"Lalka" Prusa- główne tematy poruszane w powieści Bolesław Prus - naprawdę nazywał się Aleksander Głowacki; urodził się w szlacheckim dworze w Hrubieszowie, w roku 1847; był ranny w powstaniu styczniowym, po nim kontynuował naukę najpierw w gimnazjum, potem na wydziale matematyczno fizycznym warszawskiej Szkoły Głównej, jednak studiów nie ukończył; był uznanym publicystą, autorem utworów humorystycznych, szkiców, artykułów; od roku 1874 publikował Kroniki; za główne zadanie literatury uznawał jej wartości poznawcze, udowadniał to www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 1/8
takimi utworami, jak: Placówka, Lalka, Emancypantki Czesław Miłosz napisał o Lalce Prusa: Powieść bogata w epizodyczne postaci i obserwacje z życia codziennego Warszawy, stanowi przykład dziewiętnastowiecznego realizmu w najlepszym wydaniu. Spełnia podstawowe wymogi tego gatunku: doprowadzenie bohatera do pełnego uświadomienia sobie przepaści między marzeniami a rzeczywistością otaczającego go społeczeństwa. jak rozumieć tytuł? każdy, kto choć trochę zna jej fabułę, kojarzy tytuł natychmiast z główną postacią kobiecą, czyli Izabelą Łęcką; www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 2/8
tytuł to również NAWIĄZANIE do utworu Nora Ibsena, którego podtytuł brzmiał DOM LALEK oraz nawiązanie do powieści Kraszewskiego pt. LALKI odniesienie do motywu THETRUM MUNDI Pamiętnik starego subiekta Rzecki, układając manekiny na sklepowej wystawie mówi, że jesteśmy takimi lalkami, które niewielki wpływ mają na swe role; również odniesienie do wątku fabularnego, tzn. historii kradzieży lalki, o którą niesłusznie zostaje oskarżona pani Stawska Lalka jest doskonałą realizacją nowatorstwa realistycznej powieści; nowatorska, dwupoziomowa narracja zastosowana przez www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 3/8
Prusa; czas akcji i czas narracji różnią się zasadniczo od siebie; akcja tocząca się aktualnie w powieści trwa od końca lutego, lub początku marca 1878 do października 1879; natomiast bardzo ważne są retrospekcje, je autor umieścił głównie w Pamiętniku starego subiekta, który dotyczy wydarzeń od około 1840 roku do początków roku 1878 - narratorem jest tu Ignacy Rzecki, który opowiada o wydarzeniach prywatnych i historycznych w których sam brał udział; nowatorsko zastosowana narracja; tak pisał o www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 4/8
niej prof. Józef Bachórz: Tu mamy do czynienia z nieustanną destabilizacją tego, co przez chwilę wyglądało na ustabilizowane dzięki narracji trzecioosobowej. Oprócz tedy prezentacji zdarzeń oraz zamiast nich otrzymujemy często relacje, wersje, warianty; zamiast zdecydowanej opinii mamy wątpliwości; zamiast definitywnego rozstrzygnięcia gromadzimy pytania. to realizm i przenikliwość w opisie miasta i społeczeństwa; w pozytywizmie powieści ukazywały się najpierw w czasopismach, jako powieści w odcinkach; ludzie często gromadzili się przed sklepem w kolejkach, aby nabyć kolejny numer "Kuriera Codziennego", w www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 5/8
którym od 29 września 1887 do 24 maja 1889 roku ukazywała się powieść Prusa popularność Lalki wynikała także z szerokiego spektrum tematów, musisz pamiętać, że jest to utwór o 3 pokoleniach: pokoleniu Rzeckiego, czyli dawnych idealistach, Wokulskiego, czyli ludziach fazy przejściowej i pokoleniu idealistów nowej epoki, których przedstawicielem był Ochocki, z resztą Prus pierwotnie zamierzał nadać powieści tytuł Trzy pokolenia; Lalka, jak pisał Czesław Miłosz, daje wielką socjologiczną panoramę życia ówczesnej Warszawy i więcej Polski, wraz z jej wszystkimi problemami; wątkiem, www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 6/8
wokół którego koncentrują się wydarzenia, jest nieszczęśliwa miłość Wokulskiego do Łęckiej, miłość dodajmy mająca cechy miłości romantycznej są dwie realistyczne powieści pozytywistyczne, które powinieneś znać: Nad Niemnem i Lalka; prezentują one jednak różne podejście do realizmu; Nad Niemnem - tendencyjna, dydaktyczna powieść, czarno-biała; Prus w Lalce odzwierciedla złożoność i poplątanie ludzkiego życia ; w Lalce diagnoza, dotycząca realizacji pozytywistycznych haseł, diagnozę pesymistyczną, bo www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 7/8
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Ściąga eksperta wskazującą na niemożliwość ich prostej realizacji w złożonym świecie warszawskim i ogólniej polskim; współczesna polska pisarka Olga Tokarczuk, tak pisze o Lalce: Lalce czas nic nie zrobił. Działa ona zawsze za sprawą swej magicznej podwójności, którą mają tylko arcydzieła. ( ) Mówi więc nam jak było, czy raczej jak mogłoby być, jest przecież powieścią, czyli doświadczeniem wewnętrznym, nie zaś zapisem faktów. Z drugiej jednak strony mówi jak jest, odwołując się do podstawowych prawd psychologicznych. www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 8/8