Teorie i manifesty architektury współczesnej / Charles Jencks, Karl Kropf. Warszawa, 2013 Spis treści WSTĘP 15 Krzysztof Sołoducha Kościół mechanicystów i czasy złoŝone OD WYDAWCY 17 Charles Jencks Wulkan i tablica 1. POSTMODERNIZM 29 1956 James Stirling 31 Od Garches do Jaoul: Le Corbusier jako architekt domów w 1927 i 1953 r. 1956 James Stirling 33 Ronchamp: Kaplica Le Corbusiera a kryzys racjonalizmu 1960 Kevin Lynch 35 Obraz miasta 1961 Jane Jacobs 39 Śmierć i Ŝycie wielkich amerykańskich miast 1961 N. John Habraken 42 Podpory: Alternatywa dla masowego budownictwa mieszkaniowego 1962 Aldo van Eyck 44 Elementarz Team 10 1965 Christian Norberg-Schulz 47 Intencje w architekturze 1965 Christopher Alexander 50 Miasto to nie drzewo (A City is not a Tree) 1966 Aldo Rossi 53 Architektura miasta 1966 Robert Venturi 57 ZłoŜoność i sprzeczność w architekturze 1969 Charles Jencks 61 Semiologia i architektura 1970 Giancarlo de Carlo 65 Architektura jest publiczna 1972 Charles Jencks i Nathan Silver 67 Adhocyzm 1972 Robert Venturí, Denise Scott Brown i Steven Izenour 71 Ucząc się od Las Vegas 1975 Charles Jencks 77 Narodziny architektury postmodernistycznej
1975 Colin Rowe i Fred Koetter 79 Miasto kolaŝ 1975 Joseph Rykwert 83 Ornament to nie zbrodnia 1975 Rob Krier 84 Przestrzeń miejska 1976 Aldo Rossi 86 Architektura analogiczna 1977 Kent C Bloomer i Charles Moore 88 Ciało, Pamięć i Architektura 1977 Kisho Kurokawa 92 Metabolizm w architekturze 1978 Anthony Vidler 95 Trzecia typologia 1978 Leon Krier 98 Architektura racjonalna: rekonstrukcja miasta 1979 Christopher Alexander 100 Ponadczasowy sposób budowania 1980 Charles Jencks 104 Ku radykalnemu eklektyzmowi 1980 Dolores Hayden 106 Jakie moŝe wyglądać miasto bez seksizmu? RozwaŜania o mieszkalnictwie, projektowaniu urbanistycznym i ludzkiej pracy 1980 Paolo Portoghesi 109 Koniec prohibicji 1980 SITE 111 Uwagi o filozofii SITE, 1982 Michael Graves 114 Głos za architekturą symboliczną 1982 Oswald Mathias Ungers 116 Architektura jako temat 1983 Kenneth Frampton 118 W stronę krytycznego regionalizmu: sześć zasad oporu 1983 Lucien Kroll 123 Architektura złoŝoności 1984 Memphis 127 Idea Memphis 1987 Kisho Kurokawa 129 Filozofia Symbiozy 1989 Steven Holl 132 Zakotwiczenie 1991 Eric Owen Moss 135 Którą prawdę chcecie wyrazić 1991 Frank O. Gehry 138 O domu własnym
1991 Itsuko Hasegawa 140 Architektura jako inna natura 1993 Frank O. Gehry 142 O Centrum Amerykańskim w ParyŜu / Wywiad 1993 Greg Lynn 145 Architektoniczna krzywoliniowość: fałdowanie, giętkość, elastyczność 1996 Arata Isozaki 149 Estetyka narodu wyspiarskiego 1996 Charles Jencks 152 13 propozycji architektury postmodernistycznej 2. POSTMODERNIZM I EKOLOGIA 155 1969 Ian McHarg 157 Projektowanie w harmonii z naturą 1979 Sim van der Ryn i Sterling Bunnell 160 Projektowanie integralne 1984 Anne Whiston Spirn 164 Granitowy ogród 1984 Nancy Jack Todd i John Todd 166 Bioosłony, oceaniczne arki i miejskie rolnictwo: ekologia jako podstawa projektowania 1986 Hassan Fathy 169 Energia naturalna i lokalna architektura 1987 Kenneth Yeang 171 Tropikalny regionalizm urbanistyczny 1990 Christopher Day 174 Miejsca z duszą 1990 James Wines 177 Oświadczenie architekta 1991 Brenda i Robert Vale 179 Zielona architektura 1991 Team Zoo/Atelier Zo 182 Zasady projektowania 1992 William McDonough 185 Zasady hanowerskie 1993 Peter Calthorpe 187 Amerykańska metropolia przyszłości 1994 Kenneth Yeang 191 Bioklimatyczne wieŝowce 1996 Sim Van der Ryn i Stuart Cowan 194 Projektowanie ekologiczne 3. TRADYCJONALIZM 197 1969 Hassan Fathy 199 Architektura dla ubogich
1976 Robert Maguire 202 Wartość tradycji 1977 David Watkin 204 Moralność i architektura 1978 Deklaracja Brukselska 206 Rekonstrukcja europejskiego miasta 1980 Maurice Culot 208 Rekonstruowanie miasta z kamienia 1983 Demetri Porphyrios 209 Klasycyzm nie jest stylem 1984 Jego Wysokość KsiąŜę Walii 212 Przemówienie na Gali RIBA 1984 Leon Krier 214 Budownictwo i architektura 1984 Robert A.M. Stern 216 O stylu, klasycyzmie i pedagogice 1986 Alexander Tzonis i Liane Lefaivre 218 Krytyczny klasycyzm: funkcja tragiczna 1987 Jego Wysokość KsiąŜę Walii 221 Przemówienie w Mansion House 1989 Duany + Plater-Zyberk 223 Wytyczne dla Rozwoju Tradycyjnego Osiedla 1989 JW KsiąŜę Walii 225 Wizja Brytanii 1992 Urban Villages Group 229 Miejskie wioski 1994 Allan Greenberg 232 Dlaczego architektura klasyczna jest nowoczesna 1994 Roger Scruton 235 Zasady architektury w wieku nihilizmu 4. PÓŹNY MODERNIZM 240 1954 Philip Johnson 242 Siedem kul, którymi podpiera się nowoczesna architektura 1955 Alison i Peter Smithson, Theo Crosby 245 Nowy brutalizm 1956 Paul Rudolph 247 Sześć determinant formy architektonicznej 1960 Reyner Benham 251 Teoria i projektowanie w pierwszym wieku maszyny 1962 Alison i Peter Smithson 253 Elementarz Team 10 1962 Cedric Price 255 Aktywność i zmiana
1964 Archigram 257 Uniwersalna struktura 1964 Christopher Alexander 258 Uwagi na temat syntezy formy 1964 Fumihiko Maki 262 Megastruktura 1964 John Hejduk 264 Oświadczenie 1966 Superstudio 265 Charakterystyka mikrozdarzenia I mikrośrodowiska 1969 Cedric Price 268 Nie-plan 1969 Reyner Benham 270 Architektura dobrze dopasowanego środowiska 1972 Peter Eisenman 272 Tekturowa architektura 1973 Manfredo Tafuri 276 Architektura i utopia 1975 Philip Johnson 278 Co mną kieruje 1975 Piano+Rogers 280 Oświadczenie 1976 Lionel March 282 Logika projektowania i kwestia wartości 1985 Richard Rogers 284 Uwagi na temat architektury 1990 Kenneth Frampton 286 Rappel à l'ordre, argumenty za tektoniką 1991 Tadao Ando 288 Poza horyzontami architektury 1994 Ian Ritchie 291 (Dobrze) powiązana architektura 1994 Peter Rice 295 Rola inŝyniera 5. NOWY MODERNIZM 298 1976 Peter Eisenman 300 Postfunkcjonalizm 1977 Bernard Tschumi 303 Przyjemność architektury 1978 Coop Himmelblau 305 Przyszłość wspaniałej pustki 1978 Rem Koolhaas 307 Deliryczny Nowy Jork: reaktywny manifest dla Manhattanu
1979 Daniel Libeskind 310 Przestrzeń końca 1980 Coop Himmelblau 312 Architektura musi płonąć 1981 Bernard Tschumi 313 Zapiski z Manhattanu 1982 Zaha Hadid 316 Losowość vs przypadkowość 1983 Daniel Libeskind 318 Nieoryginalne znaki 1983 Zaha Hadid 319 Osiemdziesiąt dziewięć stopni 1984 Peter Eisenman 320 Koniec klasycyzmu: koniec końca, koniec początku 1986 John Hejduk 323 RozwaŜania o architekcie 1988 Coop Himmelblau 324 Rozproszenie naszych ciał w mieście 1988 Mark Wigley 326 Architektura dekonstrukcji 1991 Daniel Libeskind 328 Do góry nogami X 1992 Peter Eisenman 331 Ewolucja widzenia: architektura w wieku mediów elektronicznych 1993 Lebbeus Woods 334 Manifest 1993 Thorn Mayne 335 Połączone odosobnienie 1993 Will Alsop 338 Ku architekturze praktycznego zachwytu 1994 Rem Koolhaas 341 Co się stało z urbanistyką? 1994 Rem Koolhaas 343 Wielka skala czyli problem rozmiaru 6. PARADYGMAT ZŁOśONOŚCI 348 1977 Benoit B. Mandelbrot 350 Fraktalna geometria natury 1997 Michael Batty i Paul Longley 354 Fraktalne miasto 2000 Ben van Berkel i Caroline Bos 358 Diagramy 2000 Greg Lynn 361 OŜywianie formy
2000 MVRDV 365 Metamiasto / Miasto danych 2000 Robert E. Somol 367 Fikcyjny tekst albo diagramatyczne podstawy współczesnej architektury 2000 Foreign Office Architects 371 O narzędziach: diagramach, rysunkach i wykresach 2000 West 8 374 Baza, kolonizacja, kontemplacja totemu pustki 2001 Bart Lootsma 377 Architektura w Drugiej Nowoczesności 2001 Daniel Libeskind 380 Przestrzeń spotkania 2001 Lars Spuybroek 382 Mechanizacja architektury 2001 Stever, Johnson 384 Powstawanie 2002 Cecil Bolmond 387 Nieoficjalne 2002 Foreign Office Architects 389 Projekt Jokohama 2002 Saskia Sassen 391 Globalne miasto: wprowadzenie pojęcia i jego historia 2002 ShoP 394 Wersjonizacja (Versioning) 2003 Stan Allen i James Corner 396 Miejskie natury 2004 Charles Jencks 399 Ku ikonografii teraźniejszości 2004 Michael Weinstock 403 Morfogeneza i matematyka procesu powstawania 2004 Rem Koolhaas 406 Śmieciowa przestrzeń 2004 Zaha Hadid 410 Eksplozje, kompresje, skupiska, połączenia, pikselacje, wyrzeźbione przestrzenie, wyŝłobienia 2005 Peter Eisenman 413 Diagram jako przestrzeń róŝnicy: wystawa w MAK. Fragmenty tekstu oprac. BPK