Załcznik nr 98 Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Stosunki midzynarodowe A. STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia pierwszego stopnia trwaj nie krócej ni 6 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 2000. Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna by mniejsza ni 180. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada wiedz z zakresu nauk ekonomicznych, społecznych, prawnych i politycznych umoliwiajc poznanie oraz rozumienie mechanizmów funkcjonowania stosunków midzynarodowych oraz gospodarki wiatowej. Powinien zdoby umiejtnoci analizy problemów krajowych w perspektywie midzynarodowej. Absolwent powinien posiada umiejtnoci komunikowania si, negocjowania i przekonywania. Powinien zna jzyk obcy na poziomie biegłoci B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Jzykowego Rady Europy oraz umie posługiwa si jzykiem specjalistycznym z zakresu problematyki midzynarodowej. Absolwent powinien by przygotowany do pracy: na stanowiskach analityka i specjalisty redniego szczebla w administracji pastwowej i samorzdowej; w organizacjach i instytucjach midzynarodowych lub krajowych współpracujcych z zagranic oraz w przedsibiorstwach działajcych na rynkach midzynarodowych. Dziki interdyscyplinarnemu wykształceniu powinien by przygotowany do pracy w instytucjach niezwizanych bezporednio z dziedzin stosunków midzynarodowych. Absolwent powinien by przygotowany do podjcia studiów drugiego stopnia. III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 300 37 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 300 37 Razem 600 74 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS
godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 300 37 Treci kształcenia w zakresie: 1. Prawa 30 2. Ekonomii 90 3. Demografii 30 4. Statystyki 30 5. Nauki o pastwie 30 6. Historii stosunków midzynarodowych 30 7. Geografii politycznej i ekonomicznej 30 8. Polityki gospodarczej 30 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 300 37 Treci kształcenia w zakresie: 1. Midzynarodowych stosunków kulturalnych 2. Midzynarodowych stosunków politycznych 3. Midzynarodowych stosunków gospodarczych 4. Prawa midzynarodowego publicznego 5. Współczesnych systemów politycznych 6. Organizacji midzynarodowych 7. Integracji europejskiej 8. Polityki zagranicznej Polski 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie prawa Treci kształcenia: Pojcie i cechy prawa. Normy prawne. Stosunki prawne. Zdarzenia prawne. Prawo podmiotowe. Stosowanie i przestrzeganie prawa. Wykładnia prawa jej rodzaje. Luki w prawie. Domniemania. Kolizja norm. ródła prawa. System prawa. Miejsce norm prawa midzynarodowego w krajowym porzdku prawnym. Elementy prawa konstytucyjnego, administracyjnego, cywilnego i karnego. Organy władzy ustawodawczej, sdowniczej i wykonawczej ich rola w obszarze stosunków zewntrznych pastwa. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia natury prawa; wyszukiwania ródeł prawa; interpretacji i stosowania prawa w praktyce. 2. Kształcenie w zakresie ekonomii Treci kształcenia: Wybór ekonomiczny. Rynek popyt, poda, elastyczno popytu i poday, cena. Gospodarstwo konsumenckie jego równowaga. Przedsibiorstwo funkcja produkcji, koszty, przychody (utargi), równowaga przedsibiorstwa na rónych rynkach. Rynek czynników produkcji. Formy zawodnoci rynku i sposoby przeciwdziałania. Rachunek Produktu Krajowego Brutto i wielkoci pokrewnych. Pastwo, budet pastwa, deficyt i dług publiczny. Równowaga makroekonomiczna w ujciu keynesowskim i w ujciu klasycznym. Handel zagraniczny korzyci z wymiany, bilans płatniczy. Pienidz i system bankowy. Rynek pienidza. Bank Centralny. Problemy bezrobocia i inflacji. Równowaga w gospodarce otwartej. Wzrost gospodarczy. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia kategorii ekonomicznych; opisu i interpretacji zjawisk ekonomicznych i procesów gospodarczych; rozumienia zasad działania głównych podmiotów gospodarujcych gospodarstw domowych, przedsibiorstw, pastwa; rozumienia roli cen i pienidza w gospodarce; rozumienia istoty inflacji, bezrobocia i 2
globalizacji; wykorzystywania narzdzi analizy ekonomicznej do rozwizywania problemów ekonomicznych. 3. Kształcenie w zakresie demografii Treci kształcenia: Obszar zainteresowa, ródła danych, badania procesów demograficznych. Metody analiz demograficznych analiza przekrojowa i kohortowa. Rozwój demograficzny, teoria przejcia demograficznego, drugie przejcie demograficzne. Proces zawierania i rozpadu małestw, dzietno, umieralno, migracje pomiar i analiza. Rodzina i gospodarstwo domowe. Prognozowanie demograficzne. Demograficzne uwarunkowania rynku pracy i gospodarki publicznej. Polityka ludnociowa. Zmiany struktur demograficznych i społecznych w Polsce, w Europie i na wiecie. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia istoty procesów demograficznych; stosowania metod pomiaru i analizy procesów ludnociowych; oceny sytuacji demograficznej na wiecie; oceny głównych prawidłowoci zmian demograficznych. 4. Kształcenie w zakresie statystyki Treci kształcenia: Dane statystyczne. Podstawowe miary statystyczne: rednia, dominanta, mediana, wariancja. Zmienna losowa, podstawowe rozkłady zmiennych losowych. Analiza współliniowoci. Metody badania korelacji i regresji. Analiza dynamiki zjawisk. Podstawy rachunku prawdopodobiestwa. Wnioskowanie statystyczne, estymacja parametrów, weryfikacja hipotez. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: analizowania i interpretowania danych statystycznych; stosowania podstawowych metod i narzdzi statystyki opisowej; wnioskowania statystycznego; stosowania metod statystycznych w analizie problemów z obszaru stosunków midzynarodowych. 5. Kształcenie w zakresie nauki o pastwie Treci kształcenia: Władza, pastwo, polityka zasadnicze kategorie analizy. Władza polityczna i pastwowa. Geneza i ewolucja instytucji pastwa. Myl polityczno-prawna o pastwie i jego organach. Formy pastwa, formy rzdów, style rzdzenia, ustroje terytorialne pastw. Zasady ustrojowe. Zasada trójpodziału władz władza ustawodawcza, wykonawcza i sdownicza. Organy pastw współczesnych. Funkcje pastw. Ekonomiczna rola władzy pastwowej. Partie i systemy partyjne definicje i klasyfikacje. Modele ustrojowe pastw współczesnych ustrój prezydencki, parlamentarno-gabinetowy, kanclerski, prezydenckoparlamentarny i parlamentarno-komitetowy. Pastwo a instytucje demokracji bezporedniej. Pastwo a społeczestwo obywatelskie. Polska tranzycja i transformacja powstanie III Rzeczypospolitej, konsolidacja polskiej demokracji. Współzalenoci midzy gospodark a polityk. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia istoty i natury pastwa; oceny i analizy ewolucji pastwa; rozumienia roli pastwa w cywilizacyjnym rozwoju społeczestw; analizowania zmian funkcji pastwa; rozumienia modeli ustrojowych pastw współczesnych; rozumienia instytucji i mechanizmów władzy współczesnych pastw. 6. Kształcenie w zakresie historii stosunków midzynarodowych Treci kształcenia: Geneza i ewolucja stosunków midzynarodowych. Epoka Kongresu Wiedeskiego i witego Przymierza (1815 1870) ukształtowanie i funkcjonowanie systemu po Kongresie Wiedeskim. Stosunki midzynarodowe w zachodniej hemisferze Ameryka Anglosaska i Łaciska. Zmierzch witego Przymierza i nowe podziały w Europie. Epoka kolonialno-imperialna (1870 1918): zjednoczenie Niemiec oraz Włoch wpływ na stosunki midzynarodowe. Narastanie sprzecznoci midzy pastwami europejskimi przed I wojn wiatow. Stosunki midzynarodowe w kocu XIX wieki i na pocztku XX wieku na zachodniej półkuli, Dalekim Wschodzie oraz w Afryce. Stosunki midzynarodowe midzy wojnami wiatowymi (1918 1939) narodziny, funkcjonowanie i destrukcja wersalskiego 3
ładu pokojowego. Stany Zjednoczone, Ameryka Łaciska, Daleki i Bliski Wschód oraz Afryka w stosunkach midzynarodowych lat 1918 1939. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia i interpretacji zmian w stosunkach midzynarodowych; wykorzystywania dowiadczenia historycznego we współczesnoci; rozumienia znaczenia historii w polityce pastw. 7. Kształcenie w zakresie geografii politycznej i ekonomicznej Treci kształcenia: Pocztki i kierunki rozwoju geografii politycznej i ekonomicznej. Załoenia metodologiczne, treci, zakres i cele geografii politycznej i ekonomicznej. Zwizek geografii politycznej i ekonomicznej z innymi naukami. rodowisko geograficzne a zjawiska polityczne i ekonomiczne wzajemne relacje. Geopolityka. Główne szkoły i teorie geopolityki. Wpływ geopolityki na rozwój geografii politycznej. Interpretacja zjawisk i procesów politycznych w kontekcie czynnika geograficznego. Jednostki geopolityczne na mapie wiata pastwa i terytoria. Terytoria powiernicze, kolonialne i niekolonialne. Dynamika zmian na mapie wiata. Obszar i granice pastw. Granica rodzaje, funkcje. Zmienno granic. Obszary, granice morskie, granice powietrzne. Procesy internacjonalizacji ycia politycznego i gospodarczego. Współzalenoci midzynarodowe. Problemy globalne współczesnego wiata hierarchia, dynamika zmian. Rasy i narody. Mniejszoci narodowe. Jzyki na wiecie. Religie i wyznania. Migracje przyczyny i konsekwencje. Problemy ywnociowe wiata. Geografia zadłuenia midzynarodowego. Geografia współczesnych konfliktów midzynarodowych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia zagadnie z zakresu geografii politycznej i ekonomicznej; interpretacji mapy politycznej i gospodarczej wiata; rozumienia przyczyn i konsekwencji współczesnych wiatowych problemów rodowiskowych, narodowociowych i społecznych. 8. Kształcenie w zakresie polityki gospodarczej Treci kształcenia: Cele i instrumenty polityki gospodarczej. Mierniki realizacji celów polityki gospodarczej. Zakres polityki gospodarczej w rónych systemach. Polityka gospodarcza w warunkach przemian rozwojowych. Stabilizacyjne aspekty polityki gospodarczej. Instytucjonalny kontekst polityki gospodarczej. Przestrzenny i regionalny wymiar polityki gospodarczej. Polityka gospodarcza a strategia i programowanie rozwoju. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia podstawowych poj i narzdzi polityki gospodarczej; rozumienia znaczenia polityki gospodarczej w rónych systemach gospodarczych; rozumienia współzalenoci midzy makroekonomiczn polityk stabilizacyjn a polityk rozwoju w warunkach współczesnych wymaga rozwojowych. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie midzynarodowych stosunków kulturalnych Treci kształcenia: Midzynarodowe stosunki kulturalne jako element stosunków midzynarodowych. Społeczne korelaty stosunków kulturalnych. Uwarunkowania instytucjonalizacji. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). Midzynarodowa ochrona dóbr kultury w czasie wojny. wiatowe dziedzictwo kulturalne. Problemy przenoszenia własnoci dóbr kultury ponad granicami pastw. Współpraca kulturalna w ramach Rady Europy i Unii Europejskiej. Zagraniczna polityka kulturalna a dyplomacja kulturalna. Tosamo kulturowa pastw w procesie internacjonalizacji rozwoju społecznego. Udział Polski w midzynarodowych stosunkach kulturalnych. Kultura w warunkach globalizacji. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia specyfiki midzynarodowych stosunków kulturalnych; oceny zjawisk kulturalnych w aspekcie midzynarodowym; rozumienia działalnoci midzynarodowych instytucji kulturalnych. 4
2. Kształcenie w zakresie midzynarodowych stosunków politycznych Treci kształcenia: Przedmiot i zakres midzynarodowych stosunków politycznych podstawowe kategorie i pojcia. Czynniki kształtujce midzynarodowe stosunki polityczne. Pastwo jako zasadniczy podmiot stosunków midzynarodowych. Układ midzynarodowych stosunków politycznych. Geneza i ewolucja układu bipolarnego (dwubiegunowego) od konfrontacji do negocjacji. Zasadnicze konflikty midzynarodowe w okresie bipolaryzmu wojna koreaska, wojna indochiska, konflikt kubaski, wojna w Wietnamie, konflikt na Bliskim Wschodzie. Główne układy i traktaty midzynarodowe w erze negocjacji układ moskiewski, SALT I (Strategic Arms Limitation Talks I), SALT II (Strategic Arms Limitation Talks II), KBWE/OBWE (Konferencja Bezpieczestwa i Współpracy w Europie / Organizacja Bezpieczestwa i Współpracy w Europie). Rozpad układu bipolarnego w midzynarodowych stosunkach politycznych skutki regionalne i globalne. Powstawanie nowego układu stosunków midzynarodowych dominacja czy globalne przywództwo USA. Nowe znaczenie duych i rednich pastw. Wzrost znaczenia organizacji midzynarodowych. Próby redefinicji Organizacji Narodów Zjednoczonych. Znaczenie Polski w midzynarodowych stosunkach politycznych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia istoty politycznego charakteru stosunków midzynarodowych; opisu politycznych form realizacji stosunków midzynarodowych; politycznego mylenia i działania. 3. Kształcenie w zakresie midzynarodowych stosunków gospodarczych Treci kształcenia: Pojcie i zakres midzynarodowych stosunków gospodarczych. Powstanie i rozwój gospodarki wiatowej. Teorie handlu midzynarodowego klasyczne i neoklasyczne teorie handlu midzynarodowego, czynniki wytwórcze jako podstawa handlu midzynarodowego, alternatywne teorie handlu midzynarodowego, wzrost gospodarczy a handel midzynarodowy, midzynarodowe przepływy czynników produkcji. Polityka handlowa pojcie i mechanizm cła, narzdzia pozataryfowe, wolny handel a protekcjonizm. Midzynarodowa polityka handlowa mechanizm kartelu midzynarodowego i integracji ekonomicznej, liberalizacja handlu midzynarodowego. Midzynarodowe stosunki finansowe bilans płatniczy, kurs walutowy i rynek walutowy, czynniki okrelajce poziom kursu walutowego, automatyczny mechanizm dostosowawczy (cenowy, dochodowy i monetarny), polityka dostosowawcza (narzdzia i ograniczenia), midzynarodowy system walutowy (przesłanki istnienia, system waluty złotej, system z Bretton Woods, współczesny system walutowy). Globalizacja midzynarodowych stosunków gospodarczych zagroenia i korzyci. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia istoty mechanizmów ekonomicznych działajcych w sferze midzynarodowych stosunków gospodarczych; rozumienia reguł (zasad) prowadzenia polityki handlowej. 4. Kształcenie w zakresie prawa midzynarodowego publicznego Treci kształcenia: Midzynarodowe prawo publiczne. Suwerenno w prawie midzynarodowym. ródła i podmioty prawa midzynarodowego. Terytorium i ludno pastwa w prawie midzynarodowym. Wewntrzne i zewntrzne organy pastwa ich rola w stosunkach midzynarodowych. Prawo dyplomatyczne i konsularne. Zakaz uycia siły, pokojowe załatwianie sporów midzynarodowych. Organizacje midzynarodowe. Prawo konfliktów zbrojnych. Rozbrojenie. Rozwój prawa midzynarodowego. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si pojciami i terminologi z zakresu prawa midzynarodowego publicznego; rozumienia mechanizmów działania prawa midzynarodowego; rozumienia roli prawa midzynarodowego we współczesnych stosunkach midzynarodowych oraz w polityce zagranicznej i wewntrznej Polski. 5
5. Kształcenie w zakresie współczesnych systemów politycznych Treci kształcenia: Konstrukcja metodologiczna systemu politycznego. Struktura i elementy systemów politycznych geneza oraz ewolucja instytucji politycznych. Instytucje systemów politycznych parlamenty, rzdy. Instytucje sdownicze i ochrony praw człowieka. Rodzaje systemów politycznych. Funkcje systemów politycznych ich ewolucja. Wybory organizacja, systemy i procedury wyborcze. Obywatele i wybory zachowania wyborcze. Normatywne i regulacyjne podstawy współczesnych systemów politycznych prawo, konwenanse, normy moralne i religijne. Konstytucja i jej znaczenie dla systemu politycznego rodzaje i cechy szczególne konstytucji. Kontrola konstytucyjnoci prawa. Komunikowanie w obrbie systemu politycznego i z jego otoczeniem. Społeczestwo, system gospodarczy, otoczenie midzynarodowe. Systemy polityczne funkcjonowanie. Współczesne systemy polityczne kryteria oceny, sprawno, efektywno, reprezentatywno. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia systemów politycznych pastw; analizowania i porównywania systemów politycznych; wykorzystywania wiedzy z zakresu systemów politycznych do oceny polityki zagranicznej pastw. 6. Kształcenie w zakresie organizacji midzynarodowych Treci kształcenia: Geneza, zrónicowanie i rozwój organizacji midzynarodowych uwarunkowania powstawania, procesy kształtowania, status. Struktura i funkcjonowanie organizacji midzynarodowych organy, status prawny, relacje midzy organami. Funkcjonariusze midzynarodowi. Cele, zadania i funkcje organizacji midzynarodowych. Podejmowanie decyzji w organizacjach midzynarodowych. Siedziba organizacji midzynarodowych. Organizacje midzynarodowe a pastwa członkostwo w organizacjach midzynarodowych, współpraca pastw z instytucjami midzynarodowymi, przedstawicielstwa pastw w organizacjach i organizacji w pastwach, motywy przynalenoci do organizacji midzynarodowych, motywy współpracy z organizacjami midzynarodowymi. Relacje midzy organizacjami midzynarodowymi. Organizacje midzynarodowe a stosunki midzynarodowe rozwój i stan stosunków midzynarodowych a powstanie i funkcjonowanie organizacji midzynarodowych. Wpływ organizacji midzynarodowych na ewolucj stosunków midzynarodowych. Organizacje midzynarodowe w teoriach stosunków midzynarodowych. Analiza struktur i funkcjonowania wybranych organizacji midzynarodowych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: charakteryzowania organizacji midzynarodowych ich struktury i funkcjonowania; rozumienia wpływu organizacji midzynarodowych na midzynarodowe stosunki gospodarcze i polityczne. 7. Kształcenie w zakresie integracji europejskiej Treci kształcenia: Historia procesów integracyjnych w Europie. Integracja w ramach Wspólnot Europejskich system trzech filarów. Obszary i zasady działania Wspólnot Europejskich. Podstawy wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczestwa. Współpraca policyjna i sdowa w sprawach karnych. Instytucje, system prawny, ródła prawa, organy sdowe oraz stosunki midzy pastwami członkowskimi a Uni Europejsk (UE). Prawa obywateli w UE. Reforma ustrojowa UE. Integracja poza UE. Polityka ssiedztwa instrumenty, ewolucja. Polska w UE. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia ródeł, przyczyn, przebiegu i skutków integracji europejskiej; opisu instytucji unijnych i mechanizmów podejmowania przez nie decyzji; rozumienia celów i zasad polityk wspólnotowych. 8. Kształcenie w zakresie polityki zagranicznej Polski Treci kształcenia: Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej. Reorientacja polityki zagranicznej powojennej Polski. Udział Polski w regulacji pokojowej w powojennej Europie lat 1945 1949. Traktaty sojusznicze i współudział Polski w tworzeniu obozu pastw socjalistycznych w latach 1945 1955. Aktywizacja polskiej polityki zagranicznej na 6
wszystkich kierunkach geograficznych w latach 1956 1970. Działania Polski na rzecz odprenia midzynarodowego w latach 1970 1981. Polityka zagraniczna ekipy stanu wojennego w latach 1981 1989. Polityka zagraniczna Polski w okresie transformacji ustrojowej. Reorientacja polskiej polityki zagranicznej w latach 1989 1991. Opcja euroatlantycka stosunki z NATO (North Atlantic Treaty Organisation), Uni Europejsk, Uni Zachodnioeuropejsk i Rad Europy. Współpraca regionalna Grupa Wyszehradzka, Inicjatywa rodkowoeuropejska, współpraca bałtycka, euroregiony. Rola Polski w KBWE/OBWE (Konferencji Bezpieczestwa i Współpracy w Europie / Organizacji Bezpieczestwa i Współpracy w Europie) i Organizacji Narodów Zjednoczonych. Polityka wschodnia. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia polskiej polityki zagranicznej od czasów II Rzeczypospolitej; opisu podmiotów i narzdzi realizacji polityki zagranicznej Polski od czasów II Rzeczypospolitej; rozumienia skutków prowadzenia okrelonej polityki zagranicznej w aspekcie midzynarodowym i krajowym. IV. PRAKTYKI Praktyki powinny trwa nie krócej ni 3 tygodnie. Zasady i form odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadzca kształcenie. V. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu wychowania fizycznego w wymiarze 60 godzin, którym mona przypisa do 2 punktów ECTS; jzyków obcych w wymiarze 120 godzin, którym naley przypisa 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej w wymiarze 30 godzin, którym naley przypisa 2 punkty ECTS. Treci kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menederska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji powinny stanowi co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejtnoci Komputerowych (ECDL European Computer Driving Licence). 2. Programy nauczania powinny zawiera treci poszerzajce wiedz humanistyczn (z zakresu filozofii, socjologii i psychologii) w wymiarze nie mniejszym ni 60 godzin, którym naley przypisa nie mniej ni 3 punkty ECTS. 3. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu ochrony własnoci intelektualnej. 4. Za przygotowanie do egzaminu dyplomowego (w tym za przygotowanie pracy dyplomowej, jeli przewiduje j program nauczania) student otrzymuje 10 punktów ECTS. ZALECENIA Wskazana jest znajomo jzyka angielskiego. 7
B. STUDIA DRUGIEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia drugiego stopnia trwaj nie krócej ni 4 semestry. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 800. Liczba punktów ECTS nie powinna by mniejsza ni 120. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada rozszerzon w stosunku do studiów pierwszego stopnia interdyscyplinarn wiedz z obszaru stosunków midzynarodowych, zwłaszcza z zakresu midzynarodowej problematyki ekonomicznej, społecznej, politycznej i prawnej. Powinien zna teori i praktyk stosunków midzynarodowych oraz teori i praktyk podejmowania decyzji politycznych i gospodarczych. Absolwent powinien posiada umiejtnoci analityczne i metodologiczne, pozwalajce podejmowa prac na stanowiskach wymagajcych wiadomych, racjonalnych i trafnych ocen i opinii oraz mie wpojone nawyki osobistej odpowiedzialnoci i inicjatywy. Absolwent powinien by przygotowany do podjcia pracy w: instytucjach i przedsibiorstwach zwizanych z obrotem midzynarodowym; organizacjach i instytucjach midzynarodowych; jednostkach administracji pastwowej zwizanych z polityk zagraniczn i gospodarcz; orodkach badawczych i eksperckich zajmujcych si stosunkami midzynarodowymi; dyplomacji oraz rodkach masowego przekazu prasie, radiu, telewizji. Absolwent powinien mie wpojone nawyki ustawicznego kształcenia i rozwoju zawodowego oraz by przygotowany do podejmowania wyzwa badawczych i podjcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 105 13 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 210 26 Razem 315 39 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 8
godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 105 13 Treci kształcenia w zakresie: 1. Teorii stosunków midzynarodowych 30 2. Ekonomii rozwoju 30 3. Bezpieczestwa midzynarodowego 45 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 210 26 Treci kształcenia w zakresie: 1. Midzynarodowej ochrony praw człowieka 2. Midzynarodowej polityki społecznej 3. Midzynarodowej ochrony rodowiska 4. Midzynarodowych rynków finansowych 5. Midzynarodowych transakcji gospodarczych 6. Globalizacji i regionalizacji 7. Prognozowania i symulacji midzynarodowych 8. Prawa gospodarczego Unii Europejskiej 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie teorii stosunków midzynarodowych Treci kształcenia: Epistemologia stosunków midzynarodowych pojcie, przedmiot, obszar zainteresowa. Dziedziny stosunków midzynarodowych. Metody badania stosunków midzynarodowych. Teorie stosunków midzynarodowych realizm polityczny, liberalizm, konstruktywizm. Teorie integracji regionalnej politycznej i gospodarczej. Współzalenoci i rozłcznoci teorii midzynarodowych stosunków politycznych i midzynarodowych stosunków gospodarczych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia i prowadzenia bada stosunków midzynarodowych; rozumienia treci debat dotyczcych stosunków midzynarodowych; rozumienia znaczenia paradygmatów w nauce o stosunkach midzynarodowych; interpretacji polityki zagranicznej pastw i stosunków midzynarodowych w kategoriach ogólnych i czstkowych. 2. Kształcenie w zakresie ekonomii rozwoju Treci kształcenia: Geneza i kierunki ewolucji ekonomii rozwoju. Tradycyjne teorie i mierniki zacofania (niedorozwoju). Paradygmat niedoboru kapitału. Teoria zalenoci krajów peryferii od centrum gospodarki wiatowej. Koncepcje stabilizacji, programy dostosowa strukturalnych. Nowe paradygmaty rozwoju w kontekcie roli instytucji, kapitału ludzkiego, techniki oraz uwarunkowa rodowiska naturalnego. Przezwycienie ubóstwa jako problem globalny Milenijne Cele Rozwoju. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia dorobku współczesnej ekonomii w zakresie rozpoznawania przyczyn i przejawów zacofania ekonomiczno-społecznego; działa majcych na celu przezwycienie ubóstwa i przypieszenie rozwoju krajów słabo rozwinitych. 3. Kształcenie w zakresie bezpieczestwa midzynarodowego Treci kształcenia: Pojcie bezpieczestwa na gruncie nauk społecznych. Bezpieczestwo a zagroenia i wyzwania. Typologie bezpieczestwa w nauce o stosunkach midzynarodowych. Badania nad bezpieczestwem ujcie realistyczne, liberalne (idealistyczne), instytucjonalne, postmodernistyczne. Postulaty badawcze security studies. Systematyka midzynarodowych instytucji bezpieczestwa. Instytucjonalizacja współpracy midzynarodowej w dziedzinie 9
bezpieczestwa uwarunkowania. Instytucje powszechne systemy zbiorowego bezpieczestwa: Liga Narodów, Organizacja Narodów Zjednoczonych. Instytucje regionalne europejskie i euroatlantyckie: Sojusz Północnoatlantycki, NATO (North Atlantic Treaty Organisation), Traktat Brukselski, Unia Zachodnioeuropejska, Wspólna Europejska Polityka Bezpieczestwa i Obrony Unii Europejskiej, OBWE (Organizacja Bezpieczestwa i Współpracy w Europie). Mechanizmy bezpieczestwa Wspólnoty Niepodległych Pastw. Instytucje bezpieczestwa półkuli zachodniej, w Afryce i w wiecie muzułmaskim. Instytucjonalizacja współpracy w dziedzinie bezpieczestwa w regionie Azji i Pacyfiku. Ewolucja pojcia bezpieczestwa pastwa zimnowojenny i pozimnowojenny paradygmat bezpieczestwa. Współczesne zagroenia bezpieczestwa. Terroryzm wewntrzny i midzynarodowy formy, przejawy, znaczenie, przeciwdziałanie. Transnarodowa przestpczo zorganizowana specyfika wpływu na bezpieczestwo, formy, znaczenie, przeciwdziałanie. Bezpieczestwo teleinformatyczne zagroenia zwizane z rozwojem technologii informacyjnych. Bro masowego raenia a podmioty pozapastwowe prawdopodobiestwo uycia przez terrorystów, zorganizowane grupy przestpcze. Nielegalny handel materiałami nuklearnymi, problem technologii dual use, reakcje pastw. Zagroenia wynikajce ze słaboci struktur pastwowych. Bezpieczestwo a niekontrolowane migracje. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia problemów bezpieczestwa midzynarodowego; rozumienia struktur bezpieczestwa midzynarodowego ich ewolucji i roli; wykorzystywania wiedzy z zakresu teorii bezpieczestwa w analizie polityki pastw i stosunków midzynarodowych; analizy rozwiza na rzecz bezpieczestwa narodowego i midzynarodowego. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie midzynarodowej ochrony praw człowieka Treci kształcenia: Koncepcja i doktryny ochrony praw człowieka. Ochrona praw człowieka w systemie Organizacji Narodów Zjednoczonych. Pakty i konwencje praw człowieka. Ochrona praw człowieka w ramach Midzynarodowej Organizacji Pracy. Midzynarodowe prawo humanitarne, Czerwony Krzy. Ochrona praw człowieka w systemie Rady Europy. Ochrona praw człowieka w Unii Europejskiej. Rola KBWE/OBWE (Konferencji Bezpieczestwa i Współpracy w Europie / Organizacji Bezpieczestwa i Współpracy w Europie) w zakresie ochrony praw człowieka. Rola organizacji pozarzdowych. Ochrona praw człowieka a stosunki midzynarodowe i polityka zagraniczna. Zobowizania midzynarodowe Polski w dziedzinie ochrony praw człowieka. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia zakresu i znaczenia midzynarodowej ochrony praw człowieka w stosunkach midzynarodowych i w polityce wewntrznej pastw; rozumienia mechanizmów ochrony praw człowieka i ich znaczenia dla polityki wewntrznej Polski. 2. Kształcenie w zakresie midzynarodowej polityki społecznej Treci kształcenia: Pojcie, cele i podmioty midzynarodowej polityki społecznej. Rozwój i modele midzynarodowej polityki społecznej. Polityka społeczna a polityka socjalna. Europejska Karta Socjalna. Polityka rynku pracy. Polityka edukacyjna. Polityka rodzinna. Pomoc społeczna. Ubezpieczenia emerytalne i zdrowotne w krajach Unii Europejskiej. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia potrzeby kształtowania i realizowania celów społecznych w polityce pastw i organizacji midzynarodowych; rozumienia midzynarodowych problemów społecznych i socjalnych oraz sposobów ich rozwizywania. 3. Kształcenie w zakresie midzynarodowej ochrony rodowiska Treci kształcenia: Midzynarodowy wymiar zagroenia rodowiska naturalnego globalne zagroenia rodowiska, transgraniczne zanieczyszczanie rodowiska. Polityka ochrony 10
rodowiska. Polityka zrównowaonego rozwoju. Gospodarcze, społeczne i polityczne uwarunkowania polityki ochrony rodowiska wiadomo ekologiczna społeczestwa, model konsumpcji, ochrona rodowiska w działalnoci organizacji i partii politycznych. Globalizacja a ochrona rodowiska, ochrona rodowiska a handel midzynarodowy, ochrona rodowiska a działalno korporacji transnarodowych. Midzynarodowa współpraca w dziedzinie ochrony rodowiska midzynarodowe porozumienia w dziedzinie ochrony rodowiska i warunki okrelajce ich skuteczno, midzynarodowe konflikty ekologiczne i ich rozwizywanie, ochrona rodowiska w działalnoci organizacji midzynarodowych, midzynarodowa pomoc w dziedzinie ochrony rodowiska. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia znaczenia midzynarodowego wymiaru zagroenia rodowiska; rozumienia ekonomicznych, politycznych i społecznych aspektów polityki ochrony rodowiska. 4. Kształcenie w zakresie midzynarodowych rynków finansowych Treci kształcenia: Pojcie i struktura midzynarodowego rynku finansowego. Charakterystyka midzynarodowego rynku pieninego, midzynarodowego rynku kapitałowego i midzynarodowego rynku walutowego. Uczestnicy midzynarodowego rynku finansowego przeprowadzane na nim operacje. Rynek eurowalutowy, rynek euroobligacji, rynek euroakcji, rynek swapów finansowych, rynek kwitów depozytowych. Ryzyko wystpujce na midzynarodowych rynkach finansowych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: charakteryzowania poszczególnych rodzajów rynków i ich ewolucji; charakteryzowania uczestników midzyanrodowych rynków finansowych i realizowanych przez nie operacji; rozumienia mechanizmów działania rynków finansowych. 5. Kształcenie w zakresie midzynarodowych transakcji gospodarczych Treci kształcenia: Formalno-prawne uwarunkowania wymiany midzynarodowej. Rodzaje transakcji. Sposoby zawierania umów na rynkach formalnych aukcjach i giełdach towarowych. Midzynarodowe zwyczaje handlowe w odniesieniu do ogólnej formuły kontraktu, form płatnoci i ubezpiecze. Klauzule kontraktowe. Cykl transakcyjny. Wykorzystywanie nowoczesnych technologii w poszczególnych fazach realizacji transakcji. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: charakteryzowania rodzajów transakcji gospodarczych i sposobów zawierania umów; rozumienia konsekwencji stosowania instrumentów polityki handlowej, w tym polityki celnej; formułowania klauzul kontraktowych; kompletowania dokumentów handlowych; poszukiwania ródeł informacji na temat rynków zagranicznych i partnerów handlowych. 6. Kształcenie w zakresie globalizacji i regionalizacji Treci kształcenia: Globalizm regionalizm: tendencje rozwojowe w stosunkach midzynarodowych. Rónorodno uj globalizacji jako procesu midzynarodowego ujcie ekonomiczne, polityczne i kulturowe. Ilociowe i jakociowe aspekty globalizacji. Regionalizm w stosunkach midzynarodowych. Polityczne teorie regionalizmu. Ekonomiczne teorie integracji regionalnej teoria unii celnej, teoria obszaru walutowego. Regionalizm w systemie WTO (World Trade Organisation). Ugrupowania integracyjne w wiecie analiza porównawcza, UE NAFTA ASEAN Mercosur (Unia Europejska North American Free Trade Agreement Association of South East Asian Nations Mercado Comun del Cono Sur). Przesłanki globalizacji. Charakterystyka najwaniejszych uczestników procesu globalizacji przedsibiorstw midzynarodowych, instytucji gospodarki wiatowej. Globalny system handlu i transferu technologii, globalna architektura finansów midzynarodowych. Globalizacja a zagroenia bezpieczestwa pastwa. Wzajemne relacje polityki i ekonomii w procesie globalizacji i regionalizacji. Zmiany w globalnym systemie stosunków midzynarodowych. USA jako globalne mocarstwo. Chiny jako wschodzce mocarstwo globalne. Relacje USA-Chiny i ich konsekwencje dla stosunków midzynarodowych. 11
Regulacja i instytucjonalizacja procesów globalizmu podejcie regionalne i globalne. Globalny ład midzynarodowy w XXI wieku prognozy. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia współczesnych stosunków midzynarodowych jako tła do pozyskiwania rynków oraz okrelania potencjalnych moliwoci i form współpracy gospodarczej i politycznej; rozumienia odrbnoci kulturowej pastw i regionów w kontekcie naladownictwa rozwiza. 7. Kształcenie w zakresie prognozowania i symulacji midzynarodowych Treci kształcenia: Prognostyka midzynarodowa pojcie, klasyfikacja, metody, techniki. Prognozowanie a planowanie polityki zagranicznej pastwa. Prognozowanie i planowanie midzynarodowych stosunków politycznych i gospodarczych. Metody intuicyjne, ekstrapolacyjne i symulacyjne. Modele układu stosunków midzynarodowych ich dynamika i logika. Scenariusze rozwoju stosunków midzynarodowych. Modelowanie heurystyczne. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia wagi prognozowania i planowania w obszarze stosunków midzynarodowych; wykorzystywania metod i narzdzi prognostycznych w obszarze stosunków midzynarodowych. 8. Kształcenie w zakresie prawa gospodarczego Unii Europejskiej Treci kształcenia: Wspólnotowy rynek wewntrzny zasady funkcjonowania. Swoboda przepływu towarów, przemieszczania si obywateli Unii, przedsibiorczoci, wiadczenia usług, przepływu kapitału i płatnoci. Ramy prawne unii gospodarczej i walutowej. Reguły konkurencji. Podstawy prawne polityk sektorowych. Podstawy Przestrzeni Wolnoci, Bezpieczestwa i Sprawiedliwoci, powizania z Wspóln Polityk Zagraniczn i Bezpieczestwa. Okresy przejciowe dotyczce Polski ustanowione w Traktacie akcesyjnym. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia reguł działania rynku wewntrznego oraz polityk sektorowych w tym praktyki i orzecznictwa sdów wspólnotowych; rozumienia reguł działania rynku wewntrznego; wykorzystywania rynku wewntrznego do rozwizywania problemów gospodarczych; rozumienia powiza midzy regułami prawa gospodarczego Unii Europejskiej a regulacjami polskimi szczególnie w kontekcie okresów przejciowych ustanowionych w Traktacie akcesyjnym. IV. INNE WYMAGANIA Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS. 12