" WPŁYW ZRÓśNICOWANEJ UPRAWY PRZEDZIMOWEJ POD BURAKI CUKROWE NA RESPIRACJĘ GLEBY " Mgr inŝ. Tymoteusz Bolewski Dr hab. inŝ. Zygmunt Miatkowski Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy www.itp.edu.pl
Plan 1. Wprowadzenie 1.1. Sytuacja problemowa 1.2. Przedmiot i cel badań 1.3. Hipotezy badawcze 2. Obiekt 3. Metody 4. Wyniki badań 5. Wnioski
Wprowadzenie Globalne zasoby węgla Źródło: http://science.nasa.gov/earth-science/oceanography/ocean-earth-system/ocean-carbon-cycle/
Wprowadzenie Sytuacja problemowa: gleby jako źródło emisji CO 2 do atmosfery lub miejsce względnie trwałej sekwestracji węgla w formie organicznej. zmniejszenie zawartości materii organicznej wymienia się wśród największych zagroŝeń gleb. Problemy te dotyczą zwłaszcza gleb intensywnie wykorzystywanych rolniczo. Jedną z upraw silnie obciąŝających środowisko glebowe jest uprawa buraka cukrowego.
Przedmiot i cel Przedmiotem badań był strumień emisji dwutlenku węgla z powierzchni gleby w uprawie buraka cukrowego, jego dynamika i emisja skumulowana w okresie wegetacji oraz zaleŝność pomiędzy wielkością strumienia CO 2 z powierzchni gleby a stosowanymi wariantami uprawy. Celem badań było określenie wielkości i zmienności strumienia dwutlenku węgla z powierzchni gleby pod uprawą buraka cukrowego w warunkach typowej i zredukowanej uprawy roli oraz określenie technologii uprawy roli powodującej najmniejsze straty zasobów węgla glebowego.
Wprowadzenie Problem badawczy stanowią pytania: 1) Jaka jest wielkość emisji dwutlenku węgla z gleb wykorzystywanych do uprawy buraka cukrowego? 2) Czy wielkość emisji CO 2 z powierzchni gleby jest zróŝnicowana w zaleŝności od zastosowanej technologii uprawy? 3) Która ze stosowanych technologii uprawy sprzyja minimalizacji strat węgla w procesie respiracji gleby?
Wprowadzenie Hipotezy badawcze: 1) Wielkość i dynamika zmian strumienia CO 2 z powierzchni gleby wykazuje zróŝnicowanie w zaleŝności od zastosowanej technologii uprawy roli. 2) System zredukowanej uprawy roli wpływa istotnie na wielkość strumienia ditlenku węgla z gleby i ogranicza wielkość emisji CO 2 z jej powierzchni.
Obiekt Lokalizacja: region Kujaw, miejscowość Więcławice (52 50 N, 18 18 E) Okres badań: 2010-2013 UŜytek: grunt orny Typ gleby: czarna ziemia kujawska typowa Klasa gleby: I i II
skład granulometryczny: Obiekt Typ gleby Warstwa Frakcja Grupa Piasek Pył Ił gran. 0,05- cm 2-0,05 0,002 <0,002 0-25 62 24 14 gl czarna 25-45 61 24 15 gl ziemia 70-80 53 28 19 gl 90-100 51 31 18 gl zawartość makroelementów (warstwa orna): zawartość składników przyswajalnych [mg / 100g gleby] ph P 2 O 5 K 2 O Mg 6,8 >25 >32 10,6
Obiekt Doświadczenie polowe zawierało po 2 warianty tradycyjnej i zredukowanej przedzimowej uprawy roli: A1 uprawa konwencjonalna (orka typowa wykonana na głębokość 25-28 cm), A2 uprawa konwencjonalna (orka wykonana na gł. 20-22 cm poprzedzona głęboszowaniem wykonanym na gł. 40-45 cm), Orka typowa B1 uprawa zredukowana (głęboszowanie jako zabieg spulchniający glebę bez jej odwracania wykonane na gł. 40-45 cm), B2 uprawa zredukowana (brak uprawy przedzimowej). Głęboszowanie (głębokie spulchnianie)
Metody Komora pleksiglasowa (zamknięta, wentylowana) w czasie pomiaru emisji CO 2 z powierzchni gleby (wewnątrz komory miernik CO 2 wyposaŝony w rejestrator)
Metody Zmiana stęŝenia CO 2 komorze zamkniętej w zaleŝności od czasu na wariancie z głęboszowaniem
Wyniki Emisja CO 2 z powierzchni gleby na poszczególnych wariantach uprawy przedzimowej pod buraki cukrowe na tle temperatury gleby (10 cm) w kolejnych terminach pomiarów 2010r.
Wyniki Średnie wielkości emisji CO 2 z powierzchni gleby z rozróŝnieniem na warianty uprawy przedzimowej pod buraki cukrowe w sezonie wegetacyjnym 2010r.
Wyniki Skumulowana emisja CO 2 i C z powierzchni gleby w sezonie wegetacyjnym w zaleŝności od zastosowanego wariantu przedzimowej uprawy roli pod buraki cukrowe 2010r.
Wnioski 1) Dynamika strumienia emisji CO 2 z powierzchni gleby oraz jej wielkość wykazują zróŝnicowanie w zaleŝności od rodzaju zastosowanego zabiegu przedzimowej uprawy roli. 2) Największa emisja CO 2 z powierzchni gleby notowana jest na wariantach na których wykonano konwencjonalną uprawę przedzimową (orka typowa oraz głęboszowanie połączone z orką odkładnicową). 3) Zastosowanie głęboszowania zamiast orki przedzimowej lub rezygnacja z przedzimowej uprawy roli pozwalają ograniczyć emisję CO 2 z gleby do atmosfery w sezonie wegetacyjnym.
Dziękuję za uwagę