Studia Pedagogiczne Akademii Świętokrzyskiej Tom 14 Prace z historii wychowania i organizacji szkolnictwa Pod redakcją ks. Mieczysława Rusieckiego i Stanisława Majewskiego Akademia Świętokrzyska Kielce 2003
SPIS TREŚCI Wstęp..9 Józef Krasuski działalność naukowa i nauczycielska (opracował Stanisław Majewski)..15 Praca naukowo-badawcza Józefa Krasuskiego nad dziejami oświaty na kielecczyźnie i ziemi radomskiej w latach wojny i okupacji niemieckiej (1939-1945) (opracował Stanisław Ośko)...21 Bibliografia prac doktora Józefa Krasuskiego za lata 1964-2002 (opracował Stanisław Majewski)..29 ROZPRAWY I ARTYKUŁY Część I DZIEJE ORGANIZACJI SZKOLNICTWA OD XVIII DO XX WIEKU JÓZEF KRASUSKI, Edukacja jako czynnik integrujący Europę na przestrzeni dziejów, dziś i jutro...41 ADAM MASSALSKI, Nauczyciele języka francuskiego męskich szkół średnich rządowych Królestwa Polskiego w latach 1833-1862.55 ANDRZEJ MEISSNER, Galicyjskie seminaria nauczycielskie na tle szkolnictwa pedagogicznego w monarchii austro-węgierskiej.....83 STANISŁAW MAJEWSKI, Reformy szkolnictwa w Polsce od XVIII do XX wieku i ich wpływ na kształt współczesnego systemu szkolnego...97 WALDEMAR FIRLEJ, Zarys dziejów szkolnictwa w Chmielniku w XIX i XX wieku (do 1939 roku)...119 EWA KULA, Zwierzchnicy Gimnazjum Męskiego w Kielcach w okresie przejściowym 1864-1873.137 MARZENA PĘKOWSKA, Zakład dla głuchoniemych we Lwowie w latach 1914-1939.149 MARCIN SŁOWIK-WILCZYŃSKI, Kształtowanie się instytucji resocjalizacyjnych i opiekuńczo-wychowawczych dla dzieci i młodzieży w Europie od XVI do XX wieku (zarys historyczny).161 STANISŁAW MAJEWSKI, Kształtowanie się systemu zarządzania oświatą w Polsce od XVIII do XX wieku (zarys historyczny)...169
Część II DZIEJE NAUCZANIA I OPIEKI KS. MIECZYSŁAW RUSIECKI, Metodyczne aspekty katechezy Kościoła katolickiego w Polsce w XIX wieku... 209 DANUTA KRZEŚNIAK-FIRLEJ, Nauczanie religii rzymskokatolickiej w prawodawstwie państwowym i kościelnym Drugiej Rzeczpospolitej.. 243 DANUTA KRZEŚNIAK-FIRLEJ, Nauczanie religii rzymskokatolickiej w szkołach zawodowych diecezji kieleckiej w latach 1918-1939.271 MAŁGORZATA STAWIAK-OSOSIŃSKA, Wychowanie domowe dziewcząt w świetle poglądów publicystów pierwszej połowy XIX wieku w Królestwie Polskim (rola i zadania matki w domowym wychowaniu córek)...285 TERESA GUMUŁA, Początki pomocy bezdomnym w Galicji w działalności Adama Chmielowskiego św. Brata Alberta (1845-1916).. 301 JOANNA KARCZEWSKA, Wychowanie do pracy według Stefana Kunowskiego.309 SYWETKI JAN JADACH, Jan Pazdur (1909-2001)...327 JOLANTA CHWAŁEK, Tadeusz Maj (1946-1997). Życie, działalność artystyczna i pedagogiczna...331 RECENZJE I OMÓWIENIA JÓZEF KRASUSKI, Kalina Bartnicka, Irena Szybiak, Zarys historii wychowania, Warszawa 2001.345 STANISŁAW MAJEWSKI, Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, tom 3, księga pierwsza i druga, wybór i opracowanie Stefan Wołoszyn, Kielce 1998.351 TERESA GUMUŁA, Andrzej Meissner, Spór o duszę polskiego nauczyciela. Społeczeństwo galicyjskie wobec problemów kształcenia nauczycieli, Rzeszów 1999... 359 TERESA GUMUŁA, Szkolnictwo niepubliczne w Polsce i w Europie w XX wieku, pod red. Tadeusza Jałmużny i Wiesławy Leżańskiej, Łódź 2002.363 TERESA GUMUŁA, Dzieje kształtowania się polskich instytucji oświatowych, pod red. Edwarda Alfreda Mierzwy, Piotrków Trybunalski 2002 365
CONTENTS Introduction.....9 JÓZEF KRASUSKI SCHOLARLY AND TEACHING ACTIVITY (by Stanisław Majewski).15 JÓZEF KRASUSKI S RESEARCH WORK INTO THE HISTORY OF EDUCATION IN KIELCE AND RADOM REGIONS IN THE YEARS OF WAR AND GERMAN OCCUPATION (1939-1945) (by Stanisław Ośko)...21 BIBLIOGRAPHY OF WORKS OF DOCTOR JÓZEF KRASUSKI FOR YEAR 1964-2002 (by Stanisław Majewski)......29 DISSERTATIONS AND ARTICLES Part I HISTORY OF THE ORGANIZATION OF EDUCATION FROM THE 17th TO THE 20th CENTURY JÓZEF KRASUSKI, Educations as a Factor Integrating Europe Over Centuries, Today and Tomorrow...41 ADAM MASSALSKI, Teachers of the French Language in Public Male Grammar Schools in the Kingdom of Poland in the Years 1833-1862...55 ANDRZEJ MEISSNER, Galician Teacher Training Colleges Against the Background of Pedagogical Education in the Austro-Hungarian Monarchy....83 STANISŁAW MAJEWSKI, Reforms of Education in Poland from the 18th to the 19th and 20th Centuries and Their Effect on the Shape of the Present School System... 97 WALDEMAR FIRLEJ, Outline of the History of Education in Chmielnik in the 19th and 20th Centuries (to 1939)...119 EWA KULA, Superiors of Male Grammar School in Kielce in the Transitory Period 1864-1873.137 MARZENA PĘKOWSKA, Institution for the Deaf and Dumb in Lwow in the Years 1914-1939.149 MARCIN SŁOWIK-WILCZYŃSKI, The Formation of Resocialization and Care Institutions for Children and Youth in Europe from the 16th to the 20th Centuries (Historical Outline)...161
STANISŁAW MAJEWSKI, Formation of the System of Management if Education in Poland from the 18th to the 20th Centuries (Historical Outline)..169 Part II HISTORY OF TEACHING AND CARE FATHER MIECZYSŁAW RUSIECKI, Methodical Aspects of Catechesis of the Catholic Church in Poland in the 20th Century......... 209 DANUTA KRZEŚNIAK-FIRLEJ, Teaching of Roman Catholic Religion in National and Church Legislation of the Second Republic..... 243 DANUTA KRZEŚNIAK-FIRLEJ, Teaching of Roman Catholic Religion in Vocational Schools of the Kielce Diocese in the Years 1918-1939..271 MAŁGORZATA STAWIAK-OSOSIŃSKA, Home Education of Girls in the Options of Journalists of the First Half of the 20th Century in the Polish Kingdom (Role and Assignments of Mother in Home Educations of Daughters)....285 TERESA GUMUŁA, Beginnings of Aid to the Homeless in Austrian Galicia in the Activity of Adam Chmielowski Bother St Albert (1845-1916).301 JOANNA KARCZEWSKA, Education to Work According to Stefan Kunowski.309 OBITUARY JAN JADACH, Jan Pazdur (1909-2001)...327 JOLANTA CHWAŁEK, Tadeusz Maj (1946-1997). Life, Artistic and Pedagogical Activity....331 REVIEWS AND DISCUSSION JÓZEF KRASUSKI, Kalina Bartnicka, Irena Szybiak, Outline of the History of Education, Warsaw 2001.......345 STANISŁAW MAJEWSKI, Sources to the History of Education and Pedagogical Thought, volume 3, tomes first and second, selection and edition by Stefan Wołoszyn, Kielce 1998.351 TERESA GUMUŁA, Andrzej Meissner, Dispute About the Soul of the Polish Teacher. Public Attitudes in Austrian Galicia Concerning Teacher Training, Rzeszów 1999....359 TERESA GUMUŁA, Private education in Poland and in Europe in the 20th Century, ed. by Tadeusz Jałmużna and Wiesława Leżańska, Łódź 2002...363
TERESA GUMUŁA, The History of the Formation of Polish Educational Institutions, ed. by Edward Alfred Mierzwa, Piotrków Trybunalski 2002...365