Instrumenty finansowe i programy pomocowe UE a rozwój firmy na Dolnym Śląsku Autor: Marcin Kowalski Firmy należące do sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oprócz możliwości związanych z uzyskaniem wsparcia w postaci dotacji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego oraz Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (PO IG), mogą korzystać z dostępnych w regionie zwrotnych instrumentów finansowych. Więcej szczegółowych informacji o uzyskaniu wsparcia z PO IG można dowiedzieć się z pigułki wiedzy Pani Martyny Dąbrowskiej - Możliwości finansowania działań proinnowacyjnych dla MŚP Dolnego Śląska. Inicjatywa JEREMIE nowe rozwiązania finansowe dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw JEREMIE (ang. Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises - Wspólne zasoby dla małych i średnich przedsiębiorstw) jest nową inicjatywą na Dolnym Śląsku pozadotacyjnego wsparcia przedsiębiorstw w ramach mechanizmu odnawialnego, wdrażaną na poziomie regionalnym. Inicjatywa została stworzona przez Komisję Europejską i Europejski Bank Inwestycyjny w 2007 roku. Jednak dopiero po 2010 roku, zyskała znaczenie w Polsce jako zupełnie nowy system zwrotnych instrumentów finansowania rozwoju sektora MŚP. Na czym polega JEREMIE. To specjalny rodzaj finansowania sektora MŚP (w tym również przedsiębiorstw nowo powstałych) poprzez system gwarancji i pożyczek. Głównym celem inicjatywy JEREMIE jest znaczna poprawa dostępu mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw do dobrych jakościowo, szeroko dystrybuowanych i dostosowanych do potrzeb MŚP instrumentów finansowych. Odbiorcami tej inicjatywy są mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), w tym: te które mają utrudniony dostęp do zewnętrznych źródeł finansowania przez banki komercyjne podmioty rozpoczynające działalność, startup-y (w tym również absolwenci uczelni wyższych), podmioty gospodarcze, które nie posiadają wystarczające historii kredytowej, podmioty nieposiadające zabezpieczeń o wystarczającej wartości finansowej. Dodatkowo oferowane produkty mogą być przeznaczone na finansowanie działalności gospodarczej firmy w zakresie budowy, rozbudowy lub rozszerzania działalności gospodarczej, w szczególności na: wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych; zakup maszyn, urządzeń, aparatury, w tym także środków transportu bezpośrednio związanych z celem realizowanego przedsięwzięcia; budowę instalacji i urządzeń sprzyjających oszczędności surowców i energii; informatyzację oraz dostosowanie przedsiębiorstwa do standardów i norm krajowych i unijnych; tworzenie nowych, trwałych miejsc pracy; inne cele gospodarcze przyczyniające się do rozwoju przedsiębiorstwa.
Szczegółowe informacje można znaleźć na stronie internetowej http://www.jeremie.com.pl Fundusze pożyczkowe. Pożyczki na rozpoczęcie działalności Pożyczka może być udzielona wyłącznie mikro-, małemu lub średniemu przedsiębiorcy, który posiada siedzibę, a w przypadku osoby fizycznej adres zamieszkania lub adres głównego miejsca wykonywania działalności na terenie województwa dolnośląskiego. Pożyczka na rozpoczęcie działalności gospodarczej przez osoby bezrobotne lub inne osoby nieprowadzące działalności gospodarczej, może zostać udzielona dopiero po zarejestrowaniu działalności gospodarczej. Pożyczka nie może być udzielona przedsiębiorcy znajdującemu się w trudnej sytuacji finansowej lub znajdującemu się w okresie restrukturyzacji przeprowadzanej z wykorzystaniem pomocy publicznej. Przedsiębiorca starający się o pożyczkę musi terminowo regulować zobowiązania wobec Skarbu Państwa i nie może prowadzić działalności przemysłowej określanej jako szkodliwa dla środowiska czy powszechnie uznawanej za nieetyczną. Przedmiot pożyczki Pożyczka może być udzielona z przeznaczeniem na: zakup, budowę, rozbudowę lub modernizację obiektów produkcyjno-usługowo-handlowych, zakup maszyn, urządzeń, aparatów, wyposażenia oraz ręcznych narzędzi pracy, w tym również zakup środków transportu bezpośrednio związanych z celem realizowanego przedsięwzięcia, zakup materiałów i surowców do produkcji, usług oraz zakup towarów handlowych, zakup wartości niematerialnych i prawnych związanych z realizowanym przedsięwzięciem. Warunki pożyczki dla przedsiębiorców z sektora MMŚP 1. Kwota pożyczki nie może być większa niż 120.000,00 zł na jeden cel. 2. Maksymalny okres spłaty pożyczek nie może przekroczyć 60 miesięcy, a okres karencji w spłacie kapitału nie może być dłuższy niż 6 miesięcy. 3. Udział własny wnioskodawcy w finansowaniu kosztów kwalifikowanych nie może być niższy niż 20%. Udział własny jest wkładem pieniężnym poniesionym przez przedsiębiorcę w trakcie realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego, jak również w okresie 3 miesięcy przed datą rejestracji wniosku. 4. Oprocentowanie pożyczek uzależnione jest od stóp rynkowych i nie niższe niż stopa referencyjna (ustalana zgodnie z metodologią określoną w Komunikacie Komisji Europejskiej). 5. Od przyznanej pożyczki pobierana jest opłata manipulacyjna, ustalana indywidualnie przez poszczególne fundusze w zależności od branży działalności i stopnia ryzyka - wynosi najczęściej 1%-3%,
6. Spłata pożyczki musi być zabezpieczona obligatoryjnie wekslem in blanco oraz dodatkowo w innej indywidualnie ustalanej formie, np.: poręczenie funduszu poręczeniowego, poręczenie przez osoby trzecie, hipoteka, przewłaszczenie, cesja wierzytelności z umów. Rodzaje zabezpieczeń mogą być łączone. WYKAZ POŚREDNIKÓW FINANSOWYCH INICJATYWY JEREMIE - FUNDUSZE POŻYCZKOWE NA TERENIE WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO (stan na 30 marca 2012 r.) L.p Nazwa pośrednika finansowego Adres siedziba Adres www Telefon 1. Fundusz Regionu Wałbrzyskiego ul. Limanowskiego 15 58-300 Wałbrzych www.frw.pl biuro@frw.pl tel: 74 664 48 10 2. Sudeckie Stowarzyszenie Inicjatyw Gospodarczych ul. Długa 33 58-100 Świdnica www.ssig.pl biuro@ssig.pl tel: 74 646 29 11 3. Polska Fundacja Przedsiębiorczości Oddział we Wrocławiu ul. Racławicka 2-4, I piętro, pokój 103 53-146 Wrocław www.pfp.com.pl b.heilpern@pfp.com.pl tel: 71 332 31 81 4. Agencja Rozwoju Regionalnego AGROREG S.A. w Nowej Rudzie ul. Kłodzka 27 57-402 Nowa Ruda arr@agroreg.com.pl tel: 74 872 50 25 Fundusze poręczeniowe, czyli skuteczne poręczenie kredytu dla firmy Fundusze poręczeń kredytowych są instytucjami o charakterze non profit. Głównym zadaniem funduszy poręczeń kredytowych jest ułatwienie przedsiębiorcom oraz osobom rozpoczynającym działalność gospodarczą dostępu do zewnętrznego finansowania w postaci kredytów bankowych oraz pożyczek na prowadzenie działalności gospodarczej. Fundusze poręczają zobowiązania finansowe przedsiębiorcom, którzy posiadają zdolność kredytową, nie posiadają natomiast wymaganych przez instytucję finansującą odpowiednich zabezpieczeń. Poręczenie udzielane przedsiębiorcy stanowi od 70% do 80% kwoty kredytu/pożyczki. W niektórych przypadkach maksymalna wartość poręczenia jest ograniczona kwotowo. W zależności od funduszu działającego na Dolnym Śląsku, poręczeniem mogą być objęte kredyty lub pożyczki przeznaczone m.in. na: rozpoczęcie lub rozszerzenie działalności, finansowanie inwestycji, finansowanie działalności gospodarczej, wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych, tworzenie nowych miejsc pracy, itp.
Poręczenia spłaty kredytów lub pożyczek przeznaczone są dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw posiadających siedzibę na terenie Polski. Zabezpieczeniem na wypadek roszczeń wynikających z tytułu wykonania obowiązków poręczyciela jest weksel własny in blanco przedsiębiorcy wraz z deklaracją wekslową oraz ewentualnie zabezpieczenia dodatkowe. Poręczenia są udzielane za wynagrodzeniem uwzględniającym ryzyko niespłacenia zaciąganego przez przedsiębiorcę zobowiązania, koszty administracyjne oraz zwrot na kapitale. Poręczenia nie są udzielane w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw MŚP. WYKAZ FUNDUSZY PORĘCZEŃ KREDYTOWYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO (stan na 30 marca 2012 r.) L.p Nazwa pośrednika finansowego Adres siedziba Adres www Telefon 1. Fundusz Poręczeń Kredytowych ul. 1 Maja 27 Sp. z o.o. w Jeleniej Górze 58-500 Jelenia Góra Fundusz Poręczeń Kredytowych ul. Bat. Chłopskich 19 2. Powiatu Dzierżoniowskiego 58-200 Dzierżoniów Sp. z o.o. 3. Dolnośląski Fundusz Gospodarczy ul. Wita Stwosza 3 Sp. z o.o. 50-148 Wrocław http://www.fpk.jgora.pl/ rfpkjelenia@karr.pl tel: 75 64 20 222 www.fpkpd.pl fpkpd@wp.pl tel: 74 645 04 31 www.dfg.pl tel: 71 343 79 64 biuro@dfg.pl Bon na innowacje Dość atrakcyjną formą wsparcia rozwoju firmy z sektora MŚP z zakresu innowacji i podniesienia jej konkurencyjności na rynku, będzie możliwość uzyskania bonu na innowacje. Pomysł nie jest może nowy, ponieważ podobną formę wsparcia dla sektora MŚP oferuje od dłuższego czasu PARP, ale na nieco większą skalę i na innych trochę zasadach. Projekt systemowy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego w ramach Priorytetu VIII Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL), będzie realizowany od czerwca 2012 r. do maja 2015 roku. Partnerem Urzędu Marszałkowskiego w tym projekcie jest Wrocławskie Centrum Transferu Technologii przy Politechnice Wrocławskiej, posiadające bardzo duże doświadczenie w zakresie działań typu B+R. Jego rolą będzie kojarzenie przedsiębiorstw MŚP z jednostką naukową lub naukowcem z Dolnego Śląska. Głównym odbiorcą projektu będą przede wszystkim mikro, małe i średnie firmy, działające i mające siedziby na terenie woj. dolnośląskiego. Przedsięwzięcie będzie polegało na wsparciu przedsiębiorców, którzy będą mogli uzyskać specjalny bon na tworzenie innowacji i transfer technologii (w tym kojarzenie partnerów między naukowcem, jednostką naukową a przedsiębiorcami).
Firma z MŚP uzyska bon o wartości nawet do 18 tys. złotych i dzięki niemu będzie mogła przygotować specjalną usługę np. analizę przedwdrożeniową, testy laboratoryjne. Z tej formy wsparcia będzie mogło skorzystać ok. 300 podmiotów gospodarczych z Dolnego Śląska. Urząd przewidział także możliwość uzyskania bonu na zakup usługi audytu technologicznego (wyłącznie 50 firm z sektora MMŚP). Co ważne - wsparcie dla przedsiębiorców będzie udzielane w oparciu pomoc de minimis, czyli po wykonaniu usługi firma otrzyma zaświadczenie o uzyskaniu pomocy de minimis. Możliwość wykonywania usług B+R przez naukowca spoza regionu będzie tylko w wyjątkowych wypadkach - kiedy usługa nie będzie mogła być zlecona naukowcowi w regionie ze względu np. na brak odpowiedniego laboratorium. Stroną umowy o współpracy będzie albo instytut/jednostka naukowa albo pracownik naukowy, a nie grupa pracowników. Dodatkowe informacje o naborze można uzyskać w Wydziale Gospodarki Departamentu Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego przy ul. Mazowieckiej 17 we Wrocławiu, tel.71/ 776 96 55 Wdrożenie wynalazku w działalności gospodarczej W 2012 roku Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości planuje ogłoszenie pilotażowego konkursu, w ramach którego udzielane będzie wsparcie na pierwsze wdrożenie wynalazku w działalności gospodarczej. Wsparcie przeznaczone będzie dla małych i średnich przedsiębiorców. Maksymalna wartość wsparcia na jeden projekt będzie wynosić 20 mln zł (w tym wartość wsparcia na pokrycie kosztów usług doradczych 1 mln zł), maksymalna intensywność wsparcia - 50% kosztów kwalifikujących się do objęcia wsparciem, minimalna wartość kosztów kwalifikowanych - 4 mln zł, a całkowita wartość projektu maksymalnie 50 mln EUR. Wsparcie na pierwsze wdrożenie będzie mogło być udzielone jeżeli przedsiębiorca przedstawi dokument patentowy lub dowód dokonania zgłoszenia w celu uzyskania patentu i kopię sprawozdania o stanie techniki sporządzonego na podstawie art. 47 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej bądź równoważny dokument w przypadku zagranicznej procedury uzyskania patentu uprawdopodabniający spełnienie kryteriów nowości i przydatności do przemysłowego stosowania, o których mowa odpowiednio w art. 25 i art. 26 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej. W przypadku gdy przedsiębiorca nie jest twórcą wynalazku lub nie jest uprawniony do uzyskania patentu będzie musiał również przedstawić dowód prawa do wyłącznego korzystania z wynalazku.
Wsparcie może być udzielone wyłącznie na pierwsze wdrożenie wynalazku co oznacza, że nie będzie można go uzyskać jeżeli na terytorium Unii Europejskiej produkt lub sposób będący przedmiotem wynalazku był wytwarzany lub używany w sposób zarobkowy lub zawodowy. Koszty kwalifikujące się do objęcia wsparciem to przede wszystkim koszty zakupu lub leasingu środków trwałych, zakupu wartości niematerialnych i prawnych powiększone o koszty tłumaczeń przysięgłych na język polski dokumentacji niezbędnej do złożenia wniosku (koszty tłumaczeń, zabezpieczeń należytego wykonania umowy oraz prowadzenia rachunków bankowych będą stanowić pomoc de minimis, a intensywność wsparcia w ich wypadku będzie wynosić 100%). Bibliografia Barbara Bartkowiak, Fundusze pożyczkowe i poręczeniowe w finansowaniu małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, Wydawnictwo CeDeWu Barbara Bartkowiak, Stanisław Flejterski, Przemysław Pluskota, Fundusze i usługi pożyczkowe dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw Edyta Duda-Piechaczek, Analiza i planowanie finansowe, One Press, Wydawnictwo Helion Zdzisław Finansowanie rozwoju przedsiębiorstwa. Studia przypadków. Wydanie 2, Wydawcnitwo Difin Tadeusz Teofil Kaczmarek, Zarządzanie płynnością finansów małych i średnich przedsiębiorstw - ujęcie praktyczne, Wydawnictwo Difin Kredyty bankowe i inne formy finansowania. Poradnik dla małych i średnich firm. Wydanie 2, Wydawnictwo Difin Leszczyński, Anna Skowronek-Mielczarek, Analiza działalności i rozwoju przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Strony internetowe: www.parp.gov.pl serwis Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości http://www.rpo.dolnyslask.pl/ - serwis poświęcony Regionalnemu Programowi Operacyjnemu dla Województwa Dolnośląskiego http://www.dip.dolnyslask.pl/6/aktualnosci.html - oficjalna strona Dolnośląskiej Instytucji Pośredniczącej