Początki kinematografii na ziemiach polskich Prezentacja dr Agnieszki Janiak-Jasińskiej- pracownika naukowego Zakładu Historii XIX wieku Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, przygotowana i wygłoszona w trakcie konferencji kulturowopatriotycznej W kręgu tajemnic dawnej Warszawy (w Zespole Szkół Gastronomicznych im. Prof.. Eugeniusza Pijanowskiego w Warszawie) w dniu 16.kwietnia 2015 roku.
Kazimierz Prószyński (1875-1945) - konstruktor 1894 r. - pleograf - aparat do rejestracji filmów i odtwarzania filmów 1898 r. biopleograf udoskonalony pleograf, eliminujący drgania obrazu wynikające z przeskoków błony filmowej 1902 r. obturator przesłona projektora usuwająca migotanie obrazów na ekranie podczas emisji filmu 1907 r. aeroskop - pierwsza na świecie ręczna kamera filmowa o napędzie mechanicznym 1912 r. Oko tania i łatwa w obsłudze kamera ręczna dla amatorów
i twórca pierwszych polskich filmów 1901 r. pierwsza polska wytwórnia filmowa Towarzystwo Udziałowe Pleograf, Warszawa, ul. Nowogrodzka 39 Pokazy filmowe prezentujące działanie pleografu: Ślizgawka w Dolinie Szwajcarskiej, Ślizgawka w Ogrodzie Saskim, Ruch uliczny przed pomnikiem Mickiewicza, Na Placu Św. Aleksandra, Pogotowie Ratunkowe, Manewry Konnicy Filmy fabularne: Powrót birbanta, Przygoda dorożkarza 1912 r. pierwsze eksperymentalne filmy dźwiękowe: Ave Maria, Łagodzący wpływ muzyki na nerwy
Bolesław Matuszewski (1856-1943) teoretyk filmu Fotograf i operator na dworze cara Mikołaja II Właściciel atelier fotograficznego w Warszawie i w Paryżu Pomysłodawca archiwum filmowego (Składnicy kinematograficznej) Pionier myśli filmowej Nowe źródło historii Ożywiona fotografia, czym jest, czym być powinna
Film dokument historyczny i część historii Żywa fotografia przestanie być ( ) sposobem zabijania czasu, a stanie się przyjemną metodą badania przeszłości, a raczej dając bezpośrednią wizję usunie ona ( ) konieczność mozolnych badań. (..) Obraz kinematograficzny, w którym tysiąc klisz składa się na jedną scenę, a który powstaje między źródłem światła a bielą ekranu sprawia, ze umarli ożywają i powracają nieobecni. Zwykła taśma celuloidowa, naświetlona stanowi nie tylko dokument historyczny, lecz także cząstkę historii, która nie umarła i do której wskrzeszenia nie trzeba geniuszu.
Film wiarygodne źródło historyczne Kinematograf nie ukazuje, być może, historii w jej pełnym kształcie, to jednak, co ukazuje, jest niewątpliwe i stanowi absolutną prawdę. Przy zwykłej fotografii dopuszczalny jest retusz, który doprowadzić może do zniekształceń. Spróbujcie jednak retuszować w sposób identyczny każdą postać na tysiącu lub tysiącu dwustu klatkach niemal mikroskopijnych Można śmiało stwierdzić, że żywa fotografia posiada cechy autentyczności, dokładności i precyzji jej tylko właściwe. Jest ona świadkiem naocznym par excellence, wiarygodnym i nieomylnym. ( ) Obiektyw utrwala nawet to, czego nie dostrzega oko: nieuchwytne poruszanie się przedmiotów począwszy od odległego punktu gdzieś na horyzoncie aż do pierwszego planu na ekranie. Biorąc to wszystko pod uwagę, należałoby sobie życzyć, aby inne dokumenty historyczne zawierały w tym samym stopniu nieomylność i prawdę.
Film jako dowód w sprawie Może ona [żywa fotografia A.J.] kontrolować wypowiedzi ustne, a jeśli żywi świadkowie nie są zgodni w odniesieniu do jakiegoś faktu, może ich pogodzić, zamykając usta temu, którego twierdzenie nie jest zgodne z prawdą. *** W sierpniu 1897 r. Matuszewski filmuje trzydniową wizytę prezydenta Francji Feliksa Faure w Rosji. Film ten pozwala zdemaskować intrygę Niemiec obliczoną na osłabienie sojuszu rosyjsko-francuskiego.
Film w szkole ( ) fotografia mogłaby stać się szczególnie skutecznym sposobem nauczania. Ileż wierszy niejasnych opisów zaoszczędzi się w książkach dla młodzieży, odkąd przy pomocy ruchomego obrazu można będzie pokazać uczniom w szkole przebieg mniej lub więcej ożywionych obrad zgromadzenia, spotkania szefów rządów zawierających sojusze, wyjazdy oddziałów czy eskadr lub zmienne i ruchliwe oblicze miast.
Film jako środek masowej edukacji Obrazy te [filmy z wizyty prezydenta Francji w Petersburgu A.J.] były wyświetlane podczas sześćdziesięciu kolejnych seansów, pokazywałem je żołnierzom w koszarach paryskich. Byłem zdumiony i oczarowany wrażeniem, jakie spektakl ten wywarł na umysłach, które miałem możność nauczyć, czym jest fizjognomia obcego ludu i kraju, czym jest organizowanie nieznanych im uroczystości i wreszcie czym jest wielka manifestacja narodowa.
1895-1908 - kino jarmarczne? Jarmarczne - bo tandetne, kiczowate, nieestetyczne, byle jakie? Jarmarczne, bo pokazywane jako wynalazek na targach i jarmarkach Jarmarczne bo wykorzystywane przez wędrowne cyrki, których dwa filary: tresura zwierząt i kosztowne pantomimy czyli żywe obrazy przestawały cieszyć widzów; Inne miejsca prezentacji wynalazku i żywych fotografii : teatry, cukiernie, restauracje, hotele (obliczone na pomnożenie klienteli poprzez przyciągnięcie jednorazowego widza) Społeczno-kulturowe funkcje filmu daleko wykraczające poza ramy atrakcji jarmarcznych.
Przełom 1908 r. Nowy sposób dystrybucji filmów (wynajem na czas określony zamiast sprzedaży kopii) Nowy sposób ich prezentacji zamiast kina objazdowego i przypadkowych lokali budowa prawdziwych sal kinowych, np. Kino-Teatr Urania Junoda w Łodzi (wcześniej pomieszczenia wynajmowane od Gabinetu Iluzji braci Krzemińskich) Większa częstotliwość seansów, kina całoroczne Wzrost zainteresowania kinem władz państwowych: przepisy sanitarne, przeciwpożarowe, podatki od sprzedanych biletów Pierwsze polskie długometrażowe filmy fabularne
Antoś po raz pierwszy w Warszawie prem. 22 X 1908 r., Reż. Georges Meyer produkcja: Oaza-kino Warszawa Główna rola: Antoni Fertner 7 min Film nie zachował się do naszych czasów
Kultura pruska Les Martyrs de la Pologne (Cierpienia Polski) Reżyseria i produkcja: Mordechaj Towbin, właściciel kina Iluzjon i firmy Siła-Film Warszawa Produkcja: 1907/1908 r., premiera: wiosna 1908 r. 8 minut Zakazany w zaborze rosyjskim, świetnie sprzedający się za granicą Przywrócony na ekrany kin w pierwszym roku wojny jak element wojennej propagandy rosyjskiej najstarszy zachowany film polski odnaleziony w 2000 r. w archiwum francuskim
1908-1914 epoka Siły i Sfinksa czyli walka konkurencyjna Towbina i Hertza Mordechaj Towbin przedsiębiorca, który w 1908 r. otwiera w Warszawie przy ul. Marszałkowskiej 118 kino Iluzjon i wytwórnię filmową Siła-Film. Aresztowany w 1914 r. za oszustwa finansowe kończy swą karierę producencką i przegrywa tym samym rywalizację z Hertzem Aleksander Hertz urzędnik bankowy, aresztowany za aktywność w PPS, po powrocie z zesłania angażuje się w kinematografię. W 1909 r. otwiera w Warszawie, przy ul. Marszałkowskiej 116 kino Sfinks oraz wytwórnię filmową pod tą samą nazwą (jako spółkę).,,hertz to taki sam złodziej jak ja, tylko w białych rękawiczkach (afera z Maxem Linderem) Firma Hertza przetrwała do 1936 r. (przeżyła o 8 lat swego twórcę) i była największą wytwórnią filmową II RP.
Pola Negri (1897-1987) odkrycie Sfinksa Apolonia Chałupiec Pola Negri - pseudonim na cześć jej ulubionej włoskiej poetki Ady Negri Od 7 roku życia (po aresztowaniu ojca i bankructwie) w Warszawie, w dzielnicy biedy na Powiślu, przy Browarnej 11 Arogancka i uparta uczennica w szkole, radosna i zwinna na trzepaku Szkoła Baletowa upór i determinacja gwarantem szybkich postępów, przerwanych ciężką chorobą Prywatne lekcje aktorstwa i debiut na deskach Teatru Małego w roli Anieli w Ślubach panieńskich Uroda, szczerość gry aktorskiej, mimika twarzy wszystko, czego potrzebuje kino i czego potrzebuje Sfinks Niewolnica zmysłów prem. 25 XII 1914 r. w kinie Urania ; scen. Kazimierz Hulewicz, wicedyrektor Warszawskich Teatrów Rządowych
Pola Negri kariera światowa 1914-1917 intensywna współpraca z Aleksandrem Hertzem 1917 1922 kariera w Niemczech Oczy mumii Ma, Carmen, Madame Dubarry, Sumurun perełki kina niemego 1923 początek kariery w USA Jedyna polska aktorka, która zdobyła Hollywood Gwiazda kina niemego
Mania. Historia pracownicy fabryki papierosów Premiera: XI 1918, reż. Eugen Illes Film promował Polskę podczas przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej (Paryż, Madryt, Londyn, Kijów, Berlin). Został pozyskany od kolekcjonera z Czech w 2006 roku. Jest to najprawdopodobniej jedyna zachowana kopia tego filmu na świecie. Z powodu licznych zniszczeń obraz zrekonstruowano cyfrowo ze środków europejskich, jakimi dysponuje FN na konserwację i digitalizację przedwojennych filmów fabularnych Premiera wersji zrekonstruowanej 4 IX 2011 r. w FN w Warszawie z udziałem Wrocławskiej Orkiestry Kameralnej Leopoldinum pod kierunkiem Jerzego Maksymiuka
https://www.youtube.com/watch?v=ra-rxo2ojyw O miłości Manii Walkowskiej do kompozytora Hansa van den Hofa i intrygach bogatego i wpływowego mecenasa sztuki Morellego.