Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Kielcach Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Kielcach PROCEDURA Data wydania: 20.02.2006r. Wydanie nr 1 Stron 12 Postępowania jednostek PSP województwa świętokrzyskiego w przypadku działań związanych z zagrożeniem ptasią grypą WYKAZ WYDAŃ Wydanie Data Opracował zespół Sprawdził Uzgodnił WIW Kielce Zatwierdził KW PSP Kielce 1 20.02.2006r. bryg. Grzegorz Ryski mł. bryg. Władysław Węgrzynowicz st. bryg. Jerzy Żelazny Wojewódzki Lekarz Weterynarii lek. wet. Paweł Banasik Zastępca Komendant Wojewódzki PSP w Kielcach st. bryg. mgr inż. Zbigniew Muszczak st. kpt. Paweł Ksel Pieczęć i podpis REJESTR ZMIAN Lp. Treść zmiany Data 1
SPIS 1. Cel... 3 2. Zakres stosowania... 3 3. Definicje, określenia i oznaczenia... 3 4. Odpowiedzialność... 3 5. Opis postępowania... 4 5.1 Procedura postępowania dyspozytora i dowódcy PSP podczas zdarzeń zgłoszonych do P/M SK przez osoby postronne...4 5.2 Procedura postępowania dyspozytora i dowódcy PSP podczas zdarzeń zgłoszonych do P/M SK przez powiatowego lekarza weterynarii...5 5.3 Zasady postępowania oficera dyżurnego WSKR w przypadku zgłoszenia potwierdzonego przez powiatowego lekarza weterynarii i konieczności izolacji zagrożonego terenu....7 5.4 Zasady postępowania dla specjalistycznych grup ratownictwa chemicznego w działaniach dotyczących zwalczania ognisk wysoce zjadliwej grypy...8 6. Wykaz dokumentów związanych z procedurą...10 7. Wykaz załączników...10 2
1. Cel Procedura opisuje sposób postępowania jednostek PSP woj. świętokrzyskiego podczas zdarzeń związanych z podejrzeniem wystąpienia lub wystąpieniem ognisk zjadliwej grypy ptaków. 2. Zakres stosowania Procedurę stosuje się w sytuacji, kiedy zachodzi konieczność podjęcia działań w przypadku zgłoszenia podejrzenia lub wystąpienia choroby zakaźnej ptaków przez osoby postronne lub powiatowego lekarza weterynarii. Procedura opisuje sposób postępowania dyspozytorów, dowódców zastępów oraz dowódców chemicznych grup ratowniczych podczas działań związanych z wystąpieniem ognisk zjadliwej grypy ptaków. Procedura nie opisuje sposobu prowadzenia dezynfekcji ubrań i sprzętu użytych podczas akcji, zasady te określone zostały szczegółowo w innych przepisach wewnętrznych. 3. Definicje, określenia, skróty i oznaczenia Strefa zagrożenia wyznaczona przez powiatowego lekarza weterynarii, strefa obejmująca bezpośrednio ognisko choroby oraz teren do niego przyległy. Obszar zapowietrzony teren w promieniu minimum 3 km od ogniska choroby. Obszar zagrożony teren w promieniu co najmniej 10 km. Obszar zapowietrzony i zagrożony określa się, uwzględniając czynniki geograficzne, administracyjne, ekologiczne i epizootyczne odnoszące się do grypy ptaków oraz kontrolowanych obiektów. Wykaz skrótów : PSP Państwowa Straż Pożarna KCKR Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa KP/M PSP Komenda Powiatowa / Miejska Państwowej Straży Pożarnej P/MSK Powiatowe / Miejskie Stanowisko Kierowania WSKR Wojewódzkie Stanowisko Koordynacji Ratownictwa JRG Jednostka Ratowniczo Gaśnicza SGRChem Specjalistyczna Grupa Ratownictwa Chemicznego PLW Powiatowy Lekarz Weterynarii WLW Wojewódzki Lekarz Weterynarii CSRG Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego Pozostałe definicje są podane w ustawach i przepisach wykonawczych. 4. Odpowiedzialność Za nadzór funkcjonalny nad realizacją zapisów zawartych w procedurze odpowiedzialni są Zastępca Komendanta Wojewódzkiego PSP w Kielcach nadzorujący zagadnienia operacyjne ze strony Państwowej Straży Pożarnej oraz Wojewódzki Lekarz Weterynarii w Kielcach ze strony weterynaryjnej. 3
5. Opis postępowania 5.1 Procedura postępowania dyspozytora i dowódcy PSP podczas zdarzeń zgłoszonych do P/M SK przez osoby postronne. W przypadku zgłoszenia przez osoby postronne znalezienia martwego lub chorego ptaka, dyspozytor P/M SK postępuje zgodnie z niżej określoną procedurą: 1. Przyjmuje zgłoszenie zgodnie z obowiązującymi zasadami. 2. Dysponuje jeden zastęp PSP (w sytuacjach wyjątkowych OSP z KSRG np. brak możliwości dysponowania zastępu PSP ze względu na prowadzone akcje). Działania zastępu ograniczają się do zabezpieczenia i oznakowania miejsca akcji. 3. Przekazuje informację o konieczności podjęcia działań do WSKR. 4. Przekazuje informację i alarmuje służby powiatowego lekarza weterynarii. 5. Przekazuje informację i koordynuje działania zgodnie z zasadami. 6. W przypadku potwierdzenia zagrożenia postępuje analogicznie jak w punkcie 5.2 procedury (od ppkt 3). SCHEMAT POSTĘPOWANIA podczas zdarzeń zgłoszonych przez osoby postronne Zdarzenie wymagające podjęcia działań ratowniczych zgłoszone przez osoby postronne Zadysponowanie jednego zastępu Działania ograniczające się do zabezpieczenia i oznakowania miejsca akcji Powiadomienie o podjętych działaniach WSKR Alarmowanie służb powiatowego lekarza weterynarii Uwaga: informacji prasowych na temat podejmowanej interwencji udziela powiatowy lekarz weterynarii (lub wskazana przez niego osoba). 4
5.2 Procedura postępowania dyspozytora i dowódcy PSP podczas zdarzeń zgłoszonych do P/M SK przez powiatowego lekarza weterynarii. W przypadku zgłoszenia przez powiatowego lekarza weterynarii, dyspozytor P/M SK postępuje zgodnie z niżej określoną procedurą: 1. Przyjmuje zgłoszenie zgodnie z obowiązującymi zasadami. 2. Dysponuje zastęp(y) PSP. Działania ograniczają się przede wszystkim do zabezpieczenia i oznakowania miejsca akcji w promieniu określonym przez lekarza weterynarii i są prowadzone wspólnie z Policją. Ilość zastępów uzależniona jest od wielkości zagrożonego obiektu oraz miejsca. Ratownicy biorący bezpośredni udział w akcji przebierają się w ubrania ochronne oraz maski zabezpieczające (otrzymane od powiatowego lekarza weterynarii lub z zasobów własnych ), ręce zabezpieczone rękawiczkami jednorazowymi lub typu chemicznego wielokrotnego użytku, które mogą być poddawane dezynfekcji. Dla ratowników działających poza strefą zagrożenia i nie prowadzących czynności dezynfekcyjnych lub dekontaminacyjnych nie jest wymagane zabezpieczenie odzieżą ochronną i maskami. 3. Przekazuje informację o konieczności podjęcia działań do WSKR. 4. Przekazuje informację o konieczności podjęcia działań do powiatowego inspektoratu sanitarno-epidemiologicznego. 5. W przypadku, gdy lekarz weterynarii w uzgodnieniu z dowódcą PSP określi konieczność izolacji zagrożonego terenu, dyspozytor przekazuje do WSKR potrzebę zadysponowania specjalistycznej grupy ratownictwa chemicznego, w celu prowadzenia dezynfekcji i budowy stanowisk dekontaminacyjnych. 6. Decyzję o konieczność zagazowania lub innym sposobie likwidacji stada podejmuje powiatowy lekarz weterynarii ustalając sposób realizacji. W przypadku konieczności zagazowania stada, dyspozytor przekazuje do WSKR informację o konieczności dysponowania na miejsce zdarzenia Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego CENRAT w Bytomiu 41-902, ul. Chorzowska 25, nr tel. (032) 388 04 81 - tel. całodobowy, wyposażonej w uzgodniony zestaw sprzętu. 7. Przekazuje informację i koordynuje działania zgodnie z zasadami obowiązującymi w KSRG. Uwaga: informacji prasowych na temat podejmowanej interwencji udziela powiatowy lekarz weterynarii (lub wskazana przez niego osoba). 5
SCHEMAT POSTĘPOWANIA podczas zdarzeń potwierdzonych przez lekarza weterynarii Zdarzenia wymagające podjęcia działań ratowniczych potwierdzone przez lekarza weterynarii Zadysponowanie zastępów Działania ograniczają się do zabezpieczenia i oznakowania miejsca akcji Powiadomienie o podjętych działaniach WSKR Przekazanie informacji do policji i powiatowego inspektoratu sanitarno-epidemiologicznego Ustalić czy istnieje konieczność izolacji terenu zarażonego TAK Przekazanie do WSKR konieczności dysponowania SGRChem NIE TAK Działania ograniczają się do zabezpieczenia i oznakowania miejsca akcji Dysponowania przez WSKR - SGRChem na miejsce zdarzenia TAK Ustalić czy istnieje konieczność uśmiercenia stada NIE Działania jednostek PSP dekontaminacyjne i dezynfekcyjne PLW określa sposób uśmiercenia stada. W przypadku konieczności zagazowania stada należy dysponować CSRG Przekazanie do WSKR konieczności dysponowania CSRG Dysponowanie przez WSKR - CSRG na miejsce zdarzenia 6
5.3 Zasady postępowania oficera dyżurnego WSKR w przypadku zgłoszenia potwierdzonego przez powiatowego lekarza weterynarii i konieczności izolacji zagrożonego terenu. W przypadku zgłoszenia przez P/MSK konieczności izolacji zagrożonego terenu lub uśmiercenia stada oficer dyżurny WSKR postępuje zgodnie z niżej określoną procedurą: 1. Przyjąć zgłoszenia zgodnie z obowiązującymi zasadami. 2. W przypadku konieczności izolacji strefy zagrożenia zadysponować Specjalistyczną Grupę Ratownictwa Chemicznego odpowiednio do miejsca zdarzenia, na którym powstało zagrożenie, uwzględniając sytuację ratowniczą na terenie województwa. W przypadkach zgłoszeń padłych pojedynczych ptaków nie potwierdzonych przez powiatowego lekarza weterynarii działania prowadzą siły lokalnej JRG. 3. Przekazać informacje o konieczności podjęcia działań do funkcyjnych KW PSP zgodnie z obowiązującymi zasadami. 4. W potwierdzonych przypadkach przekazać informację o konieczności podjęcia działań do Centrum Zarządzania Kryzysowego Wojewody, Krajowego Centrum Koordynacji Ratownictwa, Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii, Wojewódzkiej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej. 5. W przypadku konieczności uśmiercenia stada poprzez zagazowanie dysponować Centralną Stację Ratownictwa Górniczego (CSRG) CENRAT w Bytomiu 41-902, ul. Chorzowska 25, nr tel. (032) 388 04 81 - tel. całodobowy. Decyzję o konieczności i sposobie uśmiercenia stada podejmuje powiatowy lekarz weterynarii. 6. Prowadzić bieżącą koordynację działań. 7. Przekazywać informację zgodnie z zasadami. 8. W przypadku konieczności wyznaczenia i ograniczenia strefy tzw. zapowietrzonej WSKR dysponuje stosownie do potrzeb zgłoszonych przez P/MSK zastęp(y) SGRChem do budowy stanowisk dezynfekcyjnych zgodnie z zasadami jak przy zwalczaniu ognisk pryszczycy, z zastosowaniem odpowiednich środków dezynfekcyjnych. 7
5.4 Zasady postępowania dla specjalistycznych grup ratownictwa chemicznego w działaniach dotyczących zwalczania ognisk wysoce zjadliwej grypy. 1. Kierującym działaniami na terenie akcji jest powiatowy lekarz weterynarii (lub osoba przez niego wyznaczona). Strażacy pełnią funkcję pomocniczą i realizują zadania zgodnie z zasadami obowiązującymi w PSP. 2. Wszyscy ratownicy oraz osoby biorące bezpośredni udział w akcji przebierają się w jednorazowe ubrania ochronne oraz maski zabezpieczające (otrzymane od powiatowego lekarza weterynarii), ręce zabezpieczone rękawiczkami jednorazowymi lub typu chemicznego wielokrotnego użytku, które mogą być poddawane dezynfekcji. Dla ratowników działających poza strefą ogniska i nie prowadzących czynności dezynfekcyjnych lub dekontaminacyjnych nie jest wymagane zabezpieczenie kombinezonami jednorazowymi i maskami. 3. Na miejscu zdarzenia powiatowy lekarz weterynarii podejmuje decyzję o ograniczeniu dostępu osób do źródła zakażenia i określa wielkość strefy zagrożenia. 4. Pierwszy przybyły na miejsce zastęp(y) straży pożarnej za pomocą taśmy wydziela(ją) strefę zagrożenia i obszary wejścia i wyjścia ze strefy (najdalej oddalone od siebie). 5. Wprowadza się całkowity zakaz wejścia niezabezpieczonych ratowników i pracowników technicznych do wydzielonej strefy zagrożenia. 6. Podstawowym zadaniem przybyłej grupy ratownictwa chemicznego jest zapewnienie w miarę możliwości szczelności biologicznej wyznaczonej strefy zagrożenia poprzez budowę stanowisk dekontaminacyjnych oraz wykonywanie prac dezynfekcyjnych w strefie zagrożenia. 7. Stanowisko(a) dekontaminacji należy budować w pierwszej kolejności wg poniższego schematu i zasad: - część dla dekontaminacji osób na bazie kabin /namiotu/ dekontaminacyjnych znajdujących się na wyposażeniu specjalistycznych grup, część ta powinna zawierać stanowisko do dezynfekcji rąk i twarzy (naczynie z środkiem dezynfekującym, mydło, naczynie z czystą wodą) oraz stanowisko do dezynfekcji obuwia (wanna z matą nasączoną środkiem dezynfekującym). - część dla dekontaminacji sprzętu i samochodów na bazie myjek wysokociśnieniowych lub spryskiwaczy przenośnych oraz przygotowanego prądu gaśniczego rozproszonego. 8. Podstawowe zasady prowadzenia dekontaminacji: - ratowników wykonujących dekontaminację należy dodatkowo zabezpieczyć w aparaty powietrzne, - do dekontaminacji należy użyć środków dezynfekcyjnych dostarczanych przez powiatowego lekarza weterynarii i stosować je zgodnie z instrukcją producenta (ze względu na czas działania roztwory wykonywać bezpośrednio przed użyciem), - w przypadku dekontaminowania ludzi, osoby opuszczające strefę należy spryskać lub zmyć środkiem dezynfekcyjnym oraz nakazać dezynfekcję butów, twarzy i rąk w przygotowanych stanowiskach, - w przypadku dekontaminowania sprzętu i samochodów należy całość spryskać środkiem dezynfekcyjnym, a następnie spłukać wodą, - powstałe roztwory biodegradacyjne po dekontaminacji można odprowadzić do kanalizacji lub gruntu (dołu ściekowego). 8
stanowisko mycia i dezynfekcji pojazdów i sprzętu komora dekontaminacyjna stanowisko do dezynfekcji obuwia stanowisko do dezynfekcji rąk miejsce składowania skażonych ubrań stanowisko dezynfekcji osób 9. Wszystkie osoby wchodzące do strefy zagrożenia winny być ubrane w jednorazowe ubrania ochronne, rękawice ochronne oraz maski zabezpieczające (ew. aparaty oddechowe), osoby wychodzące ze strefy należy poddać procedurze dekontaminacji. 10. W chwili otrzymania od powiatowego lekarza weterynarii polecenia likwidacji stada poprzez zagazowanie, do działań przystępują pracownicy Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego CENRAT w Bytomiu 41-902, ul. Chorzowska 25, nr tel. (032) 388 04 81 - tel. całodobowy. Sposób rozładowania ciekłego CO 2 odbywać się będzie zgodnie z procedurami firmy wykonującej usługę. 11. W trakcie prowadzenia procesu zagazowania stada, należy we współpracy z pracownikami ww. firmy monitorować stężenia poziomu dwutlenku węgla na granicy wyznaczonej strefy do momentu całkowitego przewietrzenia kurnika (ratownicy dodatkowo zabezpieczeni w aparaty ochrony dróg oddechowych). 12. Po zakończeniu prowadzenia działań przez pracowników firmy jw. i otrzymania od nich informacji o uzyskaniu bezpiecznego stężenia CO 2 w obiekcie ratownicy SGRChem zabezpieczeni w ubrania gazoszczelne przystępują do dezynfekcji pomieszczenia fermy za pomocą opryskiwaczy lub innego sprzętu technicznego. Do dezynfekcji należy użyć środków dezynfekcyjnych dostarczanych przez powiatowego lekarza weterynarii. 13. Po zakończeniu dezynfekcji, ustalone przez lekarza weterynarii ekipy przystępują do usunięcia i wywozu uśmierconego drobiu oraz pozostałości. Dopuszcza się usuwanie martwego drobiu i pozostałości przez strażaków w przypadkach niewielkich hodowli obejmujących do kilkudziesięciu sztuk. 14. Wszystkie ubrania jednorazowe po dekontaminacji należy spakować do worków i przekazać do utylizacji wg obowiązujących zasad. 15. Ubrania gazoszczelne po dekontaminacji wstępnej na miejscu akcji, należy poddać dekontaminacji właściwej według obowiązujących procedur. 9
6. Wykaz dokumentów związanych z procedurą 1) Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej. (Tekst jednolity :Dz. U. Z 2002 r. Nr 147, poz. 1229; zm. Dz. U. Z 2003 r. Nr 52, poz. 452), 2) Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej. ( Tekst jednolity: Dz. U. Nr 147, poz. 1230; zm. Dz. U. Nr 153, poz. 1271, z 2003 r. Nr 59, poz. 516, Nr 166, poz. 1609), 3) Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. ( Dz. U. 2004 r, nr 69, poz. 625 z późn. zmianami) o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, 4) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 grudnia 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji krajowego systemu ratowniczo - gaśniczego. (Dz. U. Nr 111, poz. 1311), 5) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 października 2005 r. w sprawie zarządzenia środków związanych z zagrożeniem wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków d. pomoru drobiu (Dz. U. z 2005 r. Nr 203, poz. 1688). 6) Notatka służbowa z dnia 15 września 2005r. dot. uzgodnienia zakresu współpracy pomiędzy Inspekcją Weterynaryjną a PSP w zakresie zwalczania wysoce zjadliwej grypy ptaków 7. Załączniki Wykaz telefonów alarmowych i kontaktowych. 10
Załącznik nr 1 WYKAZ telefonów alarmowych i kontaktowych Wojewódzki Inspektorat Weterynaryjny w Kielcach (kielce.wiw@wetgiv.pl): lek. wet. Paweł Banasik wojewódzki lekarz weterynarii 502 375 816 - telefon administracyjny 041/ 36 214 39 - nr fax. 041/ 36 168 53 - nr domowy 041/ 33 237 62 Wojewódzki Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Kielcach (sekretariat@wsse-kielce.pl): dyrektor WSSE Jerzy Staszczyk 602 634 605 041/ 34 509 44 telefon alarmowy całodobowy 606 370 108 telefon administracyjny / centrala / 041/ 36 600 39 nr fax. / sekretariat / 041/ 34 518 73 Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Kielcach: Wojewódzkiego Stanowiska Koordynacji Ratownictwa (wskr@kielce.uw.gov.pl) : - telefon / centrala / 041 / 368 16 80 - telefon (całodobowo) 041 / 368 16 84 - nr fax. KW PSP (WSKR Kielce, całodobowy) 041 / 368 16 84 11
WYKAZ jednostek organizacyjnych wchodzących w skład Inspekcji Weterynaryjnej województwa świętokrzyskiego Załącznik nr 2 Lp. Nazwa jednostki organizacyjnej Siedziba i adres jednostki organizacyjnej tel. całodobowy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Weterynarii w Kielcach Weterynarii w Busku Zdroju Weterynarii w Jędrzejów Weterynarii w Kazimierza Wielkiej Weterynarii w Końskie Weterynarii w Opatów Weterynarii w Ostrowcu Świętokrzyskim Weterynarii w Pińczów Weterynarii w Sandomierz Weterynarii w Skarżysko Kamiennej Weterynarii w Starachowice Weterynarii w Staszów Weterynarii w Włoszczowa 26-116 Kielce ul. Ściegiennego 203 (041) 36 188 17 Weterynaria 28-100 Busko Zdrój ul. Objazdowa 11 (041)- 37 881 60 (041)- 37 844 97 28-300 Jędrzejów ul. Głowackiego 16 (041) 38 611 81 28-500 Kazimierza Wielka ul. Partyzantów 29 (041) 35 238 90 (041) 35 238 91 26-200 Końskie ul. Kielecka 1 (041) 37 231 85 27-500 Opatów ul. Partyzantów 48 (015) 86 840 93 27-400 Ostrowiec Św. ul. Iłżecka 37 (041) 24 751 57 28-400 Pińczów ul. Łąkowa 28 (041) 35 774 63 27-600 Sandomierz ul. Leona Frankowskiego 10 tel(041) 83 270 53 26-100 Skarżysko Kam. ul. Konarskiego 20 (041) 25 219 64 27-200 Starachowice ul. Radomska 29 (041) 27 471 13 28-200 Staszów ul Wojska Polskiego 1 (015) 86 425 36 29-100 Włoszczowa ul. Sobieskiego 38 (041) 39 449 92 p. Andrzej Szpera 604 569 275 p. Uchański Artur 502-302-770 p. Mirosław Równicki 604 192 359 p. Stefan Noworyta 660 094 467 p. Doroz Dariusz 601 185 830 lub do godz. 15.00 (041) 35 220 51 tel. domowy p. Tadeusz Kulkiewicz 600 411 951 do godz 15. 00 p. Wiesław Wyszkowski 510 252 595 (015) 86 829 53 p. Jan Karp 602 834 859 tel (041) 24 784 54 tel. domowy p. Marek Kostecki 691 676 446 (041) 35 721 45 tel. domowy p.paweł Szczecina 604 442 952 p. Bąk Krzysztof 698 609 264 p. Zbigniew Polak 507 188 284 p. Zofia Słomka 604 442 954 p. Jolanta Grzegorek 692 501 310 12