KRZYSZTOF OJDANA SPECJALISTA DS. PRODUKTU MOLEX PREMISE NETWORKS Oprogramowanie Real Time Infrastructure Manager - mózg systemu inteligentnego okablowania Real Time
wprowadzenie System inteligentnego okablowania Real Time firmy Molex Premise Networks składa się zasadniczo z trzech grup elementów: - tych tworzących warstwę fizyczną sieci, przeznaczoną do wykorzystania przez użytkowników systemu, tj. okablowania poziomego, pionowego, punktów abonenckich, paneli krosowych, szaf dystrybucyjnych, kabli krosowych, itp. - elementów odpowiedzialnych za inteligencję systemu, a więc urządzeń monitorujących panele krosowe i porty urządzeń aktywnych, tzw. system monitorów, kabli połączeniowych zapewniających przesył informacji, pasków integracyjnych stosowanych w urządzeniach aktywnych oraz rozwiązaniach retrofit, tj. podczas implementowania rozwiązania w systemach wcześniej zrealizowanych. - oraz oprogramowania Real Time uruchomionego na serwerze systemu działającym w trybie ciągłym (24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu) informacje podstawowe W niniejszym artykule zostaną przedstawione najważniejsze cechy funkcjonalne oprogramowania będącego mózgiem systemu inteligentnego okablowania. Oprogramowanie jest oferowane przez firmę Molex Premise Networks w pakietach umozliwiających monitoring 256 portów inteligentnych. Dla danego projektu należy zamawiać odpowiednią ilość pakietów. Instalacja oprogramowania może może zostać wykonana albo przez Certyfikowanego Instalatora firmy Molex Premise Networks który przeszedł odpowiednie szkolenie lub też upoważnionego pracownika Molex Premise Networks. Generalnie oprogramowanie powinno być instalowane na dedykowanym serwerze dostępnych dla użytkoweników poprzez sieć LAN. Uzytkownicy korzystający z systemu powinni korzystać ze stacji klienckich łączących się z bazą danych. Wymagania co do serwera oraz stacji klienckich podano w tabeli 1. Klient / Serwer Pamięć Procesor Karta graficzna Dysk Twardy System Operacyjny Oprogramowanie dodatkowe Wymagania Klient: 256MB Serwer: 1GB Pentium 4-2.4 GHz lub równoważny 1024 x 768 x 16-bit 20 GB Klient: Windows 2000 Professional lub Windows XP Professional Serwer: Windows 2003 Server Klient: Internet Explorer, najnowsza wersja Serwer: Internet Explorer, najnowsza wersja Tabela 1 Wymagania sprzętowe dot Serwera i Klienta. strona 2 www.molexpn.com.pl
Instalacja oprogramowania przebiega dwuetapowo. Najpierw instalowane jest oprogramowanie bazodanowe tj, SQL Anywhere 9 firmy Sybase obsługujące bazę danych przeznaczoną do przechowywania informacji w postaci skomplikowanej struktury tabel i relacji. Nastepnie jest instalowana nakładka będąca Graficznyn Interfejsem Użytkownika pozwalającym na wprowadzanie informacji, ich przeglądanie, edycję,i zarządzanie. Użytkownik korzysta tylko z interfejsu, praktycznie nie ma styczności z bazą danych. Znajomośc obsługi baz danych nie jest wymagana! Oprogramowanie jak na relacyją bazę danych przystało umożliwia stworzenie niegraniczonej liczny użytkowników którym nadaje się nazwę (login) i hasło. Dodatkowo każdemu użytkownikowi przyznawane są uprawnienia w zależności od pozycji w strukturze firmy. interfejs graficzny użytkownika praktyczna realizacja Rys. 1 Widok zakładki Users umożliwiającej zarządzanie użytkownikami. Obsługa oprogramowania jest niezwykla prosta ponieważ zostało ono podzielone na logiczne podczęści tworzące zakładki (Intro, Locate, Request, Plan, Manage, Technician, Report), tak więc jeśli ktoś chce zlokalizować pewien element okablowania, w zakładce Locate znajdzie wszyskie funkcje temu służące dostepne w oprogramowaniu. www.molexpn.com.pl strona 3
grupy użytkowników Rys. 2 Widoku części interfejsu użytkownika aplikacji Real Time Infrastructure Manager z wybraną zakładką Plan. System Real Time nie tylko monitoruje połączenia ale także pomaga zarządzać pracą działu IT w dużej firmie, automatyczując i systematyzując poszcególne etapy wykonywania zleceń, tj. przyjmowanie zleceń do Działu IT, planowanie, zatwierdzania przez kierownika działu oraz wykonanie zmian przez pracownika technicznego. Stąd też program przewiduje pracę 4, a właściwie 5 grup użytkowników, są to: - Pracownik Help Desk (Requestor) - Planista (Panner) - Kierownik (Manager) - Technik (Technician) - Administrator bazy danych (Administrator) strona 4 www.molexpn.com.pl
opis podstawowych funkcji W bazie danych znajdującej się na serwerze znajduje się dokładne odwzorowanie monitorowanego systemu, tj. paneli krosowych, urządzeń aktywnych, szaf dystrybucyjnych, okablowanie poziomego, pionowego, gniazd abonenckich, telefonów, komputerów, serwerów, itp. Elementy te są ułożone w logiczny sposób, zwykle odpowiadający fizycznej konfiguracji sieci, tj. można stworzyć kampus monitorowanych budynków, poszczególne budynki, piętra w danym budynku, znajdujące się na piętrze szafy dystrybucyjne oraz cały osprzęt znajdujący się w szafie, tj. panele, urządzenia, serwery itp. Aby dostęp do poszczególnych elementów był łatwy i szybki stworzono odzielną zakładkę Locate, która pozwala, w sposób graficzny, przeglądać drzewiastą strukturę sieci w taki sam sposób jak funkcja Eksplorator prezentuje strukturę katalogów i plików w systemie Windows. wyszukiwanie informacji (zakładka Locate) Tabela 1 Wymagania sprzętowe dot Serwera i Klienta. Jeśli odnajdziemy w strukturze sieci np. switch, a następnie przejrzymy listę jego portów, w jednej chwili dowiemy się, że port nr. 3 jest wykorzystywany ponieważ jest wpięty weń kabel krosowy. Sygnalizowanne jest to odpowiednim znaczkiem oraz cyfrą 1 oznaczającą liczbę połączeń. Jeśli chcielibyśmy dowiedzieć się czegoś więcej o tym z jakimi innymi elementami jest połączony dany port w switchu, wystarczy spojrzeć na część zakładki Locate noszącej nazwę Circuit. Pokazuje ona wszytkie elementy połączone z elementem podświetlonym w zakładce (port nr. 3 w Switchu) oraz podaje informację przy uzyciu jakich innych elementów (kabli krosowych, okablowania poziomego, pionowego, itp) połączeń dokonano. www.molexpn.com.pl strona 5
Tak więc widać, że port nr.3 w switchu jest połączony przy pomocy kabla krosowego z gniazdem nr. 8 w panelu który poprzez okablowanie poziome połączony jest z gniazdem abonenckim o nazwie Faceplate/Floorbox a następnie przy pomocy kabla połaczeniowego z komputerem o nazwie Workstation IBM-2 (patrz rys. 4). Rys. 4 Część zakładki Locate przedstawiająca połaczenia. W prosty sposób można sprawdzić, że wyciągnięcie kabla krosowego z tego portu spowoduje odłączenie od sieci określonego komputera, który jest użytkowany np. przez Dyrektora Handlowego i pod żadnym pozorem wypinać go nie należy. Wypięcie kabla krosowego zostanie natychmiast wykryte przez system i wówczas zakładka Locate uruchomione dla tego samego portu w switchu będzie wyglądać jak na rys. 5. Rys. 5 Część zakładki Locate przedstawiająca połaczenia po wypięciu kabla krosowego z portu w switchu. strona 6 www.molexpn.com.pl
Program dodatkowo pozwala na dołączanie rysunków graficznych w formacie.dwg (AutoCAD). Dzieki temu w momencie podświetlenia portu w switchu program automatycznie sprawdza połączenia danego elementu z innymi w bazie w ten sposób dociera do gniazda abonenckiego (Faceplate/Floorbox) a następnie wyświetla rysunek graficzny piętra zakreślając żółtą ramką dane gniazdo. Dzięki temu pracownik techniczny bardzo szybko może odszukać gniazdo w budynku. Rys. 6 Widok części graficznej zakładki Locate z zaznaczonym gniazdem. Oprócz widoku piętra pokazywany jest również widok szafy dystrybucyjnej wraz z wpiętymi kablami krosowymi. Rys. 7 Widok szafy dystrybucyjnej w zakładce Locate. www.molexpn.com.pl strona 7
funkcja Event Log dziennik zdarzeń systemu Rys. 8 Zakładka Locate (pełny widok) Wszelkie zdarzenia, które miały miejsce w monitorowanym systemie są odnotowywane w dzienniku zdarzeń. Są to: - włączenie/wyłączenie agentów (podprogramów odpowiedzialnych za realizację określonych zadań); - włączenie/wyłączenie system monitorów; - włączenie/wyłączenie modułu idiscover; - zmiany adresu IP; - wpięcie/wypięcie kabla krosowego; - błąd wykonania skryptu. Wpis z każdego zdarzenia opatrzony jest datą, godziną, określeniem typu zdarzenia (np. Port Connected), podaniem dokładnych informacji o zdarzeniu, (np. nazwy panela i numeru portu, z którego wypięto kabel), krótkim komentarzem obsługi technicznej oraz informacją o elementach biorących udział w zdarzeniu. strona 8 www.molexpn.com.pl
Spis prowadzony jest od momentu pierwszego uruchomienia. Istnieje możliwość konfiguracji dziennika zdarzeń, tj. ustalenia które zdarzenia mają być odnotowywane w dzienniku i z jakim priorytetem, jak również jest możliwość posegregowania wyświetlanych rekordów wg. priorytetu lub daty zdarzenia. Rys. 9 Widok dziennika zdarzeń. Podświetlony rekord przedstawia moment wypięcia kabla krosowego z portu nr. 3 w Switchu. Zakładka Request umożliwia przyjmowanie zleceń przeznaczonych dla pracowników Działu IT.Zwykle jest obsługiwana przez pracownika help desku ( w dużych firmach) lub wybranego pracownika działu sieciowego odpowiedzialnego za wsparcie techniczne. Pozwala na wpisanie zlecenia np. informacji o utracie połączenia z siecią, braku możliwości drukowania, niedziałającej klawiaturze, czy np. konieczności przygotowania biurka z komputerem podłaczonym do sieci dla nowego pracownika. Zlecenia dla działu IT Zakładka Request Dodatkowo istnieje możliwość przypisania danego zlecenie do tzw. centrum kosztów, tj. określonego działu w firmie lub grupy pracowników. Pozwala to na kontrolę wydatków i nakładów pracy działu IT na poszczególne wydziały w firmie, np. możemy obciążyć dział Zasobów Ludzkich (HR) za przygotowanie miejsca pracy dla nowego prcownika. Możliwe jest również załączenie widoku piętra lub wycinka struktury sieci zapewniającej dodatkowe informacje do przyjętego zlecenia np. wskazanie biurka przy którym będzie pracować nowa osoba. Rys. 10 Widok część zakładki Locate. www.molexpn.com.pl strona 9
opracowanie zlecenia Zakładka Plan Przyjęte zlecenia, które wymagają przygotowania i zaplanowania, są opracowywane w zakładce Plan. Na przykład jeśli zlecenie polega na przygotowywaniu biurka dla nowego pracownika, wiąże się to z przygotowaniem komputera i telefonu oraz wykonaniem odpowiednich połączeń krosowych w celu udostępnienia sieci LAN oraz usługi głosowej. W tym celu w zakładce Locate przydziela się do danego elementu bazy danych np. biurka czy gniazda abonenckiego odpowiednie usługi, takie jak: LAN connection czy Phone. Efektem przydzielenie usługi jest powstanie tzw. polecenia pracy (work order) opisującej konkretną czynność, którą należy wykonać np. połączycz port nr. 2 w panelu Patch Panel nr1 z portem Fa0/1 w Switchu Switch. Do jednego zlecenia może być przypisane kilka poleceń pracy. Z koleji każde polecenie pracy może posiadać kilka akcji. Na przykład dla nowego pracownika typowymi zleceniami pracy są: - zapewnić usługę LAN connection - zapewnić usługę Phone - przeprowadzić sprawdzian łaczności z serwerem - instalacja pakietu Microsoft Office 2003 zatwierdzanie poleceń pracy Zakładka Manage Rys. 11 Widok część zakładki Plan z wyszczególnionymi poleceniami pracy do wykonania. W każdej poważnej firmie wszlekie działania przed wprowadzeniem ich w życie są zatwierdzane przez kierownika (menedżera) i tak też dzieje się w dziale IT. Do tego celu służy zakładka Manage. Pozwala ona również na przydzielenie określonego zadania do wybranego pracownika oraz segregoowania zleceń jak i opatrzenie stosownym komentarzem. Rys. 12 Widok części zakładki Manage z uwidocznionymi rozkazami pracy (work orders). strona 10 www.molexpn.com.pl
Ostatnim ogniwem w procesie jest element wykonawczy w postaci technika, który fizycznie bierze kabel krosowy i łączy wybrane porty. Informacje o tym co z czym ma połączyć znajduje w zakładce Technician. Na rys 13 pokazano wykaz zleceń pracy które widzi technik po zalogowaniu się na swoje konto. Do każdego zlecenia można otworzyć zakładkę z informacjami szczegółowymi. informacja o zleceniach do wykonania Zakładka Technician Rys. 13 Widok zleceń pracy widocznych po zalogowaniu się na konto technika. Rys. 14 Informacja szczegółowa dot. polecenia pracy. Wpięcie kabla krosowego zostanie wykryte przez system, który ustawi status dla danego połączenia jako Detected. Ogromną zaletą elektronicznego zapisu danych jest możliwość bardzo łatwego i szybkiego sortowania i tworzenia różnego typu zestawień. Oprogramowanie Real Time Infrastructure Manager oferuje moduł raportowania, który dzięki prostemu mechanizmowi umożliwia stworzenie praktycznie dowolnego raportu, np: - Listy niewykorzystanych portów z podaniem nazwy urządzenia, szafy dystrybucyjnej, itp.; - Wykazu komputerów przyłączonych do sieci; - Numerów portów w urządzeniu aktywnym do którego jest przyłączony wybrany komputer bądź telefon, itp. zawsze aktualna informacja o sieci zakładka Reports www.molexpn.com.pl strona 11
Powstałe raporty mogą być drukowane lub przesłane na e-mail w postaci elektronicznej. Przykład raportu przedstawiającego wykaz portów w switchu wraz z informacją o przyłączonym urządzeniu, jego lokalizacji, gnieździe do którego je przyłączono, numerze portu w panelu, itp. Rys. 15 Przykład raportu przedstawiającego wykaz portów w switchu wraz z wykazem o przyłączonym urządzeniu, itp. monitoring urządzeń aktywnych w sieci zakładka Discovery Oprogramowanie Real Time Infrastructure Manager posiada wbudowaną funkcję Discovery która rozszerza funkcjonalność oprogramowania. Zasada działanie modułu jest niezwykle prosta. Podczas konfiguracji Agenta należy podać zakres adresów IP do których z ustalonym odstępem czasowym będzie wysyłany ping. Jeżeli urządzenie jest aktywne tj. jest zasilane i jest widoczne w sieci, wówczas odpowie na sygnał ping w ustalonym limicie czasu i zostanie rozpoznane jako urządzenie aktywne dostępne w sieci. Rys. 16 Widok zakresu adresów IP ustawionych dla danego agenta Discovery. Następnie sprawdzane jest, czy urządzenie jest zgodne z protokołem SNMP (Simple Network Management Protocol). Jeśli tak, wówczas ustalane jest OID obiektu oraz sprawdzane w bazie danych oprogramowania jakiej klasy jest to obiekt i jaką akcję należy przedsięwziąć. Ponierane są również informacje o MAC adresie karty sieciowe. Aby system działał poprawnie musi zostać odpowiednio skonfigurowany tj. należy podać zakres adresów IP oraz dodatkowo poprawnie ustawić cztery parametry: wspornik prowadzący wiązki Polling Interval tj. czas (określony w milisekundach) pomiędzy zakończeniem poprzedniego i rozpoczęciem następnego procesu wysyłania pingów do poszczególnych adresów IP z podanego zakresu. Sugerowana wartość parametru 50000 ms. SNMP Timeout czas (w dziesiątych częściach sekundy) który jest odczekiwany zanim zostanie zwrócony komunikat SNMP timeout. Ping Timeout czas (w milisekundach) pomiędzy kolejnymi procesami sprawdzania stanu aktywności wykrytych obiektów. Potwierdza czy urządzenie jest aktywne. Wartość domyślna 50ms. Default Community pozwala podać nazwę podsieci używanej do komunikacji (PublicCommunity). Wartość domyślna Public. Rys. 17 Widok zakłądki służącej do konfiguracji Agenta Discovery. strona 12 www.molexpn.com.pl
Ustawienie poprawnych wartości podanych parametrów jest czynnikiem kluczowym jeśli chodzi o poprawną pracę modułu idiscovery. Należy zwrócić uwagę iż czas odpowiedzi na wysłany ping lub zapytanie SNMP zależy od wielkości sieci (rozległości zakresu sprawdzanych adresów IP) oraz konfiguracji sieci. Wadliwe ustawienia mogą spowodować znaczne zwiększenie ruchu w sieci powodujące wydłużenie czasu oczekiwania na wykonanie operacji powodujące dyskomfort pracy użytkowników. Tak więc znacznie korzystnie jest utworzyć kilka zakresów adresów IP o mniejszych rozmiarach niż jeden duży! www.molexpn.com.pl strona 13
sposób gromadzenia informacji przez system Real Time informacje pochodzące z systemu Real Time System Real Time sprawdza czy w monitorowanych urządzenia, tj. panelach krosowych, paskach integracyjnych, nie nastąpiło połączenie pomiędzy dwoma dowolnymi portami RJ45. Każdy taki fakt jest odnotowywany w bazie danych systemu. Ponieważ w bazie danych istnieją wykreowane ręcznie i połączone ze sobą elementy typu okablowanie poziome, punkt abonencki, porty RJ45, itp. Pozwala to na stworzenie łańcucha połączeń jak na rys. 18. Rys. 18 Informacje pochodzące od systemu Real Time. strona 14 www.molexpn.com.pl
Agent Discovery sam w sobie nie ma połączenia z bazą danych więc pozwala jedynie na uzyskanie informacji możliwych do uzyskania poprzez protokół TCP/IP oraz SNMP. Sprowadza się to ustalenia jakie urządzenia aktywne znajdujące się w sieci, z podaniem adresu IP oraz MAC adresu, przyłączone są do poszczególnych portów przełącznika (switcha) (rys. 19) informacje pochodzące od Agenta Discovery Rys. 19 Informacje pochodzące od modułu Discovery Na podstawie informacji z systemu Real Time możemy ustalić połączenie począwszy od portu switcha do punktu abonenckiego (rys 13 a), dzięki idiscover wiemy również które urządzenia w sieci (adres IP i MAC adres) przyłączone są do poszczególnych portów switcha więc można wywnioskować do którego punktu abonenckiego przyłączone jest dane urządzenie (rys. 20). zsumowanie informacji z dwóch źródeł Rys. 20 Sposób sumowania informacji z systemu Real Time i Agenta Discovery. www.molexpn.com.pl strona 15
Tak więc uzyskujemy pełen obraz sieci jak na rys. 21. Rys. 21 Informacja o urządzeniach widzianych w sieci. strona 16 www.molexpn.com.pl