Rycerz smętnego oblicza - "Don Kichot" Cervantesa autor Don Kichota to najwybitniejszy hiszpański pisarz XVI wieku; jego dzieło należy do światowego kanonu literackiego; twórca Przemyślnego szlachcica Don Kichote z Manczy przyszedł na świat 1547 roku; rodzina Cervantesa posiadała szlacheckie korzenie i była znana w okolicy, choć zubożała; ojciec Miguela był felczerem, czyli pomocnikiem lekarza, chirurgiem polowym; ze względu na ten zawód rodzina Cervantesa często zmieniała miejsce swego zamieszkania; niewiele wiemy o www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 1/15
wykształceniu i młodości Miguela; potwierdzone informacje dotyczą dopiero okresu, gdy Cervantesa zamieszkał w Madrycie i od 1566 roku pobierał nauki u znanego hiszpańskiego humanisty; w słynnej bitwie pod Lepanto wykazał się dużą odwagą, ale jednocześnie został ranny; po wyleczeniu powrócił do służby wojskowej, a w 1575 roku trafił do niewoli i został sprzedany do Algieru; po wielu perypetiach udało mu się powrócić do kraju dopiero w 1580 roku; niedługo później ożenił się i prowadził spokojne życie literata www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 2/15
oraz poborcy podatkowego; Don Kichota opublikował w 1605 roku; zmarł w Madrycie w roku 1616 życie Cervantesa było zatem bardzo bogate, obfitowało w wydarzenie zarazem radosne, jak i tragiczne, a wiele z doświadczonych przygód znalazło się na kartach jego dzieł; Don Kichot jest parodią średniowiecznego romansu rycerskiego; średniowieczny romans rycerski pojawił się jako odmiana romansu i jak wskazuje sama nazwa głównym jego bohaterem był rycerz, który kochał i cierpiał dla wybranej damy serca; romans rycerski to gatunek o wykwintnym stylu, wierszowany i przedstawiający barwne wydarzenia, niezwykłe intrygi, zbiegi okoliczności, a nawet sytuacje nieprawdopodobne; gatunek ten był zazwyczaj jednowątkowy i www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 3/15
skupiał się na przedstawieniu perypetii głównego bohatera; w romansie rycerskim raczej nie odnajdziemy analizy psychologicznej bohaterów; za przykład niech służą Dzieje Tristana i Izoldy, w których to kochankowie wciąż spotykają się i rozchodzą, a przy tym targani są różnymi silnymi emocjami wywołanymi przez miłość oraz niesprzyjające okoliczności zewnętrzne w powieści Cervantesa głównym bohaterem również jest rycerz, który posiada wybrankę swego serca; Don Kichot to około pięćdziesięcioletni przedstawiciel niezbyt zamożnej szlachty; cały jego majątek stanowi niewielkie gospodarstwo, chuda szkapa www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 4/15
uważana przez Don Kichota za najpiękniejszego rumaka o imieniu Rosynant oraz zardzewiała już zbroja; Don Kichot nie ma wiele pracy, więc kieruje swoją uwagę ku romansom rycerskim; pod wpływem ich lektury przeobraża się w błędnego rycerza i przyjmuje przydomek Rycerza Posępnego Oblicza nadany mu przez giermka-pachołka o imieniu Sanczo Pansa; Don Kichot na damę swego serca wybiera wieśniaczkę, którą mianuje Dulcyneą z Toboso w poszukiwaniu przygód oraz z misją walki ze złem, które symbolizować mają smoki, wyrusza w świat; towarzyszy mu wierny www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 5/15
giermek Sanczo Pansa, który jest zupełną odwrotnością swego pana; ubogi wieśniak decyduje się na wyprawę z Don Kichotem, ponieważ liczy na zdobycie bogactwa; Sanczo do szczęścia potrzebuje przede wszystkim dobrego jedzenia oraz dużo snu i w odróżnieniu od błędnego rycerza jest realistą; często ujawnia się naiwność giermka, ale również i jego spryt; Sanczo Pansa jest jednak oddanym i bardzo wyrozumiałym sługą trzecią najważniejszą postacią dzieła Cervantesa jest Dulcynea, która naprawdę nazywa się Aldonsa Lorenso; tej postaci nie www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 6/15
poznajemy bezpośrednio; możemy ukształtować jej obraz z opowieści Don Kichota oraz Sanczo Pansy, które jak możemy się spodziewać są zupełnie odmienne; brzydka wieśniaczka widziana oczami Don Kichota staje się idealną damą serca i jednocześnie celem życia błędnego rycerza, ponieważ wyrusza on na wyprawę, aby zdobyć sławę, a wraz z nią Dulcyneę podróż Don Kichota pełna jest przygód; podczas sprawowania warty przed karczmą napada na dwóch mężczyzn prowadzących muły, ponieważ pomimo ostrzeżeń odrzucili oni swe pancerze; kiedy zobaczyli to towarzysze owych mulników, wybiegli z www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 7/15
karczmy i zaczęli obrzucać rycerza kamieniami; karczmarz wytłumaczył im jednak, że Don Kichot jest człowiekiem niespełna rozumu, pasował go na rycerza i zapewnił, że teraz może już wyruszyć na poszukiwanie przygód i osób potrzebujących pomocy; na swojej drodze napotkał m.in. kupców z Toledo, którym nakazał przysiąc, że Dulcynea jest najpiękniejszą damą na świecie; kupcy wyśmiali jednak Don Kichota, a ten rozpoczął szarżę; jego koń się potknął, zrzucił rycerza z siodła, a główny bohater został obity kijami; www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 8/15
zbolały powrócił do domu, w którym opowiadał o tym, jak rozprawił się z dziesięcioma olbrzymami; proboszcz i cyrulik zniszczyli romanse rycerskiego Don Kichota uważając je za główną przyczynę nieszczęścia błędnego rycerza; bohater ponownie wyruszył on na poszukiwanie przygód, tym razem jednak z giermkiem, czyli Sanczo Pansą parodiowanie średniowiecznych romansów rycerskich przebiega tu bowiem na wszystkich poziomach - począwszy od charakterystyki postaci, poprzez wydarzenia, intrygi, w które Don Kichot zostaje wplątany, aż do języka, którym główny bohater się posługuje, a ten naśladuje jeszcze Sanczo Pansa nie mający pojęcia o tym, jak powinni mówić prawdziwi rycerze; Don Kichot nie tylko jest parodią; dzieło Cervantesa jest bowiem uznawane za pierwszą europejską powieść; utwór ten, w odróżnieniu od romansów www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 9/15
rycerskich, jest pisany prozą i zawiera wiele wątków; Don Kichot Cervantesa jest również rozrachunkiem z kulturą średniowiecza, jej idealizmem w przedstawianiu postaci i zdarzeń; zapis dziejów błędnego rycerza parodiuje ideały rycerskie tak mocno obecne w średniowieczu; Cervantesa odbył długą służbę wojskową i mógł przekonać się, że wojna nie posiada w sobie żadnego piękna; obecna w utworze parodia wywołuje uśmiech na naszych twarzach i jest to pożądaną reakcją; po przeczytaniu dzieła www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 10/15
Cerventesa powinny pojawić się w nas również refleksje; Don Kichot symbolizuje bowiem każdego człowieka, który wierzy w nierealne ideały, poświęca im swoje życie i w ten sposób traci owo życie, gdyż ucieka od rzeczywistości do świata tylko sobie znanej fantazji; typowi bohatera kierującego się w życiu idealizmem, przeciwstawiony zostaje Sanczo Pansa postać kierująca się życiowym pragmatyzmem Don Kichot odbierany jest przez otoczenie jako szaleniec, podczas gdy zdrowy rozsądek Pansy waloryzowany jest dodatnio i niejednokrotnie wybawia parę bohaterów z opresji; pragmatyzm giermka ma również swoje złe strony; jest on bowiem człowiekiem, www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 11/15
który nie potrafi marzyć, w życiu kieruje się podstawowymi popędami człowieka, czyli tym, aby być sytym, wyspanym, a w przyszłości bogatym; takie zestawienie idealizmu i pragmatyzmu specjalnie zostało przez Cervantesa wyolbrzymione; Don Kichota cechuje skrajny idealizm, zaś Sanczo Pansę skrajny realizm powieść hiszpańskiego twórcy podnosi jeszcze jeden ważny wątek wpływ książek na sposób postrzegania rzeczywistości; to za sprawą lektury romansów rycerskich zwykły szlachcic przemienił się w błędnego rycerza; idealistyczne opowieści rozbudziły www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 12/15
wyobraźnię Don Kichota na tyle, że stracił on kontakt z rzeczywistością; nie do końca szczęśliwe życie szlachcica zamienił na realizację nierealistycznych marzeń, uciekł w świat fikcji; na podstawie Don Kichota możemy również odkryć cechy powieści renesansowej; prezentowani w niej bohaterowie są zazwyczaj dobrze scharakteryzowani i poznajemy pewne elementy ich psychiki oraz motywacji działań; powieść renesansowa często posługuje się parodią i zawiera bogaty zakres wydarzeń; w www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 13/15
powieści renesansowej występuje wiele wątków, ale są one logicznie zorganizowane wobec głównej tematyki dzieła; powieść tego okresu wyróżnia się dosyć łatwym do odkrycia głównym przesłaniem, które często posiada charakter dydaktyczny czy ostrzegający przed danymi czynami WALCZYĆ Z WIATRAKAMI - frazeologizm, który ma swoje źródło własnie w hiszpańskiej opowieści o Don Kichocie; jego ojczyzną w książce jest La Mancha, kraina położona na południe od Madrytu; na terenie La Manchy można spotkać urocze miasteczka, w www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 14/15
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Ściąga eksperta których czas się zatrzymał, zamki, gaje oliwne, winnice; głównym miastem regionu jest dawna stolica Hiszpanii Toledo; La Mancha słynie przede wszystkim z wiatraków; to z nimi toczył walkę dzielny Don Kichot, wyobrażając sobie, że to groźne, ziejące ogniem olbrzymy; walczyć z wiatrakami znaczy więc «zmagać się z urojonymi przeciwnikami lub przeciwnościami» www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 15/15