Wykład 8 Rusztowania budowlane Technologia robót budowlanych TRB sem 5
budowlane Rusztowanie - jest to tymczasowa konstrukcja, niezbędna w celu zapewnienia bezpieczeństwa podczas pracy przy wznoszeniu, konserwacji, naprawie lub rozbiórce budynków i innych budowli, zapewniająca łatwy dostęp do tych obiektów.
budowlane Rusztowanie Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych Dz.U.2003, Nr 47, poz.140) rusztowania powinny być wykonywane, montowane, eksploatowane i demontowane zgodnie z dokumentacją i instrukcją producenta dla rusztowań systemowych albo projektem indywidualnym - dla rusztowań innych niż systemowe. Montażyści rusztowań metalowych powinni mieć wymagane uprawnienia
Użytkowanie rusztowania Użytkowanie rusztowania jest dopuszczalne po dokonaniu jego odbioru przez kierownika budowy lub uprawnioną osobę i potwierdzone wpisem w dzienniku budowy lub w protokole odbioru technicznego. Rusztowania należy ustawiać na podłożu ustabilizowanym i wyprofilowanym, ze spadkiem umożliwiającym odpływ wód opadowych. Przed montażem lub demontażem rusztowań należy wyznaczyć i ogrodzić strefę niebezpieczną. Na rusztowaniu powinna być umieszczona tablica określająca: wykonawcę montażu rusztowania z podaniem imienia i nazwiska albo nazwy oraz numeru telefonu; dopuszczalne obciążenia pomostów i konstrukcji rusztowania
Normy zwiazane z rusztowaniami
RUSZTOWANIA wymagania Rusztowania powinny: 1) posiadać pomost o powierzchni roboczej wystarczającej dla osób wykonujących roboty oraz do składowania narzędzi i niezbędnej ilości materiałów;
RUSZTOWANIA wymagania Rusztowania powinny: 2) posiadać stabilną konstrukcję dostosowaną do przeniesienia obciążeń;
RUSZTOWANIA wymagania Rusztowania powinny: 3) zapewniać bezpieczną komunikację i swobodny dostęp do stanowisk pracy;
RUSZTOWANIA wymagania Rusztowania powinny: 4) zapewniać możliwość wykonywania robót w pozycji nie powodującej nadmiernego wysiłku; RUSZTOWANIA wymagania
RUSZTOWANIA wymagania Rusztowania powinny: 5 ) posiadać balustradę,
RUSZTOWANIA wymagania Rusztowania powinny: 6) posiadać piony komunikacyjne.
RUSZTOWANIA wymagania Rusztowania powinny: 7) zabezpieczenia przed spadaniem przedmiotów z rusztowania;
RUSZTOWANIA wymagania Rusztowania powinny: 8) zabezpieczenie przechodniów przed możliwością powstania urazów oraz uszkodzeniem odzieży przez elementy konstrukcyjne rusztowania. v
Elementy składowe hs - wysokość przęsła ws- szerokość przęsła ls - długość przęsła 1. stężenie płaszczyzny pionowe: zamknięte ramy ze wzmocnieniem narożnym lub bez, otwarte ramy, ramy drabinowe z włazami, sztywne połączenia pomiędzy poprzecznicami i rurami pionowymi, klamry stężeń oraz inne elementy używane jako wzmocnienie pionoweo 2. stężenie płaszczyzny poziomej: ramy, płyty ramowe, klamry stężeń i sztywne połączenia pomiędzy poprzecznicami i podłużnicami oraz inne elementy używane jako wzmocnienie poziome 3. słupek poręczowy; rura z łącznikami umożliwiająca zamontowanie poręczy na ostatniej kondygnacji rusztowania
4. stężenie wspornika rura zakończona łącznikami służąca do podparcia wsporników rozszerzających rusztowanie -element stosowany sporadycznie bez zasadniczego znaczenia konstrukcyjnego 5. węzeł : miejsce rozłącznego połączenia dwóch lub więcej elementów rurowych, 6. Stężenie wzdłużne 7. Stojak: element pionowy 8. Poprzecznica: poziomy element zazwyczaj tworzący kat prosty z elewacją budynku 9. Podłużnica: poziomy element zazwyczaj równoległy do elewacji budynku, zgodny z kierunkiem dłuższego wymiaru rusztowania 10. Odciąg: element łączący rusztowanie z kotwą w elewacji budynku
11. Pomost: jeden lub więcej podestów, które tworzą miejsce do pracy pomiędzy dwoma stojakami 12. Wspornik: element konstrukcyjny rusztowania zamontowany na konstrukcji nośnej, służący do układania dodatkowych pomostów roboczych lub daszków ochronnych 13. Podłużnica wzmacniająca: Belka kratowa stosowana do pokonywania przeszkód typu przejścia nad przejazdami, daszkami itp. o rozpiętości większej niż 3m ( w rusztowaniach systemowych ) 14. Podstawka: sztywna płyta, służąca do rozłożenia nacisku na większą powierzchnię 15. Fundament 16. Dźwigar mostujący: podest- prefabrykowana lub nie, samodzielnie przenosząca obciążenie, i mogąca stanowić cześć konstrukcji rusztowań
ROBOTY BETONOWE Rusztowania 17. Rama pozioma: element pracujący po zamontowaniu rusztowania w pozycji poziomej, składający się z dwóch podłużnic połączonych poprzeczkami 18. Kotew: element wmontowany lub przytwierdzony do elewacji budynku w celu zamontowania odciągu 19. Rama pionowa: główny element pracujący po zmontowaniu rusztowania w pozycji pionowej, składający się z dwóch stojaków połączonych poprzeczkami 20. Konstrukcja osiatkowania: siatki ochronne stosowane na rusztowaniach przy traktach komunikacyjnych - zabezpieczają rusztowanie przed upadkiem z wysokości przedmiotów i materiałów budowlanych 21. Poręcz główna 22. Poręcz pośrednia 23. Bortnica : krawężnik 24. Zabezpieczenie boczne 25.Podstawka śrubowa: podstawka z elementem do pionowej regulacji 26. Złącze: element używany do łączenia dwóch rur złącze krzyżowe : złącze używane do łączenia dwóch rur przecinających się pod kątem prostym złącze obrotowe: złącze używane do łączenia dwóch rur przecinających się pod dowolnym kątem złącze równoległe : złącze używane do łączenia dwóch równoległych rur. złącze wzdłużne : złącze używane do łączenia dwóch rur współosiowo wzdłuż linii prostej
Schemat rusztowania niesystemowego
» 3. Definicje Najnowsze i najbardziej aktualne definicje rusztowań podano w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. z dnia 19 marca 2003 r.) Rusztowanie robocze konstrukcja, budowlana, tymczasowa, z której mogą być wykonywane prace na wysokości, służącą do utrzymywania osób, materiałów i sprzętu; Do grupy rusztowań roboczych zaliczane są wszystkie rusztowania wykorzystywane do prac na wysokości zarówno w budownictwie przemysłowym jak i miejskim. Mogą to być wszystkie typy rusztowań łącznie z rusztowaniami jezdnymi. Rusztowanie ochronne konstrukcja budowlana, tymczasowa, służącą do zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości ludzi oraz przedmiotów; Do grupy rusztowań ochronnych zalicza się wszystkie rusztowania nie służące do wykonywania pracy, lecz stanowiące zabezpieczenie przed upadkiem z wysokości. Takimi rusztowaniami są np. rusztowania do prac dekarskich lub rusztowania wznoszone wraz z budynkiem jako zabezpieczenie przed upadkiem z wysokości. Rusztowanie systemowe konstrukcja budowlana, tymczasowa, w której wymiary siatki konstrukcyjnej są jednoznacznie narzucone poprzez wymiary elementów rusztowania, służącą do utrzymywania osób, Rusztowania systemowe mogą służyć zarówno jako rusztowania robocze jak i rusztowania ochronne.
ROBOTY BETONOWE Rusztowania» 5. Certyfikacja rusztowań Certyfikacja na znak "B" jest dobrowolna tak więc rusztowania budowlane dopuszczone są do stosowania bez obowiązku certyfikacji. W Polsce rusztowania certyfikuje wyłącznie IMBiGS a certyfikat wydawany jest na 3 do 5 lat. IMBiGS certyfikuje rusztowania na podstawie dokumentu - "KRYTERIACH OCENY WYROBÓW POD WZGLĘDEM BEZPIECZEŃSTWA" oceniając takie cechy wyrobu jak: zgodność z dokumentacją oznakowanie wytrzymałość konstrukcji rusztowań i podestów stateczność rusztowań urządzenia piorun ochronne urządzenia ostrzegawcze urządzenia transportowe zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości ludzi i przedmiotów wysiłek fizyczny przy montażu i demontażu rusztowań- wysiłek fizyczny przy przygotowaniu podestu do pracy wygoda pracy na rusztowaniu zakres merytoryczny instrukcji stosowania i montażu rusztowań forma redakcyjna, graficzna i wydawnicza instrukcji
» 6. Instrukcje montażu i eksploatacji rusztowań - zakres stosowania systemu Każde rusztowanie stawiane na budowie musi posiadać dokumentację techniczną. Dokumentację techniczną może stanowić instrukcja montażu i eksploatacji rusztowań opracowana przez producenta rusztowania i/lub projekt techniczny sporządzony dla konkretnego przypadku rusztowania, który nie jest objęty instrukcją montażu i eksploatacji lub też takiej instrukcji nie posiada. Standardowa instrukcja montażu i eksploatacji sporządzona przez producenta rusztowania powinna zawierać : Nazwę producenta z danymi teleadresowymi ; system rusztowania ; rusztowanie ramowe ; rusztowanie modułowe ;
rusztowanie ruchome lub inne ; Zakres stosowania rusztowania ze szczególnym uwzględnieniem podziału rusztowań na typowe i nietypowe w którym powinny się znaleźć informacje na temat : Dopuszczalne obciążenie użytkowe pomostów roboczych : Dopuszczalne wysokości rusztowań dla których nie ma konieczności wykonania projektu technicznego ; Dopuszczalne parcie wiatru ( strefa obciążenia wiatrem ), przy którym eksploatacja rusztowań jest możliwa bez wykonania dodatkowego projektu technicznego : Sposób montażu i warunki eksploatacji urządzeń transportu pionowego ( wciągarki ) Informację na temat ilości poziomów roboczych i ich wyposażenia ; Warunki montażu i demontażu rusztowania. Schematy montażowe konstrukcji rusztowań typowych Sposób postępowania w przypadku montażu rusztowania nietypowego; Specyfikację elementów które należą do danego systemu rusztowania ; Wzór protokołu odbioru ; Wymagania montażowe i eksploatacyjne Zasady montażu i demontażu rusztowania Na podstawie zawartych w instrukcji montażu i eksploatacji informacji można ocenić, czy dany przypadek rusztowania jest rusztowaniem typowym ( mieści się w zakresie stosowania rusztowania ) i budowa tego rusztowania możliwa jest bez sporządzania dodatkowego projektu technicznego. W takim przypadku należy każdorazowo zapoznać się z instrukcją i elementami systemu przed rozpoczęciem pracy na danym systemie rusztowania. W przypadku, gdy budowane rusztowanie nie mieści się w zakresie stosowania danego systemu
7. Dokumenty przy budowie i eksploatacji rusztowań Każde działanie związane z budową i eksploatacją rusztowania należy odpowiednio dokumentować. Dobrym narzędziem do tego celu jest schemat działań i odpowiednich dokumentów związanych z tymi działaniami.
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA Rys.1. Rozstawianie podstawek śrubowych Rys.2. Montaż nakładki na podstawki śrubowe
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA Rys.3. Zakładanie stężenia poziomego Rys.4. Montaż ramy na nakładki podstawki śrubowej
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA Rys.5. Montaż stężenia ukośnego pierwszego pola Rys.6. Pierwsze pole rusztowania z nałożonymi podestami
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA Rys.7. Pierwsze pole rusztowania Rys.8. Kompletny pierwszy poziom rusztowania
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA Rys.9. Pion komunikacyjny rusztowania Rys. 10. Poziomowanie rusztowania Rys.9. Pion komunikacyjny rusztowania
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA Rys.11. Początek montażu drugiej kondygnacji Rys.12. Montaż poręczy drugiej kondygnacji
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA Rys.13. Zakładanie deski burtowej Rys.14. Montaż poręczy poprzecznej
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA Rys. 15. Montaż ramki L Rys.17. Kompletny zestaw rusztowania Rys. 16. Zakładanie ramki górnej
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA ŁĄCZNIKI KOTWIĄCE Rusztowania, których wysokość przekracza czterokrotnie najmniejszy wymiar podstawy oraz rusztowania wyposażone w wysięgniki transportowe i daszki osłonowe musza by kotwione niezależnie od wyników oblicze statycznych. Rusztowania należy kotwi do ścian budowli lub budynku w sposób zapewniający statyczność i sztywność konstrukcji oraz umożliwiający przeniesienie sił zewnętrznych, działających na rusztowanie, takich jak np.: siła bocznego parcia wiatru, mimośrodowe obciążenie statyczne, obciążenia dynamiczne spowodowane prac ludzi, siły wywołane przez nierównomierne osiadanie konstrukcji.
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA ŁĄCZNIKI KOTWIĄCE Ogólne zasady kotwienia: wielko siły odrywającej rusztowanie (prostopadłej do ściany) na jedną kotew przyjmuje się 250 dan (2,5 kn); kotwienie należy rozpoczyna od drugiego poziomu rusztowania; zakotwienia należy umieszcza symetrycznie na całej powierzchni rusztowania, przy czym odległość w poziomie nie powinna przekracza 4 do 5 m, a w pionie 4 do 6 m tak, aby na każde 16-30 m2 rusztowania przypadało jedno zakotwienie; każdy rząd kotew powinien kończyc się na brzegach rusztowania; ciąg komunikacyjny w danym rzędzie kotew należy zakotwi z obydwu stron.
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA ŁĄCZNIKI KOTWIĄCE Wszelkie wystające fragmenty rusztowa poza narożniki obiektu budowlanego, które narażone są na działanie wiatru należy kotwi dodatkowo, uwzględniając siły poziome od parcia i ssania wiatru. Konstrukcja rusztowa przyściennych nie powinna wystawa poza najwyższą linie kotwień więcej ni 3,0 m. Natomiast pomost roboczy nie może by umieszczony wyżej niż 1,5 m ponad tą linie. Kotwienie rusztowa ramowych należy realizować za pomoc łączników kotwiących mocowanych do rur ram pod podestami za pośrednictwem złączy krzyżowych lub obrotowych. Hak łącznika kotwiącego powinien by tak ustawiony, aby przenosił tylko siły poziome równoległe do ściany (rys. 1.) łącznik kotwicy nie może przenosi sił pionowych.
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA Kotwienie rusztowa ramowych należy realizować za pomoc łączników kotwiących mocowanych do rur ram pod podestami za pośrednictwem złączy krzyżowych lub obrotowych. Hak łącznika kotwiącego powinien by tak ustawiony, aby przenosił tylko siły poziome równoległe do ściany (rys. 1.) łącznik kotwicy nie może przenosi sił pionowych.
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA MONTAŻ NAROŻY RUSZTOWANIA Montaż narożników rusztowania może odbywa się za pomoc łączników kątowych (rys. ) lub przy użyciu rur i złącz obrotowych. Przestrzeń pomiędzy polami należy wypełnić podestami, zabezpieczając je jednoczenie przed wypadaniem
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA NAKŁADKI NA DWIGARY Nakładki na dźwigary w połączeniu z dźwigarami służą do budowy platform. Nakładki montuje się do pasów górnych dźwigarów za pomoc półzłącz. Następnie na bolcach nakładek sąsiadujących dźwigarów mona założyć podesty stalowe.
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA PODESTY KĄTOWE Podesty kątowe wraz z zabezpieczeniem w postaci poręczy i burt kątowych oraz podpór umożliwiają montaż konstrukcji rusztowania pod dowolnym katem w zakresie od 0 do 90. Jest to wykorzystywane przy okrągłych zbiornikach, silosach, Kociołach itp. Montaż elementów kątowych przebiega następująco: podest kątowy należy założyć jednym kocem (belkę z otworami) na bolcach ramy, natomiast drugi koniec położyć na podestach sąsiedniego pionu. W dalszej kolejności zamontować podporę podestu kątowego do ramy pod podestem kątowym w ten sposób, aby podest opierał si na belce podpory. Potem nałożyć ramy następnej kondygnacji i na ramach oraz podporze podestu kątowego zamontować poręcze i burty kątowe, regulując odpowiednio ich długości w zależności od kata pod jaki s ustawione sasiadujce piony rusztowania.
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA POSZERZENIE RUSZTOWANIA
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA PRZESUNICIE OSI PIONOWEJ W razie konieczności przesunięcia osi rusztowania (np. przy nieregularnym kształcie budynku) należy postępować następująco: a) na kondygnacji, na której o ma by przesunięta, należy zabudowa od zewnątrz rusztowania konsole i podpory konsoli; b) na konsole nałożyć podesty i podesty konsoli; c) założyć ramy następnej kondygnacji (jeden kielich ramy założyć na rur konsoli, a drugi na zewnętrzna rur ramy niższego poziomu; d) nad podestami ostatniej kondygnacji właściwej konstrukcji rusztowania (konstrukcji wznoszonej od podłoża w jednej osi bez użycia poszerzeń, np. za pomoc konsol) założyć zabezpieczenia podestu konsoli; nastapnie na skrajnych ramach ramy boczne konsoli; e) poszerzony poziom uzupełni o stężenia, poręcze, poręcze poprzeczne, deski burtowe i deski burtowe poprzeczne; f) kontynuować montaż przesuniętej osi rusztowania wg ogólnych zasad. Po przesunięciu osi rusztowania na konsolach można montować 4 kondygnacje rusztowania.
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA ZABEZPIECZENIE NAJWYŻSZEGO POZIOMU RUSZTOWANIA Najwyższy poziom rusztowania należy zabezpieczy za pomoc: ramek górnych (rys.1.) montowanych od czoła rusztowania w sposób analogiczny jak ramy rusztowania. Konstrukcja ramek górnych zapewnia zabezpieczenie powierzchni roboczej poręczami; ramek L (rys. 2.) - montowanych na rurach ram od strony zewnętrznej rusztowania przez nałożenie na rur ramy, a od strony ściany za pomoc półzłacza (dokręcając śrubę); poręczy; stężeń górnych (montowanych na sworzniach z zapadkami); desek burtowych i desek burtowych poprzecznych (rys.3.). Rys. 1. Zakładanie ramki górnej Rys. 2. Montaż ramki Rys. 3 Sposób mocowania desek burtowych
INSTRUKCJA MONTAŻU RUSZTOWANIA
Rozliczenie pracy rusztowań