Spis treœci Przedmowa Spis treœci... XI Wykaz skrótów....xvii Wykaz literatury... XIX A. Teksty ustaw.... 1 Ustawa Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 r. (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.)... 3 Ustawa Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 r. (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) (wyci¹g)... 118 Ustawa Kodeks postêpowania karnego z dnia 6 czerwca 1997 r. (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) (wyci¹g)... 122 Ustawa Kodeks wykroczeñ z dnia 20 maja 1971 r. (Dz.U. Nr 12, poz. 114 ze zm.) (wyci¹g)... 136 Ustawa 2001 r. Kodeks postêpowania w sprawach o wykroczenia z dnia 24 sierpnia (Dz.U. Nr 106, poz. 1148 ze zm.) (wyci¹g)... 141 B. Komentarz... 145 Dzia³ I. Zasady bezpieczeñstwa w ruchu drogowym... 147 Rozdzia³ 1. Instytucje bezpieczeñstwa ruchu drogowego... 147 Rozdzia³ 2. Ostro noœæ... 153 Art. 3 PrRDrog. Zasada ostro noœci... 153 Rozdzia³ 3. Szczególna ostro noœæ... 156 Art. 3 PrRDrog. Zasada szczególnej ostro noœci.... 156 Art. 7 PrRDrog. Znaki i sygna³y drogowe... 157 Art. 13 PrRDrog. Przechodzenie przez jezdniê lub torowisko.. 178 Art. 17 PrRDrog. W³¹czanie siê do ruchu... 184 Art. 22 PrRDrog. Zmiana kierunku jazdy i zajmowanego pasa ruchu... 185 Art. 23 PrRDrog. Cofanie pojazdem... 190 Art. 24 PrRDrog. Wyprzedzanie.... 191 Art. 25 PrRDrog. Zbli anie siê do skrzy owania... 194 Art. 25 PrRDrog. Zbli anie siê do punktu przeciêcia kierunków ruchu... 198 Art. 26 PrRDrog. Zbli anie siê do przejœcia dla pieszych... 200 Art. 26 PrRDrog. Przeje d anie obok oznakowanego przystanku komunikacji publicznej... 203 Art. 27 PrRDrog. Zbli anie siê do przejazdu dla rowerzystów... 205 Art. 28 PrRDrog. Przeje d anie przez przejazd kolejowy... 207 Art. 28 PrRDrog. Przeje d anie przez tory tramwajowe... 208 Art. 30 PrRDrog. Jazda w warunkach zmniejszonej przejrzystoœci powietrza... 209 V
Art. 33 PrRDrog. Jazda rowerem po drodze przeznaczonej tylko dla rowerów i pieszych... 210 Art. 53 PrRDrog. Niestosowanie siê do przepisów przez kieruj¹cego pojazdem uprzywilejowanym.... 214 Art. 54 PrRDrog. Niestosowanie siê do niektórych przepisów kieruj¹cego pojazdem u ywanym do wykonywania czynnoœci na drodze... 217 Art. 55 PrRDrog. Przeje d anie obok pojazdu do nauki jazdy lub egzaminowania... 218 Art. 57 PrRDrog. Omijanie pojazdu przewo ¹cego dzieci do szkó³ i przedszkoli... 220 Art. 57a PrRDrog. Przeje d anie obok autobusu szkolnego... 220 Art. 58 PrRDrog. Omijanie pojazdu przewo ¹cego osobê niepe³nosprawn¹... 221 Rozdzia³ 4. Ruch pojazdu przewo ¹cego materia³y niebezpieczne... 221 Rozdzia³ 5. Zasada ograniczonego zaufania... 222 Art. 4 PrRDrog. Zasada ograniczonego zaufania... 222 Dzia³ II. Przestêpstwa drogowe... 225 Rozdzia³ 1. Przestêpstwa przeciwko bezpieczeñstwu w komunikacji... 225 Art. 173 KK. Katastrofa... 225 Art. 174 KK. Niebezpieczeñstwo katastrofy... 231 Art. 175 KK. Przygotowanie... 233 Art. 176 KK. Czynny al... 234 Art. 177 KK. Wypadek... 235 Art. 178 KK. Surowsza odpowiedzialnoœæ... 259 Art. 178a KK. NietrzeŸwoœæ kierowcy... 263 Art. 179 KK. Odpowiedzialnoœæ dyspozytora... 267 Art. 180 KK. NietrzeŸwoœæ.... 269 Rozdzia³ 2. Przestêpstwa przeciwko zasadom obchodzenia siê z uzbrojeniem i uzbrojonym sprzêtem wojskowym... 270 Art. 355 KK. Wypadek... 270 Rozdzia³ 3. Model postêpowania w sprawach o przestêpstwa drogowe... 272 I. S³owo wstêpne... 272 II. Czynnoœci na miejscu zdarzenia.... 273 III. Rola bieg³ego... 275 IV. Weryfikacja dowodów.... 277 V. Podsumowanie... 278 Rozdzia³ 4. Studium przypadków... 278 I. Czy dosz³o do ra ¹cego naruszenia prawa?... 278 II. Czy sprawc¹ jest kierowca?... 294 III. Czy policjant jest winien?... 297 IV. Czy to nieszczêœliwy zbieg okolicznoœci?... 300 V. Czy nadmierna prêdkoœæ by³a przyczyn¹ wypadku?... 302 VI. Przypadek czy celowe dzia³anie?... 304 VII. Czy pokrzywdzony jest sprawc¹?.... 306 VI
VIII. Czy umorzenie nie by³o pochopne?.... 308 IX. Czy szwankowa³ wzrok?... 310 X. Czy oskar enie by³o s³uszne?... 311 XI. Czy kieruj¹ca jest sprawc¹?... 315 XII. Czy prokurator jest niewolnikiem pogl¹du bieg³ego?... 317 Rozdzia³ 5. Analiza wypadków z udzia³em nietrzeÿwego uczestnika ruchu drogowego... 323 Kazus1.... 324 Kazus2.... 326 Kazus3.... 327 Kazus4.... 329 Kazus5.... 329 Kazus6.... 331 Kazus7.... 332 Rozdzia³ 6. Czy stan nietrzeÿwoœci mo e automatycznie przes¹dzaæ o winie?... 335 Dzia³ III. Wykroczenia drogowe... 339 Rozdzia³ 1. Wykroczenia przeciwko bezpieczeñstwu i porz¹dkowi w komunikacji.... 339 Art. 84 KW. Nieoznaczenie miejsca niebezpiecznego... 339 Art. 85 KW. Samowolna zmiana znaku... 342 Art. 86 KW. Zagro enie bezpieczeñstwa w ruchu drogowym... 345 Art. 87 KW. Kierowanie pojazdem po u yciu alkoholu lub œrodka odurzaj¹cego... 352 Art. 88 KW. Prowadzenie pojazdu bez œwiate³... 355 Art. 89 KW. Pozostawienie dziecka na drodze... 359 Art. 90 KW. Tamowanie lub utrudnianie ruchu... 360 Art. 91 KW. Spowodowanie utrudnienia w ruchu... 362 Art. 92 KW. Niezastosowanie siê do znaku lub sygna³u drogowego... 363 Art. 93 KW. Nieudzielenie pomocy ofierze wypadku... 370 Art. 94 KW. Prowadzenie pojazdu bez uprawnieñ... 372 Art. 95 KW. Prowadzenie pojazdu bez dokumentów... 375 Art. 95a KW. Niezgodnoœæ ze stanem faktycznym.... 377 Art. 96 KW. Nieuprawnione dopuszczenie pojazdu do ruchu... 379 Art. 96a KW. Naruszenie zakazu u ywania przez nieuprawniony podmiot urz¹dzeñ w³aœciwych dla pojazdów uprzywilejowanych... 381 Art. 97 KW. Naruszenie porz¹dku lub bezpieczeñstwa na drodze... 382 Art. 98 KW. Zagro enie bezpieczeñstwa na drodze niepublicznej.. 389 Art. 99 KW. Naruszenie zasad korzystania z drogi... 395 Art. 100 KW. Lekcewa enie zakazów... 397 Art. 101 KW. Niezachowanie czystoœci... 399 Art. 102 KW. Nieutrzymywanie nale ytego stanu zjazdów... 400 Art. 103 KW. Uchylanie siê od œwiadczeñ osobistych... 400 Art. 103a KW. (skreœlony)... 401 VII
Rozdzia³ 2. Model postêpowania w sprawach o wykroczenia... 401 I. S³owo wstêpne... 401 II. Kryteria ocenne jako wyraz merytorycznego przygotowania... 401 III. Kompetencja w kontekœcie interpretacji i faktów... 403 IV. Utrwalanie dowodów... 405 V. Zasada domniemania niewinnoœci i in dubio pro reo... 410 Rozdzia³ 3. Studium przypadków... 411 I. S³owo wstêpne... 411 II. Prawo dostêpu do dowodów... 413 III. Znaczenie ograniczonego zaufania... 419 IV. Granice uprawnieñ... 421 V. Na przekór faktom... 429 VI. O s³usznoœæ rozstrzygniêcia... 435 VII. Dowody osobowe a eksperyment procesowy... 438 VIII. Weryfikacja dowodów osobowych.... 443 IX. B³êdna kwalifikacja prawna czynu... 446 X. Granice uprawnieñ w relacji pieszy kieruj¹cy... 450 XI. Pokrzywdzony sprawc¹... 453 XII. Znaczenie dowodów... 455 XIII. W granicach swobodnej oceny dowodów... 456 Rozdzia³ 4. Supozycja analizy zdarzenia drogowego.... 462 Kazus1.... 463 Kazus2.... 465 Kazus3.... 467 Kazus4.... 468 Kazus5.... 470 Kazus6.... 471 Kazus7.... 473 Rozdzia³ 5. Zatrzymanie prawa jazdy... 473 C. Orzecznictwo... 477 Rozdzia³ 1. Zagadnienia ogólne.... 479 I. Definicje... 479 II. Bieg³y.... 497 III. Swobodna ocena dowodów... 498 IV. Obiektywne przypisanie skutku.... 498 V. Nale yta ostro noœæ... 499 VI. Szczególna ostro noœæ... 499 VII. Ograniczone zaufanie... 500 VIII. Prêdkoœæ bezpieczna.... 501 Rozdzia³ 2. Zagadnienia szczegó³owe (przestêpstwa)... 502 I. Art. 173 KK... 502 II. Art. 174 KK... 506 III. Art. 175 KK... 509 IV. Art. 177 KK... 509 V. Art. 178 KK... 520 VI. Art. 178a KK... 522 VII. Art. 179 KK... 524 VIII
VIII. Art. 180 KK.... 525 IX. Art. 355 KK... 525 Rozdzia³ 3. Zagadnienia szczegó³owe (wykroczenia)... 526 I. Art. 84 KW... 526 II. Art. 86 KW... 526 III. Art. 87 KW... 527 IV. Art. 90 KW... 528 V. Art. 92 KW... 528 VI. Art. 93 KW... 528 VII. Art. 97 KW.... 528 VIII. 98 KW... 529 D. Wzory procesowe... 531 S³owo wstêpne... 533 Wzór I. Protokó³ oglêdzin miejsca wypadku drogowego... 538 Wzór II. Protokó³ oglêdzin pojazdu wieloœladowego... 541 Wzór III. Protokó³ oglêdzin pojazdu jednoœladowego... 545 Wzór IV. Szkic ogólnoorientacyjny miejsca wypadku drogowego.... 549 Wzór V. Szkic miejsca zdarzenia drogowego... 550 Wzór VI. Protokó³ przes³uchania œwiadka... 551 Wzór VII. Oœwiadczenie sprawcy wypadku... 553 Wzór VIII. Policyjna notatka s³u bowa... 554 Wzór IX. Postanowienie o powo³aniu bieg³ego... 557 Wzór X. Protokó³ badania œliny/krwi/moczu.... 559 Wzór XI. Zawiadomienie o odmowie sformu³owania wniosku o ukaranie... 561 Wzór XII. Zawiadomienie s¹du o nieprzyst¹pieniu do postêpowania... 563 Wzór XIII. Wniosek o ukaranie... 564 Wzór XIV. Zarz¹dzenie o wszczêciu postêpowania... 566 Wzór XV. Wniosek o umorzenie postêpowania s¹dowego... 567 Wzór XVI. Wniosek dowodowy... 570 Wzór XVII. Wyrok... 572 Wzór XVIII. Apelacja... 574 Wzór XIX. Wniosek kasacyjny... 577 Wzór XX. Skarga do Europejskiego Trybuna³u Praw Cz³owieka.. 579 Wzór XXI. Uchwa³a... 583 Wzór XXII. Regulamin... 584 Wzór XXIII. Szkic organizacji ruchu osiedlowego.... 587 Wzór XXIV. Pismo do organów ochrony prawnej... 588 E. Rozporz¹dzenie... 589 Rozporz¹dzenie z dnia 31 lipca 2002 r. Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnêtrznych i Administracji w sprawie znaków i sygna³ów drogowych (Dz.U. Nr 170, poz. 1393)... 591 Indeksrzeczowy... 649 IX