Raport miesięczny IDEA TFI 1
2
MIESIĄC NA RYNKACH 1 czerwca 211 roku PODSUMOWANIE Dane makro wystraszyły rynki W konsekwencji słabych danych makro z globalnej gospodarki, powróciły obawy o drugie dno recesji. Ucierpiały giełdy akcji, jednak na rynku surowców widać oznaki stabilizacji. Makroekonomia Szereg gorszych publikacji makroekonomicznych z Europy i USA sugeruje przejściowe wyhamowanie wzrostu gospodarczego. Źródeł należy szukać w rosnących wysokich cenach ropy i katastrofie w Japonii, a sytuację może dodatkowo skomplikować kończący się program luzowania ilościowego w USA. Rynki akcji gospodarki wschodzące Maj przyniósł spadki cen akcji zarówno na rynkach dojrzałych jak i rozwijających się, jednak perspektywy rynków wschodzących pozostają atrakcyjne. Rynek akcji Polska Niezłe wyniki krajowej gospodarki oraz dobre raporty spółek za pierwszy kwartał zadecydowały o sile krajowego rynku akcji. Spółki giełdowe wciąż oferują rozsądną premię za ryzyko, jednak w najbliższych miesiącem problemem może okazać się słabość popytu ze strony instytucji finansowych. Obligacje i rynek pieniężny Rosnące odczyty inflacji oraz dwie podwyżki stóp procentowych z rzędu nie zdołały zachwiać koniunkturą na rynku krajowych obligacji. Zakupy inwestorów zagranicznych oraz ograniczona podaż ze strony Ministerstwa Finansów przyniosły wyraźne wzrosty papierów długoterminowych. Rynki surowców Niedawna korekta na rynku surowców wyhamowała i druga połowa maja przyniosła stabilizację nastrojów. Drożały surowce energetyczne. Silnie zyskały także wybrane surowce rolne, jak cukier czy kukurydza. Spis treści Podsumowanie 3 Wyniki IDEA TFI 4 Portfele modelowe IDEA TFI 5 Komentarz makroekonomiczny 6 Rynek akcji - gospodarki wschodzące 7 Rynek akcji Polska 8 Obligacje i rynek pieniężny 9 Rynek surowców 1 Chartbook 11 Notowania rynkowe 12-13 Dane rynkowe z godz. 16:5, źródło: Bloomberg. 3 RYNKI AKCJI Państwo Indeks Wartość 1M% 12M% Polska WIG 49 6,81 -,55 2,64 Polska WIG2 2 85,3 -,66 19,75 Polska mwig4 2 896,91 -,97 19,42 Polska swig8 12 386,86-2,6 7,87 Polska NCIndex 56,28-4,2 -,37 Czechy PX5 1 214,5-3,98 7,22 Węgry BUX 23 52,6-3,7 9,24 USA S&P5 1 277,78-5,85 17,57 UK FTSE 5 8,9-3,64 13,1 Francja CAC4 3 82,32-5,73 8,64 Rosja RTS 1 925,47 -,12 41,69 Japonia Nikkei225 9 514,44-3,1 -,3 Chiny SSE Comp. 2 75,14-6,42 5,56 WALUTY Państwo Indeks Kurs 5D% 12M% USA Dolar 2,73 -,9-19,34 Strefa euro Euro 3,94,27-3,85 UK Funt bryt. 4,44 -,66-1,65 Szwajc. Frank szw. 3,25 4,54 9,65 SUROWCE Towar Cena (USD) 5D% 12M% Ropa brent 118,29,56 57,11 Złoto 1 529,5,83 25,29 Miedź 9 41, 1,93 43,24 STOPY PROCENTOWE Państwo Polska Polska Polska Polska Polska Polska Wskaźnik Wartość (%) WIBOR 1M 4,51 WIBOR 3M 4,56 WIBOR 1R 4,73 Obligacje 2-letnie 4,81 Obligacje 5-letnie 5,35 Obligacje 1-letnie 5,83 WSKAŹNIKI MAKROEKONOMICZNE Państwo Wskaźnik Wart. (%) Data Polska GDP 4,4 211-3-31 Polska Inflacja 4,5 211-4-3 Polska Bezrobocie 12,6 211-4-3 Strefa euro GDP 2,5 211-3-31 Strefa euro Inflacja 2,8 211-4-3 Strefa euro Bezrobocie 9,9 211-4-3 USA GDP 2,3 211-3-31 USA Inflacja 3,2 211-4-3 USA Bezrobocie 9,1 211-5-31
WYNIKI IDEA TFI Wyniki na dzień 9 czerwca 211 roku IDEA PREMIUM IDEA OBLIGACJI IDEA OCHRONY KAPITAŁU 23 22 21 2 19 18 17 16 28 29 21 21 28 26 24 22 2 18 16 28 29 21 21 23 22 21 2 19 18 17 16 15 28 29 21 211 IDEA STABILNEGO WZROSTU IDEA AKCJI IDEA SUROWCE PLUS 24 22 2 18 16 14 12 28 29 21 211 26 24 22 2 18 16 14 12 28 29 21 211 16 14 12 8 6 4 28 29 21 IDEA RYNKÓW WSCHODZĄCYCH IDEA ZMIENNEGO ZAANGAŻOWANIA IDEA ZRÓWNOWAŻONY 12 8 6 4 2 28 29 21 211,6,4,2 99,8 99,6 99,4 99,2 99 98,8 211 11 9 8 7 6 5 4 211 4
PORTFELE MODELOWE IDEA TFI PORTFEL KONSERWATYWNY IDEA Obligacji IDEA Akcji IDEA Surowce Plus IDEA Rynków Wschodzących IDEA Zmiennego Zaangażowania PORTFEL ZRÓWNOWAŻONY IDEA Obligacji IDEA Akcji IDEA Surowce Plus IDEA Rynków Wschodzących IDEA Zmiennego Zaangażowania PORTFEL DYNAMICZNY IDEA Obligacji IDEA Akcji IDEA Surowce Plus IDEA Rynków Wschodzących IDEA Zmiennego Zaangażowania Portfele modelowe są konstruowane tak, aby maksymalizować zysk przy założeniu, że na 9 proc. nie powinny zanotować straty w określonym horyzoncie czasowym. Horyzont ten wynosi odpowiednio 2 lata dla Portfela Konserwatywnego, 3 lata dla Portfela Zrównoważonego oraz 5 lat dla Portfela Dynamicznego. 5
KOMENTARZ MAKROEKONOMICZNY KOMENTARZ Globalna gospodarka hamuje Majowe dane ze światowej gospodarki okazały się na tyle słabe, że ponownie pojawiły się głosy o ryzyku drugiego dna recesji. O skali chwilowej słabości światowej gospodarki dobitnie świadczą notowania indeksu Citigroup Economic Surprise G1, który prezentuje, jak publikacje makroekonomiczne odchylały się w ciągu ostatnich 3 miesięcy od oczekiwań analityków. W ciągu ostatnich dni wskaźnik osunął się poniżej poziomu -45 punktów, czyli najniżej od początku 29 roku. Szczególny niepokój budzi między innymi kondycja gospodarki amerykańskiej, gdzie kuleje rynek nieruchomości. Liczba pozwoleń na budowę nowych domów, a także liczba podpisanych umów kupna oscylują na poziomach najniższych w perspektywie 5 lat. Dodatkowo, ceny nieruchomości obrazowane przez indeks S&P- Case/Shiller2, po wielu miesiącach mozolnej konsolidacji, ponownie spadają. W efekcie, po raz pierwszy znalazły się one poniżej dołka z 29 roku. Wiadomości te są o tyle istotne, że koniec niemal każdego spowolnienia w USA po II Wojnie Światowej, rozpoczynał się właśnie od ożywienia w tym sektorze. Wobec kłopotów na rynku nieruchomości, trwałość dalszego wzrostu staje pod znakiem zapytania. Tym bardziej, że kuleje również rynek pracy, spada liczba zamówień w przemyśle, a na horyzoncie widać koniec "luzowania ilościowego" (Qunatitative Easing 2). Globalne wyhamowanie odbiło się także na krajowych danych, gdzie już obserwowane jest na przykład pewne spowolnienie w dynamice produkcji przemysłowej. Zanotowany w IV kwartale 21 roku wzrost PKB o 4,5 proc. był najprawdopodobniej najwyższym odczytem w obecnym cyklu. Najświeższe dane o dynamice w I kwartale 211 roku są już słabsze i mówią o 4,4 proc. Słabsza koniunktura na świecie ma źródła między innymi w wysokich cenach ropy oraz trzęsieniu ziemi w Japonii, które uderzyło w globalną branżę motoryzacyjną. Lepsze nastroje makro powinny powrócić DYNAMIKA PROD. PRZEMYSŁOWEJ W POLSCE 25 2 15 1 5-5 26 27 28 29 21-1 -15-2 CITIGROUP ECONOMIC SURPRISE INDEX G1 8 6 4 2-227 28 29 21 211-4 -6-8 - -12 RYNEK NIERUCHOMOŚCI W USA 2 5 25 2 2 1 5 15 1 5 Pozwolenia na budowę (SL) 5 S&P-Case/Shiller2 (SP) 2 21 23 25 26 28 21 6
RYNEK AKCJI GOSPODARKI WSCHODZĄCE KOMENTARZ Spadków ciąg dalszy Maj był miesiącem kontynuacji przeceny na giełdach akcji. Spadki dotknęły zarówno rynki dojrzałe, jak i wschodzące. Ostatni miesiąc przyniósł 4-5-procentowe spadki cen amerykańskich i europejskich akcji. Niewiele lepiej spisały się giełdy rynków wschodzących, chodź tu w drugiej połowie maja widoczne było pewne odreagowanie. Wyjątkowo słabo wypadła giełda szanghajska, która straciła ponad 5 proc., a także giełda turecka, gdzie przecena przyjęła podobne rozmiary. Lepiej wypadły rynki Ameryki Południowej, czy też Rosja, które skorzystały na odbiciu rynków surowcowych, jednak i tu dominował kolor czerwony. W najbliższych miesiącach można spodziewać się, że rynki wschodzące będą relatywnie silniejsze w porównaniu z dojrzałymi. Za takim scenariuszem przemawia szereg argumentów. Powrót do wzrostów cen ropy i metali przemysłowych, który grozi spowolnieniem gospodarczym w Europie i USA, ma korzystny wpływ na kondycje proeksportowych państw rozwijających się. Co więcej, pomimo lepszych perspektyw i wyższych prognoz dynamiki wzrostu wyników, wyceny na giełdach wschodzących pozostają niższe niż w USA, Europie czy Japonii. Średni wskaźnik ceny do zysku (C/Z) dla indeksu MSCI Emerging Markets notował na koniec maja poziom 12,6, gdy tymczasem C/Z dla indeksu MSCI World, który obrazuje koniunkturę na rynkach dojrzałych wynosił 14,8. Efekt ten może być dodatkowo uwydatniony przez pogarszający się sentyment do rynków rozwiniętych ze względu na kłopoty gospodarcze USA i problemy fiskalne w strefie euro. Dość dobrze prezentują to indeksy SOVX opisujące ryzyko kredytowe państw. Pod koniec marca średnia różnica pomiędzy kosztem ubezpieczenia inwestycji w obligacje krajów Europy Zachodnie oraz CEEMEA (Central Eastern Europe Middle East & Africa) wynosił 1,5 punktu procentowe. Pod koniec marca różnica ta stała się wręcz ujemna, co oznacza, że w oczach inwestorów inwestycje w dług państw z rynków wschodzących niesie ze sobą obecnie mniejsze ryzyko, niż kupowanie zachodnioeuropejskich obligacji. RYNKI WSCHODZĄCE VS DOJRZAŁE 11 15 95 MSCI World 9 MSCI Emerging Markets 85 21 211 211 211 211 21 C/Z NA RYNKACH WSCHODZ. I DOJRZAYŁYCH 4 35 MSCI World 3 MSCI Emerging Markets 25 2 15 1 5 21 23 24 25 26 27 28 29 21 INDEKSY CDS SOVX 3 25 2 15 Europa Zachodnia 5 CEEMEA 21-1-22 21-7-22 211-1-22 7
RYNEK AKCJI - POLSKA KOMENTARZ Polski rynek wciąż atrakcyjny Za nami kolejny kwartał poprawy wyników spółek. Kulą u nogi wciąż pozostaje jednak niekorzystna sytuacja popytowa. W minionych tygodniach krajowy rynek akcji okazał się zaskakująco silny w porównaniu z rynkami zagranicznym. W ostatnim miesiącu indeks WIG zwiększył swoje notowania o ponad 1 proc., podczas gdy indeks MSCI World pokazujący sytuację na globalnym rynku akcji stracił ok. 4 proc. Szczególnie silnie zachowały się duże spółki. Po pierwsze, na pewne odreagowanie pozwoliło uspokojenie na rynku surowców. Po drugie, pomimo że dane makroekonomiczne okazują coraz bardziej "stonowane", wciąż w przypadku Polski są one całkiem przyzwoite, o czym świadczy 4,4-proc. wzrost PKB w pierwszym kwartale. Po trzecie, mamy za sobą kolejny udany sezon publikacji raportów kwartalnych. W ciągu pierwszych trzech miesięcy 211 roku spółki zanotowały łącznie rekordowy poziom zysku netto, a zyski na akcję i rentowności sprzedaży wróciły już niemal do najwyższych poziomów z okresu ostatniej hossy. Długoterminowa perspektywa krajowej giełdy pozostaje atrakcyjna. Średnia prognozowana przez analityków zyskowność akcji, liczona jako stosunek zysku na akcję za najbliższe cztery kwartały do ceny akcji, wynosi obecnie 8,4 proc., natomiast rentowność obligacji dziesięcioletnich wynosi 5,9 proc. Oznacza to, że implikowana premia za ryzyko giełdowe liczona jako różnica zyskownością akcji, a rentownością dziesięciolatek, sięga obecnie 2,5 proc. i jest najwyższa od marca 29 roku. Innymi słowy, wyceny akcji oferują obecnie korzystną relację zysku do ryzyka. Niemniej jednak, w najbliższym czasie giełda może borykać się z problemami natury podażowo-popytowej, co wynika z niskiego poziomu wolnych środków w portfelach TFI i OFE, a sporym wolumenem ofert na rynku pierwotnym w nadchodzących miesiącach. Według naszych szacunków w portfelach TFI znajduje się obecnie ok. 54 proc. gotówki i długu, czyli stosunkowo niedużo w porównaniu z okresem ostatniej hossy. PREMIA ZA RYZYKO NA RYNKU AKCJI 1% 8% 6% 4% 2% % 26-1-1 27-11-1 29-9-1-2% STRUKTURA PORTFELI TFI % 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % 1999-12-1 23-1-1 27-8-1 WYNIKI SPÓŁEK GIEŁDOWYCH 35% 3% 25% 2% 15% 1% 5% % 8 Dług+gotówka w portfelach TFI (SL) WIG2 (SP) Rentowność netto (SL) Zysk (SP) 22-1-1 25-3-1 28-5-1 Premia za ryzyko (SL) WIG (SP) 7 6 5 4 3 2 45 4 35 3 25 2 15 5 6 5 4 3 2 - -2-3
OBLIGACJE I RYNEK PIENIĘŻNY KOMENTARZ Rynek nie boi się inflacji Polski rynek obligacji pozostaje bardzo silny. Dotyczy to w szczególności segmentu papierów długoterminowych. Pomimo narastającej inflacji i ryzyka kredytowe na rynku globalnych obligacji skarbowych, polskie obligacje mają się bardzo dobrze. Indeks obligacji krótkoterminowych (1-3 lat) Bloomberg/EFFAS zwiększył w maju swoją wartość o,5 proc. W tym samym okresie notowania obligacji długoterminowych wzrosły o 1 proc., a w ciągu pierwszych dni czerwca o kolejne 2 proc. Odbiciem tych ruchów na rynku było dalsze wypłaszczanie się krajowej krzywej dochodowości. W ciągu ostatniego miesiąca na rynku pieniężnym obserwowaliśmy wzrost WIBOR o,1-,3 punktu procentowego, gdy tymczasem rentowność obligacji 2-letnich pozostała w przybliżeniu bez zmian, natomiast długoterminowych obniżyła się o,2-,3 p.p. Polskim papierom sprzyjały zarówno czynniki zewnętrzne jak i wewnętrzne. Z jednej strony, negocjowana pomoc dla Grecji, a także lepszy sentyment do rynków rozwijających się, przyciągnął inwestorów zagranicznych, którzy - zgodnie z raportami Ministerstwa Finansów - odpowiadali za gro popytu w ostatnim czasie. Z drugiej strony, MF wciela w życie zaplanowany na II kwartał plan ograniczenia emisji obligacji długoterminowych, co poprawia wyceny notowanych na rynku papierów. Pod koniec czerwca opublikowany zostanie plan emisji na III kwartał i niewykluczone, że podaż 1-latek wciąż będzie ograniczona. Dodatkowo, 8 czerwca RPP zdecydowała się na drugą z rzędu podwyżkę stóp procentowych. Taki wyprzedzający ruch z jednej strony odbił się oczywiście na rynku pieniężnym, ale z drugiej strony zmniejsza ryzyko wyższej inflacji i dalszych podwyżek stóp w przyszłości. Kolejne posunięcia RPP, a także Europejskiego Banku Centralnego stoją pod znakiem zapytania. Wprawdzie odczyty inflacji są coraz wyższe i dotyczą nie tylko wzrostów cen żywności i energii, ale także inflacji bazowej, jednak wciąż niskie wykorzystanie mocy produkcyjnych w Europie, a także słabsze dane makro, mogą znaleźć odbicie w bardziej gołębiej postawie. KRZYWA RENTOWNOŚCI W POLSCE 6,5 6, 5,5 5, 4,5 4, 3,5 INFLACJA W POLSCE 6, 5, 4, 3, 2, 1,, 211-6-9 211-5-9 5 1 15 2 25 26 27 28 29 21-1, SOVXWE WYKORZYSTANIE GENERIC 5Y 9 85 8 75 7 65 6 Energia i żywność Inflacja bazowa Inflacja CPI USA Strefa euro 1985 1988 1991 1995 1998 21 25 28 9
RYNEK SUROWCÓW KOMENTARZ Spekulanci mniej optymistyczni Po solidnej korekcie na rynek towarowy wracają lepsze nastroje. W minionym miesiącu większość kluczowych surowców notowała wzrosty. Przez ostatnie 3 dni ceny ropy brent zwiększyły się o 2 proc. Podobne zmiany notowań odnotowało na przykład aluminium oraz miedź. Bardzo silna okazała się także część surowców rolnych. Ceny kukurydzy notowanej na CBOT wzrosły o niemal 9 proc. do 766 dolarów za tonę, natomiast ceny cukru w Londynie (LIFFE) zwyżkowały o ponad 2 proc. i obecnie oscylują wokół 715 dolarów za tonę. Wcześniejsze spadki na rynkach towarowych można przypisać dwóm czynnikom. Po pierwsze, rynki zareagowały na oczekiwane spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego. Indeksy PMI, którym jako wskaźnikom wyprzedzającym rynek przygląda się ze sporą uwagą, spadły w USA, Chinach i Europie do najniższych poziomów od 29 roku. Wprawdzie PMI znajdują się wciąż powyżej demarkacyjnej granicy 5 punktów oddzielającej wzrost od recesji, jednak zniżka może niepokoić. W rezultacie, pojawiły się obawy o poziom konsumpcji surowców w kolejnym roku i na przykład Międzynarodowa Agencja Energii zdecydowała się na obniżkę prognoz popytu na ropę w 211 roku. Drugi czynnik to spore przetasowanie pozycji spekulacyjnych, do którego impulsem stały się między innymi podwyżki wymaganych depozytów zabezpieczających na niektórych giełdach. W rezultacie - na przykład na rynku miedzi - liczba długich pozycji netto (długie minus krótkie) zajmowanych przez spekulantów spadła z rekordowego poziomu 3 niemal do zera. Oznacza to, że inwestorzy - którzy jeszcze niedawno byli bardzo optymistyczni - teraz przyjmują pozycje neutralne. W trakcie ostatniej korekty w połowie 21 roku taka sytuacja zwiastowała "oczyszczenie" się rynku i koniec korekty. Jest bardzo prawdopodobne, że wobec znaczącego spadku optymizmu i oczekiwań co do wyników gospodarki, obecnie łatwiej będzie o "pozytywne niespodzianki" ekonomiczne, które dadzą bodziec do zwyżek. INDEKSY SUROWCÓW SP-GSCI TR 115 11 15 95 9 85 211-4-6 211-4-27 211-5-18 WSKAŹNIKI PMI 65 6 55 5 45 4 35 3 MIEDŹ VS POZYCJE SPEKULACYJNE 15 95 9 85 8 75 7 65 6 1 Rolne Energia Metale Kruszcze Chiny USA Strefa euro 27 28 28 29 29 21 21 211 Pozycje spekulacyjne netto Cena miedzi (USD/t) 21-1-5 21-7-5 211-1-5 35 3 25 2 15 5
WIG2 S&P5 DAX 3 28 26 24 22 2 14 135 13 125 12 115 1 15 8 75 7 65 6 55 5 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN 4,2 4,1 4 3,9 3,8 3,7 3,6 3,5 3,3 3,1 2,9 2,7 2,5 3,4 3,3 3,2 3,1 3 2,9 2,8 2,7 2,6 2,5 ROPA (USD/BARYŁKA) ZŁOTO (USD/UNCJA) MIEDŹ (USD/TONA) 13 12 11 9 8 7 6 16 15 14 13 12 1 15 95 9 85 8 75 7 65 6 OBLIGACJE 2-LETNIE (%) OBLIGACJE 5-LETNIE (%) OBLIGACJE 1-LETNIE (%) 6,5 6,5 5,4 5,2 5 4,8 4,6 4,4 4,2 6 5,5 5 4,5 6 5,5 5 4,5 4 4 11 Dane rynkowe z godz. 16:5, źródło: Bloomberg. 4
SYTUACJA NA RYNKACH 1 czerwca 211 roku RYNEK AKCJI - POLSKA RYNKI AKCJI GOSPODARKI ROZWINIĘTE RYNKI AKCJI GOSPODARKI WSCHODZĄCE WALUTY Dane rynkowe z godz. 16:5, źródło: Bloomberg. 12
SYTUACJA NA RYNKACH 1 czerwca 211 roku INDEKSY RYNKU SUROWCÓW NOTOWANIA SUROWCÓW OBLIGACJI I RYNEK PIENIĘŻNY POLSKA OBLIGACJI I RYNEK PIENIĘŻNY ZAGRANICA Dane rynkowe z godz. 16:5, źródło: Bloomberg. 13
Idea Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA Adam Zaremba, CAIA, FRM, PRM Doradca inwestycyjny Główny Ekonomista tel. +48 22 489 94 39 fax. +48 22 489 94 48 mob. +48 66 741 241 e-mail: a.zaremba@ideatfi.pl internet: www.ideatfi.pl Fakty przedstawione w niniejszej publikacji pochodzą i bazują na źródłach, w których wiarygodność ufamy, ale nie gwarantujemy ich poprawności oraz kompletności. Prognozy i opinie zawarte w opracowaniu są wyrazem naszej oceny i mogą ulec zmianie bez zapowiedzi. Autorzy i IDEA TFI SA nie ponoszą odpowiedzialności za szkody poniesione w wyniku decyzji podjętych na postawie informacji i opinii zawartych w niniejszym opracowaniu. Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy i nie może być rozpowszechniany lub powielany w części ani całości bez wyraźnej zgody autora. Niniejsze opracowanie nie stanowi oferty sprzedaży, propozycji dokonania jakiejkolwiek inwestycji, porady informacyjnej ani też rekomendacji kupna lub sprzedaży żadnego instrumentu finansowego. IDEA TFI SA od czasu do czasu może być zaangażowany w lub zajmować pozycje długie lub krótkie na instrumentach opisanych w niniejszym opracowaniu. 14
15
ZEWNĘTRZNA STRONA OKŁADKI IDEA TFI SA Warszawa -12, ul. Złota 59 tel.+48 22 489 94 3 fax +48 22 489 94 25 e-mail: info@ideatfi.pl www.ideatfi.pl 16