OBLICZENIA HYDRAULICZNE DLA INSTALACJI Z LOGOTERMAMI Nr 862/PR/05/13

OBLICZENIA HYDRAULICZNE DLA INSTALACJI Z LOGOTERMAMI Nr 862/PR/05/13 INWESTOR TBS Sp. z o.o. Piotrków Trybunalski ADRES INWESTORA Piotrków Trybunalski Al. 3 Maja 31 MIEJSCE INWESTYCJI Piotrków Trybunalski ul Wojska Polskiego Budynek A PROJEKTANT Adrian Wójcik 665 241 882 OPRACOWNIE ZE STRONY FIRMY MEIBES Maciej Kamieniarz Tel. kontaktowy 065 525 86 04 mkamieniarz@meibes.pl DATA WYKONANIA OBLICZEŃ Leszno 08-05-2013

SPIS TREŚCI 1. Wytyczne do zaprojektowania źródła ciepła 2. Wytyczne do zaprojektowania zbiornika buforowego 3. Źródło ciepła 4. Wytyczne do zaprojektowania zaworów podpionowych 5. Zaprojektowane Logotermy i osprzęt dodatkowy oraz Zalecenia dla projektanta instalacji 6. Projektant powinien podjąć decyzję co do konieczności zastosowania następujących elementów. 7. Elementy Logotermy, które można zastosować zamiennie 8. Instalacja solarna z Logotermami. 9. Schematy elektryczne do podłączenia programatorów 10. Przykład podłączenia Logoterm do pionu 11. Dane do świadectwa energetycznego

1. WYTYCZNE DO ZAPROJEKTOWANIA ŹRÓDŁA CIEPŁA L.p. Parametr Wartość Jednostka 1. obliczeniowa temperatura dla c.o. 70/50 o C 2. max. spadek ciśnienia instalacji na podejściu do pompy (bez oporów źródła ciepła) 65,5 kpa 3. obliczeniowe natężenie przepływu instalacji dla c.o. i c.w.u. (ZIMA) dla schłodzenia 24,5 0 C 5110 l/h 4. obliczeniowe natężenie przepływu instalacji dla c.w.u. (LATO) przy schłodzeniu dt35 0 C 2064 l/h 5. obliczeniowe natężenie przepływu instalacji dla c.o. i c.w.u. (OKRES PRZEJŚCIOWY) przy 3163 l/h schłodzeniu dt28 0 C 6. minimalna moc źródła ciepła w zimie 146 kw 7. minimalna moc źródła ciepła w lecie 84 kw 8. minimalna moc źródła ciepła w okresie przejściowym 103 kw ZALECENIA Przedstawiamy poniżej listę uwag i zaleceń, które prosimy wziąć pod uwagę przy projektowaniu źródła ciepła współpracującego z Logotermami celem uniknięcia błędów: 1. Pompa instalacyjna zawsze powinna być pompa elektroniczną, z nastawą zachowującą stałość ciśnienia. 2. Źródło ciepła należy ustawić stało wartościowo na temperaturę zasilania instalacji minimum 60 C. 3. W okresie letnim, gdy pracuje jedynie c.w.u., zapotrzebowanie energetyczne instalacji stanowi mniej niż 50% zapotrzebowania zimowego. Dlatego w przypadku kotłowni, układ kaskady 2 kotłów jest rozwiązaniem korzystniejszym.

2. WYTYCZNE DO ZAPROJEKTOWANIA ZBIORNIKA BUFOROWEGO L.p. Parametr Ilość Jednostka 1. Pojemność zładu instalacji bez grzejników i wewnętrznej instalacji c.o. 146 l 2. Ilość pracujących jednocześnie Logoterm 4 szt. 3. Minimalna brakująca ilość zładu do wymaganego, aby źródło ciepła mogło pracować bez bufora Źródło ciepła wymaga zasobnika buforowego. ZALECENIA 1. W przypadku gdy zład wody grzewczej liczony w pionach zasilających i rurze rozprowadzającej jest mniejszy niż 300 litrów należy bezwzględnie zastosować zbiornik buforowy. 2. Jeśli w układzie instalacji występuje mniej niż 20 Logoterm, to również bezwzględnie należy zastosować zbiornik buforowy. 3. Gdy zastosujemy zbiornik buforowy, pompa pomiędzy źródłem ciepła a zbiornikiem nie musi być pompą elektroniczną, ale pompa instalacyjna bezwzględnie musi być pompą elektroniczną. 227 l

3. ŹRÓDŁO CIEPŁA Węzeł cieplny Schemat węzła ciepnego zasilającej instalacji z Logotermami.* *Uwaga schemat poglądowy!! L.p. Nazwa urządzenia Nr kat. Ilość Producent 1. Węzeł cieplny 146 kw HL146 AF O-H 1 MEIBES 2. Bufor wody grzewczej PB 500 l 10010.22 PSH 1 MEIBES

4. WYTYCZNE DO ZAPROJEKTOWANIA ZAWORÓW PODPIONOWYCH L.p. Nazwa urządzenia Ilość Jednostka 1. Zawór regulacji przepływu typ STAD montaż na zasilaniu DN32 2 szt. 2. Zawór różnicy ciśnień typ STAP montaż na powrocie DN32 2 szt. ZALECENIA 1. Pod każdym z pionów bezwzględnie należy zainstalować zawory regulujące przepływ i dyspozycję ciśnienia w obrębie pionu. Zawory muszą być zaworami dynamicznymi połączonym rurką impulsową, o zakresie nastaw do 80 kpa.

5. ZAPROJEKTOWANE LOGOTERMY Lp. Nazwa 862_PR_05_2013 Logoterma Saturn nr kat. 10231.33 Wyposażenie Ilość 24 szt. Nr kat. 1. 7-droga 10251.9 24 szt. 2. Programator MR-3 230V 10560.3 24 szt. 3. Mieszacz termostatyczny 69050.6 - szt. 4. Ciepłomierz 0,6 m 3 /h skrzydełkowy 24 szt. 5. Wodomierz 1,5 m 3 /h 24 szt. Osprzęt 1. Mostek cyrk. na pion 10523.2 2 szt. 2. Obudowa Logotrermy 11100.1-2 - szt. 3. Safe - Lock 10203.5 - szt. Schemat Logotermy Saturn firmy Meibes 470 SATURN 600 Podłączenia (wszystkie zawory 3/4 GW): A. Zasilanie z.w. B. Wyjście c.w.u. na mieszkanie. C. Wyjście z.w. na mieszkanie (tylko w wersji 7 wyjściowej). D. Powrót z mieszkaniowej instalacji c.o. E. Zasilanie mieszkaniowej instalacji c.o. F. Powrót do pionu grzewczego. G. Zasilane stacji z pionu grzewczego.

ZALECENIA DLA PROJEKTANTA INSTALACJI Przedstawiamy poniżej listę uwag i zaleceń, które prosimy wziąć pod uwagę przy projektowaniu instalacji z Logotermami celem uniknięcia błędów: 1. Na każdym pionie należy zaprojektować spinkę z mostkiem cyrkulacyjnym (nr kat 10522.2) 2. Ze względu na prawdopodobieństwo kumulacji rozbiorów c.w.u. na jednej kondygnacji, nie zaleca się wpinania urządzeń do pionów czwórnikami. 3. Należy założyć optymalną nadwyżkę ciśnienia z.w. przed Logotermą ostatniej kondygnacji na poziomie 1,5 bara. 4. Należy przewidzieć odpowiednie miejsce przeznaczone na montaż regulatora/programatora w mieszkaniu; nie powinien on być montowany: w łazience, w kuchni, na ścianie zewnętrznej obiektu, w narożniku pokoju. Nie dopuszczalne jest : - podłączanie Logoterm do pionów przewodami o średnicy nominalnej mniejszej niż DN 20 ze względu na znaczny wzrost oporów liniowych przyłącza podczas rozbiorów c.w.u. Dołączony schemat rozwinięcia obliczeń symulacyjnych przedstawia optymalny sposób i średnicę wpięcia stacji do pionu, - stosowanie jakichkolwiek filtrów na zasilaniu i powrocie z Logotermy (jeżeli nie zostały one ujęte w obliczeniach). Ponadto Projektant powinien: - powinien przekazać branżyście elektrycznemu informacje dotyczące konieczności zasilania układu Logotermy (zespół regulatora, cyrkulację) w energię elektryczną.

6. PROJEKTANT POWINIEN PODJĄĆ DECYZJĘ CO DO KONIECZNOŚCI ZASTOSOWANIA Cyrkulacja c.w.u. po stronie wtórnej W wersji podstawowej Logoterma została przygotowana do współpracy z instalacją rozprowadzenia c.w.u. w mieszkaniu, gdy jej pojemność nie przekracza 3 dm 3. W sytuacji, gdy ten warunek nie jest spełniony i wymagana jest cyrkulacja c.w.u. w instalacji mieszkaniowej należy zastosować powyższy wariant. Kompletny zestaw podłączeniowy składają się z pompy cyrkulacyjnej, elementu termostatycznego oraz innych elementów niezbędnych do zamontowania w Logotermie. Do zastosowania przy dużych odległościach punktów poboru ciepłej wody od Logotermy. Zapobiega wydłużonemu czasowi oczekiwania na ciepłą wodę spowodowanym spadkiem temperatury w przewodach rozprowadzających w mieszkaniu. Przygotowany do współpracy z zespołem programatora z siłownikiem 230V MR-6 pozwalającym na czasowe załączanie pompy cyrkulacyjnej. Opcja z mieszaczem termostatycznym c.w.u. 30-60 C W wersji podstawowej, Logoterma zaprojektowana została do pracy w instalacji regulowanej ilościowo, przy zachowaniu stałej temperatury zasilania bez względu na wahania temperatury na zewnątrz obiektu. Wówczas temperatura c.w.u. w punktach czerpalnych jest stała i nie wymaga stabilizacji, a jej wartość określa się w trakcie regulacji urządzenia w instalacji. Zapewnia to proporcjonalny do wypływu z wylewki baterii sanitarnej, hydrauliczny priorytet c.w.u. nad c.o. Jeżeli do regulacji instalacji grzewczej przyjęto zmianę jej temperatury w funkcji temperatury zewnętrznej (regulacja pogodowa), temperatura c.w.u. na wypływie z baterii sanitarnej będzie ulegać zmianie proporcjonalnie do zmiany temperatury zasilania stacji. Aby temu zapobiec należy zastosować stację z opcją mieszacza termostatycznego (przy temperaturach zasilania instalacji c.o. powyżej 70 C). Regulacja realizowana jest przez zmieszanie ciepłej i zimnej wody i jest możliwa w zakresie 30-60 C. Opcja z pierwotnym, termostatycznym mostkiem cyrkulacyjnym Opcja ta zależy od odległości od miejsca wpięcia przewodów zasilających w ciepło z pionu grzewczego. W letnim trybie pracy instalacji, pomiędzy rozbiorami c.w.u., może nastąpić wychładzanie przewodów zasilających w ciepło. Opcja z pierwotnym, termostatycznym mostkiem cyrkulacyjnym zapobiega zjawisku wydłużonego oczekiwania na c.w.u. w punkcie czerpalnym, które nie zachodzi w sezonie zimowym, gdy stały dopływ ciepła do stacji zapewnia obsługa obiegu grzewczego. Utrzymuje temperaturę podejścia od pionu grzewczego do Logotermy na założonym poziomie w zakresie 45-65 C. Zaleca się ustawienie na 55 C.

7. ELEMENTY LOGOTERMY, KTÓRE MOŻNA ZASTOSOWAĆ ZAMIENNIE W punkcie 5 proponowałem zespół MR-3 MR-2 zespół regulatora z siłownikiem W skład zespołu wchodzi pokojowy regulator temperatury i termiczny siłownik zamykający zawór strefowy w Logotermie, zasilany 230V lub 24V. Zespół służy do regulacji temperatury w lokalu mieszkalnym z blokadą nastawy 16 0 C. Nr katalogowy 10560.2 (230V) lub 10560.21 (24V) MR-3 zespół programatora z siłownikiem W skład zespołu wchodzi pokojowy programator temperatury i termiczny siłownik zamykający zawór strefowy w Logotermie, zasilany 230V lub 24V z ograniczeniem nastawy 16 0 C. Zespół służy do regulacji temperatury w lokalu mieszkalnym, z możliwością wprowadzenia tygodniowego programu sterowania. Nr katalogowy 10560.3 (230V) lub 10560.31 (24V) MR-6 zespół programatora z siłownikiem W skład zespołu wchodzi pokojowy programator temperatury i termiczny siłownik zamykający zawór strefowy w Logotermie, zasilany 230V lub 24V. Zespół służy do regulacji temperatury w lokalu mieszkalnym, z możliwością wprowadzenia tygodniowego programu sterowania oraz do regulacji czasu pracy pompy cyrkulacyjnej c.w.u. Nr katalogowy 10560.6 (230V) lub 10560.61 (24V) MR-7 zespół programatora z siłownikiem wersja radiowa W skład zespołu wchodzi radiowy pokojowy programator temperatury i termiczny siłownik zamykający zawór strefowy w Logotermie, zasilany 230V, z ograniczeniem nastawy 16 0 C. Zespół służy do regulacji temperatury w lokalu mieszkalnym, z możliwością wprowadzenia tygodniowego programu sterownika oraz do regulacji czasu pracy pompy cyrkulacyjnej c.w.u. MR-8 zespół programatora z siłownikiem wersja radiowa W skład zespołu wchodzi radiowy pokojowy programator temperatury i termiczny siłownik zamykający zawór strefowy w Logotermie, zasilany 230V,. Zespół służy do regulacji temperatury w lokalu mieszkalnym, z możliwością wprowadzenia tygodniowego programu sterownika

8. Instalacja solarna z Logotermami W celu wykorzystania odnawialnych źródeł energii zalecamy zastosowanie Logoterm wraz z instalacją solarną firmy Meibes. W przypadku zainteresowania prosimy o kontakt z naszą firmą. Skład zestawu: Kolektory próżniowe MVK, grupa solarna XXL do rozdziału obiegów glikol czynnik grzewczy, bufory cieplne magazynujące zgromadzoną energię, zawór 3 drogowy, automatyka Maximal wspomagającą instalację Logoterm z instalacją solarną w funkcji podwyższania temperatury powrotu. Przykładowy schemat www.solar.meibes.pl

9. SCHEMAT ELEKTRYCZNY DO PODŁĄCZENIA ZESPOŁU PROGRAMATORA MR-2 MR-3 MR-6 MR-7 MR-8

10. PRZYKŁADOWE PODŁĄCZENIE LOGOTERM DO PIONU

11. ŚWIADECTWO ENERGETYCZNE BUDYNKÓW EP Obliczenie rocznego zapotrzebowania na energię końcową na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej. Wyznaczenie rocznego zapotrzebowania na energię końcową. oraz Q KW = Q W, nd /η W, tot kwh/rok η W, tot = η W, g x η W, d x η W, s x η W, e gdzie: Q W, nd Zapotrzebowanie ciepła użytkowego do podgrzania ciepłej wody kwh/rok η W, g średnia sezonowa sprawność wytworzenia nośnika ciepła z energii dostarczonej do granicy bilansowej budynku (energii końcowej), η W, d średnia sezonowa sprawność transportu (dystrybucji) ciepłej wody w obrębie budynku (osłony bilansowej lub poza nią) η W, s średnia sezonowa sprawność akumulacji ciepłej wody w elementach pojemnościowych systemu ciepłej wody (w obrębie bilansowej lub poza nią) η W, e Średnia sezonowa sprawność wykorzystania (przyjmuje się 1,0) Tabela 12. Sprawność wytwarzania ciepła (dla przygotowania ciepłej wody) w źródłach η W, g Lp. Rodzaj źródła ciepła η W, g 27 Węzeł cieplny kompaktowy z obudową (ogrzewanie i ciepła woda) 0,94-0,97 28 Węzeł cieplny kompaktowy bez obudowy (ogrzewanie i ciepła woda) 0,88-0,96 Ad.27) Logoterma w obudowie Ad. 28) Logoterma bez obudowy Tabela 13.1 Sprawność przesyłu wody ciepłej użytkowej η W, d Rodzaje instalacji ciepłej wody 2. Mieszkaniowe węzły cieplne Kompaktowy węzeł cieplny dla pojedynczego lokalu mieszkalnego bez obiegu cyrkulacyjnego Sprawność przesyłu wody ciepłej η W, d 0,85 Tabela 13.2 Sprawność akumulacji ciepła w systemie ciepłej wody η W, s Lp. Parametry zasobnika ciepłej wody i jego usytuowanie η W, s 1 Zasobnik w systemie wg standardu z lat 1970-tych 0,30-0,59 2 Zasobnik w systemie wg standardu z lat 1977-1995 0,55-0,69 3 Zasobnik w systemie wg standardu z lat 1995-2000 0,60-0,74 4 Zasobnik w systemie wg standardu budynku niskoenergetycznego 0,83-0,86 Przy braku zasobnika, przy zastosowaniu Logoterm przyjęto wartość η W, s = 1,0 - ustawodawca nie zamieścił w tabeli takiego wariantu.

12. Rozdzielacze. ROZDZIELACZ ZE STALI NIERDZEWNEJ 1 GW JEDNOSTRONNIE ZAŚLEPIONY KORKIEM 1 NUMER KATALOGOWY NAZWA 1794102 ROZDZIELACZ 1, 2 OBIEGI 1794103 ROZDZIELACZ 1, 3 OBIEGI 1794104 ROZDZIELACZ 1, 4 OBIEGI 1794105 ROZDZIELACZ 1, 5 OBIEGÓW 1794106 ROZDZIELACZ 1, 6 OBIEGÓW 1794107 ROZDZIELACZ 1, 7 OBIEGÓW 1794108 ROZDZIELACZ 1, 8 OBIEGÓW 1794109 ROZDZIELACZ 1, 9 OBIEGÓW 1794110 ROZDZIELACZ 1, 10 OBIEGÓW 1794111 ROZDZIELACZ 1, 11OBIEGÓW 1784112 ROZDZIELACZ 1, 12 OBIEGÓW ROZDZIELACZ ZE STALI NIERDZEWNEJ 1 Z ZAWORAMI TERMOSTATYCZNYMI M30x1,5 WYPOSAŻONYMI W POKRĘTŁA DO RĘCZNEJ REGULACJI I OGRANICZNIKAMI PRZEPŁYWU 1794122 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5, 2 OBIEGI 1794123 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5, 3 OBIEGI 1794124 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5, 4 OBIEGI 1794125 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5, 5 OBIEGÓW 1794126 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5, 6 OBIEGÓW 1794127 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5, 7 OBIEGÓW 1794128 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5, 8 OBIEGÓW 1794129 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5, 9 OBIEGÓW 1794130 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5, 10 OBIEGÓW 1794131 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5, 11 OBIEGÓW 1794132 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5, 12 OBIEGÓW ROZDZIELACZ ZE STALI NIERDZEWNEJ 1 Z ZAWORAMI TERMOSTATYCZNYMI M30x1,5 WYPOSAŻONYMI W POKRĘTŁA DO RĘCZNEJ REGULACJI I ROTAMETRAMI 1794142 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5,2 OBIEGI 1794143 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5,3OBIEGI 1794144 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5,4 OBIEGI 1794145 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5,5 OBIEGÓW 1794146 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5,6 OBIEGÓW 1794147 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5,7 OBIEGÓW 1794148 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5,8 OBIEGÓW 1794149 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5,9 OBIEGÓW 1794150 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5,10 OBIEGÓW 1794151 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5,11 OBIEGÓW 1794152 ROZDZIELACZ 1, ZAWORY 30X1,5,12 OBIEGÓW ZESTAW ZŁĄCZEK I ZAWORÓW KULOWYCH DLA ROZDZIELACZY ZE STALI NIERDZEWNEJ 1 1794161 ZESTAW ZAWORÓW 3/4 PROSTE (2szt.) 1794162 ZESTAW ZAWORÓW 1 PROSTE (2szt.) 1794163 ZESTAW ZAWORÓW 3/4 KATOWE (2szt.) 1794164 ZESTAW ZAWORÓW 1 KĄTOWE (2 szt.) 1794165 ZŁĄCZE ŚRUBUNKOWE 1 x 1 DLA ZAWORÓW ¾ (2 szt.) 1794166 ZŁĄCZE ŚRUBUNKOWE 1 x 11/4 DLA ZAWORÓW 1 (2 szt.) Materiał : CrNi stal 1.4301 (X5CrNi 18-10 ) Grubość ściany : 1,5 mm Belka rozdzielacza zakończona gwintami 1 GW, jednostronnie zaślepiona korkiem. Wyjście na obwody grzewcze ¾ GZ Eurokonus. Zawory termostatyczne M30x1,5 z pokrętłem do regulacji ręcznej. Rotametry z przepływem od 0 do 5 litrów/minutę