciwpożarowymi określającymi minimalne średnice wodociągów. Przedmiot wynalazku w przykładzie realizacji jest uwidoczniony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia przekrój poprzeczny przewodu rurowego przy niskim ciśnieniu transportowanego medium, fig. 2 - przekrój poprzeczny przewodu rurowego przy wysokim ciśnieniu transportowanego medium, fig. 3 - przekrój wzdłużny przewodu rurowego wyposażonego w pierścień dociskowy, a fig. 4 - przekrój wzdłużny przewodu rurowego wyposażonego w pierścień rozprężny.
PL 209 351 B1 3 P r z y k ł a d 1 Przewód rurowy ma rurę zewnętrzną RZ, w której umieszczona jest elastyczna wewnętrzna rura RW zmieniająca swoją średnicę pod pływem ciśnienia transportowanego nią medium. Na wewnętrznej ściance rury zewnętrznej RZ od strony rury wewnętrznej RW, umieszczony jest czujnik CZ do wykrywania uszkodzeń, zwłaszcza nieciągłości rury wewnętrznej RW. Ponadto rura zewnętrzna RZ na swych końcach jest wyposażona w pierścieniowy kołnierz KL, na który wywinięta jest rura wewnętrzna RW. Wywinięcie rury wewnętrznej RW jest dociskane do kołnierza KL pierścieniem dociskowym PD. Kołnierz KL z pierścieniem dociskowym PD, pomiędzy którymi umieszczone jest wywinięcie rury wewnętrznej RW, połączone są na stałe śrubami z nakrętkami. Zastosowanie kołnierza KL ułatwia łączenie przewodów rurowych w magistrale. P r z y k ł a d 2 Przewód rurowy wykonany jak w przykładzie pierwszym z tą różnicą że rury zewnętrznej RZ jest równa długości rury wewnętrznej RW, a końce tych rur RZ, RW są połączone pierścieniem rozprężnym PR umieszczonym wewnątrz rury wewnętrznej. P r z y k ł a d 3 Przewód rurowy wykonany jak w przykładzie pierwszym albo drugim z tą różnicą, że rura wewnętrzna RW wykonana z kauczuku silikonowego, umocowana jest w rurze zewnętrznej RZ poprzez przyklejenie rury wewnętrznej RW do rury zewnętrznej RZ wzdłuż jej najniższej tworzącej, a w ściankę rury wewnętrznej RW wtopione są nierozciągliwe włókna NW zorientowane wzdłuż rury wewnętrznej RW, a czujnik CZ jest zagłębiony w ściance rury zewnętrznej RZ i nie wchodził w światło przekroju. Woda płynąca przewodem rurowym pod małym ciśnieniem płynie stosunkowo szybko, ponieważ rura wewnętrzna RW poddana działaniu tego ciśnienia ma niewielką średnicę. Stopniowy wzrost ciśnienia powoduje zwiększenie średnicy rury wewnętrznej RW, aż do oparcia się o rurę zewnętrzną. Dalsze zwiększanie ciśnienia wody prowadzi już tylko do wzrostu prędkości przepływu. Zastrzeżenia patentowe 1. Przewód rurowy z tworzywa sztucznego zawierający rurę wewnętrzną umieszczoną wewnątrz rury zewnętrznej, znamienny tym, że rura zewnętrzna (RZ) jest rurą o stałej średnicy a rura wewnętrzna (RW) wykonana z materiału elastycznego, jest rurą zmieniającą swoją średnicę pod wpływem ciśnienia transportowanego nią medium. 2. Przewód według zastrz. 1, znamienny tym, że rura wewnętrzna (RW) jest wykonana z kauczuku silikonowego. 3. Przewód według zastrz. 1, znamienny tym, że w ścianki rury wewnętrznej (RW) wtopione są polimerowe nierozciągliwe włókna (NW) zorientowane wzdłuż rury wewnętrznej (RW). 4. Przewód według zastrz. 1, znamienny tym, że rura wewnętrzna (RW) umocowana jest w dolnej części do rury zewnętrznej (RZ) wzdłuż jej najniższej tworzącej. 5. Przewód według zastrz. 4, znamienny tym, że rura wewnętrzna (RW) przyklejona jest w dolnej części do rury zewnętrznej (RZ). 6. Przewód według zastrz. 1, znamienny tym, że wewnątrz rury zewnętrznej (RZ) umieszczony jest co najmniej jeden czujnik (CZ) wykrywający perforację rury wewnętrznej (RW) i/lub rury zewnętrznej (RZ). 7. Przewód według zastrz. 1, znamienny tym, że czujnik (CZ) jest zagłębiony w ściance rury zewnętrznej (RZ). 8. Przewód według zastrz. 1, znamienny tym, że rura zewnętrzna (RZ) na swych końcach jest wyposażona w pierścieniowy kołnierz (KL), na który wywinięta jest rura wewnętrzna (RW), przy czym wywinięcie rury wewnętrznej (RW) jest dociskane do kołnierza (KL) pierścieniem dociskowym (PD). 9. Przewód według zastrz. 1, znamienny tym, że długość rury zewnętrznej (RZ) jest równa długości rury wewnętrznej (RW), a końce tych rur (RZ, RW) są połączone pierścieniem rozprężnym (PR) umieszczonym wewnątrz rury wewnętrznej (RW).
4 PL 209 351 B1 Rysunki
PL 209 351 B1 5
6 PL 209 351 B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,46 zł (w tym 23% VAT)