Opis przypadku Art dent Tom/Volumne 13; Numer/Number 4 (58)/2015: 286-292 E-ISSN 2392-2818 ISSN 2081-4798 yright 2015 Wydawnictwo AS MEDIA Copyright 2015 Wydawnict Biomimikra przy użyciu modyfikowalnego, inteligentnego systemu kolorystycznego w przypadku leczenia po urazie Biomimicry using a Modifiable, Intelligent Shading System in the placement of Direct Layered Composite Resin Veneers in a post-trauma case Clarence Tam 1 ¹ New Zealand Academy of Cosmetic Dentistry Authors Contribution: A - Study Design, B - Data Collection, C - Statistical Analysis, D - Data Interpretation, E - Manuscript Preparation, F - Literature Search, G - Funds Collection Received: 31.08.2015. Accepted: 20.10.2015. Published: 20.10.2015 Prawa autorskie przeniesione na Wydawnictwo AS MEDIA Kontakt z autorem: Clarence Tam, Cosmetic and General Dentistry, Morrow Street Dental, 18 Morrow Street, Newmarket, Auckland 1052, Nowa Zelandia, e-mail: clarence.tam@gmail.com www.clarencetam.co.nz Streszczenie Zastosowanie inteligentnego systemu kompozytowego, który pozwala na matematyczną modyfikację w trakcie zabiegu w przypadku zmiany koloru rdzenia, stanowiło w tym przypadku podstawę powodzenia. Możliwość odtworzenia utraconej objętości zęba, jego konturów i szczegółów optycznych przy użyciu jednego systemu, wyposażonego w mechanizmy ułatwiające pracę w przypadku nieoczekiwanych śródzabiegowych wyzwań estetycznych, czyni z materiału Amaris naprawdę nowoczesny, doskonały materiał kompozytowy i podstawowe narzędzie w arsenale nowoczesnego, zachowawczego dentysty prowadzącego leczenie estetyczne. Słowa kluczowe: biomimikra, efekt czynnościowy i estetyczny, inteligentny kolornik, matematyczna modyfikacja Summary The use of an intelligent composite system that allows mathematical modifiability as core shade changes intraoperatively was crucial to the success of this case. The ability to recreate lost tooth volume, contours and optical nuances using a single system with the brains to help you through unexpected esthetic intraoperative hurdles really does make Amaris a modern supercomposite and a key instrument in the modern, conservative esthetic dentist s arsenal. Key words: biomimicry, functional and ultraesthetic, intellligent shade concept, mathematical modifiability 286
Tam C. Biomimikra przy użyciu Lista zabiegów (klasyfikacja FDI) Ząb 11 MIB: bezpośrednia warstwowa odbudowa z materiału na bazie żywic po wytrawieniu kwasem (złożona licówka). Ząb 21 MIDBL: bezpośrednia warstwowa odbudowa z materiału na bazie żywic po wytrawieniu kwasem (korona 3/4). powierzchnia zęba 21 była niedokonturowana, pod dziąsłem w tej okolicy powstawała półka lub uskok z niedostatecznie zaznaczonym profilem wyłaniania. Pacjent chciał mieć równiejsze, dłuższe i atrakcyjniejsze siekacze przyśrodkowe, jednak ograniczały go kwestie finansowe oraz związane z zachowanymi strukturami zębów. Materiał odtwórczy Wywiad lekarski Półka językowa: Amaris (VOCO), odcień TN (Translucent Neutral neutralny przezierny). Warstwa nieprzezierna: Amaris, odcień O3 (głęboka warstwa zębinowa i okolice szyjki). Druga warstwa nieprzezierna: Amaris, odcień O2 (podpowierzchniowa warstwa zębiny i charakteryzacja zębiny w okolicy brzegu siecznego). Efekty w obrębie brzegu siecznego: Amaris, odcień HT (High Translucency wysoka przezierność), płynny. Wargowa warstwa szkliwna: Amaris, odcień TL (Translucent Light jasny przezierny). System łączący Ząb 11 MIB: preparat 4. generacji z wytrawianiem kwasem (Optibond FL, Kerr). Ząb 21 MIDBL: preparat 4. generacji z wytrawianiem kwasem (Optibond FL, Kerr). Wprowadzenie i główny powód zgłoszenia Pacjent T.M. został do mnie skierowany w celu leczenia przez endodontę z Auckland. Zęby 11 i 21 tego pacjenta uległy poważnemu urazowi, kiedy w wieku siedmiu lat przypadkowo ześlizgnął się ze zbocza. Zgłosił wcześniejsze wielokrotne próby leczenia kanałowego, które kończyły się niepowodzeniem pod względem czynnościowym w związku z przeciekiem od strony koronowej i ponownym skażeniem i pod względem estetycznym, w związku z ciemnym przebarwieniem zębiny na skutek zatrzymania hemosyderyny i wnikania bakterii. W zębach 11 i 21 obecne są stare wypełnienia kompozytowe, opisywane jako przebarwione, nierówne i nie do zaakceptowania, budzące niezadowolenie. Do tego złożonego obrazu dochodziła naprawiona perforacja w okolicy poddziąsłowej, znajdująca się bezpośrednio poniżej brzegu dziąsłowego w okolicy pośrodkowo-policzkowej, która powodowała nieregularny przebieg brzegu dziąsłowego i wyleczoną w ostatnim czasie kieszonkę przyzębną. Ponadto dystalna Choroby: nie zgłaszał. Leki: brak. Alergie: brak. Diagnoza i plan leczenia Diagnoza Szczegółowe badanie rozpoczęto od zewnątrzustnego badania węzłów chłonnych pacjenta, ślinianek, mięśni żucia i stawów skroniowo-żuchwowych. Zakres ruchu u tego pacjenta wynosił 50mm i uznano go za mieszczący się w granicach normy. Szczegółowe badanie przedniego sekstantu zębów szczęki wykazało największą głębokość sondowania w tej okolicy równą 4mm była to okolica DB zęba 21. We wszystkich pozostałych badanych miejscach głębokość sondowania wynosiła maksymalnie 3mm, z krwawieniem przy zgłębnikowaniu. Badanie tkanek twardych wykazało krótszą koronę kliniczną zęba 21 w porównaniu do zęba 11. Ponadto ząb 21 był ustawiony doprzedsionkowo, czyli w proklinacji w porównaniu do zęba 11. W dystalnej okolicy zęba 21 istniał uskok", w związku z czym występował niedobór tkanek twardych w okolicy poddziąsłowej, wpływający na profil wyłaniania od strony dystalno-przedsionkowej do dystalno-językowej. Zęby od 13 do 23 nie reagowały na opukiwanie ani ucisk, jak również nie wykazywały znaczącego klinicznie rozchwiania. Badanie radiologiczne obejmowało pojedyncze zdjęcie zębowe tej okolicy. Stwierdzono duże wypełnione przestrzenie i brak wkładu. Wymagało to zachowawczej preparacji, pozwalającej utrzymać jak największą adhezję do resztkowych tkanek i zachowanych struktur zęba. Przed rozpoczęciem leczenia raz jeszcze omówiono z endodontą kwestię braku potrzeby wykonywania wkładu, który potwierdził, że nie jest on niezbędny. Rozmowy z pacjentem toczyły się wokół wykonania dwóch bezpośrednich, warstwowych, złożonych wypełnień kompozytowych w formie licówek, które miały rozwiązać problem estetyczny przy minimalnej utracie struktur zębów. Stosunek szerokości do wysokości miał zostać skorygowany, tak aby był bliższy idealnej proporcji, wynoszącej 0,8:1,0. Przedsta- Wydawnictwo AS MEDIA www.art.asmedia.com.pl NR 4(58)/2015 287
Art dent 13; 4(58)/2015: 286-292 Ryc. 1: Ogólny wygląd w szerokim uśmiechu: widok od przodu w stosunku 1:2. Stare wypełnienia kompozytowe, wyraźnie widoczna asymetria zębów 11 i 21 (w klasyfikacji FDI) oraz poziome pasma spowodowane przez fluorozę. Fig. 1: Baseline full smile view: 1:2 ratio frontal aspect. The old composite bonding and asymmetry between 11 and 21 (FDI classification) is clearly visible, as is marked horizontal fluorotic streaking. Ryc. 2: Stan bezpośrednio przed leczeniem: izolacja koferdamem bezlateksowym w technice split-dam (Roeko, Coltene). Fig. 2: Immediate Pre-operative situation: split dam isolation (Roeko, Coltene) with a non-latex dam. Ryc. 3: Gingiwektomia laserowa w obrębie zęba 21 na dystalnej powierzchni osiowej i w części dodziąsłowej, odsłaniająca położenie pobrzeża. Preparacja na pełną docelową głębokość. Fig. 3: Laser gingivectomy on 21 distal axial and gingival aspects to expose marginal position. Preparations completed to full intended depth. Ryc. 4: Zastosowano mikroabrazję, po czym założono w technice ciągłej na powierzchni przedsionkowej suchą, plecioną nić retrakcyjną (#0, Ultrapak, Ultradent). Fig. 4: Micro air abrasion used and dry, braided retraction cord (#0, Ultrapak, Ultradent) packed in sulcus via continuous buccal sulcus packing technique. wiono także pacjentowi możliwość osadzenia adhezyjnego uzupełnień porcelanowych, co wpłynęłoby korzystnie na wzmocnienie koron zębów. Wprawdzie pacjent i jego matka byli zainteresowani taką możliwością, jednak pacjentowi zależało na możliwości naprawy w przypadku potencjalnych przyszłych wypadków. Drugim czynnikiem ograniczającym były możliwości finansowe. Pacjent zaakceptował moją sugestię dotyczącą wykonania bezpośrednią metodą warstwową licówek kompozytowych na zębach 11 i 21. Plan leczenia Ogólne badanie (tkanek twardych i miękkich): zewnątrzi zewnątrzustne. 1 zdjęcie zębowe przed leczeniem. Świadoma zgoda. Wykonanie serii 12 zdjęć przed leczeniem, według American Academy of Cosmetic Dentistry (AACD). Mapa kolorystyczna. Znieczulenie, izolacja przy użyciu koferdamu w technice split-dam i preparacja. Mikroabrazja powietrzna (tlenek glinu, 50 mikronów). Wytrawianie, aplikacja systemu łączącego, bezpośrednia warstwowa odbudowa z użyciem materiału Amaris TN, O3, O2, HT i TL w zębach 11 i 21. Wstępne wykończenie z nadaniem pierwszo- i drugorzędowych cech anatomicznych pierwszego dnia. Potwierdzenie integracji kolorystycznej, modyfikacja w zależności od potrzeb, ostateczna korekta konturów i polerowanie po 48 godzinach (tak, aby żywica uległa optymalnej polimeryzacji przed ostatecznym polerowaniem). Wykonanie serii 12 zdjęć po zakończeniu leczenia wg AACD, wraz z wykonaniem radiologicznego zdjęcia zębowego. 288
Tam C. Biomimikra przy użyciu Ryc. 5: Wykonane z wolnej ręki półki na powierzchniach językowych z materiału Amaris TN (VOCO). Ich grubość wynosi około 0,3mm. Fig. 5: Lingual shelf created (freehand) using Amaris TN (VOCO). Thickness is approximately 0.3mm. Ryc. 6: Pierwsza głęboko położona warstwa w części dystalno-przedsionkowej z materiału Amaris O3. Fig. 6: Initial deep layering in distobuccal aspect using Amaris O3. Ryc. 7: Nakładanie drugiej warstwy zębinowej z materiału Amaris O2. W tej warstwie formuje się wewnętrzne płaty zębinowe i szczegóły ukształtowania brzegu siecznego. Fig. 7: Secondary dentin body layering using Amaris O2. Internal dental lobes and incisal detail are sculpted in this layer. Ryc. 8: Większą przezierność ostatecznych uzupełnień w okolicy brzegu siecznego uzyskuje się nanosząc płynny materiał Amaris HT na sieczną 1/5 zęba, a następnie przeprowadzając jego polimeryzację. Fig. 8: Incisal translucency of the final product is enhanced by applying Amaris HT flowable over the incisal 1/5th of the tooth and cured. Opis leczenia wraz z uzasadnieniem wyboru materiału odtwórczego Pacjent T.M. był 16-letnim mężczyzną, skierowanym do mnie w celu kosmetycznego adhezyjnego leczenia zębów przez miejscowego endodontę. Endodonta wypełnił kanały zębów 11 i 21, używając gutaperki i uszczelniacza Roths. Rdzeń zębów został odbudowany z zastosowaniem warstwy linera (materiału Cavit) jako głębszej warstwy, nieokreślonego płynnego materiału w kolorze B1 i kompozytu w kolorze B2. Po przeprowadzeniu szczegółowego badania, postawieniu diagnozy, opracowaniu planu leczenia i uzyskaniu świadomej zgody umówiono pacjenta na kolejną wizytę po dwóch dniach w celu przeprowadzenia preparacji i wykonania warstwową metodą bezpośrednią dwóch złożonych licówek z materiału kompozytowego na zębach 11 i 21. Pacjenta znieczulono (podając 1,5 karpuli 4% preparatu Articaine (amidowego środka znieczulającego) z dodatkiem epinefryny w stężeniu 1:105). Przed zaizolowaniem zębów koferdamem w technice split-dam wykonano niezwłocznie mapę kolorystyczną. Zwraca się uwagę, że w każdym momencie określenie koloru stanowi chwilowe odzwierciedlenie różnych właściwości optycznych zęba, które się zmieniają. Na wynik tego badania wpływają stopień odwodnienia i czas/starzenie się. Zależy on od 6 zmiennych: nasycenia, odcienia, przezierności, fluorescencji i opalescencji. Irfan Ahmad pisze, że dobór koloru niezależnie od czasu, kiedy go przeprowadzamy, ma raczej charakter ulotny niż stały [1]. Przeprowadzono gingiwektomię przy użyciu lasera diodowego (Ezelase 940nm, Biolase, 1,5W, praca ciągła) w celu usunięcia przerośniętych tkanek w okolicy cofniętej półki, znajdującej się poddziąsłowo na dystalnej osiowej powierzchni zęba, jak opisano powyżej. Zastosowanie lasera jednocześnie ułatwiło usuwanie tkanek i osiągnięcie hemostazy, tworząc idealne warunki dla osadzania adhezyjnego. Zdecydowano się na tę metodę, ponieważ fale o długości 940nm są w optymalnym stopniu absorbowane przez hemoglobinę i oksyhemoglobinę. Na tym zdjęciu można zobaczyć perforację poddziąsłową i jej naprawę oraz przezierny kompozyt, zasto- Wydawnictwo AS MEDIA www.art.asmedia.com.pl NR 4(58)/2015 289
Art dent 13; 4(58)/2015: 286-292 Ryc. 9: Spolimeryzowane kuleczki z materiału Amaris, umieszczone na zębie 11 w celu oceny, czy do ostatecznej odbudowy lepiej będzie użyć odcienia TN (mniej jasnego), czy TL (jaśniejszego). Fig. 9: Cured Amaris composite balls placed on tooth 11 to assess whether TN (lower value ball) or TL (higher value ball) would be most suited to the final situation. sowany przez dentystę do przeprowadzonej wcześniej odbudowy zrębu. Stwierdzono, że całkowite usunięcie założonego wcześniej kompozytu mogłoby doprowadzić do dalszego uszkodzenia zachowanych struktur zęba, dlatego na tym etapie zakończono preparację. W tym momencie zastosowano barwnik do wykrywania próchnicy (Caries Detector, Kuraray) w celu uwidocznienia i usunięcia pozostałych bakterii, co zapewniło uzyskanie twardej, czystej powierzchni zębiny. Po założeniu suchej nici retrakcyjnej w rozmiarze #0 (Ultrapak, Ultradent) w technice ciągłego upychania nici w kieszonce na powierzchni przedsionkowej przeprowadzono mikroabrazję powietrzną z zastosowaniem tlenku glinu wielkości 50 mikronów w celu uzyskania lepszej retencji mikromechanicznej. Przeprowadzono wytrawianie 33% kwasem ortofosforowym, a następnie zastosowano 3-etapowy system łączący 4. generacji w technice total etch (Optibond FL, Kerr). Pierwszą warstwę stanowiła półka na powierzchniach językowych, wykonana z wolnej ręki na zębach 11 i 21 z użyciem paska formówki Mylar. Tę pierwszą warstwę łatwiej byłoby wykonać z użyciem matrycy z masy typu putty, wykonanej na podstawie diagnostycznej próbnej odbudowy z wosku, jednak pacjent zdecydował się na pominięcie tego etapu z przyczyn finansowych. Ta pierwsza warstwa ma grubość około 0,3mm, zapewnia odtworzenie pożądanej długości i proporcji zęba i jest wykonywana z mleczno-białego, przeziernego odcienia szkliwnego. Do wykonania tego rusztowania wykorzystano materiał Amaris (VOCO) w odcieniu TN (translucent neutral neutralny przezierny). Kolejna warstwa miała na celu wstępne, możliwie jak najlepsze zamaskowanie przeziernego tła przy użyciu nieprzeziernych kolorów zębinowych. Nieprzezierny materiał umieszcza się w taki sposób, aby zasłonić linie Ryc. 10: Zastosowano pojedynczą warstwę materiału Amaris TL do odbudowy przedsionkowej warstwy szkliwnej. Fig. 10: Amaris TL was used in a single increment to replace the facial enamel layer. łączenia. Pominięcie tego etapu spowodowałoby uzyskanie mniej atrakcyjnego efektu ostatecznego. W tym przypadku ograniczenie stanowiła grubość i przezierność zachowanego rdzenia zęba, wynikająca z zastosowanych wcześniej materiałów. Na dystalnej powierzchni osiowej w głębszych warstwach zastosowano materiał Amaris O3 (Opaque #3), aby sprawdzić, czy odcień ten odpowiadał kolorowi kikuta zęba. Po przeprowadzeniu polimeryzacji uznano, że w warstwach powierzchownych zastosowany zostanie nieco jaśniejszy nieprzezierny materiał (Opaque #2), który lepiej odda docelową barwę zęba. Dzięki tej możliwości matematycznych modyfikacji materiał Amaris sprawia, że bezpośrednie odbudowy estetyczne w stomatologii są proste i przyjemne. Ta warstwa jest również ważna, ponieważ zębina odpowiada za podstawowe nasycenie koloru zęba oraz pełny efekt fluorescencyjny i odcień ostatecznej odbudowy [4]. Powierzchowną warstwę zębinową uformowano i wygładzono w kierunku przyszyjkowym w okolicy pobrzeża, zamykając od strony przedsionkowej okolicę perforacji poddziąsłowej. Sieczną połowę zęba uformowano, nakładając drugą warstwę materiału Amaris O2 i rozciągając ją w kierunku brzegu siecznego. Warstwa ta charakteryzuje się obecnością nieregularnych wypustek zębiny, stanowiącej bazę dla efektu siecznego, widocznego w ostatecznym uzupełnieniu. Ponadto w tej powierzchownej warstwie zębinowej formuje się przed ostateczną polimeryzacją struktury płatów zębiny. Kolejna warstwa wykonana jest z materiału o wysokiej przezierności, który wypełnia przestrzenie powstające pomiędzy drobnymi strukturami brzegu siecznego i płatami materiału zębinowego. Zastosowanie jasnego przezroczystego odcienia materiału zwiększa penetrację światła, jego transmisję, odbijanie oraz refrakcję w tej okolicy, co wpływa na ostateczny efekt. 290
Tam C. Biomimikra przy użyciu Na tym etapie porównuje się kolor z odwodnionymi zębami sąsiednimi. Warunek konieczny stanowi przestrzeganie mapy kolorystycznej, z bardzo niewielkimi modyfikacjami w trakcie zabiegu lub bez żadnych modyfikacji. Jaśniejszy kolor odwodnionych zębów stanowi bardzo utrudniający czynnik. Z tego powodu wielu lekarzy wykonuje zbyt jasną odbudowę, tak że po ponownym nawodnieniu sąsiadujących zębów odbudowywane zęby są zbyt białe. W tym przypadku pacjent chciał, aby zęby były nieco jaśniejsze, ponieważ planował w nieokreślonej przyszłości przeprowadzenie wybielania przyżyciowego sąsiadujących zębów. Ponieważ w naturze często siekacze przyśrodkowe są często odrobinę jaśniejsze niż siekacze boczne, zdecydowaliśmy się na użycie jaśniejszego odcienia szkliwnego (TL; translucent light jasny przezierny), zamiast odcienia planowanego wcześniej (TN: translucent neutral neutralny przezierny). Jest to kolejny dowód, jak matematyczna możliwość modyfikacji systemu Amaris pozwala na kontrolę jasności ostatecznej odbudowy na różnych jej etapach. W trakcie zabiegu wykonano rodzaj kolornika w postaci dwóch kuleczek ze spolimeryzowanego kompozytu Amaris, umieszczonych na zębie 11: od strony brzegu siecznego kolor TN (translucent neutral), bliżej szyjki kolor TL (translucent light). Sam materiał TL, nałożony grubą warstwą, spowodowałby uzyskanie zbyt jasnego koloru dlatego zawsze ważna jest ocena grubości i morfologii warstw zębinowych od strony brzegu siecznego [1]. W tym przypadku dla odbudowy profilu wyłaniania zęba i kątów załamania powierzchni w celu uzyskania pełnego profilu wystarczyła bardzo cienka warstwa kompozytu w ostatecznym kolorze szkliwnym. Z tego powodu zdecydowano się zastosować odcień TL, aby lekko rozjaśnić kolor warstwy zębinowej. Po ostatecznej polimeryzacji otworzono punkty styczne, używając niewielkiej siły do separacji zębów ( Mopper Pop ), po czym wykończono, stosując średnio- i drobnoziarniste paseczki metalowe (GC) oraz polimerowe paseczki ścierne Epitex (GC). Na powierzchni wargowej wykonano ołówkiem oznaczenia, aby zachować kąty załamania powierzchni i profil wyłaniania. Wykończono wypełnienia z zachowaniem pierwszo- i drugorzędowych cech anatomicznych, stosując gruboziarniste krążki ścierne (Soflex, 3M ESPE) i drobnoziarniste wiertła diamentowe w kształcie igły (Mani Dia-Burs). Polerowanie zakończono przy użyciu dwuetapowego systemu Double Diamond (Clinician s Choice) z prędkością 5000rpm, uzyskując wysoki połysk, a następnie ostatecznie wypolerowano uzupełnienia z zastosowaniem pasty z tlenkiem glinu (Enamelize, Cosmedent) na krążku z filcu (Flexibuff, Cosmedent). Pacjent został odesłany do domu do czasu wygojenia dziąseł i ostatecznej polimeryzacji przed kolejną wizytą, na której przeprowadzono ostateczne polerowanie. Uzasadnienie wyboru materiału odtwórczego W przypadku pacjenta T.M., 16-letniego młodego mężczyzny z licznymi problemami strukturalnymi w obrębie koron górnych przyśrodkowych zębów siecznych, ważny był wybór systemu kompozytowego, który charakteryzują zarówno doskonałe właściwości fizyczne, jak i zaawansowany system kolorystyczny, co miało zasadnicze znaczenie dla odtworzenia optycznych szczegółów występujących w naturze. W tym przypadku celem jest osiągnięcie biomimikry poprzez odtworzenie pierwotnych wymiarów zębów, indywidualnych efektów i budowy anatomicznej. W tym przypadku wymagana redukcja zębów była minimalna, stanowiła może 15 20% całkowitej objętości zębów. Zachowana struktura zębów składała się ze ściśle przenikających się materiałów do odbudowy zrębu i nieregularnych struktur zębów. Uznano, że najlepiej będzie pozostawić tę podbudowę, ponieważ nie stwierdzono oznak głębszej próchnicy, a ryzyko dalszej utraty cennej zębiny było wysokie. Pascal Magne w przypadkach, w których dojdzie do utraty ponad 60% oryginalnej struktury koronowej części zęba sugeruje wykonywanie adhezyjnych uzupełnień porcelanowych. Odsetek ten stanowi krytyczny próg minimalnej sztywności korony zęba, zapewniającej długotrwałe powodzenie. Większa utrata tkanek wymaga zastosowania materiału o podwyższonych właściwościach fizycznych. Materiał kompozytowy jest bardziej elastyczny niż porcelana. Jeśli jest stosowany w celu odtworzenia sztywności znacznie osłabionych zębów, zęby te pozostają nadal w znacznym stopniu narażone na złamanie [3]. W tym przypadku ilość zachowanych struktur zęba 21 była mniejsza niż 40%. Byłby to więc odpowiedni przypadek do wykonania adhezyjnego uzupełnienia porcelanowego, gdyby nie istniały ograniczenia finansowe. Najbardziej przewidywalny, symetryczny efekt estetyczny byłby możliwy do uzyskania poprzez wykonanie adhezyjnej odbudowy także w obrębie zęba 11, jednak to również nie było możliwe w tym przypadku. Zanim zaczęliśmy pracę mieliśmy świadomość, że kolor zrębu zęba będzie odbiegał od koloru w przypadku zębów o nienaruszonej zębinie, dlatego możliwość elastycznej modyfikacji koloru w trakcie zabiegu stała się wręcz bezcenna. Rozwiązanie stanowiło więc zastosowanie nowoczesnego, doskonałego kompozytu, który nie tylko plasuje się wysoko pod względem właściwości fizycznych, ale też opiera się na inteligentnym systemie kolorystycznym, pozwalającego modyfikować na bieżąco jasność. Wydawnictwo AS MEDIA www.art.asmedia.com.pl NR 4(58)/2015 291
Art dent 13; 4(58)/2015: 286-292 Ryc. 11: Efekt bezpośrednio po zabiegu, po nadaniu konturów, wykończeniu i wypolerowaniu w pierwszym dniu. Fig. 11: Immediate post-operative result after contouring, finishing and polishing on Day 1. Ryc. 12: Szeroki uśmiech w widoku od przodu po 48 godzinach od zabiegu, w stosunku 1:2, bez retrakcji dziąseł. Fig. 12: 48 hour post-operative full frontal smile view 1:2 ratio unretracted. Ryc. 13: Szeroki uśmiech w widoku od prawej strony po 48 godzinach od zabiegu, w stosunku 1:2, bez retrakcji dziąseł. Można dostrzec szczegóły budowy optycznej brzegu siecznego i anatomicznej powierzchni wargowych. Fig. 13: 48 hour post-operative right lateral smile view 1:2 ratio unretracted. One can appreciate the development of incisal optical details and facial anatomy. W tym przypadku zastosowano technikę achromatycznej warstwy szkliwnej, autorstwa Newtona Fahla [2]. Wykorzystano warstwę szkliwną o kolorze spoza kolornika Vita (Amaris TN: translucent neutral), natomiast nasycenie koloru wynikało z dwóch zastosowanych odcieni zębinowych (Amaris O3 i O2). W tym przypadku uznano, że jasność odcienia O3 była zbyt niska w stosunku do wartości docelowej. Dlatego zastosowanie inteligentnego kolornika stworzonego przez firmę Voco pozwoliło na modyfikację tego koloru i wybór jaśniejszego odcienia O2. Dodatkową modyfikację jasności uzyskano poprzez zastosowanie jaśniejszej niż wcześniej proponowana warstwy szkliwnej (Amaris TL: translucent light). Precyzyjne nadawanie warstwom odpowiedniej grubości jest kluczowe dla dopasowania koloru. Zbyt gruba warstwa szkliwna spowoduje uzyskanie ciemniejszego niż planowany koloru. Zbyt gruba warstwa zębinowa wpłynie na jasność, odcień i nasycenie koloru [1]. Kwestie te oceniano często i systematycznie od strony brzegu siecznego w miarę odbudowywania objętości zębów. W przypadku pacjenta T.M. zachowanie nienaruszonej resztkowej zębiny Ryc. 14: Szeroki uśmiech w widoku od lewej strony po 48 godzinach od zabiegu, w stosunku 1:2, bez retrakcji dziąseł. Uzupełnienia nie odróżniają się od zębów, wykazują dobrą integrację strukturalną i kolorystyczną z zębami przedniego górnego sekstantu, co bardzo uszczęśliwiło pacjenta. Fig. 14: 48 hour post-operative left lateral smile view 1:2 ratio unretracted. Indetectable restorations with good structural and color integration in the upper anterior sextant producing a very happy patient. stanowiło podstawę naszej decyzji o pozostawieniu odbudowy rdzenia. Zastosowanie inteligentnego systemu kompozytowego, który pozwala na matematyczną modyfikację w trakcie zabiegu w przypadku zmiany koloru rdzenia, stanowiło w tym przypadku podstawę powodzenia. Możliwość odtworzenia utraconej objętości zęba, jego konturów i szczegółów optycznych przy użyciu jednego systemu, wyposażonego w mechanizmy ułatwiające pracę w przypadku nieoczekiwanych śródzabiegowych wyzwań estetycznych, czyni z materiału Amaris naprawdę nowoczesny, doskonały materiał kompozytowy i podstawowe narzędzie w arsenale nowoczesnego, zachowawczego dentysty prowadzącego leczenie estetyczne. Materiał o powierzchni zapewniającej doskonałą polerowalność w połączeniu z minimalną chropowatością i odpornością na abrazję w kontakcie trzech ciał zapewni u tego pacjenta trwały efekt czynnościowy i estetyczny. Amaris to wzór: wzór na przewidywalność w trudnych przypadkach estetycznego leczenia zębów przednich, a zarazem proste równanie, dzięki któremu uśmiech naszych pacjentów ma przed sobą długą przyszłość. ART Piśmiennictwo/references Dostępne w redakcji. 292