O NOWYM ŚWIĘCIE PAŃSTWOWYM

K.033/07 O NOWYM ŚWIĘCIE PAŃSTWOWYM Warszawa, czerwiec 2007 roku W związku z wypowiedzią prezydenta Lecha Kaczyńskiego o potrzebie ustanowienia nowego święta państwowego, prawdopodobnie Święta Solidarności, TNS OBOP zbadał w dn. 10-14.05.2007 opinie Polaków na ten temat. 28% badanych sądzi, Ŝe Polskę stać na dodatkowy dzień bez pracowania, a 59%, Ŝe jej na to nie stać. 41% chciałoby, a 49% by nie chciało, aby takie święto, wolne od pracy zostało ustanowione. Gdyby badani sami mogli decydować o ustanowieniu w Polsce nowego święta, wolnego od pracy to 52% wybrałoby święta religijne (Dzień PapieŜa, Wielki Piątek, Trzech Króli), a 25% wybrałoby któreś ze świąt państwowych. Najwięcej zwolenników (27%) ma Dzień PapieŜa Jana Pawła II, łączący w sobie elementy religijne, patriotyczne i solidarnościowe. Ośrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o.; ul. Wspólna 56; 00-687 Warszawa; NIP: 521-10-18-407; REGON: 011162458 Bank Przemysłowo Handlowy PBK S.A. XX Oddział w Warszawie; Nr konta: 9710 6000 7600 0032 0000 436235; Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy XIX Wydział Gospodarczy KRS 0000100746; Kapitał Zakładowy: 1.000.000,00 zł t +48 22 598 98 98; f +48 22 598 99 99 e office@tns-global.pl; www.tns-global.pl

Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS OBOP. 2 maja 2007 r., w dniu między świętem 1 Maja, a świętem 3 Maja, prezydent Lech Kaczyński, mówiąc w Polskim Radiu o potrzebie podtrzymywania wśród Polaków uczuć patriotycznych powiedział, Ŝe w przyszłości naleŝy ustanowić przynajmniej jeszcze jedno święto państwowe 31 sierpnia w rocznicę podpisania Porozumień Gdańskich lub 12 września w rocznicę powołania pierwszego rządu niekomunistycznego. Myślę, Ŝe w najbliŝszych latach, jeŝeli będą one tak udane gospodarczo jak dotychczas, Polskę będzie stać na jeszcze jeden wolny dzień - powiedział Prezydent. W sondaŝu zrealizowanym w dniach 10-14.05.2007 TNS OBOP zbadał, co na temat nowego święta myślą Polacy 1. Raport zdaje sprawę z wyników tego badania. CZY ŚWIĘTOWAĆ? Czy nas, czyli Polskę stać na jeszcze jedno święto, które byłoby dniem wolnym od pracy, było pierwszym pytaniem, które zadano. Pojawił się pomysł ustanowienia dodatkowego święta państwowego, dnia wolnego od pracy. Czy sądzi Pan(-i), Ŝe Polskę stać czy nie stać na dodatkowy dzień bez pracowania? Stać 28% Nie stać 59% Trudno powiedzieć 13% Okazało się, Ŝe ludzi, którzy uwaŝają, Ŝe Polskę stać na dodatkowe święto bez pracowania jest dosyć mało, to nieco więcej niŝ jedna czwarta ogółu (28%) i dwa razy mniej niŝ ludzi, którzy są zdania, Ŝe Polski na takie święto nie stać (59%). Przekonanie, Ŝe Polskę stać na dodatkowe święto zdecydowanie traci na popularności wraz z wiekiem badanych, ale występuje mniej więcej tak samo często we wszystkich grupach wykształcenia. 1 SondaŜ zrealizowano w dniach 10-14 maja 2007 r. na ogólnopolskiej losowej reprezentatywnej próbie 1003 mieszkańców Polski powyŝej 15 roku Ŝycia. Maksymalny statystyczny błąd pomiaru dla tej wielkości próby wynosi +/- 3%, przy wiarygodności oszacowania równej 95%. 2

MoŜna było sądzić, Ŝe ludzie uwaŝają wprawdzie, iŝ na święto nas nie stać, ale generalnie będą za jego ustanowieniem, a więc zwolennicy nowego święta zyskają procentową przewagę. Przypuszczenie to nie okazało się słuszne, poglądy w tych dwu sprawach są jak na poglądy dosyć spójne. AŜ 77% badanych, którzy sądzili, Ŝe Polski na nowe święto nie stać, nie chciało teŝ jego wprowadzenia (18% chciało). Za ustanowieniem nowego święta opowiedziało się natomiast 46% badanych, którzy nie mieli zdania w kwestii, czy nas na nie stać (tylko 13% było przeciw). W konsekwencji, pomysł ustanowienia w Polsce nowego święta, wolnego od pracy ma więcej przeciwników niŝ zwolenników. A czy Pan(i) chciałby(aby), aby takie święto, wolne od pracy zostało ustanowione? Tak 41% Nie 49% Trudno powiedzieć 10% Podobnie jak w poprzednim pytaniu, im wyŝsza grupa wieku, tym mniej nowe święto ma zwolenników, zwolenników nowego święta lekko przybywa w miarę wzrostu wykształcenia. CO ŚWIĘTOWAĆ? Prezydent Kaczyński, rzucając pomysł nowego święta, miał na myśli najwyraźniej upamiętnienie wydarzeń związanych z odzyskaniem przez Polskę wolności dlatego mówił o rocznicy Porozumień Gdańskich (1980) i rocznicy powołania pierwszego rządu niekomunistycznego (1989). Badanych zapytano badanych, jaki ich zdaniem dzień powinien stać się w Polsce nowym świętem, dniem wolnym od pracy, w pytaniu nie ograniczano się do świąt państwowych. Do wyboru przedstawiono badanym całą listę świąt. Było na nich Święto Trzech Króli, które za Ŝycia wielu badanych było świętem z czerwoną kartką, Wielki Piątek, gdyŝ co jakiś czas pojawiają się pomysły ustanowienia go dniem wolnym od pracy, wysuwane przez partie chrześcijańskie ; Dzień 3

Zakończenia Wojny; obchodzone w PRL święto 22 Lipca; Dzień Powstania Warszawskiego, Dzień Solidarności, który jest juŝ w Polsce obchodzony, ale nie jest świętem wolnym od pracy; wymieniony przez Prezydenta Kaczyńskiego dzień powołania pierwszego rządu niekomunistycznego (Tadeusza Mazowieckiego), nazwany tutaj Dniem Demokracji, Dzień PapieŜa Jana Pawła II i Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego, ogłoszone takimi stosowanymi uchwałami Sejmowymi. Gdyby to od Pana(i) zaleŝało, to jaki to powinien być dzień? Dzień PapieŜa Jana Pawła II (16 października, rocznica wyboru Karola Wojtyły na papieŝa) 27% Wielki Piątek (przed Wielkanocą) 14% Trzech Króli (6 stycznia) 11% Dzień Zakończenia Wojny (8 maja) 8% Dzień Powstania Warszawskiego (1 sierpnia) 5% Dzień Demokracji (12 września, rocznica powstania w 1989 r. rządu niekomunistycznego) Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego (13 grudnia) 4% Dzień Solidarności (30 sierpnia, rocznica Porozumień Gdańskich) 3% Dzień Manifestu PKWN (22 lipca) 1% Trudno powiedzieć 23% 4% Rzut oka na uzyskane odpowiedzi pozwala dostrzec, Ŝe gdyby badani sami mogli decydować o ustanowieniu w Polsce nowego święta wolnego od pracy, to połowa z nich (52%) wybrałaby święta religijne (Dzień PapieŜa, Wielki Piątek, Trzech Króli), ćwierć (25%) wybrałaby któreś ze świąt państwowych, a ćwierć (23%) nie ma zdania. Ciekawy jest, Ŝe dzień wyboru Karola Wojtyły na papieŝa chciałoby uświęcić 27% badanych Polaków, natomiast dzień ukrzyŝowania Jezusa Chrystusa 14%. Wyciąganiu z tej pary liczb zbyt łatwych wniosków moŝe zapobiec przypomnienie, Ŝe w Polsce święta Wielkiej Nocy tj. Zmartwychwstania trwają dwa dni. Nowe święta państwowe mają, w porównaniu ze świętami religijnymi, mało zwolenników. Najwięcej ma ich Dzień Zakończenia Wojny (8%), a najmniej 22 Lipca (wskazywał na nie co setny badany). Święta związane z walkami o wolności, w tym Dzień Solidarności i Dzień Demokracji mają 3-5% zwolenników. 4

Święta państwowe mają nieco więcej zwolenników wśród badanych z wykształceniem średnim i wyŝszym. Ludzie wierzący częściej są zwolennikami świąt religijnych, a rzadziej świąt politycznych. Związki te nie potrzebują komentarza. * Uzyskane wyniki nie dają podstaw do sądzenia, Ŝe Polacy nie zaakceptują państwowego Święta Solidarności, jeśli zostanie ustanowione (moŝna wątpić, czy Prezydent, krytyk Okrągłego Stołu III Rzeczypospolitej podtrzyma pomysł świętowania rocznicy powstania pierwszego rządu niekomunistycznego, rządu Tadeusza Mazowieckiego). W świetle tego badania w Polsce najbardziej podobałby się jednak Dzień Papieski, który zawierałby element święta religijnego, patriotycznego i solidarnościowego. 5

P22. Pojawił się pomysł ustanowienia dodatkowego święta państwowego, dnia wolnego od pracy. Czy sądzi Pan(-i), Ŝe Polskę stać czy nie stać na dodatkowy dzień bez pracowania? Stać DANE W PROC. Nie stać Trudno powiedzieć LICZBA OSÓB OGÓŁEM 28 59 13 1002 PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA REGION AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA męŝczyźni 33 54 13 479 kobiety 23 63 14 523 15-19 lat 42 43 15 87 20-29 lat 44 42 13 200 30-39 lat 27 56 17 164 40-49 lat 17 72 11 166 50-59 lat 21 68 11 175 60 lat lub więcej 21 65 13 209 podstawowe, gimnazjalne 23 63 15 175 zasadnicze zawodowe 27 60 13 225 średnie i pomaturalne 23 62 15 297 licencjat, wyŝsze 29 62 9 135 jeszcze się uczy 43 44 13 163 wieś 33 54 14 376 miasto do 100 tys. 24 62 14 326 miasto 101-500 tys. 23 67 10 179 miasto pow. 500 tys. 30 53 16 122 małopolski 28 59 13 163 wschodni 22 59 18 105 katowicki 29 59 12 158 dolnośląski 29 55 16 92 wielkopolski 39 49 12 132 pomorski 19 70 12 141 centralny 27 59 14 211 pracuje zawodowo 29 57 14 437 nie pracuje zawodowo 27 60 13 565 kierownicy i specjaliści 20 63 17 70 prywatni przedsiębiorcy 19 78 3 41 pracownicy administracji i usług 33 52 15 123 robotnicy 39 47 14 155 rolnicy 8 78 14 46 gospodynie domowe 28 56 16 42 emeryci i renciści 20 67 14 279 uczniowie i studenci 43 44 13 163 bezrobotni 19 71 10 82 6

SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ STOSUNEK DO WIARY POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ AKTUALNE PREFERENCJE WYBORCZE dobra 39 52 9 208 średnia 26 60 14 623 zła 21 63 15 166 wierzący i regularnie praktykujący wierzący i niereg. praktykujący wierzący lecz niepraktykujący 28 58 15 528 30 55 15 316 24 71 5 126 niewierzący 27 71 1 31 lewicowe 16 79 5 95 centrolewicowe 33 60 8 81 centroprawicowe 23 74 3 122 prawicowe 31 51 17 243 trudno powiedzieć 29 54 17 462 w ogóle się nie interesuje 32 55 13 217 raczej się nie interesuje 27 60 13 353 raczej się interesuje 28 58 14 360 bardzo się interesuje 19 71 10 72 LiD 20 78 2 62 LPR 35 59 6 18 PO 27 61 12 186 PiS 32 53 15 127 Samoobrona RP 12 75 13 34 Ŝadna 22 58 20 22 inne 42 54 4 44 nie głosujący, niezdecydowani 25 54 21 72 P23. A czy Pan(i) chciałby(aby), aby takie święto, wolne od pracy zostało ustanowione? Tak Nie DANE W PROC. Trudno powiedzieć LICZBA OSÓB OGÓŁEM 41 49 10 1000 PŁEĆ męŝczyźni 43 47 10 478 kobiety 39 50 10 522 15-19 lat 70 23 7 87 20-29 lat 60 32 8 200 WIEK 30-39 lat 42 47 11 164 40-49 lat 34 60 6 166 50-59 lat 30 61 9 175 60 lat lub więcej 25 59 16 206 WYKSZTAŁCENIE podstawowe, gimnazjalne 30 54 16 174 zasadnicze zawodowe 38 52 10 226 7

MIEJSCE ZAMIESZKANIA REGION AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ STOSUNEK DO WIARY POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ średnie i pomaturalne 37 51 11 295 licencjat, wyŝsze 44 52 4 135 jeszcze się uczy 61 33 6 163 wieś 45 46 10 376 miasto do 100 tys. 37 52 11 325 miasto 101-500 tys. 38 54 8 177 miasto pow. 500 tys. 47 43 11 122 małopolski 36 49 15 163 wschodni 43 44 13 104 katowicki 39 53 8 158 dolnośląski 43 51 7 92 wielkopolski 47 43 11 132 pomorski 40 53 7 140 centralny 43 49 9 212 pracuje zawodowo 47 45 8 437 nie pracuje zawodowo 37 52 12 563 kierownicy i specjaliści 46 48 6 70 prywatni przedsiębiorcy 43 55 2 41 pracownicy administracji i usług 55 40 5 123 robotnicy 44 44 13 155 rolnicy 42 50 8 46 gospodynie domowe 42 54 5 42 emeryci i renciści 22 61 17 276 uczniowie i studenci 61 33 6 163 bezrobotni 34 58 8 82 dobra 54 41 5 208 średnia 39 50 10 621 zła 31 54 15 166 wierzący i regularnie praktykujący wierzący i niereg. praktykujący wierzący lecz niepraktykujący 41 47 12 526 46 46 8 316 30 63 7 126 niewierzący 41 52 7 31 lewicowe 24 71 5 95 centrolewicowe 39 54 7 81 centroprawicowe 33 65 2 122 prawicowe 43 47 10 242 trudno powiedzieć 46 41 13 460 w ogóle się nie interesuje 47 44 9 216 raczej się nie interesuje 44 45 11 351 raczej się interesuje 37 54 10 360 8

AKTUALNE PREFERENCJE WYBORCZE bardzo się interesuje 32 59 9 72 LiD 26 68 5 62 LPR 53 47 18 PO 39 51 10 186 PiS 41 53 6 127 Samoobrona RP 55 42 3 34 Ŝadna 28 45 27 22 inne 42 54 4 44 nie głosujący, niezdecydowani 54 30 16 72 Trzech Króli (6 stycznia) Wielki Piątek (przed Wielkanocą) P24. Gdyby to od Pana(i) zaleŝało, to jaki to powinien być dzień? Dzień Zakończenia Wojny (8 maja) Dzień Manifestu PKWN (22 lipca) Dzień Powstania Warszawskiegon (1 sierpnia) DANE W PROC. Dzień Solidarności (30 sierpnia, rocznica Porozumień Gdańskich) Dzień Demokracji (12 września, rocznica powstania w 1989 r. rządu niekomunistycznego) Dzień PapieŜa Jana Pawła II (16 października, rocznica wyboru Karola Wojtyły na papieŝa) Dzień Pamięc Ofiar Sta Wojenne (13 grudnia 11 14 8 1 5 3 4 27 4 ęŝczyźni 9 12 7 2 8 4 6 24 4 biety 12 15 8 0 3 2 2 30 5-19 lat 3 5 10 3 2 8 40 7-29 lat 8 19 7 8 3 4 25 8-39 lat 7 13 8 1 8 3 2 28 4-49 lat 11 16 6 1 5 2 2 31 3-59 lat 10 16 12 2 3 7 5 19 2 lat lub więcej 20 7 6 1 4 2 2 28 4 dstawowe, mnazjalne sadnicze wodowe ednie i maturalne 19 12 7 1 2 2 1 26 5 10 16 4 3 4 3 2 31 4 10 13 9 1 6 4 5 24 3 encjat, wyŝsze 9 14 11 1 11 5 4 25 3 szcze się uczy 5 11 9 7 1 5 32 7 ieś 15 15 6 1 3 2 4 31 3 iasto do 100 s. iasto 101-500 s. iasto pow. 500 s. 6 11 9 2 6 2 4 30 4 11 12 12 1 6 4 3 17 7 11 20 5 0 11 7 1 24 4 ałopolski 23 14 5 1 4 2 1 28 2 9

schodni 16 13 11 7 2 8 19 4 towicki 12 12 8 1 4 3 6 17 7 lnośląski 7 17 15 3 3 6 35 2 ielkopolski 9 13 8 1 5 3 2 30 6 morski 6 15 7 3 5 1 33 6 ntralny 3 12 5 2 9 4 3 30 4 acuje wodowo e pracuje wodowo erownicy i ecjaliści ywatni zedsiębiorcy acownicy ministracji i ług 10 14 8 1 7 5 4 25 4 12 13 7 1 4 2 3 29 5 5 10 8 0 17 4 1 30 6 3 12 23 6 1 8 23 3 9 15 7 2 9 5 5 22 2 botnicy 11 16 7 1 4 8 2 24 4 lnicy 19 18 2 3 2 35 6 spodynie mowe eryci i nciści zniowie i udenci 12 23 14 1 1 23 8 18 11 7 1 3 3 3 26 2 5 11 9 7 1 5 32 7 zrobotni 5 19 4 2 3 6 36 5 bra 10 10 10 1 9 2 5 26 6 ednia 12 16 8 1 5 4 4 25 3 a 9 9 6 1 3 2 1 36 6 ierzący i gularnie aktykujący ierzący i ereg. aktykujący ierzący lecz epraktykujący 13 14 4 1 4 3 2 33 4 11 14 10 1 4 4 5 23 5 4 10 13 2 13 2 4 18 7 ewierzący 12 32 3 9 7 9 14 wicowe 8 9 16 2 6 1 4 28 5 ntrolewicowe 6 9 17 3 11 4 4 18 2 ntroprawicowe 14 13 4 2 6 6 2 23 3 awicowe 11 15 5 0 7 4 4 30 6 udno wiedzieć ogóle się nie teresuje czej się nie teresuje 11 14 7 1 3 2 3 28 4 17 13 10 1 1 2 2 26 2 13 16 7 1 6 2 4 29 4 10

czej się teresuje rdzo się teresuje 6 12 8 0 6 4 3 25 7 7 9 5 1 13 6 8 31 2 D 1 16 16 1 13 7 6 14 4 R 20 21 5 51 O 9 15 8 1 10 8 2 24 6 is 21 11 3 1 7 3 2 32 2 amoobrona RP 27 13 7 5 31 5 dna 24 3 12 23 7 ne 7 16 15 6 5 2 31 5 e głosujący, ezdecydowani 14 12 3 12 1 5 21 3 11