ÕÃfl Œ«À fl Õ Ÿ fl à Œ fl Ãfl Œ À Ÿ Õ flœ Ÿ Œfl À. fl fl flœ Ã Ã Õ flõ à Œ fl ÃÕ Œ Ÿ



Podobne dokumenty
ø ª ß ± ± ø º± µø - ªµ ø øæ ß ª Æ µ Ù øæß ª Ù ª Æ º ª ª działa perfekcyjnie.

Rozwój systemu finansowego w Polsce

System finansowy w Polsce. dr Michał Konopczak Instytut Handlu Zagranicznego i Studiów Europejskich michal.konopczak@sgh.waw.pl

I. AKTYWA NETTO FUNDUSZU II. ZMIANY AKTYWÓW NETTO FUNDUSZU

Rynek finansowy w Polsce

Studia niestacjonarne WNE UW Rynek kapitałowy

STAN RYNKU FINANSOWEGO JAKO DETERMINANTA ROZWOJU GOSPODARCZEGO KRAJU FINANCIAL MARKET CONDITIONS AS DETERMINANTS OF ECONOMIC REGION

Informacja półroczna o strukturze aktywów Funduszu na dzień 31 grudnia 2015 roku

Informacja półroczna o strukturze aktywów Funduszu na dzień 30 czerwca 2016 roku

Generali Dobrowolny Fundusz Emerytalny

Rynek kapitałowopieniężny. Wykład 1 Istota i podział rynku finansowego

Informacja półroczna o strukturze aktywów Funduszu na dzień 30 grudnia 2016 roku

Instrumenty Rynku Pieniężnego

Notowania i wyceny instrumentów finansowych

Informacja półroczna o strukturze aktywów Funduszu na dzień 30 czerwca 2014 roku

TEST OCENY ODPOWIEDNIOŚCI OFEROWANYCH INSTRUMENTÓW I PRODUKTÓW FINANSOWYCH PRESTIGE

OGŁOSZENIE. o zmianach statutu Allianz Fundusz Inwestycyjny Otwarty

Generali Dobrowolny Fundusz Emerytalny

Informacja półroczna o strukturze aktywów Funduszu na dzień 30 czerwca 2015 roku

Ewolucja rynku obligacji korporacyjnych. Jacek A. Fotek 29 września 2014 r.

Informacja półroczna o strukturze aktywów Funduszu na dzień 31 grudnia 2014 roku

Organizacja rynku kapitałowego i funkcjonowanie Giełdy

5. Sektor bankowy i rynek kapitałowy

Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2005 r. - najważniejsze wnioski z raportu

Generali Dobrowolny Fundusz Emerytalny

Stowarzyszenie Grupa Literacka Łuczywo Stowarzyszenie Miło µ- ±ª ø ø ± ø ± µ ª ± úœª ª ø å Õ ± øæ ß ª ª ú ªº ± Œ± - å Õ ± øæ ß ª ª ø ± ª úõß ß øå

Papiery komercyjne, Bankowe papiery wartościowe. Ernest Zapendowski Maciej Gawarecki

Bilans płatniczy Polski w I kwartale 2018 r.

Bilans na dzień (tysiące złotych)

Egz. nr PROJEKT WYKONAWCZY. BRANŻA: Wewnętrzna instalacja elektryczna. OBJEKT: Budynek placówki terenowej KRUS w Żurominie

WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

INFORMACJE O INSTRUMENTACH FINANSOWYCH WCHODZĄCYCH W SKŁAD ZARZADZANYCH PRZEZ BIURO MAKLERSKIE PORTFELI Z UWZGLĘDNIENIEM ZWIĄZANYCH Z NIMI RYZYK

RYNKI INSTRUMENTY I INSTYTUCJE FINANSOWE RED. JAN CZEKAJ

Opis funduszy OF/ULS2/1/2017

OFERTA FINANSOWANIA FIRM, JAKĄ DAJE RYNEK KAPITAŁOWY. Beata Kacprzyk Giełda Papierów Wartościowych Czerwiec 2014

Wykład: Rynki finansowe część I. prof. UG dr hab. Leszek Pawłowicz rok akadem. 2014/2015

Łączna zainwestowana kwota Łączna składka ubezpieczeniowa 352, , ,00. Koszty w czasie 1 rok 6 lat 12 lat

Rozwój systemu finansowego w Polsce

Opis funduszy OF/ULS2/2/2016

Opis funduszy OF/ULS2/3/2017

dr Joanna Cichorska Dłużne papiery wartościowe przedsiębiorstw jako substytut kredytu w bankach komercyjnych

OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU ALIOR SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO

TEST OCENY ODPOWIEDNIOŚCI OFEROWANYCH INSTRUMENTÓW I PRODUKTÓW FINANSOWYCH PRESTIGE

Rozwój systemu finansowego w Polsce

Ogłoszenie o zmianie w treści statutów (nr 9/2010)

Informacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 16 września 2010 roku

WPROWADZENIE DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

Łączna zainwestowana kwota Łączna składka ubezpieczeniowa 345, , ,39. Koszty w czasie 1 rok 6 lat 12 lat

Budowa i odbudowa zaufania na rynku finansowym. Piotr Szpunar Departament Systemu Finansowego Narodowy Bank Polski

OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU MCI.CreditVentures 2.0. Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z dnia 27 maja 2015 r.

Najlepsze miejsce. do obrotu obligacjami w Polsce

ABC rynku kapitałowego

Finanse na rozwój firmy możliwości i sposoby pozyskania

OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU ALIOR SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO

Instrumenty strukturyzowane inwestycja na rynku kapitałowym w okresie kryzysu finansowego

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Charakterystyka:

Instytucje rynku kapitałowego

Raport miesięczny e-kancelarii Grupy Prawno Finansowej S.A.

LYXOR ETF WIG20. Pierwszy ETF notowany na Giełdzie Papierów. 2 września 2010 r.

Oferta Giełdy Papierów Wartościowych - Główny Rynek GPW, NewConnect i Catalyst. Marzec 2012

STRATEGIE INWESTOWANIA NA RYNKU PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH. Dr Piotr Adamczyk

Uniwersytet w Białymstoku Wydział Ekonomiczno-Informatyczny w Wilnie SYLLABUS na rok akademicki 2009/2010

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY. Wyniki finansowe banków w I kwartale 2014 r. 1

Wprowadzenie do obrotu giełdowego

Bilans płatniczy Polski w III kwartale 2017 r.

Akademia Młodego Ekonomisty

Wyniki finansowe banków w okresie trzech kwartałów 2007 r.

Oferta GPW dla samorządów. Emisja akcji i obligacji. Maj 2011

GIEŁDOWYCH w 2010 r. - podsumowanie badania

Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA Inwestycja

Spis treści. Część pierwsza WPROWADZENIE DO PRAWA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

Ogłoszenie o zmianie statutu. I. Pkt III otrzymuje nowe następujące brzmienie:

System emerytalny w Polsce

Ze względu na przedmiot inwestycji

OPIS FUNDUSZY OF/1/2014

Kodeks Postępowania w zakresie Przejrzystości Cen i Opłat

Roczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień

Wyniki finansowe domów i biur maklerskich w 2008 roku 1

Ogłoszenie o zmianie statutu Pioneer Walutowy Funduszu Inwestycyjnego Otwartego

Bilans płatniczy Polski w III kwartale 2016 r.

MIROSŁAWA CAPIGA. m #

Opis funduszy OF/1/2015

Opis funduszy OF/1/2016

Pioneer Pieniężny Fundusz Inwestycyjny Otwarty Tabela Główna (tysiące złotych) Zestawienie lokat na dzień

Ogłoszenie o zmianie statutu DFE Pocztylion Plus

TYPY MODELOWYCH STRATEGII INWESTYCYJNYCH

Warszawa, dnia 12 kwietnia 2012 r. Poz. 395 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 30 marca 2012 r.

Plan finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa i jego uwarunkowania

CATALYST nowy rynek obligacji. Łódź, 3 grudnia 2009 r.

Roczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień 31/12/2010

( w zł) Okres poprzedni Okres bieżący

Imię, nazwisko i tytuł/stopień KOORDYNATORA (-ÓW) kursu/przedmiotu zatwierdzającego protokoły w systemie USOS dr Arkadiusz Niedźwiecki

Opis: Spis treści: Tytuł: Papiery wartościowe na rynku pieniężnym i kapitałowym. Autorzy: Sławomir Antkiewicz

Półroczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień

Półroczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień

Półroczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień

Półroczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień

Półroczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień

Półroczne sprawozdanie ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego sporządzone na dzień

Transkrypt:

À ÌÌÍÚÈÍÔ Ú ø µù ÃÚ Õ± ± ª ˆ flÿÿ flµøºª ø Ÿ-Æ ±Ûÿ ø Æøµ± ªÙ ˆ øæ±º± ß À ªÆ ß ª ç ± µø ± ª µøå ÕÃfl Œ«À fl Õ Ÿ fl à Œ fl Ãfl Œ À Ÿ Õ flœ Ÿ Œfl À w ø µ ÚÙ Õ± ± ª ÃÚÙ Ó ÔÏ W artykule dokonany został przegl º ±º ø ± ß Æ ª - ª ª ª - ±Æ ß system finansowy w Polsce. Przeanalizowano udział poszczególnych podmiotów wchodz ß jego skład. Zbadano dynamik øæ ± øµ ß - ß ª ø ± ª ± ± µ ƪ ø º± fi ø ª ß ø stw. Oddzielnie zostały zbadane rynek pieni ny i rynek kapitałowy, pod wzgl ºª rodzajów instrumentów obrotu i ich ł ª øæ ± ø Æ ª Æ ª ± ø ø Ú ±ººø ± ø ø ª ªµ ± º ß ø ª Æß µ ø ± ª ± ø Ʊ ± ª ± ±ºøÆ ß µæø Ú Słowa kluczowe: ß ª ø ± ßÙ Æ ªº ± ßÙ ø cia, na giełdzie, warto øµ ß - ٠Ʊ ± ± ±ºøÆ ª ±Ù Æ ªº æ ±Æ ± Ú Ú ø µù ÃÚ Õ± ± ªßˆ flÿÿ À ªÆ ß ± Õ ª ª ø º ê ± ± ßÙ ± ß ª ø ± ø À ªÆ ß fl fl flœ Ã Ã Õ flõ à Œ fl ÃÕ Œ Ÿ w ø µ ÚÙ Õ± ± ªß ÃÚÙ Ó ÔÏ Œª ªø ªº ø ª ø ø ß ± ª ±ºªÆ ª ± ± ß ø ± æª ± ºªÆªº ª ± ªÆÆª ø ªº ø ø ß ± ª ø ø øæµª Ù ÆÆª ß ª ± ºß ø ºª ª ± ª ø º Ʊ ºª ª Ʊ ø ± ± ª Æ ª ± ª ƪø ª ± ± ßÚ Ã øæ ª ø øºª ø ± ªÆ ª ± ª æø Æ ª ø º ª ª ª ± ª ø ø ß ª ± ø ºÚ à ª øæª ± º º ø ª ª ± ± ª ø ø ø ß ªºÚ à ª ºß ø ± ª ± ø ø ß ª ø ª ø ª ± Ÿ Æø ± ± øæªº ± ± ªÆ ± Æ ª ªÆª ª ø ªºÚ ± ªß øæµª ø º ø ø øæµª ø ª 檪 ª ø ªº ª øæø ª ßÙ ªÆ ± ß ª ± Æøºªº Æ ª ø º ª Æ ± ø ø ª ƪ ª ߪøÆ Ú Ã ª ƪ ø ± æª ªª ª ø ª ± ª ø ø øæµª ø º ª ± ± ºª ª ± ª ± ª ± Æß ø ø ø ß ªºÚ flæ ªº ø ª ± µ øæµª Ʊ ºª ªª ª ß ± ø ø ±æ ø ± ø º ø ± ø ± Ù ø Ʊ ºª ø ± ªÆ ± ± ø ø ø º ± Æ æ ª ± ª ª ª ø ± ± ± ø ± ø º ª ª ± ± ª ø º Ʊ ª æ ª ª ª ßÚ fiø ªº ± ª øæ± ªÙ Æ ßÙ ø ª ±Æ ø ø ± ± ø ª Û ± ø ø øæµª ø ø ª ±Æ ±Æø ªÆª Æ Æ Ù ø ±Æ ø ªø ƪ ± ª ø ø ª ø ± ± ø æ± ºøÆ ª Ù ø ± ± ªº ± ª ƪø ª ± ± ßÚ ªß ±Æº Ê ø ø ß ª Ù æ ª Ù ø ª Ù ± µ øæµª Ù ø ª ø ª Ù ª ± ± ºª ª ± ª Ù ª ªÆ Æ ªÚ Ʊ øº ª ªÚ Analiza współczesnej gospodarki byłaby niekompletna bez analiz jej rynku ø ± ª ±Ú ø ø ø ø ±º ª ª Ʊ ª ß ±æø ø ß ª ª Æø ß ªÙº± ß ß ± øæ- ± ± ±ºøÆªµ µæø ± ß Ù øµ ± ±ºøÆµ wiatowej w cało ci.rynek finansowy, a zwłaszcza jego segment ø ß ø ªÆø øæ ± ± ß ª ±æª ª ªº ß ø ºß ø ª Ʊ ø ß Æß µ- ø ª ªÚ ± ª æ ß Æß ªµ ø ªÆ- øæ ± ± ß ª º± młody, gdy ª ± Ʊ - ±æª ª ± ø Ʊ ± ł si º± ªÆ± Ʊµ ÔÁÁÔÙ ß ø ± µ ±µæª Æø ±Æ ø µæø Ú ±º ø ß ª ± rynku zostały zało ± ª Æ ª ø º ø ÓÓ øæ ø ÔÁÁÔ Æ±µ ú Æø ± ± æ ß ±ææ± ª ø ªÆø ÔÈÈ

øæ ± ± ß º ø ± ªÆ ß å Ô ø ± Æ ª øæ ø ª Œ ª ± ± ª ± µ ª Ù ø ±º ø przez ówczesnego prezydenta RP Lecha Wał Ú ki tej ustawie powstała Giełda Papierów øæ ± ciowych w Warszawie, która obecnie odgrywa główn Ʊ ø µæø ± ß Æß µ ø ªÆ- øæ ± ± ß Ú ÿ ±Æß ª ø ªÆ giełd ø ªÆ- øæ ± ± ß ± ª ø ª øæ ø µ Giełd ª µ powstał ÔËÔÈ Æ±µ ø ø ± µ ª ± Æ- ª øú Æ ªÆ ø µ ± ± ø Æß µ giełdowego w latach 1939 1991 spowodowana była wybuchem II wojny ø ± ª Ù ø ø ª º± ø ª ± µ ƪ wpływów Zwi µ Œøº ª µ ª ±Ù Ú ø ø ƪø ª ± µ± ªµ ß ß ± ±ºøÆµ ø ±, w której giełda i rynki kapitałowe nie były brane pod uwag Ó Ú ø ß ø ø giełda polska z roku na rok przyci gała coraz wi cej emitentów i inwestorów. Emitentami były głównie spółki akcyjne si ø ª ± º±ºø µ± ª Ʊºµ ª ª ª æ º ª º± ƪø ø Æ ªº ª ß ß ß ª ß ª Æ ª ± ª Ú µ± ª ± Ʊ ª ª ±Æ- ±º ± ª ß ª ø ± ªÙ czyli w instrumenty rynku finansowego) znajdowały si µ ± Æ ß øºµ- º ª ß ª ø ± ª ± øºø ª ± ± ± ª Ʊºµ ª ªÚ Mechanizm działania rynku papierów warto ± ß ªÆ ± ª ± -Æ ª ± ø ª ø ª ªµ ß ª ßµ±Æ ß ø ª ß Æ±ºµ- øæ- ± µø µæø ± ª Ù øµ º ß øæ±º± ª Ú ª æ± ª ª ß Æ ª ± ß ± ø ª ƪø ± ø ß Ù ß ßæ ª ± ±ºøÆµø æ º ª Ʊ ø Ú øæ µ ª ªº øµ ª Æø ± funkcjonowania rynku i wysoka płynno ø ªÆ- øæ ± ± ß Ú Ãß µ± øµ øæ µø ª ±Æ ß øæ- ± µæø ± øµ ø Æø æ º µ ± ø øµ ª ± µ Æ ªº æ ±Æ ±Æø ±æ ø ª Æ- ß ª ª - µ±æ ±Æø ß ªÙ µ± ø ªÙ æø µ± ªÙ µøææ± ª Ú Æ ª ß Æß µ ø ± ª ±Ú Æ ªº ± ª ±ææ± ø Æß µø ø ± ß Æ ª ß ø ± ªÚ Æ ª ø ± ß ±º ª À ø ± Æø µ± ± º ø ÓÁ Æ ª ø ÔÁÁÏ Æ±µ ± µ± Æøµ Ù µ -Æß ± ±º ª ± ø ª øµ ß - ø ± ß ªº ª ª Ʊ ±æ± ø ø ø ± ª ± albo instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron pod warunkiem, ª µ± Æøµ ø øæ ª ± º ß º ª ø æ ª Ʊ ø ªº ± ø ª ß µø µ µ ± ±ºøÆ ªÙ æª º ø ±Ù ß ßµ± ø ª Æø æ ±æ± ø ß µø ß µ± Æøµ ø øæøµ ªÆ æª øæ µ± ß ß øæ µ± ß Ì Ú Æ ª ß Æß µ ø ± ª ± Æ æ ø ± ø ±º ª ø º ª Æ ß Æß Ú Ô Ê Æøºß ß ª Ú ø ªÆß øæ ± ± ª ± ±º ª Ú ºªÆß ø ß Ú ªº øµù ºø ª ª ª ø - Ù º± Ʊ ± ± ±ºøÆ ª ± Æ ß ß ø głównie pierwsza grupa, druga za słu ß º± øæ º ø ø Æß ßµ ª Æß ªµ ø ß ª Ú ÕÃŒÀ ëfl Õ ÃÆøºß ß ªÊ øµ ª ±æ ø ª æ± ß ªµ ª ß ø ø ª ªÆ ß µø ß ºª ± ß ± ª ªÆ ß µø ß ª ß ß ª ± ±º ªÊ ±Æ øæº ƪ ± ª ø øææø derywaty zło ± ª Œß Ú ÔÚ ±º ø ± ª Ʊº ø ª Æ ª - ø ± ß ródło: opracowanie własne Inny podział instrumentów finansowych uwzgl dnia termin zwrotu kapitału zainwestowanego w ø ªÆß øæ ± ciowe danej klasy[4]. Według tego kryterium instrumenty finansowe dzielimy na: Æ ª ß Æß µ ª ª ± ä ºß ªÆ Ʊ ª Æ ªµÆø ø ªº ª ± Ʊµ  instrumenty rynku kapitałowego gdy termin zwrotu jest powy ª ªº ª ± Ʊµ Ú Æ ª ß Æß µ ª nego cechuje stosunkowo wysoka płynno µ ª Æß ßµ±Ú ø ± ø instrumenty rynku kapitałowego cechuj stosunkowo niska płynno ß ±µ ª Æß ßµ±Ù µ -ƪ ª ± ª ß ±µ ± Ʊ øµ Æ- ª ± ª ø ª º ß Æø ø º ø ª ±ÆøÚ ÔÈË

± Æ ª - Æß µ ª ª ± ø ª º ß ß Ê æ± ß ± ß µøææ± ªÙ æ± ß ª ªÙ æø µ± ª µ± ªÆ ß ªÚ ø ± ø ród instrumentów rynku kapitałowego wymieni ø ª ßÊ øµ ªÙ ±æ ø ª µøææ± ªÙ æø µ± ª µ± ø ªÙ ªÆ ß µø ß ª ß ß ª ºª ± ß ± ªÙ ß ø ø ª ± ª ª æ ª Ú ª ª ª ª ª ß µ ø ß µø º ø ß Æ± ø ª µæß ªÆ ø ±Æø ± ø ª ª ø Æß µ ø ± ß ±Æø ± ± ß ±Æ Æ ª - Ù µ -Æß ªº ª ø º±æÆª ± ± ø ±ææ± ªÙ ª ø ßæµ± µø Ù ºß ª ª æß º ß ø ªÆª ± ø ª Æ-º ª ±Æ- Æß µ ø ± ª ±Ú Õß ª ø ± ß ± ªÚ Õß ª ø ± ß ± ª ±Æ ªÆß ±º ø ± ª Æ ß instytucji finansowych: instytucje kredytowe (bankowe), zakłady ubezpiecze Ù º ª ª ß ß ª ±Æø fundusze emerytalne.udział innych rodzajów instytucji jest znikomy. Potwierdza to rysunek 2, z którego ß ± µ± ø ± øù e główn Ʊ ß ª ª øºø ±º Æß ø ß ª µæªºß ± ªÚ µ± ª Æ ßÆ± øµ ß - ƱµÒƱ ª ±º ± - ± µ ª ± ªµ ±Æø ø ± ª ± ø Æ ª Æ ª ª ± ø Ô ø latach 2003 2012) pokazany jest w tabeli 1. ± ªÙ øµ ß µæø ø Ù ±ææ- Æ ª ø ø ± ß ± ª ±ºæß ø ªµ ±Æ ª giełdowym rynku finansowego, bº ª w sektorze pozagiełdowym. Głównym operatorem rynku giełdowego w kraju jest Giełda Papierów Warto ± ß Ÿ øæ ø ª ±Æ ø ø ±ææ- ø ªÆø øæ ± ciowymi oraz innymi instrumentami finansowymi. Przykładowo, w listopadzie 2009 roku ø Ÿ º±µ± ß ø ± ±ææ± ø ß Æ ª ø ø ± ß Í Ê akcjami spółek; ±æ ø ø ÕµøÆæ ø øâ ±æ ø ø Æ ªº æ ±Æ Â prawami poboru spółek; prawami do nowych akcji spółek; ªÆ ß µø ø ª ß ß ß Â µ± Æøµ ø ªÆ ± ß Â ± ø  ªº ± µ ºªµ ± ŸÓ  Ʊº µ ø Æ µ Æß ± ø ß Ú Przyrost aktywów instytucji finansowych w Polsce w latach 2003 2012 (w %) Ãøæª ø Ô Ó Ì Ó Ï Ó Î Ó Í Ó È Ó Ë Ó Á Ó Ô Ó ÔÔ Ó ÔÓ fiø µ µ± ªÆ ß ª ÌÓÙÎ ÔÙÎ ËÙÈ ÔÔÙË ÏÙÔ ÏÙË Ô ÙÔ ËÙÁ ÔÍÙÓ ÔÍÙÌ Banki spółdzielcze i zrzeszaj ª ÔÎÙÎ ËÙÍ ÔÈÙ Ô ÙÔ ÁÙÓ Spółdzielcze kasy ± º ± ± ±ÛµÆªºß ± ª ÌÓÙ ÓÈÙÌ ÓÍÙÏ ÔÓÙ ÓÔÙÈ ÓËÙË ÓÌÙÏ Ó ÙÈ ÔÔÙÏ ËÙÌ Zakłady ubezpiecze ÔÏÙÔ ÔËÙÍ ÔÎÙ ÓÔÙÓ ÔÍÙÁ ËÙÈ ÚË ÏÙÎ ÙÍ ÔÔÙÏ º ª ª ß ß ª ÏÎÙÍ ÔÌÙ ÍÌÙË ÍÔÙ ÌÏÙÁ ÛÏÌÙÎ ÓÎÙÁ ÓÈÙÌ ÛÌÙÌ ÓËÙÎ øæ ª º ª ª ªÆß ø ª ÏÔÙË ÌÁÙÈ ÌÈÙÎ ÌÎÙÏ Ó ÙÔ ÛÔÙÓ ÓÁÙÔ ÓÌÙÁ ÔÙÎ Ó Ù ±º ± ß øµ ªÆ µ ª ÌÓÙÔ ÏËÙÍ ÓÎÙÎ ÎÍÙÎ ÁÚÌ ÛÓÈÙÔ ÔÎÙÔ ÛÈÙÔ ÁÙË ÛÔ ÙÁ Ogółem 9.6 13,5 15,1 22,4 ÔËÙÎ ÔÍÙÓ ÍÙ ÔÔÙË ËÙÌ ËÙÎ ródło: NBP, UKNF, Analizy Online, KSKOK. W 2012 roku warszawska Giełda Papierów Warto ciowych była operatorem [5]: Głównego Rynku GPW (giełdowy rynek regulowany), na którym były notowane: akcje, prawa do akcji (PDA), prawa poboru, certyfikaty inwestycyjne, tytuły uczestnictwa funduszy ETF ª ø ª Æøºªº º ٠Ʊº µ ß Æ µ Æß ± ø ªÙ ø ± ª µ± Æøµ ß Æª Æ ª ß ± ±º ª zane z rynkiem akcji (kontrakty terminowe na indeksy akcji i akcje spółek, opcje ºªµ ± ª ±Æø ªº ± µ ºªµ ± ª ŸÓ Ù ø øµ ª ±æ ø ªÂ Æß µ ª ± ª ø ªÆ ø ß ª ± ß ª ±ææ± Ù flõ Ù ø µ -Æß ± ± ø ± øµ ªÙ fl Æø ø ±æ±æ  ÔÈÁ

detalicznych segmentów platformy obrotu dłu ß Æ ª ø ø ± ß ø ø ß Ê Æß µ ƪ ± ø ª ± ±Æø flõ Ù æº ª ± ±Æ ø ± ø ß Æß µ ª ªÆª ± ø ß Ù ø µ -Æß notowane były obligacje skarbowe, komunalne, przedsi æ ±Æ ±æ ø ª æø µ- Ù ß banków spółdzielczych, oraz listy zastawne. Rys. 2. Udział w rynku finansowym poszczególnych kategorii instytucji finansowych według warto øµ ß - ø µ± ª Ó ÔÓ Æ±µ ródło: opracowanie własne na podstawie [5] W tym samym okresie na Głównym Rynku GPW pojawiło si ± ß µ ø µ± Æøµ - ªÆ ± ß ø øµ ª ±Æø ± ª Ʊº ø ª Ʊº µ - Æ µ Æß ± ø ß Ú Zgodnie z danymi GPW [7] ł ø µø ø ø ø ±æ Ʊ øº ± ß Æ ª rynków (Głównego Rynku GPW i NewConnect) na koniec 2012 roku wyniosła 745,1 mld zł (por. rok wcze niej651,4 mld zł). Tak jak w poprzednich latach obrót akcjami w Polsce był skoncentrowany na Głównym Rynku GPW, na którym na koniec 2012 roku notowano akcje 438 spółek (o 12 wi ª ø µ± ª Ó ÔÔ Æ±µ Ú ÃÆø øµ ª przeprowadzone na tym rynku stanowiły ponad 99% obrotów akcjami na krajowych rynkach zorganizowanych. Rynek NewConnect nadal rozwijał si ºß ø ªÚ ø µ± ª Æ º ø ± ± ø ± ø nim akcje 429 spółek (o 78 wi ª Ʊµ ª ª Ú ß ø ß ø ª kszyła równie ª µ± µæø ± ª ± Æß µ ±æ ø µøææ± ß Ú Ó ÔÓ Æ±µ ±º ± ± ø ± ø ƪµ±Æº± ª øø ø ± ø ª ªÆª ߺª - ÌÍ ø µ± ª Ʊµ ä Æ± ß µ ß ± øø ø owanie na tym rynku o 37 mld zł do 190 mld zł. Na koniec III kwartału Ó ÔÌ Æ±µ ± ø ª øø ø owanie wyniosło 201 mld zł (35%) [8]. Podobne tendencje wzrost kapitalizacji giełd i zadłu enia z tytułu papierów dłu ß ªµ ±Æø æ ª ± ä ±æ ªÆ ± ø ± ø ± ß ß ª ª ø ± ß Á Ú øµ ºø z przytoczonych w tabeli 2 danych w 2012 roku nadal rosło znaczenie systemu ø ± ª ± ± µ ª ± ±ºøÆ ªÙ æ± ª ƪ ø ø øµ ß - µæø ± ª ± ß ª ø ± ª ± º± fi kszyła si ± ÏÙÈ ±Æ- ø ± Æ ªº Ʊµ ª Ú ªº øµ ø ª µæø - ƪ ß ª Ʊ ± ªÙ ±º±æ ª øµ ª ø ø grzech udział sektora finansowego w gospodarce krajowej jest ºª ߺ± ø ª ø µ Ú ø µ± ª ø ø ± ø ª ± ±µæª øµ ß ø ß ±Æ ß ± µ ªµ ±Æ finansowy wyniosły 1 bln 961,9 mld zł (jest to o 8,5% wi ª ø µ± ª Ó ÔÔ Æ±µ Ú Æ ßÆ± øµ ß - sektora finansowego w analizowanym okresie był spowodowany przede wszystkim wzrostem warto øµ ß - ªµ ±Æø æø µ± ª ± ±Æø ± øæ ß º ß ª ªÆß ø ß Ú ± ªÙ ±º±æ ª øµ ß krajach regionu, sektor bankowy nadal odgrywał główn Ʊ ß ª ø ø ± ß Ù Æ ß ß ± µ ß ª ø ± ß ± ø ø ø ø ª ±Æ ª ± ø ß æø µ± ± ± Æ-º ß ª - ø ± ß Æ± ª rodkowo-wschodniej. W całym regionie widoczny był jednak niski w porównaniu z krajami ƪ ß ª Ʊ ± ± Ʊ ± ªµ ±Æø æø µ± ª ±Ú ± µ ªµ ±Æ æø µ± ßÙ ±º±æ ª øµ ªµ ±Æß æø µ± ª innych krajach regionu, charakteryzował si øæ ø ß ßµ±Æ ß ø ª ªµ Æß ß ø øµ ß - Ú Wynikało to z koncentrowania si æø µ- µæø ± ß ø wiadczeniu tradycyjnych usług bankowych, Æ ªºª ß µ Æ ß ± ø ºª ± ß - ±º ± - ª ø ± ß º ª ø µæªºß - Î Ú ÔË

flµ ß ø ß ª ø ± ª ± ƪ ø º± fi ßæÆø ß µæø ø Ʊ ß rodkowo-wschodniej oraz w strefie euro w latach 2009 2012 (w %) Ãøæª ø Ó Æø ÒÆ±µ Ó Ì Ó Ï Ó Î Ó Í Ó È Ó Ë Ó Á Ó Ô Ó ÔÔ Ó ÔÓ ± µø ÈÎÙÁ ÈËÙÍ ËÎÙ ÁÍÙÎ Ô ÌÙÔ ÔÔ ÙÌ ÔÔÔÙÓ ÔÔÈÙÈ ÔÔËÙÌ ÔÓÌÙ ª ß ÔÓÏÙÏ ÔÔÁÙÓ ÔÓÍÙÏ ÔÓÎÙÍ ÔÌÏÙÌ ÔÌÈÙÌ ÔÏÓÙÎ ÔÏÔÙÓ ÔÏÈÙÍ ÔÎÌÙÌ Æß ÁÌÙ Ô Ù ÔÔÏÙÈ ÔÓËÙÎ ÔÏ ÙÁ ÔÎÌÙÎ ÔÍËÙÍ ÔÍÎÙÌ ÔÏÁÙÏ ÔÌÍÙÏ Õ Æª ø ª Ʊ ÌÎÔÙÓ ÌÍÈÙÏ Ï ÙÌ ÏÔÍÙÓ ÏÌÁÙË ÏÌÏÙË ÏËÎÙ ÏÁÍÙÓ ÏÁÈÙÍ Î ÓÙÓ À ø Ê ºø ª º ø ƪ ß ª Ʊ º± ß ÔÍ µæø - Ó Á Ó Ô ÆÚ ±Æø ÔÈ µæø - Ó ÔÔ Ó ÔÓ ÆÚ ø ª ª ±Æ- ß ø ª ºø ß ø ª ± ß ± Æ ªº ªºß ø ± Æø ± ø ø ª º ø ø ródła danych, º ª ª øµ ß ø ß ª ø ± ª ± øµ ß - º ß Æß µ ª nego oraz korekty przesłane przez æø µ ª Æø ªÚ ródło: dla strefy euro ECB Statistical Data Warehouse oraz Eurostat; dla pozosta łych krajów dane º± ± ª Æ ª øæ±º± ª æø µ ª Æø ª ±Æø ŸÀÕÚ ± µ Æß ªµ ø ªÆ- øæ ± ± ß Ú Œß ªµ ø ªÆ- øæ ± ± ß ±º Æß ø ªæø ø ª ø Ʊ Ʊ ± ± ±ºøÆªµ øæ±º± ß Ú æøºø ß ø ± µ ª ± Æß µ ø ªÆ- øæ ± ± ß ±º ø ª ø Æß ªµ ª ny i kapitałowy. ± ±º ø ± ß Æ ª - Æß µ ª ª ± ø ø Ê Ô æ± ß µøææ± ªÂ Ó æ± ß ª ªÂ Ì krótkoterminowe bankowe papiery dłu ªÂ Ï krótkoterminowe papiery dłu ª Æ ªº æ ±Æ Ú øæ ± Æ ª - ± µ ª ± Æß µ ª nego (w miliardach złotych) Ãøæª ø Ì Æ ª ßÒÆ±µ Ó Î Ó Í Ó È Ó Ë Ó Á Ó Ô Ó ÔÔ Ó ÔÓ Ó Ô̈ fi± ß µøææ± ª ÓÏÙÏ ÓÎÙË ÓÓÙÍ Î ÙÏ ÏÈÙÎ ÓËÙ ÔÓÙ ÍÙÔ Ù fi± ß ª ª ÓÌÙ ÔËÙÏ ÈÙË Ô ÙÓ ÏÔÙ ÈÏÙÍ ÁÌÙÏ ÔÔÈÙ ÔÔÍÙÏ Æ- µ± ªÆ ± ª æø µ± ª papiery dłu ª ÓÙË ÏÙÎ ÓÙÁ ÓÙÔ ÌÙ ÓÙÍ ÈÙÈ ÎÙÁ ÌÙË Krótkoterminowe papiery dłu ª Æ ªº æ ±Æ ÎÙÍ ÍÙÌ Ô ÙÍ ÔÔÙÍ ÍÙÓ ÔÔÙÈ ÔÎÙÁ ÔËÙÎ ÔÎÙÁ Ogółem ÎÎÙË ÎÎÙ ÏÌÙÁ ÈÏÙÌ ÁÈÙÈ ÔÔÍÙÁ ÔÓÁÙ ÔÏÈÙÎ ÔÌÍÙÔ * Dane za trzy kwartały 2013 r. ródło: opracowanie własne na podstawie [10], data dost Ê ÌÔÚ ÈÚÓ ÔÏ W tabeli 3 przytoczone zostały dane statystyczne ze strony internetowej NBP o dynamice warto Æ ª - ± µ ª ± Æß µ ª nego na przestrzeni niespełna 9 lat. Ogólnie warto ø Ʊµ ø Ʊµ sukcesywnie wzrastała. Aczkolwiek dynamika poszczególnych kategorii papierów warto ± ß ±ºæ ª ø ±º ± - ª ª ºª Ú ± ß ß ± Æ ªºª ß µ æ± - µøææ± ß Ù µ -Æß øæ ± ø ª wahała aby ø º± ªÆø Ó ÔÓ Æ±µ Ú ± µæß ß ª ønsowym z 2008 roku niemal załamał si Æß ªµ µæ- µ± ªÆ ± ß papierów dłu ß ª ± ø ß Æ ª Æ ªº æ ±Æ øú µ øæ ±, zwłaszcza w ci ± ø Î lat cechował si Æß ªµ æ± - ª ß Ù ª ± ø ß Æ ª ß ª ø ± ªÚ - ß c dokładniej ± ª - ª µø ª ±Æ ª Æ ª - ø ø ß º± Æß µ ª ª ±Ú fi± ß µøææ± ª ± µæ- µ± ªÆ ± ª ø ªÆß øæ ± ± ª ª ± ø ª Æ ª Æ d (a dokładniej øæ±º± ß fiø µ ± µ ø ª ª ª Æ º ª ø ± ø ø ± Æ ªæ æ º ª ø øú Õ ø ± dogodny instrument krótkoterminowego kredytu słu ª ± º± ø ± ø ø øæø ø cego w czasie długu æ ª ±Ú ÃªÆ ß ø øºø ± æ± - µøææ± ß ß ± ±º Ë º± ÎÓ ß ±º Ú Æ± ª ± ø ª æ± µøææ± ª ± ø øæøµ ªÆ ºß µ± ± ßÙ ± ± ø øù ª Æ ß ±ºª ª ±Æø ª Æ- ø ± º ß ª øµ ø øæ ± ± ø bonu. Nominał bonu wynosi 10 tysi cy złotych. Pierwszy raz zostały ÔËÔ

± ª ߪ ± ø ª fl Ʊµ ÔËÈ ÔÔ Ú ±ºø µ± µ æ± - µøææ± ß ª ± ± ßµ±Æ ß ø ø Æ ª æø µ ª Æø ª º± ƪ ± ø ø ± ª º ø ±æ ª Ú fi± ß µøææ± ª Æ ªºø ø ª ø Æß µ ªÆ ± ß Æø ø ß ª ªø ªÆ- ÕµøÆæ± ß ø ªÆ- øæ ± ± ß Ú ª ± Æß ªµ Æ ± ßÙ º± µ -ƪ ± º± ø instytucje wyłaniane ka ºª ± Ʊµ ºÆ±º ª µ± µ Æ Ú ø øºß µ ± ± ø ø ß ª ±µæª la corocznie opracowywany Regulamin pełnienia funkcji Dealerów ÕµøÆæ± ß ø ªÆ- øæ ± ciowych. Głównym kryterium wyboru Dealerów Skarbowych Papierów øæ ± ± ß ª øµ ß ± na krajowym rynku skarbowych instrumentów dłu ß Ú Æ ø ø ±Æª przetargów bonów skarbowych jest Narodowy Bank Polski, który pełni równie µ ø ª ø ª ±Æø prowadzi system depozytowo-rozrachunkowy dla tych papierów dłu ß ÔÓ Ú µ± ª æ± ß ª ª ª ± ø ª ø ª Æ ª ß ª ø ± ªÚ Õ ø ± ±º ø ± ±Æ ± ªÆø ± øæ ª ± Æß µ øæ±º± ª ± fiø µ ± µ Ú ªÆø ª ª ± ß ± ±æª µ± Ʊ ± ø ø Æ ª æø µ ª Æø ß ± ª º ø ± ±ºøÆ ª ä ºß æø µ ª Æø ß ª ª ±æ ø ª ø ª º ª Æß µ Ù ø ø ª ª ø ± ª º ø ± ±ºøÆ ªÚ fiø µ ª Æø ß ± ª ª µ ß ± ª º ø ± ±ºøÆ ª ± Æ ª µ æ± - ª ß æ º ±æ ø Ú fi± ß ª ª Æ ª ª Ù ø ± ƪº ª µ -ƪ ± æø µ ª Æø ß µ± Ʊ ª ª ± ß Æ± ª ± ªÚ øæ ± æ± - ª ß ± ªÆ± ø ß ø Æ ª øæ ø ø ª y od prognozowanej skali nadpłynno µæø ± ß ß ª ª æø µ± ß Ú ßµ±Æ ß c ten instrument, bank centralny absorbuje nadmiar płynno ª sposób kształtuje oprocentowanie krótkoterminowych lokat mi º ßæø µ± ß ø ± ± ª æ ± ß º± ± ß Æª ªÆª ß ª ø ø ª Æ ª Œøº ± ßµ ª ª ÔÓ Ú ÃÆ ª ø Æ ø ±æª ª ±æ ø ª ±Æø æø µ± ª ø ªÆß øæ ± ± ª Æ ª ß ª ± ø ª ø ±º ø ª ø ß Æø ± æø µ± ªÙ ø ß ø ª øµ ª ªÆ ß µø ø ºª ± ß ± ß ªÆ ª Ʊ kapitału do jednego roku. Krótkoterminowe obligacje emitowane s ø ±º ø ª ø ß ± ±æ ø ø Ù ø ± ø µæ- µ± ªÆ ± ª æø µ± ª ø ªÆß øæ ± ± ª ª ± ø ª ø ±º ø ª Æø ø æø µ± ª ±Ú Oba rodzaje tych dłu ß ø ªÆ- øæ ± ± ß ± æß ª ± ø ª ± ª Æ ª æø µ komercyjne i banki spółdzielcze. Emisja krótkoterminowych bankowych papierów warto ± ß ª ±º ª ø Æ ª ± ø ß ± ± ªÆ ª æ ª ± ± ø øù ª æø µ ª ±Æ º ø Ʊ ªµ ª ß ª ± ø ß µ ø ± ± ª ø ± øº ±Æ ø ± ª ± ø Æ ªºø Ú ªº øµ ± ß øµ ª ± ± ±Æ ± ø Ú Ãª ± Ʊº ø Æ ª ß º ø æø µ- æ ß ª µæ- µ± ªÆ ± ß ± ß ªµÚ Æ- µ± ªÆ ± ª ±æ ø ª æø µ± ª ± ªÆ± ø ª µ ª ± ø ß ø ø Æß µ ªÆª ± ø ß Ù Æßæ ª ± ªÆ ß ª æ ª Ú ª ø øæ ª Æ ß Æ ª - Æß µ ª ª ± ± æß Æ ªº æ ±Æ ø niefinansowe, pozostałe instytucje po ƪº ø ø ± ª ± ±Æø ± ± ª ß ª ø ± ªÚ Podobnie jak w poprzednim przypadku instrumenty te słu głównie do sfinansowania krótkoterminowego zapotrzebowania na kapitał. Mog ª æß ª ± ø ª ª kszenia płynno ci danej spółki-emitenta. Maja one dwie podstawowe zalety. Po pierwsze, spółka nie musi przechodzi całego procesu kredytowego, µ -Æß ± øæ ß ß ø ø µæªºß æø µ± ª ±Ú ± ºÆ ªÙ æø µæªºß ±ºø - ª µ øù ø ± ø ß º ªÙ ± ø ø ± ß µ ø ø ª ß µ ± Ù ± ª ø Ʊ ± ± ø ± ªºß ß æø µú ± Ʊ ª øº ø ± ø ß ª ø ª ß º± długi okres oczekiwania na gotówk Ù ºß ª ± ø Æ ª Ʊ øº ªºß ª ø ± ƪº ª ß ª ø ± ø ß ß ß ± ø ß ø ciej banków lub biur maklerskich). Krótkoterminowe papiery dłu ª Æ ªº æ ±Æ Æ ªºø ø ª Æ ª ø nie z dyskontem, a w dniu wykupu inwestor otrzymuje pełn øæ ± ± ø Æ- ø º ß øæ ± ± ø ø ª ø øµ ø ± ß µ ª ±Æø Ú Ãª ± Ʊº ø Æ ª ß ßµ ª ª º ª Æ ªº æ ±Æ ø µ±æ ±Æø ª Ù µ -ƪ ø ß ±µ øæß ±º ± µæªºß ± Ú to z obawami inwestorów przed niewypłacalno ª ª øù µ -Æ ª ø Ʊ ± ª małe i ƪº ª Æ ªº æ ±Æ øú ø ª ± ± ± ø Ʊ ß Æ ª - ª ß ø ±º ± ß Æ± Æ ª ± Æ ªº µø ª ±Æ Ú øµ º± º ø ± µ Æß µ ø µ ß ª ª ø ª ± Ʊº ø Æ ª - były spółki z bran ß ª ªµ± µø ß ª Ù ª ªÆ ª ß ª Ù æ º± ø ª ±Æø ø ± ª Ú Do podstawowych instrumentów polskiego rynku kapitałowego zalicza si Ê Ô ±æ ø ª Æß µ± ª ÕµøÆæ ø øâ Ó ±æ ø ª fiø µ Ÿ± ±ºøÆ ø Æø ± ª ± fiÿ ø Æ ª Æø ± ª ± º Ʊ ± ª ± Â Ì długoterminowe papiery dłu ª Æ ªº æ ±Æ Â ÔËÓ

Ï ±æ ø ª µ± ø ªÂ Î długoterminowe papiery dłu ª ªµ ±Æø æø µ± ª ±Â Í ß ø ø ªÂ È instrumenty udziałowe akcje. Analiza danych zaprezentowanych w tabeli 4 pokazała, ª ± ß ª ± Æß ßµøÙ ± Æß ªµ kapitałowy cieszy si µ ß ø ªÆª ± ø ª Æ-º ª ±Æ- Ù ºß Ʊµ ø Ʊµ ± øº Á ± ß Æ±ºµ- ª ß ª ± ø ß ª øµ Æø Æ ª ß ª ± ª ª Æß µ ø ± ª ±Ú ± ±ºª ± ß ª ª ± ± ß µø ø ß ª ± ß Æ± Ú ø ª ß ø ø ß Ù Æ ß ± ± ª ºø ª º± ß ce długoterminowych bankowych papierów dłu ß ±æª wył ª ±æ ø ª æø µ± ª ø ªÆß øæ ± ciowe nominowane w złotych i w walutach obcych, wyemitowane w Polsce przez banki krajowe. W obrocie na rynku krajowym znajdowały si øµ ª ±æ ø ª Ʊ ª µ ª ± fiø µ ª ß ß ª ± ±Æø ß µæªºß ± ß À Ʊ ª µ ª Ú ± øº ±Ù º ø Æ ª - dłu ß ª µ± poszczególnych segmentów rynku kapitałowego mierzona jest warto ß instrumentów w obiegu, a dla instrumentów udziałowych kapitalizacj spółek krajowych i zagranicznych notowanych na Głównym Rynku GPW oraz platformie NewConnect [10]. øæ ± instrumentów polskiego rynku kapitałowego (w miliardach złotych) ÔËÌ Ãøæª ø Ï Æ ª ßÒÆ±µ Ó Î Ó Í Ó È Ó Ë Ó Á Ó Ô Ó ÔÔ Ó ÔÓ Ó Ô̈ æ ø ª Æß µ± ª ÕµøÆæ ÓÈËÚÏ ÌÔÈÙ ÌÎ ÙÁ ÌÍ ÙË Ï ÎÙÏ ÏÈÔÙÌ ÏÁÎÙÓ ÎÓ Ù ÎÈ ÙÏ ø ø æ ø ª fiÿ ø Æ ª ä ä ä ä ÈÙÁ ÔÌÙÁ ÓÔÙÈ ÓÏÙË ÓÏÙË Æ ªº æ ±Æ ËÙÁ ÁÙË ÔÎÙË ÔÍÙ ÔÎÙÎ ÓÔÙÍ ÓÁÙÈ ÌÓÙÌ ÌÌÙË æ ø ª µ± ø ª ÌÙÌ ÌÙË ÏÙÔ ÏÙÎ ÍÙÁ Ô ÙÁ ÔÏÙÏ ÔÎÙÍ ÔÍÙÍ ªµ ±Æø æø µ± ª ± ÓÙÈ ÎÙÌ ÍÙÔ ÍÙÍ ÎÙÎ ÎÙÓ Ô ÙÏ ÔËÙ ÔËÙÁ ß ø ø ª ÔÙË ÔÙÈ ÓÙÏ ÓÙÁ ÌÙ ÓÙÎ ÓÙÁ ÌÙÔ ÌÙÓ æ ø ª fi ÈÙË ÈÙË ÈÙË ÈÙË Ù Ù Ù Ù Ù flµ ª ø Ÿ ÏÓÏÙÁ ÍÌÎÙÁ Ô Ë ÙÌ ÏÍÎÙÔ ÈÔÎÙË ÈÁÍÙÏ ÍÏÓÙÁ ÈÌÏÙ ËÔ ÙÈ flµ ª ø ª ± ª ä ä ä ÔÙÏ ÓÙÎ ÎÙÔ ËÙÎ ÔÔÙÔ ÈÙË Ogółem ÈÓÈÙË ÁËÔÙÌ ÔÏÍÈÙÏ ËÍÎÙÔ ÔÔÍÓÙÎ ÔÌÓÍÙÁ ÔÓÓÎÙÈ ÔÌÎËÙÁ ÔÏËÍÙÓ * Dane za trzy kwartały 2013 r. ródło: opracowanie własne na podstawie [10], data dost Ê ÌÔÚ ÈÚÓ ÔÏ ÆÚ æ ø ª ÕµøÆæ ø stwa to długoterminowe oprocentowane papiery dłu ªÙ ª ± ø ª Æ ª ªÆ ± ø - ø ª ª ª Æ º Ú Æ±ºµ ß µ ø ª ª Æ ª ø ø ª ø ø ± ø ª Æ- ß ßºø µ- æ ß ä ±º ± Ʊ ß ºÆ± øù Æ ª æ º± ºÆ- ± - Ù ± ± ø ±Æø spłat ª ª ø tych długów [13]. Skarb Pa ø ß puje w roli dłu µø ±Æø Æ- ± ª ª øæø ø ßµ ±æ ø º ø øºø ± ci oraz wypłacenia nale ß ±æ ø øæ ± ±º ª ªµÚ º ± øºø ø ª ±æ± zania całym maj µ ª Ù º ø ª ± ±æ ø ª µøææ± ª Æøµ ± ø ª Æ ª inwestorów jako najbezpieczniejsza inwestycja i lokata kapitału. Ka ºß µæø ± Æ ª ø ß ª Æ ª ª ±Æ- Æ ª Æß ø Æ- ª ± æª ª ª stwa inwestycji, co przekłada si ø Æø µæø - ±Æø Æø º± ±º±æ ª ø ßµ ±æ ø æ º wypłaty od nich odsetek. Powoduje to, ª Æ- ª µæø ª Æ ªºø ± ª ±æ ø ª Æ- ß ª µ± kuponami. Za przykład mo ø ±ºø µæø ø ø ß ø º± æª ª ß º± ª ± ø ø Ʊºµ- øµ Ú Õ ø ß ªº ± ± ªÙ ø øµ± µæø º± Æß ßµ± ß º± ª ± ø ø Ʊºµ- øµ ª Ú fiæø ß ø ß flæ ª ß øú ª ± ± ±º µæø ª ± Æ ª ø ª Æ ª ª ±Æ- øµ± æøæº ª ªæª ª ª µ ª ±Æ- µ ß ±º ª µø µ ± ø ±º ± ª ± długu. Bazuj c na tym przykładzie roczne obligacje USA kwotowane s ø ± ± ª ÙÔÓÓ ± ± ºß µ± ø Ù ±º ø ºß ø ø ± ª Ʊ ª ±æ ø ª ææø ß µ ª µ ± ± ø ª ± ±µú Ô ÙÍÔ ø º ª ÓË ± øºø Ó ÔÌ Æ±µ ÔÏ Ú Œ- ø ª Æø ª ËÈ۵Ʊ øú Æ Æ ±Æ ±æ ø ª ª ± ø ª Æ ª fiø µ Ÿ± ±ºøÆ ø Æø ± ª ± ø Æ ª Æø ± ª ± Funduszu Drogowego, który został utworzony w tym banku dnia 1 stycznia 2004. Krajowy Fundusz

Ʊ ± ß ø ± ø ±æª ±º ø ± ª ródło finansowania budowy dróg krajowych w Polsce. ±º ª ø º ø ÓÈ ø dziernika 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Ʊ ± ß ÔÎ Ù ª º ª ± ß µø ª ±º ø ª ±æ ø ø Æ ª Æø ± ª ± º Ʊ ± ª ± ø ø ª ÔÍ Ê ± ø ± ø ª æ º± ß Æ ªæ º± ß ºÆ- µæø ± ß Æªø ± ø ß Æ ª Ÿª ªÆø ª ± ߯ªµ ±Æø Æ- Æø ± ß fl ± ÆøºÂ ± ø ± ø ª æ º± ß æ Æ ªæ º± ß ºÆ± ± ß ±æ ªµ - ß ªÆ µ Æ ª Æø Ʊ ± ß ±Æø ø øµ Æ º ª º± ø ª ø ± ø º-  ± ø ± ø ª ± Æ ªæ ø ß Æ± øº ª ª ºø ß ± ºÆ± ø æ ß ±Æ º ø ª ±Æ ø ± ª ºÆ- æ ß Ù ± Æø æª ª ª ø Æ ºÆ± ± ª ±Â ± płatno ci na rzecz spółek z tytułu realizacji przez nie obowi µ- ß µø ß ± ß ± æ º± ªµ ±ø ø albo wył ª ªµ ±ø ø autostrady płatnej, w tym wynagrodzenie za dost ± autostrady, wypłaty z tytułu zdarze ±º µ±º± ø ß ±µæª lonych w umowach ze spółkami; ± ø ± ø ª Æ ß ± ± ø øù ºÆ± ª øù æ º± ß ªµ ±ø ø ß ª ª ªµ Ʊ ª ± ±æ±æ opłat elektronicznych za przejazdy po drogach krajowych pojazdów samochodowych; ± finansowanie kosztów usług doradczych zwi ø ß æ º± Æ ªæ º± ºÆ- µæø ± ß Ù ß ø ± ÆøºÂ ± finansowanie kosztów utworzenia drogowej spółki specjalnego przeznaczenia i finansowanie Æ ªº drogowych powierzonych do realizacji drogowej spółce specjalnego przeznaczenia. Długoterminowe papiery dłu ª Æ ªº æ ±Æ Ú ±æ ø ª µ±æ ±Æø ß ª ä ± Æ ª ß ±º±æ ª º± ±æ ø µøææ± ß Ù ª ± ø ª ªº øµ Æ ª ±º ± ß ± ±ºøÆ ª Æøµ ± ø ª øµ± substytut kredytu długoterminowego. Cz sto słu º± ø ± ø ø º ß ª ± ª ª ß Æ ª ± ß Ú æ ø ª µ±æ ±Æø ß ª ø ß ø ß ª ± Ʊ ª ± ø ª ±º ±æ ø ø ± ß æ æø µ± ß Ù ± ª ø ø ª ª ø ø æøæº ª Æß ßµ± ª ± ród wszystkich papierów dłu ß Ú Æ ªº æ ±Æ ø æ± ª æø µæ ± ª ª ª ø øù ø ±Æ ºß ªÆß ±Æ ø ª ß ß ª bankowe.generalniena rynku finansowym przestrzegana jest główna zasada: im wy ø øæß ±º ± µæªºß ± ø ª ª øù ß ø ± ø ± Ʊ ª ± ø ø ±æ ø Ú ø ª ± Æ-º ª ±Æ- ª ± øæ ± obligacje spółek o dobrej kondycji finansowej i wysokiej renomie. Inwestorzy aktywni ßæ ª ßæ ±Æ øµ ª ±æ ø ªÙ obligacje skarbowe czy komunalne. Tak na przykład w 2012 roku około 50% obligacji zostało wyemitowanych przez spółki paliwowe i energetyczne. Tabela 5 przedstawia ± - ø ß ø ø ± µ Æß µ Æ ªº æ ±Æ ø ± ø ª Ë ø Ú øæ ± zadłu enia (w mld zł) przedsi biorstw z tytułu emisji DPDP æø ª ª - ø ø Ó ÎäÓ ÔÓ Ãøæª ø Î µø µ Ò Æ±µ Ó Î Ó Í Ó È Ó Ë Ó Á Ó Ô Ó ÔÔ Ó ÔÓ Liczba emitentów ogółem Ò ß ± ß ËÓ Ë ÁÓ ÁÈ ÔÔÍ ±µú Ô ±µú ÔË Ò ±µú Ë ±µúóó Ò È øæ ± zadłu enia ogółem, ËÙÁÓ ÁÙÈÎ ÔÎÙÈÎ ÔÍÙ Ï ÔÎÙÏÈ ÓÔÙÍ ÓÁÙÈ ÌÓÙÌ w tym z tytułu emisji: ä Æßæ ª ± ªÆ ß æ ª ÙÏÎ ÙÓÍ ÙÔÍ Ù Á Ù Ï æúºú æúºú æúºú ä Æßæ ª ± ªÆ ß ª æ ª ËÙÏÈ ÁÙÏÁ ÔÎÙÎÁ ÔÎÙÁÎ ÔÎÙÏÏ æúºú æúºú æúºú øæ ± ± ß ª Ù ß ÓÙÓÏ ÓÙÎÁ ÈÙÁÍ ÓÙÈÁ ÓÙÌÎ ÁÙÏ ÔÌÙÓ ÔÓÙÁ ä Æßæ ª ± ªÆ ß æ ª æúºú æúºú æúºú Ù Á ÙÓ ÙÈ ÔÙ ÙÈ ródło: opracowano na podstawie danych NBP, Fitch Polska SA, KNF ø ø ±æ ø ª Æ ªº æ ±Æ ª ± -æ ª ± ª ± ±æ ø ø ª ± ß Ù µ -ƪ ª ± ø ª Æ ª Æ ªº æ ±Æ ø ø ß Æø ª Ú ªÆ ± ª ± ª ª ß ª ± ß Æ± Ú ª ±Æ ß µ ß ª ±æ ø ª ø º ß ß µù ªº øµ ª ß ø Æø ß ± Ʊºµ- ø ª ± ø ß ±æ ø ª ª ± ªÚ æ ø ª µ± ø ª æ ø ª ß ø ª ä ø ªÆß øæ ± ciowe w randze długu publicznego, ª ± ø ª Æ ª ªº ± µ ø ±Æ º ªÆß ±Æ ø ª ± ª ø ± ø ø Ʊ ªµ - ª ß ß ß ÔËÏ

ƪø ± ø ß Æø ø øºø, do wypełniania których te jednostki zostały powołane [17]. Obligacje µ± ø ª ø Æøµ ß ß Æ ª ª ø ± ß º ø ª ±Æ- ä ± ª ø ª ª ª ±º ß ø ø øù ø ƪ ± ± ª ß ø ±æ ø ÕµøÆæ ø øú ± øº ± ±º ª µ ±º ß ±æ ø ± ± ª podatku od dochodów kapitałowych. Dlatego s ± ª ø Æøµ ß ß Æ ª ª øæ- ± º ø ª ±Æ- Ù øµ dla całej gospodarki, słu bowiem do pozyskania kapitału na realizacj øµ ø nych społecznie inwestycji jak ±º± Ù ± ß ø ª ªµ- ß ª ºÆ± ª µæø ± ªÚ ±º ª ø ± ø ø æ ß ªº ± µ ø ±Æ º ªÆß ±Æ ø ª ± ± ª ± ø ø ªÆß øæ ± ± ª ª ª ÔË Ê ± ±µæß ø ß ª ± Ʊµ Æ ª ± ª ± ºª ß æ º ª ªº ± µ ø ±Æ º ªÆß ±Æ ø ª ±Â ± ø ± ø ø ø ± ø ª ± ºª ß æ º ª ªº ± µ ø ±Æ º ªÆß ±Æ ø ª ±Â ± spłaty wcze ª ø ß ±æ± ø z tytułu emisji papierów warto ± ß ±Æø ø ß ± ß ªµ µæªºß -  ± ß Æ ªº ø cego sfinansowania działa ø ± ø ß ª Ʊºµ- ± ±º ß æ º ª À Ʊ ª µ ª Ú æ ø ª µ± ø ª ª ± ø ª ø ª ªÆ ± ß ªÆ ª ßµ ±º Ì º± Ë ø Ú Æ ø ø ±Æø ª ø ª º ø æø µ Ê fi ªµø± ÕflÚ ± ª ª µ µø ø ª ø ±Æ º- ªÆß ±Æ ø ß ª ß ±æ ø ª µ± ø ªÙ ø ø kszym z nich jest miasto stołeczne øæ ø øú -Æ ß ±ææ- ±æ ø ø ß ø ß ±ºæß ø w na giełdowym rynku Catalyst ±Æ ø ± ø ß Æ± øº ± ß Æ ª Ÿ øæ ø ªÚ ±æª ª º ª ª ø Ʊ - infrastruktury poszczególnych regionów wyparły jednak w znacznym stopniu obligacje komunalne. Z kolei długoterminowe bankowe papiery dłu ª ª ± ø ª Æ ª æø µ µæø ± ª ø Æø ª działaj ª ± ªÚ ø ß ø ø ± ª ± Ʊ ª ± ø ª ª ª ß ø ø ª ø ±µæª ± ß ª ø Ú ø ±º ± øº ±Æ ø ± ª ± ± ø funduszy własnych banku pod warunkiem spełnienia dodatkowych wymaga artykułu 127 z Prawa Bankowego. ß ø ø ªÙ ±º ª ±æ± ß Æª ø ø ÔÁ Ù ± ª ± ø æø µ ± ª ª ª ƪ ø ± ø ø º ª ± ß Æ ªº ± µæªºß - ± ª ß Ú º ÓÌ ª ± Ó ÔÔ Æ±µ ß ø ø ª ± æß ª ± ø ª Æ- ª Æ ª fiø µ Ÿ± ±ºøÆ ø Æø ± ª ±Ù ª ªÆø ø Ʊ ± budownictwa mieszkaniowego, zwłaszcza lokali mieszkalnych na wynajem. Listy zastawne oparte na ªÆ ± ± ø ø ß ø ª ø ± ª ß ª ª º± ß ±µ ± ± æª ª ª øù ª º ø ±Ù ª º ª ± ª µæªºß ß øæª ª ± ª ± ªµ ø ªÆ ± ± ø Ú ªº øµ øæ ± ƪ ø ± ø ø ºÆ±º ª ª - ± ª ß ª ± ª Æ ªµÆ± ß Í æø µ± ±Û ± ª ª øæ ± ª ªÆ ± ± ci, a ł ø ± ø ø øæ ± - ø ø ß ø º ß ±ææ± ª ª ± ª Æ ªµÆ± ß Ï ÛµÆ± ± ci funduszy własnych banku. Istniej Æ- ª ±ææ± ª æ ª ß ø ø ªÙ ±º ø ª µ -Æß ªÆ ß ª ± ci banku hipotecznego z tytułu kredytów dla sektora æ ª ±Ú ± ª æø µ ± ª ª µ± ª Æ działalno µæªºß ± ø ø ± ø Æß µ ªÆ ± ± ci komercyjnych, co wpływa na rodzaj emitowanych listów zastawnych [12]. Akcje w Polsce notowane zarówno na Giełdzie Papierów Warto ± ß øæ ø ª øµ ø Æß µ ª ± ª Ú ±ºÆ- nieniu od papierów dłu ß Æ ª ø Æø ø ß º± ª ª ø tku spółki akcyjnej (s to tzw. papiery udziałowe) i emitowane bezterminowo. Spółka mo ª ª ± ø zarówno akcje zwykłe jak i uprzywilejowane, jednak tylko te pierwsze dopuszczone do æ ª ± ±ææ± Ú ø øµ ª ª wypłacane kupony, a dochodem ich posiadacza mo ª æß wypłacona ºß ºª ºø ±Æø ª ª ø ß Æ± øæ ± Æß µ± ª ø ª øµ Ú flµ ª ø ø ª ø Æ ª ± ß Æ ß ª º ª ß µ ª ±Æ± Ù øµ Æ- ª º ª Æø ßÚ Õ Æø º ø c i tu główna zasada Æß µ ø ± ª ± ä µ ª Æß ßµ±Ù ß µ ª ± ª ø ª ß µ æ Æø ßÚ µ º ª ø ± ±ºøÆµ µæø ± ª Ù ± øµ ª ±Æ ±º ø ± ª ródło finansowania działalno ± ±ºøÆ ª Ù µ -ƪ przekłada si ø Ʊ - ± ±ºøÆ ß µæø Ú ±º ± ø ø Æø ±Æ - øæ±º± ª ± fiø µ ± µ ø ø ß ø ª ßÙ øæ ± øæß Æøºß ß ß Æ ª - æª Æ ª - ± ±º ß ø Æß µ ø ± ß ± ª ± ø ± miu lat (od roku 2005 do roku 2012) wzrosła ponad dwukrotnie. ± µø ª ±Æ Æ ª - ø ± ß ªº ± µ ª øù ªÆ ß µø ß ª ß ß ªÙ ªµ ªÙ øµ ª ß æø µ± ª ±Æø ªµ Ú Æ ª ß ª ª ± ø Æ ªº ø ± ª ª ß ± Æø ± ø Ù ÔËÎ

ºß ø ª ª ± øæ ª Æ-º ª ±Æ- Ú æª ª ø Æß µ ø ± ß ±Æø µ ß ø ªÆª ± ø ª ª ª Æ ª ß ± ±º ª ºªÆß ø ß ±Æø Æ ª ß ßæÆßº± ªÚ Æ ª ß ßæÆßº± ª to instrumenty, które ł ±æ ª Æ ß ø ª º ª ª ß ± ß ß rodzajów instrumentów finansowych. Przykładem instrumentów hybrydowych mog æß ±æ ø ª æ º± ø ß ± ø Ú ±æ ø ª ø ª ª ø øµ ª æ º ª ±µø ß Æ µ Æß ± ø ªÚ ±º ± ø ª ± µ Ú µ º ª ø ± ±ºøÆµ øæ±º± ª Ù º±æÆ ª Ʊ ªÆ ß Æß ªµ ø ± ß ± ø ø º ª ± ± º ø ± ±ºøÆµ ª øæ ß Æ± - Ú ø ª ± ª ß øµ ª Ù ª ±º ± ß ± ±ºøÆ ª ø ± ƪº ª ª ± Æß µ ø ø ø ß µø ª ª º ß ø ± ª ª ß ªÚ ª ± ± ß æ ß µæªºß Ú kszony dopływ pieni º ß ± ø ø ª µ ª ª Ʊº µ Ù ±Æ ª ª ª Æø ßÙ µ ª ª º± ±º- ± ±ºøÆ º± ± ß ksze wpływy do æ º etu z tytułu podatku dochodowego), wi µ ª ߺø µ µ± ß ª ksze wpływy do bud ª tytułu podatków po ƪº ß ß Æ± ߺø µ- æ º ª ± ß Ù ø ± ø ß º ªÙ µ ª ª Ʊº µ Ú ª ± -æ Æ± ø Æø ø Ʊ ± ± ±ºøÆ ª ±Ú ø ª ß ±µ± Ʊ ß Æß ªµ ø ªÆ- øæ ± ciowych, jak i cały rynek finansowy, jest jednym z ø ø ª ß ø Æßæ - Ʊ ª ± ± ±ºøÆ ± ø øú ß µø ± Æ ªºª ß µ µ Ù øµ rynek ten spełnia w gospodarce krajowej (i nie tylko). Rynek papierów warto ± ß øæø ª ª ªµ ß ± mobilizacji kapitału i jego alokacj Ù ºß ø ª ø ª kapitału i jego wi µ ± º ø Æ ªº æ ±Æ - ± ª ø ß ª ª Æ ª Æß ªµÚ ± Æ ß ß ø ± º± ºÆø ø ø ± ø ± ß ª ± ± ±Æø ±º ± ª ø ª ªµ ß ± Æ ªº biorstw. Alokacja kapitału powoduje Æø øæª ± obrotu gospodarczego, natomiast sprawnie działaj ß Æß ªµ ± ±ºøÆ ß ªÆß µ ª ß ª spółek, których akcje s ø ± ± ø ªÚ øæ ± º±ºø Ù ª ø ± ƪº ª Æß µ ø ± ª ± ±ºæß ø prywatyzacja spółek byłych Æ ªº æ ±Æ ø ± ß Ù ± ªº ª Ʊ ß ± ±º ª Ʊ ± ø ß ± ª ø ß ª ª ± ±ºª cia do zmian, a z drugiej strony powoduje napływ gotówki do skarbu pa øú ±ºø µ± ± º±æÆ ª działaj cy rynek kapitałowy sprzyja procesom restrukturyzacji przedsi æ ±Æ Ú ± ª Æß µ ø ± ª ± ª øµ Ù ª ª ± øºø ± øº ß Æø øº Æø ß ß Æ ª ª ª º± ± ±ºøÆµ ƪø ª Ú ± ø ß µ± ± ªº ª Ù e teoretycznie składa si ± Æß µ- ø ± ß ± ª - ß µæø - Ù ø ª ± ª ª ±æ silnie zintegrowane i współzale ªÙ Æ ª ± przepływ informacji jest prawie natychmiastowy. W zwi µ ± ß szym rynek finansowy zyskał øæøµ ªÆ Æß µ ±æø ª ±Ú ÔÚ À ø ø º ø ÓÓ øæ ø ÔÁÁÔ ÆÚ Æø ± ± æ ß ±ææ± ª ø ªÆø øæ ± ±Û ß funduszach powierniczych. 2. Milo W., Finansowe Rynki Kapitałowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, øæ ø øù Ó Ú ÌÚ À ø ø º ø ÓÁ Æ ª ø ÔÁÁÏ Æ±µ ± Æø µ± ± Ù ªÆ ± ø - Ù ÔÁÁÏÚ ÏÚ Œ± ª ÚÕÚÙ øæ º ø ª æø µ ª µ± ªÆ ß ß Ù ± ÔÙ ªµ fiø µ- ± µ Ù øæ ø ø ÔÁÁÈÚ ÎÚ Œ± - ß ª ø ± ª ± ± ª Ó ÔÓ ÆÚÙ ± Æø ± ø ª ±º ƪºøµ Ú Õ±æ±Û ª µ ª ±Ù Ú Ãß ± µ±ù fi Ù øæ ø øù Ó ÔÏÚ ÍÚ ø ø ÚÙ Œß ªµ -Æ ß ø ªÆ- øæ ± ± ß Ù Ù øæ ø ø 2009. 7. Giełda Papierów warto ± ß øæ ø ªÙ Ú Ú Ú ËÚ Æ± - Ó ÔÓµ± µø Ú º Ù ÊÒÒ Ú æ Ú Ò ± ªÚø Ò ß ª ø ± ßÒÆ± ± Ú Ú ÁÚ ø ø ±æø ø ± Ê Æª ƪø ±Æ ƪ ª Ÿ ±æø ø ø øæµª Ó ÔÌÙ ª «±Æµ Ó ÔÌÙ ªß Ÿ ±æø ªÚ Ô Ú ÊÒÒ Ú æ Ú Ò ± ªÚø Ò ß ª ø ± ßÒÆ± ± Ú Ú ÔÔÚ æ µ ÚÙ Œß ªµ ø ± ß ª ± ª ø ßÚ ±º ø ß ª±Æ Æøµ ßµ ÚÙ Ù øæ ø ø Ó Ô Ú ÔÓÚ Œ± - ß ª ø ± ª ± ± ª Ó ÔÔ ÆÚÙ ± Æø ± ø ª ±º ƪºøµ Ú Õ±æ±Û ª µ ª ±Ù Ú Ãß ± µ±ù fi Ù øæ ø øù Ó ÔÌÚ ÔÌÚ ÊÒÒ Ú±æ ø ª µøææ± ªÚ Ò ºª Ú º ± ± ø ø Õª ± ÍËøÈ ÍÓ æøóáæôáæíæèæªí ææî ÍÁÏÈÎÚ ÔÏÚ ÊÒÒ Ú æ Ú ± Ò ºÒÔÎËÌÁÓ ÌÚ ÔÎÚ À ø ø º ø ÓÈ ø º ªÆ µø ÔÁÁÏ ÆÚ ± ø ± Æøºø płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, 1994. 16. http://www.bgk.com.pl/krajowy-fundusz- ºÆ± ± ßÛµ ºÚ ÔÈÚ ± Û ª lak G., Obligacje komunalne. Instrument dłu ß º ø ªº ± ªµ ø ±Æ º ªÆß ±Æ ø ª ±Ù ߺø ± ø µ± ª Ù Ó ËÚ ÔËÚ À ø ø º ø ÓÈ ªÆ ø Ó Á ÆÚ ± ø ø æ ß Ù ªÆ ± ø - Ù Ó ÁÚ ÔÁÚ À ø ø º ø ÓÁ ªÆ ø ÔÁÁÈ ÆÚ ± ø ø ø ß æø µø ± ª ß Ù ªÆ ± Õ Æø ªº ± Ù ÔÁÁÈÚ ÔËÍ