Podstawy użytkowania platormy http://www.pwh.umcs.pl/ instrukcja wewnętrzna Jarosław Bylina wersja 1.2.130227 Spis treści 1 Uwagi wstępne 2 1.1 Serwer, platforma, przeglądarka........................ 2 1.2 Logowanie się.................................. 2 1.3 Jak założyć konto?............................... 4 1.4 Jak odzyskać hasło oraz nazwę użytkownika (login)?............. 6 2 Kursy i ich kategorie 7 2.1 Podstawowe pojęcia............................... 7 2.2 Zapisanie się do kursu............................. 7 2.3 Zaliczenie kursu................................. 8 3 Fora 10 3.1 W jaki sposób założyć wątek na forum?.................... 10 3.2 Jak odpowiedzieć w istniejącym wątku na forum?.............. 12 4 Jak skontaktować się przez platformę z szukaną osobą? 14 4.1 Jak kogoś znaleźć?............................... 14 4.2 Jak się skontaktować?............................. 16 5 W jaki sposób umieścić materiał (plik) na platformie? 17 5.1 Ogólne zasady umieszczania plików na platformie.............. 17 5.2 Umieszczanie materiałów w kursie....................... 19 5.3 Zmienianie materiałów w kursie........................ 21 5.4 Umieszczanie zewnętrznych linków w kursie................. 21 5.5 Jak wstawić swoje zdjęcie w profilu?..................... 21 1
1 Uwagi wstępne 1.1 Serwer, platforma, przeglądarka Adres naszej platformy to: http://www.pwh.umcs.pl/ Zainstalowany jest tam system Moodle w wersji drugiej nowszej i nieco innej niż na elektronicznym kampusie UMCS. Żeby w pełni korzystać z platformy należy mieć zainstalowaną najnowszą (lub prawie najnowszą) wersję jednej z przeglądarek: Mozilla Firefox http://www.mozilla.org/firefox Google Chrome http://www.google.com/chrome Wymienione powyżej są darmowe i można je w sposób łatwy ściągnąć i szybko zainstalować. Z innymi przeglądarkami można próbować, jednakże niektóre funkcjonalności Moodle a (także umieszczanie plików, p. punkt 5.1) mogą działać źle (lub wcale) 1. Żaby wszystko działało, w przeglądarce muszą być także włączone ciasteczka oraz JavaScript (zwykle jest to ustawienie domyślne, więc nie trzeba się tym z góry przejmować). 1.2 Logowanie się Żeby w pełni korzystać z platformy należy zalogować się na imienne konto (zakładanie konta p. punkt 1.3). W tym celu trzeba wpisać swoje dane logowania (nazwę i hasło) na stronie głównej w okienka po jej lewej stronie (rys. 1), a jeśli jest się na innej stronie, można kliknąć link Zaloguj się na górze po prawej (rys. 2) wtedy zostaniemy przeniesieni do dużego okna logowania (rys. 3) 2. Rysunek 1: Małe okienko logowania 1 I nie jest to wina Moodle a, ale przeglądarek, które nie są wykonywane zgodnie z wymaganymi standardami. 2 Do tego dużego okna zostaniemy też przeniesieni zwykle z dodatkowym, odpowiednim komuniktem gdy zechcemy zrobić coś, co jest dostępne jedynie dla użytkowników zalogowanych. 2
Rysunek 2: Link do dużego okienka logowania Rysunek 3: Duże okienko logowania 3
1.3 Jak założyć konto? Oczywiście, przed pierwszym logowaniem należy założyć konto. Żeby to zrobić, należy przejść (klikając Zacznij teraz od utworzenia nowego konta! rys. 4, rys. 5) z okienka logowania do formularza zakładania nowego konta rys. 6. Rysunek 4: Link do formularza nowego konta (1) Rysunek 5: Link do formularza nowego konta (2) W tym formularzu trzeba wypełnić wszystkie pola, podając prawdziwe dane, a w przypadku nazwy użytkownika i hasła nowe, wymyślone na potrzeby naszego serwisu 3. Bardzo ważnym (dlatego też wpisywanym dwukrotnie) elementem jest adres e-mail, na który wysyłane będą wszelkie informacje związane z platformą, a co najważniejsze, umożliwia on odzyskanie nazwy użytkownika oraz hasła (p. punkt 1.4). Warto więc podać tu adres konta pocztowego, którego używamy, do którego umiemy się zalogować i które dostarcza listy w sposób niezawodny 4. Po poprawnym wypełnieniu formularza na podany adres e-mail zostanie przesłana prośba o potwierdzenie. Należy kliknąć link podany w owym liście i od tego momentu możemy już używać konta na platformie. Czas oczekiwania na ten list różni się w zależności od dostawcy poczty na niektórych serwisach list pojawi się prawie natychmiast, w innych można oczekiwać nawet do kilku 3 Hasło musi zawierać minimum 5 znaków, z czego minimum jedną cyfrę i minimum jedną małą literę. 4 Polecamy konta w serwisie http://gmail.com/. 4
Rysunek 6: Formularz nowego konta godzin. W jeszcze innych nie pojawi się wcale... Może też trafić do folderu ze spamem trzeba tam w razie czego zajrzeć. 5
1.4 Jak odzyskać hasło oraz nazwę użytkownika (login)? Hasła odzyskać się nie da ale Moodle może wygenerować nowe hasło, gdy tego zażądamy. Jeśli użytkownik zapomni sowjej nazwy konta, Moodle może ją nam przypomnieć. Obie te czynności wykonujemy jednocześnie (nie da się ich rozdzielić nawet, jeśli zapomnieliśmy tylko jednej z dwóch rzeczy): klikamy Zapomniałeś hasło? (rys. 7) lub Zapomniałeś(aś) nazwy użytkownika lub hasła? (rys. 8) pod którymkolwiek formularzem logowania i przechodzimy do okienka pokazanego na rys. 9. Rysunek 7: Link do odzyskiwania hasła (1) Rysunek 8: Link do odzyskiwania hasła (2) Rysunek 9: Formularz odzyskiwania loginu i hasła W tym okieknu wypełniamy jedynie dolną część, a więc Wyszukaj po adresach e-mail wpisując adres e-mail, który podaliśmy przy zakładaniu konta. Na ów adres przyjdzie najpierw prośba o potwierdzenie chęci zmiany hasła w postaci linku, który należy kliknąć. Następnie dostaniemy kolejny list, już z nowo wygenerowanym hasłem oraz przypomnieniem nazwy konta i możemy się logować. 6
2 Kursy i ich kategorie 2.1 Podstawowe pojęcia Podstawowymi jednostkami, na jakie podzielona jest cała treść platformy, są w Moodle u kursy innymi słowy: wszystko, co jest na platformie znajduje się w jakimś kursie 5. Z kolei jednostką nadrzędną dla kursów są kategorie i podkategorie 6. Na stronie głównej (dla zalogowanego użytkownika) kursy i kategorie są widoczne jako lista (rys. 10), w której kategorie można zwijać i rozwijać (to jest ukrywać i odkrywać ich zawartość) klikając symbol (przy kursie zwiniętym) lub (przy kursie rozwiniętym). Kursy oznaczone są ikoną. Rysunek 10: Kursy i ich kategorie 2.2 Zapisanie się do kursu Żeby z jakichkolwiek treści korzystać musimy być zapisani do kursu, który je zwiera. Jeżeli kurs jest oznaczony (po prawej stronie) ikoną otwartych drzwi, możemy zapisać się doń samodzielnie. Robimy to wchodząc do niego po prostu przez kliknięcie przy pierwszym wejściu zostaniemy spytani o chęć zapisania się do kursu (rys. 11). Podobnie możemy zapisać się do kursu, gdy jest on oznaczony ikoną drzwi z kluczem wtedy jednak musimy znać klucz dostępu do kursu, który powinien podać nam innymkanałem prowadzący kurs lub też Biuro Projektu. Klucz podajemy jednokrotnie, przy pierwszym wejściu do kursu (rys. 12). Pozostałe kursy (bez powyższych oznaczeń) są zamknięte do nich możemy zostać zapisani tylko osobiście przez prowadzących dany kurs lub przez Biuro Projektu. 5 Włączając w to stronę główną, która jest też rodzajem specjalnego, anonimowego kursu. 6 Jest tu pewna analogia do danych na dysku: wszelkie dane znajdują się w plikach odpowiednik kurów a pliki są ustawione w katalogi (foldery)/podkatalogi (podfoldery) odpowiednik kategorii/podkategorii. 7
Rysunek 11: Zapisywanie się do kursu 2.3 Zaliczenie kursu Rysunek 12: Zapisywanie się do kursu z kluczem dostępu Niektórzy z prowadzących kursy mogą wymagać zaliczenia danego kursu. Zaliczenie kursu polega na wykonaniu pewnych zadań zleczonych przez prowadzącego w ramach tego kursu (wypowiedź na forum, przygotowanie pracy w postaci pliku, rozwiązanie quizu itp.), z których każda może być oceniona. Dokładne warunki zaliczenia danego kursu ustala oczywiście prowadzący. Jednakże oceny poszczególnych podzadań kursu można sprawdzić klikając Oceny po lewej stronie (rys. 13). Będąc już w liście ocen (rys. 14), można sprawdzić szczegółową informację zwrotną dotyczącą danego zadania. Rysunek 13: Jak sprawdzić oceny? 8
Rysunek 14: Lista ocen 9
3 Fora 3.1 W jaki sposób założyć wątek na forum? Żeby założyć nowy wątek na jakimś forum na platformie należy kolejno: 1. Wejść do odpowiedniego kursu (p. punkt 2). Pewne kursy zawierają tylko fora i jest to uwidocznione w ich nazwie. 2. Wejść do odpowiedniego forum. Na pewnych forach (zwykle dotyczy to forów aktualności) pisać mogą tylko prowadzący szkolenia oraz administratorzy, inne mogą być otwarte dla wszystkich. 3. Jeśli masz uprawnienia, by zakładać w tym forum nowe wątki, to zobaczysz przycisk Dodaj nowy temat dyskusji 7 (rys. 15). Po jego kliknięciu rozpoczynasz nowy wątek (rys. 16). 4. Musisz tutaj podać obowiązkowo jego temat oraz treść. 5. Możesz dodać także załącznik (Dodaj...) robi się to tak, jak dodawanie wszelkich innych materiałów na forum (p. punkt 5.1). 6. Oczywiście całość musisz zatwierdzić klikając Wyślij post na forum. Rysunek 15: Rozpoczynanie nowego wątku 7 Bo wątek to inaczej temat w terminologii forów internetowych. 10
Rysunek 16: Formularz nowego wątku 11
3.2 Jak odpowiedzieć w istniejącym wątku na forum? Odpowiadanie na już istniejący wątek na forum jest bardzo podobne do zakładania nowego: 1. Jak przy zakładaniu nowego wątku. 2. Jak przy zakładaniu nowego wątku. 3. Teraz z listy dyskusji wybierasz temat, na który chcesz się wypowiedzieć (rys. 17). 4. Potem z listy postów (wiadomości) w danym wątku wybierasz konkretny do odpowiedzi klikając Odpowiedz w odpowiednim miejscu (rys. 18). 5. Dalsze postępowanie wygląda jak kroki 4 6 przy zakładaniu nowego wątku (z tą drobną zmianą, że propozycję tematu odpowiedzi masz już podaną automatycznie rys. 19). Rysunek 17: Odpowiadanie na forum (1) Rysunek 18: Odpowiadanie na forum (2) 12
Rysunek 19: Odpowiadanie na forum (3) 13
4 Jak skontaktować się przez platformę z szukaną osobą? 4.1 Jak kogoś znaleźć? Nasza platforma posiada mechanizm szukania użytkowników, który dostępny jest ze strony głównej (w prawym górnym rogu rys. 20) lub z kursu Kontak z opiekunami (także w prawym górnym rogu rys. 21). W okienko (dostępne od razu lub po kliknięciu Kliknij, by znaleźć osobę...) wpisać należy nazwisko lub imię i nazwisko poszukiwanej osoby (można posłużyć się tylko małymi lterami, a w przypadku nazwisk wieloczłonowych wystarczy jedna ich część). Rysunek 20: Szukanie użytkownika (1) Rysunek 21: Szukanie użytkownika (2) Jeżeli zostanie znaleziona dokładnie jedna taka osoba, w głównym obszarze ujrzymy jej profil (rys. 22). Jeżeli pasujących osób będzie więcej ich lista pokaze się w prawym górnym (rys. 23) a z tej listy możemy już kliknięciem wybrać konkretną poszukiwaną osobę (wtedy zobaczymy jej profil). Jeżeli nikt nie zostanie znaleziony, lista osób będzie pusta (rys. 24). W obu powyższych przypadkach możemy wrócić do poszukiwania klikając Szukaj ponownie. 14
Rysunek 22: Znaleziony jeden użytkownik Rysunek 23: Znalezionych wielu użytkowników Rysunek 24: Nikt nieznaleziony 15
4.2 Jak się skontaktować? Kiedy już kogoś znaleźliśmy i mamy przed sobą jego profil, możemy skontaktować się z nim bardzo prosto, klikając pod owym profilem Dodaj / wyślij wiadomość. Pojawi się okienko, w którym możemy wpisywać wiadmości, zatwierdzając każdą przez Wyślij wiadomość rys. 25. Rysunek 25: Okienko wysyłania wiadomości Oczywiście, mająć przed sobą profil danej osoby możemy też po prostu skorzystać z poczty elektronicznej i wysłać e-mail na podany w profilu adres. 16
5 W jaki sposób umieścić materiał (plik) na platformie? 5.1 Ogólne zasady umieszczania plików na platformie Na platformie można umieszczać pliki dowolnych rodzajów choć oczywiście w różnych kontekstach mogą istnieć różne szczegółowe wymagania (na przykład: zdjęcie profilowe musi być plikiem graficznym typu JPG lub PNG). Gdziekolwiek, gdzie jest możliwość wstawienia pliku pojawia się przycisk umożliwiający wybór pliku (Wybierz plik..., Dodaj... lub podobne zwykle z wielokropkiem na końcu). Po jego kliknięciu pojawia się podokienko (rys. 26) pozwalające na wysłanie pliku na platformę 8. Rysunek 26: Podokienko wyboru plików Teraz możemy wybrać spośród plików, które już kiedyś wysyłaliśmy lub przesłać nowy (przez Prześlij plik rys. 27). Tutaj wybieramy plik ze swojego komputera przez Przeglądaj, po czym zatwierdzamy przez Prześlij ten plik. 8 Uwaga! Nie działa ono z wieloma starszymi przeglądarkami, a także są kłopoty z nim w nawet najnowszych wersjach Internet Explorera... Należy używać przeglądarek polecanych na początku. 17
Rysunek 27: Podokienko wyboru plików z wybranym przesyłaniem nowego pliku 18
5.2 Umieszczanie materiałów w kursie Prowadzący kurs, żeby wstawić jakieś pliki jako materiały kursowe, musi: 1. Wejść do kursu, który pragnie zmodyfikować. 2. Włączyć tryb edycji (rys. 28). 3. Wybrać w miejscu, gdzie chce dodać materiał Dodaj zasób... Zasób (rys. 29). Zamiast tego można tu też wybrać Dodaj zasób... Folder jeśli chcemy w jednym miejscu umieścić więcej plików niż jeden (w formie całego folderu plików). 4. Wypełnić obowiązkowe pola (oznaczone czerwoną gwiazdką). 5. Wybrać plik w części Zawartość klikając Dodaj... (rys. 30). W przypadku folderu możemy dodawać plik wielokrotnie. 6. Ewentualnie w części Opcje zmienić wyświtlanie z Automatycznie na inne (tu trzeba samemu wypróbować, co jest dobre dla jakich plików) (rys. 30). Przykładowe porady: dla plików PDF: Wymuś pobieranie lub Otwórz; dla obrazków: Osadzone lub W wyskakującym oknie; dla plików dźwiękowych: Osadzone lub Otwórz; dla filmów/animacji: Osadzone lub Otwórz; dla innych plików, w razie wątpliwości: Wymuś pobieranie. 7. Wszystko zatwierdzić przez Zapisz i wróć do kursu u dołu. Rysunek 28: Włączanie trybu edycji 19
Rysunek 29: Dodawanie zasobu Rysunek 30: Zawartość i opcje zasobu 20
5.3 Zmienianie materiałów w kursie W trybie edycji możemy też wszelkie materiały: przesuwać łapiemy myszką ikonę i przesuwamy element na nowe miejsce (w tym samym lub innym module bieżącego kursu); usuwać klikamy ikonę ; ukrywać (gdy jest widoczna dla studentów) klikamy ikonę ; odkrywać (gdy jest niewidoczna dla studentów) klikamy ikonę ; poprawiać klikamy ikonę. Przesuwanie oraz ukrywanie/odkrywanie można wykonać także na całym module kursu (przy pomocy tych samych ikon). Ważna uwaga: lepiej materiały ukrywać niż usuwać, chyba, że jesteśmy całkowicie pewni, że już nigdy nam się nie przydadzą. Usunięcie jest bowiem bezpowrotne! 5.4 Umieszczanie zewnętrznych linków w kursie Możemy także umieszczać w kursie linki do stron/materiałów zewnętrznych. Robimy to bardzo podobnie do umieszczania materiałów: 1. Wejść do kursu, który pragnie zmodyfikować. 2. Włączyć tryb edycji (rys. 28). 3. Wybrać w miejscu, gdzie chce dodać materiał Dodaj zasób... Adres URL. 4. Wypełnić obowiązkowe pola (oznaczone czerwoną gwiazdką). 5. W polu Zewnętrzny adres URL wpisać/wkleić link, do którego chcemy odesłać. 6. W części Opcje obowiązują wytyczne z punktu 5.2 dla zwykłych stron najlepsze będzie Otwórz lub W wyskakującym oknie (rys. 30). 7. Wszystko zatwierdzić przez Zapisz i wróć do kursu u dołu. 5.5 Jak wstawić swoje zdjęcie w profilu? Żeby wstawić zdjęcie profilowe, trzeba zmienić profil. Musimy więc wejść do swojego profilu najprościej zrobić to klikając swoje imię i nazwisko na czarnym pasku u góry strony (rys. 31). Po wejściu do profilu możemy go modyfikować wybierając po lewej Modyfikuj profil (rys. 32). W profilu możemy zmieniać wszystko, musimy jednak pamiętać, by po zmianach zatwierdzić je klikając Zmień profil na samym dole! 21
Rysunek 31: Odnośnik do własnego profilu Rysunek 32: Odnośnik do modyfikowania profilu Wśród różnych danych profilowych mamy także Zdjęcie użytkownika (rys. 33). Możemy zmienić je używając przycisku Wybierz plik... w sposób taki sam, jak wstawianie innych materiałów na platformę (p. punkt 5.1). Możemy także usunąć zdjęcie w ogóle wybierając opcję Usuń. Rysunek 33: Zmiana zdjęcia profilowego Ważna uwaga dotycząca zdjęć profilowych: może się zdarzyć tak, że mimo zmiany (lub usunięcia) widoczne jest stare zdjęcie profilowe. Jest to spowodowane przechowywaniem w pamięci podręcznej przeglądaarki starych plików. Żeby upewnić się, że zdjęcie istotnie 22
zostało zmienione nalezy wyczyścić pamięć podręczną (cache) przeglądarki lub skorzystać z innego komputera. 23