Elementy i sprzężenia pasożytnicze w układach CMOS

Podobne dokumenty
Tranzystory bipolarne w układach CMOS

Wzmacniacze prądu stałego

Wprowadzenie do techniki Cyfrowej i Mikroelektroniki

Część 3. Przegląd przyrządów półprzewodnikowych mocy. Łukasz Starzak, Przyrządy i układy mocy, studia niestacjonarne, lato 2018/19 51

Ogólny schemat inwertera MOS

Tranzystory polowe FET(JFET), MOSFET

Technologia CMOS APSC

Technologia BiCMOS Statystyka procesów produkcji

Zadania z podstaw elektroniki. Zadanie 1. Wyznaczyć pojemność wypadkową układu (C1=1nF, C2=2nF, C3=3nF):

1. W gałęzi obwodu elektrycznego jak na rysunku poniżej wartość napięcia Ux wynosi:

Po co układy analogowe?

Zaznacz właściwą odpowiedź

ELEMENTY UKŁADÓW ENERGOELEKTRONICZNYCH

11.Zasady projektowania komórek standardowych

PL B1. Sposób podgrzewania żarników świetlówki przed zapłonem i układ zasilania świetlówki z podgrzewaniem żarników

Stopnie wzmacniające

SYMBOLE GRAFICZNE. Tyrystory. Struktura Charakterystyka Opis

PL B1. POLITECHNIKA OPOLSKA, Opole, PL BUP 05/18. JAROSŁAW ZYGARLICKI, Krzyżowice, PL WUP 09/18

PL B1. INSTYTUT MECHANIKI GÓROTWORU POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Kraków, PL BUP 21/08. PAWEŁ LIGĘZA, Kraków, PL

LABORATORIUM z przedmiotu ALGORYTMY I PROJEKTOWANIE UKŁADÓW VLSI

Laboratorium KOMPUTEROWE PROJEKTOWANIE UKŁADÓW

Budowa. Metoda wytwarzania

SDD287 - wysokoprądowy, podwójny driver silnika DC

Elementy półprzewodnikowe. Materiały dydaktyczne dla kierunku Technik Optyk (W12) Kwalifikacyjnego kursu zawodowego.

Różnicowe układy cyfrowe CMOS

Tranzystory bipolarne w układach CMOS i ich modelowanie

ELEMENTY ELEKTRONICZNE. Układy polaryzacji i stabilizacji punktu pracy tranzystora

Ćwiczenie: "Właściwości wybranych elementów układów elektronicznych"

Wstęp do analizy układów mikroelektronicznych

TEORIA TRANZYSTORÓW MOS. Charakterystyki statyczne

Liniowe układy scalone w technice cyfrowej

Przyrządy półprzewodnikowe część 4

Wzmacniacz jako generator. Warunki generacji

Ćwiczenie 24 Temat: Układy bramek logicznych pomiar napięcia i prądu. Cel ćwiczenia

Tranzystorowe wzmacniacze OE OB OC. na tranzystorach bipolarnych

Ćwiczenie 5. Zastosowanie tranzystorów bipolarnych cd. Wzmacniacze MOSFET

LABORATORIUM ELEKTRONIKA I ENERGOELEKTRONIKA BADANIE GENERATORÓW PRZEBIEGÓW PROSTOKĄTNYCH I GENERATORÓW VCO

Logiczne układy bistabilne przerzutniki.

Podstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny

Pamięci RAM i ROM. R. J. Baker, "CMOS Circuit Design, Layout, and Simulation", Wiley-IEEE Press, 2 wyd. 2007

Zabezpieczenie akumulatora Li-Poly

Materiały pomocnicze 10 do zajęć wyrównawczych z Fizyki dla Inżynierii i Gospodarki Wodnej

Podstawy fizyki sezon 2 3. Prąd elektryczny

Laboratorium Przyrządów Półprzewodnikowych test kompetencji zagadnienia

Elementy elektroniczne Wykłady 7: Tranzystory polowe

Układy scalone. wstęp układy hybrydowe

Dielektryki polaryzację dielektryka Dipole trwałe Dipole indukowane Polaryzacja kryształów jonowych

XLVI OLIMPIADA FIZYCZNA (1996/1997). Stopień III, zadanie doświadczalne D

Ośrodek Egzaminowania Technik mechatronik

Wykaz symboli, oznaczeń i skrótów

Wzmacniacze napięciowe z tranzystorami komplementarnymi CMOS

11. Wzmacniacze mocy. Klasy pracy tranzystora we wzmacniaczach mocy. - kąt przepływu

Tranzystory polowe. Podział. Tranzystor PNFET (JFET) Kanał N. Kanał P. Drain. Gate. Gate. Source. Tranzystor polowy (FET) Z izolowaną bramką (IGFET)

Instrukcja nr 5. Wzmacniacz różnicowy Stabilizator napięcia Tranzystor MOSFET

Podstawy użytkowania i pomiarów za pomocą MULTIMETRU

Elementy elektrotechniki i elektroniki dla wydziałów chemicznych / Zdzisław Gientkowski. Bydgoszcz, Spis treści

IV. TRANZYSTOR POLOWY

Elementy przełącznikowe

Temat: Analiza pracy transformatora: stan jałowy, obciążenia i zwarcia.

Politechnika Białostocka

SDD287 - wysokoprądowy, podwójny driver silnika DC

Dobór współczynnika modulacji częstotliwości

Skalowanie układów scalonych

Tranzystory polowe FET(JFET), MOSFET

Wyjścia analogowe w sterownikach, regulatorach

LABORATORIUM PROJEKTOWANIA UKŁADÓW VLSI

Karta katalogowa V E3XB. Moduł wejść/wyjść Snap. 18 (podzielone na dwie grupy) Typ wejść

Ćwiczenie Stany nieustalone w obwodach liniowych pierwszego rzędu symulacja komputerowa

LABORATORIUM ELEKTRONIKI ĆWICZENIE 4 POLITECHNIKA ŁÓDZKA KATEDRA PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH I OPTOELEKTRONICZNYCH

Elementy elektroniczne i przyrządy pomiarowe

Liniowe układy scalone

14 Modulatory FM CELE ĆWICZEŃ PODSTAWY TEORETYCZNE Podstawy modulacji częstotliwości Dioda pojemnościowa (waraktor)

Pomiar indukcyjności.

Badanie charakterystyk elementów półprzewodnikowych

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

Wykład 1 Technologie na urządzenia mobilne. Wojciech Świtała

Ćwiczenie 4. Parametry statyczne tranzystorów polowych JFET i MOSFET

Wykaz ćwiczeń realizowanych w Pracowni Urządzeń Mechatronicznych

Technologia CMOS. współczesne technologie CMOS tranzystor MOS komponenty pasywne dodatkowe zagadnienia topografia układów scalonych

Scalony stabilizator napięcia typu 723

Laboratorium Analogowych Układów Elektronicznych Laboratorium 6

Ćwiczenie - 3. Parametry i charakterystyki tranzystorów

Pracownia pomiarów i sterowania Ćwiczenie 1 Pomiar wielkości elektrycznych z wykorzystaniem instrumentów NI ELVIS II

ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI

12. Zasilacze. standardy sieci niskiego napięcia tj. sieci dostarczającej energię do odbiorców indywidualnych

Modelowanie diod półprzewodnikowych

Ćwiczenie 15 Temat: Zasada superpozycji, twierdzenia Thevenina i Nortona Cel ćwiczenia

Politechnika Białostocka

Źródła i zwierciadła prądowe

12.7 Sprawdzenie wiadomości 225

1. Zarys właściwości półprzewodników 2. Zjawiska kontaktowe 3. Diody 4. Tranzystory bipolarne

STABILIZATORY NAPIĘCIA I PRĄDU STAŁEGO O DZIAŁANIU CIĄGŁYM Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

2.3. Bierne elementy regulacyjne rezystory, Rezystancja znamionowa Moc znamionowa, Napięcie graniczne Zależność rezystancji od napięcia

Przykładowe zadanie egzaminacyjne dla kwalifikacji E.20 w zawodzie technik elektronik

Temat: Wzmacniacze selektywne

Falownik FP 400. IT - Informacja Techniczna

PL B1. Przekształtnik rezonansowy DC-DC o przełączanych kondensatorach o podwyższonej sprawności

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA

PL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 19/09. MACIEJ KOKOT, Gdynia, PL WUP 03/14. rzecz. pat.

Transkrypt:

PUAV Wykład 5

Elementy i sprzężenia pasożytnicze w układach CMOS Elementy i sprzężenia pasożytnicze - ich obecność, ich parametry, ich oddziaływania na działanie układu - nie są możliwe do oszacowania przed zaprojektowaniem topografii (z wyjątkiem tych, które są częścią składową struktur elementów czynnych). Gdy topografia jest zaprojektowana, elementy i sprzężenia pasożytnicze mogą być z mniejszą lub większą dokładnością włączone do schematu układu w procesie ekstrakcji schematu, i uwzględnione w symulacjach.

Elementy i sprzężenia pasożytnicze w układach CMOS Bierne elementy pasożytnicze: Pojemności Rezystancje Indukcyjności - istnieją, ale nie będą omawiane Czynne elementy pasożytnicze: Diody Tranzystory bipolarne - powinny być nieaktywne Tyrystory i zjawisko latch-up - nie powinny wystąpić Pasożytnicze tranzystory MOS - nie powinny wystąpić Sprzężenia przez podłoże Sprzężenia cieplne

Jak działa ekstraktor (1) Tworzenie warstw pochodnych (derived layers) Metal1 N implant Poly Active Contact cut

Jak działa ekstraktor (1) Tworzenie warstw pochodnych (derived layers) NMOS_channel = Active N implant Poly Metal1 N implant Poly Active Contact cut

Jak działa ekstraktor (1) Tworzenie warstw pochodnych (derived layers) NMOS_channel = Active N implant Poly Metal1 N implant Poly Active NMOS_S/D = Active N implant Contact cut

Jak działa ekstraktor (1) Tworzenie warstw pochodnych (derived layers) NMOS_channel = Active N implant Poly Metal1 N implant Poly Active Contact cut NMOS_S/D = Active N implant NMOS_S/D contact = NMOS_S/D Metal1 Contact cut

Jak działa ekstraktor (1) Tworzenie warstw pochodnych (derived layers) Metal1 M1_to_N_S/D capacitor = NMOS_S/D Metal1!Contact cut N implant (ten kondensator jest zwarty) NMOS_channel = Active N implant Poly Poly Active Contact cut NMOS_S/D = Active N implant NMOS_S/D contact = NMOS_S/D Metal1 Contact cut

Jak działa ekstraktor (1) Tworzenie warstw pochodnych (derived layers) Poly Metal1

Jak działa ekstraktor (1) Tworzenie warstw pochodnych (derived layers) Poly_contact = Poly Metal Contact cut Poly Metal1

Jak działa ekstraktor (1) Tworzenie warstw pochodnych (derived layers) Poly_contact = Poly Metal Contact cut Poly Metal1 (ten kondensator jest zwarty) M1_to_poly_capacitor = Poly Metal!Contact cut

Jak działa ekstraktor (2) Rozpoznawanie elementów i tworzenie sieci połączeń: tranzystory MOS i rezystancje Warstwy pochodne mają przypisane właściwości (properties) Metal1 property: obszar rezystywny, R s =0.09Ω/ Poly property: obszar rezystywny, R s =10Ω/ 1 2 4 3 NMOS_channel property: MOS device, L=90nm, W=120 nm NMOS_S/D property: obszar rezystywny, R s =9Ω/ NMOS_SD_contact property: rezystancja, R=15Ω

Jak działa ekstraktor (2) Rozpoznawanie elementów i tworzenie sieci połączeń: tranzystory MOS i rezystancje Warstwy pochodne mają przypisane właściwości (properties) Metal1 property: obszar rezystywny, R s =0.09Ω/ Poly property: obszar rezystywny, R s =10Ω/ NMOS_S/D property: obszar rezystywny, R s =9Ω/ 1 2 NMOS_channel property: MOS device, L=90nm, W=120 nm NMOS_SD_contact property: rezystancja, R=15Ω 4 3 2 1 GND M1,120/90 3 Ekstrakcja nominalna (tylko tranzystory MOS, rezystancje -> zwarcia)

Jak działa ekstraktor (2) Rozpoznawanie elementów i tworzenie sieci połączeń: tranzystory MOS i rezystancje Warstwy pochodne mają przypisane właściwości (properties) Metal1 property: obszar rezystywny, R s =0.09Ω/ Poly property: obszar rezystywny, R s =10Ω/ NMOS_S/D property: obszar rezystywny, R s =9Ω/ 1 2 NMOS_channel property: MOS device, L=90nm, W=120 nm NMOS_SD_contact property: rezystancja, R=15Ω 4 3 R1 = R met1 +R cont +R SD R3 = R poly 2 1 GND M1,120/90 3 Ekstrakcja nominalna (tylko tranzystory MOS, rezystancje -> zwarcia) 2 R2 = R met1 +R cont +R SD 1 GND M1,120/90 3 Ekstrakcja z elementami pasożytniczymi

Jak działa ekstraktor (3) Rozpoznawanie elementów i tworzenie sieci połączeń: pojemności

Jak działa ekstraktor (3) Rozpoznawanie elementów i tworzenie sieci połączeń: pojemności C: pojemność M1 to poly (powierzchnia: obszar wspólny)

Jak działa ekstraktor (3) Rozpoznawanie elementów i tworzenie sieci połączeń: pojemności C: pojemność M1 to poly (powierzchnia: obszar wspólny) R: rezystancja kontaktu gdy C pomijalne gdy R pomijalne C: pojemność M1 to poly (powierzchnia: obszar wspólny - obszar kontaktu)

Jak działa ekstraktor (3) Rozpoznawanie elementów i tworzenie sieci połączeń: pojemności C: pojemność M1 to poly (powierzchnia: obszar wspólny) R: rezystancja kontaktu gdy C pomijalne gdy R pomijalne C: pojemność M1 to poly (powierzchnia: obszar wspólny - obszar kontaktu) Projektant ma możliwość decyzji: które elementy pasożytnicze mają być uwzględnione, które pominięte

Jak działa ekstraktor (4) Jak powstaje netlista

Jak działa ekstraktor (4) Jak powstaje netlista 2 1 GND M1,120/90 3 Z analizy bazy danych geometrycznych warstw pierwotnych i pochodnych M1 1 2 3 GND NCH W=120E-9 L=90E-9....MODEL NCH NMOS LEVEL=14 VTO=0.35... Model tranzystora MOS dodany z PDK

Jak działa ekstraktor (4) Jak powstaje netlista 2 1 GND M1,120/90 3 Z analizy bazy danych geometrycznych warstw pierwotnych i pochodnych M1 1 2 3 GND NCH W=120E-9 L=90E-9....MODEL NCH NMOS LEVEL=14 VTO=0.35... Model tranzystora MOS dodany z PDK 6 5 R3 2 R1 1 GND M1,120/90 3 R2 7 M1 1 2 3 GND NCH W=120E-9 L=90E-9... R1 1 5 27 Rezystancje obliczone R2 3 7 30 przez ekstraktor R3 2 6 33.MODEL NCH NMOS LEVEL=14 VTO=0.35...

Jak działa ekstraktor (4) Jak powstaje netlista 2 1 GND M1,120/90 3 Z analizy bazy danych geometrycznych warstw pierwotnych i pochodnych M1 1 2 3 GND NCH W=120E-9 L=90E-9....MODEL NCH NMOS LEVEL=14 VTO=0.35... Model tranzystora MOS dodany z PDK 6 5 R3 2 R1 1 GND M1,120/90 3 R2 7 M1 1 2 3 GND NCH W=120E-9 L=90E-9... R1 1 5 27 Rezystancje obliczone R2 3 7 30 przez ekstraktor R3 2 6 33.MODEL NCH NMOS LEVEL=14 VTO=0.35... Ekstraktor oblicza przybliżone parametry elementów pasożytniczych

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pojemności w technologiach nanometrowych

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pojemności w technologiach nanometrowych Starsze technologie: wymiary pionowe małe w porównaniu z poziomymi, pojemności można traktować w przybliżeniu jako kondensatory płaskie C pomijalne

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pojemności w technologiach nanometrowych Starsze technologie: wymiary pionowe małe w porównaniu z poziomymi, pojemności można traktować w przybliżeniu jako kondensatory płaskie C pomijalne Technologie nanometrowe: wymiary poziome i pionowe porównywalne, poza tym znacznie więcej warstw metalu

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pojemności w technologiach nanometrowych Starsze technologie: wymiary pionowe małe w porównaniu z poziomymi, pojemności można traktować w przybliżeniu jako kondensatory płaskie C pomijalne Technologie nanometrowe: wymiary poziome i pionowe porównywalne, poza tym znacznie więcej warstw metalu Złożoność obliczeniowa ekstrakcji pojemności w trzech wymiarach jest bardzo duża. Ekstraktory ekstrahują pojemności bliskiego zasięgu.

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pojemności w technologiach nanometrowych Przykład ekstrakcji Pojemność lateralna Metal2 Pojemność kondensatora płaskiego Pojemności krawędziowe Podłoże Metal1 Metal2 Pojemność kondensatora płaskiego Pojemność kondensatora płaskiego

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pojemności w technologiach nanometrowych Przykład ekstrakcji Pojemność lateralna Metal2 Pojemność kondensatora płaskiego Pojemności krawędziowe Podłoże Metal1 Metal2 Pojemność kondensatora płaskiego Pojemność kondensatora płaskiego W technologiach nanometrowych pojemności krawędziowe mogą być porównywalne z pojemnościami płaskimi

Ekstrakcja: przypadki szczególne Ekstrakcja tranzystorów bipolarnych Tranzystor nmos Tranzystor pmos M1 (Al) M2 (Al) M1 (Al) M1 (Al) Tlenek polowy S Bramka poli typu n Tlenek bramkowy D Tlenek polowy Podłoże typu p D Bramka poli typu n Tlenek bramkowy Wyspa typu n S Tlenek polowy Tranzystor npn Struktura npnp Tranzystor pnp Tranzystory pnp podłożowe

Ekstrakcja: przypadki szczególne Ekstrakcja tranzystorów bipolarnych Tranzystor nmos Tranzystor pmos M1 (Al) M2 (Al) M1 (Al) M1 (Al) Tlenek polowy S Bramka poli typu n Tlenek bramkowy D Tlenek polowy Podłoże typu p D Bramka poli typu n Tlenek bramkowy Wyspa typu n S Tlenek polowy Tranzystor npn Struktura npnp Tranzystor pnp Tranzystory pnp podłożowe Ekstrakcja wszystkich pasożytniczych struktur npn i pnp nie ma sensu, byłoby ich bardzo dużo, a w normalnych warunkach żadna z nich nie działa jak tranzystor bipolarny

Ekstrakcja: przypadki szczególne Ekstrakcja tranzystorów bipolarnych; markery

Ekstrakcja: przypadki szczególne Ekstrakcja tranzystorów bipolarnych; markery Struktura pnp lub npn, która ma być wyekstrahowana jako tranzystor bipolarny, może być zaznaczona na specjalnej warstwie pomocniczej ( marker layer ).

Ekstrakcja: przypadki szczególne Ekstrakcja tranzystorów bipolarnych; markery Struktura pnp lub npn, która ma być wyekstrahowana jako tranzystor bipolarny, może być zaznaczona na specjalnej warstwie pomocniczej ( marker layer ).

Ekstrakcja: przypadki szczególne Ekstrakcja tranzystorów bipolarnych; markery Struktura pnp lub npn, która ma być wyekstrahowana jako tranzystor bipolarny, może być zaznaczona na specjalnej warstwie pomocniczej ( marker layer ). Takie markery służą też do innych celów: zaznaczenie obszarów, w których nie należy dokonywać ekstrakcji zaznaczenie cewek indukcyjnych po DRC - pokazanie naruszeń reguł projektowania

Ekstrakcja: przypadki szczególne Elementy pasożytnicze związane z tranzystorami MOS Jeśli w modelu tranzystora MOS uwzględniane są złącza pn źródeł i drenów, ekstrakcja może dać wynik fałszywy

Ekstrakcja: przypadki szczególne Elementy pasożytnicze związane z tranzystorami MOS Jeśli w modelu tranzystora MOS uwzględniane są złącza pn źródeł i drenów, ekstrakcja może dać wynik fałszywy MN1 1 2 3 0 Nchan W=325E-9 L=65E-9 +PD=1040E-9 AD=6.34E-14 D2 G2 S2 D1 G1 MN2 3 4 5 0 Nchan W=325E-9 L=65E-9 +PD=1040E-9 AD=6.34E-14 Dwa tranzystory połączone szeregowo śceżką metalu, diody źródeł i drenów uwzględnione w modelach tranzystorów - OK S1

Ekstrakcja: przypadki szczególne Elementy pasożytnicze związane z tranzystorami MOS Jeśli w modelu tranzystora MOS uwzględniane są złącza pn źródeł i drenów, ekstrakcja może dać wynik fałszywy MN1 1 2 3 0 Nchan W=325E-9 L=65E-9 +PD=1040E-9 AD=6.34E-14 D2 G2 S2 D1 G1 S1 D2 G2 S2 i D1 G1 S1 MN2 3 4 5 0 Nchan W=325E-9 L=65E-9 +PD=1040E-9 AD=6.34E-14 Dwa tranzystory połączone szeregowo śceżką metalu, diody źródeł i drenów uwzględnione w modelach tranzystorów - OK Dwa tranzystory połączone szeregowo, ze wspólnym obszarem źródła/drenu: zapis taki jak wyżej spowodowałby przeszacowanie pojemności i prądu wstecznego obszaru wspólnego tranzystorów

Ekstrakcja: przypadki szczególne Elementy pasożytnicze związane z tranzystorami MOS Jeśli w modelu tranzystora MOS uwzględniane są złącza pn źródeł i drenów, ekstrakcja może dać wynik fałszywy MN1 1 2 3 0 Nchan W=325E-9 L=65E-9 +PD=1040E-9 AD=6.34E-14 D2 G2 S2 D1 G1 S1 D2 G2 S2 i D1 G1 S1 MN2 3 4 5 0 Nchan W=325E-9 L=65E-9 +PD=1040E-9 AD=6.34E-14 Dwa tranzystory połączone szeregowo śceżką metalu, diody źródeł i drenów uwzględnione w modelach tranzystorów - OK Dwa tranzystory połączone szeregowo, ze wspólnym obszarem źródła/drenu: zapis taki jak wyżej spowodowałby przeszacowanie pojemności i prądu wstecznego obszaru wspólnego tranzystorów Bezpieczniej jest ekstrahować jako tranzystory same kanały, a diody źródeł i drenów jako odrębne elementy pasożytnicze

Ekstrakcja: przypadki szczególne Tranzystory MOS jako komórki parametryzowalne ( p-cells ) Tranzystory MOS mogą być projektowane przy użyciu komórek parametryzowalnych; po podaniu parametrów (W, L, ew. inne) struktura tranzystora jest generowana przez program

Ekstrakcja: przypadki szczególne Tranzystory MOS jako komórki parametryzowalne ( p-cells ) Tranzystory MOS mogą być projektowane przy użyciu komórek parametryzowalnych; po podaniu parametrów (W, L, ew. inne) struktura tranzystora jest generowana przez program Taki tranzystor ma przypisany pełny model dla ekstraktora, z uwzględnieniem elementów pasożytniczych

Ekstrakcja: przypadki szczególne Tranzystory MOS jako komórki parametryzowalne ( p-cells ) Tranzystory MOS mogą być projektowane przy użyciu komórek parametryzowalnych; po podaniu parametrów (W, L, ew. inne) struktura tranzystora jest generowana przez program Taki tranzystor ma przypisany pełny model dla ekstraktora, z uwzględnieniem elementów pasożytniczych p-cell: zawiera pełny model, tranzystor + elementy pasożytnicze; ekstraktor nie powinien ich odrębnie ekstrahować

Ekstrakcja: przypadki szczególne Tranzystory MOS jako komórki parametryzowalne ( p-cells ) Tranzystory MOS mogą być projektowane przy użyciu komórek parametryzowalnych; po podaniu parametrów (W, L, ew. inne) struktura tranzystora jest generowana przez program Taki tranzystor ma przypisany pełny model dla ekstraktora, z uwzględnieniem elementów pasożytniczych p-cell: zawiera pełny model, tranzystor + elementy pasożytnicze; ekstraktor nie powinien ich odrębnie ekstrahować Ekstrakcja R, C tylko na zewnątrz

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pływające węzły elektryczne Nigdzie nie podłączone obszary przewodzące mogą być wyekstrahowane jako pojemności z jednym węzłem o pływającym potencjale

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pływające węzły elektryczne Nigdzie nie podłączone obszary przewodzące mogą być wyekstrahowane jako pojemności z jednym węzłem o pływającym potencjale Metal1 Nigdzie nie podłączona ścieżka metalu 2 Węzeł o pływającym potencjale

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pływające węzły elektryczne Nigdzie nie podłączone obszary przewodzące mogą być wyekstrahowane jako pojemności z jednym węzłem o pływającym potencjale Metal1 Nigdzie nie podłączona ścieżka metalu 2 Węzeł o pływającym potencjale Układy z takimi węzłami nie dają się symulować

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pływające węzły elektryczne Nigdzie nie podłączone obszary przewodzące mogą być wyekstrahowane jako pojemności z jednym węzłem o pływającym potencjale Metal1 Nigdzie nie podłączona ścieżka metalu 2 Węzeł o pływającym potencjale Układy z takimi węzłami nie dają się symulować Co można zrobić:

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pływające węzły elektryczne Nigdzie nie podłączone obszary przewodzące mogą być wyekstrahowane jako pojemności z jednym węzłem o pływającym potencjale Metal1 Nigdzie nie podłączona ścieżka metalu 2 Węzeł o pływającym potencjale Układy z takimi węzłami nie dają się symulować Co można zrobić: Pozostawić te pojemności w netliście

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pływające węzły elektryczne Nigdzie nie podłączone obszary przewodzące mogą być wyekstrahowane jako pojemności z jednym węzłem o pływającym potencjale Metal1 Nigdzie nie podłączona ścieżka metalu 2 Węzeł o pływającym potencjale Układy z takimi węzłami nie dają się symulować Co można zrobić: Pozostawić te pojemności w netliście Wyekstrahować wraz z ich pojemnościami do podłoża

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pływające węzły elektryczne Nigdzie nie podłączone obszary przewodzące mogą być wyekstrahowane jako pojemności z jednym węzłem o pływającym potencjale Metal1 Nigdzie nie podłączona ścieżka metalu 2 Węzeł o pływającym potencjale Układy z takimi węzłami nie dają się symulować Co można zrobić: Pozostawić te pojemności w netliście Wyekstrahować wraz z ich pojemnościami do podłoża Usunąć z netlisty

Ekstrakcja: przypadki szczególne Pływające węzły elektryczne Nigdzie nie podłączone obszary przewodzące mogą być wyekstrahowane jako pojemności z jednym węzłem o pływającym potencjale Metal1 Nigdzie nie podłączona ścieżka metalu 2 Węzeł o pływającym potencjale Układy z takimi węzłami nie dają się symulować Co można zrobić: Pozostawić te pojemności w netliście Wyekstrahować wraz z ich pojemnościami do podłoża Usunąć z netlisty Zewrzeć do masy (ew. przez dużą rezystancję)

Ekstrakcja: przypadki szczególne Źródło pływających węzłów W nowszych technologiach wymagane jest zachowanie pewnej minimalnej gęstości figur geometrycznych na maskach, dlatego w obszarach pustych dodaje się wypełniacze ( dummy fills )

Pojemności pasożytnicze Pojemności między warstwami metalizacji C = ε 0ε diel d diel A + C kraw. εdiel - przenikalność względna dielektryka (niekoniecznie SiO2) A - powierzchnia wspólna dwóch obszarów metalu Ckraw - pojemność krawędziowa, trudna do obliczenia, dla ścieżki nad obszarem o dużej powierzchni (np. podłoże) proporcjonalna do długości ścieżki Pojemność między warstwami metalizacji może być także wykorzystana jako pojemność odsprzęgająca Obszary metalu mogą też być użyte jako ekrany elektrostatyczne

Pojemności pasożytnicze Pojemności pasożytnicze związane z kondensatorami metal 2 metal 1 kondensator MIM pojemność pasożytnicza podłoże

Pojemności pasożytnicze Pojemności pasożytnicze związane z kondensatorami metal 2 metal 1 kondensator MIM pojemność pasożytnicza podłoże Pojemność pasożytnicza może być porównywalna z pojemnością kondensatora. Jeśli warstw metalu jest wiele, korzystne jest lokowanie kondesatora na warstwach najdalszych od podłoża W niektórych technologiach producenci dostarczają biblioteczne, parametryzowalne struktury kondensatorów MIM

Pojemności pasożytnicze

Pojemności pasożytnicze Pojemności pasożytnicze związane z tranzystorami MOS: Ważna jest zwykle pojemność związana z drenem, pojemność źródła mniej istotna lub całkiem bez znaczenia, gdy źródło zwarte z masą -> należy minimalizować powierzchnię drenu

Pojemności pasożytnicze Pojemności pasożytnicze związane z tranzystorami MOS: Ważna jest zwykle pojemność związana z drenem, pojemność źródła mniej istotna lub całkiem bez znaczenia, gdy źródło zwarte z masą -> należy minimalizować powierzchnię drenu Pojemności odsprzęgające: pożyteczne, służą do zmniejszania efektu przenikania zakłóceń przez wspólne zasilanie, ale efektywne tylko dla wielkich częstotliwości VDD A B VSS

Rezystancje pasożytnicze Rezystancje pasożytnicze związane z tranzystorami MOS

Rezystancje pasożytnicze Rezystancje pasożytnicze związane z tranzystorami MOS Należy minimalizować rezystancje zarówno drenów, jak i źródeł

Rezystancje pasożytnicze Rezystancje pasożytnicze związane z tranzystorami MOS Należy minimalizować rezystancje zarówno drenów, jak i źródeł Dobrze Źle Jeszcze gorzej

Rezystancje pasożytnicze Rezystancje i pojemności pasożytnicze związane z tranzystorami MOS Tranzystor o bardzo dużym stosunku W/L: konstrukcja grzebieniowa dla uniknięcia bardzo długiego paska polikrzemu bramki

Rezystancje pasożytnicze Rezystancje i pojemności pasożytnicze związane z tranzystorami MOS Tranzystor o bardzo dużym stosunku W/L: konstrukcja grzebieniowa dla uniknięcia bardzo długiego paska polikrzemu bramki Dren: mniejsza suma powierzchni złącz Źródło

Rezystancje pasożytnicze Rezystancje i pojemności pasożytnicze związane z tranzystorami MOS

Rezystancje pasożytnicze Rezystancje i pojemności pasożytnicze związane z tranzystorami MOS Tranzystor o bardzo dużym stosunku W/L z bramkami łączonymi szeregowo: poszczególne kanały włączają się po kolei

Rezystancje pasożytnicze Rezystancje pasożytnicze związane ze ścieżkami

Rezystancje pasożytnicze Rezystancje pasożytnicze związane ze ścieżkami Rezystancje warstwowe ścieżek metalu są rzędu 0.01 Ω/, zależą od materiału (Al, Cu) i grubości ścieżki.

Rezystancje pasożytnicze Rezystancje pasożytnicze związane ze ścieżkami Rezystancje warstwowe ścieżek metalu są rzędu 0.01 Ω/, zależą od materiału (Al, Cu) i grubości ścieżki. Rezystancje kontaktów i via są znaczne, od kilku do kilkudziesięciu Ω. Są odwrotnie proporcjonalne do powierzchni kontaktów.

Rezystancje pasożytnicze Rezystancje pasożytnicze związane ze ścieżkami Rezystancje warstwowe ścieżek metalu są rzędu 0.01 Ω/, zależą od materiału (Al, Cu) i grubości ścieżki. Rezystancje kontaktów i via są znaczne, od kilku do kilkudziesięciu Ω. Są odwrotnie proporcjonalne do powierzchni kontaktów. Wszędzie, gdzie to możliwe, warto stosować więcej niż jeden kontakt/via. Połączenia ścieżek obciążonych prądem o znacznym natężeniu wykonuje się stosując matryce via: metal 2 metal 1

Rezystancje pasożytnicze Rezystancja ścieżek masy i zasilania

Rezystancje pasożytnicze Rezystancja ścieżek masy i zasilania Ścieżka o L/W = 100 i rezystancji warstwowej 0.01 Ω/ ma całkowitą rezystancję równą 1 Ω. Prąd o natężeniu 1 A powoduje spadek napięcia równy 1 V, porównywalny z napięciem zasilania układu!

Rezystancje pasożytnicze Rezystancja ścieżek masy i zasilania Ścieżka o L/W = 100 i rezystancji warstwowej 0.01 Ω/ ma całkowitą rezystancję równą 1 Ω. Prąd o natężeniu 1 A powoduje spadek napięcia równy 1 V, porównywalny z napięciem zasilania układu! Sprzężenia przez wspólne zasilanie: zmienny w czasie pobór prądu przez blok A wywołuje zmiany w czasie napięcia V, które zasila również blok B. A V B VDD VSS

Rezystancje pasożytnicze Rezystancja ścieżek masy i zasilania Ścieżka o L/W = 100 i rezystancji warstwowej 0.01 Ω/ ma całkowitą rezystancję równą 1 Ω. Prąd o natężeniu 1 A powoduje spadek napięcia równy 1 V, porównywalny z napięciem zasilania układu! Sprzężenia przez wspólne zasilanie: zmienny w czasie pobór prądu przez blok A wywołuje zmiany w czasie napięcia V, które zasila również blok B. A V B VDD VSS Należy unikać wspólnych ścieżek masy i zasilania dla wielu bloków. Ścieżki powinny łączyć się dopiero przy polu montażowym; w dużych układach stosuje się wiele wyprowadzeń masy i zasilania

Rezystancje pasożytnicze Wpływ rezystancji i pojemności pasożytniczych ścieżek na transmisję sygnałów

Rezystancje pasożytnicze Wpływ rezystancji i pojemności pasożytniczych ścieżek na transmisję sygnałów Ścieżkę można w przybliżeniu traktować jako układ RC o stałej czasowej równej: τ 0.38RC, gdzie R i C są pasożytniczą rezystancją i pojemnością ścieżki.

Rezystancje pasożytnicze Wpływ rezystancji i pojemności pasożytniczych ścieżek na transmisję sygnałów Ścieżkę można w przybliżeniu traktować jako układ RC o stałej czasowej równej: τ 0.38RC, gdzie R i C są pasożytniczą rezystancją i pojemnością ścieżki. Ta stała czasowa nie zależy od szerokości ścieżki i rośnie z kwadratem jej długości: τ 0.38R S L W C S LW = 0.38R S C S L2 gdzie Rs jest rezystancją warstwową ścieżki, Cs jej pojemnością na jednostkę powierzchni

Ekstrakcja: za dużo elementów

Ekstrakcja: za dużo elementów Ekstrakcja wszystkiego (tranzystory MOS, wszystkie diody, rezystancje wszystkich warstw przewodzących, wszystkie pojemności) daje w wyniku ogromną liczbę elementów. Przykład:

Ekstrakcja: za dużo elementów Ekstrakcja wszystkiego (tranzystory MOS, wszystkie diody, rezystancje wszystkich warstw przewodzących, wszystkie pojemności) daje w wyniku ogromną liczbę elementów. Przykład: Tranzystory NMOS: 6 Tranzystory PMOS: 3 Diody: 29 Pojemności: 69 Rezystancje: 1064

Ekstrakcja: za dużo elementów Ekstrakcja wszystkiego (tranzystory MOS, wszystkie diody, rezystancje wszystkich warstw przewodzących, wszystkie pojemności) daje w wyniku ogromną liczbę elementów. Przykład: Tranzystory NMOS: 6 Tranzystory PMOS: 3 Diody: 29 Pojemności: 69 Rezystancje: 1064 Konieczne dokonanie świadomego wyboru klas elementów do ekstrakcji

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Wybór rodzaju ekstrakcji (przykłady):

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Wybór rodzaju ekstrakcji (przykłady): tylko rezystancje

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Wybór rodzaju ekstrakcji (przykłady): tylko rezystancje tylko pojemności

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Wybór rodzaju ekstrakcji (przykłady): tylko rezystancje tylko pojemności rezystancje i pojemności sprzężone

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Wybór rodzaju ekstrakcji (przykłady): tylko rezystancje tylko pojemności rezystancje i pojemności sprzężone rezystancje i pojemności odsprzężone do masy

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Wybór rodzaju ekstrakcji (przykłady): tylko rezystancje tylko pojemności rezystancje i pojemności sprzężone rezystancje i pojemności odsprzężone do masy rezystancje, pojemności i indukcyjności

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Wybór rodzaju ekstrakcji (przykłady): tylko rezystancje tylko pojemności rezystancje i pojemności sprzężone rezystancje i pojemności odsprzężone do masy rezystancje, pojemności i indukcyjności i wiele innych

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Wybór rodzaju ekstrakcji (przykłady): tylko rezystancje tylko pojemności rezystancje i pojemności sprzężone rezystancje i pojemności odsprzężone do masy rezystancje, pojemności i indukcyjności i wiele innych Wybór sposobu ekstrakcji (przykłady):

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Wybór rodzaju ekstrakcji (przykłady): tylko rezystancje tylko pojemności rezystancje i pojemności sprzężone rezystancje i pojemności odsprzężone do masy rezystancje, pojemności i indukcyjności i wiele innych Wybór sposobu ekstrakcji (przykłady): rezystory: RC o stałych rozłożonych

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Wybór rodzaju ekstrakcji (przykłady): tylko rezystancje tylko pojemności rezystancje i pojemności sprzężone rezystancje i pojemności odsprzężone do masy rezystancje, pojemności i indukcyjności i wiele innych Wybór sposobu ekstrakcji (przykłady): rezystory: RC o stałych rozłożonych rezystory: RC o stałych skupionych

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Eliminacja zbędnych elementów (przykłady):

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Eliminacja zbędnych elementów (przykłady): bardzo małe rezystancje szeregowe

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Eliminacja zbędnych elementów (przykłady): bardzo małe rezystancje szeregowe bardzo duże rezystancje równoległe

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Eliminacja zbędnych elementów (przykłady): bardzo małe rezystancje szeregowe bardzo duże rezystancje równoległe bardzo małe pojemności

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Eliminacja zbędnych elementów (przykłady): bardzo małe rezystancje szeregowe bardzo duże rezystancje równoległe bardzo małe pojemności pojemności do pływających węzłów

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Eliminacja zbędnych elementów (przykłady): bardzo małe rezystancje szeregowe bardzo duże rezystancje równoległe bardzo małe pojemności pojemności do pływających węzłów i wiele innych

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Eliminacja zbędnych elementów (przykłady): bardzo małe rezystancje szeregowe bardzo duże rezystancje równoległe bardzo małe pojemności pojemności do pływających węzłów i wiele innych Redukcja sieci po eliminacji części elementów:

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Eliminacja zbędnych elementów (przykłady): bardzo małe rezystancje szeregowe bardzo duże rezystancje równoległe bardzo małe pojemności pojemności do pływających węzłów i wiele innych Redukcja sieci po eliminacji części elementów: łączenie szeregowych rezystancji

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Eliminacja zbędnych elementów (przykłady): bardzo małe rezystancje szeregowe bardzo duże rezystancje równoległe bardzo małe pojemności pojemności do pływających węzłów i wiele innych Redukcja sieci po eliminacji części elementów: łączenie szeregowych rezystancji łączenie równoległych rezystancji

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Eliminacja zbędnych elementów (przykłady): bardzo małe rezystancje szeregowe bardzo duże rezystancje równoległe bardzo małe pojemności pojemności do pływających węzłów i wiele innych Redukcja sieci po eliminacji części elementów: łączenie szeregowych rezystancji łączenie równoległych rezystancji łączenie szeregowych pojemności

Ekstrakcja: za dużo elementów Redukcja netlisty Eliminacja zbędnych elementów (przykłady): bardzo małe rezystancje szeregowe bardzo duże rezystancje równoległe bardzo małe pojemności pojemności do pływających węzłów i wiele innych Redukcja sieci po eliminacji części elementów: łączenie szeregowych rezystancji łączenie równoległych rezystancji łączenie szeregowych pojemności łączenie równoległych pojemności

Ekstrakcja: wnioski

Ekstrakcja: wnioski Ekstrakcja polega na wykonaniu operacji logicznych i geometrycznych na obiektach dwuwymiarowych

Ekstrakcja: wnioski Ekstrakcja polega na wykonaniu operacji logicznych i geometrycznych na obiektach dwuwymiarowych Ekstraktor wie bardzo niewiele o rzeczywistej trójwymiarowej strukturze układu

Ekstrakcja: wnioski Ekstrakcja polega na wykonaniu operacji logicznych i geometrycznych na obiektach dwuwymiarowych Ekstraktor wie bardzo niewiele o rzeczywistej trójwymiarowej strukturze układu Ekstraktor nie wykonuje symulacji elementów aktywnych

Ekstrakcja: wnioski Ekstrakcja polega na wykonaniu operacji logicznych i geometrycznych na obiektach dwuwymiarowych Ekstraktor wie bardzo niewiele o rzeczywistej trójwymiarowej strukturze układu Ekstraktor nie wykonuje symulacji elementów aktywnych Pojemności i rezystancje są obliczane na podstawie danych geometrycznych, na ogół w sposób uproszczony

Ekstrakcja: wnioski Ekstrakcja polega na wykonaniu operacji logicznych i geometrycznych na obiektach dwuwymiarowych Ekstraktor wie bardzo niewiele o rzeczywistej trójwymiarowej strukturze układu Ekstraktor nie wykonuje symulacji elementów aktywnych Pojemności i rezystancje są obliczane na podstawie danych geometrycznych, na ogół w sposób uproszczony Ekstrakcja niektórych klas elementów wymaga znajomości intencji projektanta, pomocą służą markery

Ekstrakcja: wnioski Ekstrakcja polega na wykonaniu operacji logicznych i geometrycznych na obiektach dwuwymiarowych Ekstraktor wie bardzo niewiele o rzeczywistej trójwymiarowej strukturze układu Ekstraktor nie wykonuje symulacji elementów aktywnych Pojemności i rezystancje są obliczane na podstawie danych geometrycznych, na ogół w sposób uproszczony Ekstrakcja niektórych klas elementów wymaga znajomości intencji projektanta, pomocą służą markery Ekstrakcja nie jest automatyczna, wymaga rozumienia działania układu i jego elementów, aby wybrać właściwe opcje

Rezystancje pasożytnicze Maksymalna dopuszczalna gęstość prądu w ścieżkach Zjawisko elektromigracji ogranicza maksymalną dopuszczalną gęstość prądu w ścieżkach. Nie jest to sprawdzane przez ekstraktory! Przykład dla technologii 90 nm, ścieżki miedziane: Layer I DC (ma) I peak (ma) no. 105 C 125 C 105 C 125 C M1 3*(W-0.02) 0.75*(W-0.02) 15 * I DC 60 * I DC M2 4*(W-0.02) 1*(W-0.02) 7.5 * I DC 30 * I DC M3 4*(W-0.02) 1*(W-0.02) 7.5 * I DC 30 * I DC M4 4*(W-0.02) 1*(W-0.02) 7.5 * I DC 30 * I DC M5 4*(W-0.02) 1*(W-0.02) 7.5 * I DC 30 * I DC M6 10*(W-0.02) 2.5*(W-0.02) 5 * I DC 20 * I DC M7 10*(W-0.02) 2.5*(W-0.02) 5 * I DC 20 * I DC W - szerokość ścieżki w µm

Pasożytnicze sprzężenia przez podłoże A B VSS

Pasożytnicze sprzężenia przez podłoże A B VSS W stanie ustalonym prąd przez podłoże nie płynie, natomiast gdy zmienia się napięcie na drenie A lewego tranzystora, to przez podłoże przepływa prąd ładowania lub rozładowywania pojemności złącza pn tego drenu. Spadek napięcia na rezystancji podłoża powoduje zmianę napięcia polaryzacji podłoża B prawego tranzystora

Pasożytnicze sprzężenia przez podłoże A B VSS W stanie ustalonym prąd przez podłoże nie płynie, natomiast gdy zmienia się napięcie na drenie A lewego tranzystora, to przez podłoże przepływa prąd ładowania lub rozładowywania pojemności złącza pn tego drenu. Spadek napięcia na rezystancji podłoża powoduje zmianę napięcia polaryzacji podłoża B prawego tranzystora A VSS B VSS Gęste uziemianie podłoża minimalizuje to zjawisko. Stosuje się niekiedy pierścienie ochronne - pierścienie kontaktów wokół źródła zakłócenia i wokół wrażliwej części układu

Sprzężenia cieplne Jeżeli w układzie występują znaczące źródła ciepła (elementy, w których wydziela się duża moc), mogą wystąpić sprzężenia elektryczno-cieplne. Zmiany wydzielanej mocy wpływają na zmiany temperatury innych elementów, co zmienia ich parametry. Te sprzężenia będą omawiane w dalszej części wykładu.