Habitat for H m an ity5

~új%áb Habitat for H m an ity5 Roland Habitat tor Humanity ul. Mokotowska 55 ----- 00-542 Warszawa - T/F (22) 642-5742 www.habitat.pl 2 0. 02 2010 Warszawa, dnia 19 lipca 20.16 r. S e k re t a r ia t B iu ro M in is tra 2016-0 7-2 0 Nr pism. / Q 5 & ] t ( ^ Minister Andrzej Adamczyk Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa ul.chałubińskiego 4/6 00-928 Warszawa Tomasz Tomala w imieniu Fundacji Habitat for Humanity przesyłam uwagi do projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia Narodowego Programu Mieszkaniowego. Z poważaniem j M agdalena Ruszkow ska-cieślak Dyrektor Programowy Programme Director Fundacja. Habitat fg^ Humanity

fit Habitat fosr Humanity' Polana Habitat for Humanity ul. Mokotowska 55 00-542 Warszawa T/F (22) 642-5742 www.habitat.pl I Diagnoza mieszkaniowa a/ Fundacja Habitat for Humamty zgadza się z diagnozą sytuacji mieszkaniowej przedstawioną w projekcie uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia Narodowego Programu Mieszkaniowego" (dalej oznaczonego jako NPM). Szczególnie cieszy nas nakreślenie mieszkalnictwa w szerszym kontekście, m.in. powiązanie kwestii mieszkaniowej z poziomem dochodu rozporządzanego gospodarstwa domowego, wskaźnikiem minimum socjalnego czy dostrzeżenie grup o specyficznych potrzebach mieszkaniowych i zróżnicowania potrzeb mieszkaniowych w zależności od grupy demograficznej. b/ Pragniemy zaznaczyć, że obok barier regulacyjnych wynikających z obecnego kształtu ustawy o ochronie praw lokatorów istotną przeszkodą w rozwoju rynku mieszkań na wynajem jest brak relacji zaufania między wynajmującymi i najemcami (NPM, s.36). Upowszechnienie funkcji społecznego zarządcy najmem (m.in. poprzez Społeczne Agencje Najmu), czyli osoby pośredniczącej w relacjach między wynajmującym i najemcą, a także przygotowującej w razie potrzeby proces mediacji, pozwoli zwiększyć liczbę właścicieli prywatnych decydujących się na ekspozycję rynkową mieszkania1. II Cele i priorytety programu 1/ Cel 1. Zwiększenie dostępu do mieszkań dla osób o dochodach uniemożliwiających obecnie nabycie lub wynajęcie mieszkania na zasadach komercyjnych Zgadzamy się z kierunkiem działań na rzecz osiągnięcia Celu 1. a/ Pragniemy podkreślić, że zwiększenie podaży mieszkań o niskim czynszu oraz aktywizacja podmiotów dostarczających tego typu mieszkania (NPM, s. 48) niekoniecznie musi być realizowane poprzez kapitałochłonny i długotrwały proces budowy nowych mieszkań. Metodę uzupełniającą stanowi w tym przypadku włączenie w obrót rynkowy mieszkań niezamieszkanych, których liczba jest szacowana przez Główny Urząd Statystyczny na 970 tysięcy2. Upowszechnienie społecznego zarządu najmem (realizowanego m.in. poprzez Społeczne Agencje Najmu) zwiększy bezpieczeństwo najmu oraz zaufanie między stronami najmu, co będzie skutkować zwiększeniem liczby mieszkań na wynajem o dostępnym czynszu. b/ Zwracamy uwagę na niekonsekwencję w odniesieniu do przyjętego podstawowego miernika Celu 1, tj. Zwiększenie liczby mieszkań przypadających na 1000 mieszkańców. Zgodnie z diagnozą zawartą w Programie samo ilościowe zwiększenie zasobu nie przełoży się bezpośrednio na zwiększenie dostępu do mieszkań dla osób o średnich lub niskich dochodach ( NPM, s.17). Zmiana miernika: Zwiększenie liczby mieszkań przypadających na 1000 mieszkańców na miernik: Zwiększenie liczby mieszkań o wysokości czynszu nie większej niż 5% wartości odtworzeniowej. 1 Społeczna Agencja Najmu jako instrument polityki mieszkaniowej w Polsce. Raport z badań jakościowych, Instytut Badawczy IPC, 2016 2GUS, Mieszkania. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań, Warszawa 2013

tffir H a b i t a t im H i m a i i t f 3 Roland 2/ Cel 2. Zwiększenie możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb mieszkaniowych osób zagrożonych wykluczeniem społecznym ze względu na niskie dochody lub szczególnie trudną sytuację życiową Zgadzamy się z kierunkiem działań na rzecz osiągnięcia Celu 2. a/ Zwracamy uwagę na to, że istotna część osób wychodzących z bezdomności, podobnie jak osoby niepełnosprawne i starsze, wymaga wsparcia w zamieszkiwaniu pozainstytucjonalnym. Stąd istotniejsze od zapewnienia odpowiedniej liczby miejsc w noclegowniach i domach dla bezdomnych (która, według raportu Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z roku 2015, jest adekwatna do potrzeb3) wydaje się rozwój mieszkalnictwa wspomaganego dostosowanego do potrzeb osób wychodzących z kryzysu bezdomności (np. mieszkań treningowych). Zmiana działania: redukcjo skutków bezdomności przez zapewnienie odpowiedniej liczby miejsc w noclegowniach i domach dla bezdomnych; na działanie: redukcja skutków bezdomności przez zapewnienie odpowiedniej liczby mieszkań wspomaganych, miejsc w noclegowniach i domach dla bezdomnych; 3/ Cel 3. Poprawa warunków mieszkaniowych społeczeństwa, stanu technicznego zasobów mieszkaniowych oraz zwiększenie efektywności energetycznej Zgadzamy się z kierunkiem działań na rzecz osiągnięcia Celu 3. III Realizacja programu: Priorytetowe działania i instrumenty 1/ Zmiana regulacji określających zasady funkcjonowania rynku najmu: racjonalizacja zasad gospodarowania zasobem mieszkań komunalnych (s. 56) Z niepokojem odnosimy się do zaproponowanych zmian regulacji określających zasady funkcjonowania rynku najmu publicznego. a/ Uważamy, że wprowadzenie obowiązku zawierania umów na czas oznaczony, nie krótszy niż rok i nie dłuższy niż 5 lat (s.56) będzie bezpośrednio skutkować obniżeniem bezpieczeństwa najmu, a co za tym idzie, ograniczeniem możliwości planowania rozwoju zawodowego i rodzinnego. Zgadzamy się, że weryfikacja dochodów najemców w zasobie komunalnym jest niezbędna do zapobiegania zamieszkiwaniu w nim osób, które mogą zaspokoić swoje potrzeby mieszkaniowe bez wsparcia publicznego. Weryfikacja dochodów może jednak odbywać się również w przypadku najmu na czas nieoznaczony, zgodnie z procedurą stosowaną dotychczas w przypadku podwyżek czynszu w zasobie gminnym. Narodowy Program Mieszkaniowy nie zawiera, w naszej opinii, procedury postępowania wobec najemcy w przypadku przekroczenia progu dochodowego uprawniającego do najmu w zasobie mieszkaniowym gminy. Pozostawienie rozwiązania decyzji uznaniowej gminy może skutkować odbieraniem prawa do lokalu również osobom, których dochody przekroczą próg o nieznaczną kwotę, co pogłębi brak poczucia bezpieczeństwa najemcy i dodatkowo zmniejszy motywację do poprawy swojej sytuacji ekonomicznej. 3 Sprawozdanie z realizacji działań na rzecz ludzi bezdomnych w województwach w roku 2014, MPiPS 2015 2 S t r o n a

Postulujemy wprowadzenie następujących rozwiązań w przypadku przekroczenia progu dochodowego: - najemca ma prawo do dalszego zamieszkiwania w zasobie pod warunkiem urynkowienia czynszu w stopniu odpowiadającym wzrostowi dochodów, Wt Habitat for Humanity3 - gmina wskazuje najemcy dostępny zasób mieszkaniowy na wynajem, w którym wysokość czynszu nie przekracza 4% wartości odtworzeniowej (zgodnie z zapisami na stronie 86 dokumentu). Zastąpienie zapisu: Wprowadzenie dla gmin i innych jednostek samorządu terytorialnego obowiązku zawierania umów na czas oznaczony, nie krótszy niż rok i nie dłuższy niż 5 lat, umowy te będą mogły być zawierane na następny okres przy uwzględnieniu aktualnej sytuacji materialnej i rodzinnej; zapisem: Wprowadzenie dla gmin i innych jednostek samorządu terytorialnego obowiązku weryfikowania dochodów najemców, nie częściej niż raz na rok i nie rzadziej niż raz na 5 lat. Uzupełnienie zapisu o procedury postępowania wobec najemcy w przypadku przekroczenia progu dochodowego. b/ Rezygnacja z katalogu osób uprzywilejowanych, którym obecnie sąd ma obowiązek przyznać lokal socjalny, uznajemy za regres w systemie pomocy społecznej. Jesteśmy świadomi problemów, z jakimi borykają się gminy zobligowane do zapewniania lokali socjalnych osobom eksmitowanym. Uważamy jednak, że obecnie wymienione grupy osób, powinny podlegać szczególnej ochronie państwa i mieć obligatoryjne prawo do dachu nad głową. Jako organizacja mająca praktyczne doświadczenie w remontowaniu lokali socjalnych, wiemy, że są to lokale o bardzo niskim standardzie, o które nie będą ubiegać się osoby mające inną możliwość zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych. Rezygnacja z zapisu. c/ Zalecamy szczególną uwagę przy konstruowaniu przepisów dotyczących możliwości rozwiązania umowy najmu lokalu, z jednoczesnym zaoferowaniem lokalu zamiennego w sytuacji, gdy lokal zajmowany ma nieproporcjonalnie dużą powierzchnię w stosunku do liczby zamieszkujących (s.56) szczególnie w odniesieniu do osób starszych. Badania nad zamieszkiwaniem seniorów wskazują na to, że do utrzymania integracji społecznej niezbędne jest pozostawienie starszej osoby w jej dotychczasowym sąsiedztwie, obejmującym sklepy, instytucje, centra kultury i lokale zamieszkiwane przez znajome osoby. Uzupełnienie zapisu o zwrot w pobliskiej lokalizacji". 3 S t r o n a

I f Habitat foir Humanity' 2/ Postulujemy również wprowadzenie w ustawie o ochronie praw lokatorów zmian, których intencją jest: - stworzenie możliwości pozyskania lokali mieszkalnych na potrzeby mieszkalnictwa chronionego i wspomaganego oraz - zobligowanie samorządów do stworzenia systemu współpracy między jednostkami gospodarującymi zasobami lokalowymi gminy i ośrodkami pomocy społecznej w celu stworzenia całościowego programu profilaktyki zadłużenia czynszowego. Szczegółowe zmiany zapisów ustawowych zaproponowaliśmy w piśmie skierowanym przez Fundację Habitat for Humanity do Ministra Infrastruktury i Budownictwa w czerwcu 2016r. Szczegółowe zmiany dotyczą: - dodania w art. 4 ustawy punktu 2b. o treści: Gmina może przeznaczać lokale wchodzące w skład mieszkaniowego zasobu gminy na wykonywanie innych zadań jednostek samorządu terytorialnego realizowanych na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach ustawy o pomocy społecznej, ustawy o pieczy zastępczej; - dodania w art. 11 ustawy punkty 2a o treści: Jeśli lokator lokalu wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy jest w zwłoce z zapłatą czynszu lub innych opłat za używanie lokalu co najmniej za dwa pełne okresy płatności właściciel może zawiadomić/zawiadamia Ośrodek Pomocy Społecznej w celu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego dla zbadania sytuacji życiowej i materialnej oraz udzielenia stosownej pomocy na podstawie odrębnych przepisów; - oraz zmian w art. 20 i art. 21 będących konsekwencją tych zapisów. 3/ Pakiet Mieszkanie+": Uruchomienie zintegrowanego programu wsparcia społecznego budownictwa czynszowego, uwzględniającego dostępne instrumenty wsparcia i efekty zmian planowanych w otoczeniu regulacyjnym Instrument 2: Poprawa dostępności mieszkań przez zwiększenie efektów społecznego budownictwa czynszowego w segmencie mieszkań komunalnych, zaspokajających potrzeby mieszkaniowe osób najniżej zarabiających, (s.64) a/ Szczególnie popieramy wprowadzenie instytucji najmu socjalnego w miejsce wydzielania na stale z zasobu gminy zasobu zdefiniowanego jako mieszkanie socjalne"; umożliwiające gminom przeznaczanie mieszkań komunalnych na potrzeby najmu socjalnego adekwatnie do bieżących potrzeb (s.64). b/ Zalecamy uzupełnienie instrumentu o narzędzia dedykowane bezpośrednio mieszkalnictwu chronionemu. Jak wynika z diagnozy obecnie w Polsce jest tylko ok. 2,6 tys. mieszkań chronionych, co jest liczbą całkowicie nieadekwatną do istniejących potrzeb ( s. 28). 4 S i r o n a

W Habitat for Himamity8 Polana Uzupełnienie zdania: Utrzymano zostanie wysokość finansowego wsparcia, o jakie może ubiegać się inwestor, wynosząca od 35% do 55% kosztów przedsięwzięcia, w zależności od celu i rodzaju wspieranego przedsięwzięcia (s. 67) o kolejne zdanie: Maksymalne finansowe wsparcie będzie mieszkania chronione. dedykowane inwestycjom tworzącym 4/ Pakiet Mieszkanie+": Uruchomienie zintegrowanego programu wsparcia społecznego budownictwa czynszowego, uwzględniającego dostępne instrumenty wsparcia i efekty zmian planowanych w otoczeniu regulacyjnym Instrument 3: Poprawa dostępności mieszkań przez wdrożenie (...) mechanizmu realizacji i finansowania zwiększającego podaż mieszkań na wynajem o umiarkowanym czynszu, tworzących spójną ofertę mieszkań społecznego budownictwa czynszowego. Postulujemy wymienienie organizacji pożytku publicznego jako jednego z realizatorów inwestycji społecznego budownictwa czynszowego mogącego ubiegać się o bezzwrotną partycypację gminy w kosztach inwestycji. W naszej opinii wpłynie to korzystnie na relacje zaufania między gminą i organizacjami pozarządowymi i wzmocni te ostatnie w staraniach o wsparcie gminne w realizacji inicjatyw z zakresu czynszowego budownictwa społecznego w modelu not-for-profit. Uzupełnienie zapisu: Ustawa określi zasady udzielania w oparciu o środki budżetu państwa finansowego wsparcia dla gmin, z przeznaczeniem pokrycia części kosztów partycypacji gminy w kosztach inwestycji społecznego budownictwa czynszowego, realizowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, towarzystwa budownictwa społecznego, organizacje pożytku publicznego lub inne podmioty na podstawie zawartej z gminą umowy. 5/ Pakiet Mieszkaniec-": Uruchomienie zintegrowanego programu wsparcia społecznego budownictwa czynszowego, uwzględniającego dostępne instrumenty wsparcia i efekty zmian planowanych w otoczeniu regulacyjnym Rekomendujemy dołączenie do pakietu Instrumentu 5: Pozyskiwanie pustostanów o umiarkowanych czynszach na potrzeby najmu społecznego (realizowanego m.in. poprzez Społeczne Agencje Najmu), opisanego w następujący sposób: Instrument 5: Pozyskiwanie pustostanów o umiarkowanych czynszach na potrzeby najmu społecznego (realizowanego m.in. poprzez Społeczne Agencje Najmu) Sposób realizacji: Nowelizacja ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych. ZAŁOŻENIA: 5 S t r o n a

«fit Habitat for Humaniiy Roland Grupa docelowa: gospodarstwa domowe, których dochód rozporządzamy znajduje się w pierwszym i drugim kwintylu dochodowym (tzn. których dochód rozporządzatny na osobę nie przekracza 1018 zł według danych na rok 2014) oraz gospodarstwa domowe, których członkowie są beneficjentami ustawy o pomocy społecznej. Przedmiot regulacji: Ustawa wprowadzi możliwość dopłaty do najmu realizowanego w formule najmu społecznego (np. poprzez Społeczne Agencje Najmu). Społeczna Agencja Najmu to organizacja typu not-for-profit pośrednicząca pomiędzy właścicielami mieszkań a niezamożną warstwą społeczeństwa z niezaspokojoną potrzebą mieszkaniową. Przyjmując rolę zarządcy najmu SAN zabezpiecza zarówno interesy właścicieli mieszkań, ja k i niezamożnych najemców. Właścicielom mieszkań SAN oferuje gwarancję terminowego opłacania czynszu, utrzymanie mieszkania w standardzie, wsparcie administracyjne oraz monitorowanie stanu mieszkania. Najemcom SAN oferuje długoterminową umowę najmu, dostępny czynsz, mieszkanie w dobrym standardzie oraz wsparcie w sytuacjach kryzysowych. Mechanizm dofinansowania: dofinansowanie obejmie dopłatę do wynajmowanego mieszkania w zależności od metrażu w wysokości 1% wartości odtworzeniowej/m2. Zasady udzielania wsparcia: - Społeczna Agencja Najmu jest podmiotem publicznym lub społecznym, może być prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego, spółkę (z większościowym lub mniejszościowym udziałem gminy lub bez udziału gminy) lub fundację. - Społeczna Agencja Najmu realizować będzie pomoc mieszkaniową pozyskując mieszkania o umiarkowanym czynszu od właścicieli i podnajmując je gospodarstwom domowym mieszczącym się w grupie odbiorców. - Społeczna Agencja Najmu jest podmiotem nie czerpiącym zysków ze swojej działalności. - Społeczna Agencja Najmu oferuje najemcy mieszkanie o umiarkowanym czynszu w godnym standardzie, objęcie zarządu nad mieszkaniem, wsparcie w naprawie usterek i drobnych pracach remontowych, wsparcie w utrzymaniu, mediacje w przypadku powstania zaległości czynszowych, specjalistyczną pomoc w sytuacjach kryzysowych. - Społeczna Agencja Najmu oferuje wynajmującemu regularne opłacanie czynszu, długotrwałą umowę najmu, oddanie mieszkania w stanie niepogorszonym i zarządzanie wynajmowanym mieszkaniem. - Wsparcie będzie udzielane Społecznej Agencji Najmu na podstawie metrażu mieszkań pozyskanych na wynajem. Zasady użytkowania tworzonych lokali mieszkalnych: - Społeczna Agencja Najmu wynajmuje mieszkanie od właściciela a następnie podnajmuje je wybranemu lokatorowi, - mieszkania udostępniane są najemcy i podnajemcy w oparciu o umowę najmu zwykłego na czas oznaczony - zależny od potrzeb podnajemcy i dostępności zasobu. Termin realizacji: Przyjęcie projektu nowelizacji ustawy przez Radę Ministrów w IV kwartale 2016 r. 6 S t r o n a

'W t Habitat for Humanity* 6/ Wspieranie mniej zamożnych gospodarstw domowych w ponoszeniu wydatków związanych z zaspokajaną potrzebą mieszkaniową a/ Popieramy weryfikację systemu dodatków mieszkaniowych, które uczynią dodatek narzędziem adekwatnym do ponoszonych przez gospodarstwa domowe kosztów utrzymania mieszkania. Uznajemy jednakże za wskazane przekazywanie z budżetu państwa dotacji celowych na realizację tego zadania własnego gmin, tak aby budżet mieszkaniowy tych ostatnich nie był w całości konsumowany poprzez przyznawanie dodatków mieszkaniowych. Nowy zapis: Stworzenie narzędzia w postaci dotacji celowej na realizację wypłat dodatków mieszkaniowych przez gminę. b/ Rekomendujemy wprowadzenie do ustawy o dodatkach mieszkaniowych pojęcia dochodu utraconego - przez analogię do innych ustaw (np. do ustawy o świadczeniach rodzinnych). W obecnym stanie prawnym osoba, która utraciła źródło dochodu czeka zazwyczaj ze złożeniem wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego 3 miesiące, żeby nie musieć wykazywać dochodu, którego aktualnie już nie osiąga. W tym czasie niestety często narastają już zaległości czynszowe, co może skutkować nawet wypowiedzeniem umowy najmu czy podnajmu i w konsekwencji utratą uprawnienia do przyznania dodatku mieszkaniowego. Nowy zapis: wprowadzenie do ustawy o dodatkach mieszkaniowych pojęcia utraconego dochodu, co umożliwi wcześniejsze ubieganie się o dodatek przez gospodarstwo domowe, w którym doszło do utraty dochodu. 7/ Wsparcie realizacji przedsięwzięć poprawiających stan techniczny istniejących zasobów mieszkaniowych i warunki zamieszkiwania, w tym jako jeden z aspektów zintegrowanych projektów rewitalizacji, przywracających funkcje mieszkaniowe na obszarach zurbanizowanych i zdegradowanych społecznie: Instrument 2 Rekomendujemy uzupełnienie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów o narzędzia diagnozujące i przeciwdziałające ubóstwu energetycznemu, m.in. wprowadzenie definicji ubóstwa energetycznego. Obecny tryb dofinansowania remontów i termomodernizacji, zakładający m.in. kosztowny audyt energetyczny i obligatoryjny kredyt, wyklucza wspólnoty i spółdzielnie i podmioty posiadające budynki wielorodzinne zamieszkałe w całości lub części przez gospodarstwa niezamożne. Zachęcamy do stworzenia narzędzia, które przyczyni się do wzrostu liczby niezamożnych beneficjentów projektów remontowych i termomodernizacyjnych. Nowy zapis: Założenia programów zagwarantują wsparcie niezamożnych gospodarstw domowych, które umożliwi im udział w projekcie termomodernizacyjnym. 7 I S t r o n a

TT ictr liiildjj' M t; IV Ramy finansowania programu 1/ Alokacja środków budżetowych Niepokoi nas alokacja środków na budownictwo społeczne, która rozpoczyna się dopiero w roku 2019. Planowane zmiany w Ustawie o niektórych formach popierania budownictwa społecznego nie stanowią przeszkody dla rozpoczęcia realizacji inwestycji w budownictwie społecznym już w tym momencie. Tymczasem prognozowane wydatki budżetowe na budownictwo komunalne i budownictwo czynszowe mają wynieść w roku 2017 zaledwie 150 min zł; co więcej nie przewiduje się przeznaczania żadnych środków na ten cel w roku 2018. Sytuacja mieszkaniowa w Polsce jest kryzysowa i potrzebuje natychmiastowego uruchomienia środków zaradczych. Apelujemy więc o podjęcie jak najszybszych działań na rzecz wsparcia funkcjonującego segmentu społecznego budownictwa i mieszkalnictwa czynszowego. Zwiększenie wydatków budżetowych na budownictwo komunalne i budownictwo czynszowe w roku 2017 2018. V Mierniki osiągnięcia celów programu i ramowe zasady ewaluacji 1/ Mieszkania chronione Niepokoi nas przewidywany niewielki wzrost liczby mieszkań chronionych, które powinny być priorytetowym narzędziem wsparcia mieszkaniowego (z 2,7 tys. docelowo do 3,3 tys. W roku 2030, s.87). Sugerowany przez nas zapis o priorytetyzowaniu mieszkalnictwa wspomaganego (w tym powstawania mieszkań chronionych, ale także treningowych i wspieranych, zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Rozwoju do Regionalnych Programów Operacyjnych) w inwestycjach gminnych może przyczynić się do wzrostu liczby tych mieszkań pod warunkiem zarezerwowania na ten cel środków własnych w budżecie. Dodatkowo, sugerujemy rozważenie zmian w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2012 w sprawie mieszkań chronionych, definiującym parametry tego typu usługi mieszkaniowej, zwłaszcza zniesienia wymogu minimalnej liczby 3 osób zamieszkujących w mieszkaniu chronionym oraz konieczność dostosowania lokalu do potrzeb osób niepełnosprawnych ruchowo, co obecnie blokuje tworzenie tego typu mieszkań w Polsce (podczas gdy tylko 5% osób korzystających z mieszkań chronionych jest niepełnosprawna ruchowo). Zmiana liczby mieszkań wspomaganych (w tym - chronionych) w mierniku docelowo do 15 tysięcy w roku 2030. 8 S t r o n a

itr Habitat for Humanity Habitat for Humanity ul. Mokotowska 55 00-542 Warszawa T/F (22) 642-5742 www.habitat.pl Załącznik Lp Rozdział Strona Treść zapisu Propozycja zm iany 1 Cele i obszary interwencji priorytetowych 2 Cele i obszary interwencji priorytetowych 3 Zmiana regulacji określających zasady funkcjonowania rynku najmu 4 Zmiana regulacji określających zasady funkcjonowania rynku najmu 5 Zmiana regulacji określających zasady funkcjonowania rynku najmu s. 49 Zwiększenie liczby mieszkań przypadających na 1000 mieszkańców s. 49 Redukcja skutków bezdomności przez zapewnienie odpowiedniej liczby miejsc w noclegowniach i domach dla bezdomnych; s. 56 Wprowadzenie dla gmin i innych jednostek samorządu terytorialnego obowiązku zawierania umów na czas oznaczony, nie krótszy niż rok i nie dłuższy niż 5 lat, umowy te będą mogły być zawierane na następny okres przy uwzględnieniu aktualnej sytuacji materialnej i rodzinnej. Zwiększenie liczby mieszkań o wysokości czynszu nie większej niż 5% wartości odtworzeniowej Redukcja skutków bezdomności przez zapewnienie odpowiedniej liczby mieszkań wspomaganych, miejsc w noclegowniach i domach dla bezdomnych; Wprowadzenie dla gmin i innych jednostek samorządu terytorialnego obowiązku weryfikowania dochodów najemców, nie częściej niż raz na rok i nie rzadziej niż raz na 5 lat. s. 56 Nowy podpunkt: W przypadku przekroczenia progu dochodowego: - najemca ma prawo do dalszego zamieszkiwania w zasobie pod warunkiem urynkowienia czynszu w stopniu odpowiadającym wzrostowi dochodów - gmina wskazuje najemcy dostępny zasób mieszkaniowy na wynajem, w którym wysokość czynszu nie przekracza 4% wartości odtworzeniowej s. 56 Oddanie do wyłącznej właściwości sądu orzekania o Rezygnacja z zapisu uprawnieniu do lokalu socjalnego, co oznacza rezygnację z katalogu osób uprzywilejowanych, którym obecnie sąd ma obowiązek przyznać lokal bez względu na sytuację rodzinną i materialną. Obligatoryjne przyznawanie prawa do lokalu socjalnego określonym

flit Habitat for Humanity* Habitat for Humanity ul. Mokotowska 55 00-542 Warszawa T/F (22) 642-5742 www.habitat.pl Lp Rozdział Strona Treść zapisu Propozycja zm iany 6 Zmiana regulacji określających zasady funkcjonowania rynku najmu 7 Zmiana regulacji określających zasady funkcjonowania rynku najmu 8 Zmiana regulacji określających zasady funkcjonowania rynku najmu grupom osób nie pozwolą obecnie no dokonanie sądowej oceny czy przyznanie tego prawo jest rzeczywiście uzasadnione sytuacją materialną i osobistą. s. 56 Wprowadzenie możliwości rozwiązania umowy najmu lokalu, z jednoczesnym zaoferowaniem lokalu zamiennego w sytuacji, gdy lokal zajmowany ma nieproporcjonalnie dużą powierzchnię w stosunku do liczby zamieszkujących. Wprowadzenie możliwości rozwiązania umowy najmu lokalu, z jednoczesnym zaoferowaniem lokalu zamiennego w pobliskiej lokalizacji w sytuacji, gdy lokal zajmowany ma nieproporcjonalnie dużą powierzchnię w stosunku do liczby zamieszkujących. s. 56 Nowy podpunkt: Dodanie w art. 4 ustawy o ochronie praw lokatorów punktu 2b. o treści: Gmina może przeznaczać lokale wchodzące w skład mieszkaniowego zasobu gminy na wykonywanie innych zadań jednostek samorządu terytorialnego realizowanych na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach ustawie o pomocy społecznej, ustawie o pieczy zastępczej; s. 56 Nowy podpunkt: Dodanie w art. 11 ustawy punkty 2a o treści: Jeśli lokator lokalu wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy jest w zwłoce z zapłatą czynszu lub innych opłat za używanie lokalu co najmniej za dwa pełne okresy płatności, właściciel może zawiadomić/zawiadamia Ośrodek Pomocy Społecznej w celu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego dla zbadania sytuacji życiowej i materialnej oraz udzielenia stosownej pomocy na podstawie odrębnych przepisów; 2 I S t r o n a

H a b i t a t f o r H u m a n i t y 1 Habitat for Humanity ul. Mokotowska 55 00-542 Warszawa T/F (22) 642-5742 www.habitat.pl Lp Rozdział Strona Treść zapisu Propozycja zm iany 9 E. Pakiet Mieszkaniec-": Instrument 2 10 E. Pakiet Mieszkaniec-": Instrument 3 s. 67 Utrzymana zostanie wysokość finansowego wsparcia, o jakie może ubiegać się inwestor, wynosząca od 35% do 55% kosztów przedsięwzięcia, w zależności od celu i rodzaju wspieranego przedsięwzięcia. s. 68 Ustawa określi zasady udzielania w oparciu o środki budżetu państwa finansowego wsparcia dla gmin, z przeznaczeniem pokrycia części kosztów partycypacji gminy w kosztach inwestycji społecznego budownictwa czynszowego, realizowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, towarzystwa budownictwa społecznego lub inne podmioty na podstawie zawartej z gminą umowy. Utrzymana zostanie wysokość finansowego wsparcia, o jakie może ubiegać się inwestor, wynosząca od 35% do 55% kosztów przedsięwzięcia, w zależności od celu i rodzaju wspieranego przedsięwzięcia. Maksymalne finansowe wsparcie będzie dedykowane inwestycjom tworzącym mieszkania chronione. Ustawa określi zasady udzielania w oparciu o środki budżetu państwa finansowego wsparcia dla gmin, z przeznaczeniem pokrycia części kosztów partycypacji gminy w kosztach inwestycji społecznego budownictwa czynszowego, realizowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, towarzystwa budownictwa społecznego, organizacjejjożytku publicznego lub inne podmioty na podstawie zawartej z gminą umowy. 11 Pakiet Mieszkaniec-" s. 71 Rekomendujemy dołączenie do pakietu Instrumentu 5: Pozyskiwanie pustostanów o umiarkowanych czynszach na potrzeby najmu społecznego (realizowanego m.in. poprzez Społeczne Agencje Najmu) (szczegóły w treści dokumentu) 12 Wspieranie mniej zamożnych gospodarstw domowych w ponoszeniu wydatków związanych z s. 76 Weryfikacja systemu dodatków mieszkaniowych (...) o Weryfikacja systemu dodatków mieszkaniowych (...) o Stworzenie narzędzia w postaci dotacji celowej na realizację wypłat dodatków mieszkaniowych przez gminę

m r Habitat for Humanity Habitat for Humanity ul. Mokotowska 55 00-542 Warszawa T/F (22) 642-5742 www.habitat.pl Lp Rozdział Strona Treść zapisu Propozycja zm iany zaspokajaną potrzebą mieszkaniową 13 Wspieranie mniej zamożnych gospodarstw domowych w ponoszeniu wydatków związanych z zaspokajaną potrzebą mieszkaniową 14 Wsparcie realizacji przedsięwzięć poprawiających stan techniczny istniejących zasobów mieszkaniowych i warunki zamieszkiwania(..) Instrument 2 15 Ramy finansowania programu 16 Mierniki stopnia osiągnięcia celów programu i ramowe zasady ewaluacji s. 76 o Weryfikacjo systemu dodatków mieszkaniowych (...) o Weryfikacja systemu dodatków mieszkaniowych (...) s. 77 o Beneficjentami wsparcia będą wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe i inne podmioty posiadające budynki wielorodzinne. s. 83 Społeczne budownictwo czynszowe: 2017-1 5 0 ml zł, 2018-0 ; 2019-2025 - łącznie do kwoty 4 mld zł. s. 87 Liczba mieszkań chronionych: 2020-2,9 tys., 2025-3,1 tys., 2030-3,3 tys. o Wprowadzenie do ustawy o dodatkach mieszkaniowych pojęcia utraconego dochodu, co umożliwi wcześniejsze ubieganie się o dodatek przez gospodarstwo domowe, w którym doszło do utraty dochodu o Beneficjentami wsparcia będą wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe i inne podmioty posiadające budynki wielorodzinn o Założenia programów zagwarantują wsparcie niezamożnych gospodarstw domowych, które umożliwi im udział w projekcie termomodernizacyjnym Zwiększenie kwoty dofinansowania budownictwa czynszowego w latach 2017-2025 Liczba mieszkań wspomaganych (chronionych): 2 0 2 0-5 tys., 2025-10 tys., 2030-15 tys. 4 I S t r o n a