Wymagania edukacyjne dla uczniów Technikum Elektrycznego ZS Nr 1 w Olkuszu przedmiotu : Pracownia montażu i konserwacji maszyn i urządzeń elektrycznych na podstawie programu nauczania : TECHNIK ELEKTRYK Nr programu : 311303 nauczyciel : Jan Żarów Cykl zajęć prowadzonych w wymiarze 90 +150 = 240 godz. ( w kl. I i II ) Podręczniki: Pracownia elektryczna tom 1, Maszyny, urządzenia i napęd t. II - Kacejko L. Nr Temat działu i ocena Dz. 1 Organizacja, regulamin zajęć, zasady pomiarów Kryteria ocen Uczeń zna i umie -znać i przestrzegać przepisy BHP i regulaminu pracowni - brać czynny udział w ćwiczeniach - sporządzać sprawozdania z ćwiczeń - łączyć obwody na podstawie zadanego schematu - wykonywać pomiary wg instrukcji do ćwiczenia - znać zasady odczytywania wskazań mierników - oszacować błędy pomiaru J/w oraz dodatkowo : - samodzielnie sporządzać sprawozdania z ćwiczeń -dobrać przyrządy pomiarowego zadanego układu pomiarowego -J/w oraz dodatkowo - samodzielnie sporządzać sprawozdania z wykonywanych czynności wraz z wnioskami - łączyć obwody na podstawie schematu ideowego (rysować schematy montażowe) J/w oraz dodatkowo : -wykonywać pomiary wg instrukcji do ćwiczenia -posługując się teoria błędów pomiarowych określić dokładność wykonanych pomiarów J/w oraz dodatkowo - posiadać wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza - nauczania 1
2 2. Maszyny elektryczne 2.1. Badanie transformatora 1 faz i 3-faz 2.2 Badanie układów połączeń i pracy równoległej transformatorów 3-faz - umieć łączyć obwody elektryczne i wykonywać podstawowe pomiary mocy czynnej i biernej w obwodach 3-faz. (bez powodowania zagrożenia wypadkowego dla siebie i otoczenia ) - na podstawie zadanej instrukcji zawierającej: schematy układów pomiarowych, wykaz przyrządów i urządzeń wraz z podanym sposobem ich użycia -Wymienić podstawowe dane znamionowe transformatora -Zdefiniować przekładnię transformatora oraz dodatkowo: - samodzielnie dobrać odpowiednią metodę pomiarową (układ pomiarowy) -samodzielnie przygotować sprawozdania z wykonanych czynności wraz z wnioskami, (zalecana forma komputerowa) - wykazać się umiejętnością doboru przyrządów pomiarowych -Wymienić układy połączeń uzwojeń transformatora -Zdefiniować pojęcie sprawności transformatora oraz dodatkowo: - wykazać się umiejętnością analizowania pracy układów i urządzeń elektrycznych - na podstawie uzyskanych wyników pomiarów oraz lokalizacji i usuwania ewentualnych uszkodzeń -Narysować schematy układów połączeń transformatora, znać ich symbole -Obliczać rezystancję poszczególnych faz i rezystancję średnią - przy połączeniu w gwiazdę i w trójkąt korzystać z serwisów informacyjnych, umieć porównać i przeanalizować komunikaty i wiadomości dotyczące tych samych treści, a pochodzących z różnych źródeł, oraz dodatkowo: korzystać z serwisów informacyjnych, umieć porównać i przeanalizować komunikaty i wiadomości dotyczące tych samych treści, a pochodzących z różnych źródeł, - znać adresy internetowych portali oraz stron internetowych tematycznie związanych z problematyką zajęć oraz korzystać z ich zasobów - wykazać się umiejętnością analizowania pracy układów i urządzeń elektrycznych - na podstawie uzyskanych wyników pomiarów oraz 2
2.3/4 Badanie silnika indukcyjnego trójfazowego klatkowego i pierścieniowego lokalizacji i usuwania ewentualnych uszkodzeń -Narysować schematy układów połączeń transformatora, znać ich symbole -Na podstawie pomiarów napięć obliczyć przekładnię -Znać metodę wyszukiwania początków i końców uzwojenia trójfazowego -Dokonać analizy wyznaczonych na podstawie pomiarów charakterystyk stanu jałowego, stanu zwarcia - dostrzegać wpływ na wynik pomiaru rezystancji wewnętrznej mierników - posługując się teorią błędów pomiarowych określić dokładność wykonanych pomiarów -Znać metodę wyszukiwania początków i końców uzwojenia trójfazowego -Dokonać analizy wyznaczonych na podstawie pomiarów charakterystyk stanu jałowego, stanu zwarcia -Określić sprawność transformatora -Znać warunki pracy równoległej transformatorów -Zestawić układ do badania pracy równoległej transformatorów 3-faz. - prezentować wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza -pracować samodzielnie -Wymienić części składowe silnika asynchronicznego -Wymienić zalety silnika asynchronicznego -Wymienić cel stosowania zespołu trójkąt gwiazda -Wymienić części składowe silnika pierścieniowego -Nazwać części składowe silnika pierścieniowego oraz dodatkowo: -Wymienić cel stosowania zespołu trójkąt gwiazda -Wyjaśnić zasadę działania silnika pierścieniowego -Omówić budowę i wyjaśnić zasadę działania silnika asynchronicznego oraz dodatkowo: -umieć dobrać metodę pomiarową i przyrządy pomiarowe, -samodzielnie dokonać pomiarów parametrów eksploatacyjnych 3
2.5 Badanie silnika bocznikowgo prądu stałego silnika 3-faz klatkowego i pierścieniowego -Omówić budowę i wyjaśnić zasadę działania silnika asynchronicznego -Narysować schemat zasilania silnika asynchronicznego -Omówić pracę układu gwiazda / trójkąt oraz dodatkowo: -Wykazać się znajomością zakresu badań silników 3-fazfazowych, umiejętnością oceniania dokładności wyników pomiarów, oraz przeprowadzania analizy porównawczej otrzymanych charakterystyk z teoretycznymi -Narysować schemat zasilania silnika asynchronicznego -Omówić pracę układu gwiazda / trójkąt -Przeanalizować charakterystyki obciążenia silnika indukcyjnego -Znać metodę wyznaczania początków i końców uzwojeń -Opisać rozruch silnika pierścieniowego -Opisać przykłady zastosowania silnika pierścieniowego -Narysować schemat zasilania silnika pierścieniowego -Określić cel badania biegu jałowego, stanu obciążenia i zwarcia multimedialnych wspomagających proces dydaktyczny. -Wybrać ekonomiczny sposób regulacji prędkości obrotowej -Narysować schematy układu połączeń silnika do wyznaczenia w/w charakterystyk -przeanalizować zalety i wady regulacji prędkości obrotowej rezystorem w obwodzie wirnika Wymienić sposoby regulacji obrotów silnika bocznikowego -Wymienić elementy składowe silnika oraz ich funkcję -Wymienić zalety i wady silnika bocznikowego oraz dodatkowo: -dobrać przyrządy do zadanego układu pomiarowego -przedstawić zalety i wady silnika bocznikowego na podstawie pomiarów -przedstawić sposoby regulacji prędkości obrotowej na podstawie 4
pomiarów -Określić wpływ obciążenia na obroty oraz dodatkowo: -Narysować schemat silnika bocznikowego -Porównać budowę silnika szeregowego i bocznikowego -Scharakteryzować funkcje uzwojeń silnika bocznikowego oraz dodatkowo: -Porównać budowę silnika szeregowego i bocznikowego -Scharakteryzować funkcje uzwojeń silnika bocznikowego -Na podstawie pomiarów przeanalizować charakterystyki : rozruchową, regulacyjną -Wyjaśnić wpływ bocznikowania uzwojeń - lokalizować i usuwać ewentualne uszkodzenia -korzystać z literatury i czasopism fachowych -pracować samodzielnie - samodzielnie analizować otrzymane wyniki pomiarów - określić dokładność wykonanych pomiarów zgodnie z teorią błędów pomiarowych -korzystać z literatury i czasopism fachowych -pracować samodzielnie 2.6. Badanie silnika szeregowego prądu stałego 2.7. Badanie silnika szeregowo-bocznikowego prądu stałego Wykazać się umiejętnością: -Wymienić zalety i wady silnika szeregowego na podstawie pomiarów -Wymienić sposoby regulacji obrotów na podstawie pomiarów -Wymienić elementy składowe silnika, oznaczenia początków i końców uzwojeń -Wymienić elementy składowe silnika szeregowe bocznikowego oraz ich funkcję oraz dodatkowo: -wykazać się umiejętnością doboru przyrządów pomiarowych, wykorzystania 5
2.8. Badanie prądnicy bocznikowej prądu stałego 2.9. Badanie prądnicy szeregowo bocznikowej prądu stałego -Porównać zalety i wady silników szeregowych i bocznikowych -Wymienić zalety i wady silnika szeregowo- bocznikowego na podstawie pomiarów -Wymienić sposoby regulacji obrotów na podstawie pomiarów oraz dodatkowo: -umieć dobrać metody pomiarowe, -Na podstawie pomiarów przeanalizować charakterystyki : rozruchową, regulacyjną oraz dodatkowo: -umieć analizować otrzymane wyniki pomiarów, -wykrywać i usuwać uszkodzenia w układach pomiarowych, -Na podstawie pomiarów przeanalizować charakterystyki : rozruchową, regulacyjną -wykazać się praktyczną znajomością różnych technik komputerowych ( graficznych, symulacyjnych) wspomagających proces dydaktyczny -obliczać obwody i porównywać wyniki pomiarów z wynikami obliczeń -wykazać się umiejętnością analizowania wyników pomiarów i określania ich dokładności na podstawie teorii błędów pomiarowych, multimedialnych wspomagających proces dydaktyczny. -Podać oznakowanie i nazwać uzwojenia prądnicy bocznikowej -Wyliczyć sposoby regulacji napięcia Podać oznakowanie i nazwać uzwojenia prądnicy szeregowo - bocznikowej oraz dodatkowo: -Narysować schemat prądnicy bocznikowej -Dokonać pomiaru rezystancji uzwojeń -Wymienić elementy składowe prądnicy szeregowo bocznikowej oraz dodatkowo : -Zmierzyć napięcie pracy, przeprowadzić regulację 6
-Znać sposoby regulacji napięcia -Przeanalizować przebiegi charakterystyk prądnicy -Wymienić sposoby regulacji napięcia -Przedstawić znaczenie określeń: strumień wzbudzenia zgodny lub przeciwny oraz dodatkowo -Znać wzory na zmienność napięcia i prąd zwarciowy -obliczać obwody i porównywać wyniki pomiarów z wynikami obliczeń -wykazać się umiejętnością analizowania wyników pomiarów i określania ich dokładności na podstawie teorii błędów pomiarowych, multimedialnych wspomagających proces dydaktyczny 3. Badanie silnika indukcyjnego jednofazowego -Wymienić rodzaje silników indukcyjnych jednofazowych -Narysować schematy układów pracy silników trójfazowych w sieciach jednofazowych oraz dodatkowo: -Podać zasadę zmiany kierunku wirowania na podstawie pomiarów -Wymienić zalety silników małej mocy -Wymienić przykłady zastosowania silników małej mocy oraz dodatkowo: -Na podstawie pomiarów określić wielkość strat przy zasilaniu prądem stałym i zmiennym oraz dodatkowo: -Narysować schemat silnika 1-faz. -Zmierzyć prąd rozruchu silnika 1-faz -Określić zalety i wady silników 1-faz -Omówić prace silnika 3-faz w sieci 1-faz -Narysować schematy układów do regulacji prędkości obrotowej silnika uniwersalnego komutatorowego 7
BADANIE UKŁADÓW ENERGOELEKTRONICZNYCH -Na podstawie pomiarów określić sprawność i straty silnika komut. multimedialnych wspomagających proces dydaktyczny -organizować stanowisko pracy do montażu i badania urządzeń energoelektronicznych w układach napędowych zgodnie z przepisami bhp, ochrony ppoż., ochrony środowiska i wymaganiami ergonomii, -stosować zasady bezpiecznej pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania pomiarów parametrów układów energoelektronicznych - rozróżnić narzędzia do montażu układów energoelektronicznych - przygotować do montażu układy zasilania, sterowania, regulacji oraz zabezpieczenia układów energoelektronicznych oraz dodatkowo: - dokonać montażu układów zasilania, sterowania, regulacji oraz zabezpieczenia układów energoelektronicznych na podstawie dokumentacji - wymienić uszkodzone elementy układów sterowania i zabezpieczeń układów energoelektronicznych oraz dodatkowo: -dokonać analizy wykonanych prac z dokumentacją - wyciągnąć wnioski odnośnie zgodności wykonanych prac z dokumentacją - dokonać analizy prawidłowości wykonanego montażu energoelektronicznych układów sterowania maszyn elektrycznych na podstawie dokumentacji 8
oraz dodatkowo : -podjąć decyzję o prawidłowości lub nieprawidłowości wykonanego montażu energoelektronicznych układów sterowania maszyn elektrycznych na podstawie dokumentacji oraz dodatkowo : multimedialnych wspomagających proces dydaktyczny 9