EUROPEJSKIE PŁACE MINIMALNE AGNIESZKA GOŁUBOWSKA SRW PŁACA MINIMALNA W INNYCH KRAJACH PRACOWNIK DELEGOWANY- pracownik, który przez ograniczony czas wykonuje swoją pracę na terytorium innego Państwa Członkowskiego, niż Państwa w którym zwyczajowo pracuje. Ważne! Przyjmuje się definicję pracownika, którą stosuje się w prawie Państwa Członkowskiego, na terytorium którego pracownik jest delegowany. 1
- 1 stycznia 2015 r. Weszły w życie w Niemczech przepisy narzucające płacę minimalną w wysokości 8,50 euro brutto za godzinę. Płaca ta musi być wypłacona najpóźniej ostatniego dnia pracy banku, w miesiącu następującym po miesiącu, w którym została wykonana praca. - przepis ten dotyczy sektora transportu i ma zastosowanie do niemieckich i zagranicznych operatorów transportu wykonujących działalność transportową na terytorium Niemiec (kabotaż, międzynarodowe operacje transportowe do i z Niemiec) - 30 stycznia 2015 r. niemieckie władze podjęły decyzję o zawieszeniu wykonywania i egzekwowania przepisów dotyczących przejazdów tranzytowych w odniesieniu do polskich i innych zagranicznych przewoźników do czasu wyjaśnienia tej sprawy przed Komisją Europejską. 9 stycznia 2015 r. niemiecka Administracja Celna przekazała informację, że przepisy o płacy minimalnej dotyczą tylko pracowników zatrudnionych, a więc nie dotyczą kierowców samozatrudnionych. Jednakże administracja celna zwraca uwagę, że samozatrudnienie istnieje wtedy, jeśli dana osoba swoją pracę wykonuje niezależnie, co oznacza, że przyjmuje zamówienia na transport od różnych klientów (nie więcej niż 5/6 dochodu pochodzi od jednego klienta), a w zamówieniu transportowym określone jest tylko miejsce i termin dostarczenia ładunku. O wszystkich innych zagadnieniach związanych z danym transportem, jak na przykład o trasie przejazdu, decyduje kierowca samozatrudniony. Dodatkowo kierowca samozatrudniony prowadzi własny pojazd, a nie pojazd swoich klientów. Innym kryterium odróżnienia kierowcy samozatrudnionego od fikcyjnego samozatrudnionego jest to, że kierowca samozatrudniony otrzymuje zapłatę za konkretne zamówienie, a nie za godzinę pracy. W przypadku wątpliwości w tym zakresie decyzje podejmowane będą w odniesieniu do każdego konkretnego przypadku. W związku z tym niemiecka administracja celna zaleca, aby w razie wątpliwości również powiadamiać Bundesfinanzdirektion West w Kolonii o planowanych operacjach transportowych. 2
OBOWIĄZKI WYNIKAJĄCE Z USTAWY MILOG - WYMÓG POWIADAMIANIA: Wszyscy zagraniczni operatorzy transportu, są zobowiązani powiadamiać Bundesfinanzdirektion West w Kolonii przed rozpoczęciem operacji transportowej na terytorium Niemiec. W formularzu powiadomienia znajduje się zobowiązanie pracodawcy do: 1) przestrzegania postanowień ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz 2) przechowywania wymaganej dokumentacji oraz dostarczenia jej w jęz. niemieckim na żądanie niemieckich władz celnych do kontroli. Powiadomienie dla pracowników mobilnych musi być przedstawione pisemnie w języku niemieckim. - OBOWIĄZEK EWIDENCJONOWANIA Pracodawca musi rejestrować rozpoczęcie i zakończenie operacji transportowej oraz liczbę godzin przepracowanych na terytorium Niemiec najpóźniej w ciągu 7 dni po wykonaniu operacji transportowej. W czas pracy kierowcy wliczany jest czas jazdy i inna praca, nie są wliczane przerwy, odpoczynki oraz czas dyspozycji. - OBOWIĄZEK PRZECHOWYWANIA DOKUMENTACJI Dokumentacja, o której mowa w punkcie 2, musi być przechowywana przez co najmniej 2 lata na terytorium Niemiec lub na terytorium innego kraju. SKŁADNIKI PŁACY MINIMALNEJ Przykłady dodatków i dopłat, które są uwzględniane w ramach płacy minimalnej: - wynagrodzenie zasadnicze wynikające z umowy o pracę - wyrównanie do wynagrodzenia minimalnego - płatności jednorazowe (uznawane jedynie w okresie wymagalności w którym zostały wypłacone) - dodatki, które nie mają wpływu na stosunek pomiędzy pracą a wynagrodzenie, jak np. premia lojalnościowa, dodatki na dzieci. 3
ODLICZENIA Zgodnie z dyrektywą 97/71/WE dodatki właściwe delegowaniu należy uważać za część płacy minimalnej, o ile nie są wypłacane z tytułu zwrotu wydatków faktycznie poniesionych kosztów na skutek delegowania, takich jak koszty podróży, wyżywienia i zakwaterowania. Według polskiego rozporządzenia dieta w czasie podróży zagranicznej jest przeznaczona na pokrycie kosztów wyżywienia i inne drobne wydatki. Stanowisko strony niemieckiej: Jeżeli pracodawca wypłaca pracownikowi całkowita kwotę, w której zawarte są kwoty, za które pracownik ma sobie sam zapewnić zakwaterowanie i/lub wyżywienie, od kwoty całkowitej należy odliczyć kwoty świadczenia za zakwaterowanie i wyżywienie, zgodnie z Rozporządzeniem o składkach na ubezpieczenie społeczne i uwzględnić tylko kwotę pozostałą po odliczeniu. Najniższy poziom świadczenia na posiłki wynosi 236 euro miesięcznie (236/30 na dzień) co oznacza, ze z diety możemy do wynagrodzenia minimalnego zaliczyć wartości wypłacone powyżej 7,87 euro. ODLICZENIA Ryczałt za nocleg może zostać naliczony do wynagrodzenia minimalnego w sytuacji, gdy pracownik nie ponosi kosztów zakwaterowania (ma udostępnione miejsce do spania w pojeździe). W innym przypadku zgodnie z wytycznymi niemieckiego Urzędu Celnego, należy świadczenie pomniejszyć o kwoty wskazane w Rozporządzeniu o składkach na ubezpieczenie społeczne. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego istota ryczałtu jako świadczenia kompensacyjnego polega na tym, że świadczenie wypłacane w takiej formie z założenia jest oderwane od rzeczywistego poniesienia kosztów i nie pokrywa w całości wszystkich wydatków z określonego tytułu (gdyż nie są one udokumentowane). 4
KARY FINANSOWE Za nieprzestrzeganie przepisów o płacy minimalnej pracodawcy grożą kary finansowe, w wysokości do: a) 30 000 euro w przypadku niezgłoszenia informacji o pracownikach wykonujących pracę na terytorium Niemiec, b) 500 000 euro w przypadku niewypłacana należnego wynagrodzenia bądź wypłacania go z opóźnieniem. Od 1 lipca 2016 r. Francja wymaga od firm zagranicznych, zajmujących się transportem osób i rzeczy na jej terytorium, stosowania francuskich przepisów o wynagrodzeniu pracowników delegowanych. Przepisy mają zastosowanie do kabotażu oraz przewozów dwustronnych, wyłączone zostają jedynie przewozy tranzytowe. Dotyczą każdego środka transportu bez względu na jego dmc. Dla jednoosobowych firm transportowych przepisów nie stosuje się. Według francuskich przepisów wszelkiego typu umowy cywilnoprawne mające znamiona stosunku pracy mogą nie zostać uznane jako właściwe przez kontrolujących. 5
STAWKI Kierowcy pracujący na terenie Francji zostali objęci płacą minimalną wynoszącą: Kierowcy pojazdów odopuszczalnej masie całkowitejdo 3,5 tony Grupa 3 bis 9,68 Kierowcy pojazdów ciężarowycho dopuszczalnej masie całkowitejod 3,5 do 11 ton Kierowcy pojazdów ciężarowycho dopuszczalnej masie całkowitejod 11 do 19 ton Kierowcy pojazdów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 19 ton Wysoce wykwalifikowani kierowcy pojazdów ciężarowych Grupa 4 9,68 Grupa 5 9,71 Grupa 6 9,73 Grupa 7 10,00 Wysoce wykwalifikowani kierowcy samochodów ciężarowych (zgodnie z układem zbiorowym): - prowadzenie pojazdu o maksymalnej dopuszczalnej rzeczywistej masie całkowitej powyżej 19 ton- 30 pkt, - usługa wymagająca przejechania co najmniej 250km w jedną stronę- 20 pkt, - odpoczynek dzienny poza miejscem zamieszkania (co najmniej trzydzieści razy w okresie 12 następujących po sobie tygodni)- 15 pkt, - usługi międzynarodowe z wyłączeniem usług granicznych (tzn. wykonywanych w strefie rozciągającej się do 50 km w linii prostej od granic, w którym dany pojazd jest zarejestrowany)- 15 pkt. Dodatkowe stanowisko w umowie (kierowca-mechanik)- do stawki podstawowej dodajemy 3% OBOWIĄZKI WYNIKAJĄCE Z USTAWY LOI MACRON - Zaświadczenie o delegowaniu Firma transportowa, która deleguje pracowników, jest zobowiązana do wystawienia pracownikowi kierowcy zaświadczenia o delegowaniu. Zaświadczenia jest ważne maksymalnie 6 miesięcy. Zaświadczenie musi być sporządzone w języku francuskim przed rozpoczęciem pierwszej operacji delegowania. Zaświadczenie o delegowaniu konkretnego pracownika jest wystawiane w 2 egzemplarzach: jeden dla pracownika (musi znajdować się w kabinie pojazdu) i drugi dla przedstawiciela firmy we Francji. 6
OBOWIĄZKI WYNIKAJĄCE Z USTAWY LOI MACRON - Przedstawiciel we Francji Pracodawca musi ustanowić swojego przedstawiciela we Francji, odpowiedzialnego za kontakty ze służbami kontrolnymi. Przedstawiciel musi posługiwać się językiem francuskim. Okres ustanowienia przedstawicielstwa nie może być krótszy niż okres oddelegowania pracownika oraz kolejnych 18 miesięcy po zakończeniu delegowania. Przedstawiciel przechowuje w wyżej wymienionym okresie następujące dokumenty: - dokumenty potwierdzające faktyczną zapłatę wynagrodzenia, - kopię powołania przez przedsiębiorstwo przedstawiciela na terenie Francji, - zaświadczenie o delegowaniu, OBOWIĄZKI WYNIKAJĄCE Z USTAWY LOI MACRON - Licencja Do czasu uruchomienia w Polsce Krajowego Rejestru Elektronicznego Przedsiębiorców Transportu Drogowego, strona francuska w zaświadczeniu o delegowaniu będzie akceptować wpis numeru licencji wspólnotowej. - W kabinie pojazdu muszą się znajdować: 1. Zaświadczenie o delegowaniu (w języku francuskim) 2. Umowa o pracę kierowcy (w języku polskim- jednakże zalecamy jej tłumaczenie na język francuski) 3. Dokument potwierdzający powołanie przedstawiciela. 4. Pomimo nie wskazania wprost w przepisach zalecane jest wyposażenie każdego kierowcy w druk A1 potwierdzający ubezpieczenie pracownika 7
NORMY I DEFINICJE OBOWIĄZUJĄCE KIEROWCÓW NA TERENIE FRANCJI: - Tydzień zdefiniowany jest jako czas od godziny 00:00 w poniedziałek do 24:00 w niedzielę. - Tygodniowy czas pracy wynosi 35 godzin. - Miesięczny czas pracy wynosi 151,67 godziny (do celów rozliczeń 152 godziny). - Godziny pracy, za które przysługuje dodatek 25% to praca pomiędzy 35 godziną a 43 godziną w rozliczeniu tygodniowym oraz praca pomiędzy 152 godziną a 186 godziną w rozliczeniu miesięcznym. - Godziny pracy, za które przysługuje dodatek 50% to praca ponad 43 godzinę w rozliczeniu tygodniowym oraz praca ponad 186 godzinę w rozliczeniu miesięcznym. - Okres rozliczeniowy może maksymalnie wynosić 3 miesiące. - Wypłata wynagrodzenia odbywa się raz w miesiącu (najpóźniej do ostatniego dnia roboczego miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy rozliczenie). ZASADY ROZLICZANIA FRANCUSKIEJ PŁACY MINIMALNEJ Rozliczenie wynagrodzenia wg zasad określonych we francuskim układzie zbiorowym: 1. Minimalna stawka godzinowa uzależniona od kategorii pracownika, w przypadku kierowcy wysokość stawki wynosi od 9,68 do 10,00. 2. Dodatek stażowy, który w zależności od długości pracy w danym przedsiębiorstwie wynosi do 8% (2 lata-2%, 5lat-4%, 10lat-6%, 15lat-8%) 3. Dodatek z tytułu pracy w porze nocnej przysługuje za każdą godzinę pracy pomiędzy 21:00 a 06:00, wynosi 20% stawki godzinowej ustalanej dla współczynnika 150M (10,00 EUR) bez względu na kategorię danego pracownika. 4. Dodatki z tytułu pracy w niedziele i święta (stały dodatek za pracę w niedzielę i święta, gdy czas pracy nie przekracza 3 godzin: 13,75 EUR oraz gdy czas pracy przekracza 3 godziny: 27,49 EUR) 5. Należności z tytułu podróży służbowych w wysokości do 55,92 za każdą dobę obejmującą zakwaterowanie i dwa posiłki. Rozliczenie wynagrodzenia wg zasad określonych Dyrektywą 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotycząca delegowania pracowników w ramach świadczenia usług: 1. Ogólna stawka minimalna w kwocie 9,67. 2. Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe wg. regulacji francuskich. 3. Dieta wypłacana kierowcom wg zasad polskiego rozporządzenia dot. podróży służbowych wchodzi w skład francuskich należności z tytułu delegacji wynoszących do 55,92. 8
POJĘCIE AMPLITUDY Amplituda- całkowity czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy (czas pomiędzy odpoczynkami dziennymi lub tygodniowymi) Zgodnie z przepisami francuskimi jeżeli w danym miesiącu czas pracy kierowcy (policzony na podstawie zdarzeń z tachografu) jest niższy niż wartość amplitudy, należy dokonać dwa niezależne obliczenia: - wyliczyć wartość 75% z amplitudy - odjąć od amplitudy 63 godziny Otrzymane wyniki (czas pracy na podstawie zdarzeń z tachografu, 75% amplitudy i amplituda minus 63 godziny) należy ze sobą porównać i w celu dalszych obliczeń wynagrodzenia oraz nadgodzin przyjąć najwyższą wartość. Gwarantuje to kierowcy, że nawet jeśli w trakcie jego dziennej pracy występuje dużo przerw, to jego wynagrodzenie za cały miesiąc pracy nie będzie mniejsze niż 75% lub o 63 godziny od całkowitego czasu przebywania w pracy. KARY FINANSOWE Za niewypełnienie nakazów zawartych we francuskich przepisach grożą sankcje karne i administracyjne. Przewidziano mandaty karne od 450 do 750 euro, a kary administracyjne mają wynosić od 2 000 do nawet 500 000 euro. 750 za brak wymaganej deklaracji o delegowaniu 450 za niemożność przedstawienia pozostałych dokumentów inspekcji pracy 3750 za utrudnianie wykonywania zadań przez inspektora pracy 2000 za brak wypłaty dla pracownika (1 przewinienie) 4000 za ponowne uchybienie w ciągu 1 roku od daty powiadomienia o pierwszej karze grzywny 9
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 10