Cywilizacja Azji. Ciekawostki

Podobne dokumenty
Cywilizacja harappańska może być najstarszą, jaką znamy. Starszą od sumeryjskiej czy chińskiej

SCENARIUSZ ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH

Copyright by Wydawnictwo Lingo sp. j., Warszawa 2014 ISBN:

Temat: Starożytność. 1) Sumerowie (południowa Mezopotamia) - pismo klinowe - pierwsze pismo na świecie - koło garncarskie 2) Babilonia (środkowa

Jak liczono dawniej?

zboża? 9. Jak nazywamy tryb życia, gdy ludzie znali już rolnictwo? Maratonem? Maratonem? świątynia Artemidy? świątynia Artemidy?

1. CYWILIZACJE WIELKICH RZEK

Jedną z najciekawszych i najbardziej tajemniczych kultur kontynentu amerykańskiego jest właśnie kultura Majów. Prawdopodobnie była to też kultura

Życie w starożytnych Chinach

Wirtualny Hogwart im. Syriusza Croucha

KALIGRAFIA. Pismo system znaków służący do utrwalenia lub zastąpienia języka mówionego przez zapis.

PLAN WYNIKOWY DLA KLASY I TECHNIKUM (z praktyką miesięczną)

Scenariusz zajęć z edukacji czytelniczej i medialnej w klasie szóstej (45 min.)

Przedmiotowy system oceniania Bliżej geografii Gimnazjum część 3

Twierdzenie Pitagorasa. Autor. Wstęp. Pitagoras. Dariusz Kulma

Badanie wiadomości i umiejętności po klasie IV. Moje miasto Poznań

Geografia Bliżej geografii Część 3 Przedmiotowy system oceniania. Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca

W KRAINIE MIĘDZY DWIEMA RZEKAMI

Cywilizacje pozaeuropejskie

Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca. Uczeń potrafi:

Przedmiotowy system oceniania

SPIS TREŚCI. Rekordy klimatyczne Rekordy wysokościowe Rekordy wodne Rekordy szaty roślinnej

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE Z HISTORII W KLASIE IV

PLAN REALIZACJI MATERIAŁU NAUCZANIA Z GEOGRAFII W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM WRAZ Z OKREŚLENIEM WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH

SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II W DOBRONIU Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny GEOGRAFIA KLASA 3 GIMNAZJUM

Geografia Bliżej geografii Część 3 Przedmiotowy system oceniania. Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca

Uczeń potrafi: przedstawić cechy. środowiska przyrodniczego. wyróżniające Europę na tle innych kontynentów. wyjaśnić przyczyny. zróżnicowania ludów


Śladami mamutów. W wykładzie szczegółowo poruszone zostały następujące zagadnienia: 1. Przynależność systematyczna mamutów

Rozwój osadnictwa na świecie

Zmiany środowiska po roku 1750

Historia kwadratów magicznych

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY II W ROKU SZKOLNYM 2016/2017

potrafi wskazać szukane informacje w wymienionych źródłach umie określić rodzaj i typ tych źródeł

Historia. (na podstawie Wikipedii) Strona 1

Mikroregion Jeziora Legińskiego

XLI OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście

Kryteria ocen z geografii w gimnazjum specjalnym dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim

Historia - nauka o wydarzeniach z dziejów ludzkości od chwili jego pojawienia się na ziemi / nauka o przeszłości człowieka (ludzi)

Azja 1. Azja kontynent wielkich kontrastów

W badaniach 2008 trzecioklasiści mieli kilkakrotnie za zadanie wyjaśnić wymyśloną przez siebie strategię postępowania.

OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Archeologii

Wymagania na poszczególne stopnie z historii klas I-III gimnazjum

W skrócie historia gospodarki mieszkaniowej

IZRAEL. Wykład 1. Dlaczego Izrael?

Cykl Metona. Liceum Klasy I III Doświadczenie konkursowe nr 1

1. Indie to kraj leżący w Azji Południowej, m.in. na Półwyspie Indyjskim.

RELACJA Z OBCHODÓW TYGODNIA EDUKACJI GLOBALNEJ

Żniwa na świecie - kiedy zbiory w różnych częściach świata?

10 przyrodniczych cudów świata

Modułowe efekty kształcenia. BUDDYZM JAKO RELIGIA ŚWIATOWA 15 WY + 15 KW 3 ECTS Egzamin

Duża gęstość zaludnienia występuje również w pasie wybrzeża, gdzie często przekracza

1. Systemy liczbowe. addytywne systemy w których wartośd liczby jest sumą wartości jej znaków cyfrowych.

W czasach Jezusa Chrystusa Palestyna liczyła ok. mln mieszkańców.

WYMAGANIA EDUKACYJNE - KLASA 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ - GEOGRAFIA

Ł AZIENKI K RÓLEWSKIE

Prognoza pogody dla Polski na październik 2019 roku.

prehistoria / przyszłość

Pradzieje i historia starożytnego Wschodu

Wymagany czas : 60 min Nazwisko i imię ucznia... Szkoła... Nazwisko i imię nauczyciela przygotowującego ucznia do konkursu...

Wymagania edukacyjne z geografii do serii Planeta Nowa 2 dla klasy 2 gimnazjum

na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r.

Test A: Sąsiedzi Polski

Ameryka Łacińska została naniesiona na chińskie mapy już przed Kolumbem

Zadanie 3 Który rysunek przedstawia przekrój jeziora górskiego wykonany wzdłuż odcinka EF?

Data Wylot z Godz Przylot do Godz Warszawa Paryż Paryż Warszawa ( ) Warszawa 09.

2.3. Analiza charakteru zabudowy

HISTORIA KLASA I GIMNAZJUM SZKOŁY BENEDYKTA

charakter interdyscyplinarny Proponowane tematy:

INDIANIE AJMARA. 1. Kolejny lud, który poznajemy w Świecie Misyjnym, to Indianie Ajmara. Żeby ich poznać, musimy udać się do Ameryki Południowej.

Ciekawostki o owocach. Klaudia Chyczewska

GEOGRAFIA KL.8. Dział Wymagania konieczne i podstawowe Wymagania rozszerzające Wymagania dopełniające

Wymagania programowe

Mezopotamia. Kodeks Hammurabiego.

UCHWAŁA NR LII/696/2018 RADY MIASTA KALISZA z dnia 26 kwietnia 2018 r.

GEOPOLITYKA - GEOGOSPODARKA - GEOLOGISTYKA

Wymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy I I semestr podręcznik Planeta Nowa 1

Egzamin klasyfikacyjny z geografii Gimnazjum klasa III

2. Zmienne i stałe. Przykłady Napisz program, który wypisze na ekran wynik dzielenia 281 i 117 w postaci liczby mieszanej (tj. 2 47/117).

Krzywa wieża w Pizie Wielki Sfinks w Gizie

1 dzień Wylot z Polski do Delhi z przesiadką w jednym z azjatyckich portów.

Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa.

BADANIE WYNIKÓW KLASA 1

1. Nazwij zaznaczone na mapkach cywilizacje. Naucz się odnajdywać te cywilizacje na mapkach różnego typu (także współczesnych)

PROBLEMY CYWILIZACYJNO-KULTUROWE WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA Zacofanie cywilizacyjne

Scenariusz zajęć z wykorzystaniem TIK klasa IIc Temat dnia: Jak to się zaczęło?

Spis treêci. I. Wprowadzenie do historii. II. Początki cywilizacji. Od autorów... 8

Klasa Dział Wymagania

Scenariusz lekcji matematyki, klasa 1 LO.

ZAĆMIENIA 22. Zaćmienia Słońca

ekonomicznym. Urbanizacja oznacza także przestrzenny rozwój miast oraz zmianę stylu życia w mieście.

Egzamin gimnazjalny. Historia. Także w wersji online. i wiedza o społeczeństwie TRENING PRZED EGZAMINEM. Sprawdź, czy zdasz!

Wydawnictwo wersji elektronicznej. United Kingdom 2016 ebook-pdf ISBN:

SPIS TREŚCI GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9

Karta pracy M+ do multipodręcznika dla klasy 8 szkoły podstawowej

GIMNAZJUM NR 60 IM. CYRYLA RATAJSKIEGO W POZNANIU

OCEANY STELLA CHOCHOWSKA KL.1TH

Scenariusz lekcji z matematyki w szkole ponadgimnazjalnej

GOSPODARKA: PERSPEKTYWA GEOGRAFICZNA MIASTA: PROBLEMY DEFINICYJNE

Transkrypt:

Cywilizacja Azji Cywilizacja to stan kultury materialnej, technicznej i duchowej, jaki osiągnęło dane społeczeństwo w pewnym momencie swoich dziejów. Do elementów odróżniających jedną cywilizację od innej należą: język, historia, religia, obyczaje, instytucje społeczne. Te elementy tworzą wspólnotę ludzi zamieszkujących dany obszar. Ciekawostki Najstarsze cywilizacje Azji powstały w IV i III tysiącleciu p.n.e. na nizinnych obszarach nad dużymi rzekami w klimacie podzwrotnikowym.

Najstarszą jest cywilizacja Sumerów, która powstała na Nizinie Mezopotamskiej nad Eufratem i Tygrysem wielkimi rzekami w Azji Południowo-Zachodniej. W III tysiącleciu p.n.e. państwo sumeryjskie osiągnęło szczyt rozwoju obejmując całą ówczesną Mezopotamię. Do wielkich osiągnięć tej cywilizacji należy pismo klinowe, opracowanie sześćdziesiętnego systemu liczenia, który jest do dzisiaj zachowany w miarach czasu i kątów; wynalezienie koła i zastosowanie go jako koło garncarskie oraz część wozu. Upadek tej cywilizacji datuje się na II tysiąclecie p.n.e. Cywilizacja sumeryjska pojawiła się nagle na arenie dziejów. Od początku zaprezentowała się jako nader rozwinięta. Spuścizna jaka pozostała po ludzie żyjącym między Eufratem i Tygrysem jest wręcz oszałamiająca. Wiemy, że warstwy oświecone społeczeństwa sumeryjskiego dysponowały rozległą wiedzą w zakresie rzemiosła, budownictwa, rolnictwa oraz matematyki i astronomii. Cześć przekazów ujawnia też pozaziemskie pochodzenie rodzaju ludzkiego. Z przekazów jakie udało nam się przeczytać na tabliczkach z pismem klinowym wynika, że Sumerowie wiedzieli bardzo dużo o Układzie Słonecznym. Znali liczbę planet jakie sie w nim znajdują i wiedzieli, że Ziemia jest kulą mimo, że oficjalnie nie dysponowali teleskopem. To Sumerowie wprowadzili podział nieba na 12 znaków zodiaku. Znali zjawisko precesji i potrafili ją precyzyjnie obliczyć. Pod wieloma względami ich zaawansowana wiedza astronomiczna przypomina tą jaką prezentowali Majowie i niewykluczone, że w obu przypadkach była to próba stosowania tej samej starożytnej spuścizny. Z przekazów jakie udało nam się przeczytać na tabliczkach z pismem klinowym wynika, że Sumerowie wiedzieli bardzo dużo o Układzie Słonecznym.

Znali liczbę planet jakie się w nim znajdują i wiedzieli, że Ziemia jest kulą mimo, że oficjalnie nie dysponowali teleskopem. To Sumerowie wprowadzili podział nieba na 12 znaków zodiaku. Znali zjawisko precesji i potrafili ją precyzyjnie obliczyć. Pod wieloma względami ich zaawansowana wiedza astronomiczna przypomina tą jaką prezentowali Majowie i niewykluczone, że w obu przypadkach była to próba stosowania tej samej starożytnej spuścizny. W środkowym i dolnym biegu Indusu w latach 2500-1750 p.n.e. powstała cywilizacja harappańska, nazywana też cywilizacją doliny Indusu. Tereny te zamieszkiwały prawdopodobnie ludy drawidyjskie, które wytworzyły dobrze rozwiniętą cywilizację miejską, o czym świadczy powstanie 70 miast dwa najbardziej znane z nich to Harappa i Mohendżo Daro. Miasta budowano według jednego wzorca urbanistycznego ulice przecinały się pod kątem prostym. Domy budowano z wypalonej cegły planując ścisłe przeznaczenie każdego budynku. Miasta posiadały niezwykle wydajne systemy kanalizacyjne. Po cywilizacji tej zachowały się liczne zabytki piśmiennictwa niektórych z nich do dziś nie odczytano. Ciekawostki Najnowsze badania przeprowadzone w rejonie doliny Indusu pozwoliły ustalić, że początki cywilizacji Mohendżo-Daro sięgają 6000 r. p.n.e. i są 2000 lat starsze, niż sądzono informuje serwis internetowy Yahoo India. Cywilizacja doliny Indusu, nazywana też kulturą harappańską lub kulturą Mohendżo-Daro, rozwijała się na obszarze subkontynentu indyjskiego i dzisiejszego Pakistanu w okresie indyjskiej epoki brązu w latach - jak uważano dotychczas - ok. 3750-1300 p.n.e.

W wyniku badań prowadzonych na sześciu prehistorycznych stanowiskach w tym rejonie ustalono, że początki tej cywilizacji osadzone są w okresie wcześniejszym o ponad 2000 lat. Natomiast na podstawie wyników badań radiometrycznych na stanowisku Bhirrana w stanie Hariana w północnych Indiach można określić horyzont czasowy dla najwcześniejszych pozostałości kultury harappańskiej w okresie jej formowania się na lata 7380-6201 p.n.e. Według naukowców, uzyskane wyniki badań pozwalają stwierdzić, że cywilizacja w dolinie Indusu powstała wcześniej niż starożytne cywilizacje w Egipcie i Mezopotamii. Cywilizacja Doliny Indusu istniała w epoce brązu a jej najwyższy stopień rozciągał się od 2600 do 1900 pne. Zajmowała tereny części obecnego Pakistanu oraz Indii. Nazywana jest kulturą miejską. Cywilizacja ta zawładnęła wyobraźnią historyków oraz zwykłych ludzi, gdyż jej początki, kultura oraz upadek owiane są tajemnicą. Historia ludzi z Doliny Indusu, o dziwo, pozbawiona jest wojen. Zajmowali się oni raczej organizacją, hodowlą, dzięki czemu stworzyli spokojną i dostatnią kulturę. Nazywana jest czasem Cywilizacją Harappa od miejscowości i ma znaczenie nie tylko dla historyków i archeologów ale też dla wszystkich ludzi, gdyż poziomem swej urbanistyki przewyższała współczesne jej cywilizacje. Pieczęcie z Cywilizacji Doliny Indusu Pierwsza współczesna wzmianka o odkryciach w Dolinie Indusu pochodzi z 1842 roku, a prace wykopaliskowe rozpoczęto dopiero w 1920 roku. Pierwszym odkopanym miastem, było Harappa, stąd czasem nazwa Cywilizacja Harappa. W późniejszym czasie odkryto Mohenjodaro oraz inne osady.

Przykład sztuki z Doliny Idusu. Pochodzenie Cywilizacji Doliny Indusu nie jest do końca jasne. Ich nazwa wiąże się z rzeką Indus, co jest słowem hinduskim i znane było już przez starożytnych Greków. Niektórzy badacze uważają ludzi z Harappa za protoplastów Drawidów, rdzennych mieszkańców Półwyspu Indyjskiego, inni uważają ich za odłam plemion aryjskich. Głównymi ośrodkami były miasta Harappa i Mohenjodaro. Posiadały mury obronne i oprócz typowych domostw miały budynki obronne. Co do języka to nie ma pewności. Jedni uważają, że to prajęzyk Drawidów, inni utrzymują, że był to język Brahvi, który używany jest nadal w Beludżystanie. Ludzie z Harappa posiadali pismo obrazkowe złożone z około 400 znaków i pisali od prawej do lewej. Aleksander Cunningham pierwszy rozpoczął w Indiach szczegółowe badania pisemnych zabytków przedindyjskich kultury harappańskiej w dorzeczu rzeki Indus. Specjalista ds. kultury przedindyjskiej Iravatham Mahadżavan uważa, że w tym przypadku w głównej mierze chodzi o ikonografię rolniczą, ponieważ podczas badania odnalezionych artefaktów odnalazł sporo form podobnych do symboli tamilskich, egipskich i mezopotamskich. Pakistański profesor Ahmad Hassa Dani wyraża odmienną opinię. Twierdzi, że jest to pismo logofonetyczne, składające się częściowo ze znaków, stanowiących tzw. morfemy i częściowo ze znaków oznaczających konkretne dźwięki. Do rozszyfrowania tego pisma nie ma niestety żadnego klucza. Teksty są w większości krótkie. Język, które reprezentują owe teksty, nie przypomina żadnej zapisanej mowy, ani z badanego obszaru, ani spoza niego. Przede wszystkim badacze nie mają jednak do dyspozycji tekstów dwujęzycznych, gdzie taka sama lub podobna treść jest zapisana również w innym języku. Do końca więc nie wiadomo, jaką treść zawierają odnalezione artefakty. Religia Harappa nie została niestety poznana. Brak znalezionych budynków, które mogłyby by świątyniami. Jednak odnaleziono wiele figurek różnego rodzaju bogini matki a także wiele symboli swastyki, co Wskazuje na hinduizm lub jakąś jego formę.

Rzeźby z Lothal. Ciekawostki Harappanie używali narzędzi do pomiaru długości, masy i czasu. Jako pierwsi na świecie stworzyli system miar i wag. Ich najmniejsza jednostka wynosiła około 1.704 mm, co jest najmniejszą jednostką, jaką kiedykolwiek użyto w epoce brązu. Od około 1700 roku p.n.e. kultura Harappa zaczęła powoli upadać. Przyczyny nie są jasne. Wskazuje się na zmiany ekologiczne, temperatury, powstające susze lub zmiany w przepływie rzeki. Przyczyną może by także najazd plemion Aryjskich. Prawdy o upadku jednej z bardziej błyskotliwych cywilizacji nie poznamy jednak nigdy. Na Nizinie Chińskiej w dorzeczu Huanghe w IV tysiącleciu p.n.e. zaczęła się kształtować cywilizacja chińska. Badania archeologiczne wskazują, że między IV a I tysiącleciem p.n.e. cywilizacja chińska rozszerzyła swój zasięg na coraz większy obszar Azji Wschodniej. W Chinach udomowiono dwa gatunki prosa odpornego na suszę, które uprawiano na północy, natomiast na południu kraju rozwinięto uprawę ryżu. Udomowiono też bawoła, jedwabniki, a także kaczki i gęsi. Około 500 r. p.n.e. potrafiono już wytapiać i obrabiać żelazo. W 221 r.p.n.e. Chiny zostały zjednoczone. Do ważnych zmian, które przyczyniły się do scalenia państwa należało wówczas opracowanie i wprowadzenie systemu zapisu znaków, który przekształcił się we współczesny język chiński. Wspólny język, wspólne elementy kultury umożliwiły przetrwanie państwa chińskiego do dziś.

Do ważnych chińskich wynalazków, które pojawiły się około 800 1000 lat wcześniej niż w Europie należą: wyrób papieru i prochu strzelniczego, kompas magnetyczny, ruchoma czcionka umożliwiająca szybki druk, ster rufowy, piece hutnicze z miechami tłokowymi umożliwiające wytop stali. Do najbardziej znaczących budowli należy Wielki Mur Chiński, wznoszony już od VII w. p.n.e. (wiele odgałęzień zbudowano później, tj. od XIV do XVII wieku n.e.). Długość Muru wynosi ok. 6500 km. Innym znaczącym osiągnięciem jest Wielki Kanał o długości 1600 km, łączący ze sobą rzeki Huanghe i Jangcy. Silne uformowane i ugruntowane państwo, jakim były Chiny, wywarło wielki wpływ na cały obszar Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej. Kamienna tabliczka z sumeryjskim pismem klinowym, które zostało wynalezione 3,5 tys. lat p.n.e. w Mezopotamii

Ruiny miasta Mohendżo Daro w dolinie Indusu zwróć uwagę na regularny, prostokątny układ zabudowań Wielki Mur zaczęto wznosić już w VII wieku p.n.e. w celu ochrony Chin przed najazdami barbarzyńskich ludów z północy

Zatłoczona ulica w centrum Pekinu stolicy Chin Mumbaj, bardziej znany jak Bombaj największe miasto Indii liczące 12 mln mieszkańców (aglomeracja około 20 mln)

Ludność arabska zamieszkuje południowo-zachodnią część Azji; najnowocześniejszym państwem są tam Zjednoczone Emiraty Arabskie W Azji Południowo-Wschodniej większość ludzi wciąż zajmuje się rolnictwem

W Azji Centralnej część ludności mieszka w jurtach, czyli prymitywnych namiotach Plaża na wyspie Bali w Archipelagu Malajskim raj dla turystów

Podsumowanie: Najstarsze cywilizacje w Azji powstały w IV i III tysiącleciu przed naszą erą na obszarach rozwoju rolnictwa na Nizinie Mezopotamskiej, na Nizinie Indusu i na Nizinie Chińskiej. W Azji mieszka obecnie 4,4 mld ludzi co stanowi 60% ludności świata (dane 2015 r.). Najliczniejszą grupę stanowią ludzie rasy żółtej i ludzie rasy białej odpowiednio 55% i 43% ogółu mieszkańców. Ludność Azji jest rozmieszczona bardzo nierównomiernie; w dwóch obszarach Azji Wschodniej i Azji Południowej mieszka 75% ludności tego kontynentu. Żródła: http://www.epodreczniki.pl http://innemedium.pl/wiadomosc/starozytni-sumerowie-przekazali-nam-prawdziwa-historieludzkoscihttp://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,392849,cywilizacja-doliny-indusu-o-2000-lat-starsza-nizsadzono.html http://www.swastika.cba.pl/news/harappa.htm