Praktyczne przestrzeganie Prawa Budowlanego w procesie użytkowania budynków Jakie zmiany budowlane i instalacyjne w obiekcie budowlanym wymagają dopełnienia procedur administracyjnych w świetle ostatnich zmian prawa budowlanego? 1 S t r o n a
Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków (Dz. U. poz. 1200 z dnia 8 września 2014 r.) określa: 1) zasady sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej; 2) zasady kontroli systemu ogrzewania i systemu klimatyzacji w budynkach; 3) zasady prowadzenia centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków; 4) sposób opracowania krajowego planu działań mającego na celu zwiększenie liczby budynków o niskim zużyciu energii. Ustawa weszła w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia, czyli 8 marca 2015r., z wyjątkiem art. 39 i art. 45, które weszły w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Z uchwaleniem tej ustawy weszły zmiany w prawie budowlanym, w którym wykreślono wszystkie artykuły związane z opracowywaniem świadectw charakterystyki energetycznej oraz wykreślono z prawa bud. okresową kontrolę kotłów Wpisano w prawie identycznej formie do ustawy o charakterystyce energetycznej. Art. 23. 1. Właściciel lub zarządca budynku jest obowiązany poddać budynki w czasie ich użytkowania kontroli: 1) okresowej, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego systemu ogrzewania, z uwzględnieniem efektywności energetycznej kotłów oraz dostosowania ich mocy do potrzeb użytkowych: a) co najmniej raz na 5 lat dla kotłów o nominalnej mocy cieplnej od 20 kw do 100 kw, b) co najmniej raz na 2 lata dla kotłów opalanych paliwem ciekłym lub stałym o nominalnej mocy cieplnej ponad 100 kw, c) co najmniej raz na 4 lata dla kotłów opalanych gazem o nominalnej mocy cieplnej ponad 100 kw; 2) okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na ocenie efektywności energetycznej zastosowanych urządzeń chłodniczych o mocy chłodniczej nominalnej większej niż 12 kw. 2. Kontrole systemu ogrzewania lub systemu klimatyzacji obejmują ocenę sprawności tych systemów oraz ich dostosowania do potrzeb użytkowych budynku. 3. Nie dokonuje się kontroli systemu ogrzewania lub systemu klimatyzacji, w których od ostatniej takiej kontroli nie dokonano zmian mających wpływ na ich efektywność energetyczną. 3. Protokoły z kontroli obiektu budowlanego, w tym protokoły z kontroli systemu ogrzewania i systemu klimatyzacji, o których mowa w art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków (Dz. U. poz. 1200), oceny i ekspertyzy dotyczące jego stanu technicznego, świadectwo charakterystyki energetycznej oraz dokumenty, o których mowa w art. 60, są dołączone do książki obiektu budowlanego. 2 S t r o n a
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 17 lutego 2015 r. w sprawie wzorów protokołów z kontroli systemu ogrzewania lub systemu klimatyzacji (Dz. U. z dnia 24 lutego 2015 r.) Określa się w nim wzory: 1) protokołu z kontroli systemu ogrzewania, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014r. o charakterystyce energetycznej budynków, stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia; 2) protokołu z kontroli systemu klimatyzacji, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014r. o charakterystyce energetycznej budynków, stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia W dniu 27 marca 2015 r. (Dz.U. 2015 poz. 443) została ogłoszona ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw obowiązuje od 28 czerwca 2015r. Najistotniejsze zmiany wprowadzane nowelizacją to: 1. Rozszerzenie katalogu obiektów budowanych "na zgłoszenie" - zgłoszenie z projektem budowlanym Nowelizacja wprowadziła w treści art. 29 ust. 1 pr. bud. nowy punkt 1a, zgodnie z którym pozwolenia na budowę nie wymaga budowa wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane. Zwolnienie wprowadzono również w odniesieniu do wolno stojących parterowych budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35 m 2 (pkt 2c) oraz sieci elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kv, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych i telekomunikacyjnych (pkt 19a). Jednocześnie zgodnie z nowym przepisem art. 30 ust. 4b pr. bud. po nowelizacji do zgłoszenia budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2c i 19a należy dołączyć dokumenty, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1 4 pr. bud., przy czym art. 35 ust. 1 pr. bud. stosować należy odpowiednio. Oznacza to, że dla wyżej wymienionych obiektów budowlanych wystarczające jest zgłoszenie budowy, uzupełnione m.in. o projekt budowlany. Organ administracji architektoniczno budowlanej ma 30 dni na ewentualne wniesienie sprzeciwu do zgłoszenia. Jeśli inwestor stwierdzi, że uzyskanie pozwolenia na budowę (przebudowę) domu jednorodzinnego jest dla niego właściwą formą, ustawa taką możliwość wciąż dopuszcza przewiduje to wprowadzony nowelizacją ustęp 1a w art. 30 pr. bud. W takim przypadku inwestor będzie jedyną stroną postępowania, zaś roboty budowlane będzie można rozpocząć bez konieczności upływu terminu, w którym pozwolenia na budowę stanie się ostateczne. 2. Zmiany będące konsekwencją wprowadzenia nowej procedury zgłoszeniowej - zgłoszenia z projektem W celu uniknięcia wewnętrznych sprzeczności i wątpliwości interpretacyjnych w związku z wprowadzoną nową procedurą zgłoszenia z projektem" ustawodawca wprowadza również m.in. następujące istotniejsze zmiany: 3 S t r o n a
a) nowy ust. 4 w art. 29 pr. bud., zgodnie z którym pozwolenia na budowę wymagają roboty budowlane wykonane przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków na obszarze wpisanym do rejestru zabytków; b) nowe ust. 5 i 6 w art. 32 pr. bud., poprzez uzupełnienie upoważnienia ustawowego dla odpowiedniego ministra o wprowadzenie rozporządzeniem wzorów m.in. zgłoszeń budowy i przebudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego; c) nowy ust. 1a w art. 36a pr. bud. na okoliczność istotnego odstępstwa od projektu realizowanego na podstawie zgłoszenia; d) nowelizacja przewiduje, iż w przypadku gdy organ nie wniósł sprzeciwu, projekt budowlany dotyczący budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2c i 19a, oraz przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b, podlega ostemplowaniu. Organ dokonuje ostemplowania niezwłocznie po upływie terminu na wniesienie sprzeciwu; e) nowy art. 40 ust. 4 pr. bud. po nowelizacji, zgodnie z którym prawa i obowiązki wynikające ze zgłoszenia, wobec którego organ nie wniósł sprzeciwu, mogą być przeniesione na rzecz innej osoby w drodze decyzji (przy czym przepisy o przeniesieniu decyzji o pozwoleniu na budowę należy stosować odpowiednio); f) zmiana w art. 43 ust. 1 pr. bud. i dodatkowy ustęp 1b wprowadzony nowelizacją objęcie obowiązkiem geodezyjnego wyznaczenia oraz geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej obiektów, które mogą być realizowane na zgłoszenie z projektem, ze wskazaniem na realizację tego obowiązku przez kierownika budowy albo inwestora (w przypadku braku kierownika budowy); g) nowy ust. 4a w art. 34 pr. bud., z którego wynika obowiązek przedłożenia przez inwestora czterech egzemplarzy projektu budowlanego, z których dwa egzemplarze przeznaczone są dla inwestora, jeden egzemplarz dla organu zatwierdzającego projekt oraz jeden egzemplarz dla właściwego organu nadzoru budowlanego; h) zmiana w art. 49b ust. 5 pkt 2 pr. bud., której celem jest jednoznaczne stwierdzenie, że legalizacja budynków, które mogłyby być wykonane na podstawie zgłoszenia z projektem podlega legalizacji w trybie art. 48 pr. bud. Jednocześnie przyłącza jako wyłączone z grupy obiektów budowlanych (a włączone zgodnie z nowelizacją do grupy urządzeń budowlanych) wyłączone zostały z dyspozycji art. 49b pr. bud.; 3. Sposób obliczania terminu obowiązującego przy wniesieniu sprzeciwu w formie decyzji administracyjnej Zgodnie z treścią wprowadzanego nowelizacją przepisu art. 30 ust. 6a pr. bud. za dzień wniesienia przez organ administracji architektoniczno-budowlanej sprzeciwu od dokonanego zgłoszenia uznaje się dzień nadania decyzji w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu art. 3 pkt 13 ustawy z dnia 23 listopada 2012r. Prawo pocztowe albo w przypadku, o którym mowa w art. 391 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego - dalej k.p.a., dzień wprowadzenia do systemu teleinformatycznego. Jest to zatem istotna zmiana porządkująca, chociaż niekoniecznie wprowadzona z myślą o adresatach decyzji administracyjnych. 4. Uzupełnianie braków - stosowanie art. 64 2 k.p.a. w przypadku braków innych niż określone w art. 35 ust. 1 pr. bud. Zgodnie z treścią art. 33 ust. 6 pr. bud. po nowelizacji w przypadku wezwania do usunięcia braków we wniosku o wydanie pozwoleniu na budowę innych niż braki, o których mowa w art. 35 ust. 1, stosuje się art. 64 2 k.p.a., 4 S t r o n a
z tym że wezwanie wnoszącego do usunięcia braków nie powinno nastąpić później niż po upływie 14 dni od dnia wpływu wniosku. W stosunku do braków materialnych tj. tych o których mowa w art. 35 ust. 1 pr. bud., zastosowanie będzie miała dotychczasowa regulacja art. 35 ust. 3 pr. bud. 5. Obowiązki projektanta - obszar oddziaływania obiektu Zgodnie z przepisami nowelizacji a konkretnie art. 20 ust. 1 pkt 1c pr. bud. po nowelizacji - do podstawowych obowiązków projektanta jako uczestnika procesu inwestycyjnego należy m.in. określenie obszaru oddziaływania obiektu. 6. Brak zawiadomienia o planowanym rozpoczęciu robót budowlanych lub zmianie uczestników procesu inwestycyjnego Artykuł 41 ust. 1 pr. bud. po nowelizacji przewiduje, iż w przypadku realizacji robót budowlanych, dla których wymagane jest pozwolenie na budowę, zgłoszenie budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2c i 19a pr. bud., lub zgłoszenie przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b pr. bud., inwestor jest obowiązany dołączyć do dokumentacji budowy: 1) oświadczenie kierownika budowy (robót), stwierdzające sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania budową (robotami budowlanymi), a także zaświadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 7; 2) w przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego - oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego, stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego nad danymi robotami budowlanymi, a także zaświadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 7; 3) informację zawierającą dane zamieszczone w ogłoszeniu, o którym mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2. 7. Obiekty wymagające geodezyjnego wyznaczenia w terenie oraz geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej Nowelizacja wprowadza obowiązek geodezyjnego wyznaczenia w terenie oraz obowiązek sporządzenia geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej również (podobnie jak w stosunku do domów jednorodzinnych, które mogą być budowane na zgłoszenie z projektem") w stosunku do: 1) wolno stojących parterowych budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35 m 2 ; 2) sieci: a) elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kv, b) wodociągowych, c) kanalizacyjnych, d) cieplnych, e) telekomunikacyjnych. 3) telekomunikacyjnych linii kablowych; 5 S t r o n a
4) kanalizacji kablowej. W związku z wprowadzonym nowelizacją art. 43 ust. 1a obowiązkowi geodezyjnego wyznaczenia nie podlegają przyłącza, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 20 pr. bud., jeżeli połączenie danego przyłącza z siecią znajduje się na tej samej działce co przyłącze lub na działce do niej przyległej. 8. Opłaty legalizacyjne - stosowanie przepisów podatkowych dotyczących ulg w spłacie zobowiązań Zgodnie z nowym przepisem art. 49c ust. 1 wprowadzonym przez nowelizację do opłat legalizacyjnych, w zakresie nieuregulowanym w ustawie, mają odpowiednie zastosowanie przepisy działu III ustawy Ordynacja podatkowa, z tym że uprawnienia organu podatkowego przysługują wojewodzie. Oznacza to, że w przypadku opłat legalizacyjnych mogą być stosowane ulgi w spłacie opłat legalizacyjnych w trybie przewidzianym przez przepisy podatkowe. Zgodnie z treścią ust. 2 wprowadzanego nowelizacją przepisu art. 49c, złożenie wniosku o przyznanie ulgi, powoduje zawieszenie postępowania administracyjnego prowadzonego na podstawie art. 48, art. 49 i art. 49b do dnia rozstrzygnięcia wniosku. 9. Skrócenie terminu przystąpienia do użytkowania po zakończeniu budowy Zgodnie ze zmianą wprowadzoną przez nowelizację w art. 54 do użytkowania obiektu budowlanego, na budowę którego wymagane jest pozwolenie na budowę albo zgłoszenie budowy, można przystąpić, z zastrzeżeniem art. 55 i art. 57 (tj. w przypadkach, w których wymagane jest uzyskanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie), po zawiadomieniu właściwego organu o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten, w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji. Oznacza to zatem, że termin przewidziany w obecnie obowiązującej pr. bud. skrócony został o 7 dni. 10. Ograniczenie liczby obiektów wymagających uzyskania pozwolenia na użytkowanie Zgodnie ze zmienionym nowelizacją art. 55 ust. 1 pozwolenie na użytkowanie nie obejmuje: warsztatów rzemieślniczych, stacji obsługi pojazdów, myjni samochodowych i garaży do pięciu stanowisk włącznie, obiektów magazynowych (budynki składowe, chłodnie, hangary i wiaty, a także budynków kolejowych: nastawnie, podstacje trakcyjne, lokomotywownie, wagonownie, strażnice przejazdowe i myjnie taboru kolejowego), placów składowych, postojowych i parkingów, stawów rybnych, jazów, wałów przeciwpowodziowych, opasek i ostróg brzegowych oraz rowów melioracyjnych. Zgodnie z ust. 2 cytowanego wyżej przepisu inwestor może wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie nawet w przypadku, gdyby mógł zgodnie z ustawą dokonać tylko zawiadomienia. Praktyczne interpretacje zmian. W sprawie zagadnienia, czy przez instalacje wewnątrz budynku, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 27 ustawy Prawo budowlane (w brzmieniu od dnia 28 czerwca 2015 r.), budowa instalacji elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych i telekomunikacyjnych wewnątrz budynku nie wymaga ani pozwolenia na budowę, ani dokonania zgłoszenia (z wyjątkiem instalacji gazowych). Niezależnie od tego jak instalacja gazowa w budynku ma być zasilana (z sieci gazowej, z butli gazowej lub zbiornika), jej wykonanie wymaga uzyskania ostatecznej decyzji pozwolenia na budowę. 6 S t r o n a
Jednocześnie biorąc pod uwagę fakt, że celem nowych regulacji prawnych jest uproszczenie i skrócenie procedur budowlanych, należy uznać, że części instalacji, które wykraczają poza obręb budynku do miejsca połączenia się z przyłączem, będą stanowić część instalacji, o których mowa w ww. przepisie. Tym samym z uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę będą zwolnione całe wewnętrzne instalacje elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne i telekomunikacyjne. Instalacja kanalizacji deszczowej ze swojej natury nie może znajdować się wewnątrz budynku zatem w przepisie art. 29 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane - dalej pr. bud. nie wymieniono wykonania zewnętrznej instalacji kanalizacji deszczowej jako zwolnionej z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Wykonanie zbiornika na wody opadowe z dachu domu jednorodzinnego wymaga pozwolenia na budowę. Zbiornik na wody opadowe nie został wymieniony wśród obiektów zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Wprawdzie nowelizacja pr. bud., która weszła w życie 28 czerwca 2015 r., do obiektów zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę dodała zbiorniki bezodpływowe na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m 3 (art. 29 ust. 1 pkt 3a pr. bud.), jednak do tego rodzaju zbiorników nie można zaliczyć zbiornika zbierającego wody opadowe z dachu domu jednorodzinnego. Najnowsza zmiana prawa budowlanego Warszawa, dnia 6 października 2015r. USTAWA z dnia 10 września 2015 r. poz. 1549 o zmianie ustawy Kodeks karny, ustawy Prawo budowlane oraz ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia Ustawa wchodzi w życie 3 m-ce po ogłoszeniu, czyli 6 stycznia 2016r. 1. Do art. 62 ust 1 pkt 4 dodano pkt 4a w przypadku zgłoszenia przez osoby zamieszkujące lokal mieszkalny znajdujący się w obiekcie budowlanym o dokonaniu nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowymi ingerencji lub naruszeń, powodujących, że nie są spełnione warunki określone w art. 5 ust 2;, Art. 5 ust 2.- warunki użytkowe zgodne z przeznaczeniem obiektu, w szczególności w zakresie: a) zaopatrzenia w wodę i energię elektryczną oraz, odpowiednio do potrzeb, w energię cieplną i paliwa, przy założeniu efektywnego wykorzystania tych czynników, b) usuwania ścieków, wody opadowej i odpadów; 2. W art. 62 po art. 2. dodaje się 2a 2a. Kontrolę, o której mowa w ust. 1 pkt 4a, właściciel lub zarządca jest zobowiązany przeprowadzić w terminie 3 dni od otrzymania zgłoszenia. ; 3. W art. 66 dodaje się pkt 1a 1a. W przypadku stwierdzenia nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowymi ingerencji lub naruszenia wymagań dotyczących obiektu budowlanego, których charakter uniemożliwia lub znacznie utrudnia użytkowanie go do celów mieszkalnych, organ nadzoru budowlanego nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie skutków ingerencji lub naruszeń lub przywrócenie stanu poprzedniego. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu i może być ogłoszona ustnie. 7 S t r o n a
4. art. 69 w nowym brzmieniu 1. W razie konieczności niezwłocznego podjęcia działań mających na celu usunięcie niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, lub ingerencji lub naruszeń, o których mowa w art. 66 ust. 1a, właściwy organ zapewni, na koszt właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, zastosowanie niezbędnych środków zabezpieczających. ; 5. nowy art. 70 Właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego, na których spoczywają obowiązki w zakresie napraw, określone w przepisach odrębnych bądź umowach, są obowiązani w czasie lub bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 4a, usunąć stwierdzone uszkodzenia oraz uzupełnić braki, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną, pożar, wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie gazem. ; 6. nowe brzmienie art. 93: 8) nie spełnia obowiązku, o którym mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 4a,, dodaje się pkt 12 w brzmieniu: 12) nie stosuje się do decyzji, o której mowa w art. 66 ust. 1a, w terminie w niej określonym,. 8 S t r o n a