TUE Traktat o Unii Europejskiej TFUE Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej KPP Karta praw podstawowych Unii Europejskiej Stan prawny: Zamów książkę w księgarni internetowej 2. WYDANIE
Stan prawny na kwiecień 2015 r. Wydawca Małgorzata Stańczak Redaktor prowadzący Katarzyna Gierłowska Łamanie Mercurius Projekt okładki i stron tytułowych Agnieszka Tchórznicka Copyright by Wolters Kluwer SA, 2015 ISBN: 978-83-264-8262-5 2. wydanie Wydane przez: Wolters Kluwer SA Dział Praw Autorskich 01-208 Warszawa, ul. Przyokopowa 33 tel. 22 535 82 00, fax 22 535 81 35 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profinfo.pl
SPIS TREŚCI TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ I TRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ (wersje skonsolidowane; Dz.Urz. UE z dnia 26 października 2012 r. C 326/01 ze zm.)................................................. 5 KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ (Dz.Urz. UE z dnia 26 października 2012 r. C 326/391).................... 427
Traktat o Unii Europejskiej Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
SPIS TREŚCI TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ (wersja skonsolidowana)............... 15 PREAMBUŁA...................................................... 15 TYTUŁ I. Postanowienia wspólne (art. 1 8)......................... 17 TYTUŁ II. Postanowienia o zasadach demokratycznych (art. 9 12)....... 21 TYTUŁ III. Postanowienia o instytucjach (art. 13 19).................. 23 TYTUŁ IV. Postanowienia o wzmocnionej współpracy (art. 20)........... 29 TYTUŁ V. Postanowienia ogólne o działaniach zewnętrznych Unii i postanowienia szczególne dotyczące wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (art. 21 46)............................ 30 Rozdział 1. Postanowienia ogólne o działaniach zewnętrznych Unii (art. 21 22)......................................... 30 Rozdział 2. Postanowienia szczególne dotyczące wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (art. 23 46)................ 32 Sekcja 1. Postanowienia wspólne (art. 23 41).................... 32 Sekcja 2. Postanowienia dotyczące wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (art. 42 46)................................ 42 TYTUŁ VI. Postanowienia końcowe (art. 47 55)...................... 46 TRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ (wersja skonsolidowana).................................. 52 PREAMBUŁA...................................................... 52 CZĘŚĆ PIERWSZA. ZASADY (art. 1 17)................................. 53 TYTUŁ I. Kategorie i dziedziny kompetencji Unii (art. 2 6)............ 53 TYTUŁ II. Postanowienia ogólne (art. 7 17)......................... 56 CZĘŚĆ DRUGA. NIEDYSKRYMINACJA I OBYWATELSTWO UNII (art. 18 25).... 59 CZĘŚĆ TRZECIA. POLITYKI I DZIAŁANIA WEWNĘTRZNE UNII (art. 26 37)... 63 TYTUŁ I. Rynek wewnętrzny (art. 26 27).......................... 63 TYTUŁ II. Swobodny przepływ towarów (art. 28 37).................. 64 Rozdział 1. Unia celna (art. 30 32)................................ 64 Rozdział 2. Współpraca celna (art. 33)............................. 65 T.U.E. i T.F.U.E. 7
Spis treści Rozdział 3. Zakaz ograniczeń ilościowych między Państwami Członkowskimi (art. 34 37)............................ 66 TYTUŁ III. Rolnictwo i rybołówstwo (art. 38 44)..................... 67 TYTUŁ IV. Swobodny przepływ osób, usług i kapitału (art. 45 66)....... 71 Rozdział 1. Pracownicy (art. 45 48)............................... 71 Rozdział 2. Prawo przedsiębiorczości (art. 49 55).................... 73 Rozdział 3. Usługi (art. 56 62)................................... 76 Rozdział 4. Kapitał i płatności (art. 63 66).......................... 78 TYTUŁ V. Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości (art. 67 89).......................................... 80 Rozdział 1. Postanowienia ogólne (art. 67 76)....................... 80 Rozdział 2. Polityki dotyczące kontroli granicznej, azylu i imigracji (art. 77 80)......................................... 83 Rozdział 3. Współpraca sądowa w sprawach cywilnych (art. 81)......... 86 Rozdział 4. Współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych (art. 82 86)......................................... 87 Rozdział 5. Współpraca policyjna (art. 87 89)....................... 91 TYTUŁ VI. Transport (art. 90 100)................................. 93 TYTUŁ VII. Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw (art. 101 118)............................ 96 Rozdział 1. Reguły konkurencji (art. 101 109)....................... 96 Sekcja 1. Reguły mające zastosowanie do przedsiębiorstw (art. 101 106).. 96 Sekcja 2. Pomoc przyznawana przez państwa (art. 107 109)......... 100 Rozdział 2. Postanowienia podatkowe (art. 110 113).................. 102 Rozdział 3. Zbliżanie ustawodawstw (art. 114 118)................... 103 TYTUŁ VIII. Polityka gospodarcza i pieniężna (art. 119 144)............. 106 Rozdział 1. Polityka gospodarcza (art. 120 126)..................... 106 Rozdział 2. Polityka pieniężna (art. 127 133)........................ 112 Rozdział 3. Postanowienia instytucjonalne (art. 134 135).............. 115 Rozdział 4. Postanowienia szczególne dla Państw Członkowskich, których walutą jest euro (art. 136 138)................... 116 Rozdział 5. Postanowienia przejściowe (art. 139 144)................. 118 TYTUŁ IX. Zatrudnienie (art. 145 150)............................. 122 TYTUŁ X. Polityka społeczna (art. 151 161)......................... 125 TYTUŁ XI. Europejski Fundusz Społeczny (art. 162 164)............... 130 TYTUŁ XII. Edukacja, kształcenie zawodowe, młodzież i sport (art. 165 166).. 131 TYTUŁ XIII. Kultura (art. 167)..................................... 133 TYTUŁ XIV. Zdrowie publiczne (art. 168)............................. 134 TYTUŁ XV. Ochrona konsumentów (art. 169)......................... 136 TYTUŁ XVI. Sieci transeuropejskie (art. 170 172)...................... 136 TYTUŁ XVII. Przemysł (art. 173).................................... 138 8 T.U.E. i T.F.U.E.
Spis treści TYTUŁ XVIII. Spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna (art. 174 178)... 139 TYTUŁ XIX. Badania i rozwój technologiczny oraz przestrzeń kosmiczna (art. 179 190)........................................ 141 TYTUŁ XX. Środowisko (art. 191 193)............................... 145 TYTUŁ XXI. Energetyka (art. 194).................................. 147 TYTUŁ XXII. Turystyka (art. 195).................................... 148 TYTUŁ XXIII. Ochrona ludności (art. 196)............................. 148 TYTUŁ XXIV. Współpraca administracyjna (art. 197)..................... 149 CZĘŚĆ CZWARTA. STOWARZYSZENIE KRAJÓW I TERYTORIÓW ZAMORSKICH (art. 198 204).......................................... 150 CZĘŚĆ PIĄTA. DZIAŁANIA ZEWNĘTRZNE UNII (art. 205 222)............... 152 TYTUŁ I. Postanowienia ogólne dotyczące działań zewnętrznych Unii (art. 205)............................................ 152 TYTUŁ II. Wspólna polityka handlowa (art. 206 207).................. 153 TYTUŁ III. Współpraca z państwami trzecimi i pomoc humanitarna (art. 208 214)......................................... 154 Rozdział 1. Współpraca na rzecz rozwoju (art. 208 211)............... 154 Rozdział 2. Współpraca gospodarcza, finansowa i techniczna z państwami trzecimi (art. 212 213)................................ 156 Rozdział 3. Pomoc humanitarna (art. 214).......................... 156 TYTUŁ IV. Środki ograniczające (art. 215)........................... 157 TYTUŁ V. Umowy międzynarodowe (art. 216 219).................... 158 TYTUŁ VI. Stosunki Unii z organizacjami międzynarodowymi i państwami trzecimi oraz delegatury Unii (art. 220 221)................ 161 TYTUŁ VII. Klauzula solidarności (art. 222)........................... 162 CZĘŚĆ SZÓSTA. POSTANOWIENIA INSTYTUCJONALNE I FINANSOWE (art. 223 334)....................................... 163 TYTUŁ I. Postanowienia instytucjonalne (art. 223 309)............... 163 Rozdział 1. Instytucje (art. 223 287)............................... 163 Sekcja 1. Parlament Europejski (art. 223 234).................... 163 Sekcja 2. Rada Europejska (art. 235 236)........................ 167 Sekcja 3. Rada (art. 237 243)................................. 168 Sekcja 4. Komisja (art. 244 250)............................... 170 Sekcja 5. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (art. 251 281)... 173 Sekcja 6. Europejski Bank Centralny (art. 282 284)................ 184 Sekcja 7. Trybunał Obrachunkowy (art. 285 287)................. 185 Rozdział 2. Akty prawne Unii, procedury przyjmowania i inne postanowienia (art. 288 299)............................................ 188 Sekcja 1. Akty prawne Unii (art. 288 292)....................... 188 Sekcja 2. Procedury przyjmowania aktów i inne postanowienia (art. 293 299)...................................... 190 T.U.E. i T.F.U.E. 9
Spis treści Rozdział 3. Organy doradcze Unii (art. 300 307)..................... 194 Sekcja 1. Komitet Ekonomiczno-Społeczny (art. 301 304)........... 195 Sekcja 2. Komitet Regionów (art. 305 307)....................... 196 Rozdział 4. Europejski Bank Inwestycyjny (art. 308 309)............... 197 TYTUŁ II. Postanowienia finansowe (art. 310 325).................... 198 Rozdział 1. Zasoby własne Unii (art. 311)........................... 199 Rozdział 2. Wieloletnie ramy finansowe (art. 312).................... 200 Rozdział 3. Roczny budżet Unii (art. 313 316)....................... 201 Rozdział 4. Wykonanie budżetu i absolutorium (art. 317 319)........... 204 Rozdział 5. Postanowienia wspólne (art. 320 324).................... 205 Rozdział 6. Zwalczanie nadużyć finansowych (art. 325)................ 207 TYTUŁ III. Wzmocniona współpraca (art. 326 334).................... 207 CZĘŚĆ SIÓDMA. POSTANOWIENIA OGÓLNE I KOŃCOWE (art. 335 358)...... 211 PROTOKOŁY...................................................... 220 Protokół (nr 1). W sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej... 220 Protokół (nr 2). W sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności..... 224 Protokół (nr 3). W sprawie statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej... 228 Protokół (nr 4). W sprawie statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego........................... 256 Protokół (nr 5). W sprawie statutu Europejskiego Banku Inwestycyjnego....... 280 Protokół (nr 6). W sprawie ustalenia siedzib instytucji i niektórych organów, jednostek organizacyjnych i służb Unii Europejskiej.............. 296 Protokół (nr 7). W sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej....... 298 Protokół (nr 8). Dotyczący artykułu 6 ustęp 2 traktatu o Unii Europejskiej w sprawie przystąpienia Unii do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności...................... 306 Protokół (nr 9). W sprawie decyzji Rady odnoszącej się do wykonania artykułu 16 ustęp 4 Traktatu o Unii Europejskiej i artykułu 238 ustęp 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w okresie między 1 listopada 2014 roku a 31 marca 2017 roku i od 1 kwietnia 2017 roku......... 308 Protokół (nr 10). W sprawie stałej współpracy strukturalnej ustanowionej na mocy artykułu 42 Traktatu o Unii Europejskiej.................. 309 Protokół (nr 11). W sprawie artykułu 42 Traktatu o Unii Europejskiej.......... 312 Protokół (nr 12). W sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu....... 313 Protokół (nr 13). W sprawie kryteriów konwergencji....................... 315 Protokół (nr 14). W sprawie Eurogrupy.................................. 317 Protokół (nr 15). W sprawie niektórych postanowień dotyczących Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.................. 318 Protokół (nr 16). W sprawie niektórych postanowień dotyczących Danii........ 321 Protokół (nr 17). W sprawie Danii...................................... 322 10 T.U.E. i T.F.U.E.
Spis treści Protokół (nr 18). W sprawie Francji..................................... 323 Protokół (nr 19). W sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej.......................................... 324 Protokół (nr 20). W sprawie stosowania niektórych aspektów artykułu 26 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do Zjednoczonego Królestwa i Irlandii................................................. 328 Protokół (nr 21). W sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.......... 330 Protokół (nr 22). W sprawie stanowiska Danii............................. 334 Protokół (nr 23). W sprawie stosunków zewnętrznych Państw Członkowskich dotyczących przekraczania zewnętrznych granic................. 341 Protokół (nr 24). W sprawie prawa azylu dla obywateli Państw Członkowskich Unii Europejskiej.......................................... 342 Protokół (nr 25). W sprawie wykonywania kompetencji dzielonych............ 344 Protokół (nr 26). W sprawie usług świadczonych w interesie ogólnym.......... 345 Protokół (nr 27). W sprawie rynku wewnętrznego i konkurencji.............. 346 Protokół (nr 28). W sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej... 347 Protokół (nr 29). W sprawie systemu publicznego nadawania w Państwach Członkowskich........................................... 349 Protokół (nr 30). W sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej do Polski i Zjednoczonego Królestwa............ 350 Protokół (nr 31). W sprawie przywozu do Unii Europejskiej produktów naftowych rafinowanych w Antylach Niderlandzkich...................... 352 Protokół (nr 32). W sprawie nabywania własności w Danii................... 356 Protokół (nr 33). Dotyczący artykułu 157 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.......................................... 357 Protokół (nr 34). W sprawie szczególnych ustaleń dla Grenlandii............. 358 Protokół (nr 35). W sprawie artykułu 40.3.3 Konstytucji Irlandii.............. 359 Protokół (nr 36). W sprawie postanowień przejściowych.................... 360 Protokół (nr 37). W sprawie skutków finansowych wygaśnięcia traktatu EWWiS oraz w sprawie Funduszu Badawczego Węgla i Stali.............. 368 ZAŁĄCZNIKI...................................................... 370 Załącznik I. Lista o której mowa w artykule 38 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej...................................... 370 Załącznik II. Kraje i terytoria zamorskie objęte postanowieniami Części IV Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................ 373 DEKLARACJE DOŁĄCZONE DO AKTU KOŃCOWEGO KONFERENCJI MIĘDZYRZĄDOWEJ, KTÓRA PRZYJĘŁA TRAKTAT Z LIZBONY PODPISANY W DNIU 13 GRUDNIA 2007 ROKU................ 374 A. Deklaracje odnoszące się do postanowień traktatów................. 374 1. Deklaracja w sprawie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej......... 374 T.U.E. i T.F.U.E. 11
Spis treści 2. Deklaracja odnosząca się do artykułu 6 ustęp 2 Traktatu o Unii Europejskiej... 374 3. Deklaracja odnosząca się do artykułu 8 Traktatu o Unii Europejskiej....... 374 4. Deklaracja dotycząca składu Parlamentu Europejskiego.................. 375 5. Deklaracja dotycząca politycznej zgody Rady Europejskiej w sprawie projektu decyzji dotyczącej składu Parlamentu Europejskiego.................... 375 6. Deklaracja odnosząca się do artykułu 15 ustępy 5 i 6, artykułu 17 ustępy 6 i 7 oraz artykułu 18 Traktatu o Unii Europejskiej......................... 375 7. Deklaracja odnosząca się do artykułu 16 ustęp 4 Traktatu o Unii Europejskiej i artykułu 238 ustęp 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej........ 375 8. Deklaracja odnosząca się do praktycznych środków, jakie należy podjąć w momencie wejścia w życie Traktatu z Lizbony, w odniesieniu do prezydencji Rady Europejskiej i Rady do Spraw Zagranicznych................... 378 9. Deklaracja odnosząca się do artykułu 16 ustęp 9 Traktatu o Unii Europejskiej dotycząca decyzji Rady Europejskiej w sprawie sprawowania prezydencji Rady... 378 10. Deklaracja odnosząca się do artykułu 17 Traktatu o Unii Europejskiej...... 379 11. Deklaracja odnosząca się do artykułu 17 ustępy 6 i 7 Traktatu o Unii Europejskiej............................................... 380 12. Deklaracja odnosząca się do artykułu 18 Traktatu o Unii Europejskiej...... 380 13. Deklaracja w sprawie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa...... 380 14. Deklaracja w sprawie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa...... 381 15. Deklaracja odnosząca się do artykułu 27 Traktatu o Unii Europejskiej...... 381 16. Deklaracja odnosząca się do artykułu 55 ustęp 2 Traktatu o Unii Europejskiej 382 17. Deklaracja odnosząca się do pierwszeństwa........................... 382 18. Deklaracja dotycząca rozgraniczenia kompetencji...................... 383 19. Deklaracja odnosząca się do artykułu 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 383 20. Deklaracja odnosząca się do artykułu 16 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 383 21. Deklaracja w sprawie ochrony danych osobowych w dziedzinie współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych i współpracy policyjnej.... 384 22. Deklaracja odnosząca się do artykułów 48 i 79 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 384 23. Deklaracja odnosząca się do artykułu 48 akapit drugi Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................. 384 24. Deklaracja w sprawie osobowości prawnej Unii Europejskiej.............. 384 25. Deklaracja odnosząca się do artykułów 75 i 215 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 385 26. Deklaracja odnosząca się do nieuczestniczenia jednego z Państw Członkowskich w środku, którego podstawą jest część trzecia tytuł V Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................. 385 27. Deklaracja odnosząca się do artykułu 85 ustęp 1 akapit drugi Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................. 385 28. Deklaracja odnosząca się do artykułu 98 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 385 29. Deklaracja odnosząca się do artykułu 107 ustęp 2 litera c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................. 386 12 T.U.E. i T.F.U.E.
Spis treści 30. Deklaracja odnosząca się do artykułu 126 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 386 31. Deklaracja odnosząca się do artykułu 156 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 387 32. Deklaracja odnosząca się do artykułu 168 ustęp 4 litera c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................. 387 33. Deklaracja odnosząca się do artykułu 174 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 388 34. Deklaracja odnosząca się do artykułu 179 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 388 35. Deklaracja odnosząca się do artykułu 194 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 388 36. Deklaracja odnosząca się do artykułu 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotycząca negocjowania i zawierania przez Państwa Członkowskie umów międzynarodowych odnoszących się do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości........................... 388 37. Deklaracja odnosząca się do artykułu 222 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 388 38. Deklaracja odnosząca się do artykułu 252 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w sprawie liczby rzeczników generalnych w Trybunale Sprawied liwości................................................. 389 39. Deklaracja odnosząca się do artykułu 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 389 40. Deklaracja odnosząca się do artykułu 329 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 389 41. Deklaracja odnosząca się do artykułu 352 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 389 42. Deklaracja odnosząca się do artykułu 352 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 390 43. Deklaracja odnosząca się do artykułu 355 ustęp 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................................ 390 B. Deklaracje odnoszące się do protokołów dołączonych do traktatów..... 391 44. Deklaracja odnosząca się do artykułu 5 Protokołu w sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej........................ 391 45. Deklaracja odnosząca się do artykułu 5 ustęp 2 Protokołu w sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej........................ 391 46. Deklaracja odnosząca się do artykułu 5 ustęp 3 Protokołu w sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej........................ 391 47. Deklaracja odnosząca się do artykułu 5 ustępy 3, 4 i 5 Protokołu w sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej................ 391 48. Deklaracja dotycząca Protokołu w sprawie stanowiska Danii.............. 392 49. Deklaracja dotycząca Włoch....................................... 392 50. Deklaracja dotycząca artykułu 10 Protokołu w sprawie postanowień przejściowych................................................... 393 C. Deklaracje Państw Członkowskich................................. 393 51. Deklaracja Królestwa Belgii w sprawie parlamentów narodowych.......... 393 T.U.E. i T.F.U.E. 13
Spis treści 52. Deklaracja Królestwa Belgii, Republiki Bułgarii, Republiki Federalnej Niemiec, Republiki Greckiej, Królestwa Hiszpanii, Republiki Włoskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Litewskiej, Wielkiego Księstwa Luksemburga, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Republiki Austrii, Republiki Portugalskiej, Rumunii, Republiki Słowenii oraz Republiki Słowackiej w sprawie symboli Unii Europejskiej................................. 394 53. Deklaracja Republiki Czeskiej w sprawie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej................................................ 394 54. Deklaracja Republiki Federalnej Niemiec, Irlandii, Republiki Węgierskiej, Republiki Austrii i Królestwa Szwecji................................ 395 55. Deklaracja Królestwa Hiszpanii oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej........................................ 395 56. Deklaracja Irlandii w sprawie artykułu 3 Protokołu w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii w odniesieniu do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości................................... 395 57. Deklaracja Republiki Włoskiej w sprawie składu Parlamentu Europejskiego... 396 58. Deklaracja Republiki Łotewskiej, Republiki Węgierskiej i Republiki Malty w sprawie pisowni nazwy jednej waluty w Traktatach................... 396 59. Deklaracja Królestwa Niderlandów odnosząca się do artykułu 312 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................. 396 60. Deklaracja Królestwa Niderlandów odnosząca się do artykułu 355 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej................................. 396 61. Deklaracja Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej................................................ 397 62. Deklaracja Rzeczypospolitej Polskiej dotycząca Protokołu w sprawie stosowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej w odniesieniu do Polski i Zjednoczonego Królestwa........................................ 397 63. Deklaracja Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie definicji terminu obywatele.............................. 397 64. Deklaracja Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie prawa głosowania w europejskich wyborach parlamentarnych.... 397 65. Deklaracja Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie artykułu 75 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej....... 398 TABELE EKWIWALENCYJNE......................................... 399 Traktat o Unii Europejskiej.......................................... 399 Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej............................ 405 T.U.E. i T.F.U.E.
TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ (wersja skonsolidowana) (Dz.Urz. UE z dnia 26 października 2012 r. C 326/01; zm.: Dz.Urz. UE 2012 L 112/10, Dz.Urz. UE 2012 L 228/1) PREAMBUŁA JEGO KRÓLEWSKA MOŚĆ KRÓL BELGÓW, JEJ KRÓLEWSKA MOŚĆ KRÓ- LOWA DANII, PREZYDENT REPUBLIKI FEDERALNEJ NIEMIEC, PREZYDENT IRLANDII, PREZYDENT REPUBLIKI GRECKIEJ, JEGO KRÓLEWSKA MOŚĆ KRÓL HISZPANII, PREZYDENT REPUBLIKI FRANCUSKIEJ, PREZYDENT REPU- BLIKI WŁOSKIEJ, JEGO KRÓLEWSKA WYSOKOŚĆ WIELKI KSIĄŻĘ LUKSEM- BURGA, JEJ KRÓLEWSKA MOŚĆ KRÓLOWA NIDERLANDÓW, PREZYDENT REPUBLIKI PORTUGALSKIEJ, JEJ KRÓLEWSKA MOŚĆ KRÓLOWA ZJEDNO- CZONEGO KRÓLESTWA WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ 1), ZDECYDOWANI przejść do nowego etapu procesu integracji europejskiej, zapoczątkowanego ustanowieniem Wspólnot Europejskich, INSPIROWANI kulturowym, religijnym i humanistycznym dziedzictwem Europy, z którego wynikają powszechne wartości, stanowiące nienaruszalne i niezbywalne prawa człowieka, jak również wolność, demokracja, równość oraz państwo prawne, PRZYWOŁUJĄC historyczne znaczenie przezwyciężenia podziału kontynentu europejskiego oraz potrzebę ustanowienia trwałych podstaw budowy przyszłej Europy, POTWIERDZAJĄC swe przywiązanie do zasad wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz państwa prawnego, 1) W międzyczasie Republika Bułgarii, Republika Czeska, Republika Estońska, Republika Cypryjska, Republika Łotewska, Republika Litewska, Republika Węgierska, Republika Malty, Republika Austrii, Rzeczpospolita Polska, Rumunia, Republika Słowenii, Republika Słowacka, Republika Finlandii i Królestwo Szwecji stały się członkami Unii Europejskiej. T.U.E. i T.F.U.E. 15
Traktat o Unii Europejskiej POTWIERDZAJĄC swe przywiązanie do podstawowych praw socjalnych określonych w Europejskiej Karcie Społecznej, podpisanej w Turynie dnia 18 października 1961 roku, oraz we Wspólnotowej Karcie Socjalnych Praw Podstawowych Pracowników z 1989 roku, PRAGNĄC pogłębić solidarność między swymi narodami w poszanowaniu ich historii, kultury i tradycji, PRAGNĄC umocnić demokratyczny charakter i skuteczność działania instytucji, tak aby były one w stanie lepiej spełniać, w jednolitych ramach instytucjonalnych, powierzone im zadania, ZDECYDOWANI umocnić swe gospodarki, a także doprowadzić do ich konwergencji oraz do ustanowienia unii gospodarczej i walutowej, w tym zgodnie z postanowieniami niniejszego Traktatu i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej jednej i stabilnej waluty, WYRAŻAJĄC MOCNĄ WOLĘ popierania postępu gospodarczego i społecznego swych narodów poprzez urzeczywistnienie rynku wewnętrznego oraz umacnianie spójności i ochrony środowiska, przy uwzględnieniu zasady zrównoważonego rozwoju, oraz prowadzenia polityk, które zapewnią, że integracji gospodarczej towarzyszyć będzie równoczesny postęp w innych dziedzinach, ZDECYDOWANI ustanowić wspólne obywatelstwo dla obywateli swych krajów, ZDECYDOWANI realizować wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, w tym stopniowo określać wspólną politykę obronną, która mogłaby prowadzić do wspólnej obrony, zgodnie z artykułem 42, wzmacniając w ten sposób tożsamość i niezależność Europy w celu wspierania pokoju, bezpieczeństwa oraz postępu w Europie i na świecie, ZDECYDOWANI ułatwić swobodny przepływ osób, przy zapewnieniu bezpieczeństwa swym narodom, poprzez ustanowienie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, zgodnie z postanowieniami niniejszego Traktatu i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ZDECYDOWANI kontynuować proces tworzenia coraz ściślejszego związku między narodami Europy, w którym decyzje są podejmowane jak najbliżej obywateli, zgodnie z zasadą pomocniczości, MAJĄC NA UWADZE dalsze kroki, które należy przedsięwziąć na rzecz rozwoju integracji europejskiej, POSTANOWILI ustanowić Unię Europejską i w tym celu powołali jako swych pełnomocników: (lista pełnomocników została pominięta) KTÓRZY, po wymianie swych pełnomocnictw uznanych za należyte i sporządzone we właściwej formie, uzgodnili co następuje: 16 T.U.E. i T.F.U.E.
Tytuł I. Postanowienia wspólne Art. 1 3 TYTUŁ I POSTANOWIENIA WSPÓLNE Artykuł 1 (dawny artykuł 1 TUE) 2) Niniejszym Traktatem WYSOKIE UMAWIAJĄCE SIĘ STRONY ustanawiają między sobą UNIĘ EUROPEJSKĄ, zwaną dalej Unią, której Państwa Członkowskie przyznają kompetencje do osiągnięcia ich wspólnych celów. Niniejszy Traktat wyznacza nowy etap w procesie tworzenia coraz ściślejszego związku między narodami Europy, w którym decyzje podejmowane są z możliwie najwyższym poszanowaniem zasady otwartości i jak najbliżej obywateli. Podstawę Unii stanowi niniejszy Traktat oraz Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (zwane dalej Traktatami ). Oba te Traktaty mają taką samą moc prawną. Unia zastępuje Wspólnotę Europejską i jest jej następcą prawnym. Artykuł 2 Unia opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości. Wartości te są wspólne Państwom Członkowskim w społeczeństwie opartym na pluralizmie, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności oraz na równości kobiet i mężczyzn. Artykuł 3 (dawny artykuł 2 TUE) 1. Celem Unii jest wspieranie pokoju, jej wartości i dobrobytu jej narodów. 2. Unia zapewnia swoim obywatelom przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości bez granic wewnętrznych, w której zagwarantowana jest swoboda przepływu osób, w powiązaniu z właściwymi środkami w odniesieniu do kontroli granic zewnętrznych, azylu, imigracji, jak również zapobiegania i zwalczania przestępczości. 2) Niniejsze odesłanie ma charakter informacyjny. Dokładniejsze informacje znajdują się w tabelach ekwiwalencyjnych dotyczących dotychczasowej i nowej numeracji Traktatów. T.U.E. i T.F.U.E. 17