Załącznik do uchwały Nr XV/121/03 Rady Miasta Opola z dnia 26 czerwca PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W MIEŚCIE OPOLU na 2003 rok Zadania przeznaczone do wykonania w ramach programu działań na rzecz osób niepełnosprawnych stanowią podstawę do współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz rozpoczynają etap budowania nowej świadomości w środowisku lokalnym w zakresie problematyki niepełnosprawności. Wszystkie kierunki polityki lokalnej wobec ogółu obywateli miasta Opola powinny uwzględniać na kaŝdym etapie obecność w społeczności osób niepełnosprawnych. ZałoŜenia ogólne: 1. Osoby niepełnosprawne mają prawo do niezaleŝnego, samodzielnego i aktywnego Ŝycia oraz do korzystania na zasadzie równości z praw i obowiązków ustanowionych dla ogółu obywateli bez względu na rodzaj, przyczynę i stopień niepełnosprawności. 2. Osoby niepełnosprawne mają prawo do uzyskania niezbędnych środków umoŝliwiających wyrównanie, zmniejszonych wskutek niepełnosprawności, szans w korzystaniu z przysługujących im praw. 3. Wszelkie działania na rzecz osób niepełnosprawnych powinny być podejmowane z poszanowaniem suwerenności jednostki i jej prawa do dokonywania samodzielnych wyborów Ŝyciowych. I. Potrzeby osób niepełnosprawnych 1. Edukacja dzieci i młodzieŝy, a takŝe dorosłych osób niepełnosprawnych. 2. Opieka zdrowotna i rehabilitacja, w tym lecznicza. 3. Środowiskowe wsparcie i pomoc społeczna. 4. Poradnictwo zawodowe, szkolenia i przekwalifikowania zawodowe. 5. Zatrudnienie. 6. Dostosowanie mieszkań. 7. Dostosowanie komunikacji i transportu zbiorowego. 8. Dostosowanie budynków uŝyteczności publicznej i infrastruktury.
2 II. Obszary działania 1. Indywidualne potrzeby osób, wynikające z faktu niepełnosprawności, sytuacji rodzinnej umoŝliwienie dostępu do: 1) opieki i informacji medycznej oraz rehabilitacji i pomocy terapeutycznej; 2) pomocy w Ŝyciu codziennym; 3) sprzętu umoŝliwiającego mobilność i komunikację z otoczeniem; 4) pomocy w uzyskaniu niezbędnych środków egzystencji. 2. Funkcjonowanie w najbliŝszym otoczeniu: 1) pomoc osobie niepełnosprawnej i rodzinie w rozwiązywaniu problemów dnia codziennego, równieŝ przez rozwijanie pozainstytucjonalnych form pomocy i wsparcia; 2) likwidacja barier (architektonicznych i w komunikowaniu się) w obrębie mieszkań w celu zapewnienia maksymalnej samodzielności osoby niepełnosprawnej. 3. Funkcjonowanie w społeczności lokalnej: 1) stworzenie dzieciom i młodzieŝy niepełnosprawnej moŝliwości kształcenia się na równi z pełnosprawnymi rówieśnikami na wszystkich poziomach nauczania; zapewnienie moŝliwości nauki i rozwoju w środowisku rodzinnym i rówieśniczym; 2) stworzenie moŝliwości zatrudnienia przede wszystkim na otwartym rynku pracy lub warunkach chronionych; 3) likwidacja barier funkcjonalnych; 4) dostosowanie infrastruktury komunikacji publicznej do potrzeb osób niepełnosprawnych, wyznaczanie miejsc parkingowych, wyrównywaniu szans w zakresie moŝliwości spędzania wolnego czasu; 5) ułatwianie kontaktów społecznych, zapobieganie izolacji poprzez zapewnienie moŝliwości uczestnictwa w Ŝyciu społeczności lokalnej. III. Zadania programu 1. W zakresie rehabilitacji społecznej program obejmuje zadania szczegółowe polegające na wyrabianiu zaradności osobistej, pobudzaniu aktywności, wyrabianiu umiejętności samodzielnego wypełniania ról społecznych oraz likwidacji barier funkcjonalnych.
3 Formy realizacji zadań: Lp. Forma realizacji Cel do osiągnięcia Realizator Termin realizacji 1. Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych uczestnictwo w Ŝyciu społecznym, poprawa stanu zdrowia 2. Dofinansowanie likwidacji barier funkcjonalnych poprawa warunków Ŝycia poprzez zwiększenie dostępności i Spraw Społecznych * 3. Dofinansowanie imprez sportowych, kulturalnych, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych uczestnictwo w imprezach ogólnodostępnych, integracja społeczna 4. Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze zapobieganie niepełnosprawności, ograniczenie jej skutków 5. Organizacja warsztatów terapii zajęciowej rehabilitacja i edukacja zawodowa Fundacja Dom Rodzinnej Rehabilitacji Dzieci z PoraŜeniem Mózgowym 6. Dofinansowanie wyposaŝenia w sprzęt inwestycji realizowanej przez Fundację Dom Rodzinnej Rehabilitacji Dzieci z PoraŜeniem Mózgowym, tj. Zakładu Adaptacji Zawodowej przy ul. Ligudy rehabilitacja, edukacja i warsztaty zajęciowe dla niepełnosprawnych Fundacja Dom Rodzinnej Rehabilitacji Dzieci z PoraŜeniem Mózgowym przy wsparciu Prezydenta Miasta Opola ** * Zadania realizowane w ramach środków finansowych otrzymywanych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. ** Zadanie do realizacji w II półroczu po analizie budŝetu z ponadplanowych dochodów z wpływu za koncesje na sprzedaŝ alkoholu.
4 2. W zakresie rehabilitacji zawodowej program obejmuje zadania szczegółowe polegające na ustaleniu kwalifikacji, doświadczeń zawodowych, uzdolnień i zainteresowań, prowadzeniu poradnictwa zawodowego uwzględniającego ocenę zdolności do pracy oraz umoŝliwiającego wybór odpowiedniego zawodu i szkolenia przez przygotowanie zawodowe z uwzględnieniem perspektyw zatrudnienia, dobór odpowiedniego miejsca pracy i jego wyposaŝenie. Formy realizacji zadań: Lp. Forma realizacji Cel do osiągnięcia Realizator Termin realizacji 1 2 3 4 5 1. Pośrednictwo pracy uzyskanie zatrudnienia Pracy** 2. Szkolenie i przekwalifikowanie zawodowe zwiększenie szans zatrudnienia na rynku pracy Pracy* 3. Poradnictwo zawodowe zwiększenie moŝliwości zatrudnienia Pracy** 4. Współpraca z Państwową Inspekcją Pracy kontrola i ocena stanowisk pracy Pracy* 5. PoŜyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej samozatrudnienie 6. Zwrot kosztów przystosowania tworzonych lub istniejących stanowisk pracy tworzenie nowych miejsc pracy 7. Refundacja wynagrodzeń i składki ZUS zwiększenie zainteresowania pracodawców zatrudnianiem 8. Wydawanie kart parkingowych wyrównanie szans * Zadanie realizowane w ramach środków finansowych otrzymywanych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. ** Działania prowadzone ze środków Funduszu Pracy.
5 3. W zakresie przestrzegania praw osób niepełnosprawnych program przewiduje zadania szczegółowe polegające na informowaniu osób niepełnosprawnych o ich uprawnieniach oraz dostępnych formach pomocy, które realizowane będą w następujący sposób: Lp. Forma realizacji Cel bezpośredni Realizator Termin realizacji 1 2 3 4 5 1. 2. Wydanie informatora o prawach i formach pomocy Utworzenie strony internetowej wyrównywanie szans poprawa stanu świadomości, wyrównywanie szans wrzesień październik 3. Wydawanie ulotek zwiększenie dostępności do informacji sierpień 4. Zawarcie porozumienia o współpracy z organizacjami pozarządowymi zwiększenie moŝliwości i udoskonalenie form pomocy i współpracy wrzesień 5. Utworzenie punktu konsultacyjnego poprawa dostępności usług październik 6. Wydanie informatora o instytucjach, stowarzyszeniach i fundacjach działających na rzecz osób niepełnosprawnych zwiększenie efektywności w sprawnym poszukiwaniu form pomocy sierpień * Zadania realizowane w ramach kosztów pracy Wydziału. 4. W zakresie funkcjonowania osób niepełnosprawnych w społeczności lokalnej. 1) Organizowanie imprez integracyjnych w celu integracji osób niepełnosprawnych ze środowiskiem lokalnym. Realizator: i Spraw Społecznych Termin realizacji: kwiecień i grudzień Zadanie realizowane w ramach kosztów pracy Wydziału i środków uzyskanych od sponsorów. 2) Organizacja III Opolskich Dni Niepełnosprawnych, której celem jest włączenie osób niepełnosprawnych w Ŝycie kulturalne miasta Opola. Realizatorzy: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie, Wojewódzkie Towarzystwo Walki z Kalectwem, i Spraw Społecznych Termin realizacji: wrzesień Zadanie realizowane w ramach środków finansowych uzyskanych od sponsorów.
6 5. Diagnozowanie środowiska osób niepełnosprawnych. 1) Opracowanie karty informacyjnej i stworzenie bazy danych o osobach niepełnosprawnych Realizator: i Spraw Społecznych Termin realizacji: sierpień Zadanie realizowane w ramach kosztów pracy Wydziału. 6. Pomoc społeczna i wolontariat. 1) Udzielanie pomocy socjalnej w celu przezwycięŝania trudności Ŝyciowych. Realizator: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie Termin realizacji: Zadanie realizowane w ramach środków finansowych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie. 2) Niesienie róŝnych form pomocy osobom niepełnosprawnym poprzez rozwój wolontariatu. Realizator: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie Termin realizacji: Zadanie realizowane w ramach środków finansowych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie. 7. Edukacja dzieci i młodzieŝy. 1) Kwalifikowanie uczniów do odpowiednich form kształcenia - dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych. Realizator: Miejska Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Termin realizacji: Zadanie realizowane w ramach środków finansowych przeznaczonych na edukację dzieci i młodzieŝy. 2) Wychowanie przedszkolne prowadzone w celu wyrównania szans dzieci niepełnosprawnych. Realizator: Wydział Oświaty Termin realizacji: Zadanie realizowane w ramach środków finansowych przeznaczonych na edukację dzieci i młodzieŝy.
7 3) Kształcenie odpowiednie do wieku i moŝliwości rozwojowych. Realizator: Wydział Oświaty Termin realizacji: Zadanie realizowane w ramach środków finansowych przeznaczonych na edukację dzieci i młodzieŝy. 8. Promocja zdrowia organizacja imprez promujących zdrowy styl Ŝycia. Realizator: i Spraw Społecznych Termin realizacji: Zadania realizowane w ramach kosztów pracy Wydziału i uzyskanych środków finansowych od sponsorów. Koordynator programu: Urząd Miasta Opola - i Spraw Społecznych IV. Monitoring realizacji zadań Informacje półroczne o przebiegu realizacji zadań przedkładane będą przez realizatorów programu Prezydentowi Miasta Opola, Komisji Polityki Prorodzinnej i Spraw Społecznych oraz Komisji Zdrowia.