Kopernik w pigułce
Płyń lub giń nowa wystawa czasowa 7 Majsternia przestrzeń warsztatowa 8 Teatr Robotyczny 22 Teatr Wysokich Napięć 24 Cały ten Kopernik W Centrum Nauki Kopernik znajduje się siedem wystaw stałych, jedna czasowa, Teatr Robotyczny, Teatr Wysokich Napięć, laboratoria: chemiczne, fizyczne, biologiczne oraz pracownia robotyczna. Na zewnątrz jest dostępny Park Odkrywców, zaś na dachu ogród. W planetarium można oglądać filmy, pokazy na żywo, słuchać koncertów i zwiedzać wystawę Patrz: Ziemia. Korzenie cywilizacji wystawa stała 10 Bzzz! 12 wystawa stała, dla dzieci do 5 lat Laboratoria 26 RE: generacja 14 Człowiek i środowisko 16 wystawa stała, dla młodzieży od 14 lat wystawa stała Planetarium Niebo Kopernika 32 Patrz: Ziemia niebiletowana wystawa w planetarium 33 Strefa światła 18 Nowy Świat w Ruchu 20 Ogród na dachu 36 Park Odkrywców 37 wystawa stała wystawa stała z widokiem na Wisłę zielona przestrzeń wokół Kopernika
Witaj w świecie samodzielnego eksperymentowania. Witaj w Centrum Nauki Kopernik. Centrum Nauki Kopernik to nie jest muzeum. Nie mamy gablot ani przewodników. To przestrzeń, która zainspiruje Cię do obserwacji, doświadczania, zadawania pytań i poszukiwania odpowiedzi. Od Ciebie zależy, ile z tego weźmiesz. Nie bój się nie wiedzieć. Nie bój się pytać. Nie przejmuj się błędami. Sprawdzaj. Wątp. Testuj. Szukaj dziury w całym. Użyj wyobraźni. Bądź niepokorny. To są cechy odkrywcy, w które wyposażony jest każdy z nas. W Koperniku chcemy Ci o tym przypomnieć. Na zdjęciu: eksponat Obrotowy stolik, wystawa Nowy Świat w Ruchu
Doskonalimy się Wystawa czasowa Doskonalimy się, aby przygoda odkrywania poruszała Cię mocniej i inspirowała do dalszych poszukiwań. Dlaczego? Ponieważ sercem Kopernika jesteś Ty nasz zwiedzający. Każdy dzień w Koperniku to lekcja, również dla nas. Uczymy się, czym jest Kopernik i jak go rozwijać. Ale na tym nie poprzestajemy i wprowadzamy wnioski z tej nauki w życie. W Koperniku to Wy zwiedzający jesteście w centrum uwagi. Dla Was tworzymy eksponaty i wystawy tak, żeby wizyta była niezapomnianym przeżyciem. Poprawiamy wszystkie elementy Centrum, od pojedynczych eksponatów, poprzez całe wystawy, system informacji, klarowność dróg komunikacji aż po czytelność układu przestrzennego budynku. W marcu 2016 roku oddaliśmy odnowioną wystawę Świat w Ruchu, która znajduje się w zachodniej części I piętra (od strony ulicy). W nowej przestrzeni nazwanej po prostu Nowym Światem w Ruchu znalazły się zupełnie nowe eksponaty. Wśród nich z czego jesteśmy bardzo dumni są eksponaty zbudowane przez nas. Inne, znane i lubiane wcześniej z galerii, ulepszyliśmy i wyposażyliśmy w nowe obudowy. Wszystkie zachwycają precyzją i dają możliwość swobodnego, otwartego eksperymentowania. W nowej przestrzeni poczujecie się bardziej komfortowo, a zmęczeni eksperymentowaniem czy to możliwe? odpoczniecie na specjalnie przygotowanych ławeczkach Zapraszamy do Kopernika, zachęcamy do kibicowania i śledzenia losów wystaw i eksponatów. Zespół Centrum Nauki Kopernik Płyń lub giń Czy statki znikają w Trójkącie Bermudzkim? Jak powstaje wir? Czym jest gruszka dziobowa? Płyń lub giń nowa wystawa czasowa Kopernika zabierze nas na szerokie wody i pokaże, że dzięki nauce potrafimy je okiełznać. Technologia pozwala nam pływać po powierzchni i pod nią. Konstruujemy łodzie podwodne, wiemy, jak działa śruba napędowa, umiemy wydobywać wraki. Nie tylko ujarzmiliśmy wodny żywioł, ale także dobrze go poznaliśmy i wykorzystujemy ten potencjał. Na wystawie poczujemy siłę wody na własnej dłoni, poznamy roboty badające morskie dno i uciekniemy z tonącego statku. Samodzielnie ukształtujemy podwodny teren i zanurkujemy na sucho. 1 wystawa 14 eksponatów 7500 litrów wody #PlynlubGin Partner Wystaw Czasowych Wystawa Płyń lub giń będzie dostępna od 18.08.2016 do 29.10.2017. Wstęp w ramach biletu do Kopernika. 6 7
Przestrzeń warsztatowa Majsternia Przekonaj się, że myślisz lepiej, niż myślisz nieważne, ile masz lat, co umiesz, ile wiesz. Przed Tobą menu pełne eksperymentów. Czekają Cię wyzwania inżynieryjne, naukowe i logiczne. Spróbujesz zbudować konstrukcję latającą? Masz do dyspozycji słomki do napojów, piankę izolacyjną, papier i nożyczki. A może skonstruujesz z papieru wieżę, która udźwignie jajko? Albo zbudujesz most? Nie dostaniesz dokładnych instrukcji, ale też nie będzie ocen ani limitów czasowych. Wynik jest wyłącznie w Twoich rękach zależy od pomysłowości, sprawności i wytrwałości. Dzięki własnej pracy i doświadczeniu nagle okaże się, że zaczniesz rozumieć prawa nauki, przekonasz się, że potrafisz myśleć nieszablonowo. Poćwiczysz cierpliwość, determinację i gotowość do podejmowania wyzwań. Na zdjęciach: A. Łukasz Jakóbiak z programu 20m2 rozpracowuje zestaw Cienie B. Wybierając zestaw Szklana harfa można pograć na kieliszkach C. Wirginia Szmyt, znana jako DJ Wika, buduje wieżę, która przez 60 sek. ma utrzymać na swoim szczycie kulę D. Jak zbudować tor dla kulki? To zadanie z zestawu Niesamowita maszyna A. Ha ha! Udało się! mówimy z satysfakcją, gdy rozwiążemy trudne zadanie. Humor i radość z odkrycia to według psychologa Arthura Koestlera jeden z trzech składników twórczości. Dwa pozostałe to: Och! (czyli zdziwienie i zainteresowanie) oraz Aha (odkrywanie reguł). Takie dźwięki słychać w Majsterni bardzo często. D. B. C. 8 9
Wystawa stała E. Korzenie cywilizacji B. To nie przypadek, że ta wystawa prawdopodobnie jest pierwszą, na jaką się natkniesz. Ona ma odmienić Twoje myślenie, otworzyć Ci oczy. Ma przywrócić do stanu, w którym świat wokół stanowi interdyscyplinarną całość. Nauki ścisłe, przyrodnicze i humanistyczne przeplatają się ze sobą, uzupełniają wzajemnie. Są nierozłączne. Przyjrzyj się kamieniom milowym naszej cywilizacji, przypatrz się jej największym zdobyczom: pismu, filozofii, sztuce, technice. Galeria Korzenie cywilizacji jest fenomenem Na zdjęciach eksponaty: A. Kalejdoskop XX wieku B. Puzzle matematyczne C. Instalacja kół D. Instalacja kół E. Elektroniczny poeta A. na tle dotychczasowej praktyki centrów nauki, bo oferuje nie tylko interaktywną zabawę i możliwość doświadczenia zjawisk przyrodniczych, ale także prowokuje do refleksji nad kulturowymi i antropologicznymi aspektami rozwoju cywilizacji. C. D. Znacie Elektrybałta? To inteligentna maszyna cyfrowa, skonstruowana przez genialnego konstruktora Trurla, bohatera opowiadań Stanisława Lema. Jej specjalnością było pisanie wierszy na każdy temat i w każdym stylu. Potrafiła na przykład stworzyć wiersz o cybererotyce, w którym byłoby najwyżej sześć linijek, a w nich o miłości i zdradzie, o muzyce, o Murzynach, o wyższych sferach, o nieszczęściu, o kazirodztwie, do rymu i żeby wszystkie słowa były tylko na literę C!. Nasza maszyna też jest elektronicznym poetą, choć pewnie nieco mniej utalentowanym niż ta stworzona przez Lema. Dzięki temu może unikniemy kłopotów, które spotkały konstruktora Trurla. Prawdziwi poeci, sfrustrowani, że maszyna odbiera im całą chwałę i chleb powszedni, tłukli mu szyby w oknach, a w końcu okrutnie pobili. 10 11
Wystawa stała A. B. F. Bzzz! do 5 lat Na tę wystawę wstęp mają wyłącznie dzieci wraz z opiekunem. Jednak zachęcamy wszystkich, aby chociaż z daleka obserwowali, w jaki sposób eksperymentują najmłodsi: angażując wszystkie zmysły, bez najmniejszych oporów, bez wstydu przed pomyłką. Napędza ich wyłącznie ciekawość. Jak wygląda świat oczami węża? Co kryje się we wnętrzu kalejdoskopu? Jak pachnie lis? Trzeba dotykać, wąchać, sprawdzać, burzyć i układać. Bzzz! to przestrzeń stymulująca do nieskrępowanego eksperymentowania. C. Wystawa przeznaczona jest dla dzieci do 5 roku życia. Wejście wraz z opiekunem. Zwiedzanie trwa 1 godz. 10 min i rozpoczyna się o godzinie określonej na wejściówce. W trakcie eksperymentów na eksponacie wodnym dzieci mogą się zachlapać. Proponujemy zabranie ubrań na zmianę. Na zdjęciach eksponaty: A. Ślady zwierząt B. Materac C. Toczące się kuleczki oraz Piłki i tory D. Fragment eksponatu wodnego E. Rozpoznawanie po zapachu D. Jesteśmy w stanie rozróżnić około czterech tysięcy zapachów. Ze wszystkich zmysłów to właśnie zapach wywołuje najwięcej wspomnień. Dzieci mają o wiele lepszy węch od dorosłych. To dlatego, że nasze komórki węchowe umierają z upływem lat, a nowe się nie rodzą. Eksponat widoczny na zdjęciu pachnie lasem miętą, fiołkiem, sosną, ale też łosiem i lisem. 12 13
Wystawa stała A. D. RE: generacja od 14 lat Kim jesteś, jakie są Twoje relacje z innymi? Co dzieje się w Twojej głowie, gdy boisz się, kochasz, smucisz się, kłamiesz? B. Choć o funkcjonowaniu mózgu wiemy dziś całkiem sporo, to poszukiwania naszego ja, świadomości są wciąż największą zagadką nauki. A przecież nie ma nic bliższego niż własny umysł. Co o nim wiesz? Na tej wystawie nauka wchodzi w krainę emocji. Korzysta z najnowszych odkryć psychologii, socjologii, ale także neurobiologii i technologii. Prowadzi po świecie, którego motywem przewodnim jesteś Ty sam i Twoje relacje z innymi. Miłej podróży Galeria przeznaczona jest dla osób powyżej 14 roku życia. Na zdjęciach eksponaty: A. Języki świata B. Karalusze buty C. Robot Feliks D. Reactable elektroniczny instrument C. Reactable powstał w 2003 roku jako praca doktorska naukowców z Pracowni Technologii Muzycznej na Uniwersytecie Pompeu Fabry w Barcelonie. Jego twórców zainspirowały pierwsze modularne analogowe syntetyzatory zaprojektowane przez pioniera muzyki elektronicznej Boba Mooga na początku lat 60. XX wieku. Reactable otrzymało m.in Złotą Nike w konkursie Prix Ars Electronica oraz tytuł Hot Instrument of the Year od magazynu Rolling Stone. Rozgłosu instrumentowi dodała Björk, która wykorzystała go podczas międzynarodowej trasy koncertowej promującej album Volta. 14 15
Wystawa stała B. D. Człowiek i środowisko Wyciągnij przed siebie dłoń. Przypatrz się swojej skórze to Twój największy organ. Spójrz na linie papilarne. Ich układ stworzył się około trzeciego miesiąca życia płodowego jest niezmienny i niepowtarzalny. Do końca swoich dni zmienisz skórę około tysiąca razy (co 27 dni dochodzi do wymiany naskórka na całym ciele). Szkielet zmieniasz co dziesięć lat. Zapraszamy Cię do podróży w głąb samego siebie. Na tej wystawie czekają Cię niezwykłe odkrycia, bo Ty sam, Twoje ciało i zmysły stają się eksponatem i przedmiotem obserwacji. Weź pod lupę naukowy fenomen. Siebie. A. Na zdjęciach eksponaty: A. Siła sugestii B. Silnik roślinny; proj. Engineered Arts Limited C. Ludzkie pierwiastki D. Kość w kość, czyli stawy C. Był lipiec 1822 roku. Nikt nie przypuszczał, że przypadkowy wystrzał z muszkietu na zawsze zmieni stan naszej wiedzy. Młody kanadyjski traper Alexis St. Martin miał dużego pecha, kiedy kula rozpruła mu brzuch. Dawano mu co najwyżej tydzień życia. Alexis trafił natychmiast pod opiekę Williama Beaumonta amerykańskiego chirurga wojskowego. Lekarz zauważył, że młodzieniec nie tylko nie umiera, ale wręcz powraca do zdrowia! Był tylko jeden szkopuł w brzuchu St. Martina nadal ziała spora dziura, prowadząca wprost do żołądka. Ponieważ St. Martin nie wybierał się na tamten świat, Beaumont postanowił skorzystać z okazji. Zatrudnił chłopaka jako służącego, a w wolnych chwilach faszerował go smakołykami i przez dziurę w brzuchu przyglądał się kolejności trawienia pokarmów. Tak oto po raz pierwszy zaobserwowano ten proces. Co ciekawe pacjent dożył sędziwego wieku. Przeżył nawet swego lekarza, który zginął w wyniku poślizgnięcia się na oblodzonych schodach O ironio! Na wystawie Człowiek i środowisko znajduje się Teatr Anatomiczny. Zapraszamy do własnych odkryć 16 17
Wystawa stała B. E. Strefa światła Opowiemy o świetle, otaczając Cię półmrokiem. To idealne warunki, aby przenieść się w przestrzeń iluzji optycznych, poznać rozmaite formy promieniowania elektromagnetycznego. W Strefie światła znajduje się jeden z naszych najpiękniejszych eksponatów, czyli komora mgłowa pozwalająca na obserwację śladów cząstek elementarnych. A także jeden z najpopularniejszych, choć schowany w zakamarkach wystawy, czyli Ukryta perspektywa (zdj. D.). C. W wybrane dni tygodnia w Strefie światła odbywają się warsztaty, podczas których, można zrobić sobie okulary 3D i zabrać je do domu. Szczegóły na www.kopernik.org.pl. A. Na zdjęciach eksponaty: A. Kryjówka przestępcy B. Rower w uliczce Półcienia C. Hełmy dyfrakcyjne D. Ukryta perspektywa E. Neon-pryzmat D. Jednym z pierwszych uczonych, który zwrócił uwagę na problem z widzeniem kolorów, był John Dalton. Anegdota głosi, że zakupił on swej matce pończochy, które miały być purpurowe. Kiedy wręczył zakup, wszyscy domownicy orzekli, że są czerwone. Tylko John nie potrafił zrozumieć, jak to możliwe. Skrupulatne badanie doprowadziło go do odkrycia, że po prostu nie widzi niektórych kolorów. Chorobę tę nazwano później od jego nazwiska daltonizmem. Co ciekawe, daltonistom bardzo trudno zorientować się, że mają problem. Przed odkryciem Daltona nikt nie miał świadomości, że takie schorzenie w ogóle istnieje. 18 19
Wystawa stała C. Nowy Świat w Ruchu B. Nowy Świat w Ruchu to przebudowana i odnowiona przestrzeń jednej z ulubionych wystaw Kopernika Świata w Ruchu. Ekspozycja składa się z 80 interaktywnych eksponatów. Część z nich samodzielnie zbudowaliśmy w naszym warsztacie. Te, które szczególnie lubili nasi zwiedzający poprawiliśmy i ulepszyliśmy. Jeszcze inne sprowadziliśmy od najlepszych konstruktorów na świecie. A. Eksponaty zachwycą Cię precyzją. Pozwolą na rzeczywiste doświadczenie prawideł rządzących światem. Drganiafale. Prąd-magnetyzm. Powietrze-woda. To tylko niektóre strefy tematyczne w jakie pogrupowaliśmy eksponaty. Dzięki temu podobne zjawisko odkryjesz i poznasz z różnych stron w kilku eksponatach. Płynnie połączysz wątki, lepiej zrozumiesz i zapamiętasz. Eksponaty, które wymagają zaciemnienia znajdują się w specjalnym niebieskim pawilonie (na zdjęciu obok widać jego fragment). Przestrzeń wystawy została zaprojektowana tak, aby umożliwić Ci lepszą koncentrację. Wyznaczyliśmy także strefę odpoczynku, abyś mógł nabrać sił do dalszego zwiedzania. Na zdjęciach eksponaty: A. Bębnoscyloskop B. Magnetyczny most C. Światło i dźwięk 20 21
Tytuł strony Teatr Robotyczny Aktorzy zamknięci w mechanicznych ciałach. Humanoidalni artyści mówiący dialogami z Lema lub objaśniający wielowymiarowość. Tego nie można przegapić. W teatrze elżbietańskim nie występowały kobiety. Ich role grali odpowiednio ucharakteryzowani młodzi, urodziwi mężczyźni. Nasi młodzieńcy to RoboThespiany. Troje aktorów Teatru Robotycznego. Zaprogramowanie każdego z tych humanoidalnych artystów trwało pół roku. Głosów użyczyły im tuzy polskiej sceny teatralnej i filmowej, m.in. Piotr Fronczewski, Marian Opania, Wiktor Zborowski. Spektakle Teatru Robotycznego wliczone są w cenę biletu do Centrum. Liczba dostępnych miejsc na każdym pokazie jest ograniczona. Widownia może pomieścić 50 osób. Czas trwania sztuki: ok. 20 minut. Wyłączny Partner Teatru Robotycznego Co zobaczysz w Teatrze Robotycznym? O królewiczu Ferrycym i królewnie Krystali na podstawie opowiadania Stanisława Lema. Robot Ferrycy zakochuje się w pięknej księżniczce Krystali. Jednak ta, choć także jest robotem, woli na męża bladawca, czyli człowieka. Od 7 roku życia. Ojciec wie najlepiej na podstawie baśni Hansa Christiana Andersena. W wiejskiej chacie mieszka zgodne i kochające się małżeństwo. Wkrótce gospodarz wyrusza na targ, by sprzedać konia. To, co z tego wyniknie, jest zaskakujące! Od 6 roku życia. Tajemnica pustej szafy, czyli duchy z czwarteg wymiaru na podstawie opowiadania Edwina A. Abbotta Flatlandia. Bohater opowiadania Kwadrat z krainy Płaszczaków wyrusza w podróż do trzeciego wymiaru. Od 12 roku życia. Na zdjęciu: Jeden z aktorów. Ma 175 centymetrów wzrostu, waży 30 kilogramów. Jego ruchami steruje sprężone powietrze, a zamiast serca łomoce 40-watowy głośnik. 22 23
Tytuł strony Teatr Wysokich Napięć W energetyzującym Teatrze Wysokich Napięć zobaczysz najprawdziwsze pioruny, dotkniesz prądu i poznasz zasady rządzące elektromagnetyką. Zamknięty w klatce Faradaya, bezpiecznie przetrwasz ten niecodzienny spektakl. Co zobaczysz w Teatrze Wysokich Napięć? Pojedynek mistrzów Podczas tego pokazu poznasz różnice między prądem stałym i przemiennym w kontekście sporu pomiędzy Thomasem Edisonem a Nikolą Teslą, który miał miejsce w XIX w. w Stanach Zjednoczonych. Elektrony w akcji Zobaczysz potężne pioruny, włosy staną Ci dęba i popłyniesz z prądem. Podczas pełnych napięcia demonstracji poznasz szereg zasad rządzących elektromagnetyzmem. Wstęp wliczony jest w cenę biletu do Centrum. Podczas pokazów liczba miejsc na widowni jest ograniczona. Osoby posiadające urządzenia elektroniki medycznej (rozruszniki serca, pompy insulinowe, aparaty słuchowe, itp.) nie mogą zwiedzać Teatru. Wstęp jest niewskazany dla epileptyków, kobiet w ciąży i dzieci poniżej 6 roku życia. Wyłączny Partner Teatru Wysokich Napięć Na zdjęciu: Podczas pokazu Elektrony w akcji, z wykorzystaniem generatora Van de Graaffa, włosy stają dęba na głowie. 24 25
D. B. Laboratoria Czekają na Ciebie znakomicie wyposażone pracownie: fizyczna, chemiczna, biologiczna i robotyczna. Plus zespół pracujących tu osób, które krok po kroku wprowadzą Cię w tajniki samodzielnych doświadczeń. W kopernikowych laboratoriach możesz poczuć się jak prawdziwy naukowiec. Ubrany w fartuch i okulary ochronne. Pochylony ze skupioną miną nad szkłem i probówkami. W otoczeniu sond pomiarowych, aparatury do miareczkowania, mieszadeł magnetycznych, spektroskopów, zestawów do pneumatyki i elektropneumatyki. A. Nazwy sprzętów brzmią skomplikowanie? Nie martw się. Oswajamy naukę. Jesteśmy tu po to, by Ci ją przybliżyć. Bez stresu, ocen, bez sprawdzania stanu wiedzy. Czysta radość odkrywania i frajda z samodzielnie przeprowadzonych eksperymentów. Do każdej pracowni obowiązuje oddzielny bilet. Można go kupić tylko łącznie z biletem wstępu na wystawy stałe. Od wtorku do piątku organizowane są zajęcia dla grup szkolnych (obowiązuje wcześniejsza rezerwacja), a w weekendy Minilaby dla indywidualnych zwiedzających. Na zajęciach udostępniamy niezbędne odczynniki, sprzęt i odzież ochronną. Wyłączny Partner Laboratorium Chemicznego C. Wyłączny Partner Pracowni Robotycznej Na zdjęciach: A Pracownia robotyczna B Laboratorium chemiczne C Laboratorium fizyczne D Laboratorium biologiczne 26 27
Laboratorium chemiczne Prawdopodobnie, gdybyśmy w szkole mieli zajęcia w takiej pracowni chemicznej, przynajmniej połowa z nas zostałaby chemikami. U nas można się chemią naprawdę zafascynować, zrozumieć, że otacza nas zewsząd i towarzyszy przy najprostszych czynnościach: przy pieczeniu ciasta, wrzucaniu cytryny do herbaty czy modelowaniu włosów. Ścinanie się jajek na patelni to denaturacja białka, jaśnienie herbaty po dodaniu cytryny to zmiana ph roztworu, modelowanie włosów koagulacja zolu i sieciowanie polimerów. Jednym słowem: jeśli jesteś dociekliwy i chcesz poznać drugie dno weź udział w zajęciach laboratorium chemicznego. Laboratorium biologiczne Biologia to nauka o życiu. A dlaczego warto się nią zajmować? Przede wszystkim po to, aby lepiej zrozumieć samych siebie, bo przecież każdy z nas jest organizmem żywym! Biolodzy wykorzystują nowoczesne technologie i skomplikowane urządzenia jednak bez względu na rozmiar obiektów badawczych, ich praca zawsze zmierza do odpowiedzi na to samo pytanie: jak to działa? W laboratorium biologicznym otoczy Cię świat przyrody zobaczysz terrarium z pięknymi roślinami, niewielkie nicienie i okrzemki, czaszki zwierząt, rosiczki i muchołówki i wiele innych organizmów. Popatrzysz przez mikroskop, a nawet zbudujesz swój własny! Laboratorium fizyczne Odkrywamy przed Tobą świat niesamowitych fizycznych eksperymentów i pokazujemy świat z naszej perspektywy: robimy hologramy, tłuczemy młotkiem liście sałaty, budujemy żarówki, sprawdzamy jak świecą substancje, eksperymentujemy z laserem, łapiemy kosmiczne cząstki i nie mamy aż tyle miejsca, żeby to wszystko napisać. Przyjdź i przekonaj się, dlaczego fizyka jest uznawana za podstawową naukę przyrodniczą, z której powstały chemia, biologia, astronomia, meteorologia, nauki techniczne i inne. Poznaj dziedzinę, która stara się opisać ogólne prawa przyrody i zrozumieć prawidłowości jakie rządzą światem materialnym. Pracownia robotyczna Robotyka to multidyscyplinarna dziedzina nauki, która łączy w sobie informatykę, matematykę, fizykę i technikę. Podczas zajęć w naszej pracowni budujemy roboty, tworzymy algorytmy i uczymy się programowania, pogłębiamy wiedzę z matematyki i z fizyki, dowiadując się, jak np. działają czujniki, a także zachęcamy do kreatywności. Nauka ta ma także coś wspólnego z naukami humanistycznymi: to Karel Čapek jako pierwszy użył słowa robot w 1920 r., zaś o robotyce pisał w 1942 r. Isaac Asimov w opowiadaniu Runaround. A więc i humaniści, i umysły ścisłe znajdą tu coś dla siebie. 29
Wydarzenia specjalne B. B. Warsztaty Familijne Inspiracją dla tematów podejmowanych na zajęciach są pytania zadawane przez dzieci. Pomagamy małym odkrywcom zrozumieć m.in. to skąd się bierze prąd w gniazdku, dlaczego instrumenty grają, a gwiazdy świecą czy jak działa telefon. Do zabawy zapraszamy też rodziców i opiekunów, których zachęcamy do udziału w eksperymentach prowadzonych podczas zajęć, a także szukania odpowiedzi na trudne pytania już w domu. Warsztaty Familijne przygotowane są specjalnie dla dzieci w wieku 5 8 lat. Odbywają się w soboty i niedziele o godz. 10.30 i 13.00 i trwają 1,5 godz. Bilety można kupić on-line na dwa tygodnie przed zajęciami oraz w kasach w dniu wydarzenia. Na jeden bilet może wejść dziecko i dwoje opiekunów. Wyłączny Partner Warsztatów Familijnych Na zdjęciach eksperymenty z zajęć Dlaczego płaczemy przy obieraniu cebuli? : A. i C. domowy ph-metr B. rozcieńczanie D. gdzie są kubki smakowe? C. od 18 lat Wieczory dla dorosłych. Odkrywa Samsung Po standardowych godzinach zwiedzania, w jeden czwartek w miesiącu, Kopernik otwiera się wyłącznie dla dorosłych. Każdy wieczór to szczególne wydarzenie, którego elementy rozgrywają się wokół konkretnego tematu. Poza zwiedzaniem wystaw, proponujemy dodatkowe atrakcje: warsztaty, projekcje filmów w planetarium, pokazy, spektakle, gry, wykłady, spotkania z ekspertami, koncerty i napoje wyskokowe. Gwarantujemy ciekawy program, zarówno dla humanistów, jak i miłośników nauk ścisłych, świetną zabawę i niestandardowe podejście do nauki. Wieczory dla dorosłych odbywają się w jeden czwartek w miesiącu w godzinach 19.00 22.00. Są przeznaczone tylko dla osób pełnoletnich. Bilety można kupić on-line oraz w kasach w dniu wydarzenia. Na zdjęciach: A. Na wystawie Nowy Świat w Ruchu B. W laboratorium biologicznym C. W labrotarium chemicznym D. Na wystawie Re: generacja C. D. A. D. A. 30 31
Tytuł Planetarium strony Wystawa stała Niebo Kopernika Choć dookoła światła miasta, smog, neony i latarnie w naszym planetarium możesz oglądać 20 milionów gwiazd. Takie możliwości daje rzutnik gwiazdowy, który zajmuje centralne miejsce pod kopułą Nieba Kopernika jednego z najnowocześniejszych planetariów w Europie. Sferyczny ekran otacza widownię ze wszystkich stron, a technologia 3D da Ci odczucie zanurzenia w wyświetlanym obrazie. Zobaczysz tu prowadzone na żywo pokazy nieba oraz projekcje filmowe. W naszym repertuarze każdy znajdzie coś dla siebie. Ponadto organizujemy wykłady, spotkania i nocne obserwacje nieba. Planetarium Niebo Kopernika posiada własne studio produkcyjne, gdzie tworzymy oryginalne pokazy filmowe dla naszych widzów. Zapraszamy na stronę internetową www.niebokopernika.pl, gdzie znajdziesz aktualności, planowane premiery oraz repertuar. Do planetarium obowiązują osobne bilety. Można je kupić on-line (www.bilety. kopernik.org.pl), oraz w kasach CNK i planetarium. Cennik dostępny na stronie internetowej oraz ulotkach Nieba Kopernika. W poniedziałki planetarium jest nieczynne. Patrz: Ziemia W planetarium można zwiedzać dostępną dla wszystkich (wstęp bezpłatny) wystawę opowiadającą o eksploracji kosmosu, badaniach kosmicznych i wykorzystaniu ich wyników w codziennym życiu. Dzięki nim możemy łatwiej obserwować zmiany klimatyczne, prognozować pogodę, przewidywać katastrofy naturalne i zmiany spowodowane działalnością człowieka. Na wystawie będzie można wziąć udział w wirtualnym starcie rakiety, zobaczyć na żywo obraz ze stacji kosmicznej i przykładowe obrazy satelitarne; znaleźć odpowiedzi na pytania o liczbę, prędkość i wysokość satelitów krążących wokół Ziemi i dowiedzieć się, dlaczego nie spadają. Inspiracją do zwiedzania wystawy mogą być słowa astronauty Jeana-François Clervoya, który powiedział: Widok Ziemi z kosmosu wywołuje łzy wzruszenia, planeta robi ogromne wrażenie, jest przepiękna. Jednocześnie, patrząc na nią, uświadamiam sobie, jak krucha jest egzystencja ludzi na Ziemi. Wstęp bezpłatny. 32 33
Planetarium Bogata oferta planetarium Niebo Kopernika obejmuje filmy o kosmosie oraz interaktywne pokazy na żywo w 2D i w 3D, koncerty (jazzowe, klasyczne i dla dzieci), pokazy laserowe, spotkania z naukowcami, a także gromadzące tłumy ludzi wydarzenia plenerowe jak Noc Perseidów. Filmy 2D i 3D Na skrzydłach marzeń Koncerty dla dzieci Koncerty jazzowe Orbita jazzu Koncerty muzyki klasycznej Koncerty pod gwiazdami Spotkania z naukowcami Prosto z nieba Pokazy laserowe Dark Side of the Moon Pokazy na żywo 2D i 3D Interaktywna prezentacja Wydarzenia specjalne Perseidy noc spadających gwiazd Wystawa stała Patrz: Ziemia
Na zewnątrz Park Odkrywców Wiesz, że Kopernik wychodzi poza budynek? Zachęcamy Cię do krótkiego spaceru w stronę Mostu Świętokrzyskiego. Nad projektem Parku Odkrywców wspólnie pracowali inżynierowie, artyści i projektanci zieleni. To miejsce, zarówno wypoczynku na brzegu Wisły, jak i eksperymentowania wśród eksponatów związanych z dźwiękiem. W ciepłych miesiącach roku Park jest miejscem astronomicznych obserwacji nieba, kina plenerowego i wielu innych atrakcji. Park jest nieogrodzony. Można z niego bezpłatnie korzystać przez całą dobę. Ogród na dachu Ogród na dachu Kopernika to przestrzeń spacerowa z widokiem na Wisłę, dachy Starego Miasta i Stadion Narodowy. Zapraszamy do poznawania tajemnic naszego zielonego ogrodu nad Kopernikiem. Przypomina nadrzeczny krajobraz ulegający erozji. Ścieżki spacerowe jak strumienie żłobiące glebę wiją się między kraterami pełniącymi funkcję świetlików i donicami z kilkudziesięcioma gatunkami roślin odpornych na trudne warunki wegetacji. Ogród na dachu Kopernika jest silnie nasłoneczniony i nie ma osłony przed wiatrem. Wiele z zasadzonych tu roślin to gatunki kseromorficzne, genetycznie przystosowane do życia w niesprzyjających warunkach tzw. stresu wodnego. Rosną u nas m.in.: jukka karolińska, goździki, rozchodniki, kostrzewa sina, kosodrzewina. Ogród na dachu jest czynny od maja do sierpnia w godz. 10.00 20.00, od września do października od 10.00 do 17.00, zaś od listopada do kwietnia jest zamknięty. Na dach Kopernika można wejść rampą od południowej strony budynku. Wstęp jest bezpłatny. Jeśli publikujesz zdjęcia z dachu i Kopernika w serwisach społecznościowych, opatrz je hasztagiem #centrumnaukikopernik. Na zdjęciach: Lato w Parku Odkrywców 36 37
Nasze działania B. Piknik Naukowy Festiwal Przemiany Konkurs FameLab Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik Piknik Naukowy to największa plenerowa impreza w Europie, która udowadnia, że nauka jest naprawdę pasjonująca. Piknik skierowany jest do osób, które interesują się nauką i chcą zobaczyć ją z bliska. Ale jest to też miejsce dla tych, którzy fascynacji doświadczeniami naukowymi jeszcze nie poczuli piknikowe prezentacje mogą w nich zaszczepić tego bakcyla. Od lat imprezę odwiedzają tłumy osób zainteresowanych konkretnymi dziedzinami nauki albo po prostu ciekawych świata. Na zdjęciach: A. Piknik Naukowy z lotu ptaka B., C. i D. Piknik Naukowy A. C. D. Przemiany to festiwal zawierający krytyczną refleksję o zmianach wokół nas. Co nas niepokoi? Co jest ważne dziś, a co będzie istotne za chwilę? Tematyka dotyczy rozwoju nauki, zmiany technologicznej, przemian życia społecznego, zmian środowiska naturalnego, urbanizacji oraz ich wpływu na nasze życie. Prezentuje poruszane problemy z różnych perspektyw i stosując interdyscyplinarne środki wyrazu. Festiwal Przemiany poprzez wykłady, filmy, wystawy, instalacje, akcje artystyczne i szereg niestandardowych działań zachęca do refleksji nad współczesnym światem, prezentuje obecne trendy, a także opowiada o tym, co może być istotne w niedalekiej przyszłości. Festiwal odbywa się we wrześniu. FameLab to międzynarodowy konkurs, który zachęca naukowców naturalnych rzeczników nauki do zabrania głosu publicznie. Naukowcy stają przed jury i publicznością, by w 3 minuty przedstawić to, czym pasjonują się na co dzień w swojej pracy badawczej. Jeśli zrobią to rzetelnie, z charyzmą i pasją, mają szansę wygrać nagrodę główną. W tym konkursie zwycięzcą jest każdy. Uczestnicy: doskonalą swoje umiejętności prezentacji. Publiczność: zyskuje dostęp do nauki z pierwszej ręki, w najwyższej jakości, w zrozumiałej formie. Społeczeństwo i naukowcy: otwierają się na wzajemny dialog. Centrum Nauki Kopernik wraz z British Council są organizatorami konkursu w Polsce. Na zdjęciach: A. Festiwal Przemiany B. Finał FameLabu z 2016 r. A. B. 38 39
Informacje praktyczne W 2017 roku zmieniamy zasady wejścia do Kopernika i wprowadzamy bilety elektroniczne. O planowanych zmianach będziemy informować na naszej stronie: www.kopernik.org.pl Jak kupować bilety? przez Internet: na stronie www.bilety.kopernik.org.pl Zachęcamy do planowania wizyty w Koperniku i kupowania biletów przez internet. W ten sposób unikną Państwo kolejek, które zdarzają się w weekendy i ewentualnych problemów z dostępnością biletów w dniu wizyty. w kasach Centrum Nauki Kopernik, ale tylko w dniu wizyty Kasy nie prowadzą sprzedaży biletów grupowych. Można je kupić wyłącznie on-line lub zarezerwować telefonicznie pod numerem infolinii 22 596 41 00 (w godzinach 8.00 16.00 w dni powszednie). Bilety do Nieba Kopernika można kupić on-line oraz w kasach CNK i planetarium. Oferta Nieba Kopernika ma osobny cennik, który znaleźć można na naszych stronach internetowych. Jak wygląda bilet do Centrum? Biletem wstępu jest karta logowania oraz jednorazowa opaska na rękę, którą zakłada się na nadgarstek. Karta logowania umożliwia otworzenie bramek wejściowych oraz uruchamia interaktywne eksponaty. Przy pulpitach multimedialnych możesz wpisać swój adres e-mail. Prześlemy link do strony, z której w ciągu 30 dni pobierzesz zapisane na karcie zdjęcia, filmy i muzykę powstałe podczas użytkowania eksponatów. Po wizycie wrzuć kartę do specjalnie oznakowanego pojemnika znajdującego się przy wyjściu. Zwrócone karty wykorzystamy ponownie. Czy można zwrócić bilet? Bilety można zwrócić najpóźniej na 7 dni przed terminem wizyty i wiąże się to opłatą w wysokości 10 zł od transakcji. Aby zwrócić bilet napisz na zwroty@kopernik.org.pl podając numer rezerwacji. Co można zobaczyć w Koperniku? W Centrum znajduje się siedem wystaw stałych z ponad 400 eksponatami oraz wystawa czasowa. W cenie biletu można odwiedzić Teatr Robotyczny oraz Teatr Wysokich Napięć. Dla dzieci do 5 roku życia przeznaczona jest wystawa Bzzz!, a dla młodzieży, która ukończyła 14 lat RE: generacja. Zachęcamy też do udziału w zajęciach w laboratoriach i wizyty w planetarium Niebo Kopernika. Jak zwiedzać Centrum? W Centrum nie ma tras zwiedzania, każdy sam decyduje o tym, co i w jakiej kolejności chce zobaczyć. W zwiedzaniu wystaw i zrozumieniu eksponatów pomagają animatorzy. Jaki jest czas zwiedzania? Jeśli jesteś w Koperniku po raz pierwszy i chcesz zobaczyć wszystko, warto sobie zarezerwować od 3 do 5 godzin. Sprzedaż biletów w kasach kończymy na godzinę przed zamknięciem CNK. Nie ma przewodników są animatorzy! W Koperniku nie ma przewodników. Tu każdy samodzielnie wybiera swoją ścieżkę i decyduje, jakie chce przeprowadzić doświadczenia. Jednak warto zwrócić się do animatorów, pracujących na każdej wystawie. To nasi eksperci, pasjonaci nauki. Są specjalistami od prostego wyjaśniania niebanalnych treści. Warto skorzystać z ich obecności i zadawać im pytania. Łatwo ich dostrzec, ponieważ są ubrani w czerwone koszulki z logo Kopernika. Na terenie wystaw jest ich w każdej chwili blisko trzydziestu, ale czasem trzeba chwilę poczekać aż jeden z nich będzie wolny. Osoby z niepełnosprawnościami Budynek posiada odpowiednie podjazdy, windy i toalety. Możliwe jest wchodzenie z psami przewodnikami i psami asystującymi. W sali projekcyjnej planetarium znajduje się 1 miejsce dla osoby poruszającej się na wózku. Na skrzydłach marzeń, Ziemia, Księżyc, Słońce i Czarne dziury to filmy z audiodeskrypcją. 40 41
Informacje praktyczne Szatnie Tuż przy wejściu do Kopernika znajdują się szatnie wyposażone w zamykane szafki. Aby z nich skorzystać, należy wrzucić 2 zł. Jest to kaucja zwrotna, moneta wypada po otwarciu szafki. Czy można jeść i pić na terenie wystaw? W CNK przed wejściem na wystawy znajduje się Bistro Wiem, a w planetarium Niebo Kopernika zlokalizowana jest kawiarnia Blue Sky. Prosimy, aby na terenie wystaw nie spożywać posiłków i napojów. Wyznaczyliśmy do tego specjalne miejsce tzw. strefę kanapki, która znajduje się na 1 piętrze. Sklepik Sklepik Science Store ulokowany jest przy wejściu do Centrum, obok kas. Parkowanie Kopernik znajduje się w strefie płatnego parkowania, na terenie jest także parking podziemny płatny 5 zł/godz. Autokary powinny zatrzymywać się na dłużej na miejskich parkingach dla nich przeznaczonych. Bankomat W Centrum Nauki Kopernik znajduje się bankomat. Zlokalizowany jest na zewnątrz budynku, po lewej stronie od wejścia głównego. Dołącz do Klubu Kopernika Klub Kopernika to program stworzony z myślą o najbardziej zagorzałych poszukiwaczach naukowych przygód. Dzięki karcie klubowej można w pojedynkę lub razem z rodziną i przyjaciółmi korzystać z Centrum Nauki Kopernik dowolnie często. Dodatkowo na Klubowiczów czekają przedpremierowe pokazy wystaw, wycieczki po zakamarkach Kopernika i warsztaty. www.kopernik.org.pl/klubkopernika/ W Koperniku mnóstwo się dzieje. Jeśli chcesz wiedzieć więcej o ofercie dla nauczycieli, warsztatach dla dzieci i dorosłych, wystawach czasowych, wydarzeniach artystycznych, festiwalach, konkursach, debatach i spotkaniach zapraszamy na naszą stronę internetową: www.kopernik.org.pl Odwiedź także: www.niebokopernika.pl Bądź na bieżąco. Zapisz się na: www.newsletter.kopernik.org.pl Znajdź nas: CentrumNaukiKopernik cnkopernik CNKopernik CentrumNaukiKopernik Czy można robić zdjęcia lub nagrywać filmiki? Do użytku prywatnego: tak. W celach zawodowych i profesjonalnych prosimy o kontakt z info@kopernik.org.pl Tekst: Patrycja Strzetelska (CNK), Marta Tychmanowicz (CNK) Projekt graficzny: Michał Romański (CNK) Autorzy zdjęć: Agencja Gazeta; Sebastian Czarnecki; Filip Klimaszewski (Mediafot), Robert Kowalewski (Mediafot), Adam Kozak (Mediafot), Wojciech Surdziel (Mediafot); Agata Steifer (CNK), Maciej Sznabel (CNK); CNK; NASA Sierpień 2016 42
Centrum Nauki Kopernik ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 20 00-390 Warszawa infolinia: 22 596 41 00 (8.00 16.00 w dni powszednie) www.kopernik.org.pl