Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS GEOGRAFICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 12.03.2015R. 1. Test konkursowy zawiera 35 zadań. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich rozwiązanie masz 90 minut. Sprawdź, czy test jest kompletny. 2. Zanim udzielisz odpowiedzi, uważnie przeczytaj treść zadania. 3. Wszystkie odpowiedzi czytelnie i wyraźnie wpisuj w wyznaczonych miejscach. 4. Przy rozwiązywaniu zadań zamkniętych wyboru wielokrotnego wybierz jedną, prawidłową odpowiedź i zaznacz ją krzyżykiem, np.: A B C D Jeżeli się pomylisz i zechcesz wybrać inną odpowiedź, to złe zaznaczenie otocz kółkiem B, po czym skreśl właściwą literę, np.: X A B C D 5. W innych zadaniach samodzielnie sformułuj odpowiedź i wpisz ją lub wykonaj zadanie zgodnie z instrukcją zawartą w poleceniu. Przedstaw tok rozumowania prowadzący do wyniku. 6. Test wypełniaj długopisem, nie używaj korektora, ołówka ani gumki. Nie komunikuj się z innymi uczestnikami konkursu. 7. Podczas rozwiązywania zadań możesz korzystać z kalkulatora i linijki. 8. Sprawdź wszystkie odpowiedzi przed oddaniem testu. 9. Nie podpisuj testu, zostanie on zakodowany. 10. Brudnopis, dołączony do testu, nie podlega ocenie. X X X
Zadanie 1. Powierzchnia Europy wynosi 10,5 mln km², a powierzchnia Polski 312 685 km². Terytorium Polski zajmuje zatem około A. 0,3% powierzchni Europy. B. 0,6% powierzchni Europy. C. 6% powierzchni Europy. D. 3% powierzchni Europy. Zadanie 2. Najkrótsza linia graniczna jest między Polską a A. Białorusią. B. Rosją. C. Czechami. D. Litwą. Zadanie 3. (2 p.) Punkty skrajne, wyznaczające położenie geograficzne Polski, są następujące 1. Przylądek Rozewie -., 2. zakole Bugu koło Hrubieszowa -., 3. szczyt Opołonek -., 4. zakole Odry koło Cedyni -.. Dobierz do nich po jednej wartości współrzędnych geograficznych spośród podanych poniżej. 24 08' W, 54 50' N, 49 00' S, 14 07' E, 24 08' E, 54 50' S, 49 00' N, 14 07' W Zadanie 4. Białystok położony jest na obszarze A. fałdowań kaledońskich. B. fałdowań hercyńskich. C. platformy prekambryjskiej. D. platformy paleozoicznej. Zadanie 5. Uzupełnij schemat przedstawiający powstawanie węgla kamiennego, wpisując w kratki cyfry oznaczające kolejny etap tego procesu. 1. uwęglanie roślin bez dostępu tlenu 2. klimat gorący i wilgotny, bujna roślinność 3. zasypanie szczątków roślinności warstwą skał osadowych 4. powstanie pokładów węgla 2 z 13
Zadanie 6. Wybierz zdanie charakteryzujące krajobraz staroglacjalny. A. Obejmuje obszary położone w północnej części Polski. B. Charakterystyczną cechą tego krajobrazu są liczne jeziora. C. Nie występują tam jeziora, a wzniesienia morenowe uległy obniżeniu. D. Wszystkie formy polodowcowe są bardzo dobrze zachowane. Zadanie 7. Ukształtowanie powierzchni Polski charakteryzuje się A. przewagą obszarów o rzeźbie krasowej. B. równoleżnikowym układem rzeźby. C. południkowym układem rzeźby. D. wzrostem wysokości bezwzględnych z południa ku północy. Zadanie 8. Klimat Polski jest umiarkowany ciepły przejściowy. Jego cechą charakterystyczną jest występowanie A. czterech klimatycznych (termicznych) pór roku z przewagą opadów w okresie letnim. B. czterech klimatycznych (termicznych) pór roku z przewagą opadów w okresie jesiennym. C. sześciu klimatycznych (termicznych) pór roku z przewagą opadów w okresie letnim. D. sześciu klimatycznych (termicznych) pór roku z przewagą opadów w okresie jesiennym. Zadanie 9. (3 p.) We właściwe miejsca wpisz nazwy mas powietrza kształtujących klimat naszego kraju......... źródło: opracowanie własne; mapa źródło: http://79.96.137.241/emapapolskipl/konturowa.html 3 z 13
Zadanie 10. (4 p.) Do podanych jezior dopasuj i wpisz do tabeli ich typ oraz nazwy regionów geograficznych, w których położone są wymienione zbiorniki wodne. Typy jezior: morenowe, wytopiskowe, krasowe, deltowe, cyrkowe, przybrzeżne, rynnowe. Regiony geograficzne: Pojezierze Pomorskie, Wybrzeże Słowińskie, Pobrzeże Szczecińskie, Pojezierze Ełckie, Żuławy Wiślane, Polesie Lubelskie, Tatry, Pojezierze Suwalskie. Wigry Dąbie Gardno Nazwa jeziora Typ jeziora Położenie geograficzne Białe Sosnowieckie Zadanie 11. Wybierz prawidłową charakterystykę Morza Bałtyckiego. A. Młode morze międzykontynentalne o średnim zasoleniu 35. B. Chłodne morze szelfowe o średnim zasoleniu 7,5. C. Młode, bardzo płytkie (maksymalna głębokość 52 m) morze śródlądowe. D. Chłodne morze przybrzeżne o słabo rozwiniętej linii brzegowej i niewielkim zasoleniu. Zadanie 12. Wybierz zdanie, w którym błędnie określono przyczynę niskiego zasolenia wód Bałtyku. A. Do morza uchodzi około 250 rzek, które dostarczają duże ilości wody słodkiej. B. W klimacie umiarkowanym mała ilość wody pochodzi z opadów atmosferycznych. C. Niewielka szerokość cieśnin duńskich ogranicza wymianę wód z Morzem Północnym. D. Położenie w średnich szerokościach geograficznych zmniejsza wielkość parowania wody morskiej. Zadanie 13. (2 p.) Oceń, który układ poprawnie opisuje zależności skała gleba forma terenu roślinność naturalna. Otocz pętlą TAK jeśli układ jest prawdziwy lub NIE jeśli układ błędnie obrazuje zachodzące zależności. 1. piasek bielica - sandr bory sosnowe TAK NIE 2. muły rzeczne mada delta łęg TAK NIE 3. less czarnoziem pradolina bagna i torfowiska TAK NIE 4. glina gleba brunatna morena grąd TAK NIE 4 z 13
Zadanie 14. (4 p.) Na mapie zaznaczono punktami rozmieszczenie parków narodowych w Polsce. Rozpoznaj po opisie parki narodowe umieszczone w tabeli, wpisując odpowiedni numer. Dopisz nazwę krainy geograficznej, wybierając spośród podanych. Źródło: http://static3.opracowania.pl/images/185055/parki_narodowe.jpg Nazwa Parku Opis parku Ukształtowane w pradolinie zespoły roślinności torfowiskowej, występujące na przemian z wydmami śródlądowymi porośniętymi przez bory. Najmniejszy park narodowy w Polsce, chroni rzeźbę krasową rozwiniętą na podłożu wapieni jurajskich. Położony w obrębie Karpat Wschodnich, z lasami bukowo jodłowymi i połoninami. Krajobraz równinny urozmaicony występowaniem jezior krasowych, bagien i torfowisk. Numer na mapie Kraina geograficzna Symbol parku Krainy geograficzne: Polesie Lubelskie, Nizina Mazowiecka, Gorce, Bieszczady, Wyżyna Krakowsko Częstochowska, Roztocze, Pojezierze Pomorskie, Pobrzeże Koszalińskie. Symbole: żuraw, ryś, bóbr, łoś, nietoperz, bielik. 5 z 13
Zadanie 15. Glebami strefowymi Polski są: A. brunatne, bielicowe, płowe. B. mady, rędziny, czarnoziemy. C. czarne ziemie, brunatne, bielicowe. D. gleby górskie, bagienne, bielicowe. Informacje do zadań 16 i 17. 2 1 3 4 Oprac. własne na podstawie: www.commercialpropertycashflow.com Zadanie 16. Miasta wojewódzkie oznaczone na mapie numerami od 1 do 4 to: A. 1- Wrocław, 2- Białystok, 3- Poznań, 4- Kielce. B. 1- Poznań, 2- Białystok, 3- Łódź, 4- Wrocław. C. 1- Poznań, 2- Olsztyn, 3- Łódź, 4- Katowice. D. 1- Bydgoszcz, 2- Olsztyn, 3- Kielce, 4- Opole. Zadanie 17. Na mapie zacieniowano obszary odpowiadające województwom A. podkarpackiemu i łódzkiemu. B. opolskiemu i małopolskiemu. C. świętokrzyskiemu i lubuskiemu. D. wielkopolskiemu i podkarpackiemu. 6 z 13
Zadanie 18. (4 p.) Sformułuj dwie pozytywne i dwie negatywne konsekwencje społeczno ekonomiczne wynikające z wejścia Polski do Unii Europejskiej. Pozytywne: - - Negatywne: - - Zadanie 19. (2 p.) Podkreśl nazwy ugrupowań międzynarodowych, do których należy Polska. Grupa Wyszehradzka, NAFTA, OECD, ONZ, NATO, OPEC, APEC; Zadanie 20. (2 p.) Poniższe zdania dotyczą ludności Polski. Te, które są prawdziwe oznacz literą P, a fałszywe literą F. 1. Ludność w wieku produkcyjnym stanowi zaledwie 20% społeczeństwa. -. 2. W ostatnich latach wzrasta udział zatrudnienia w usługach. -. 3. W kraju mieszka więcej mężczyzn niż kobiet. -. 4. Mieszkańcy wsi stanowią około 38% polskiego społeczeństwa. -. Zadanie 21. (2 p.) Uzupełnij tabelę, wstawiając nazwy województw spośród podanych poniżej. Województwa: zachodniopomorskie, śląskie, małopolskie, mazowieckie Nazwa województwa Gęstość zaludnienia w os./km² Przyrost naturalny w Mieszkający w miastach w % Wskaźnik stopy bezrobocia w % Saldo migracji w 144 0,2 64,2 11,1 2,5 74-0,9 68,6 18,0-0,6 382-1,4 77,4 11,3-2,0 214 1,2 48,7 11,5 0,8 7 z 13
Na podstawie zamieszczonej poniżej piramidy płci i wieku wykonaj zadanie 22. i 23. Zadanie 22. (2 p.) Źródło:http://forsal.pl/galerie/635665,duzezdjecie,3,spis_powszechny_ludnosci_2011_wyniki_mapy_tabele_wykresy.html Oblicz wskaźnik feminizacji w grupie wiekowej 70-74 lata. Zapisz obliczenia. Obliczenia: Odpowiedź: Zadanie 23. (2 p.) Podaj 2 przyczyny niżu demograficznego, widocznego w grupie 40 latków..... 8 z 13
osiadanie gruntu powstanie leja depresyjnego powstanie rozległej odkrywki hałdy górnicze Zadanie 24. Średnia gęstość zaludnienia Polski wynosi około A. 122 osób/km². B. 12,2 osób/km². C. 8,1 osób/km². D. 81 osób/km². Zadanie 25. (2 p.) Rozpoznaj surowce mineralne, które przedstawiono na mapie. Wpisz ich nazwy przy właściwych sygnaturach. Zadanie 26. (3 p.) źródło: opracowanie własne mapa źródło: http://www.dzieciecafizyka.pl/przyroda/gleba/mapageopl/rzeki.pdf W tabeli przedstawiono wybrane surowce mineralne Polski oraz zagrożenia związane z ich eksploatacją. Zaznacz znakiem X zagrożenie typowe dla wydobycia wymienionych surowców. Niektóre z nich należy uwzględnić przy obu surowcach. Zagrożenie Surowiec mineralny Węgiel kamienny Węgiel brunatny 9 z 13
Zadanie 27. (2 p.) Dopasuj czynnik lokalizacji do nazwy zakładu przemysłowego. A. huta aluminium w Koninie B. cukrownia w Werbkowicach C. rafineria w Gdańsku D. zakłady włókiennicze w Łodzi E. elektrownia w Połańcu a. zasoby wodne b. drogi transportu surowców c. baza surowcowa d. baza energetyczna e. czynniki historyczne A -., B -.., C -.., D -.., E -.. Zadanie 28. Główne rośliny uprawiane w Polsce to A. rośliny pastewne. B. ziemniaki i pszenica. C. żyto i kukurydza. D. buraki cukrowe. Zadanie 29. (2 p.) Mapa przedstawia rozmieszczenie chowu jednego ze zwierząt gospodarskich w Polsce. B A C a. Podaj jego nazwę. Nazwa zwierzęcia gospodarskiego:.. b. Podkreśl główny czynnik decydujący o dużym natężeniu chowu w regionach A i C. Główny czynnik decydujący o dużym natężeniu chowu w regionie A i C to: wysoki poziom kultury rolnej, duży udział łąk i pastwisk w strukturze użytkowania ziemi, rynki zbytu, rozwinięty przemysł produkcji pasz. 10 z 13
Zadanie 30. (2 p.) Do podanych miejscowości na trasie przebiegu dopisz nazwę szlaku komunikacyjnego, korzystając z podanych poniżej. Szlaki komunikacyjne: autostrada A2, autostrada A4, rurociąg Przyjaźń, Odra. 1. Legnica Wrocław Opole - Katowice 2. Adamowo Płock Schwedt (Niemcy) 3. Kędzierzyn Koźle Opole Brzeg - Police 4. Świecko Poznań Konin - Warszawa Zadanie 31. Egzoplanety to A. planety pozasłoneczne. B. określenie planet karłowatych. C. inna nazwa planet zewnętrznych. D. planety położone najbliżej kuli ziemskiej. Zadanie 32. Najwyższy szczyt w Układzie Słonecznym to A. Mont Everest na Ziemi. B. Wulkan Olympus Mons na Marsie. C. Mauna Kea na Ziemi. D. Krater Rheasilvia na planetoidzie Westa. Zadanie 33. W historii podbojów Kosmosu pojazdy pochodzące z Ziemi wylądowały na siedmiu ciałach niebieskich. Do tej grupy nie należy A. Tytan. B. Merkury. C. Wenus. D. Eros. Zadanie 34. Wybierz odpowiedź A lub B oraz jej uzasadnienie 1 lub 2 tak, aby poniższe zdanie było prawdziwe. Określenie Polska Amazonia dotyczy A Biebrzy 1 płynie systemem wielu koryt. ponieważ cechuje się różnorodnością B Narwi 2 roślinności i bogatą ornitofauną. 11 z 13
Zadanie 35. (2 p.) Fotografie przedstawiają wybrane obiekty miast, znajdujących się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Podaj nazwy tych miast. A B Źródło: www.wikimedia.org Źródło: www.turystyka.wp.pl C D Źródło: mapy.emiejsca.pl Źródło: wakacjezdzieciakiem.pl A... B... C... D... 12 z 13
Brudnopis (nie jest sprawdzany) 13 z 13