POZYTYWIZM. Procedury sprawdzania Uczeń: wykonuje zadanie z podręcznika s. 10. Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Uczeń:

Transkrypt

1 POZYTYWIZM Tematyka zajęć Powstańczy etos Wobec nowego czasu Wymagania podstawowe Uczeń: przypomina sytuację Polski i Polaków po upadku powstania styczniowego odczytuje główną myśl wierszy M. Romanowskiego i K. Gaszyńskiego samodzielnie rekonstruuje opisany w wierszach wzorzec postawy patriotycznej na podstawie Listu Aldony (kobiety politycznej) wnioskuje o stosunku stańczyków do patriotycznych zachowań Polaków na podstawie tekstów A. Świętochowskiego przybliża cele nowego pokolenia opowiada o zachowaniach Polaków po upadku powstania styczniowego wypowiada własne zdanie o tym, czy walka zbrojna jest właściwym sposobem walki o niepodległość Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: interpretuje wiersze M. Romanowskiego i K. Gaszyńskiego w kontekście historycznym omawia wzorce zachowań Polaków po upadku powstania styczniowego przedstawia stosunek stańczyków do powstania styczniowego i zachowań patriotycznych Polaków odwołując się do tekstów H. Markiewicza i A. Świętochowskiego, porównuje poglądy romantyków i pozytywistów przedstawia różne koncepcje właściwych zachowań Polaków po upadku powstania styczniowego i objaśnia powody tych zachowań odwołując się do tekstu T. Łubieńskiego, odnajduje analogie w sytuacji Polaków w XIX i XX w. komentuje zasadność i aktualność pytania bić się czy nie bić? w XIX i XX w. Procedury sprawdzania Uczeń: z podręcznika s. 10 pisze notatkę o życiowych i społecznych postawach i celach pozytywistów 1

2 Rozrachunek z przeszłością Projekcja filmu Zbigniewa Kuźmińskiego Nad Niemnem Jaki jest nadniemeński świat? Wątki, tematy opowiada nowelę E. Orzeszkowej samodzielnie interpretuje wiersz M. Konopnickiej w wierszu A. Asnyka odnajduje treści takie, jak w noweli E. Orzeszkowej i w wierszu M. Konopnickiej na podstawie poznanych tekstów formułuje wnioski o ocenie powstania styczniowego interpretuje nowelę E. Orzeszkowej jako przykład tworzenia legendy powstania styczniowego interpretuje wiersze A. Asnyka i M. Konopnickiej jako przykłady poezji politycznej podaje powody zmian w ocenie postania styczniowego wymienia romantyczne i nieromantyczne tematy i wątki filmu przypomina historię mogiły Jana i Cecylii i mogiły powstańczej stawia hipotezy na temat roli, jaką w Nad Niemnem pełnią opowieści o mogiłach samodzielnie interpretuje nowelę E. Orzeszkowej jako przykład tworzenia legendy powstania styczniowego wyjaśnia, dlaczego wiersze A. Asnyka i M. Konopnickiej można interpretować jako teksty polityczne podaje powody zmian w ocenie postania styczniowego omawia symbolikę powstańczą w tekstach literackich i plastycznych wypowiada własne zdanie o współczesnych postawach patriotycznych wskazuje zastosowane filmowe środki wyrazu pisze recenzję filmu omawia obraz Kucie kos A. Grottgera jako przykład tworzenia legendy powstania styczniowego pisze pracę o zaangażowaniu różnych dyscyplin sztuki w budowanie legendy o powstaniu styczniowym tworzy katalog tematów i wątków obecnych w filmie Z. Kuźmińskiego 2

3 Mogiły, grobowce, nekropolie Przemówić zza grobu Pozytywistyczne tezy i nakazy przypomina omawianą wcześniej symbolikę grobu na podstawie tekstu A. Świętochowskiego określa stosunek pozytywistów do romantycznego kultu grobów określa relacje między pozytywistycznym myśleniem o kulcie grobów a literackimi opisami przeżyć wywołanych oglądaniem powstańczych mogił w wierszu Z. Herberta wskazuje podstawowe nawiązania do motywu grobu analizuje i interpretuje wiersz Z. Herberta wskazuje różnice między symboliką grobu w okresie romantyzmu a symboliką zbiorowej mogiły w czasach II wojny światowej wymienia nazwiska pozytywistycznych filozofów parafrazuje i omawia najważniejszą myśl przynajmniej jednego ze znanych sobie filozofów pozytywistycznych rozumie pojęcia utylitaryzm, organicyzm, filozofia pozytywistyczna i objaśnia ich znaczenie omawia rytualne i symboliczne znaczenie grobu i pochówku analizuje i interpretuje wiersz Z. Herberta odnajduje związki między omawianymi tekstami a reprodukcją obrazu J. Sterna omawia różnice między symboliką grobu w okresie romantyzmu a symboliką zbiorowej mogiły w czasach II wojny światowej analizuje wiersz Z. Herberta i obraz J. Sterna z przywołaniem kontekstu historycznego omawia przemiany w ikonografii patriotyczno-martyrologicznej przypomina stosunek romantyzmu do jednostki i indywidualizmu i zestawia z pozytywistycznym pojęciem człowieka jako istoty społecznej na podstawie fragmentów zamieszczonych w podręczniku przedstawia filozoficzne koncepcje A. Comte a, H. Spencera, H. Taine a, J. S. Milla 2. z podręcznika s. 25 pisze notatkę, w której zawiera najważniejsze treści poszczególnych koncepcji filozoficznych 3

4 Gdyby pozytywizmu nie było Po co nam powieść? Czym jest realizm? Próba definicji wyjaśnia stosunek pozytywistów do nauki na podstawie fragmentów zamieszczonych w podręczniku streszcza poglądy K. Darwina wypowiada się na temat etycznych konsekwencji badań i doświadczeń naukowych wymienia cechy stylu naukowego, rozpoznaje teksty pisane w stylu naukowym wypowiada się na temat wpływu teorii K. Darwina na stosunek współczesnego człowieka do zwierząt wypowiada się na temat odpowiedzialności etycznej uczonych przypomina nazwiska autorów i tytuły poznanych wcześniej powieści, przyporządkowuje je do właściwej epoki charakteryzuje powieść i nowelę jako gatunki epickie wskazuje temat wspólny dla znanych sobie nowel, reprodukcji obrazów A. Kotsisa i wiersza M. Konopnickiej na podstawie definicji zamieszczonej w podręczniku wyjaśnia różne znaczenia pojęcia realizm wyjaśnia, na czym polega teoria ewolucji i czym jest dobór naturalny wypowiada się na temat wpływu teorii K. Darwina na stosunek współczesnego człowieka do zwierząt wypowiada się na temat miejsca człowieka w świecie i odpowiedzialności etycznej uczonych w kontekście obaw K. Darwina, wypowiada się na temat niebezpieczeństw, jakie mogą wywołać odkrycia naukowe omawia najważniejsze przemiany, które zaszły w konstrukcji powieści wymienia zadania, które stawiano powieści w XIX w. porównuje realizację tematyki dziecięcej w pozytywistycznej noweli, powieści, liryce i malarstwie parafrazuje poglądy J. Jarzębskiego na temat kryzysu współczesnej powieści polskiej omawia zmiany w rozumieniu pojęć realizm i powieść realistyczna w kontekście wypowiedzi R. Oppenheimera pisze rozprawkę na temat Czy nauka może grzeszyć? pisze pracę na temat roli nauki w poznaniu i kształtowaniu świata dawniej i dziś 1. z podręcznika s. 48 4

5 Kim jest Raskolnikow? Próba zrozumienia bohatera Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego omawia najważniejsze przemiany, które zaszły w powieści daje przykład tego, jak przemiany społeczne wpłynęły na kształt dziewiętnastowiecznej powieści na przykładzie dowolnego dziewiętnastowiecznego tekstu epickiego, wybranej reprodukcji malarskiej i wiersza M. Konopnickiej porównuje realizacje tematyki dziecięcej zna przyczyny zmian leksykalnych zachodzących w języku, podaje tego przykłady charakteryzuje Raskolnikowa i przynajmniej jeszcze jedną postać z powieści F. Dostojewskiego w rozmowie zajmuje stanowisko na temat moralności Raskolnikowa w kontekście wypowiedzi P. Dumały wypowiada własne zdanie o tym, czy każda interpretacja tekstu jest uprawniona charakteryzując bohaterów powieści, uwzględnia etyczny kontekst ich postępowania gromadzi materiał do stworzenia wielowymiarowego portretu Raskolnikowa odwołując się do tekstu J. Jarzębskiego wypowiada własne zdanie na temat współczesnej powieści polskiej podaje przykład przynajmniej jednaj znanej sobie powieści współczesnej i omawia jej budowę charakteryzuje bohaterów Zbrodni i kary ocenia postępowanie wybranych bohaterów powieści (ocena musi obejmować Raskolnikowa i Sonię) uwzględniając światopogląd, system wartości, stan psychiczny i fizyczny Raskolnikowa, rekonstruuje jego portret uwzględniając aspekty psychologiczne, filozoficzne i etyczne, tworzy portret Raskolnikowa pisze charakterystykę Raskolnikowa pisze analizę i ocenę postępowania Raskolnikowa 5

6 Petersburg miasto przeklęte Porfirow carski śledczy Sonia święta czy upadła? przypomina dwie tradycje postrzegania miasta funkcjonujące w kulturze przytacza fragmenty powieści obrazujące Petersburg wypowiada się na temat związku między biografią bohaterów a przestrzenią w której żyją parafrazuje fragmenty dotyczące pracy Porfirowa i własnymi słowami określa metody tej pracy przytacza fragmenty dotyczące relacji Porfirowa i Raskolnikowa i własnymi słowami uzasadnia, czy relacje te są prawdopodobne uogólnia wnioski wysnute przynajmniej z jednej z analiz omawia relacje Soni z Raskolnikowem i np. z macochą nazywa wartości, które reprezentuje Sonia opowiada, jak pod wpływem Soni Raskolnikow się nawrócił charakteryzuje Sonię, uwzględniając etyczny kontekst jej postępowania tworzy wielowymiarowy portret bohaterki wypowiada własne zdanie o tym, czy motywacja postępowania bohaterki powinna wpływać na ocenę tego postępowania omawia powieściowe wizje Petersburga w kontekście funkcjonujących w kulturze dwóch tradycji miasta w kontekście powieści wnioskuje o zależności między tym, gdzie żyją a tym, jak żyją bohaterowie analizuje metody pracy Porfirowa i na tej podstawie wnioskuje o metodach pracy policji carskiej analizuje relacje między Raskolnikowem i Porfirowem i na tej podstawie wnioskuje, czy Zbrodnię i karę można uznać za powieść o naturze ludzkiej uogólnia wysnute wnioski określa rolę Soni w powieści uwzględniając światopogląd, system wartości, stan psychiczny i fizyczny Soni, rekonstruuje jej portret wypowiada własne zdanie na temat motywów postępowania Soni porównuje świat wartości Soni ze światem wartości innej powieściowej postaci formułuje tezy na temat roli Soni w ocalaniu Raskolnikowa 3. z podręcznika s. 103 pisze notatkę, w której wyjaśnia, dlaczego postać Porfirowa jest wiarygodna pisze pracę na temat Sonia święta czy upadła? 6

7 Zbrodni i kara, czyli wielka dyskusja o człowieku Człowieczeństwo pod lupą, czyli świat według naturalistów Z dziejów malarstwa fotografia wymienia przynajmniej dwa ponadczasowe tematy powieści F. Dostojewskiego odwołując się do powieści, formułuje przynajmniej jedno pytanie o kondycję moralną człowieka odwołując się powieści, formułuje odpowiedź na postawione wcześniej pytanie wymienia uniwersalne tematy powieści F. Dostojewskiego granic wolności człowieka na podstawie zamieszczonego w podręczniku fragmentu Powieści eksperymentalnej formułuje definicję pojęcia naturalizm korzystając z wzorcowej analizy, analizuje i interpretuje nowelę A. Dygasińskiego wskazuje związki między rozwojem malarstwa a wynalezieniem fotografii porównuje reprodukcje obrazu M. Gierymskiego i fotografię, którą malarz wykorzystał, tworząc obraz wyjaśnia, dlaczego powieść F. Dostojewskiego uważa się za wielogłosową dyskusję o kondycji moralnej człowieka granic wolności człowieka formułuje przynajmniej trzy argumenty uzasadniające powody uznania Zbrodni i kary za arcydzieło literatury światowej dyskutuje na temat ponadczasowości pytań stawianych przez F. Dostojewskiego, przywołując kontekst historyczny i filozoficzny posiłkując się wzorcową analizą, analizuje nowelę A. Dygasińskiego odwołując się do fragmentu Powieści eksperymentalne i definicji H. Markiewicza charakteryzuje nowelę A. Dygasińskiego jako tekst naturalistyczny porównując reprodukcję obrazu M. Gierymskiego i fotografię, którą malarz wykorzystał podczas tworzenia obrazu, wnioskuje o związkach malarstwa i fotografii wypowiada się na temat zależności między rozwojem techniki a sztuką ustnie wypowiada się na temat uniwersalnych aspektów Zbrodni i kary ustnie uzasadnia powody uznania Zbrodni i kary za arcydzieło literatury światowej podaje argumenty uzasadniające opinię, że nowela A. Dygasińskiego jest tekstem naturalistycznym podaje przykłady współczesnych zależności między rozwojem techniki a sztuką 7

8 Lalka arcypowieść polska Co to jest historia? Historia w prywatności na kartach Lalki Kim jest Wokulski? określa czas i miejsca, w których toczy się akcja powieści charakteryzuje po jednym przedstawicielu każdej warstwy społecznej opowiada o związku własnego życia lub życia swojej rodziny z wydarzeniami historycznymi z pomocą nauczyciela formułuje wnioski na temat roli, jaką w powieści odgrywa pamiętnik Rzeckiego przytaczając odpowiednie fragmenty powieści, charakteryzuje mieszczański etos pracy charakteryzuje Rzeckiego jako subiekta starej daty na podstawie zamieszczonych w podręczniku urywków samodzielnie charakteryzuje Wokulskiego formułuje hipotezy na temat powodów niejednoznacznej opinii o Wokulskim uwzględniając moment dziejowy, wskazuje w powieści ważne treści budujące obraz społeczeństwa ukazanego w Lalce wskazuje te cechy powieści, które uzasadniają nazwanie jej epopeją zajmuje stanowisko w dyskusji na temat znaczenia różnorodnych źródeł w poznawaniu historii wskazuje funkcje, które pełni w powieści pamiętnik Rzeckiego charakteryzuje Rzeckiego, uwzględniając jego romantyczne ideały odszukuje w powieści fragmenty opisujące i charakteryzujące Wokulskiego (inne niż zamieszczone w podręczniku) na podstawie zgromadzonego materiału charakteryzuje Wokulskiego pisze charakterystykę wybranej warstwy społecznej pisze notatkę na temat roli, którą w powieści odgrywa Pamiętnik starego subiekta 2. z podręcznika s. 84 8

9 Różne wizje miłości w Lalce Narracja w Lalce Społeczeństwo w Lalce odnajduje w powieści fragmenty, których tematem jest miłość wskazuje niektóre cechy uczucia, którym Wokulski darzy Izabelę, np. to, że pojawiło się nagle, że nie zmieniło się w ciągu całej ich znajomości w miłości Wokulskiego odnajduje cechy miłości romantycznej wskazuje narratorów Lalki przypomina rolę, jaką w powieści odgrywa Pamiętnik starego subiekta wskazuje w powieści przykłady mowy zależnej, niezależnej i pozornie zależnej na przykładzie odpowiednich fragmentów powieści wskazuje różnice między mową zależną, niezależną i pozornie zależną znajduje różnice między typami narracji stosowanej w Lalce wymienia podjęte w powieści tematy, które dotyczą całego społeczeństwa charakteryzuje przynajmniej jedną warstwę społeczną przedstawioną w Lalce wskazuje wzorce (przynajmniej romantyczne), na których Wokulski mógł kształtować swoje uczucie wypowiada własne zdanie na temat funkcjonowania współcześnie wzorca miłości romantycznej odnajduje fragmenty różne pod względem narracji samodzielnie określa różnice między różnymi rodzajami mowy samodzielnie ustala relację między typem narracji a rodzajem mowy omawia narrację powieści jako element jej budowy porównuje różne powieści pod kątem narracji wskazuje związki między filozofią pozytywistyczną a kształtem (tematyką i poetyką) powieści wskazuje treści, które tworzą obraz polskiego społeczeństwa (pozycja arystokracji, sytuacja kobiet, asymilacja Żydów itp.) znajduje i podaje argumenty, by potwierdzić zasadność nazwania Lalki panoramą społeczną pisemnie charakteryzuje stosunek do miłości dwóch powieściowych postaci innych niż Wokulski i Izabela tworzy tekst stosując mowę zależną, niezależną i pozornie zależną pisze notatkę o typach i cechach charakterystyczny ch narracji w Lalce pisze notatkę o tematach społecznych podjętych w powieści B. Prusa 9

10 Kwestia kobieca w Lalce Prus jako kronikarz Warszawy Warszawa Paryż próba porównania Opowiedz mi swój sen, a powiem ci, kim jesteś, czyli rozszyfrowujemy Izabelę Łęcką wskazuje związek między obowiązującą obyczajowością a tradycją kulturową formułuje przynajmniej jeden podjęty w powieści problem związany z sytuacją kobiet w drugiej połowie XIX w. odszukuje na planie Warszawy miejsca, o których jest mowa w powieści odszukuje w powieści fragmenty oddające realia czasu i miejsc porównuje pod względem nowoczesności i funkcjonalności powieściowe miasta: Warszawę i Paryż wskazuje np. konkretyzowanie miejsc, stylizację językową jako zabiegi, które nadają powieści charakter realistyczny znajduje w powieści fragmenty będące opisami snów w kontekście tekstu Z. Freuda interpretuje jeden ze snów Izabeli uzupełnia wcześniejszą charakterystykę Izabeli o wnioski wynikające z interpretacji jej snu w wypowiedzi posługuje się pojęciem oniryzm omawia sytuacje kobiet opisanych w powieści z perspektywy kobiet i mężczyzn tego, jakie miejsce w świecie przypisuje się w powieści kobietom wyjaśnia, na czym polega kronikarski charakter powieści, podaje odpowiednie przykłady porównuje Warszawę z Paryżem, interpretując powieść w kontekście mitu szlacheckiego dworku wypowiada się na temat obrazów miast zaprezentowanych w powieści wyjaśnia rolę, jaką w powieści nadał B. Prus snom, wizjom i marzeniom odwołując się do tekstów Z. Freuda, W. F. Szokalskiego i J. Ochorowicza, interpretuje sny Izabeli i uogólnia wynikające z interpretacji wnioski tworzy psychologiczny portret bohaterki ustnie wypowiada się na temat roli emancypacji w rozwoju społeczeństwa 4. z podręcznika s. 98 formułuje sąd o tym, czy fragmenty powieści dotyczące snów i wizji są zgodne czy niezgodne z realistyczną konwencją Lalki 10

11 Lalka Wojciecha Hasa. Literatura a film Miasto w powieści i filmie Warszawa w oczach Bolesława Prusa, czyli narodziny felietonu Czwarta władza dyskusja o wolności słowa wskazuje wiele różnic między powieścią a filmem W. Hasa pisze recenzję filmu prawa artysty do przekształceń cudzego dzieła odwołując się do Lalki określa stosunek pozytywistów do miasta jako miejsca życia i pracy odtwarza obrazy miasta przedstawione w Listach z podróży do Ameryki i Ziemi obiecanej wymienia główne przyczyny dynamicznego rozwoju prasy w XIX w. ocenia znaczenie rozwoju prasy dla społeczeństwa na podstawie tekstu B. Prusa określa cechy gatunkowe felietonu przypomina momenty w historii Polski, kiedy działała cenzura własnymi słowami przedstawia treść artykułu A. Paczkowskiego zabiera głos w rozmowie na temat potrzeby istnienia wolnych mediów pisze recenzję filmu W. Hasa jako twórczej interpretacji powieści B. Prusa polemizuje z interpretacją Lalki dokonaną przez W. Hasa omawia dwie tradycje postrzegania miasta w literaturze wypowiada własne zdanie na temat miasta jako przestrzeni życia analizuje kompozycję, język i styl felietonu B. Prusa wypowiada się na temat roli humoru i dowcipu w tekstach publicystycznych wzorując się na felietonach B. Prusa lub współczesnych, pisze własny felieton uzasadnia swoje stanowisko w rozmowie na temat roli prasy w społeczeństwie i wiązku między wolnością słowa a demokracją wskazuje moralne aspekty zawodu dziennikarza pisze recenzję filmu W. Hasa pisze rozprawkę na temat Miasto przestrzeń cywilizacji i postępu czy destrukcji i zagłady? pisze felieton ustnie wypowiada się na temat miejsca, jakie zajmuje dzisiaj prasa w naszym życiu 11

12 Jeśli nie romantyzm, to co? Ludzie pracy, czyli nowi bohaterowie literaccy Każda epoka ma swe własne cele? odwołując się do zamieszczonych w podręczniku fragmentów, wyjaśnia pojęcia praca u podstaw i praca organiczna formułuje wnioski dotyczące stosunku pozytywistów do pracy i pieniądza podaje główną myśl każdego z przeczytanych urywków określa pozycję społeczną i charakteryzuje każdego z bohaterów objaśnia, na czym polega tendencyjność zaprezentowanych tekstów samodzielnie określa temat wiersza A. Asnyka wymienia podobieństwa i różnice w opisie młodych ludzi w wierszu A. Asnyka i Odzie do młodości porównuje wiersze A. Asnyka i A. Mickiewicza pod względem opisywanej postawy młodych ludzi oraz zawartych w utworach programów pisze analizę porównawczą wierszy zestawia i porównuje idee romantyków i pozytywistów wyjaśnia historyczne przyczyny zamiany etosu walki na etos pracy charakteryzuje pozytywistycznego bohatera literackiego i porównuje z bohaterami wcześniejszych epok podaje przyczyny pojawienia się w literaturze nowego spojrzenia na pieniądze i człowieka pracy interpretuje wiersz A. Asnyka porównuje wiersze A. Asnyka i A. Mickiewicza pod względem opisywanej postawy młodych ludzi oraz zawartych w utworach programów pisze esej na temat swojego stosunku do wartości, celów i idei pozytywistycznych pisze notatkę, w której objaśnia pojęcia praca u podstaw i praca organiczna pisze notatkę, w której charakteryzuje nowy typ bohatera literackiego określa cele swojego pokolenia, czyniąc mottem swoich rozważań słowa: Każda epoka ma swe własne cele pisze analizę porównawczą wierszy lub esej na temat swojego stosunku do wartości, celów i idei pozytywistycznyc h 12

13 Koniec homo sapiens? Współczesna refleksja nad rozwojem gatunku Kobieta rodzi się wolna, czyli krótka historia feminizmu Być kobietą, co to znaczy dziś? streszcza opinie E. Orzeszkowej i K. Chłędowskiego na temat postępu formułuje główną myśl zawartą w wypowiedzi G. Reggio w kontekście wypowiedzi G. Reggio wyjaśnia, na czym polega nieodwracalność postępu cywilizacyjnego przybliża sytuację kobiet na przełomie XIX i XX w. wskazuje w powieści E. Orzeszkowej cechy powieści tendencyjnej w swoich wypowiedziach poprawnie używa pojęć feminizm, emancypacja, powieść tendencyjna odwołując się do tekstów S. Walczewskiej i A. Graff wymienia polskie kulturowe i językowe stereotypy dotyczące kobiet przypomina wcześniejsze koncepcje dotyczące związku człowieka z naturą i cywilizacją miejsca, jakie zajmuje człowiek w świecie natury i odpowiedzialności za otaczający nas świat przybliża zmiany, które zaszły w mentalności kobiet i społeczeństw pod wpływem ruchów feministycznych przedstawia własne zdanie w rozmowie na temat aktualności zagadnień związanych z emancypacją kobiet przypomina dawniejsze i współczesne literackie obrazy zachowań kobiet i mężczyzn w stosunku do siebie, w konkretnej społeczności lub społeczeństwie ustnie ustosunkowuje się do tezy Poddając się władzy techniki, stajemy się niemoralni ustnie formułuje sąd na temat skutków zmiany ról społecznych kobiet 13

14 Żydzi czy Polacy wyznania mojżeszowego? Pozytywiści o Żydach Mendel Gdański, Meir Ezofowicz swoi czy obcy? Los ludzki jest wspólny rozważania o wielokulturowości współczesnego świata Potop Henryka Sienkiewicza lektura obowiązkowa wyjaśnia, na czym polegała złożoność stosunków polskożydowskich w drugiej połowie XIX w. w swoich wypowiedziach poprawnie używa pojęć asymilacja odwołując się do fragmentów powieści i noweli, stawia tezy o powodach niechęci Żydów do asymilacji i niechęci Polaków do Żydów nietolerancji wynikającej z przekonania o wyższości własnej kultury, religii streszcza teksty A. Hertza i L. Kołakowskiego niebezpieczeństw wynikających z ksenofobii i kierowania się stereotypami wyjaśnia, powody popularności Trylogii wśród Polaków wymienia cechy, którymi według H. Sienkiewicza powinna się charakteryzować powieść historyczna odnajduje w Potopie cechy powieści historycznej odwołując się do fragmentów powieści i noweli wnioskuje, czym w rozumieniu bohaterów jest swojskość i obcość stawia tezy na temat powodów poczucia obcości Polaków i Żydów tolerancji w środowiskach wielokulturowych i wielowyznaniowych odwołując się tekstów A. Hertza i L. Kołakowskiego, zabiera głos w dyskusji o możliwości współistnienia kultur gromadzi argumenty potrzebne w dyskusji o ubogacającej roli środowisk wielokulturowych wskazuje funkcje, które powieść historyczna powinna pełnić odnajduje w Potopie elementy, które pokrzepiały serca 4. z podręcznika s. 136 formułuje slogany i hasła na temat tolerancji, przeciw ksenofobii itp. pisze notatkę, w której gromadzi argumenty dowodzące, że Potop jest powieścią historyczną 14

15 Odyseusz po polsku, czyli portret pana Zagłoby Sprawa Sienkiewicza Trylogia w oczach krytyków Potop Jerzego Hoffmana - recenzja Język polski pod zaborami charakteryzuje Zagłobę gromadzi i prezentuje argumenty uzasadniające nazwanie Zagłoby polskim Odyseuszem wyjaśnia, na czym polega manipulacja Zagłoby przytacza zarzuty S. Brzozowskiego i W. Gombrowicza stawiane powieściom H. Sienkiewicza wypowiada własną ocenę roli powieści H. Sienkiewicza w życiu narodu polskiego pisze recenzję filmu wyjaśnia, przyczyny i skutki wpływu języków zaborców na polszczyznę podaje przykłady zapożyczeń charakteryzuje i ocenia Zagłobę wskazuje w postaci Zagłoby cechy innych postaci literackich zabiera głos w rozmowie na temat ideałów rycerskich i szlacheckich w życiu Zagłoby roli Trylogii w kształtowaniu świadomości narodowej pisze recenzję filmu ze szczególnym uwzględnieniem kreacji aktorskich wypowiada się na temat znaczenia języka w kulturze narodu uwzględniając osobliwości autografu Roty, redaguje tekst wiersza M. Konopnickiej odszukuje we współczesnej polszczyźnie zapożyczone słowa i konstrukcje składniowe i stylistyczne analizuje teksty reklam i wyjaśnia, czy dokonano w nich manipulacji językowej 3. z podręcznika s. 157 pisze recenzję filmu w tekstach współczesnych i wcześniejszych odnajduje słowa będące zapożyczeniami 15