Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy PESEL ZDAJĄCEGO Miejsce na nalepkę z kodem szkoły EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII MUZYKI arkusz I czas pracy 120 minut Instrukcja dla zdającego 1. Proszę sprawdzić, czy arkusz obejmuje 12 stron i czy dołączona jest do niego płyta z nagraniami. Ewentualny brak należy zgłosić przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin. 2. Arkusz zawiera 30 zadań; do zadań nr 7, 13 i 20 dołączone są przykłady dźwiękowe nagrane kolejno na płycie. Zadania te należy rozwiązać po wysłuchaniu przykładów, ale przed wysłuchaniem przykładu należy dokładnie przeczytać treść zadania. 3. Proszę uważnie czytać wszystkie polecenia. 4. Odpowiedzi trzeba zapisać czytelnie w miejscu na to przeznaczonym przy każdym zadaniu. Wszelkie notatki można sporządzać tylko w brudnopisie (ostatnia strona arkusza), który nie będzie oceniany. 5. Należy pisać czytelnie, niebieskim lub czarnym kolorem; nie można używać ołówka ani korektora. 6. Błędne zapisy należy wyraźnie przekreślić. 7. Obok każdego zadania podana jest maksymalna liczba punktów, które można uzyskać za poprawne rozwiązanie. 8. Kod i numer pesel zdający wpisuje przed rozpoczęciem pracy. Życzymy powodzenia Wpisuje egzaminator / nauczyciel sprawdzający pracę Nr. zadania 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Maksymalna liczba punktów 1 2 1 1 2 3 3 2 1 2 2 3 8 4 3 4 5 3 3 4 Uzyskana liczba punktów Nr. zadania 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. SUMA Maksymalna liczba punktów 1 1 2 9 10 4 1 2 3 10 100 Uzyskana liczba punktów
Zadanie 1. (1 pkt) Na podanej niżej liście podkreśl nazwę instrumentu, który nie występował w muzyce starożytnej Grecji: kitara, psalterium, lira, aulos, syrinx Zadanie 2. (2 pkt) Na ilustracji przedstawiony jest zapis fragmentu utworu utrzymanego w technice kompozytorskiej wykształconej w epoce średniowiecza i rozwijanej w okresie renesansu. Podaj nazwę tej techniki i zaznacz w nutach element, który umożliwił jej rozpoznanie: technika kompozytorska:... Zadanie 3. (1 pkt) Potwierdź lub zaneguj prawdziwość poniższego zdania. W tym celu zaznacz słowo PRAWDA lub FAŁSZ: Formy wokalne, w których występuje refren, wykształciły się w średniowieczu. PRAWDA FAŁSZ Zadanie 4. (1 pkt) Podaj nazwę epoki, w której oznaczenia dynamiki wprowadzono jako stały element zapisu muzycznego: epoka... Strona 2 z 13
Zadanie 5. (2 pkt) O muzyce niektórych kultur mówi się, że jest sztuką synkretyczną. Wyjaśnij znaczenie tego pojęcia na przykładzie muzyki starożytnej Grecji.... Zadanie 6. (3 pkt) Wymień we właściwej kolejności nazwy stałych części cyklu mszalnego. Podaj trzy nazwiska kompozytorów z różnych epok, którzy tworzyli msze o takiej budowie. części mszy:...... kompozytorzy:... Zadanie 7. (3 pkt)! Po wysłuchaniu fragmentu utworu Mikołaja Zieleńskiego opisz trzy cechy stylu tego kompozytora: 1....... 2....... 3....... Zadanie 8. (2 pkt) Przedstaw dwie charakterystyczne cechy stylu impresjonistycznego w muzyce. 1....... 2....... Zadanie 9. (1 pkt) Uporządkuj niżej podane gatunki muzyczne według kolejności, w jakiej powstawały. W tym celu wpisz ich nazwy w porządku chronologicznym: koncert solowy, motet, opera, pieśń, poemat symfoniczny 1.... 4.... 2.... 5.... 3.... Strona 3 z 12
Zadanie 10. (2 pkt) Zamieszczona poniżej reprodukcja miniatury z końca XV w. przedstawia śpiewających żaków krakowskich. Wskaż tytuły dwóch polskich kompozycji wielogłosowych - jednej z tekstem polskim, drugiej z tekstem łacińskim - które mogli oni wykonywać: a. kompozycja z polskim tekstem:... b. kompozycja z łacińskim tekstem:... Zadanie 11. (2 pkt) Poniżej wymieniono nazwiska artystów z różnych kultur i epok. Znajdź odpowiednie pary artystów, którzy działając w tym samym kręgu i czasie, mogli ze sobą współpracować. Podaj je w kolejności chronologicznej: Heinrich Heine, Claudio Monteverdi, Wacław Niżyński, Josquin de Près, Robert Schumann, Igor Strawiński, Torquato Tasso, Leonardo da Vinci. 1. + 2. + 3. + 4. + Strona 4 z 12
Zadanie 12. (3 pkt) Na ilustracji przedstawiono scenę muzyczną i zapis jednej partii utworu. Wskaż, którzy z wykonawców mogli korzystać z zamieszczonego zapisu, określ epokę, z której pochodzą źródła, oraz funkcję muzyki, której wykonanie przedstawione jest na ilustracji. Z przedstawionego zapisu nutowego mogli wykonać swoją partię:....... Materiały źródłowe pochodzą z epoki......, a muzyka w prezentowanej scenie pełni funkcję... Strona 5 z 12
Zadanie 13. (8 pkt)! Na podstawie nagrań fragmentów trzech utworów z różnych epok przeprowadź analizę przykładów. Określ technikę kompozytorską wspólną dla wszystkich utworów. Uporządkuj przykłady chronologicznie wpisując odpowiednio cyfry przy kolejnych literach. Podaj nazwę epoki, z której dany przykład pochodzi oraz wskaż cechę stylu, która uzasadnia twój wybór. Technika kompozytorska -...... a. kolejność (cyfra) epoka cecha stylu b. c. Zadanie 14. (4 pkt) Niżej zamieszczono fragment listu kompozytora do wydawcy. Wskaż kompozytora, który według ciebie jest autorem tego tekstu oraz wymień tytuły dwóch innych dzieł napisanych przez tego twórcę. Podkreśl w tekście trzy elementy, które umożliwiają identyfikację kompozytora. Wiedeń, 21 II 1828 Szanowni Panowie, Czuję się wielce zaszczycony Waszym listem z 8 lutego i z nawiążę bliższy kontakt z tak szanowaną instytucją artystyczną, która nadaje się tak doskonale do większego rozpowszechnienia moich utworów za granicą. Posiadam w zapasie następujące kompozycje: a) Trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę, które zostało tu wykonane z dużym powodzeniem, b) Kwartety smyczkowe (G-dur i d-moll), c) 4 impromptus na fortepian, które mogą być wydane oddzielnie lub wszystkie razem, d) Fantazja na 4 ręce dedykowana księżniczce Karolinie Esterhazy, e) Fantazja na fortepian i skrzypce, f) pieśni na głos solo z akompaniamentem fortepianu do słów Schillera, Goethego, Klopstocka i in., oraz Seidla, Schobera, Leitnera, Schulsego i in., g) czterogłosowe pieśni chóralne na głosy męskie, jak również żeńskie, z akompaniamentem fortepianu, w tym dwie z głosem solowym, do słów Grillparzera i Seidla, h) pięciogłosowa pieśń na głosy męskie do słów Schobera, i) Pieśń wojenna do słów Klopstocka na podwójny chór 8 głosów męskich, k) Trio komiczne Pieczeń weselna" (Der Hochzeitsbrateri) do słów Schobera na sopran, tenor i bas, wykonane z powodzeniem. Jest to lista moich ukończonych kompozycji, z wyjątkiem [...]. Te ostatnie utwory wymieniam dlatego tylko, aby bliżej uzmysłowić Panom moje dążenie do najwyższych celów w sztuce. A więc, jeśli życzyliby sobie Panowie wydać coś z powyższej listy, z przyjemnością przeniosę na Panów tytuł własności do tych utworów w zamian za godziwe honorarium. Z wyrazami szacunku Mój adres: Tuchlauben Gospoda Pod Niebieskim Jeżem" kompozytor:...... utwór 1:...... utwór 2:...... Strona 6 z 12
Zadanie 15. (3 pkt) Przedstaw trzy cechy koncertu solowego epoki klasycyzmu, które różnią go od koncertu solowego epoki baroku. 1....... 2....... 3....... Zadanie 16. (4 pkt) Wyjaśnij zwięźle na czym polega stylizacja a na czym archaizacja w muzyce. W tabeli podaj utwory (po jednym), które są przykładem stylizacji i przykładem archaizacji. stylizacja:............ archaizacja:............ 1 2 kompozytor tytuł utworu rodzaj muzyki (stylizowana, archaizująca) Zadanie 17. (5 pkt) Czy zgadzasz się z twierdzeniem, że Halka S. Moniuszki zyskała szczególne znaczenie w dziejach muzyki polskiej? Przedstaw swoje stanowisko i uzasadnij je używając co najmniej czterech argumentów.... Strona 7 z 12
Zadanie 18. (3 pkt) Podaj daty określające ramy czasowe epoki baroku w muzyce. Wyjaśnij krótko przyczyny, dla których wskazane daty przyjmujesz za wyznaczające tę epokę. ramy czasowe: data początkowa:...... data końcowa:...... Zadanie 19. (3 pkt) Podaj po dwa nazwiska kompozytorów i tytuły ich utworów, dla których inspiracją były niżej wymienione dzieła literackie: lp. dzieło literackie kompozytor tytuł utworu 1. mit o Orfeuszu i Eurydyce a. 2. J. W. Goethe Faust b. a. 3. biblijne Psalmy Dawida b. a. b. Zadanie 20. ( 4 pkt)! Po przesłuchaniu nagrania fragmentu trzeciej części I Symfonii C-dur Sergiusza Prokofiewa wskaż cechy utworu dwie właściwe dla stylu okresu klasycznego i dwie właściwe dla stylu muzyki I poł XX w. cechy utworu właściwe dla stylu klasycznego: 1.... 2.... cechy utworu właściwe dla stylu muzyki I poł XX w.: 1.... 2.... Zadanie 21. (1 pkt) Zaznacz właściwą odpowiedź: Klasyczne trio fortepianowe to zespół złożony z następujących instrumentów: a) fortepianu i dwóch dowolnie dobranych instrumentów melodycznych b) fortepianu, skrzypiec i wiolonczeli c) fortepianu, fletu i wiolonczeli d) trzech fortepianów Strona 8 z 12
Zadanie 22. (1 pkt) Uzupełnij poniższe zdanie wpisując we wskazanym miejscu nazwę systemu: Wykształcony w I połowie XVIII wieku system dźwiękowy, w którym oktawa podzielona jest na 12 równych półtonów, nosi nazwę.... Zadanie 23. (2 pkt) Podaj nazwę notacji i określ epokę, z której pochodzi utwór przedstawiony na ilustracji: nazwa notacji:..., epoka:.... Zadanie 24. (9 pkt) Wymień trzy opery W. A. Mozarta najbardziej reprezentatywne dla przeobrażeń tego gatunku. Określ ich rodzaj oraz wskaż po dwie cechy każdej z wymienionych oper, dzięki którym zajmują one szczególne miejsce w historii muzyki. Tytuł i rodzaj opery:... cechy: 1.... 2.... Tytuł i rodzaj opery:... cechy: 1.... 2.... Tytuł i rodzaj opery:... cechy: 1... 2.... Strona 9 z 12
Zadanie 25. (10 pkt) W krótkiej rozprawce przedstaw przemiany stylu twórczości Karola Szymanowskiego. Omów krótko trzy style i wskaż co najmniej po dwa dzieła, w których są one obecne. Zadanie 26. (4 pkt) Wskaż dwa ośrodki muzyki elektronicznej (elektroakustycznej, konkretnej) działające w 2 poł. XX w., przy każdym z nich podaj nazwisko wybranego kompozytora związanego z danym ośrodkiem: 1. ośrodek... kompozytor... 2. ośrodek... kompozytor... Zadanie 27. (1 pkt) Zestaw nazwy szkół i ugrupowań artystycznych z nazwami epok. W tym celu przyporządkuj cyfrom po jednej, odpowiednie litery: 1. Potężna Gromadka A. średniowiecze 2. Młoda Polska B. renesans 3. szkoła flamandzka C. barok 4. szkoła Notre Dame D. neoromantyzm E. XX wiek 1.... 2.... 3.... 4.... Strona 10 z 12
Zadanie 28. (2 pkt) Określ epokę, w której wykształcił się przedstawiony schematycznie na ilustracji zespół muzyczny i podaj jego pełną nazwę. epoka:... pełna nazwa zespołu:...... Zadanie 29. (3 pkt) Na ilustracji przedstawiono zapis początkowego fragmentu znanego śpiewu średniowiecznego. Określ rodzaj (gatunek) tego utworu oraz podaj dwa przykłady wykorzystania jego melodii lub tekstu w muzyce następnych epok. gatunek:... kompozytor i tytuł utworu, w którym została wykorzystana melodia lub tekst: 1... 2... Zadanie 30. (10 pkt) O małym Franciszku Schubercie Józef von Spaun powiedział: Dziecko to zostanie mistrzem, jak niewielu było to dane przed nim. Wskaż dwóch innych kompozytorów, o których w czasach ich dzieciństwa można było to samo powiedzieć. W odniesieniu do każdego z kompozytorów podaj cztery argumenty (dzieła dziecięce i młodzieńcze, działalność artystyczną, opinie współczesnych), które uzasadnią twój wybór. Strona 11 z 12
... Brudnopis Strona 12 z 12